장음표시 사용
301쪽
neutrum pura γωθι, eum aliorem ad bonum, alterum in i lum ex natura sua trecessiiuini ut eum lina iNemalia utrinquo μι--προ mine, motus sim consequi potest. Si vero baben in G, -- illud. quod est sortius, minis alterius opera impediat, is pruinues nihil boni vel nihil mali esset in mundo, quod na experientiae Demum 3 Ideo haec principia adversarii volunt admissi, quia
mala mundi componi non possunt cum Potentia, Sapiemita, scientia ei bonitale Dei, i. e. ensis summe persecti: aiqui, posito malo principis, principium bonum seu Deus Milonem principii mali vel non pote t impedire, et nouesi summe potens, vel non scit, et non est summe in m. et non vult, et non est summe bonus ergo Mpothesis mali principii non solvit dissicultatem. Sed, ait Bartius, foedus inierunt, vi cuius se mutuo turbare nolint. Verum huius modi laedus 1 Implicat in se. Nam cum alterum principium es msentiae malum, alterum vi essentiae bonum sit, illud ad omnia bona, hoc ad omnia malo impedienda necessiruirer; ergo foedus se mutuo in suis operium non luctandi immnon potuero; quod enim vi Mentiae est, immutabila
2 - reddit ναί - , propinquam inmutur, Nam posito hoc scedere principium mahim inquorum ou
' Θω si quis eum Hiquium ex antiquis Manictaeis principium uinorum assumat, non a s et vi essentiae existens, sed a Deo pr reatum, dis- Minas . magis soniιur. Quod enim procreatum cst, depondet emori liter mereatore suo, eui sonsequenter omnia mala a primim huius,
302쪽
rum, et principium bonum aliquorum malorum eransallem permissis esset atqui id ex hypothesi est contra
naturam et essentiam utriusque principii, adeoque primcipium bonum non esset constanter bonum ergo rat ero vel principium bonum absque hoc cedere potuit resistere principio malo MI non. Si potuit, et noluit, una Basium ipsum non est summe bonum; si voluit, sed non scivit, non est summe sapiens; si et oiuit et seisit, sed non potuit, non est summe potens ergo remanet laia dissiculias, si quam duo principia assumuntur, adeoque haec ei intrinsece et exirincece repugnant. Ergo Unus est Deus, qui ea aliqua ratio omnium malorum. Nam 123 PR0P. III. Nos EpΠcNAT, d DEO UNO , mus
Prob. omnia mala mundi ad triplicem classem referri possunt ad mala metaphysica, quae consistunt in finii dine entibus finitis propria, et hinc etiam mala essentialia seu mala naturae Vocantur ad mala physica, quae ex legibus Dicis oriuntur, si ignorantia, dolores, morbi, mors etc. et demum ad mala moralia seu precata, quae a liberaeniis intelligentis deviatione a norma sibi praescripta oriuntur, et hinc etiam aceι lantalia vocari solent risiqui non repugnat sub Deo uno, summe bono, existere
L Mutum metaphysicum. Nam malum metaphysicum consisti in rerum creatarum limitatione r atqui hoc in lis est absolute necessarium creatum enim ei illimbiatum sibi contradictori opponuntur ergo Deus illaesa bonitate sua ses nihil creare se malum metaphrsicum ad
303쪽
mi resoluti atqui illaesa sua bonitate potuit ereare
cum ens creatum quodvis, etsi, quatenus necessario sim talum si etiam metaphysice malum seu deficiat ab en-uiala absoluta, attamen, quatenus est ens et hinc malo quid, si non solum metaphysice, sed etiam moraliter bonum, quia ens quodvis ex natura sua reseribile est et ipsa reseri ad bonum summum ei finem ultimum t. e. ad Deum glorificandum 1ὶ ergo sub eo rumo bono non repugnat malum metaphrsicum. Sed neque repugnat IL Maium physisum. Nam malum phrsicum oritur ex malo metaphrsico atqui hoc non repugnat bonitati divinae ergo nec illud. Proh Maj. Nam inprimis ratio et intellectus omnis creatus ex natura sua propterea errori ei ignoraniis etc. est obnoxius, quia est sinitus Dein etiam corpus ex natura sua constans parsibus per se dissolubilibus, natur liter dissolutioni ei hinc morbis et ipsi morii est sub eotiun ergo b ordo phrsicus est essentialiter subordinatus ordini morali et sint ultimo hominis ergo id solum in eo malum est adeoque bonitati Dei repugnat, quod hominem ab isto sine removet aui ipsius consecutioni obstaici atqui nulli desecius Drsici Gaienus obstant aut obstare possunt, nahomo finem suum ultimum consequatur, quin imo eum, si vini ad finem hunc potius promovent; ergo non sunt ullatenus per se mali mi bonitati Dei repugnantes ergo sub Deo summe bono non repugna malum phrsicum Sed demum neque repugnat
304쪽
In m- inada 4meatu anile aealtim sivi. - -sgressio Agis raris ergo eius possibilitas sumdatur in naviam si assim et solanistis, in sese inmavi se liberista Dant sub Deo summa bono non repugnata sinitudo intellectilis et uoluntatis creaturae, ex supradictis nec η Laae moram diam posita erea no mundi, omnes eius partes per modis earum naturae consontanea ij, a,
eoque, sicut entia irrationalia perleges fixas et necessarias, ita entia intellectu et liberi voluntate praedita per motiva libertatis Uncessae non subversiva, ad finem suum, i. e
ad heatitudinem per Dei cognitionem et amorem acquirendam, a quo alias utpote sinita facile ad bona spuri ad 11exinani erant dirigenda atqui id fieri non potuit, nisi per legem moralem hominum cordibus in scaeptam et γε-nis praemiisque propositis sancitama ergo non repugnat Deo lax moralis homini praefixa, sed contra eius sapientiae o sanctitati essenitale est huiusmodi legem praehere. Demum neque repugnat Haibertas. Nam si sub Deo uno summe hono repugnaret ubertas in homine, repugnaret vel quatenus est ἰώ-bertas, vel quatenus finita in init abusum possibilem at qui non repugna quatenus est libertas Libertas enim, qua talis est vera per cito, quia animari' sine ea esset mera machina vel automaton, nec meriti nec virtutis c pax et 2 per eam solam veram ei persociam beatitudinem acquirere potest. Quemadmodum enim Deus per hoc de
rium est beatissimus, quia omnem beatitudinem habet a
' Vide Cosmo Sedi. a. cap. l. Prop. II. Pag. 8 et seqq.
305쪽
se, ita healitudo hominis Tullimum per cilanti e se
mentum per hoc accipit, quod eae suo etiam eam acquisi rit atqui id fieri nequit sine libertate ergo. . . . Ergo non repugna liberias Oh talis. Sed neque repugnat libertas, quatenus nita in Irit abusum possibilem. Nam res nulla si mala ex usu accidentali, vitabili atque vitando atqui abusus liberiatis est accidentalis, cum abusus neceSsa rius vel essentialis tollat ipsam ideam libertatis est vitabilis, eum Deus semper et omnius dei gratias susscientes; est insuper vitandus, cum ad hoc Deus instiget, miis que ac poenis propositis moveat ergo. ... 1 Ergo non repugnat sub Deo uno summe bono malum morale, sed nequo repugnat ex II malum phrsicum, neque ex I malum mei risicum ergo non repugnant mala mundi sub Deo uno summe bones η.
t Egregio ad rem nostram ipse J J Bousseau in suo opere Emile, Lib. . Tom. 2. Par. 5ο, ita bonitatem Dei, qui peccatum permiuit ulnis dicans D murer de re que Die ne emphis με respee humatae fairiti mal elast murmurer de re quY la ' a'une nature Meellente, de resu'il mi a se aettonita moraliis, ta leo emnobiit, dere 'i mi domadroit a la vertu La supreme Duissanoe est dans e conterit me de os; ce4t mur moriter et obtenis e conteriment, que nou sommes laesa uria terre et douis de la liberis, que nous ommes tensis par les passiona et retenua par a conscience oue pomai de plus en notre meu la ui sanee diuine elle eme 8 Potinat elle mestre de a contradicum danam
306쪽
124. BI. ' Sub unico enie summe hono et provido
nulla ratio reddi potest malorum mundi. Nam Deus aut nil tollere mala, et non potest, et est imbecillis aut, teu, ei non vult, ei non est bonus aut nec potest ne vult, et non est Deus ergo vel duo Manichaeorum principia admittere, e cum atheis Deum, vel cum Missis providentiam negare debemus. R, ' V. G. Nam aliquam malorum rasionem reddidimus in propositione Draecedenti. R. ' Tr. Isserto N. cons. Nam cisi nullam rationemaasorum reddere possemus, non propterea alia vel deisiae causam vicissent. Demonstrata enim existentia Dei unius et absurditate duorum Manis principiorum, licet dissicultates omnes solvere non possemus, id non i firmitatem propositionis demonstratae, sed solum imbecillitatem mentis nostrae comprobaret Demum R. 3 Id ut addit Deus mola metaphystea nec potuit nec volui tollere, cum creatum esse sine malo mei phrsic implicet, nec propterea Deus imbecillis est, quia tepugnantia sacere nequii Malaphysica stricte loquoi do, si et mala ni si posse quidem Deus tollere vesimpedire, sed potes eadem salva bonitate sua etiam re mi reis I 2 Si Deus bonus est, aequaliter amare debet suasereaturas, iisque omnes persectiones tribuere, quae earum naturae convenire possunt ei, justus rei, alterum dividuum ab Hiero 3m donis discernere non debet an
307쪽
creatum multas naboni imperfectiones, ei alia aliis sunt
R. . primam pari. N. Debei amare aequaliter ex parte aetus suae voluntatis; quia amat omnia uno simpli cique actu. c. Q. Eae parte boni, quod consert. V. G. Deus quidem amat res Omnes creatas amare enim est velle bonum alicui atqui Deus vult bonum omnibus rebus creatis, siquidem hae et esse et bonum quodcunque in tantum solum habent, in quantum est vestium da Deo. t non debet Deus res omnes aequaliter amare. Nam si cuti liber est ad extra ad volendum esse creaturarum seu ad creandum, ita ei ad creandum cum hoc vel illo gradu
N. Supp. - part Supponit enim Deum aliquid, bere suis creaturis iniqui nihil debet. Nam certe rebus non existentibus Deus nihil debet ergo et existensia et hinc, quidquid existensiae superadditur, gratuitum donum est, adeoque Deus pro libera sua voluntate dona sua aliis plura, aliis pauci a tribuere potest. Et vero si Deus cre, iuris deberet conferre omne id, quod possunt recipere, inprimis dependere a creaturis, ei dein majora in in nitum bona tribuere deberet, quod repugnat inprimis ex parte Dei, qui si ad optimum teneatur, liber esse cessa rei dein eae parte ereaturarum, utpote quae nunquam in tanto gradu persectionis seu felicitatis esse possunt, quo major possibilis non sii. Ergo nil resia Deo, nisi ut creaturis suis determinatum aliquem gradum persectionis et felicitatis tribuat pro libero arbitrio suo cum praeier libe-
308쪽
ram electionem Dei nulla alia ratio possiuilli sit, eui talem potius, quam talem alium gradum eligere teneatur. Nam quocunque gradu posito majorem continuo et Deus dare et creatura opiare posset ergo .... I. 3 Saltam Deus est auctor mali moralis. Nam illaesi auctor mali moralis, qui est prima eius causa atqui Deus est prima cauin legis ei liberiatis, unde malum morale oritur ergo et verus eius auctor, adeoque non bonus
qui est prima causa formalis ei cui secundarim essentialiter subordinantur, c Maj. Qui est prima causa materialis. ei cui seeunduriae solum accidentaliter subordinantur , N. Ma, Secus etiam laber gladios conficiens homicidiorum, quae illis perpetrantur, et pater silium generans omnium criminum quae ab hoc committuntur, reus esset D D par Min. Atqui Deus est prima causa liberialis et lagis moralis c. min. Etam mali Imradis, S d. Est prima causa materialis, et quacum malum morale solum e. dentaciter connectitur. c. Min. Est prima causa formasiae quacum malum mores essein iter connectitur, N. Nin et hinc cons. Nam certe peccatum non per legis es liberialis erasientiam, sed per viis violationem et libertatis abusum multuitur ergo quemadmodum pater,ssium, non eius scelera, generando. hi jus Merum auctor non esi ita Deus libertatem, non hujus abusum,
dancto ius ab iis aucior dici nequii.
l Ita Baser metimnaire, Ari. Paulleiens, Manictgens, ori ne Marcionites, ubi hane et sequentes objectiones ad nauseam usque refricat. Ad eas rerutas asa variis variae vis initia , - videriis Misit uires
309쪽
Du l Laberias est origo pectatoriam ergo navi est:
atqui malum a Deo bono provenim nequii ergo. . . R. D. IIn Liberias est origo peccatorum, quatenus peccatum supponit libertatem, C. Maj. Quatenus esse tialiter cum peccato connectitiu , N. fui. Liberias in soconsiderata non est origo peccatorum; sed cum in homine non possit esse persectissima, ideo, ut observat S. Aug. necessario conjungitur cum possibilitate abusus; sed possibilitas abusus non necessario connectitur cum actuali abusu. Unde Deus dedit, quod honum est, i. e. libertatem, illamque dedit, prout in homine esse potest, finitam abusum autem, ex quo peccatum Oritur, non dedit Ast possibilitas abusus libertatem non redditissam, sed haec etiam, prout in homine est, bona est; siquidem homo semper possit eu bene vii. Sic gladius bonus est ad patriae defensionem, nec ideo si malus in se, si quis eo uiatur ad occisionem innocentis gladius enim non est nisi causa instrumentalis, cui actus non imputatur sed agenti Inst. 2 Saltem libertas cum clusi abusu spectatames est at pii spectari debet in homine cum ectuali usu ergo prout est in homine, si mala. R. D. V. Liberias cum actuali abusu si mala nsensu composito, Tr. Maj. In sensu diviso, N. Maj. Dein N. etiam in Nam licet, si abusus actualis libertatis ius spectetur, acius totus malus esi, liberius tamen diu sim ab actu abusus datur a Deo ac proinde speciala prouidatur a Deo, semper bona St. Inst. 3 Qui dat donum undo malum recipienti sequb
tur, non es bonus iniqui. . . . orgo ....
310쪽
R. B. JUs. Si malum indo sequens merasaris conne: tuur eum dono, C. Maj. Si solum aecidentaliter conneetitur, Subd. Si dans intendit malum, malus esi, C. Maj. Si non intendit, . G. ci par. D. Min. N. Cons. Nam abusus liberialis non est necessario connexus cum liberiale, id imo in se implicat; nam si abusus necessario eum libertate comtexus esset, jam esset abusus liberiaiis ex hypothesi et non esset abusus liborialis, cum in abusu ipso nulla esset liberias. Itaque abusus solum accideni liter ex libertale sequitur, quatenus abusus rei supponii existentiam rei Deus aulam homini liberialem solum dedit, unde si malitia hominis socius malus sequitur, hic Deo tribui nequit quia nec nata a sua cum liberiale connectitur, nec a Deo intenditur. Inst. 4 Qui praevidet effectum ci tamen ponit causam, intendit essectum licet ex se accidentalem atqui Deus praevidet abusum liberialis et tamen dando liberialem
R. D. M . Qui praevidet effectum et lamen ponit eausam formalem seu ut essecius habeatur, intendit effecium, C. Maj. Qui ponit causam solum materiadem, vid. Si essectum tenetur impedire, C. V. Si non lenetur impedire N. N. Nam ui egregie advertiit Thomas. triplici in casu ponenti causam imputandus est effecius :1 si effectus ex se necessario sequatur ex causa libere posita 2 si accidentaliter quidem sequitur, sed esse lus positivo intenditur; et 3 si saltem praevidetur et cum praevisione conjuncta sit obligatio impediendi effectum. Jam vero 1 ex liberiai non sequitur occinario a Sus, nec Deus P abusum intendit, nec 3 eum, etsi priuV