장음표시 사용
291쪽
22o LIBERdus hic iambicus clausulam postulat sipondaicam, uel trochaicam prorsus. Penus timum autem pedem, non diisyllabum modo, sed iambum plano, uel spondeum. Quod uel O ait Hephestion, spondeum recipi sede quinta choliambi, nuncb equidem apud Latinos inuenire me comemini. ipse uersiculii hunc adducit graecum: Eeto ἄκρων ἐλκ- ά - sp αλλαντα Et Quintilianus Aristides graecus autor in libro de Musica, super iambico loquens trimetro: Claudum fieri ait, quando in extremo sipondeum recipit.Deniq; Ouidius quom in priore libro de Amoris remedius de utroq; iambo sic scribit: Liber in aduersos hostes stringatur Iambus,
Seu celer, CXtremum seu trahit ille pedem. Sunt autem utri in ad maledicentiam libertatemq; facti, truces,& cruenti. Quare ob id stringendos etiam ait Ouidius, in aduorsos hostes. Dionysius Halicarnas seus in libro de Interpretatione, uehemens aut acre metrum esse chol iambos ait. Idemq; mox Hipponaci en, cum lacessere conuiciis inimicos uellet, infregisse ait de industria metrum, ac pro recto claudum fecisse,& ab numerii, hoc est, aci imOniae consentaneum, conuitio ch: Nam sicuti dissoluta figura parat acrimoniam, sic ut ille inquit)dissoluta comi ositio. rare caballos ut it chol iambos eos Austonius nominat, quorum tralatione duxerat ab essedo, S uehiculo, cui caballi ad iungutur: 8c ut tardos Ostenderet, dc molarii ambagibus captos dicit, praeterea terga ruptos uerbere,ium eosdem tripedes uocauit, quia graecer trimetri, quamuis senos habeant pedes: nam bini quil pro tingulis in dentur in iambicis capi. Qui machinali saxa uoluant pondere: propterea dixit, Uelut molas describeres, quas uersare ipse sindicauerat: uel ut eos uiolentos feroces* ostenderet allegoricos, quasi qui lapides ingentes torquet, di uoluunt in hostem. De trimetro ite atro lsic idem Ausonius alibi graeco uersiculo: Εἰλινγ clivi σηκα οντα us . ά crata οντα i/. Quod latine se uertas :Loripedem scazonta, Sc non scazonta trimetrum. De scazotibus ei dena sic in epistola quapiam ex libro quinto apud iuniorem Plinium: Proinde aut rumpe moras, aut cave ne eosdem istos libellos, quos tibi hendecasyllabi nostri blanditiis elicere non potuerunt, conuitio scazontes eX-
Qui sit habitus in statuis pacificator, deq; eo sentire Statium in prima
Tatius in Sylvula prima, quae in equum maximum scripta est:
Mixta notis belli placidam i gerentia pacem Tum idem:
Quem locum Domitius sic enarrat: Dextra uetat pugnas, hoc est, inermis est in statua, uel ad dextram est templum Pacis, quod no placet, inquit. Caetertim sicui placet hic siensius: Dextra uetari pugnas, quia sit inermis, aut item quod de teplo ipso traditur Pacis, quanquam necautori quidem placet suo, feram non moleste scilicet huic sententiam meam non probari.Nam ego notari habitu puto, qui pa cificator in statuis diceretur. De quo ita legimus apud Quintilianu: Fit & illo ha-hitus, qui esse in statuis pacificator solet, qui inclinato in humerum dextrum capite, brachioq; ab aure protenso, manum infesto pollice protendit, qui quide ma xime placet iis, qui se dicere sublata manu iactant. Hactenus Quintilianus. Extat autem adhuc pacificatore habitu ni fallor statua illa Romae, quae pro aede Late ranensi inter prima urbis spectacula conuisitur Locuct
292쪽
Locus in Plauti Mustellaria, ct item alter in Milite, uindicatia uitio. CAP. LXVI.
N Mustellaria Plauti locus est mendose scriptiis pleri'; codicibus, ad hunc sane modum: Viden ornamenta in foribus cui deo. Specta qua arte dormiunt: dormiunt . Ille quidem ut conuenit uolui dicere. Sed cum de his neq; sensus eliciatur ullus,& festiuum Plauti dictum uitio librariorum pereat,faciam,ut arbitror, Operaephecium,si scripturam incolumem de Plautino codice citato a nobis, iterum reposuero .Est autem prorsus haec Viden coagmenta in foribus uideo. Specta qua arte dormiant: dormiunt. Illud quidem ut conmuent uolui dicere. Nam quia connivere dicuntur, qui dormitant, ut apud Cinnam lectus est uersiculus: Iam grauis ingenti connivere pupula somno. Propterea cu in foribus iuncturas esse minime laxas: id enim coagmenta sunt Tranio seruus ostederet, dormire eas ridicule priUS, dein etiam connivere locu lariter dicit, ex oculis dormitantiu ducta metaphora. Similiter corriciendum pii
to locu alterum ex Plautino Milite, qui sic uitiose legitur: Mirus oleo uictitare te tam uili tritico. Quid iam quia lusciosus. Verbero, aedepol tu quidem caecus, nolusiciosius. Nam cum nullus hinc elici sensius queat, legendum arbitror sic: Mirust Iolio uictitare te: tam uili tritico. Siquidem hoc ubiq; idem apud Plautum mirust pro mirum est,reperies. Atq; lolio uitiari oculos etiam ait Ouidius Fast.primo: Et careant lolius oculos uitiantibus agri. Notat id Fulgentius quo , non contemnendus Grammaticus. Quare cu Sceledias seruus lusciosum,uitiatis Q oculis conseruum Palestrionem uelit significare mirum elle ait, uictitare eum lolio, cum sit ipsium triticum tam uile Lolio auteuictitare es, colligere se uel inde assi mat illudens, Q sit lusciosius. Lusciosi porro, seu luscich, qui uitiu h oc habet oculoru,Ut clariuS Uesp eri, Φ meridie cernant.
Coinicem uideri apud Veteres concordiae symbolum,non ut omnes apud Iuvenalem existimant ciconiam. CAP. LXV M. η comperto iam habetur, ciconiam deniq; esse, qua cocordiae repraessi Mael sentat e tur apud prisco S cifigies . atin ita uersiculum Iuvenalis omnesn Rul interpretantur, Quae ch salutato crepitat concordia nido.
De eo tamen nullum omnino affer ut testimonia, quod autoritatis adminiculo suste tetur.Ego cornicem magis accipio, ductus Heliani graeci scripto iis testi monio, qui libro de Animalibus tertio, de hac aut sic propemodu scribit: Cornices,inquit,inter se fidis smae sunt: & cum societate coierint,maximo se opere diligunt. Neq; id genus animalia uideat quispiam licenter misceri,& terriere. Quin hoc quoq; dictitam, qui res istiusmodi callent, altera extincta'c5parem ui duam degere. Caeterum id quoq; audio, Veteres in nuptiis post hymenaeum cor nicem inuocare, signumq; id concordiae dare 1i s consiti esse, qui liberum quaerentadorum gratia conuenissent.Tum qui sedes avium,&uolatus obseruant, inauspicatum ei se captantibus auguria dicunt unius tantum cornicis obsequiu'. Sic ille. Sed re in nomis natis aureis duobus Faustinae Augustae, manifestam prorsus imagunculam nuper mihi Laurentius Medices ostendi cum titulo ipQ cocordiae. Versus ex Callimacho super crinibus reginae Berenices, atq; inde menduex Catulli exemptum Versiculo. C AP. LX V II I.
a Legiam Callimachi de crinib.Berenices inter sidera receptis mira eI gantia uertit in latina lingua,nobilis poeta Catullus, quamuis plera lint in ea corrupta mendos ac p, di temere scripta librariorum in citia. Sed arvum elum ipsius partim apud Hyginium latinuaur rom,pnimi nAng. Polit. a 3 etiam
293쪽
etiam apud Theonem, nem non Achillem quoq; Graecos Arati enarratores it uenias. Graeca sene ipsa Callimachi elegia non extat ad nos quantum compere rim, sed etate intercidit. Apud Theonem tamen Arati eiusdem interpretem priricipium illius tale reperio:
Praetereaq; in comentari js super Apollonium Rhodium ex Lucilio Tarrheo, Sophocleo ac Theone collectis,ubi de Chalybibus agitur Libro secutio, sic adeo est mirenthe: μ μνουέ αυθ αλλίμαχρ λαλυζων ως ὰπολ ιτο κλοῆντα Γροόν φυ-ν οἰ μιμε*Lvc .Ex quo uersiculum sic illum legendum quis dubitet Iupiter ut Chalybon omne genus pereat Ut sit Chalybon graecer dictum. Atque hoc inscite legunt quidam Telorum. Vulgatis limi codices coeli tum retinent contra etiam metri rationem. Sed hanc scio nostram obseruationem iampridem ei te Peruulgatam: quam tamen a nobis ortam, uel ille ipse scit, qui uulgauit, libeter etiam fatetur uir doctis limus undecunqr Picus. Oarion synceriter esse apud Catullusi quod Aorion isti legunt, qui bo nos uiolant libros. CAP LXIX. N elegia eadem Catulli ex Callimacho, Oarion legitur, pro eo quod, i sit Orion. Quam quoniam integram adhuc, inuiolatamq; dicitione nanonnulli temere attentare iam incipiunt, contra hanc sim stram impcritorum audaciam standum mihi est omni quod aiunt) pede uel Callimachi eiusdem autoritate, qui sic in himno in Dianam, etiam nunc eXtante,ais: μιχν ωοουίων αγαθὸν γα μορ εμνussio . Sed Z NicanderTheriacon libro consimiliter: Βοιωτωτsi χουλ ακιν μόρον ωαριωνι. Et Pindarus in Isthmjs: s γαρ ρυαν ἀογωνειιμ ελαχ'. Et alibi:
Quare putat Eustathius quinto in Odysseam coementario Mae 'λ ωισίζειν appellatum. Non igitur Aorion, sed Oarion uera lectio. Cuius in Bruti nomismate symbolum sint pileus,&pu'
uis nomisma Bruti repetiat ipsius caelatum imagine, praetereat pia leo,& duobus pugiunculis, ne diutius in explicanda ratione, causaq; laboret degat Historiarii Dionis librum 4 5. Nam ex his,inquit, Bra tus significabat ab se & Cassio patriam liberatam . Sed enim pileuge, nari ab his solitum, qui libertatem nacti, uulgatius manifestius cp, quam ut sit au toritatibus confirmandum. Quaepiam uulgo legi adhuc apud Marone contra regulam, contra p
Udet referre quam manifestum, sed nondu tamen a quoquam quod i sciam nisi nobis indicibus animaduersum, mendum Vergilianis co ti l dicibus inoleverit libro Aeneid octauo: af V mi Quod fieri ferro,iiquid, ue potestur electro. Caeterv in uolumine illo, quod est in intima Vaticana bibliotheca mirer uetust λει grandibus characteribus perscriptur,n5 potestur ostendas, sed potest usitatius Uerbsi. Qus etia uerior esse te filo, uel inde probatur, quod electria ubiq; in prima syllaba longa, tam apud Graecos ponitur,l apud nostros. Nem qui ccb interpre tes super uerbo potestur alioqui nouo inusitato Q loquunt. Haud tame praeterint
294쪽
nrscELLANEOR v Μ. 283 me ueteres hoc quom protulisse, sicut Pacuuium in Chryse sicut etiam Lucretiu, quemadmodu & poteratur lectu a Nonio Marcello: est in Caecilianis annalibus. Sed oc alter locus itidem uitio consimili laborat, apud eundem poetam: Sceptra Palatini, sedemq; petiuit Euandri. Cum in uolumine eodem non petiuit tribyllabit, sed petit dii syllabum seri pisit inueniasur. Quod Sc metri uis cogit, alioqui prima syllaba Euandri, contra omnem uel ratione, uel consuetudine breuis foret. Est uero in utrossi uersit sipddeus quinta sede.In uerbo aute Petit, syllaba ipsia posterior, uel quia sit in fine, uel quia coaluerit una ex duabus, iure pro dueta est. Martianus autem Capella syllabam docet ubim esse cdmunem, quae desinit in litteram, sicut in illo cernimus Vergilij, Nam tibi Tymbre caput Euandrius abstulit ensis. De Philyra,&lemniscatis coronis. CAP. LXXII. Hilyra quid sit, uideo nesciri a plerisi, peruersis p etiam a nonullis in
terpretibus accipi.Nam uocabulo eo sic utitur Horat. in . Carminii,3 Diesplicem nex:e philyra coronae. Et Ouidius in F. Fastorum: Ebrius incinctus philyra conuiua capillos Saltat. Qi Io apparet usium ipsius apud ueteres in coronamentis fuisse percelebrem. Iam Primum igitur si conseras, quae super philyra Theophrastus in tertio de Plantis, quae ue item Plinius in decimo sexto Naturalis hist narrant, facile nimirii cognosces eande apud nos esse tiliam, que philyra sit apud Graecos.Ac sic etiamTheodorus Gaza quantumuis homo doctus Sc diligens interpretatur. Porro aure tu niculae etiam quaedam ex libro ipsis tiliae arboris, uel ad eius imitamentum factae, quibus aut lemnisci fierent, id est,fasciolae de coronis pendulae, aut libelli, graeco Docabulo pcculiariter appellatae philyrae Testatur partem ex his eodem lihro Plinius his uersibus: Inter corticem & lignum tenues tunicas, multiplici mebrana, equib. uincula tiliae euocantur, tenuisti merearis philyrae coronarii lemniscis cete Bres, antiquo tu honore.Rursus Q idem libro primo atin xx.de lemniscis &philyris ita meminit: Crassus diues primus argento auroch folia imitatus ludis iis coronas dedit. Accesi erui quo et lemnisici, quos adiici ipsarii coronai u honos erat
propter Hetruscos, qtribus iungi nisi aurei, no debet, ant. Puri diu suere ii, caelare eos primus instituit se Claudius Pulcher, bracteasaep ctia philyrae dedit. Porro Ie anniscatas coronas, etia ni fallor in nomismatis Lauretii Medicis identidem ui demus: de his mentio quom apud Suetoniu,sicuti idem a PGpeio Festolemni scorum uocabulu diligenter exponitur, deq; lemniscis itide nonihil Tertullianus quo in libro de Corona militis: Nicas autem in comentario quem per ordinem literara composuit, graece ille quide, sed in hunc ferme intellectu philyram interpretatur: Philyra, inquit,planta libru papyro similem habens, ex quo etiam funes coplicant. Esse aut ductile philyra lanici j modo, uel netilem potius innuit Zc Teriatullianus idem in libello eo, qui de Pallio inscribis. Quin Herodianus etiam graecus autor, olim a nobis in latinsi conuersius, ec Innocentio oetauo pontifici maximo dedicatus libro ipso historiae primo, mentione libelli facit e philyra tenuissi,ma,utrom uersum replicabili. Sed dc Capella Martianus libro de Philologiae nuptiis se cudo: Cernere erat, inquit, qui libri, quanta Φ Volumina. quot linguarum opera ex ore uirginis defluebant. Alia ex papyro, quae cedro perlita fuerat,iride
hantur. Alii carbasinis uoluminib. implicati libri, ex ouillis multi quom tergori hus.Rari uero in philyrae cortice subnotati.et si ista q* Ulpiani uerba reperias in titulo Digestorsi, de legatis & fideicdmissis: Libroru appellatione continentur omnia uolumina siue in charta,siue in mebrana sin siue in qualibet alia materia.
295쪽
Sed Θc si in philyra,aut tilia,ut nonulli coficiunt, aut in alio corio: idem enim erit dicendum. Deniq; etiam Eustathius in comentario sec fido Homericar Odysseae, facta prius de nauticis rudentibus menti 5e, corticem tiliae dicit, quam graece philyram nominat, plurimam in id genus funium suppeditare materiam. Receptum autem uidetur ex eo uti coria quo J singula,uel tunicas, aut membranulas etiam materiae dis aris a tilia, philyraS UOcent, aut philuras, y graeca in V comutata, Veseri&peruulgata Latinorum consuetudine. Sicuti de papyro agens Plinius 3ibro 3 3.Praeparatur ex eo, inquit, chartae diuisae acu in prstenues, sed quam latissimas philuras.Nam illud uti* ad haec enarranda ne uti. pertineat, quod idem ait Plinius lib. 1 4. Philyra cocos & polline nimium salem cibis eximere. Vocabulum quod est expernata, Catullianis uideri exemplaribus repo
Vod nunc tradituri sumus soriaste a nonnullis,ut incertii Zc uacillans, parumq; adhuc exploratu deridebitur, θά exsibilabitur: sed ego mihi de eo dicendum putaui ne uestigium istud antiquitatis pene tarn abo I litum, qualecun* sit, extingueretur. Ostedit mihi Romae abhinc qua driennium Manilius Rallus, graecus homo, sed Latinis literis apprime excultus, fragmen tu quod da Sexti Pompcii Festi nam ita erat in titulo saneq; uetustum, sed plera Φ mutilatis,praerosum p a muribus. Quod me magnopere tenuit, siqui dem reliquiis illae qualescunqr ex integro ipso uolumine si sperabant, quod autor Festus composuerat, non ex hoc autem copendiario, quod nunc in manibus coactum uiolenter, θί decurta tu,scilicet ab ignobili et indoeio quo da, nec isto quom nomine satis bene de literis merito. Nonnullas quoiu ex eodem fragmeto,Pom ponius Laetus, uir antiquitatis, O literarum honam consultissimus sibi pagellas retinuerat, quas itidem legendas mihi, describendasq; dedit. Ex lectio e igitur ea sus icatus uti sum, uerbum me Catullianum quasi postliminio in suas sedes reta uocaturit. Siquidem ubi exponitur in hoc compendiario uocabula Suppernati, quod eos significare ostendit, quibus semina sunt succisa in modum suillaru per narum, atq; cX Ennio uersius allegatur: His pcrnas succidit iniqua si erbia Poeni. PIo cutiq; loco uetus codex circularosam plane habet expositionem, sed ita tamen,ut appareat ex reliqui j S literarii male cohaerentibus, Catulisit quoq; post En nium adduci, citari Φ eum uersiculis, qui nunc mendose sic legitur: In fossa Liguri iacet separata securi. Nam ut de carminis residuo nihil mihi arrrogem temere uidebar fano tum sylia labatim quo in olla fians, etiam pro explorato afferre posse, expernata legendum in eo, non separata, quantum eX paucis illis poteram ueluti minuralibus, aut ra mentis colligere, quantumq; etiam uel ex obliteratis pene iam uestigiis ariolari Quod si cui pendere adhuc ueri fides uidet, at pedeat equide malo, cli aut cadat, aut iaceat. Nos aliquod in eo certer, nec arbitror iniuria, ponimus firmamentum. Historia non illepida super Teusi pictore,& Helena. CAP. LXXIIII. Eusis ille pictor Heracleotes apprime nobilis etiam Helenae pinxit imaguae Crotoniatibus nimis quam laudatam, de qua Cicero in Rhe
me Hi l toricis contra Hermagoram luculentissime scripsit. Sed quod obiter
αἴ ΞόtΣ in Heliani libris omnifariae historie superioribus annis apud Ioannem Laurentiu Venetum, magnae quidem in pontificia curia autoritatis,nec minoris tamen in literis eruditionis, sed di emundi nariS homine Romae legimus, id no his neuti indignum uisum, quod hic etiam legeretur. Neminem ait spectatum Zeusis
296쪽
zeusis admittebat, nisi qui manuprecium dedisset. Ex quo uulgo etiam tunc Helena meretrix uocitata, quoniam quaestuaria Emendata uox in Ibide, simul explicata sentcntia neutiquam nota
Narravit Domitius libellum Nasionis in Ibin, prefatus ex Apollodoro se,Lycophrone, Pausania, Strabone, Apolloni; alijsq; Graecis, etia*Latinis accepta scribere Multa in eo comentario uana, ridicula Φ confingit,& cominiscitur ex tempore, comodo Φ io, quibus fidem facit, aut se frontem penitus amisiste, aut tam magnum sibi fui sie interuallu inter kon tem di linguam sicut ait quidam ut fronS comprimere linguam non potuerit. Furor est, adhuc aliquos tam caecos istius hominis inueniri amatores, ut ad ista nondum suos qualescunq; oculos adapcriant. Furor est profecto, furor dare oc casionem impudentie ceteris fouendo errores etiam alicuius, quoniam fuerit in terdum sententiae non poenitendae. Sed quid istis facias literationis, non literatu rae magistris, qui nullo magis, qj talibus nugis supercilia tollunt, Ut cochleae cor nua, quorum Q plumbea prorsius ingenia, cli magis excoluntur, tam magis obbrutescunt At enim ne penitus Iudamus operam, dissimulatis his, quos siua facit ut litas cd temnendos, exequemur reliqua propositi. Mihi igitur ille unus locus in ter caeteros mouere stomachum solet, qui sic mendoser nunc legitur: tq; loquax in equo est elisus gutture Agenor, Sic tibi claudatur pollice uocis iter. Vbi sic ait Domitius: Agenor lapsu equi inserta ori manu extinctus est. Ita ne tande uir doctiissime Sed oro te, mi Domiti, graecia profer,si potes, aut latinum, modo idoneum, fabulae istiuSautorem, nec recusabo iam, quin me, non diXerim gregales, aut admiratores tui, sed uiri quoq; literati, quibus hic labor exsudat, pro indoctissimo iam proq; ctiam impudentissimo damnent, Sc quidem cunctis sunfragiis, quoniam a te distentiam. Mihi sane recta esse, & emedata scriptura uide/
accipiamus. De quo est etiam apud Homerum libro 4. Odysseae: Nam cum ad equum ill ut Troianu, trabibus contextii, grauidumq; militibus impulsu nummis accessisset Helena,voces imitari uxorum cuiusq; occepit, ut inibi delitescentium desideria euocaret,refricaret memoria, responsa tentaret elicere. Sed ei reliqui patientia,silentium praestantibus, cum solus Anticlus in respondendi lubrico,
articuloq; iam foret, statim est ab Vlysse praeuentus, Sc manib. impressis suffocata
Tryphiliodorus q* grscus autor in poemate, quo de Ilio capto scribit, Anticlu
Et alia deinceps addit, per quae fabula omnis similitor ab Homero uersib. per, multis explicatur. Sed & nos in Ambra sic attigimus: Indicii Q metu praeclusum pollice fauces Anticlon Ortygiden. Consimilia uero istis apud Domitium multa, quae facile arguant, quo fuerit illius procedura licentia, praesertim sic inuitata fauoribus imperitorii nisi morari apud superos adhuc quidem iuuenis desistet. Non
297쪽
Non Antilochum ab Hectore, sed aliter uideri legendum in prima
N prima Heroidum Nasonis epistola sic legitur:
Siue quis Antilochum narrabat ab Hectore uictum. Sed uictu, necatumq; ab Hectore Antilochii prosecto neutiquare reperietur. Quare aut Ampla imachii crediderim legendit: aut no ab Hectore,sed Memnone. 6stat enim ex 13. Homeri liapsodia, occillim ab Hectore Amphimachum Cleati silium, qui de Graecis ducibus unus etiam in catalogo numeratur. Constat item intersec tu a Memnone filium Nestoris Antilochii. Quamobre ut in eo quod obtinuerat hactenus mendum deprehenditur manifestarium, sic his a nobis ita pro tempore sustectis, quae lector uelim boni coni alas: aliqua ii fallor, gratia si non ueritatis, at certe uerissimilitudinis assentatur. Quo argumento dicendit Vergilius, non Virgilius. C A P. LXX V II. Ergilius dicendum' ne sit,an Virgilius, ut nunc vulgo loquuntur, hocs est, cuni uocali secuda, an cum tertia potius in prima syllaba, uideo ad-
et huc inter eruditos ambigi.Caeterum ut ego Vergiliu dicam magis peruo , quod iam placere quibusdam per nos etiam doctis incipit i Virgilium per l, quod uulgo nimis obtinuit, in causa sunt ueterrima aliquot monumenta,nost obseruationi patrocinantia, quae libens cquide sub aciam propter pro pudiosos nescio quos,& aeruginis plenos, odio omni fastidioch digni dimos: qui quan P semper et cinctarii sunt, uindicare tame inter doctos fautores audent sibi censuram literarii. Sic ut istam quo J qualem cui nostra uetustatis deprehendendae ac reuocandae si liceat diligentia studiumq; non cauiliciatur modo,sed 8c ita reprehendant acerbe, quasi flagitiit facere putent, ψ lΠS Otiti oblectemus, uel ut ipsi magis contemptim quod ob haec orio nostro inuideamus, dum in reb. adeo friuolis &leuibus opera sumimus, quasiq; tempus,rcin pretiosissima, in superuacua erogamus. Qui tame si legissciat aliquando maximos uiros de singulis quoq; literis integra uolumina cdposuisse, ac ne Caesare qui de ipsum ueritu in hanc te nuitate descendere, daret fortasse mihi uenia,n6 occupatissimo homini, siqua lointer altiora studia, etia res istius imodi tractare, paruas quid sed quil, etia magna iuuent.Nessi enim reprehendi me iure puto, si haec etia, sed hoc sola consceler, ad quae no ut ab otio ad studiii,sed ut a studio ad otia me refero, re in quae no tam feta ror ex profesta, b casu incido, ceu si littoribus ex comodo inambulans, conchas interim colliga securus. Neq; in in id ego superciliis subduco, nec inde me cesseri facile paterer, ut qui nO Apinas modo haec esse 5c trichas, ut in prouerbij ludicro est uerti etia pener nihil,& noui & fateor. Sed tamen hoc ipsum tam nihil praestat agere,cb longas ad ipsoru fortasse cxemplum trahere oscitationes,&grunnire in coeno turpiter, aut quana Omnino nihil agere, ne nihil prorsius agendo male discamus agere Reddenda igitur testimonia sunt nobis, necubi scies claudicet, ac ne quid no in expedito sit noscere uoletibus.Inuenies igiturVolsinis messem quam piam marmoream, UctustissimiS,peneq; exoletiS characteribus intra aedem Chri stianae uirginis, quae pro ara est apostoli Petri, ubi VERGILI legitur. Inuenies etiam Sutri nomcn hoc Vergilius ita notatum in m ensa item lapidea, qua uideli cet ec ipsa intra aedem Virginis uice utuntur altaris. Idq; nos utrinq; non sine ali quot arbitris etia de proXimo insp eximus. Neq; enim antiquai u duntaxat in spe ctionum auriti testes, sed Sc oculati esse concupiuimus. Quin in Pandectis quos ijs, quae nunc Florentiae publice asseruantur,libro ipsi Iustiniani principis arche. rypomon aliter i per e,notatur id nomen. Sicuti etiam in uolumine Maroniano litoris
298쪽
n IscELLANEORUM. 2S literis maioribus perarato, qui Rome in intimaVaticana bibliotheca mirer uetus Cttenditur. Prietereaq; comentarium Tiberit Donati nunc in manib habet Lan dinus homo & eloquens,& eruditus,&Florent iam diu doctor bonarulitera mira celebratissimus, cui se praeceptori adulescentiae meae rudimetamaanopere debet, ex qui nunc in professio e quasi dixerim collega, locata iam in tuto sua sibi fama,nobis adhuc in stadio laboriosissime: decertantiisita fauet, ut quicquid ipsi laudis acqu1rimus, quasi suu sibi amplecti atq; agnoscere uideat.ls igitur ut dixi mus) comentariumTiberii Donati habet in manibus, ct ipsum grandiorib. nota tum uetustis characteribus, cuius autoritas, hoc haud dubiu reliquerit. Quod ite in codice diui Aug. deCiuitate Dei, ex publica Medice familie bibliotheca neci: non in Columellae ex priuata eiusdd gentis,literis utroq; Langobardis exarato Γum in Senecae epistolaru libro peruetere, cuius mihi copiam fecit Nicolaus Michel octius Lauretii Medicis a secretis, elegatis homo ingenii, multisq; item aliis uenerandis antiquitate uoluminibus,identide nunc Iacobo Modesto Pratensi familiari noluo, & studioru adiutor nunc alijs item nostris,utcuq; aut res ferat, aut
exigat, ostendimusan collectaneis aut, quae nuperrimer ad Lauretium Medicem 1ucundus misit, uir unus, opinor, titulorii monimento mi ueteru siIpra mortales caeteros no diligetissimus solii, sed etia sine cotrouersia peritissimus, relata quo minuenio elogia duo, quae Romae sicut ille indicat in marmoribus inueniunt: T I. VERGILIUS DONΑΤVS. Et item: C. PAPIRIUS CESTUS VERGILIAE OPTIMAE UXORI sUAE BENE MERENTI DE SE . Quamuis aut monimenta 1lta tanta seculoru uetusitate roborata, mihi fatis ad prssidiis sint, attam e res
ipsa quoq; astipulatur,re ratio.Nam sicuti a uere dictae vergiliae stellae, sic a Uergi his ipsis, uel item a uere potissimu hoc nome crediderim inclinatu potius hercle,cb a uirga, quod quida nugantur, laurea. Nam id cum apud autore minus idoneuinueniat, tum refellitur hoc ipso, ψ multi ante hunc editu poeta, eo de sunt appellati nomine. ira diu igitur aut no testimoniis grauius, aut no ratio Valetior ex hibetur, uti p a Vetusta magis coluetudine, qj a noua inscitiastandu est,unde hec sartago loquedi uenerit in linguaS.Etenim magna pars iuniorii caligamus ad uetari conspectu. Quin ut reliqua exequar, Verginius quot nomen huic sinitimum, non Virginius in marmoreo nuper labro pro aede ipsa divae Maria: Maioris in sculptum Romae animaduertim US. Additam falso negationem primo Digestorum uolumine, quo capite de ossicio proconsulis agitur,&Iegati. CAP. LXXVIII.
Aulus iurisconsultus libro secundo ad edictu ita sicribit: Legatus maniam lata' 'iurisditione iudicis dandi ius habet. Sed haec uerba in primo
Digestorum uolumine, quo capite de ossicio procdsulis &Dgati tractatur,addita perperam negatio e in pleris 3 codicibus inuenias,sic uia
delicet legatus mandata 1ibi iurisditione iudicis dandi ius non habet Coterum in Pandectis istis Florentinis, quas etiam archetypas opinamur, negatio prorsus est nulla. Qiro fit, ut interpres legum Florentinus Accursius, mendosum ec ipse natactus codicem, pene dixerim miserabiliter se torqueat. Cur Lysimachi regis facies in nomismatis cornigera. CAP. LXXIta. rem Ysimachi regis facies in nomisimatiS cornigera. Causa eius apud Ap planum in Syriacis. Namq; ait ab eo serum tauru de sacrificio Alexandri Magni uinculis elapsum retentum manibus ambabus, et occisum.
Quod significat, ob id eius statuis deniq; apponi cornua. 'Fabula
299쪽
Ropertius in libro Elegiarum quarto sic ait: Magnam Tiresias asipexit Pallada uates, Fortia dum posita Gorgone membra lauat. Extat adhuc hymnus Callimachi poetae, cui titulus, Me λουτρά ῆ πα Metis RP- . In quo fabula Tiresiae multis elegiacis uersibus in hanc ferme sententia traiactatur.fuit se Nympham quampiam Thebis, cui nomen Chariclo, Palladi prae caeteris gratam, matre Tiresiae. Sed quii se Pallas aliquando & Chariclo item in Heialiconio Hippocr ne nudae perae siti lauarent, ac tum casu uenator Tiresias adeundem fontem sitiens accessisset, Minerua scilicet imprudens nudam conspicatus, statim in oculis cst captus.Nam ita Saturniis legibus cautum,inquit, ut qui deum intutum cernat, ingenti mercede cernat. Cui simile quippiam de dearum conspectu etiam Abammon Aegyptius in epistola scribit ad porphyrium philosophi qua tamen existimat Proclus lamblichi potius esse, b Abammonis: ex quo Vergilius: Trans 43 caput iaco, ne respexeris. Quod di Leucothea Homerica monuit, lyssem. Sed ut illuc, inde abii, redeam: Clim in hanc Tiresias calamitatem incidisset,mota lacrymis Chariclus nymphae Pallas, &uatem eum, & longaeuum, repost obitum quoq; prudentem, sapientem praestitit, ecbaculo insuper donauit, quo ueluti duce, uestigius in ostensis graderet. Quod o nos in Ambra sic attigiamus, quum de poeta loqueremur Homero: Baculum dat deinde potentem Tiresiae magni, qui quondam Pallada nudam Vidit,& hoc raptam pons auit munere lucem, Suctus inoffenses baculo duce tendere gressus.
Et item sic in Nutrice Tiresiam periphrasticos insinuauimus: Quid cui post uisos nudatae Palladis artus
Cernere nil licitum . Qii in hinc apud Nonnulib. q.Dionysiacon, ita exclamas inducitur Actaeon, Ut felicemTiresiam dicat, qui citra mortem tantum amissis oculis Minerua aspeγXerit nuda, quae etia lumen ademptu in animu ipsius irastulerit. Atl adeo sic ait:
Hactenus autem super hoc poetae loco scripseramus; cum nobis Picus noster Mirandula, quali Cynthius alter in illo ipso, quo iam haec imprimenda fuerant articulo, aurem uellit. admonuit, ut elegiam quom ipsam Callimachi, quς uideli cet II na extat apud Graecos quantum equidem sciam) sed di rarissima est inuentu, subiiceremus: dc quanquam se ac is exclusi temporis,uertere eam quoi tamein latinum tentaremus. Ego uero, qui nec scribere alieno stomacho libenter fio leo,nec extemporalitati fatis confido, non distuli tamen id onus quoquo modo sub1re. Quonia cu quid a me Picus exigit,nec licet mihi nescire quod nescia nec
non posse quod nequea uel quod homini me charissimu sentio uel quod plus
cum uidere in rebus meis,cb meipsum, mihi persuadeo. Vertimus igitur pene ad Uerbum,& quod graece dicitur τ ριπιδὶαmbsensu modo, sed numeris etia, quod est diis citimum, coloribus inseruatis.Tantumq; nunc admonemus lectore, Pau
cula uideri mihi adhuc mendosia in graecis exemplaribus, quae non erat Pusioris nostri
300쪽
cabulo exoleuisse, quem nos tamen latinum pro coiectura suffecimus. Illud item scito est opus,nostrum hoc esse interpretametum, & a nobis deniq; fluxisse prius cst in ullius comentarns ebulliret, quod oc Sylvae per se ipsae, quas citauimus, tot abhinc annos editae probabunt, quarum uidelicet altera magno sumus olim con uentu publice multis excipientibus interpretati.Sit ergo nostri iuris, quod nostri fuit muneris, ne quarta omnino luna sicuti prouerbium sertur nati credamur,ut aliis tantummodo ad Herculis exemplum laboremus .lam illud quot miror, cur& D omitius,& alii quidam post illum, quocunq; momento, quacuno occasio escribere audeant, hoc aut illud imitatione Callimachi dictum fuisse a Propertio, cum praeter hymnos pauculos nihil prorsus extet ad nos poetae 1 stitis, nec autempland quicquam quod amoris argumenta cotineat. Sed aures ad Callimachi ianiuersiculos subscrip tos ueteri more sine ullis accentiunculis artigamus.