장음표시 사용
251쪽
equites in ipsorum uenturos potestatem . Credita res,& belli dux creatus a Crotoniatibus tibicen, conuocat omneis quotquot eiusdem forent in urbe artificii, modulamentumq; iis indicat,atq; ut uisum tempus, procedere in hostem iubet. Sed enim Sybaritae fastu praeturgidi quod equitatu superabant, eunt coird, prae litΠDj conserunt. Hic aut repente dato signo tibicines uniuersi conspirant. Dcce tibi igitur confestim modulamine agnito, cantu Q illo uernaculo, tollunt,erigui
semet in pcdes equi Sybaritae, sessoribus excussis, & quod tripudium domi didicerant, etiam in acie exi albent.Ita capti omnes equites, sed humi iacentes, omnes
c lui, sed tripudia repraesentantes. Tantu de Sybaritis Aphricanus. De Aristida Milesiacis, de quo sit apud Ovidium : de que Milesitorum deliciis. C A P. XVI.
I Vidius idem in eadem ad Augustum epistola sic ait: ertit Aristiden Cisena, nec obfuit illi Il Historiae turpes inseruis ioco .
- s vi Qui sit hic Arasti des, qua ue libros materia secerit, magna haesitatio: nos autem studiosam iuuentutem ad autorem Plutarchii delegamus, cuius inmCra i uita, sub hoc pira pomo duint cilceiu uerba sistit: Collecto igie Seleucensius enatui libros Aristidae Milesiacon porco; impudicos ostentauit, nihil in eo men litus, siquid e reuera fuerant inter Rusti sarcinas reperti. Quod ec Surenae prae huit occasionem probri, cauilli J3 aduers is Romanos, cum ne inter bella quidem continere semct a robus, litorisq; huiuscemodi ualeret ita Plutarchus. Est autem Surenas apud Persias magistratus nome, quasi praetore dixeris quod & Zosinius
offendit. Atq; hunc quide Plutarchi locum transcriptu plane, sicuti alia pleraque in Appiani quoq; historia deprehendes. Lucianus interim in amoribus sub hoc
pene sciasti, de Amsi idc: Magnopere, inquit, me narratiuncularum tuariam pCr impudicarum lepida, di dulcis suadela laetavit, ut propemodu te esto Aristidem, me o sermonibus crederem Milesiacis demulceri. Quocirca ctiam Apuleius epigramma ipsium statim quod in fronte asini sui collocauit, ita exorditur: At ego ti-hi sermone isto Milesio, uarias fabellas conseram, aures Q tuas beneuolas lepido susurro permulceam. Ex quo MartianUS: Nam certe, inquit, mythos, poeticς etiadiuersitatis delicias Milesias 5 reliqua .Fuere aute Milesii quoq; delici js, luxu onotabiles, ex eoq; proUerbium graece fertur,oti si ταμιλήπια μου is νθ hoc est, Donni,non hic Milesia: uidelicet 111 eos, qui domesticuluxum celebrant, ubi mi
nus probatur Nam sic Lacedaemone Milesius hospes audiuit, cit delicias patria extolleret: sicuti e sit scriptum in Zeno doti prouerbiora collectaneis.Sed di MaὰximusTyrius idem signiscat, qui Milesios a uestitu molliore uocat μονοτώτM.
Ex quo apud Vergilium in Georgicis:
- Milesia uellera nymphae Carpebant. Ex quo illud etiam Horatianum: Alter Mileti textam cane peius, ec angui Vitabit chlamydcm. Sunt autem omnino lones quoq; caeteri praequarin deliciis habiti defluentes quod in ueteribus memoriis passim . Caeteriim ne hoc quidem tacitum praeteribimus: Veretro solitas uti Milesiacas foeminas e corio: sicuti scriptum etiam apud autorem Suidam . quin item apud eunde legimus a Milesio Cadmo libros com positos quatuo de soluendis amoribus. Corre fuis
252쪽
Μisc ELLANE RV M. Correctus in tragoedia Senecae locus, at ex Graeca remotiore fabula declaratus, super Nemeaeo leone. CAP. XVII.
N tragoedia Senecς, quae Hercules furens inscribitur, hic senariolus Ie
l gitur: Sublimis altas luna concipiat seras. Alias enim codex habet uetustus ex publica Medicae familiae bibliotheca, non altas, ut in uul M garius exemplaribus.Cuius intellectu loci temere aliunde cy ex Achille desumpseris: quem autorem Iulius quo in Firmicus in Matheseon libris citatec laudat Is igitur in commentari js Arateis, cum de luna uerba facit, ita scribit ad
μιαου ἰκἀθν - ris μυθολογῆσ*Ad est in ea etiam habitari, fluuios in esse re cetera, sicut in terra. Quin Nemeaeum quoq; illinc cecidisse leonein fabulantur. Ex quo nos in Nutrice:
Quid sit apud Iuvenalem Fraterculus gigantis. Quid i apud alios,
Terrae filius: ibidem Q d e Manli uocabulo. c A P. X U III. Vnde fit malim fraterculus esse gigantis. 6Ersium poetae Iuuenalis hunc ex Satyra quarta, quicunm hae enus in terpretati sunt, haerent iri salebra, quantum uideo, nec enarrare illi qui dem mihi, sed risum captare anilibus fabulamentis, uel derisum potius RG -- uidentur. Quippe alii gigantas in simias conuersos,alii post gigantas a
Terra simiarii productam in deorum contemptum cominiscuntur: frigidiora his alia, quae sicut ille Martialis rhetor, Neronianas thermas refrigerarent. Etenim nullo quantam intelligam sensu, nullo quod sciam dicuntur tradete has nugas autorc.Mihi fraterculus gigantis signiscare hominem uidetur, nullis maioribus ortum,ignoto generc, obscuroch, quoniam cuius ignorabant parentes, eum uulgo appellare ueteres Terrae filiam consueuiissient.Ex quo Persius: Praesto esst mihi Manius haeres, Progenies terrae, quaere ex me quis mihi quartus Sit pater, haud prompte dicam tamen, adde etiam unum, Vnum etiam, terrae est iam filius. Vides igitur uel unius autoritate Persi, terrae filium dici, cuius nescirentur pa rentes .Nec adeo pulcs otiose Manium illic a Persio nominatum. Vt enim omit
tant, quae de Manio scribit Aricino Pompeius, etiam Mani j nonae ipsum graecus
autor Somimus Romanae historiae libro tertio, non quia natus mane, sicuti ceteri,
sed a manibus ait appellatum. Quin M. Varronis liber compluries a Marcello citatur Mani j titulo, etiam nescio quid alicubi de funere attingens, ut fauere hunc quo J augurer nobiS. Cicero item in primo epistolarum uolumine ad Atticum: Sed haec ad te scribam alias subtiliusmam neq; adhuc mihi satis nota sunt,& huic terrae fiIlo,nescio cui, commere epistolam tantis de rebus non audeo. Sed idem quo in epistola ad Trebatium sic ait: Cn. Occiauius, an Cn. Cornelius quidem tuus familiaris, summo genere natus, terrae filius: quod in quibusdam codicibus depraua tum, proq; eo suppositum et ers filius, cum uerior scriptura maneat adhuc
in libro peruetere quondam doctissmi uiri Philelphi, nunc Lauretist Medicis, patroni literarii, simul Q in libro altero de uetere ut apparet exscripto, qui nunc inhibliotheca publica Medicae famille. Vides a Cicerone quoi nihilo secius ignotum prorsus hominem terrae appelIari filium .Lactantius etiam diuinarum Institutionum libro primo his utitur uerbis: Minutius Felix in eo libro, qui Occiauius
253쪽
24L LIBPRinscribitur, sic argumentatus est: Saturnum cum fugatus esset a silio, in Italiam Quenisset Coesi filium dilium, quod soleamuS eos, quoru uirtutem miremur,ad qS repentiner aduenerint, de coelo cecidisse dicere: Terrae aute, quod ignotis paren tibus natos terre filios nominemus.Haetenus Lactantius. Sed di Tertullianus iri Apologetico, de eo de Saturno sic scribit: Dicitus autem terrae re coeli filius, quia ignoti, uel ex inopinato apparentes de coelo superuenit se dicuntur,ut terre filio uir Ulgus uocat, quoru genus incertum est, Quare cum hoc praeoptaret, homo esse
obscurus, ct nobilis iuuenalis, quod olim Fcligio par erat in nobilitate senectus, utpote saeuientibus in eam Romanis principibus, malle se ait fraterculum gigantis, hoc est, terrae filium, quod ut ostendimus obscurusignificat, c, nobilem, pa
triciumq;. Gigantes enim terra editi. Suavius aut fraterculum quam fratrem, ne uideretur vastitatem illam, molenaque gigantei corporis, sed generis duntaxat ignobilitatem concupiscere.
Super aspiratione citata quaepiam, simul enarratum Catulli no
bile epigramma. CAP. XIX. Vintilianus libro Oratoriarum institutionum primo, de aspiratione agens, ita inquit: Parcis timer ea ueteres usi etia in uocalibus, cum aedosii cos o dicebant: diu deinde seruatu, ne consonantibus aspiraret, ut in raccis, di in triumpis. rupit breui tempore nimius UBS,Ut choronae clienturiones, prschones adhuc quibusda inscriptionib.maneant. Qua de re Catulli nobile opigramma est.Haec ille. Putamus aut epigrama citari hoc potissimis.
Chommoda dicebat, si quando comoda uellet Dicere,& hinsidias Arrius insidias. Et tum mirifice sperabat se esse loquutum, Cum quantum poterat dixerat hinsidias.
Credo sic mater, sic liber auunculus eiuS, Sic maternus auus dixerat,a tin auia. Hoc misso in Syriam requierunt omnibus aures,
Audibant eadem haec, leniter, & leuiter. N ec sibi post illa metuebant talia uerba, Cum subito affertur nuncius horribilis:
Ionios fluctus postin illuc Arrius isset,
Iam non Ionios esse,sed Hionios. Est uerbobseruandis,ut etiam in pronunciando, quemadmodii insciabendo uo/cibus as ires. QuodnUnc Graeci tantum in consonantibus,Latini ne in cos nantibus quidem retinuerunt.Contra ueteres Latini etia in loquedo uocalibus aspi rabant.Ex quo Cicero in Oratore ad Brutii ita scribit: Quin ego ipse cum scire ita maiores loquutos esse, ut nusqua nisi in uocali aspiratio e uterentur, loquebar sie Ut pulcros, Cetegos, tri Umpos, Cartagine dicerem. Aliquando, idq; sero cotticio auriUm, cum extorta mihi Ueritas esset, usum loquendi populo cd cessi, scientiam mihi reseruaui. Sic Cicero. Sed & aureolu tudi equide nuper apud Laurentium
Medicen nomisma, cum titulo,Trium pus.& irem argenteu alterum, cum uulgatatiore hoc, Triumphus. Quin Aulus quoq; ellius in a. Noctili Atticam testatur Ueteres,li litera,seu spiritu, plerisq; uocibus uerborsi formandis ut ipse inquit rohoradis Q inseruisse,ut sonus eoru esset uiridior Iegetior Q. Sed Sc Priscianus aitas iratione uocalibus extrinsecus adscribi,ut minimum sone consonantibus autem intrinsecus, ut plurimum. Quare si constare tibi Catulliani epigrammatis leta
Porem uoles aspirationem ipsam suo loco, quantum poteris, pronunciabis. Sed
254쪽
ista uideo iam sic innotuisse,ut aliena sortasse cuipiam uideri possintsaiqiii tamen
Pene adhuc equidem adulescens, coram literatis aliquot, quos &meminisse arbitror, de hoc ipsi loco ad Domitium Florentiae retuli: qui sic ei statim applausit, ut ingenui fateretur se plus eo die ab uno scholastico didici isse, q3 multis ante annis a quopiam professerum. Scit Aurelius Ariminensis ut alios omittam) qui nunc Pata uti degit, pretestanti iuuenis dc ingenio & literatura, quam multos abhinc an nos,is iam de nobis enarrationem Floretiae tum quide agitans acceperit, quam msit ut idem postea Patauit narrabat noua prorsus, ignotac, iam tum uisa omnib. ad quos de ca.Catulla autem plane uniuersum veronae scit hoc uir liberrimi intagen i Baccius Ugolinus intra ossicinam quampiam, quo nos pluuia coegera uiris aliquot literatis pene cogentibus, enarrauimus: cum quide illic ades1e etiaGuarini propinquus, loannes Baptista ni fallor nomine, simul l Dantes quid i
Aligherius, quintus ut aiebat, a Dante Florentino poeta, neq; non duo, qui tum Veronae non indocti homines profitebantur, magnaq; itidem scholasticorum anus, it pronis auribus nostra illa qualiacuno accipictes, Ut identidem clamaret demissum cortitus Angelum sibi sic enim aiebant) qui poetam coterraneum in terpretaretur.Ne ob id istorum tamen comemini, quo inueta mea milii deniq; uni, nullo in participatum recepto, tribui postulem no enim sic mihi arrogo) sed ne quis forsan alienis laboribus me quasi coruum, aut uulturem reliciis ab aqui. la cadaueribus putet uesci. IEmendata apud Suetonisi,& enarrata uox haec Ascopera. CAP. XX. I tiati deprehenduntur Suetoniam codices in Nerone. Nam sic utissi in omnibus: alterius collo & scopo deligata simul si titulus: Ego qd potui, sed tu culleum meruisti. am iaci scopalatine dicitur numero sin gulari Sc si maxime dicatur,nihil tamen comercii scopis re culleo. Sed enim in uetus iis exemplaribus uestigium,Ut arbitror, eXtat incolumis, ueraeq; Ie e ionis,hoc modo: Alterius collo ascopa deligata. Quare si literam penultimam per, scripseris, Ascopera fiet, quod & esse rectissimum puto: siquidem est Asto pera faculus pelliceus: compositumq; nomen graecer est, ex utre dc sacco . de quo
signiscare Suidas Ascoperam docet. Haec ergo suit Ascopera Neronianae statue collo deligata, cullei symbolum, quoniam matricida. Quod enim culleo parrici dae insuuntur, qui fit e corio bovis, eius cullei ueluti instar quoddam repraesenta uit, qui deligauit ascoperam.Iuuenalis de parricida dc culleo sic: Et deducendum corio bovis in mare,cum quo Clauditur aduersis innoxia simia fatis. Quid sit aut Minerua aut Mineruale munus: ex eoq; sententiae Iuue
natis& Varronis expositae. CAP. XXI.
Visquis adhuc uno partam colit asse Mineruam. Hoc ex decima Iu es natis poetae Satyra Domitius ita exponit, ut eius neutiquam Uideatur pervidissse intellectum.Mineruam partam, id est, cuius ludis quinqua
tribuS, Ut posset certare, adeptus est. Quo quid est absurdius,aut inconcinnius an quaeso uno aste quispiam assequatur, ut certare de eloquentia publia ce possit c Caeterum Mineruale munus, quod ec Mineruat dicitur, innuisse Iuue
natis uideri potes mercedulam magisterii scilicet a scholasticis dari solitam, potissimum P arbitror ante quinquatria, per quos dies pueri uacabant. Vnde Horatius in eXtrema epistola:
Ac potius puer ut sestis quinquatribus olim
255쪽
244 LIBER Exiguo gratoq; fruaris tempore raptim. Sicuti Saturnalibus, Calendis item mos habuit. Quare de quinquatiabus a gens Ouidius in basiis, ita inquit: N ec uos turba feri censa fraudata magistri Spernite, discipulos attrahet illa nouos. De Mineruali hoc munere, etiam diuus Hieronymus ita meminit, in epistola scribens Pauli ad Ephesios, quod etiam in Canonicis decretis inuenias Legant in quit episcopi dc presbyteri, qui filios suos secularibus erudiunt literis, re faciunt illos comoedias legere, &mimorum turpia scripta cantare, de ecclesiarum sum ptibus forsan eruditos, Oc qUod in corbona pro peccato uirgo, uel isidua, uel sub stantiam suam totam effundens quilibet pauper obtulerat, hoc in Calendarii si renam, S Saturnalium siportulam,&Minerualem unus grammaticus,&rhetor aut in sumptus domesticos, aut in templi stipes, aut sordidu conuertit in lucrit. Quax autem Saturnaliti siportulas Vocat Hieronymus, has nomine absoluto Saturna litia Tertullianus Varro quot in tertio libro rerum Rusticarii, sic de Mineruali
Axius: Merula mi,inquit, recipe me discipulsi uillaticae pastionis. ille: Qui simul ac promiseris Mineruat, incipiam inquit) id est coenana. Ludit enim Merula hic apud Varronem, quoniam que Axius dincipulum se uelle recipi dixerat, ipse sibi Mineruat promitti postulat, quasi magistro. Coenam autem iocose Mineruat appellauit, quia magisterij merces. Ne forte igitur poetae sensus hic erit, eum quoque, qui semel praeceptori Mineruat porrexerit, quod per assem designatur, id est, qui paucis diebus Rhetori aut Grammatico operam dederit, optare totis quinquatribus, quae festa erant Mineruar ingeniorum praesidis, non modicum quippiam, sed eloquium 8c famam Demosthenis, aut Ciceronis. Cuiusmodi sunt uersiculi in quibus ut ait Martialis Echo Gret
Artialis in secudo Epigrammaton de supinis quibusda, superuacuis Ῥcarminibus agens, in queis mullus labor, minima laus faciendis, hoc quoq; inter caetera scribit:
Nusquam Graecula quod recantat Echo. Domitius autem Graeculam accipit Echo, uocem graeca insertam, quasi se neget Martialis graecis uspiam uerbis uti in suis Epigrammatis, quod contra depre henditur. Aut nos igitur coniectura fallit, aut innuuntur uersiculi quidam, sic fa cti ut in extremis responsitationes ex persona ponantur Echus, sententiam ex plentes morem tuentes illius ultima regerendi. Quales etiam uernaculos ipsa quospiam fecimus, qui nuca Musicis celes rantur, Henrici modulaminibus commendati quosq; etiam abhinc annos ferme decem Petro Contareno Veneto patricio non inelegantis ingenii uiro,mire tum desideranti, nonnullisq; alijs litera rum studiosis dedimus. Sedo extant Graeci quoq; Gauradae cuiusdam antiqui poetae, quos Zc apponam.
256쪽
MIscELLANEORVΜ. 24sLegendum apud Martialem, Cum compare mulo, quod plerit, Curii compare gibbo: simul explicata ratio in eo, sensusq; ue
Artialis Epigrammaton sexto: No aliter ridetur Atlas cum compare gibbo. Sic enim uulgo legunt omnes, di pro rediissimo exponiit, qui
cunq; sunt in cultu literarum celebriores.Nos contra in codicibus plerisque ueteribus, minus luacillatis autoritatis,4fidei sic inuenimus. Non aliter ridetur Atlas cum compare mulo .MUlo, inquam,non gibbo. Ne uestirdis quod aiunt agatur testimorans, in hac ipsa gentis Medicae bibliotheca publica codex habetur uetustissimus, angobardis literis, quem Oc Domitius olim Flo rentiae pellegit. Sed& Veronae mihi pagellas quas iam antiquissimi item uoluminis Aernardinus quidam adulescens, ut tum uisius est haud illiberalis, Domitii propinquus, cdmodauit, cum quidem una esset mecur Baccius Ugolinus ab olutissimi uir ingenii, candidissimi .Neq; non Romae quoq; uolumen item Mar tialis, Langobardis characteribus ostendit, legendu ira li nobis induixit Bernar dinus Valla,uir 8c carminustudio, dc iuris scientia, oc generis nobilitate, atq; opihus, praetereaq; humanitate quapiam non uulgari celebrandus. Quin Florentiaritem praeter hos,alium codicem primae nobilitatis ciuis Pandulfus nobis Oricelia larius semiueterem dedit utendit, in queis uti singulis hanc, quam dicimus scri Pturam reperias.Neq; autem dissitear etiam illam 1 uperiorem in uno altero Q nO Plane nouo exemplari uidisse me, sicuti in eo quod Romae in Palatina bibliothe ca,mediat antiquitatis,& item in altero tum quidem, quum legebamus Francisci Saxetti Florentini negotiatoris, nunc autem Taddaei Vgoleti Parmensis,huma
ni docil uiri, qui regi Pannonum Mattiatae, regi j prorsus animi principi libros,
ornamentaq; alia Floretiae nobis ista prodentibus procurabat. Nam in eo, quem mihi nuper cloetiis utram Iingua uir Bernardus Michelotius, ab nescio quo sibi Perusino commodatu dedit inspicientisi, gibbo scriptum corruptius adnotavi. Quare quum superiorem illam Ueluti costantem solidamin reperiamus in melio ribus scripturam, quaerendu uidetur, quid sibi Atlas postulet cum coparemulo, qua ue causia perinde rideatur uti Maurus elephanto uehens. PorroA tlantem de Iuuenalis uerbis, nanu quendam, pumilum' ue fuisse temporibus illis, haud igno ratum colligimus.Sic enim inquit:
- Nanum cuiusdam Atlanta vocamus.
Vt ex cotrario per deridiculu sit Atlas appellatus, qui foret pumila statura, sicuti Canibus pigris, scabieq; uetusta
Turpibus, Sc siccae lambentibus ora lucernae, Nomen erit tigris, pardus,leo,si quid adhuc est Quod fremat in terris uiolentius.
Sed & muli cum pumili, uel mulae, tum in precio sunt, in j deliciis habitae. Dequeis in distichis idem Martialis:
His tibi de mulis non est metuenda ruina, Altius in terra pene sedere soles. Si quando igitur nanus hic Atlas,mulo consimiliter nano,& copare sibi utebat, uerisimile est rideri solitum publicitus, sicuti etiam Maurus niger derisui uulgo, quoties concolorem sibi elephantu inscenderat. Vnde inquit idem in primo: Et molles dare iussa quod choreas Nigro belua nil negat magistro. Conuenit autem proposito argumentoq; poetae in eum qui iuuenis, Sc ualidus,
257쪽
2 LIBER& pauper lectica identidem tamen a sex, ec ipsis iuuenibus ualidis, pauperianis ingestabatur. Atque ut illi superiores,nihilo ipse secius cunctis deridendi sui dabat
Quaedam super Hecate anu in memoria data: dech poesi Callimactat: tum ex epi grammatis Priapeis expositus locus, di item alter apud Statili: quodq; ititioser legit de eo in Apuleianis codibus. c A P. γγ H H. Aequalis tibi, w domum reuertens Thescus 1 cpperit in rogo iacentem. Ersiculi sunt hi de Priapeis epigrammatis, per quos aut ego fallor,aut Hecate anicula demonstrae, a qua Tlaeseus olim adulescens hos itio comiter acceptus est. Unde sacru quoq; Hecalesib per pagos celebre fuit Hecato Ioui, non sine ipsius Hecales honoribus. Quam etiam Hecesenen diminutura forma uocabant, quonia ipsa quoq; adulescente adhuc Thesea falutare aniliter,&lurius ccmodi excipere diminutivorsi blanditiis consueui siet. Quoniam aut proficiscente ad pugnamTheseo, acrii Ioui pro illius reditu uo Uerat, ac prius q; reuerteretur, ipsa obiit diem,uicem hanc Thesei iussu pro hospi talitate1 ccepit, sicuti Philochorus memoriar prodidit. Qua de re Plutarchus in Thesei uita comeminit. Caeterum de ea iustus p o ma Callimachus fecit Hecalennomine, sicuti innuit item uersiculus ex notissimo cpigrammate:
Multi et passim reperiuntur autores Hecalen citantes Callimachi. Nam &her has cdules enumerat aliquando Plinius, quas rustica illa Hecale apud Callima chum apponat: sicuti Crethmon in lib. 25 . Sicuti etiam bon honin 2 2. qua UiSin nouis codicibus Hecate sit ibi, non Hecate: uestigium aut uetae lectionis ma
net adhuc in antiquis eis, qui sunt in publica getis Medicae bibliotheca. Quin ubi Callimachus in Apollinis ait hymno,
In eum locu sic interpres propemodu: Per haec,inquit, illos accusat, qui sic in Cis cauillarcne, qtrasi imagnu facere poema no pollet. Vnde coactus est Hecalen
Battides Hecalen sonat,& Marathonia gesta, Celsior ad leto. Sed Sc Statius in extremo Thebaidos de hac ipsa: Nec fudit uanos anus hospita fletus. Et Suidas Hecalen ait heroida quampiam esse apud Callimachii . Deni in Apuleius in 1. Metamorphoseos de eadem Puto .Si contentus inquit lare paruulo Thesei illius cognominis patris tui uirtutes aemulaueris, qui non est aspernatus Hecales anus hospitiu tenue. Neq; autem
ignoro deprauata fere ubiq; esse scripturam,siquide non Hecales anus, sed AlesanuS,praecerptis aliquot literis, scriptu pleru*inuenies,ut in transcursit etia Apuleianos codices emaculemus,& lectore ueluti superpondio dimittamus onustis. Quam multa in epistolis familiaribus, quae nunc habentur Ciceronis prae
postera, tum quem in ordinem restituenda'. CAP. XXV.
Actus sum Ciceronis epistolarii familiarium uolumen antiquissimum, de quo etiam stupra dixi, tum ex eo ipso,alterum descriptum,sicuti qui dam putant, Francisci Petrarchar manu. Descriptum autem ex ipsis liaquet multis argumentis, quae nunc omiserim: sed hic posterior, quem
258쪽
diqi, codex,ita est ab indiligente bibliopola conglutinatus, uti una transiposita paginaru decuria, contra Φ nota sit numeris deprehendatur. Est autem liber inputablica gentis Medicar bibliotheca. De hoc ita in uno quantum coniiciam, cuncti Planer quotquot extent adhuc epistolarum earundem codices, ceu de fonte ca pile Φ manarunt, in , omnibus praeposterus ec peruersus lectionis ordo, qui mihi nunc loco restituedus quasi in instaurandus. Quare adhibe quaesio animum, qui cun in liberalis has literas amplecteris.Igitur in libro octauo Cfli j cpistola ad CD celonem, sic incipit: Certe,inquam, absolutus est,me repraesentante, pronuncia tum est,& quidem omnibus ordinibus, sed Sc singulis in uno quot genere sen lenti s. Vide modo inquis, huc usiu ordo nondii interpellatus. Quae aut e statim sequuntur uerba, Literis ostenderis, S caetera diuersa prorsus a superioribus, at alterius epistolae inuenias.Perge porro ab ea ipsia epistola deinceps numerare se quenteis, ad eam quae sit quarta dc uigesima, cuius ita principium: Non me Hercules,nihil unquam enim, quae cum superiore continuatur, ut legas ita: Certer, in qUam absolutus est, me repraesentante, pronunciatum est,& quidem omnibus ordinabus, sed oc singulis in unoquom genere sententiis. Vide modo, inquis. Non me Hercules: Nihil unqua enim. Atq; ita reliqua subtexe, perueneris ad sequentem decimam, cuius hoc initium: Si tu, inquis, Hircium: quam eo usi lege, dum in uerba haec incidas, Si ullam spem, quae simul ostenderis, totu hoc delebis, Aut in tecto Uilthcstera mihi probabuntur.Totum hoc,inquam, delebis,aut induces, quonia aliena plani huic loco . Mox denuo recurres ad ea quae posita perperam 1unt,in illo Caelii, de qua primitus dictum, ait ita continuabis lectionem, Si ulla spem literis ostenderis .ita tractim legens ad epistolam peruenies tertiam ab hac, dc uigesimam, sic uidelicet incipientem: Duabus eius epistolis respondebo. clatasamq; hac fini: Si enim nihil est in parietibus,aut in tecto uitii, caetera mihi proba huntur. Post eam, quae statim consequi debet epistola, quae nunc ab illa undeci
ma, sic ordines: Delectauerunt me tuae literae. Comprobat hunc ordinem, quem posuimus,non solum codex uter*,uel ille antiquuS, Vel hic ex eo statim natus, a
quo caeteros quo in omneis bibliopolae uitio deprauatos liquet, sed intelleritis e tiam, sensusq; ipse luce clarior,sic ut acutius inspicienti quicquid usquam prorsus obscuri est, ambigui ., tollatur. Versiculi er graeco stiper uite Sc capro: tum parodia quaepia obscurior apud Suetonium. παVI. Vidius in primo Fastorum :Sus dederat poenas, exemplo territus horum Palmite debueras abstinuisse caper. Quem spectans aliquis dentes in uite prementem, Talia non tacito dicta dolore dedit: Rode caper uitem, tamen hinc cum stabis ad aras,la tua quod spargi ςornUa possit, erit. Nimirum hi duo uersiculi de Graeci poetae disticho percii inclyto, festiuo facti, quod in primis celebre fertur, cic uolitat docta per ora uirom. Nam cum dixisse quempiam illa memorat, ipsum nimirum autorem carminis Euenum digito de signauit. Loquitur autem in graecis uersiculis uitis ipsa, sic scilicet:
Vertit hos nimirum quam potuit ad unguem poeta ingeniosissmus, ct siunt tamen in graeco nonnulla, quae noster parum enarrater. Quin si ueris cocedendum,
259쪽
transmarinam illam nescio quam Venerem, ne attigit quidem noster. Quod usetium,linguae potius minus lasciuientis,cb parum copiosae. Sed quoniam in Grsci
huius disiiciat mentione incurrimus, afferamus etia quod apud Suetoniti in Domitiano est, ut obiter illi quoq; non in obscuro loco, lucem interpretationis infe ramus,uelutit auctarium demus merce ipsa neutiquam uilius. Verba igitur ita sunt: Vt edicti de excidendis uineis propositi gratiam faceret, non alia magis recompulsus creditur,cli quod sparsi libelli cum his uersibus erant, KLi με φώγας G ρἰζαν, δμως ἐπι θροποροῖ,
Quod enim supra uitis capro minitabatur,laoc eade nunc Carfari: puIcherrima hercules par odia: Vel si me, inquiens, ad radicem comederis, tantum tame Uini producam, quantii immolando Caesari possit infundi. Mos enim ueteribus uti capitibus stantium sub ictu cultroch uictimarum uinum infunderetur. Sic apud Maronem uidelicet:
Ipsa tenens dextra pateram pulcherrima Dido
an dentis uaccae media inter cornua fundit.
Igitur neci Domitianu Caesare per hos uersicuIos libelli destinabant: quonia, ut, uetonius idem scribit: Ad summam quonda Ubertate uini, frumenti uero ino piam, existimans nimio uinearii studio negligi arua, edixit ne quis in Italia nouellaret,utq; in prouinci js uineta succidereneret ista ubi plurimu dimidia parte, nec
exequi rem perseuerauit. Meminerint aut studiosi nos in hocmuento,non uno
duntaxat nomine in comune consuluisse, quonia in pleris'; adhuc Suetonis codicibus, etiam Q nonullis ueteribus, iasi modo grςcos hos uersiculos non inuenias, sed ne uestigiu quide, ac ne locu etiam quo se recipiant. Sed eos nos quonia tene hamus iampride,utpote lepidissimos, facile mox de obsoletis mendo sis Q exem plaribus singulas pensitando, paulatimc, nunc agnoscendo, nunc restituendo ii ceras pervestigauimuS. Verba in Ciceronis epistola ex Ennii Medea, de graeca Euripidi. C A P. XV V Ir. Icero in epistola ad Trebatiu: Hoc tibi tam ignoscemus nos amici, Φυ F ignouerunt Medeae, quae Corinthii arcem alta habebant matrons opulentς, optimates, quibuy illa manibus gypsatissimis periasit,ne sibi ui-ἡ tio illae uerteret, quod abes et a patria Nam multi suam rem bene gessere, & publicam, patria Prochil .Mult qui domi aetate agerent, propterea sunt im probati Nemo ex his, quoru edita sit sententia, sit spicatus est adhuc, non esse ista plane Ciceronis uerba sed poetae alicuius magis, cui liceret uti uocibus illiusmodi, figuris is, ceu sunt illa quae Corinthii arcem altam habebant, & matronae opu lentae optimates,neq; sal te hoc uiderunt Iambos adhuc in his uersibus extare in tegros duos, aliorsi Q quasi discerpta membra ueluti noscitari. Nos haec ex Enni Medea uerba el se collegimus,nd quidem suo prorsus ordine, sed quo como distimum Ciceroni fuit, allegata.Nam cum de Graeca Euripidi uersiam ab Ennio Me deam in Latinu cognouissemus, sententia protinus horti uerborsi de ipsa nimiruEuripidi tragoedia, qua do illius Ennianae iactura fecimus, libuit aucupari. Sic igitur in ea fabula cum matronis Corinthiis loques inducitur Medea,uti persit adeat no sibi uerti uitio oportere, quod absit a patria, quando multi,inquit, honesti etiar cui a patria, multi cotra domi fuertit inglori j.Na male audiebat peregrine i mainae unde illud comicri est, Adeon est demens, ex peregrina Similiter tacere pos se ait Parmeno, Samia fuisse Thaidis inaurillic Athenis uictitatis. Versiculos aut
Euripidis ipsos, ex Medeae persona,ne quis sortasse desideret, hic adsci bemus.
260쪽
Quod autem diximus poetam Ennium de graeco uertisse tragoediam Euripidi Medeam, partim de uerbis Ciceronis coniectamus, qui sic ait in primo de bonorum malorum Q finibus. Quis enim tam inimicus pene nomini Romano est, qui Limii Medeam, aut Antiopam Pacuvii spernat aut reiiciat c Qui se ij dem Euri-p1di fabulis delectari dicat, Latinas literas oderit c partim etiam quod Ennianae
tragoediae principiti multis locis,ut a Quintiliano uolumine quinto, ut a Ciceronem libro de Fato, ut item ab aliis autoribus identidem citatur, sed nusquam tamen longiore tractu, quam in Rhetorico secundo eiusdem Ciceronis ad Heren nium . Quod hic ex codicibus uariis emendatum subscribimus, ut illustretur ob scuritas locis aliquot in lingua latina ob oriens, quoties unus aut alter de eius tragoedie principio Versus allegatur, suppresso autoris nomine, simul , intellectu suspenso. Locus ipse apud Ciceronem sic est: Ne Ennium, inquit, di caeteros poeIas imitemur, quibus hoc modo loqui concessum est: Vtinam ne in nemore Pelio securibus Caesa accidisset abiegna ad terram trabes, dile ue inde nauis inchoandae exordium Coepisse quae nunc nominatur nomine
Argo, qua Argivi vecti delecti uiri Petebant illam pellem inauratam arietis Colchis imperio regis Peliae per dolum.
Nam nunquam hera errans mea domo efferret pedem Medea animo aegro, amore tauo satrcia. Est au te trabes in uersiculo secundo, singuIaris n umeri, quemadmodum S Priscianus legit lib. septimo.yetustissimi enim ut ipse inquit) etia trabes pro trabs
proferebant Euripidi uero tragoediae principium si cum Ennianae conseras.sec ri arbitror operaeprecium, quod &subnectam. Γιτ ο εκ αργυρ μου π άλαι σκώψω
anici terrores qui uocene, eo 4 locupletissimi itat testes. C A P. XX V m Ciceronis epistola ad Tyronem, quae possita in extremo semiliaria
uolumine sic scriptum est: Et si Atticus noster, qui quonda me como ueri πωικοι intellexit, idem siemper putat, nec uidet quibus praesidna in pnilosophiae septus sim, hercle qu3d timidus ipse est ij ζο .Pani cauocantui ut arbitror) a Graecis repentini quida terrores,& consternationes quales uti P lymphatici metus, Uscp adeo irrevocabiles, ut non ratione modo sed mete etiam careant . Quo item uerbo Cicero idem utitur in epistola ad Atticum lib. quinto. bic enim inquit, quaedam n ικα dici. Facit item Hyginius de Panico