장음표시 사용
91쪽
necessario, et quin medium tuta suppedite errorem evitandi secus fieret ipse auctor erroris 1ὶ I. Saliem miraculum anti patiatis cognoscibile non est. Nam testes sunt generatim homines rudes : at qui rudes non sunt judices idonei miraculorum; ergo. . ηR. N. IM. Ad prob. D. M. D. Min Rudes non sunt testes idonei de facto, ad quod observandum nullare opus, quam sanis sensibus, N. in Non sum id neide restare miraculi diiudicanda. c. in et N. Com. Duo sunt in miraculo distinguenda 1' quid si factum: P uirum datum factum sit miraculum primum rudis, sicut doctus esiari potest alterum examinare doctorum
37. Erant Philosophi nonnulli, qui duce Lesbialais in Germania ei allebranchio in Gallia contenderent.
Omnia in hoc universo persectissime disposita, alque adeo mundum hunc praesentem omnium possibilium optimum
Hae responsio Met etiam eontra eos, qui dirent diabolam ponas transformare in Augelum lucis et sub specie boni malam sinem intendera. Quamvis enim lateamur diabolum id posse, negamus tamen ita posse, ut in miraevio publico laeto ad confirmationem alterius d trinae et in Maio prius Dei nomine nullum medium homini suppeditetur det gondi fraudem. onser Bergier: Driam refute par mi-- Gem vim De Delati Epist. 12.
92쪽
Mis; unde eorum clam mundi persectionem fruem ομι-iamus vocari solet. Hoc autem es eorum principium Deus est quidem Ii her in creando, sed ex ripothesi, quod velli creare, lene iis 1' juxta Leibnitatum lyoptimum eligere quia nihil est sine ratione sumiens, ratio autem, cur hunc potius. quam alium mundum Deus elegerit, alia esse non polast. Nam hujus munes persectio omnium maxima laneiurae μιτια auebra hivm η suam et quidem quam maximam gloriam intendere, adeoque, cum nor gloria ex perlaetiori mundo in eum redundet, mundum persecum
Antequam quaestionem aggrediamur, praenotandum est: perfectionem rei esse ejusdem habilitatem ad finem 3J, et hinc eo persectiorem rem esse, quo excellentior est finis adnuem tendit, et quo major habilitas seu Gaetior modus, quo tendit adeoque rem in suo genere absolute persectissimam seu optimam esse eam, quae ad sinem excellentissimum tendit habilitate maxima Sic horologium, cujus sinis est indicare temporis divisiones, relate ad hunc finem adeoque perfectione relatina, erit persectum, si exacte indicet horas persectius, si aeque exacte praeteri ras etiam minuta indicet, et demum in suo genere persecussimum , adeoque persectum persee ione absolvia , si exactissime omnes possibiles temporis divisiones indicet. auodsi hoc postremum horologium inexacte indicet istas temporis divisiones, priora vero exacte suas horas vel mi
93쪽
nuia erit illa quidam persectius viis raris, haec vero persectiora riuio modi tendendi ad sinem, si neutrum absolvis persectum. Ex dieiis duo nobis oraminanda sunt ut de perlaesiona mundi reeis iudicemus prius es finis ob vel ad quam
creatus est; posterius est modiu, quo Meum tendit, seu perfectio eius relativa.
B sine mundi. 38. Finis mundi ultimus duplex distinguitur hic se
dulo discernendus, nempe sinis operantis, seu ob quem Deus mundum creavit, o sim veris seu ad cujus consccutionem mundum ordinavii l). Finis Dei operantia in omnibus suis operibus alius esse nequit, nisi gloria ipsius intrimem finis operis ero ριο-ria ejus erui inseca. Est autem Gloria intrinarea universim sumendo iuditium rerium. quo bona, quae in nobis esse certo ciet seimus, vera bona esse iudicamus, ex quo iudicio sequitur amor complacentia in nobis, et ex hoc interna iiii et iucunditas. Unde gloria Dei intrinaeea est complexus omnium perse
nonum divinarum, quatenus Deus illas infinitas adaequato cognoscens infinite seipsum amat, et ex hoc amore insinuo gaudio persunditur et beatissimus est η.
9 VIM MOL Pari. III cap. 2. Art. U. . Pag. 31d. 2ySi itaque Deo desit vel unica persectio, iam gloria eius intrins- non esset absoluta. Et eum omnes persectiones in Deo laeniineentur et sint unum et simplieissimum esse, quaevis perlaudo, utpote quae a mieris
94쪽
Gloria vero eaetrimem est idem illud ludisium de nostris bonis ab aliis factum quibus cerio constet ex aciton bus nostris , illa bona nobis inesse illae ergo actiones
nostrae manifestant glariam nostram intrinsedam, et qua ratio sufficiens, cur haec ab aliis cognoscatur, promouenι orium amrinsecam. Unde gloria Dei eaetrinaeea est idem ille complexus divinarum persectionum, quatenus ad exim manifestatis ab aliis plus minusve cognoscuntur et amantur. His praemissis tit: 39 PR0P. I. Fim MI AEREANTI ULNDLM asT AELORM
Prob. 1 Finis operantis semper debet esse aliquod bonum. Nihil enim appeti polesi ab ente intelligente, quod bonum non sit secus appeteret nihil, cum omnis real ias aliquid boni, et solus desectus realitatis seu nihilum malum sit lin. Unde sic : Quidquid est appetibile est appetibile vel ratione sui, vel ratione medii ad aliud Gergo
Deus mundum vel ratione sui, i. e. mundi, vel ratione medii vinili atqui Deus non voluit mundum rasione sui. Existentia enim mundi respectu Dei nihil boni in se eo i et cum secus ante eius existensiam non fuisse summe nus sibique sufficientissimus. Ergo Deus voluit mu dum ut medium ad finem atqui nullus alius finis Deo dignus esse potest, nisi Deus ipse ergo sinis Dei creansis est Deus ipse seu gloria ejus intrinseca. Et vero
persectionibus realiter non sit distineta, realiter speetata est tota Dei gloria intrinseca Bine dum finem Dei ereantis reponimus in exercitio libertatis seu in libertata Dei necessario in aetu posita recte dicimus, Mem Dei operanus in ereando mando esse gloriam Dei inutiaeeam. 1 intes Part. I. cap. 4. - III. Pas ' et seqq.
95쪽
2 Finis seu motistu ac ni divinae non poles mssaliquid Deo extrinsecum secus Deus in actione sua ab aliquo extrinseco fuisset dependens quod repugnat ergo est quid Deo intrinsecum sed quidquid est Deo iniri secum est Deus ipse seu peritae ad ejus gloriam iniri secam ergo finis actionis divinae est gloria eius iniri
3 Finis Dei creantis debuit esse talis qui aeque in
sisteret, etiamsi ad non reandum Deus sese determ nasset. Secus deficiente fine Deus in creando liber non fuisset, i. e. si ad creandum fuisset, ad non reandum vero nullus suisset Deo finis, Deus utpote infinito sapiens et hinc non potens agere absque sine non potuisse non creare, adeo Isso ad creandum necessitatus fuisset ergo finis seu molivum, propter quod Deus se determinavit ad creandum, debuit esse hujus modi, ut eodem potuisset etiam determinari adio creandum. Atqui talis sius alius esse non poterat, quam ipsum exercitium divinae Iibe laus, ut complens gloriam Dei intrinsecam ergo haec amice st et esse potest finis operantis Dei in creatione hujus mundi.
40. OBI. Gloria Dei intrinseca consisti in cognitionasam infinitas persectionis quam Deus habet ei qua beatissimus est atqui evidenter crinii nihil conduci nequoad istam cognitionem, neque ad beatitudinem inde Men-imi ergo gloria eius intrinseca non potui esse sinis
96쪽
86 f. t. nai. D. M a criniis ivlinis relato ad is
minum seu ad ens . - existentiam accipiunt nihilianducit, c. in Creatio relate ad subiecium, seu qu tenus est actus Dei, quo suam libertatem exercet nihil
eonducii. N. min. et Cons. Nam inter infinitas Dosper' sectiones, quarum contemplatio beatitudinem eius esse saliter consiliuit, est certo etiam ejus libertas atqui do natura es divinae liberiatis, ut Dous agat Deus enim
libor non es ad agendum vel non agendum, cum agere evidenter si melius, quam non agere, adeoque aestole sectio sit, qua carere Deus non potest ergo essentialiter
ad eius gloriam intrinsecam pertinet exercitium liberiatis anui libertatem exercuit in creando ergo creatio. quatenus est actus Dei, conducit ad gloriam Dei iniri meam, adeoque is hoc respectu is appetibilis, ei sol
finis Deo dignus et intrinsem. 1
neet eatenus, quatenus necessario actum aliquem relativum ad terminum extrinsecum ponere debet, ut Iibertatem exerceat Das nullatenus, uti vult D. Cousin, quasi Deus necessarro creet, 1 e mundum existor laetati Quod Deo necessarium est, est, ut agat et quidem, utpote necessario actu liber, ut agat ad extra adeoque ut ponat vel volitionem et nolitionem re turae Ast nullatenus necessarium est, ut ponat praeciso volitionem mundi adeoque ut creet, cum nolitio creationis sitaeque actus et quidem actus relativus ad extra Uterque enim actus entitative et in Deo spectatus est
positivus et ii etiam exprimi potest. Vola, ut mundus sit; vel Volo, ut mundus non sit; unde patet, negativum non a parte actus, sed a parte termini inveniri. His adnotatis iuvabit iam animadvertere , quam misero . Gusta, eonfundat in Deo necenario agere eum Messari emeare. Si enim illo habet instoire de a philo phie , mura de l828, 5 lason, pago 26. Dim, Il est une aure, seu errem, et 'li estisne cauae absolue a me petit ma nepas errer. Et pag. TQ Son araetare nent aru me fore civitrice absolue qui ne seu pas ne a passer a Paete, a ruit, non que Derdalion est possibis, mala qu'elle est Memmire a mne εἰ ue Die orsant an eras et in iment, a re tori est inquiralis et se mulatim eonflamment. Eandem confusionem inter necessariam acti
nem ad extra et neees ariam reali nem opter at et insuper libertatum
97쪽
Inst. Dem suam liberialem aeque exemiisse per nom. creationem quam Per creationem ergo sinem aliquem
re mainone is libertata a Merainate aequo miser iliter eontundit in Fragmenes philosoph. 1838. Page M. ubi tamen simulat, quasi retrae. tara velit ea, quae de necessitata reationis olim edixerat. Ita enim hisci imate la Moessit de Hirtation ita refleriori Damine οὐ nem reue eae rasson aram mulctremes se emers rem, done eue a Palmae mm-
mala ita restrant,j laclois e liquer Elle nee vrerum n mystdre dentallamve em aerim Mnesidis qui se emine parto in clario is plus stant docte. eomme danaiae plua granas philosopho Di , --Phomm'm'agit et ne ut vir que conformementi minarure, et aa liberrem me ex reisuive a mn essenee Or, en me surtoue la foroe est ad uasaxis stastanee, e la Dro divineis to Q rs en acie Dic est done essentiellemens aciis et erret r. II avit de ut 'u motas de d p iure meuae a nature et de oes perfections essentiellas, i faut bim admetire qu'Mne pianamee Mentiellementis arrio nis passu nessa errer commeunepuissane essentienemen intelligente 'a pu Merriu'ave intelligeneri comm aene pinume essentieumene age et bonne nis pu - γ' αυρειε et δωιά. Dein pag. MI Entre se juste et Pinjuste evire te bienetiae mal evire tu mison et soniontraire, Distine peut drisscter, ni par dimisquent oulair a mire mansere.... Conpοα--, en esset, quγι ait Hprenare eoque nous anelaniis mauvais parti 'Cette supposition euis est impie. II faut done admetire que quanti a pris is parti commire, i a agi librement rans Mute, mala in pas arbitrairemen et avec laion eisne illa irsu Misis intre parti. Quibus verbis clare ostendit, per libertatem se aliud non intelligere, quam spontaneitatem seu libertaitem a mactione, et hanc solam se Deo attribuere negare autem Deo libertatem necessitate, quam ipse vocat liberum arbitrium. Quam multo clarius, et ad refellendim totum hoc cousinianum commentum aptissime, et vero ex idea ipa omnipotentiae divinae ratiocinatur D. Thom. Cont stent. Lib. II cap. 23. dicens : Quidquid no= implicae eo tradictionem, subest divino potentiam: multa autem non sunt di rebus erectis, quos tamen, si eraeia, eon radictionem non implinarent, si ιμια principue ire numerum et quamlitatem et distantiam stellarum et aliorum orporum, in quibus si alitem se haberet ordo rerum, contradictis non implicaretur. Multa igitur subsun divina parentiae, quo in rerum natura non inveniuntur. Quicumque autem eorum, quin potest facere, ροα- dum facit et quaedam non facit, agit per eleetionem uoluntatis, et non pernerenitatem naturae Deus igitur non agit per ne astragem nurumst, ea per voluntate1n. Quid ad hoc ratiocinium respondebit vel omnino respondere poterit D. Co in ' Anne Deus sorte ita necessario hunc numerum actualem et quantitatem et distantiam stellarum et aliorum corporum ere 'it, ut non habuerit la conseime disnois su ehoisis etiam alium maiorem
98쪽
alium habere debuit, eur crearet pinus . Fiam non
Ini. Nam etsi Deus non creasset non ideo non egissei suisset enim in hac pothesi in Deo determin
tio ad nomereandum, quae nos speciala non est minus realis actio, quam determinasio ad creandum, ei m latus suisset lanium terminus actionis divinae, i. e. obi nuisset non realio loco creationis. Sed N. Cons. Nam 1 stinis vel molivum aliquod fuisset in Deo determinans ad creandum potius quam ad non reandum, creatio non a sola determinatione voluntatis divinae deierminala sui set, adeoque voluntas divina praeter se causam suae dele minationis habuisset, quod est absurdum et D sumit exercilium liberialis qua ratio sumiens creationis. Eienim. cum ad finem aliquem oblinendum non sunt, nisi duo
media perfeci aequalia, utrumvis assumatur, assumitur ex amore.ei molim finis, neque ullum potest esse molivum, cur alterum alteri praeseratur. Si enim esset aliquod motivum , cur alterutrum praeserendum censeremus
jam duo media conira possiesim non esseni respectu nostri aequalia Iam vero Deus necessario agens, cum deberet sibiproponere finem actionis suae se dignum, sinemque istam haberei in exercilio sua liberialis, habuit duo media exercendae libertatis, creationem scilicet et creationem ista vero duo erant respectu Dei persectav qualia, ergo nullum habere potuit motivum, alterutrum praeponendi, et finis utriusvis non potui esse, nisi exemcilium suae libertatis. Si enim necesse habeo aliquo ire ex duabus viis sub omni respectu aequalibus cur unam praealtera eligam, alio alia non est, quam liberrima electio.
99쪽
GLORIA DEI EXTRINSECA IN DETERMINATO GRADU.
Prob. 1' Deus est absoluta bonitas et sanetitas r atquire qua absoluto bonitas non potest creare qum man sestet partem suae bonitatis. Nam qua absolui bonitas
Deus est summum esse, omne esse eminenter in se continens sive qua interna possibilitas rerum ut summeri telligibilis, sive qua exierna ut omnipotens ergo dum Creat, necessario id, quod creatur, seu creatura et Dei omnipotentiam qua causam ellicientem et ipsius divinae essentiae intelligibilitatem qua causam exemplarem exhi-het nec minus per suam harmoniam et mediorum ad sinem subordinationem Dei et sapientiam ei summam pulchritudinem quasi in emo conspiciendam praebet; ergo Deus qua absolute bonus, dum creat necessario bonitatem suam ad extra manifestat. b ova alsoruta sanctitas non potest non exigere, ut bonita, manifestata laudetur et ametur Sancillas enim Dei est anis esse tialis ordinis ergo vi sanctitatis vult rem quamvis pro suae naturae dignitate et amabilitate aestimari et amari: atqui nihil dignius, melius et amabilius, quam perse liones dixinde ergo vi sanctitatis vult, ut hae persectiones ad extra manifestalae cognoscantur ei amentur 1ὶ Ergo Deus posito quod velit creare, necessario vi bonitatis etsi Auendendum hie est, non velle Deum, ut res repraesentiantes seuereaturae propter seipsas amentur, sed ut id ametur, quod per eas repraesentatur. Sicut princeps, qui optimo de patri su meritus, victorias de hostibus relatas depingendas curaret et depictas publico exponeret, certe non vellet, ut euli mentesqtio aspicientium in ipsis ta lis conquiescerent, sed ut id aestimarent et admirarentur, quod per picturas repraesent'iur, atque ita ad sinthin animum moremque eri a principem aeeen uerentur.
100쪽
ergo haec est sinis mundi se operis a Finis , quem operans operi suo praestituit . debetesso, operanio dignus ira naturae et constitutioni operis respondere : Missi a meo, uipes ensi infinito. nihil finii est dignum ergo cum praeter Deum omnia necessario sinua sint, nihil praeter ipsum Deum ianquam
sinis mundo praestitui potuit. Cum vero finis mundo constituendus non possit esse aliquid Deo intrinsecum, ne aut mundo non-existente aliquid intrinsecae persectionis Deo delaisset, aut eo existente aliquid intrinsecum Deo acce sisset extrinseca solum gloria Dei seu divinarum per sectionem manifestasio finis operis esse potuit. ιὶ Naium ei consillusioni mundi idem finis persecie respondet. ordo enim mundi legumque constantia sapientiam conditoris, varietas rerum earumque persectionum, quarum aliquae solum esse, aliae esse et vivere, caelerae esse τι mei sentire reliquae insuper et intelligero habendo, miro prorsus modo cum invicem conspirant, sapientiae, pu chritudinis et bonitatis divinae, quarum sunt rep seni trices quasi imagines, manifestum documentum exhi-heni ergo finis mundi est gloria Dei extrinseca. Ast cum persectiones Dei sint infinitae, non possunt adaequale manifestari et cognosci ab entibus creatis et hine necessario finitis ergo finis mundi est gloria Dei exirin
J. Si Deus p se gloriam suam omnia crearii, ve ambitiosus est, vel superbus vel proprio amore ducitur ergo. . . . Ita seresesiarius. R. v. m. et cons. Deus enim creavit omnia ad o