장음표시 사용
91쪽
Dit. Prooemialis Art. II. Quaest. II.
pellari . Itaque nomine characteris, Dro-
Irie significant Theologi signum quoddam pirituale impressum a Deo fuseipienti sacramentum non iterabile.
Notandum secundo, ex eodem ibidem duas potissimum hujus characteris distingui pro-Prietates, duosque effectus: alium quidem Physicum, alterum vero mora Iem; physicus est, ut sit assimilatio subjecti habentis characterem ad aliud quod similem formam obtinet , & distinctio ejusdem ab alio ita non
signato: Moralis vero est, ut sit signum rememorativum sacramenti suscepti, conformativum Christo, cujus sacramentum suscipitur, & obligans suscipientem ad legem, di fidem servandam , cuius est initiatio et tandem ut per illud signum suscipiens sacramentum deputetur ad aliquod munus 3 quemadmodum per aliquam notam pecum Iiarem homines olim militiae adscribebantur. Inde colIigit Doctor, characterem distingui ab alio effectu sacramenti, nempe gratia, nec- non a virtutibus infulis, fide, M spe, &charitate: quia, inquit, taleS vir-M tutes non semper imprimuntur suscipiemis ti sacramentum non iterabile, utpote ficte
M suscipienti Ordinem, vel Confirmatio,
vi nem: character autem semper imprimitur . ,, Hoc etiam apparet ex quadam alia condi-,, tione, quam communiter loquentes at-M tsibuunt characteri, scilicet quod est in-- delebilis: virtutes autem istae sunt delebiles, ut patet de peccante mortaliter,
in quo non remanent istae virtutes. Notandum tertio, recentiores haereticos in
dubium revocare , quod per sacramenta novae legis ejusmodi charaeter imprimatur fuscipientibus , nam Ioannes Huicies lib. q. M trialogi c. I S. ait: Multiplicant quidamia in ordinibus a sacramentis characteres sis sed istorum fundationem, & fructum ,
is nec in bcriptura sacra , nec in rationeis considero . Lutherus quoque lib. de chptivitate Babylonica, cap. de Ordine, characterem sic irridet. Estinxerunt, inquie , oharacteres, quos huic suo sacramento tri-- buerunt, qui imprimerentur ordinatis ;- unde ergo tales cogitationes, qua aueto-- ritate, qua ratione stabiliuntur Similiter Calainua in Antidoto Canonis o leus. T.
Concilii Tridentini et Quod , inquit, de
charactere indelebili. tabulantur ex ea- is dem prodiit incina; nam in veteribus id totum ignotum fuit se Ac magis Conmis lantaneum est incantationibus magicis , quam sanae Evangelii doctrinae et eadem Ω ergo facilitate repudiabitur, qua cxcogitatum fuit. His Praemissis, quatuor potissimilm hae
in quaestione sunt statuenda: Primum, quod revera per aliqua duntaxat sacramenta imprimatur charaeier: Secundum, quod ille non sit aliqua relatio rationis , ut voluit Durandu , nec tantum realis, ut quidam perperam fingunt Doctorem lubtilem asseruisli; sed qualitas quaedam spiritualis . Temtium, utrom character ille immediate subjectetur in animae substantia, vel in aliqua ex ejus facultatibus . sivarium de ninue an sit omnino indelebilis, & inamissibilis
Ria saeramenta novae legis , puta Emptismus , Confirmatio, ordo imprimunt characterem spiritualem. Haec est de fide, determinata in Conciliis, maxime Florentino in Decreto Eugenii, ubi legimus Inter haec sacramenta s novae legis tria sunt , Baptismus, Conmmatio, es' ordo, quae chmracterem, iis es , O rituale signum a caeteris diis
si imum imprimunt in anima indelebile ;unde in eadem persona non rei terantur et reliqua autem quatuor characterem non imprimunt , & reiterationem admittunt in
idem definit Concilium Tridentinum sessi. I. Can. v. his verbis: Si quis dixerit in tribus sacramentis, Baptismo scilicet, Confirma.tione , O Ordine, non imprimi characterem ire anima, hoc es, signum quoddam spirituale , bis indelebile , unde ea uexari non possunt , anathema sit.
Eamdem veritatem perpetua traditione ab Ecclcsiae primordio acceptam luculentcg. ex desiit Innocentius tertius ut refertur in capite Maiores de Baptismo, ubi clim quaerem retur an dormientibus, & amentibus character sacramenti imprimatur in Baptism', ita ut excitati a tam no , vel ab aegritudine non sint denuo baptiZandi, re poclisi , bunt qui dicunt, quod Baptismus, & ordo, non sollim dormientibus, & amentibus, sed invitis, & contradicentibus, octii non quoad rem, quoad characterem tamen conseruntur: alii non absurdud itinguunt, quod hic, qui terrinibusatque is . luppliciis violenter attrahitur, ne de rimentum incurrat, Baptismi suscipit cramen- is,
tum, ut & qui ficte ad Baptismum accedit, characterem suscipit Christianitatis.
92쪽
De efficacitate Sacramentorum . gr
u impressum . Qui vero' Penitus contra-- dicit, & nunquam consentit, nec rem, M nec characterem suscipit sacramenti; doris mientes autem , & amentes , si prius,, quam amentiam incurrerent , aut doris
D mirent , in contradictione persisterent , se eis sic fuerint immersi, Characterem nonis suscipiunt sacramenti: secus autem, s., prius catechumeni fuistent, & habuistis sent propositum baptiZandi. Iunc ergori characterem sacramentalis imprimit ope-,, ratio, ctim obicem voluntatiS contrariar non invenit obsilientem.
Cuibus verbis supponit Innocentius , doctrinam de charactere sacramentali , esse in Ecclesia constantem, & a Majoribus
acceptam , ut optime notat subtilis Doctor laudata quaestion. O. numer. I . ubi observat, quod etsi dici postet priora hujus
auctoritatis verba nomine ebaracteris significare Baptismum , tamen per posteriora , inquit , quibus dicit , quod sacramentalis
operatio imprimit characterem , videtur ex
presse loqui de charactere , tanquam de aliquo impresso ira animae, sicut loquimur inproposito. Non desunt etiam Scripturae testimonias uic veritati patrocinantia; imprimis enim proferri potest illud a. ad Corinth. I. sivi tinxit nos Deus: qui signavit nos, os de- it pignus Spiritus in e ordibus nostris. Cuibus vel dis Apostolus distinguit tres effectus Confirmationis, quorum Primus est gratia, qua
instar olei ungimur, , roboramur 3 secunisus est charaetcr, quo consecramus Dco,
di consignamur tan quam signo Chtisti ad cultum divinum, & aliquod officium: Tertius est Spiritus sanctus, qui nobis reddit
testimonium bonae conscientiat, estque in no- his velut pignus futurae gloriae. Fateor tamen ex hac,& simili Scripturq auctoritate non clare, & explicite concludi poste eluta di sacramentalis characteris impressionem: aliquis enim reponere postet, ejusmodi bcri-Pturae textus exponendos ene de gratia sanctificantes quemadmodum i ridentinum sess. o. cap. I. vocat illam promissionis Spiritum sanctum, dicens: Ediciens vero ( cauia iustificationis miserieres Deus, qui gratuito abluit, is, sancti at, signans , cui ungens Spiritu promissonas sancto, qui est pigRushmeditatis nostrae P Et de hac intelligunt locum Apostoli a. Corinth. I. Chrylostomus, Oecumenius, Ac alii . Quamvis autem non omnes eamrecipiant in suscepti ne sacramenti, tamen ipsum sacramentum . quantum est ex se, natum est illam conferre, quod lassicit.
Proseruntur etiam plores SS. Patrum auctoritates, eamdem veritatem insinuantes
Primo quidem Cyrillus Hierosolymitanus praefatione in suas Catecheses di ubi ait . Magrumum est sane propositum Baptisma eaptivia
tam liberatio, peccatorum remissio, mors peccati, animae regeneratis, vestimentum cana dum,
signaculum, sanctum, indelebile: Sed Baptismus non est indelebilis ratione gratiae lanctificantis 3 haec enim per quodlibet mortale peccatum deperditur: ergo talis dicitur ratione signaculi in baptiZato manentis sequale nullum esse potest aliud, nisi character. Similiter S. Basilius homil. IJ. ait: Ni- fi signaculum in te agnoscat Angelus, quomodo pro te pugnabit, avi ab inimicis Sindica
bit suomodo, dices, De. sum, signa Dei non
ostendens p an ignoras quemadmodum signatas domos in Aurato praeteriit exterminator, ira non signatis vero primogenita peremit 3 Thrasaurus non obsignatus facile patet furibus podis absque nota, protinus in his est obnoxia .
ptismus, inquit, est Nillam , quia conservatio est , ae. dominationis Hebratio: Qui eat enim cuius Domini possessio simus . Et in-sra, Prius Anata non Deile insidiis appritietur, quae non est ADta facile rapitur a fu
banctus Chrysostomus homi I. a. in epist ad Ephesios: Signati sunt Israelitae: sed nota
circumcisionis, ut perara 3 nos ut Flii in diem redemptionis. Unde homil- Id. ait: Nos se rit gregem rega m. idem habent alii M. Patres , ut Hieronymus ad Ephesi q. Deus imprimit animari'aculum san* Spiritus. Et S. Ambrosus
i. de 3piritu sancto c. s. Spiritu signamur se ut jusorem, . SAE imaginem elui, em gratiam tenere possimus, quod est spiritualestgnaculi . Sed omnium optime huic veritati adstipui cur b. Augustinus pluribi, maxime vero lib. f. de Iam sino, cap. I. scribens: tauxit Pastoriavi Ecclesiae, orum, quae foris errabat, i
domenicum characterem a fallaribus depraed toribus fris acceperat venievtem ad Christianae ussitatis salutem, ab errore corrigi, λυul nere sanari , characterem tamen Domimeum in ea potius QRosci quam improbami: quaCG-
quidem ipsum characterem multi ore lupi, e svis infigunt f ille autem dominiem character,. aut est /psa Dei gratia, aut ipsumtaetramen
93쪽
8s Disp. Prosmialis Art. IL Quaest. III.
om, aut aliquod indelebile lignaculum impressum animae: sed non est ipsa gratia; haec enim non infigitur lupis, idest malis hominibus in malitia sua permanentibus, nec agnoscitur in ove foris inter haereticos errante. Non etiam est ipsum sacramentum; quia character ille , cujus meminit S. Augustinus , infigitur Iupis: at exterius sacramentum dici non potest infigi; nam est actio transiens et igitur necessum est , quod loquatur de charactere impresso animae Advertendum nihilominus ut notat Doctor n. Id. hanc authoritatem possie intelligi de ipso Baptismo, non autem de effectu Baptismi. Unde fateor, quod neque haec authoritas, nec aliae supra a nobis memoratae sufficerent ad astruendum istum characterem sacramentalem , nisi intercederet Ecclesiae definitio . Unde ibidem Doctor praeclare colligit: Propter ergo solam authoritatem Ec-c me , quantum occurrit ad praesens , sponendum characterem imprimi. Unde praeia clare SuareZ disp. II. seist. I. postquam M varia recensui siet S Patrum testimonia ,, pro impressione characteris sacr amentata lis, subdit: Quoniam vero, inquit, haec
si omnia testimonia non: videntur comereri ideo Scotus dist.6- quaest.y- dicit facile ex- poni posse ipsum sacramentum Baptismi,
is v. g. esse characterem, & ideo concludit sola authoritate Ecclesiae nos cogi ad po-,, nendum characterem: Sed quamvis verum A sitEcclesiae authoritatem habere praecipuas partes inhoet negotior tamen ea suppositat, intelligimus mentem: Sanctorum, fuisse H iit eadem significatione' de charactere
is loqui 3 & sine dubio multa ex dictis Sanctorum melius praedicto modo inteIM ligentur. Quibus verbis optime attigit
scopum Doctoris, ct mentem a nobis expositam. Tres nihilominiis pro asserendo ejusmodi charactere congruentias profert Doctor n. I .,, ubi scribit . Primo, congruum est ad for-,, mam perfectam poni aliquam dispositio D nem, gratia autem forma est supernatuta ratis, dc perfecta: ergo congruit ad eam is ene aliquam dispositionem praeviam superta naturalemitatis est character . Secuno uo : Congruit Deum non instituisse sa-,, cramenta vana, . saltem pro nouauege , si quae persecta est: ergo congruit ,. quod
fac I amenta sua a. nullo i recipiantur: ve--rc, quin aliquem c stum habeant et sed isn- semPer habent gratiam , sicut in ficto: ergo aliquim alium . Tvrtio, congruit ,- receptum in familiam Christi distingui si a non recepto per aliquid intrinsecum is sibi: quia licet Christus posset distingue- re sine tali intrinseco , tamen perfeAior est & in se , & in comparatione ad Om- nem Ecclesiam militantem scilicet , &triumphantem, si fiat per aliquam for- rimam intrinsecam manentem , quam si ,,
non sic fiat. Tale distinctivum eius, qui suscepit sacramentum , quo intratur in familiam Christi, ab eo, qui non susce- pit , & immanens in suscepto ponitur is
Subdit autem quod istarum congruentiarum tertia est magis rationabilis: quia est etiam specialis de Baptismo et duae autem aliae talem habent probabilitatem, quod si ponatur character , tali modo ponetur
qualem ii Iae congruentiae tangunt. Unde Concludit : Sie ergo breviter teneatur conclus
propter avriaritatem metesiae priur adductam, im duae congruentiae , una de Dyeptione in familiam Christi, is, alia de dispositione conserenda , sunt probabiles . Ex quibus apparet Doctorem subi item notu
revocare in dubium veritatem, dc Exi fieritiam characteris sacramentalis ut quidam pem
peram ipsi imponunt, sed tantsim quod illaveritas probari non ponit expressis, & evidentibus Scripturae sacrae , aut sanctorum Patrum. sententiis, neque ulla efficaci ratione demonstrari, sed dumtaxat quot constet ex authoritate Ecclesiae, cujus traditioni , & definitioni sum agantur tum Scripturae, . tum sanctorum Patrum oracula.
Aliam hujus veritatis congruentiam subjicit Author sermonis de Coena apud SanctumCyprianum nam agens de ablutione pe- , dum, aperte significat Baptismum, Confirmationem , & Ordinem iterari non posse,. quia imprimunt characterem . Eaptismum repeti Ecelesiasticae prohibent regulae iscilicet in Carionibus Apostolicis 6 semet
sanctifieatis, nullat deinceps manus iterum comsecrans praesumit accedere. Nemo sacros ordines semeidatos renotiat nec sacro otio linitor, iterum linit , is, consecrat: nemo impositioni manuum ,. vel mmiserio derogat sacerdotum
quia contumelia esset FHratui sancti, si evacuari posset, quod ille sanctificat. Reponunt
haeretici I. baptismum non iterari , quia est ingressus in Ecclesiam. Contra, exinde. queretur quod ubi quis ab Ecclesia per apo stasiam: est egressus,, itcrum ad eam accc
94쪽
detis deberet, battigari, quod militat ad-
vestis praefatorum Patrum, Ac veterem Conciliorum doctrinam. Retonunt a. Ideo non iterari ; quia est mi ritualis regeneratio purgans animum ab originali peccato. Contra dum quis cum eo fectu peccati mortalis baptiZatur, nec regem neratur spiritualiter , nec peccatum originale dimittitur , attamen iterum dum facti poenitet non baptiZatur. Deinde regeneratio spiritualis fit etiam per per Contritionem excitatam per Evangelii praedicationem, ut dicitur Apoc. I. & ad Cor. Per Evangelium ego Dos genui, nihi- lominus sic geniti baptigantur. Denique toties homo regeneratur , quoties amisiam spiritualem vitam recipit, non tamen toties bapti datur. Reponunt S. in probanda characteris existentia fieri circulum vitiosum , idcirco
enim dicimus tria sacramenta imprimere characterem, quia non possunt itcrari; &non poste iterari , quia characterem imprimunt; sed haec ratiocinatio nulla est , ut sonstat ex Aristotele , libr. priorum. Ergo , &C.
Nego majorem : Circulus enim vitiosus est dum fit in eodem genere causae: secus hic: nam impressio characteris est causa, cur sacramentum non iteretur, & non iteratio
est effectus illius characteris: unde sicut rationale rite probatur a posteriori per risibile, & rilibile a priori demonstretur per rationale, ita & character recte infertur pernegationem iterationis, & hqc per characteris i inpressionem. Dices Primo, Nulla apparet lassiciens ratio,
propter quam videatur admittendus sacramentali, character: igitur frustra asseritur. Probatur antecedens. DI enim admitteretur
tanquam dispositio ad gratiam, quod assirmari non potest, quia sacramentum in voto susceptum, confert gratiam independenter acharactere . insuper, inquit Doctor n. I 6.cilm in quolibet sacramento conferatur gratia, in quolibet requireretur impressio alicujus characteris, ut esset dispositio praevia ad ejusmodi gratiam conferendam, quod falsum est: NI admitteretur ut distingueret bapti-Zatum a non baptiZato: at hoc videtur etiam
inutile et tum respectu Dei, qui absque ullo Prorsus signo novit homines qui, di quales sint 3 tum respectu Deatorum, & An gelorum , qui in divina essentia clarissimc vident ac discernunt baptigatum a non ba-DtiZato; tum respectu nostri, quia cilm iIIud signum spirituale sit, non potest a nobis percipi sensuum beneficio; tum in comparatione ad daemones, & damnatos , Cum enim
signum istud sit ordinis supernaturalis, Consequens est quod cognosci non possit ab intellectu operante dumtaxat ex naturae viribus:
tum denique per ordinem ad incia, & ministeria, ad quae hujusmodi sacramenta suscipientes, deputantur, siquidem illa deputatio fieri potest per solam denominationem extrinsecam 3 quemadmodum deputantur judices ad jus cuique dicendum. Respondeo, characterem censeri posse hominibus collatum per sacramenta propter omnes fines assignatos, siquidem Deus hominem charactere insignitum sibi speciali jure vendicat. beati enim in speciaIem custodiam assumunt viatores in societatem fidei , de sacramentorum a sidciant , & licet in se non sit sensibilis, tamen per causam, seu per sacramentum semel collatum dit inguit
ab eo, qui tale sacramcntu m non suscepit. Beati etiam, inquit Doctor n.y. & damnati, possunt cognoscere nominem Cha- ,, ractere in lignitum, quem non cognoscem Hrent eo modo, si tali charactere non notaretur; etenim character in beatitudine is
subsistit ad majorem gloriam,& in damna- iationem ad majorem confusionem . De- ,,mque sicut qui deputantur ad diversa Mosticia in domo cujusdam Principis, nota ,,ri solent quibusdam signis, quibus eorum is munia noscantur , ita homines qui Per ,, Baptismum recipiuntur in familiam Christi iper Confirmationem vero designantur tanquam milites ad profitendam fidem , &per ordines donantur aliqua potestate circa corpus Christi verum, & mysticum congruum, inquam, fuit ut peculiari charactere sacramentali ad eadem ossicia de-sgnarentur .
Dices secundo: SS. Patres nomine charaia
cteris , , mystici Christi signaculi , seu
sigilli, nihil aliud intelligunt, quam ipsum
Baptismi sacramentum; igitur lacramentalis character non est aliquis enectus sacramenti .
Distinguo antecedens: Nihil aliud inteIIigunt, quam sacramentum Baptismi, quod est signaculum causaliter , di essicienter, ut animae regeneratio peccati mors, dc remis.so, concedo: formaliter, & per se , nego: nam illud signaculum dicitur imprimi, vel ii gi credentibus, & ab eis portari, ut
95쪽
Disp. Prooemialis Art. II. Quaest. III.
eficetus nam ex Cyri lio Catech. IG. SpirituI imprimitur animae, quae nota character im- sanctu i obrimat animas in Baptismo . Ex b. Am- prcssus appellatur. Hinc ipse et S. Aligustibi oti,i. de Spiritu sancto: Fignamur in nus Epist.23. ait: Baptismi saeramentum apud
corpore , veritate tamen in comis signamur, ut
Spiritus sanctus exprimat in nobis effigiem ima- Rinis cclesis, ut sciamus eordis nostri magis Ooc, quam corpori s esse signaculum. Igitur ij-lud signaculum in corde est quid internum, di a sacramento distinctum. Instabis: Chai aeter , de quo loquimur, est signa cistum quoddam internum , & spirituale indelebiliter animae impretium: led character, de quo loquuntur SS. Patres, maxime vero S. Augustinus, non est ejusmodi , nihilque est aliud, quam invocatio sanctissimae ct rinitatis, ut constat ex sermone super gestis cum Emerito sariensi Donatistarum Episcopo: Ego, inquit, quando venio ad fratrem metim corrigo errantem 'atrem meum,
attendo fidem in nomine Patris , is, Filii , spiritus sancti; se est character Imperatoris mei, militibus, vel potius ram militibus suis ut hunc imprimerens eis , quos congrega-hant , castri eius, praecepti aeuens et Ite , ha-ptietate gentes.
murmatur, qui a ibidcm S. Augustinus docet , quo sit Donatus, aut Paulus bapti Ea sic ni in nomine suo, impressissent suum characteis rem: igitur nomine characteris impressi in
Baptismate, nihil aliud intelligit S. Augustinus, quam ipsam invocationem sanctissimae Trinitatis, in cuju, nomine, & virtute confertur Baptismi sacramentum. Patet antecedens, ait enim ibidem: suod est, inquit quod dico p Desertor characterem suum non
sit , Donatus non baptietavit in nomine Do.
nati: nam si Donatus, quando schisma fecit,
in nomine Donati baptitaret, deserioris charactere t figeret. Et rursus sit insia: Quod merito Paulus prohibuerit eos, qui dicebant: Ego sum Pauli, quia ejus nomine baptiZati non erant , & habebant alium characterem, ncmpe Patris , & Filii, & Spiritus sancti: suid vultis, in quic bat, es mei, is
non potius cuius ego sum: ran cite, auertire coaracterem inprum, numquid in nomine
Pauli baptietati estis pResponcto, concesta malore , distinguendo minorem, Baptismus est character imprimens, concedo: impressus, nego: nam, ut eadem imago Regis, ideinque character est
in sigillo, & cera, sed in sigillo est impi i mens,
in cera vero est imprcstu, itic Bapti imi sacra-
haereticos valet ad consererationem, non ad sternae ditae participationem. Nomine autem conmsecrationis non intclligit gratiam sane lificantem, haec enim est vitae a ternae participatio; nequc Baptismum, qui praeteilii: ergo ne-ccnum est , quod intelligat charactercm . Unde tract. i. in I. Joann. EpimVideat, baptietatur quieιmque, si habeat charitatem , Si tunc dicat: Natus sum ex Deo: si autem illam fon habeat , eharacterem impositum habet . Character autem ille non est sacramentum ipsum; quippe ctim non maneat, neque gra tia: quia haec non acquiritur absque charitate: igitur, &C. Aa confirmationem dira, sensum verborum
S. Augustini este, quod si Donatus aut Paulus in nomine suo bapti asset, illa nominum ipsorum vocatio prae se tulisset speciem characteris imprimentis , revera tamen non fuisset character imprimens , quia charam cter fuisset desertoris , non Imperatoris , qui unum subinde attulinet effectum , quoin circa ait se deicturum, abjecturum, & anathemat iraturum, si talem invenisset in homine ad unitatem accedente. Quemadmodum igitur in re monetaria, quando argentum,
vel aurum lignatur Principis imagine . distinguendus est character i mptimens in sigillo ferreo, & impresius in argento, vel auro, ita etiam in re sacramentaria , quando anima in aliquo sacramento charactere signatur ,
distinguendus est character imprimens in invocatione sanctissimae Trinitatis, & character impresius in anima suscipientis sacra
Dices tertio: Omnis character est signum: sed nullum in anima potcstenc signum, omne enim signum debet esse sensibile: igitur in anima nullus potest esse character. Distinguo maiorem; est signum analogice ,& per aliquam similitudinem, quatenus videlicet id omne alicui configurat, & asti-milat, aut ab alio distinguit , appellatur imago, figura, & signum, quemadmodum Filius dicitur charaeier, & figura substantiae Patris, concedo: sacramenta enim Fideles invicem colligunt, Christo configurant,&eos ab ins delibus discernunt: est lignum proprie dictum; rursus distinguo, ratione
tui, & per se, nego, ut sic enim est aliquid in
96쪽
sensibile: ratione sacramenti sensibilis, quod
suscepit, concedo: novimus enim , & ac serere possumus, aliquem insigniri charactere baptismali, quia compertum habemus, quod aqua sit ablutus in nomine sancti limae Trinitatis. Petes: Quare dumtaxat sunt tria sacramenta characterem imprimentia pRespmdet subtilis Doctor in . dist. s. q. Io.
n. I a. numerum characterum optimc collii, & declarari ex proportione, quam ha- et status legis Evangelicae ad regimen politicum, secundilm quod in familia Principis servantur quidam Ipeciales gradus dignitatis,
qui omnibus non conveniunt : Primus est
associatio in familiam , qui convenit quidem omnibus servis Principis, &per quem ab aliis distinguuntur. Seeundus est militiae, seu militum deputatorum ad custodiam Principis, & Regni tutelam: Tertius est Ministrorum, & dispensatorum, juxta varios
suos gradus. Servata hac autem proportione, Baptismus est, per quem quis recipitur in familiam , Confirmatio in militiam, ordo in ministerium , & dispensationem.
tera sacramenta possunt esse communia
omnibus aliis in Christiana familia existentibus, quae ut fiant evidentia , & planiora, Doctoris verba lubet hic attexere. Dico, inquit, quod hoc potest patereri per simile in politiis istis mundanis: nulta lus enim habet determinatum gradum in familia Regis, quia comedit, vel bibit, H nec quia post offensam dominus recon-H ciliatur sibi, nec quia multiplicat perista sonas in ista politia: nam isti actus comis munes esse possunt omnibus in quocun- que gradu: sed alium gradum habet ali-,, quis, quando recipitur in familiam do ,, mini, alium, quando ulterilis proficit , & constituitur miles ad defendendum H Rempub. alium, quando constituitur ut si supremus sub domino ad constituendos a- , , lios in gradibus determinatis in sua fami-- lia 3 utpote aliquis Senescallus generalis , si & immediatus sub Domino , Cui com-,, missa est auctoritas universalis ad reci-,, Piendum aliquos in familiam Domini: &- ideo si esset nomen impositum . quod si-,, gnificaret gradum in familia, vel baliviam, is non diceretur gradum , vel dignitatem ha-ta bere aliquis, quia accedens ad mensam , si vel quia coniugatus, vel quia rediensis ad gratiam post offensam: sed dicereturri tantum habere gradum, qui de populo
esset assumptus in familiam domini: & ,,
ulteriorem gradum, qui in familia con- ostitueretur ad defendendam domum, vel Hdominum 3 dc ulteriorem , qui consti-
tueretur tanquam praepositus ad reci- , ,
Iiendum aliquos ad familiam . & in- Dituendum inferiores. DSic in proposito, tria sacramenta , is scilicet Eucharistia ad nutritionem spiri- Diualem: Matrimonium ad procreationem is corporalem: Poenitentia ad reconcilia- istionem annualem, in nullo certo gradu is constituunt in Ecclesia, imo possunt esse H communes omni membro, Ecclesiae, in ,, quocumque gradu. Sed Primus gradus EC- Dclesiae, & quidem universalissimus, est Hrecipi in familiam Christi, quod fit in ba- , , ptismo . Secundus sperialis , in militiam is ad defensionem fidei Christianae , quod rifit in Confirmatione. Tertius, constitui is in Patrem, & Pastorem ad introducerim ,, dum alios in Ecclesiam, & ad dirigen- dum, & instituendum eos, quod fit in , , Ordine. Et sicut in politia illa non Con- is gruit illas tres dignitates iterari, scilicet Hreceptionem in familiam, promotionem is ad militiam, & praelationem ad doctri- nam, bene tamen iterari possunt nutri- Diio, & procreatio, & reconciliatio: ita ,, in proposito, tria sacramenta non de- ,,cet iterari, alia autem iterantur , & in ,, non iterandis gradus non iterabilis ac- is uiritur, & character dicitur, in iteran- is
His concinit Catechismus Tridentinus
q. de Sacram. in communi, n. Jo. ubi ait: Jam vero character hoc praestat, tum ut is
apti ad aliquid sacri suscipiendum , vel is
peragendum efficiamur , tum ut aliqua Mnota alter ab altero internoscatur. Ac is Baptismi quidem charactere utrumque is consequimur , ut ad alia Sacramenta ,, percipienda reddamur idonei. & eo pra rite rea fidelis populus a Centibus, quae fi- odem non colunt, distinguatur: Idem au- Diem in charactere Confirmationis, de sa- sicri ordinis licet cognoscere: quorum al- istero veluti Christi heet cognoscere milites ,, ad ejus nominis publicam confessionem, ,,& propugnationem, ac contra instum Mnobis hostem; de spiritualia nequitiae in Hcoelestibus armamur, atque instruimur , is simulque ab iis, qui nuper baptigati, tan- , quam modo geniti infantes sunt, discer- ,,nimur et alter vero tum potestatem Sa- ri
97쪽
cramenta conficiendi, & ministrandi con-,, junctam habet, tum eorum , qui ejusmodita potestate praediti sunt, a reliquo fideliumri coetu distinctione ostendit.
CNaracter saeramentalis non est relatio rationis , nec realis , sed forma realis ab-ioluta. Haec videtur propa bilior subtilis Doctoris sententia 3 quidquid nonnulli miniis modeste ipsi perperam assingant: quod ut ap- Pareat evidentius , placet Doctoris verba
tu . dist. s. qu. Io. num. I S. exscribere. Ait,, autem : Ad quqstionem potest dici , O quod sicut non potest probari aliquam
,, formam realem imprimi in sulaeptione,, Baptismi, aIiam a gratia, & vii tutibus,,, di hoc neque per rationem naturalem,s, neque etiam per rationem evidentem exH creditis manifestis: ita non potest pro-,, bari characterem . si ponatur forma rea-,, Iis, este formam absoIutam realem, velis, respectivam, quia utrumque salvari po--rest: quod sit, scilicet forma rcisectiva , M sicut jam ostensum est, veI quoa si for-- ma realis absoluta. Si ponatur, non po- test evidenter improbari: quaedam enim ,, sunt satis rationabiliter concedenda dein charactere, si ponatur esse, utpote quod est forma spiritualis impressa 1 Deo cubri cunque suscipienti saeramevium non iterabi-,, P. Et quod ex institutione divina emca. , , citer significat gratiam ilIam sacramenti,,, & quod disponat ad eam , sicut decla-,, ratum est in quaestionc praecedente, quia H est in eodem susceptivo , & ab eodems, agente, & forma prior ,& impersectior, si di quod sit indelebilis, ctim non habeat
G causam meritoriam corruptivam. Et quod
G sit signum memorativum respectu susce-,, Ptionis sacramenti, quq praeteriit, & si-M gnum configurativum idest, signans obli-M gationem animae ad Christum. Quod cita iam si forma a similativa a Iteri suscipien-,, ti sacramentum, & ab alio distinctiva, b, qui non suscipit. Ex his apparet, quam temere subtiIi Doctori quidam cum vasque Zio S. P. d. IJq. c. 2. Ioquantur, & cum temeritati, i nsimulent , quod dixerit characterem esse reIationem rationis: imo longc non mimis ab ejus sententia recedunt, qui volunt ipsum asseruisse Cnaracteremella reIationem realem; nam si
Penitati a recto rerum aestimatore, di judice
inspiciatur Doctor , apparebit eum duntaxat docuisse, quod utique propugnari posset
sententia assirmans characterem esse reIati
nem reaIem, probabiIiorem tamen judicat illam esse sententiam , quae contendit ipsum charactarem esse formam absoIutam de genere qualitatis; quam utique sententiam quasi suam propriam, ut assoler, postremo Ioco
assignat, & propugnat. Unde it Iam etiam propugnant celebriores illius Discipuli , Bassilius hic quaest. q. MaBoviur dist. A
quaest. S. art. ro. Rubioneus quaest.2. art. E.
Horit et dist. S. quaest. S. n. I. Ut missos faciam omnes Modernos, qui cum docti stimo Scholiaste Cadesso eamdem assertionem
Probatur itaque concIuso: In eo constia tuenda est characteris essentia, quod magis conducit ad illius dignitatem, & emcacitatem: at ita est de sententia , quae amrmat ilIum consistere in aliqua forma reali ab Iuta : igitur&C. Major patet: siquidem sacramentorum enectus ea majori commendati
ne ceIebrandi sunt, qua possunt absque ulla
contradictione, de repugnantia; hoc enim maxime confert ad dignitatem Christianae
Relitionis, & Dci bonitatem erga homines
celebrandam. Minor vero probatur ' forma
realis absoluta est multo perfectior, quam quaelibet respectiva, ut norunt Philosophi: siquidem relationes sunt exilioris, actcnui sesimae entitatis, magisque dependent, quam formae accidentales absolutae, siquidem haeduntaxat dependent a subjecto cui inhaerent: illa vero non sol tim dependent a subjccto, sed etiam a tandamento, & termino. Et insuper relationes extrinsectis ad venientes,inter quas aliqui volunt reponendum es Ie chaoracterem , dependent etiam a conditioni bus extrinsecis , sine quibus non ex ia
Deinde , reIatio per se non producitur sed resultat ad alterius prodiictionem , ut simi Iitudo inter duos parietes albos: at Character per se primo producitur, ut dictum est in praecedenti conc Iulione, ubi probatum est quaedam sacramenta producere, & imprimere characterem immediate in eo, qui cum fictione, & tamen valide suscipit sacia meritum aliquod imprimens characterem : non potest autem illius sacramenti assignari alius terminus, aut enectus, quam ipse character; quandoquidem eo in casu non producatur sacramentalis gratia: igitur character est aliqua forma realis absoluta.
98쪽
nentque, si esset relatio, maxime vel rationis, vel realis: sed neutrum recte potest assirmari. Non primum: Tum quia Concilia,& SS. Patres ancru nt characterem esse signum spirituale animae impressum: sed haec de ente rationis verificata non possunt, utpotectim non imprimatur animae; sed tantum objective sit in intellectu: Tum quia Deus est
Praecipuus author sacramentalis characteris: sed Deus nota est author entium rationis labsit enim, ut dicamus Deum aliter conci-Pere rem a Parte rei, quam sit: Tum homo per characterem signatur, & revera distinguitur ab alio, qui hu jusmodi charactere non insignitur: sed ita signari non potest
Per ens rationis: quomodo enim illa relatio rationis, & extrinseca denominatio posset Usse signum, quo unus prae alio deputatur adiacras actiones, & facultatem habeat illas exercendi, clim nihil ponat in homine, nec per se sit cognoscibilis p Tum denique quia charactcr est indelebilis: at ens rationis non potest dici indclebile , cum tantum existat per intellectus fictionem, quae facillime evanescit: igitur character non potest censeri
Probabilius est pariter illum non esse res
tionem realem : etenim esIet vel intrinsecus ,
vel extrinsecus adveniens. Non quidem prima ; haec enim postulat fundamentum proximum , di terminum realiter existentem: sed character Baptismi, & Ordinis v. g. impressus Apostolis, non habuit aliquando teris
minum actu existentem, puta in triduo mortis, quando Christus non erat. Nihil etiam assignari potest, quod sit illius fundamentum proximum, si quid enim esset maxime actualis susceptio sacramenti: sed haec censeri non potest fundamentum proximum characteris; quia impossibile est relationem actu subsistere non subsistente amplius illius fundamento proximo: sed character subsistit, utpote cum sit indelebilis, etiam transacta actuali susceptione sacramenti; igitur illa lac tamenti susceptio non potest censeri fundamentumroximum illius characteris. Concludenum est ergo , quod character sit forma
absoluta . Non etian, est relatio extrinsecus adveniens ;licet enim in homine baptiEato, ordinato,& confirmato , ex actione sacramentali , qua baptiZatus, confirmatus, & ordinatus est, maneat relatio cxtrinsecus adveniens ipsius hominis ad ministrum talium sacramentorum; haec tamen relatio non potest
dici character, alioqui ex actione Niorum
sacramentorum, sequeretur etiam impri characterem , quippe cum ex illa actionet ejusmodi relatio exurgat. Quod utique probatur, quia illa relatio, quae manet ex applicatione Baptismi, v. g. non est aliud , quam denominatio bapitiati: atqui similis relatio, seu denominatio nutriti. absoluti, sanati, di conjugati, manet ex applicatione Eucharistiae, Poenitentiae, Extremae-Uncti
ni, & Matrimonii: igitur. &c. Petes, ad quam speciem qualitatii spectet
Respondet DLor , oco supra laudato n. II. posse revocari ad primam, vel ad secundam speciem qualitatis, nempe vel ad habitum, vel ad potentiam: ait enim Doctor: Respondeo ergo, quod si sebaracter ponatur accidens abi blatum, potes poni in secunda specie qualitatis . Det etiam in prima ' nec alterum
istorum potes edidenter improbari; quod uti-quc sc probat. Si character non Tostetur duci ad secundam speciem, maximc quia ad illam spectam solii in pertinent ea, quae hambent rationem potentiae naturalis: ac proinde clim character sit qualitas supernaturalis,
non potest ad illam spectare, sed haec ratio nulla est : quia , inquit Doctor , quanquam Philosophus complexus fuerit sub hoc
membro solas qualitates naturaliter activas,
Tamen, inquit, potentiasupernaturalis, sis absoluta, is, aeeidentalis, is spiritualis, henepotes pertinere ad idem genus intermedium
Similiter si revocetur ad primam speciem, nempe ad habitum, quia est dissicile mobilis, non poterit improbari; si enim quia
obesiet, quominus cnaracter posset revocari ad habitum, maxime quia habitus datur ad faciliter operandum , character vero , clim sit supernaturalis , datur ad simpliciter operandum i vel quia character est dispositio ad gratiam, ac subinde non est habitus; vel quia habitus est determinatus ad unum agendi modum bonum, aut maluis, quia non possumus habitibus indifferenter uti nullus enim uti potest male virtutis habitu, nullus bene habitu vitii : character autem ad utruir libet est indifferens, nempe ad bene , & ad male operandum: quidam enim utuntur charactere sacramentam
ii bene , religio3e, & pic: nonnulli autem male , sacrilcgc, & impie sed hae rati
Non quidem pluma 3 quia, inquit Do-
99쪽
's a Disp. Prooemialis Art. II. Quaest. III.
ctor num. If. potest habitus supernatura . Iis , ut est forma supernaturalis, dissicile mobilis, esse principium agendi, vel resistendi corruptivo, & sic habere rationem potentiae supernaturalis ; unde Iicet habitus naturalis dicat duntaxat facilitatem, non autem potentiam, tamen habitus supernaturalis, quatenus est forma spiritualis immobilis , potest habere rationem habitus 3 prout vero est principium , quo possumus elicere actum supernaturalem , dici potest po
Non etiam stranda ; quia , inquit Doctor ibidem, bene potest esse unus habitus dispositio ad aIlum, sicut secundilm distinguentes habitum principii ab habitu conclusionis , habitus principii disponit ad habitum conclusionis , nec tamen inde sequitur , quod sit dispositio, quatenus haec distinguitur contra habitum in prima specie qualitatis 3 haec enim dispositio est qualitas facile mobilis , & ut sic distinguitur ab habitu, quatenus est qualitas dissicile mobilis a subjecto,
qualis est character. Non etiam tertia: Quia , inquit ibidem, aliquis potest esse actus indifferens; sicut enim ex frequenter repetitis actibus bene agendi acquiritur babitus inclinans ad bene agendum, di ex frequentatis actibus male agendi comparatur habitus inclinans ad malcagendum; sic ex frequentibus actibus absolute agendi , acquiritur habilitas ad eliciendum actum , qui nec sit bonus , nec malus. Quod utique probat hoc exemplo: Potest evim aliquis frequenter oonsiderans Geometriam , habere jacilitatem magnam ad conis fiderandum conclusionem in illa scientia: at nee ibi es habitus bonur , vel malus , sicut nec actus, ex quo generabatur : se idi in habitu
PRobabilius es Haracterem immediat), est,
formaliter inesse voluntati , mediate autem, realiter ipsi substantiae animae , haec si es Doctoris in A. a. 6. quaest. Io, num. q. si ubi ait: Dico ergo ad quaestionem, sup- , , ponendo. . de gratia, quod est idem cum si charitate, & per consequens est primois in potentia, scilicet in voluntate 3 &ta ulterius quod ista dispositio ad formam,, est in eodem susceptivo cum forma, chata racter autem, si ponatur in esse, conve-
M nienter ponitur dispositio ad gratiam
sacramentalem ergo congruum est poenere characterem formaliter in voluntate. DIta Doctor , in quibus verbis signanter dicit eue congruum; nam rationes, quas prinfert ad ejusmodi assertionem probandam, non evincunt omnino necessitatem rum sed sollim majorem quandam cynvenientiam .
Probat itaque primo : Convenientius est, quod dispolitio constituatur in eodem submjecto proximo , in quo recipitur forma , ad quam disponit et sed character est di . positio sal tem moralis ad gratiam , quae formaliter, & immediate in voluntate residet , ut probatum est in tractatu praecedenti et igitur &c. Major videtur manifesta ex Phusica: dispositio enim cum debeat amovere obstacula , quae obessent introductioni formae , cumque praeparari debeat subjectum ad formae receptionem , oportet quod illa reperiatur in eodem subjecto , in quo forma est recipienda . Minorem supponit Doctor probatam, quaest. s. n. IB.
ubi loquendo de charactere, & sibi objiciens, quod dispositio potest esse ex parte
pasu vcl agcntis. Respondeo non agentis, inquit, quasi sit quoddam agens medium inter primum agen3, passum: non enim pono characterem habena aliquam virtutem activam respectu gratiae causandae: pd Deum assistere illi, tanquamsignum invisibile ad causanaam gratiam , quam fgnat, recedente impedimento, sive obiee inhaerente. Est ergo dispositio ex parte suscepti vi , quias Arma prior, sine qua non recipitumor post rior, non simpliciter necessario, std necessario comparando ad potentiam ordinariam agentis ca
santis utramque formam. Quibus Doctor significat quod etiamsi character , & gratia non habeant ullam inter se necessatariam connexionem ex natura rei , habent tamen in morali aestimatione; quia character ordinatur ad gratiam conferendam , tam per sacramentum, per quod ipse imprimitur , quam per alia sacramenta , maxime si loquamur de charactere baptismali: quia per illum capaces effcimur aliorum sacramentorum : non enim est ratio cur character esset indelebilis, & redderet sacramentum non iterabile, nisi subordinaretur gratiae tanquam forma prior , neque
propric potest subsistere configuratio animae, & imaginis, quae principaliter fit per gratiam in solo charactere, nisi diceret aliquem ordinem ad gratiam: neque obligatio, quae sequitur ad talem configurationem
100쪽
ad Christum, potest abstrahere a mediis, per
quae debet impleri, nempe a gratia actuali, vel habituali: igitur necessum est, quod habeat quamdam connexionem saltem moralem Cum gratia, ad quam est dispositio. Probat seeundo: Omnis obligatio ad opus morale spectat ad voluntatem, sed character baptismalisv.g. inducit obligationem animae ad Christum, ut servet legem Christianam et haec autem obligatio est necessitas moralis perandi; ac subinde inclinatio quaedam ad
ipsam operationem: non sectis ac lex, seu Praeceptum, aut votum, quae dicuntur in-olinare ad operationem , quatenus opponuntur libertati operandi, vel non operandi, &faciendi hoc, aut illud. Similiter charaeter Confirmationis inducit obligationem militiae,& confessionis fidei: Item character ordinis est principium operandis est enim potestas
activa: omnis autem obligatio moralis maximc spectat ad ipsam voluntatem : igitur cum character inducat obligationem moralem omperandi, potius debet esse in voluntate immediam, quam in ipsa animae substantia ,
quae per se non est operativa, aut in intellectu, qui ex se non est capax actionis morali S.
Deinde, character est potestas, sive signum potestatis suscipiendi eas vel trahendi , quae
pertinent ad cultum divinum: atqui ad virtutem Religionis, quae est in voluntate , spectat ea expendere , & peragere , quae pertinent ad cultum divinum et igitur sugnum talis potestatis debet etiam reponi
confirmatar, quia sacramenta spectant ad Religionem: ergo & effectus ille, quide- putathominem ad cultum divinum, qualis in character, etiam spectare debet ad Reliagionem. Concludendum est ergo , quod character immediate, & formaliter sit in v Iuntate, realiter autem in ipsa animae subis antia, cum qua ipsa voluntas identificatur: quemadmodum gratia, de charitas insunt ipsi voluntati , tanquam formae illam afficientes, & perficientes in ordine ad operationem : realiter autem insunt ipsi ani-rnae substantiae, aqua voluntas est indistincta realiter.
Dices primo : Chatacter non ordinatur ad operandum, sed dumtaxat ad perficiendam, de signandam animam et ergo potitis inesse
debet ipsi animae substantiae , quam alicui
facultati. Distinguo antecedens: Non ordinatur Perse, de effective, concedo e per aliud . de assen Tiso . Tom. X.
dispositi vc, nempe ratione gratiae operativae,
ad quam disponit, seu ministerii, & ossicii, ad cujus impletionem obligat, nego. Diras seeundo: Substantia animae est subjectum potentiae, cui videlicet facultates animae inexistunt 3 potentia autem non potest esse subiectum alterius potentiae : atqui, ut diximus, character revocari potest ad secundam speciem qualitatis, quae est potentia et igitur non potest existere in aliqua facuItate,& potentia animae. Dclingua primam partem majoris: Substantia animae est subjectum potentiae naturalis, quae ab ipsa fluit, veluti proprietas ipsi
connaturalis, Se ipsi rcaliter identificata , concedo: potentiae, quaesit accidens supernaturaliter ab ipsa anima realiter distinctum, nego: Similiter distinguo alteram partem ejusdem majoris: Potentia non est subjectum alterius potentiae substantialis, & realiter sibi identificatae, concedo: accidentalis,dcab ea realiter distinctae, nego. Et sic distincta minore, neganda est consequentia; alio. aut sequeretur, nullum habitum virtutis e se reponendum in ipsa voluntate.
Dices serta: Character est quoddam Iumen spiritualer sed omne lumen spectat ad intellectum: igitur de character. Major Constat ex S. Dionysio lib. Ecclesiasticae Hierariachiae c.a. ubi ait: Divina beatitudo hominem
adductum ad baptismum iv sui participati
nem, seu communicationem recipit, is, admittit, ac proprii luminis , instar signi euiusdamissum participem facit, intimum Deo reddens, is consortem munerum , ac ordinis sacri . quorum sacra est tessera summi Sacerdotis , datum accedenti signacusim , bc. Hoc autem signaculum nihil est aliud, quam character , quem lucem, ac Iumen appellata igitur, dcc. Distinguo mallorem : Character est lumen spirituale, ordinatum ad propriam illuminationem habentis characterem, nego: ad illuminationem aliorum, ut nempe per characterem cognoscant , me esse deputatum domesticum, aut militem , vel ministrum Christi, concedo et tale autem Iumen noa
debet esse in intellectu et sic enim char cteres, Ac insignia servorum alios illuminant, seu deducunt in notitiam, quod sint servi talis, vel talis domini, nec tamen illae servitutis notae, de characteres debent