장음표시 사용
51쪽
veteris Testamenti promiserunt Salvatorem , OQ. Epist. Io. ad S. Hieronymum: Cur non diram praerepta illa veterum Sacramentorum nee bona esse, quia eis non iustificantur homines: umbrae enim sunt praenuntiantes gratiam, qua iustificamur. Item lib. I s. contra Faustum cap. I S. similia habet.bicut ergo S. Augustinus ipse loquitur de Sacramentis veteri S legis , non comprehendendo Circumcisionem 3 ita etiam Tridentinum , & Florentinum de iisdem agunt , quae erant propria veteris legis :alioquin non recte Circum cilio sub ejusmodi comprehendebatur 3 quia etiam proderat aliis descendentibus ex Abraham , di viventibus extra Judaeam , puta Idumaeis, ac subinde non erat proprie Sacramentum Iegis antiquae . Obiicies quarto, Remedium originalis peccati , sicut caetera media esse communia masculis, & meminis: talis non erat Circumcisio: igitur, &c. Deinde , Circumcisio fuit omissa in deserto AO. annis , ut habetur Iosue S. sed non est verisimile Moysem permisisse , ut tanto temporc Judaei carerent medio conducente ad remissionem peccati originalis . Denique , Remedium peccati originalis debuit quolibet tempore applicari, maxime dum urget necessitas: sed circumcisio non poterat applicari ante octavum diem : igitur , &c. Respondeo ad primum, non omnia media salutis, debere esse masculis , & meminis communia et nam Sacramcntum ordinis , quod est medium salutis, licet non necessarium, institutum est pro solis masculis sunde Circumcisio tantum erat necessaria viris, pro quibus fuerat praescripta: mulieribus vero, sicut & parvulis ante octavum diem , nec-non & Judaeis tempore percgrinationis in deserto, opitulabatur remedium legis naturae.
CO'veniens fuit , ut in Evangelica lege
aliqua a Christo Domino instituerentur M. cramenta , per quae suam gratiam in homines
Probatur , quadi uplici ratione petenda Primo ex parte Dei instituintis sacramenta: Secundo ex parte hominis suscipientis :Ttatio ex parte institutionis : Quarto denique ex parte ipsorum sacramento
Primo qui dem id fuit conveniens ex parte Dei , ne videlicet Deus antequam sive sacra-Cramenta, sive sacrificia , quasi sibi utilia,& delectabilia imperarc videretur: quaprompter omnia illa tanquam inutilia , & sibi minos grata reprobavit, ut docet S. Paulus ad Hebr. O. N io. Hanc rationem subjicit S. Augustinus lib. de Civitate Dei c. q. Mutanda , inquit, erant opportuno , certoque iam tempore, ne ipsi Deo jam desiderabilia, vel cerate in nobis aeceptabilia, ae non potius quae bis Avi ata sunt, crederentur, Ex parte vero hominis, qui ctim per Evangelicae legis gratiam, novas acceperit vires,& abjecta servili conditione in Dei filium fuerit adoptatus, etiam perfectioribus sacramentis initiari debuit: unde praTlare S. Augustinus lib. de vera eligione c. I T. Pater familias, inquit , austissimum aliud imperatiis, quibus semitatem duriorem utilem ivdiacat , aliud eis, quos in suo um gradum adoptare dignat: r. Et ibidcip . Alias per ministros suos inbecillioribus, alii persemetipsum valenti
ribus praecepit. Nunquia, ait idem in tit .PLSI. quoniam puero Ovtur quadam puerilia ludicra quibus puer illisannis avocetur ,propterea gramdescenti non excutiuntur e manibus, ut a quidiam utilius tractet
Tertio , ex tempore institutionis , quia veteris legis sacramenta Chrillum dumtaxat venturum promittebant, nova aUtem praesentem exhibent, opoitet autem aliis signis denotare futura, & aliis praesentia, unde praeclare S. Rusustinu, epist. s. suispiam, inquit, expectet a nobis eausas ipsius mutati
vis accipere, quod ipse nosti, quam prolixi sit negotii: veruntamen breviter dici potest , quod homini acuto fortasse sussererit aliis saeramentis
praenunciari Christum , cum Denturus esset , aliis cum venisset annuntiari oportuisse; Aut modo nos idipsum loquentes , diversitas rerum compuliat etiam verba mutare. suarto denique, conveniens fuit alia sacramenta instituere ex parte ipsorum Sacramentoram, quoniam sacramenta veteris legis erant egena, & vacua elementa, & umbrae futuroium et unde adveniente plenitudine gratiae, & veritatis, conveniens fuit, utilla desine ient: Ablata sunt inquit S. August. in Psalm. Sy. signa prismittentia, quia exhibita ess Deratas promissa , cum enim lex esset Tana , venit Chri tus , ut eam impleret :impuvit autem , cum per nova sacramenta
52쪽
ebaritatem donatit ; plenitudo enim legis escharitas. Unde praeclare Tertullianus lib. de Oratione c. I. Omnia, inquit, de carnalibus iv spiritualia renovavit nouea Dei gratia, exispuma re totius retro missatis.
Diras primo: Illa sacramenta non debuerunt mutari, quae instituta sunt, ut durent in perpetuum : sed talia sunt sacramenta veteris legis, eadem quippe est ratio caeter rum, ac Agni Pas halis, & Sacerdotii Aar nici: at haec instituta sunt, utin perpetuum subsisterent: nam de Agno Pa lanati Levitici ra. praecipitur: Custodi verbum clud legitimum tibi ,-Fliis tuis usque in aeternum: de Sacerdotio autem Aronicoc. I q. & functio eorum in Facerdotium sempiternum pro- fiet , Distinguo maiorem et Si instituta sint , ut detrent in perpetuum , tum ratione sui, tum ratione significati, concedo: si ratione tan-ttim fignificati, nego: & similiter disti instaminore , nego consequentiam 3 comestio
enim Agni Paschalis erat figura Sacramenti Eucharistiae , & Sacerdotium Aaronicum imago, & umbra Sacerdotii novae legis in Perpetuum conservandi. Dices seeundo et Adveniente gratia , &veritate, cessare debet figura, & umbra:
sed gratia, & veritas per Jesum Christum
facta est: igitur, clim sacramenta sint veritatis umbra, & figurae gratiae, nulla post Christum debent admitti ab ejus sectatoribus . Distinguo minorem: Si veritas intuitive, &Perfecte conspicienda , exhibeatur, ut in futura gloria, concedo: Si tantum impella-ctc , di abstractive, ut in hac vita , etiam sub lege nova, nego: cum enim, ut belle observat S. Dionysius lib.de Ecclesiastica Hi rarchia c. s. status novae legis medius sit inter statum veteris legis , cuius figurae implentur in nova, & statum gloriae, ubi veritas Omnis nude, & aperte manifestatur; Ideo
nulla tunc erunt sacramenta: nunc autem
quandiu per speculum,& in aenigmate cognoscimus, necessum est, ut persensibilia sacramenta, spiritualem gratiam consequamur, Debent equidem cesiare figurae, quae Christum futurum praesignabant; at non debent desinere signa passionis ejus rememorativa, & gloriae Electis praeparatae praenuncia. Un- dc Eusebius Eminenus, homil. de Transfi- Ruratione ex Hebr.y. praeclare tria tabernacula distinguit. Primum est Synagoga in um-hra, & figura: Secundum est Ecclesia in assen Tis . Tom. X.
figura, de veritate: Tertium est coelum in veritate sola. In primo ostenditur vita: In secundo datur : In tertio possidetur. Diees tertio: Apud Deum non est mutatio, nec vicissitudinis obumbratio, ut ait S. Jacobus I. cap. sed esset aliqua mutatio , si alia subministraret sacramenta, quibus homines aliter sanistificarentur post, quam ante adventum Christi: igitur, &c. Respondet S. Augustinus DF. . quod sicut non ideo mutabilis homo, quia mane aliud, aliud vespere: illud hoc mense, illud alio: si non hoc isto anno, quod illo et ita non is ideo mutabilis Deus, quia universi saecu- , ii priore volumine aliud, aliud posterio- ,.ri ibi jussit offerri, quo convenienter si- is gnificationes ad doctrinam Religionis sa- , luberrimam pertinentes, per mutabilia tatempora, sine vita sui mutatione dispo-
neret: suam utique inritatem prius exempluconfirmaverat, scribens: Nonne hyemiaevas addito sensim calore succedit 3 Nonne is diurnis tempora nocturna vertuntur 3 Quoties nostrae variantur aetate, Ado- ,, Iescentiae pueritia non reditura cedit 3 juventus adolescentiae nou mansura: suc- ,, cedit finiens juventutem senectus 3 sene- istus autem morte finitur: Haec omnia mu- , tantur, nec mutatur divinae providentiae taratio qua fit ut ista mutentur . Nonne Mautem opinor cum agricola aestate aliud is justerit, quam jusserat hyeme ratio mu- tatur agriculturae: & cum mane surgit, is qui ea nocte quiescebat, vitae consilium ,. non mutavit: aliud magister adolescen- isti, quam puero solebat imposuit Do- ctrina igitur constans mutato praecepto Mnon mutat instructionem, M
suot, , quae sint novae legis Iaeramenta. Notandum primo, Catholicos omnes in
vicem consentire, septem esse novae legis sacramenta, nimirum I aptismum, Confirmationem, Eucharistiam, Poenitentiam, Extremam-Unctionem, ordinem, & Matrimonium: at huic septenario Sacramentorum numero refragantur omnes quotquot sunt recentiores haeretici, qui in asugnando novae legis sacramentorum numcro, non
solum invicem pugnant , sed tanta animi in costantia jactantur , ut author cuiusque sectae sibi ipsi non consentiat. D Lu-
53쪽
sitherus enim, qui initio libri de eaptivitate Eablonica dixerat tantum tria e sic admittenda, nimirum baptismum, poenitentiam, & panem: subdit; Quod si Scripturae usu loqui velimus. unicum dumtaxat profitebimur sacramentum , & tria signa sacramentalia: Nam, inquit, Eucharistia, &poenitentia sunt rememorati v a passionis, &adoptionis Baptismi. Tandem circa finem libri asterit, duo tantum ex proprietate sermonis admittenda e ste sacramenta, nempe baptismum, & panem; unde fit, ut Lutherani invicem non conveniant de numero Sacramentorum : alii namque duo tantum ,
puta baptismum, & Eucharistiam, alii vero tria admittiunt, his duobus poenitentiam adjungente S. Calvinus autem agnoscit quidem tria nempe baptismum , coenam , & impositionein manuum, qua Ecclcsae Ministri initiantur; Iicci enim lib. . Instit. c. I S. s. Io. duo tantum c ne dicat, nempe baptismum, & coenam S tamen C. Iq. s. 2O. ait et Duo sacramenta
insituta sunt. quibus nune Christiana melesia utitur, hapisnus , O, c na Domini siqtior autem de illis , quae in usum totius Eeelesiae sunt instituta, nam impositionem manuum, qua Ecclesiae Miniari in suum munus initiantur , ut non invitus patior, numerari s acramentum 3 ira inter ordinaria sacramenta non numero . Melancton vero totus hac in re videtur dubius; primo enim admisit duo tantum cum Luthero postmodum tria; sed tandem in loci, Theologicis editis an . t qa. addit ordinationem, seu vocationem ad Evangelii ministerium: tum locis cditis an . Is S8. propendet, ut admittat matrimonium inter sacramenta ;fatetur enim illud e ne signum rci sacrae, di- vinum habens mandatum, & annexam M promissionem: Unum tamen, inquit, abest ,, ne sit sacramentum, conuod videlicet fue-,, rit institutum ante Christi Incarnationem. ,, Vertim quam sit levis haec ratio, nul-M Ius est qui non vidcat; quid enim obstat ,, quominus Christus D. rem jam existentem, M ac suae Incarnationis futurae signum, &M vaticinium potuerit ad sacramenti digni- M talem promovere Notandum secvndo , ad rationem sacramenti novae legis, tria potissi iniim res uiri, nimirum quod sit signum divinitus inlii tutum, ordinatum ad conferendam homini sanctificationem internam, ac subinde quod habeat vim, & csticacitatem gratiae justicant sconferendae : dc tandem quod divinum
adiit mandatum , divinaque institutio hoe signum frequentandi, ut obtineri possit ef- sectus per illud designatus. Hinc plurima sunt signa rei sacrae, quae licet a M. Patribus appellentur sacramenta, hanc tamen appellationem sibi proprie non vendicant, sed dumtaxat improprie, & in laxiori significatione. Sic S. Augustinum lib. I P. Contra Faustum c. I signum erucis appellat sacramentum: hi lib, de Symbolo c.a. baptismi caeremonias, O exorcismos , & similes ritus sacramenta nuncupat. Et lib. 2. de peccatorum meritis , cap. ac Panem benedictum Catechumenis dari solitum , sacramentum
appellat, non quid cin proprie , & st ste; sed , ut dixi, late, & impropric: quia sacramenta proprie dicta novae legis habent gratiae promissionem, & cstica citatem, ac institutionem a Cristi sto: praedicta autem non sunt ejusmodi: porro hic est sermo dumtaxat de sacramentis proprie dictis. Notandum tertio, tria potistinnim hac inqu*stione occurrere ventilando: Primum , uti m reveraChristus D septem dcsignaverit, re instituerit signa sensibilia gratiae sanisti ficantis esticaciter productiva, corumque septenarius numerus ex verbo Dei scripto, aut tradito aperte possu colligi: secundum mimsigna ista paucioia sint , quam septem ;quemadmodum beretici hujus temporis inficiantur , sicut praefatum est in primo notabili: Tertium tandem, utrum signa illa sacra plura sint, quam septem , sicut docuisse videntur nonnulli c 3S. Pati ibus , dum sacramenti vim , & efiicaciam , alii pedum lotioni, alii aquae benedictae , nonnulli eulogiis , seu pani benedicto, sacramenti vim , ac appellationem tribuere videntur . Quae utique tria licet in unum, & idem collineent, attamen majoris claritatis, ac
evidentioris dissertationis , & discussionis gratia placet sub tribus distinctis conclusionibus ventilare .
REvera sunt septem nmae legis sacramenta . Hqc conclusio colligitur exbcriptura sacra, quod sic ostenditur: Sacramentum est signum sacrum , seu ritus sacer divinitus institutus, cui annexa est gratiae promissio, & vis sanctificandi a Deo indita : sed exscii plura sacra non obscvic colligitur septem esse ejusmodi ritus sacros, quibuS indita est promissio virtutis ad conferendam
54쪽
gratiam: igitur, &c. Maior constat. Mi- Dor vero probatur, primo quidem de bouptimo; nam Marci ult. Christus D. deIegans Apostolos ad Gentium convellionem,& l vangelii disserninationem, ait: De docete omnes Gentes , baptisantes eos in nomine Patris, &c. Subdit autem: sui credide.
rit, is baptietatui fuerit, Phut erit. Hi neb. Paulus ad Ephes . . expendens summam Christi D. erga suam EccIesiam di Icctionem, ait: Cisseus di xit Melesiam , is seipsum tradidit pro ea , ut illam sanctificaret ,
mundans laυacro aqvae in Derbo vitae.
De Confirmatione idem colligitur Actuum 8. v. II. & IO. v.f. ubi legimus per impositi nem manuum Apostolorum infallibiliter
collatum fuisse Spiritum sanctum, qui sanee flecti is non minet infallibilis per ejusm di signi applicationem, nisi Christus D. ita statuisset et neque constanter signum istud ad eum enectum usurpassent Apostoli , si
ab amantissimci suo Praeceptore, & Magistro ita edocti non fui sient. Eueharistiae ritus aperte traditur Matth. I S I. ad Cor. D. Accepit 'sinem,'gratias agens fregit, is dixit : Accipite, &c. Promissio vero gratiae Dan. f. aevi manducatisne panem videt in aeternum. Paenitentiae vero litus, & gratiae sanctificantis conscrendae vis habetur Ioan . EO. tibi Christus Discipulos alIoquens, ait: Ac- rapite Spiritum sanctiim quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, &C. Extremae-Unctionis ritum, & gratiae conferendae viri istem aperit S. Jacobus cap. S.
clim ait e Infirmatur quis in doctis p indueat Presisteros Ecelesiae , , orent super eum , ungentes e m in nomine Domini et O oratio Mei alleolabit irarmum . . . . O, si in peccatis fuerit dimittentur ei. bacramenti Ordinis institutionem, ritum, di gratiae confercndae vim tradit S. Paulus I. ad Timoth. d. his verbis: Noli negligere gratiam, quae in te est, quae data est tibi per
prophetiam eum impositone manuum Presbierit. Et a. ad I imoth. I. admoneo te ut resuscites gratiam, quae in te est per impositionem
manuum mearum . I andem ritus Matrimonii habetur Matth. I s. his verbis: suod Deus coniunxit , homo non separet: promissio autem gratiae colligitur ex cap. s. ad Ephesi ubi ApostoIus loquens de mat limonio, ait: sacramentum hoc magnum est : Ego autem dico in Christo, in iactem. Quibus verbis significat matrimonium esse magnum sacramentum in Christo, & in Ecclesia, quatenus conjunctio viri cum muliere significat unionem Christi cum Ecclesia; ac proinde gratiam, quae ad eius praesentiam tribuitur ; Duplicem conjunctionem Christus habet cum Ecclesia; unam quidem secund timnaturam , quae utique facta est per Incarnationem, Qua Christus ut EccIesiae caput exteris membris in natura assimilatur ; secundam vero per fratiam. At charitalcm, ratione cujus dicitur Ecclesiae sponsus . Porro hanc utramque conjunctionem matrimonium significat 3 primam quidem inquantum est unio naturalis inter virum , & mulierem I secundam vero , quatenus
est spiritualis unio viri , & mulieris per gratiam, & charitatem, quae in ipso matrimonio consertur-
Eadem veritas colligitur ex verbo non scripto, seu ex traditione, qua compertum habemus eluiscidi septenarium sacramentorum numerum ex divina institutione, Ac Apostolica doctrina ad nos usque perpetua, & interrupta nusquam observatione dimana ne clim enim non possit ostendi quando sacri
ipsi titus primum in Ecclesia frequentari coeperint post Apostolos, necessario fatendum est eos a Christo Domino, & Apostolis iste derivatoS, juxta hanc regulam S. Augustini lib. . de Baptismo cap. . suod universa tenet Helesia , nec Conciliis inclitutum , sed
semper retentum es , nonnisi authoritate Apostoliea traditum rectissime creaetur. Guam utique veritatem expresse definiunt Concilia , maxime Florentinum in decreto Eugenii, ubi inter caetera num. S.
statuitur: Novae legis septem sunt sacramenta, videlicet baptismui, bc. quae multum is saeramentis disserunt antiquae legis; illa enim non eausabant firmiam , sed eam solam per passovem Christi dandam esse figurabant ; hae dero nostra is, continent gratiam , is ipse digne suscipientibus conserunt. Similiter Uoncilium Tridenti nunt sest. T. Can. I. his verbis i Si quis dixerit sacrameRta novae legis
non fuisse a Domino nostro Iesu Christo in ivta ; aut es plura vel pauciora , quam septem , videlicet baptismum, bc. aut aliqvod horum semem Cora esse vere , , proprie s
cramentum, anath:ma sit. Eamdem doctrinam tradunt SS. Patres, &Ecclesiae Doctores , quorum plurimi licet septem EccIesiae Sacramentorum expressam sorte mentionem non fecerint: quia nulla necessitas urgebat, nec ulla praesens aderat D a Occ
55쪽
occasio ista septem sacramenta numerandi, nihilominus non desunt ex antiquioribus, qui plurium ejusmodi sacramentorum meis minerunt: imprimis enim S. Dion us lib. de Ecclcsiastica Hierarchia praeter baptismum, di Eucharistiam, de quibus plurimum sermonem massim institui tr meminit etiam fa-Cramenti Ordinis. Et epist. ad Demophilum
declarat etiam poenitentiae sacramentum . Prodit etiam Tertullianus, non obscure
Iib. de Prasscriptionibus cap. O. ubi reserens qualiter diabolus ipsas quoque res sacramentorum divinortim in idolorum masteriis aemuletur , ait: Tinguit is ipse quosdam credentes, fideles suos , expiationem delictorum de lavareo repromittit, quibus significatur baptismus,& poenitentia . Celebrat impanis oblationem , ut adumbret Eucharistiam. Etiam summum Pontificem in unius nuptili statuit , quibus denotat imitationem sacramenti Ordinis, cujus summus gradus est Pontificatus, seu Episcopatus; cui praescribitur ab Apostolo Paulo Monogamia T. ad Timoth. 3. his verbis: Oportetunius uxoris esse virum . Meminit etiam nuptiarum, seu Matrimonii. Additetihm curationem aegrorum , quibus denotat extremam Unctionem. Sed ne longiorem in referendis veterum Doctorum sententiis hac de re sermonem Protraham , unus pro caeteris sufficiet S. Augustinus; ille enim lib. s. de Baptismo L. Io. ait: Si adhue valet quod dictum es in araelio , ut per pereatorem sacramenta non celebrentur: quomodo exaudit homiridam de precantem, vel super aquam baptismi, vel smper oleum vis super Eucharistiam, vel super
capita e orum, quibus manus imponitur , numirum per reconciliationem p Et lio. contra Iitteras PetiIiani c. 1 . declarat Confirmationem his verbis: In hoc lingvento Sacramentum Chrismatit vult Petilianus interpretari ,
quod quidem in genere visibilium signaral rum sacrosanctiim est, Aut ipse Mytismus: Et
Iib. I. contra litteras Parmeniani cap. 13. Ioquitur codem modo de Ordine ac de Baptismo: Utrumque, inquit , sacramentum est, quadam consecratione utrumque homini datur : illud eum baptietatur: istud eum ordinatur . Et paulo poll: Si enim utrumque sacramentum est , quod nemo dubitat , cur illud non admittitur , istud admittitur 3 Neutri saeramento faetenda iniuria est. Denique lib. de bono conjugali cap. I S. & Id. & lib. de nuptiis cap. Io. manifeste docet matrimonium in nova Icge esse sacramentum.
Diees: Si revera essent septem sacramenta, illum numerum Scriptura sacra designasset : at ita non est et igitur septem sacramenta non. sunt asserenda . Distinguo maiorem: Illum numerum designasset explicite, vel implicite . concedo , explicite tantinn , nego: & similiter distincta minore , ncgo consequentiam et quanquam enim expressis verbis Scr plura laci a non indicet septem esse novae legis sacramcnta; attamen id implicite saltem signiscat, cum exprimit septem sacros ritus, quibus annexa est gratiq promissio ut supra dictum csti Deinde , Pari ratione foret conssquens,
neque duo esse sacramenta , neque tria . nec quatuor , neque omnino aliqvcm e se definitum eorum numerum, psopterea quod Scriptura sacra certum illum numerum non expresserit. Similiter non sequitur,
Scriptus a nullibi dicit quatitor esse Evangelia, aut quatuordecim Pauli epistolas, aut septem verba a Domino in cruce prolata et ergo non sunt totidem: ad id enim sufficit, quod in Scriptura res ipsae numeatae tra
ctantur . neet requii itur quod eorum numerus Oeterminate exprimatur.
Denique, I icet non luppeterent Scripturarum testimonia , tamen ad id sufficientisssima foret Ecclesiae aut horitas. sicut docet S. Hieronymus lib. contra Luciferianos , ubi disserens de manuum impositione ait: Exigis ubi seriptum H in Actibus Apostolorum pis, etiamsi saerae scripturae avrboritas non subesset, totius orbis in banc partem consensus , instar praerepti obtineret. Diras secundo ; Apocalyps. I Angelus spondet Joanni, se ei reseraturum sacramentum bestiae, quae habet septem capita: quae figura significat, inquit XcmnitiuS , numerum sepicnarium sacramentorum spectare ad bestiam , hoc est . ad Ecclesiam Romanam, in qua sedet Antichristus . Nego minorem l Blasphemum enim est sacramenta Christi designari per ipsa bestiae capita ; nam inter illa sunt baptismus, de Eucharistia , quae nec ipsi haeretici refiagantur esse vera sacramenta : Unde per septem illa bestiae capita nihil aliud mystice designatur, quam septem Reges, aut septem montes, in quibus infidelitas suam in Christi fideles tyrannidem maxime debebat exercere. Si autem ex septenario numero a Scria plura memorato vellet quis septem novae legis sacramenta colligere, plurima sucti, tamin
56쪽
in novo, quam in veteri Testamento huic assertioni suffragantia testimonia; sicut enim
Deus septem dierum curriculo mundum 3 sic & Cnristus Dominus septem sacramentorum ordine recreationis, ac renovationis mysterium operari voluit . Hinc praestantiora Dei opera in Scriptura septenario numero comprehenduntur; nam septem diebus praecepit comedi UZima: septem lucernae erant in Sanctuario, Num. 8. septem instituit tubas Jubilaei, Iosue o. in septem ca-J illis constituerat Sampsonis fortitudinem,
udicum I s. septem vicibus praecepit Elisaeus Naaman Syrum lavari in Jordane, & mundatus Reg. Sapientia excidit sibi coelumnas septem, Proυerb.y. septem panibus Christus pavit Eoo. hominum; Ac ne longius excurram, ipsemet S. Joann. Apocal. I.
septem candelabra aurea vidit , & ibidem septem stellas in dextera filii hominis: &cv. S. septem sigilla , quibus signatus cstimus, & foris liber quem tenet in dextera ille, qui sedet super thronum. Quibus omnibus non incongrue dcsignari possient
septem novae legis sacramenta. Dices tertio: bS. Patres nusquam asserunt septem esse sacramenta: imo p.issim pauciora recensent: nam S. Dionilius Areopagitain lib. Hierarchiae Ecclesiasticae , ubi de mysteriis , id est , sacramentis Ecclesiae ex professo disserit, non plura quam quinque
pertractat omissis videlicet Extrema-Unctio. ne,& Matrimonio.Similiter Idustinus Apo- Iogia a. commemorat solam Eucharistiam, & Baptismum. Item Denaus lib. I. c.y. Eum charistiam, & cap. 33. Baptismum . Capria-nur ser m. de ablutione pedum , numerat
soldm Eucharistiam , Chrisma , Penitentiam, & Ordinationem. CFrisius Ierosolymitanus, qui ctim in suiscatechesibus mystagogicis ex instituto de mysteriis seu sacramentis agat, non aliorum tamen meminit,
quam Baptismi , Chrismatis , & Euchariviae. Neque plura apud F.Gregorium recensentur, refertur i. quaest. i. capite Multi saecvlarium , ,e. Isidorus in idem conspirat Itb.6. ethymologiarum c. Io. Tandem S. Ambrositis lib. de Sacrament. solum meminit Baptismi, Eucharistiae,& Confirmationis. Et
S. Augustinus pluribi docet sacgamenta novae legis esse numero paucissima, maximet lib.3. de Doctr. Christ. cap. 6. igitur non erat ratum apud veteres septem esse novae legis
Nego eonsequentiam et Quia neque etiam
SS. Patres ajunt esse duo,veI tria,vel quatuor
aut quinque tantum sacramenta, neque pariter negant esse numero septem: sed duorum, aut trium, aut pauciorum meminerunt pro ratione argumenti, quod tractandum erat,
ut patebit ex responsioue ad praefatas eorum a uinoritates.
Imprimis enim S. Diovesius in illo opere, non agit ex profere de sacramentis Ecclesiae, sed de sacris officiis , seu functi nibus, quas vel Episcopi, vel Sacerdotes in
mysteriis tum administrandis, tum conficiendis exercebant cum quadam consecratione et quocirca , neque de matrimonio, neque deuinione infirmorum disserendum ei fuit, tametsi obiter meminerit p*nitentiae seu reconciliationis. ad Idustinum dico, ibi dumtaxat duorum sacramentorum idcirco mcminisse, quia respondet Ethnicis accusantibus Christianos , quod essent athei, nec Deos colerent , quodque nefaria plurima in suis ritibus patrarent, puta quod vorarent humanas carnes:& ideo suos sollim ad eos ritus admitterent Reponit autem Iustinus Christianos non esse atheos, utpote qui faterentur Deum unum in essentia, & trinum in personis; ideo autem soli Christiani admittebantur ad Syna-xim, quia haec solis baptidatis erat concedenda: exponit autem quid agebatur in synaxi diebus Dominicis, ut nempe levet Criminationem , qua impetebantur Christiani, quod in suis ritibus infantuli carnes vorarent et
caetera autem sacramenta non attingit quia Gentilibus erant ignota, & sic eorum calumniis non impetebantur.
Ad S. Irenaeum dico, eum speciaIem diseputationem non instituere de sacramentis , sed occasione data modo meminit unius, modo alterius, nam lib. I. c. a. Paenitentia ,& cap. O. meminit Eucharistis, quis refellicdeliria cujusdam Marci circa Eucharistiam. bimiliter cap. 18. meminit Baptismi , quia refellit errores plurium haereticorum circa baptismi administrationem: tum lib.3. c. refert Consessionem. & lib. q. c. 32. iterum meminit sacramenti, di sacrificii Eucharistiae et quia ibidem agit de sacrificiis legis
antiquae, & novae. Ad S.C risium Ieroso Imitanum dico, eum idcirco trium illorum sacramentorum memminisse , quia Catechumenos , ac rccentes fideles instruebat de iis, quae solebam fieri baptismi tempore. Tria autem eodem die conterebantur lacramcnta,nempe bapti
57쪽
so Disp. Prooemialis Arti I. Quaest. V.
mus, Confirmatio, & Eucharistia, ut constat ex Amphilochio, qui in vita b. Basilii, sic scribit: Maximus Episeopus baptietadit Ea. filium, , Eubi lum , O, ungens eos S. Chrisma. P. tradidit eis vivisam communionem. Eadem est responsio ad Isidorum seu potius Gregorium, qui Isidori nomine profertur. Ad aut horitatem e Captiano petitam dico , sermonem istum non esse S.Cypriani , sed alicujus Authoris. posterioris: cujuscunque tamen sit, dico ibi tractatum non institui de sacramentis omnibus , sed tantum de iis , quae ad cardinalia Christi operae reserri poterant di eo enim nomine opus illud sermonum ab Authore inscriptum est . .
Ad S. Ambrosium dico , eum in illis Iibris non . agere de omnibus sacramentis ,
sed de iis dumtaxat, de quibus instruendi erant fideles recenter bapti Eati , & confirmati , jamque admisit adi sacram synaxim : co enim ordinc novelli fideles initiabantur, ut ipse testatur lib. 3. de sacramentis cap. a. unde de his tribus tantum sacramentis eo in opere instituenda erat
illi tractatio , atque de iis dicit in sine operis, eos plenissimc accepisse. Ad S. Augi sinum dico , illum libro de Doetrina Cnristiana , non. dixisse tantum eine duo sacramenta, sest agens ibi de sacramentis novae legis italoquitur, quaedam pauca pro multis, eademque Deillima , b intellectu ougustissima , ipse Dominus ex apostolica tra- divit instiplina, sicuti est baptismi sacrame tum, is relebratio eo oris , sanguinii Do,
mim. Quae prosecto verba non lunt enumerantis omnia sacramenta , sed. tantum proferentis aliqua exempla..
Quod autem plura, quam duo, sacramenta agnoverit S. Augustinus, patet ex Concione I. in Psal. I S. ubi ait r. in Baptismo, Euctarisia, edeteris saeramentis Ecclesa essemvmra. Hinc epist I Io. ubh dixit nos habere sacramenta numero paveis a, signatione prae,
Fantis a , observatione facillima , subjicit sicut es baptismus , is communicatio corporis , sanguinis Domini . Ei fi quid aliud
in edinis litteris commendatur: ubi particulat si non est nota dubitantis, infra quippe
recensitis aliquot Eccles e festis, puta Passionis, Ascensionis, Resurrectionis, Domini, A adventus Spiritus S. subjicit: S siquid aliud tale Oeeurrerit , quod ab universa servetur mel a. Certum. eli autem Augustini tempore festae Nativitatis , Epiphaniae Domini, dc similia celebrarhi solita.
Dices quarto : Ecclesia Graeca non aliae quam duo sacramenta agnoscit, nempe Eucharistiam, &Baptismum: ergo,&C. Probatur antecedens; nam Cyrillus Luparis Patriarcha Constantinopolitanus in Conses fidei, Latine primum, deinde Graece edita, anno I 633. cap. I S. debacramentis sic habet. Credimus Evangelica sacramenta esse ea, qum
Dominus instituit in Evangelio , ipsa esse duo , nempe baptismum , On Euchamiam ,
ampliorem numerum sacramentorum non habemus: ergo Institutor non plura edidit. Respondeo concesso antecedente , negando consequentiam ,. Cyrillus enim iste descivit penitus a caeterarum Ecclesiarum Graecarum placitis, ut Calviniana dogmata amplecteretur, quod non negant adversarii 3 nam Casaubonus ,. qui talem Confessionem Londini excudi curavit anno ISIS .cum Utiam . que ejus censura tum Cyrilli Berroensis, tum Partenti Constantinop. Patriarchae, in pra fatione ad Lectorem sic habet: Melesiarum tmen Graecarum , aut Orientis confisonem, non fuisse . Quod . utique constantissimum apparet non solum ex bS. Patribus Ecclesiae. Orientalis, ac ex omnibus Eucliologiis , &Ritualibus, sed etiam ex censura Cyrilli Bermensis, qui praefato Cyrillo successit in Patriarchatu. constantinopolitano , eumque damnavit anno 1638. mense Septembri hac SynodaJi sentcntia: Carisso dogmatietanti , hy credenti non esse septem. aeramenta Ecclesiae, idest , Baptisma, Chrisma, Paenitentiam. Eucharistiam , Ordinationem sacerdotum , Extremam, Unctionem ,-Matrimonium . iuxta constitutionem Chri i/ Apostolamum traditionem , atque consuetudinem Ecclesiae , sed mentienti non esse traditari a Christo in Mam.
gelio , nisi solum Baptismum , Eucharisiam; anathema Idem habet censura Synodalis
Parthenii. Iata. an. re a. ad veritis. eumdem
Cyrillum. Veni, inquit, negat Ecclesia sacramenta quidque , Iacerdotium, sacram V ctionem, sacrum Oleum , Consessionem cum paenitentia , is honorabiles Nuptias; qua omnia ut sacramenta , O, divinam gratiam conserentis , antiqua nobis traditio reliquit . Hujus quoque Graecorum cum Latinis circa te-ptenarium sacramentorum numerum Coum densus primos habemus . testes recentiorra Graecos, non modo orthodoxos, sed etiam schismaticos . . Gregorrum Protinacessum Patriarcham Constantinopolitanum, in Apologia adversus Marcum Ephesinum, Simonem
Atabiepiscopin I hessalonice em lib. de
58쪽
septem Ecclesiae sacramentis, Ieremiam Patriarcham Constantinopolitanum in triplici
responso adversus Uvittembergenses, & confessionem Augustanam Emmanuelem Cale-
eam lib. de Fide , & principiis fidei Catholicae cap. i. Gabrielem Philadelphi Episcopum tract. de sacris mysteriis , & plures alii quos refert Arcudius lib. I. cap. 2.
Atione , is ordine eongruenti instituta sunt septem, non autem pauciora , n vae legis saeramenta. Hujus conclusionis veritas non alia ratione a priori fulcitur quam c.hristi Domini voluntate, quae cum
rectissima sit , de cordinatissima , nil nisi quod decet, de expedit , statuit, ac praescribit; nihilominus a posteriori nonnulla
possunt proferri rationes congruentes ejus
modi institutionis: Quarum primam subministrat Concilium
Florentinum supra Iaudatum, ubi cum dixisset, septem esse novae legis sacramenta ,
subdit et Uuinque prima ad spiritualem uniuscujusque hominis in seipso perfectio
nem: duo ultima ad totius Ecclesiae regimen, multiplicationemque ordinata sunt. Per Baptismum enim spiritualiter renascimur , per Confirmationem augemur ingratia , dc roboramur in fide . Renati autem, & roborati, nutrimur divina Euctamiae alimonia. Quod si per Peccatum aegritudinem incurrimus animae, per Paenitentiam spiritualiter sanamur: Spiritualiter etiam, & corporaliter sprout animae expedit per Extremam Unctionem . Per Ordinem vero Ecclesia gubernatur , & multiplicatur spiritualiter . Per Matrimonium corporaliter augetur.
Eamdem rationem praeclare expendit subtilis Doctor in . dist.2. quaeli. I. nu. 3. ubi det- clarans perfectionem sacramentorum novae iugis, maxime quantum ad eorum extensionem, seu esselium, ad quem ordinantur, M ait: Sicut in vita naturali, primum ests, generatio , deinde sequitur nutritio, &n corroboratio , de sanitatis perditae repara-- tio: & haec cuatuor pertinent ad quamlita bet personam singularem: praeter noCau- , , tem requiritur aliquod pertinens ad com-,, munitatem , quo aliquis constituitur in gradu necessario ad aliquem actum nece sarium communitati: Ita spiritualiter ad ,, completam Petfectionem extensive, opor-
tet esse adjutorium aliquod pertinens ad ,, generationem spiritualem; dc secundo ali- quid pertinens ad nutritionem , tertio pertinens ad roborationem quarto ad reparationem post lapsum. Praeter hoc autem quinto requiritur aliquid esse, quo exiens finaliter praeparctur: quia vita ista spiritualis quaedam via est ordinans , ut bene vivens in ea, de ipsa sine impedimento transeat ad aliam, pro qua praeparatur. Haec ergo quinque requiruntur tanquam adjutoria necessaria personae cuicumque pro se . Ad bonum autem communitatis observantis istam legem, est multiplicatio carnalis, quia ista praesupponitur bono spj- Πrituali, sicut natura gratiae, Ac multipli- Πcatio spiritualis aliquorum in ista lege: ,, sic ergo congruum fuit septem adjutoria Dconferri observantibus legis Evengelicae, ,, in quibus esset perfectio , non tantum saintensiva, sed etiam extensiva, & sufficiens ad omnia necessaria pro observan
tia hujus legis ; haec autem sunt cui dicit Magister in littera) Baetismus pertinens ad gcnerationem spiritualem: Eucharistia
neccssaria ad nutritioncm: Confirmatio ad roborationcm : Poenitentia ad lapsi reparationem: Extrema-Unctio ad finalem praeparationem et Matrimonium ad multiplicationem in esse naturae , vel
carnali et de ordo ad multiplicationem in esse gratiae, vel spirituali. Alias similes congruas rationes affert Se raph. Doctor pluribi , maxime g. p. Centuloquii sect. q. uoi ait: sumientia sacramentatorum sic accipitur et Sacramenta funt Medicamenta contra morbum 3 Morbus autem est duplex, scilicet morbus culpae,& morbus poenae . Morbus culpae est duplex , scilicet originalis culpae , contra H quam est baptismus: & actualis culpae contra quam est poenitentia : Quaedam actualis venialis, contra quam est Extrema-Unctio , Morbus poenae est quadruplex, scilicet ignorantia , contra quam ,,
est confirmatio : concupiscentia, contra quam est matrimonium. Sacramenta sunt etiam aduramenta , quia sunt in adjutorium septem virtutum.
n adjutorium fidei, est Baptismus . In adjutorium spei , est Extrema-Unctio . In adjutorium charitatis Eucharistia. In auxilium prudentiae , Ordo . In auxi tum temperantiae , Matrimonium . In
59쪽
auxilium fortitudinis, Confirmatio . Inri auxilium justitiae, Poenitentia. , , Sunt quoque sacramenta armamenta ,, Ecclesiae mili antis, quae in Canticis dici ,, tur, Terribilis ut rostrorum acies ordirata . Et,, quidem terribilis , quia fortis , munitata per sacramentum Confirmationis. Acies, H quia conjunista, & unita per sacramen-,, tum Eucharistite et ordinata per ordi-M nem . Ex hac acie quidam subtrahun-M tur per mortem , ad hos restaurandosis est matrimonium et quidam prosternun-M tur per culpam , ad hos relevandos estis poenitentia- Hanc aciem quidam ingrc-M diuntur , ut prassientur , & hoc per ,, baptismum: quidam egrediuntur ut CC-,, ronentur , & hoc per Extremam-Un-,, ctionem . Addunt alii cum S. Thoma hunc septenarium numerum sa cramentorum recte colligi ex vita supcrnaturali animae acquirenda, & ad perlectionem deducenda, cum similitudine, & analogia ad vitam corpora-lcm. In vita autem corpotali dupliciter aliquis pcrficitur: Pi imo quidem quoad per*nam propriam: Secundo quoad Communitatem societatis, in qua vivit: homo enim est animal ad secietatem natum . Respectu
autem sui ipsius homo dupliciter in vita corporali perficitur. Primo quidem , per se
acquirendo aliquam vitae perfectionem :Seeundo per accidens , removendo nempe omnia vitae impcdimenta, scilicet morbos, aut eorum reliquias . vita autem corporea primo perficitur quantum ad sui esse per generationem , per quam homo incipit esse, & vivere; cui in vita spiritali correspondet baptismus, qui ab Apostolo ad
Titum g . vocatur lavacrum regenerationis;
vinde christus Dominus Joan. 3. dicebat: Nisi quis renatus fuerit ex aequa, is bir,
Deinde, vita mi r ita lis perficitur per augmentum , quo perducitur ad persectam quantitatem, & virtutem: cui assimilatur Confirmatio , in qua datur Spiritus S. ad animi fortitudinem & constantiam; ideo Discipulis suis baptiγatis dixit Christus: Sedete hie donee induamini virtute ex alto: Tertio vita corporea, per quotidianum cibum est nutrienda , ac fovenda ne pereat , culus vices in spirituali vita gerit Eucharistiae sacramentum: nam , inquit Christus Dominus Joan. 6. Nisi manducat eruis carnem
filii sediminis , biberitis ejus sanguinem ,
non habebitis vitam in vobis . . raro enim mea in re est ribus , , sanguis meus verpes potuI. uemadmodum autem vita temporalis hominis multis cst miseriis, & infirmitatibus obnoxia , unde duobus indiget tanquam remediis: Primo quidem medicina ad recuperandam sanitatem: N altero ad removendum languorem ex infirmitate, quod fit per dietam, & exercitium: ita in spirituali vita proportionaliter reperiri debent haec duo et uno quidem tanquam spiritali medicina , scilicet poenitentia, quae sanitatem restituit,& peccati moibum eliminat, & altero ad reliquias morbi ejusque languorem am vendum; quod utique fit per Extremam- Unctionem , que removet peccatorum reliquia S. Caeter tim quia homo ordinatur ad societatem , ac in ordine ad illam dupliciter perficitur , nimirum vel suscipiendo potestatem administrandi aliqua officia in Republica , vel multiplicandi Rempub. priori correspondet sacramentum ordinis et posteriori vero sacramentum Matrimonii et est enim simul officium naturae, & gratiae beneficium, ac signum. Dices: Tot sunt sacramenta, quot peccati deiectus, ordinantur enim Contra peccati defcctum: atqui sunt tantum peccati desectus , culpa , & poena. Nego minorem: Quia culpa, & poena diversitatem habent; & secundum i peciem, quia diversiae sunt species culparum , & pCenarum s & secundum diversos hominum status , & diversas habitudines; unde sacramenta multiplicari oportuit. Diees seeundo : Tot sunt sacramenta , quot actiones Ecclesiasticae Hierarchiae rquia sacramenta pertinent ad eas actiones, ex S. Dionysio : sed tres tantiim sunt actiones Hierarchiae , Purgatio , illuminatio, perfectio. Nego maiiorem: Quia tria considerantur in actionibus Hierarchicis, agentes, recipiente, &acliones. Agentes sunt Ecclcsiat Ministri, ad quos pertinet ordo, Reeipientes sunt ii, qui accedunt ad sacramenta, qui producuntur per Matrimonium , ActioneIlunt purgatio , illuminatio, persectio: sola purgatio non est sacramentum novae legis , quod gratiam confert, sed potics spectat ad saciamentalia, quae sunt ouechismus , de Exorcismus : purgatio autem , & illuminatio simul Ecclcsiasticae Hierarchiae: perti
60쪽
rient aa baptist mim, & propter remedium
secundario pertinent ad poenitentiam , &Extremam-Unctionem: at perfectio quoad virtutem, quae est vcluti formalis persectio pertinet ad Confirmationem , quoad assecutionem finis ad Eucharistiam.
NON sunt Mura farramenta , quam septem. Haec sufficienter constat ex prae dentibus conclusionibus , & probatur: Si aliqua praeter septem memorata essent novae legis sacramenta, maxime aliqua eorum, quae a M. Patribus nomine sacramenti donantur; nempe Lotio pedum, aqua benedicta, euIogiae, & martyrium rsed nulla horum cenieri possunt proprie dicta sacramenta: igitur, &c. Maior Constat. Minor vero ut clarius innotescat ,
sub distinctis s s. est probanda .
Lotio pedum non est proprie dictum
obatur primo , quia nulla Concilia , nullae Ecclesiasticae institutiones, nul- preces, nullaeque Catechisticae doctrinq, quibus maxime Apostolica traditio continetur, & declaratur, ejusmodi caeremoniam sacramentis Evangelicis accensent. Probatur secundo: Sacramentum novae I
iis debet esse signum certum, divinitus in-itutum, cui annexa sit promissio gratiae sanctificantis, & virtus eam conferendi ex divina institutione ab universa Ecclesia frequentandum: sed omnia haec pedum Lotioni non conveniunt: Primo namque non habet certam promissionem gratis; illa namque promissio nusquam in Scriptura, seu traditione legitur: secundo, non habet etiam efficacitatem gratiae conferendae; nam instituta fuit a Christo in lignum purgationis faciendae ante institutionem Eucharistiae, & in signum humilitatis Christi s non
vero ad conferendam gratiam. Denique, Non habet mandatum, aut in-- stitutionem hujus ritus usurpandi; unde etiam nusquam frequentatum fuit ab universa Ecclesia, maxime Rom. observat 3. Ambr lib.3.de Sacramentis, in I. Et S. Aug. epist. IIo. c. IX. de lavandis pedibus, hoc profert: cum Dominus firmam humilitatis , propter quam docendam venerat, commen Drarit , ut ipse eonsequenter exposuit, quae tum est quonam temporepotissimum res tanta etiam facta dueretur. Et in illius tempus oeeurrit, quo ipsaeommendatio religis vir inhaereret: sed ne adipsum baptismi sacramentum videretur pertinere , multi hoe in ransuetudinem praecipere noluerunt. Nonnulli etiam de eonsuetudine auferre non dubitaverunt: aliqui autem ut secratiori tempore commendarent, a baptismi saeramento distinguerent, vel diem tertium octav rum, quia ternarius numerus in multis saeramentis maxim) excellit, vel etiam octavum, ut Me facerent , elegerunt. Diras: Tria sunt ad perfectum sacramentum desideranda: Primo, ut sit signum sensibile a Christo ordinatum, & gratiae sanctificantis lignificativum et Secundo, ut gratiam sanctificantem significatam revera sulcipientibus conferat: Tertio denique, ut praec ta sit illius frequentatio , & susceptio: sed aec tria occurrunt in lotione pedum a Christo facta: Primo namq ue erat signum se n-
sibile, siquidem Christus D. misit aquam in pelvim, & lavit Discipulorum pedes, quae ablutio non miniis sensibilis erat, quam ea, quae fit in baptismate: Secundo, gratiam significabat, de mundationem interiorem rnam ibidem Christus D. ait: sui lotus est , non indiget, nisi ut pedes lavet, sed est mundus totus. Quibus significat necessariam e se lotionem pedum ad expiationem, quae incundiim S. Augustinum sunt veluti sordes pedibus, id est , humanis a flectibus ad harurentes, ob humanam conversationem , Mcontrectationem bonorum sensibilium et quemadmodum adhaerent corporeis nostris pedibus, ex tactu, & conculcatione terreni pulveris. Tertio denique, eadem videtur obligatio, idemque mandatum hanc Iotionem frequentandi, ac baptismalem quemadmodum Cnristus dixit de baptismo : N
quis renatus fuerit ex aqua , , Spiritu Gnon introibit in regnum eaelorum : ita Petro respuenti hanc lotionem dixit, Si non lavero te, non habebis partem mecum. Nego minorem, Christus enim non idcirco lavit eorum pedes, ut Iotio esset signum
efficax gratiae conferendae, sed ut humilitatis praeberet exemplum, & ad internam animi munditiam hortaretur, dc ut Apost ii digne fierent sui corporis in proxime instia tuenda Eucharistia participes. Nec Petro diaxit scies autem postea, ut per Iotionem p dum eum gratiam excepturum assereret: sed