De necessaria secessione ab ecclesia romana, disputationes: disputationum ...

181쪽

nimi consensu, qui consessioni suae adjiceretur, hisce conceptum Verbis condiderunt Cum Episcopus Romanus, emet sibi in orbe Christiano Ecclesiae monarchia, sibi arroget principatum in omnes eclesias et aatores, usque adeo inflatus, ut Doum se ipse appellet, an satis Dist. 96. L. 1. Sacr. aerem. cap. do Bened ensis Velit adorari, Coneu Lateran ult sess. 1. iii. 9, 10 ipso sibi tribuat omnem potestatem in coelo et in terra, rea ecclesiasticas ad libitum componat, condat articulos fidei, auctoritatem Scripturae volit pendore a sua, eam ad libitum interpretetur,

mimarum mercaturam exerceat, liberos adstrictos votis et juramentis exsolVM, novos Dei cultus instituat, et quod ad civilia attinet logitimam

mRostratuum auctoritatem conculcet, dans, adimens, et transferens regna; credimus et asserimus eum esse verum et germanum Antichristum, filium perditionis, 2 hoss. i. 3, praedictum in Dei Verbo, Zach. i. 16, 17, 1 oh. iv. 3, Ap . xiii. 11, Moeretinem purpuratam, Apoe. TVii. 1, insidensem septem monestas in magna vitate, A c. Vii. , obtinentem regnum in reges terros, Apoc. xvii. 18, et XPectamus, donec Deus, prout promisit, et jam coepit, eum, fractum et Victum Spiritu oris sui, tandem deleat fulgor adventus sui, 2 meas it 8.' Non diVersam hinc abiro Augustanam consessionem patere potest, Vel e eo, quod notas et signa Antichristi apa tribuat praesertim abusu 1, 2, 3, 6, 7 quod apologia illius onsessionis, in iisdem comitiis Augustanis Caesari oblata, communi nomine eonfossorum, diserto Papam Antichristum profiteatur, loco do Eoolssia p. 149, do conjugio sacerdotum p. 240, 241, de traditionibus humanis p. 208, 209, ut solide probatum dedit Nicolaus Hunnius in depulsione Meum Jesuit cap. 3. Bellarminus consensum omnium rotestantium ut hae sententia agnoscit, lib. iii de P. R. cap. 1. Similia docent omnes haeretici hujus temporis, ac praecipue Lucterus, rigdoburgenses, Illyricus, maeulus, Beza, Bullingerus V e. VI. Ne vero gratis hoc asserero videamur, jam ostendendum characteres Omnes, quibus Antichristus in Seriptura describitur, ita Romano Pontifici convenire, ut nemo possit ad eos attondere, quin facile in illis tmquam in speculo ripam ipsum intueatur. Licet autem Varii vulgo

recenseantur, possunt tamen ad hos tres praecipuos referri, qui non eor-8um, sed simul sunt spectandi Locum, Tempus, et Personam. In quibusdam locis Spiritus Sanctus Deum seu sedem, in qua sessurus lait, designat. In aliis tempus, quo exeri debuit, indieati In aeteris Varias permnos qualitates et actionos, quibus insignis osse debuit. describit. Et ad loeum quidem quod attinet, dosignatur duplex μετ' riistitie e munis et singularis Communis dieitur Maso -- tomplum Dol. Fium Dei apud Paulum 2 heas. i. 4, quiu homo peccati dicitur sessurus in templo Dei ut Deus. Quod non de alio, quam de templo mystico, id est Melaria, quae passim hoc nomine Venit in Seriptura, Eph. i. 21, 1 Cor. iii 16, 2 Cor. i. 16, 1 Tim. iii 15, 16, intelligendum esse liquido onstat. Seio empium Dei non raro sumi pro templo Hierosolymitano, Deo inter Judaeos sacro Μatth. xxiii. 16, et Luc. i. s. Sed non potest hoc sensu hic usurpari, quicquid Pontificii, ut faveant fietitio suo Antioliristo a Judaeis oriundo garriant, et post eos Orotius in hune loeum, qui pessima fido verba Pauli alio deto quere conatur, ut Pontifici Romano palpum obtrudat. Nam Paulus loquitur de illius templi profanatione, quae ot metuenda esset Christianis et lagienda. Sed ad illos istin at lampli Hierosol)nnitani desolatio. Imo optanda erat potius Christianis, quam sormidanda, ut ita caeremoniae legales penitus abrogarentur, et Christi praedietio suum haberet comple-

182쪽

utpote qui scirent et abominationem desolationis juxta Danielem et Christum templo inserendam, si illud brevi diruendum imo id avido expectabant. Atque hinc secundo patet, non posse hi templum Hierosolymitanum intelligi, quia ex Christi vaticinio, Matth. xxiv. 2, a Romanis funditus sui destruendum, ut no lapia quidem super lapidem esset

relinquendus, sed in perpetuam solitudinem esset redigendum, nec unquam deinceps instaurandum. Quod cum Julianus apostata in odium religionis Christianae tantasset eum Judaeis, temeritatis et impietatis suae pos-nas dederunt; nam Titanicum opus, quod nefario usu inceperant, terras motu, et ultricibus flammis deserem coacti sunt, ut reserunt Socrates, lib. iii cap. 20 S Omenus, lib. V. cap. ult. st alii Tertio, licet domus Hiero-aolymitana in Vst. estamento saepiva templum Dei dicatur, tamen post mortem Christi, et caeremoniarum impletionem et abrogationem, eo templi Dei veritatem, nec nomen retinere potuit. Quarto, Antichristus,

de quo hi agi non negant Pontifieii, non debuit Hierosolymis sedere, sed Romae, ut jamjam videbitur, nec inter Judaeos, sed in Ecclesia Christiana, utpote qui non aperte, o hypocritico et tecte, Christum oppugnatu

rus erat.

VII. Antichristius orgo dioitur Mamris in templo Dei, quia in Ecclesia

dominationem et imperium usurpaturus erat, ut Thomas notat, Vel primam sedem arrepturus, ut Theodoretus. Sedere enim Dei regnare est. Ita innuit Apost ipsum dominationem suam exerciturum, non quemadmodum

tyranni olim in Ecclesiam Dei, id est, contra eos qui fidem profitebantur, ipsi interea in infidelitate perseverantes, sed in Ecclesia regnaturum, id est, intra Ecclesiam, ut non extemum sit bellum, sed intestinum potius, et quasi civile. Neque negligenda est Augustini observatio l. xx. c. 19, de Cis. Dsi, qui vult dici saasurum non tantum in templo, sed ut Graece habetur, μεν - in templum Dei, tanquam ipse sit templum Dei, quod est Ecclesia, sicut dicimus, sedet in amicum, id est, Velut amicus, ''Me., licet enim propositio, pro is possit aliquando poni, tamen nihil obstat, quominus genuinam et primariam ejus significationem retineamus, maxime cum agatur de Antichristi tyrannide, quam non tantum in Ecclesia, sed

et adversus Ecclesiam exerciturus emi.

VIII. Hoc autem Pontaeo Romano convenire, res ipsa clamat. Nam ut Christianum se profitetur, imo suum corpus, celesiam Christianam, catholicam et apostolicam vocat, ita in templo Dei bona sedere dicitur; tum quia in dolosia Christiana sedem suam fixit, tum quia in omnem Eoelesiam primatum sibi arrogat, et Ecclesiae nomen, privilegia, et auctoritatem omnem ad se trahit, quaa ipse solus cum suis esset templumipi, quod est Ecclesia, reliqui autem Christiani pro haeretieis ot schismaticis essent habendi tum denique, quia ita regnat in Ecclesia, ut colosiam ipsam destruat et oppugneti Et ut oraculo Ventus respondeat, Verbum ipsum sedendi retinuerunt, ad dominium suum designandum sedere enim in Ecclesia, proprium est Pontificum, quorum quisque tamdiu aedisse dicitur, quamdiu illam obtinuit dignitatem, quae etiam antonomastice saneta aedes dicitur. Lico Vero dicamus Mntificem edere in oclesia Dei, non inde aequitur Ecclesiam Romanam esse eram eclesiam; nam distinguendus hic est sensus compositus et dirisus, et denominatio antecedens et consequens Quum Antichristi sedes dicitur esse Ecclesia, hoc non intelligendum in sensu composito, quasi posset simul esse colesia Christi et Antichristi, quod is --, sed in sensu dirigo, ut innuatur eam, quae antea fuerat Ecclesia Christi, saetam fuisse aedem Antichristi Quomo

183쪽

DISPUT VII. NOBTRA AB ECCLEaIA ROMANA. 151aiuia Iaa. cap. i. 21. Civitas fidelia dieitur meretris V quia quae olim fuerat

Malis facta a meretrix per suam apostasiam. Ita costa vider dicuntur, auria audire, laudi a buturo, non qua tales in sons composito, sed qui inua anta fuarant in aena darim. io Romanaaecisaia, quae tabuit esse sodes Antichristi, potuit eas vora antea, quum ejus fidos annuntiabatur in toto mundo, et aliquot Moesia Minoaps, quamdiu sanam doctrinam retinobat, o hieroso oppugnabat; at tum rumporis negamus fuisse sedem Anti- Aristi. Verum quum progressu temporis a Veritato siseit, et alienam doetrinam induxit, tum deatissa eam Christi Ecclesiam, o Rotam esse Antiehristi sodem dicimus. IX. -- ω aeria ea BG,on urbs magna his a M

.s,ibi C: ' quae is oro Joannis imperium obtinebat in reges lamma,

et quae poeula scortationum omnes populo debuit inobruare, et ebria esse sanguino sanctorum Sod soli convenire dis . putatione praecedente demonatratum fuit, o quidem non rigans via ad Ethnicismum elapam, sed Christianae, si ad Apost iam delapsae, ut nihil opus ait ulterius in eo probando immorari. Unuin tantum a s est dubium expediendum, quod hi movetur a Beuarmino, Maio, et aliis, sodem Mili- est Antishristi non soro Romam oditorosolymian quia in urbis magnae platala eorpora duorum isatium dicuntur Mero, quae ,ooatur apiritualiter Sodoma et Egyptus, ubi et Dominus eorum crucifixus est.' Apoc. ni. 8.At non Romae, sod Hierosolymis Christus est messinua. Verum gratia supponitur, per magnam illam civitatem intelligendam eam Hierosolymam, quae nusquam in Apocalypsi eivita magna in mutorem onsum dioitur. 8in hoo aptissimo Oivitati Romanae oonvenit, quae, ut alibi mystico Vocatur Babylon, urbs illa magna, ita hi viritualiter dicitur Sodoma, propter no- sanda foeditates ibi gramanto' o in πι-, pr iter meitatem idoloma-mam e crudelitatom. Nec obstat, quod Domin cibi crucifixus dicatur,

hoe ossim trifariam potoat intelligi, 1. Proprie do ipso Christo, quia indition Romana et auctoritato a piosisque Romanae civitati cruoifixus est ala enim civita Romana urbi Romae moenibus non ineluditur, sod ad provincia omnos tutus imporio subjecta extenditur. 2. - in membris Chriati, quorum passione sua reputat Christus Aot ix 4 6 Colos. i. 24. 3 6 rimature ratione Meatorum, quibus impii apostatae dicuntur ab Apostolo Hob. i. 8, Mi cruc ere Filium Dei, id sat quantum in se est. Jam Roma magnae illius apostasiae aput est, ut postea dicemus

ibi igitur inprimis Christus apiritualiter meaegitur. o jam dicamus, quotidio erues quodammodo assigi ab ipsis in Misaa, dum quotidia offarri inmorifieium propitiatorium pro eoeatis viventium et mortuorum contendunt.

X. Me iuvant aede Mutariati, nunc tam a ejus moti Ahi his, limis, quo in Ba sessum erat, attendendum est, circa quod non minus Miner controvertitur. on oti nimtempus ejus advonina Hioiunt ad finem usque mundi. Et quemadmodum Judaei nisidum exhibitum Christum osso oontendunt, ita isti Venturum adhu Antichristum somniant, et domum sub mundi finem grassaturum. Nos vero Antichristum jam ortum eam et manifestatum, non ero sub finem tantum mundi revelandum, pertondimus. Quia Paulus jam auo tempore gliscere oepisse tostatur 2 Thoas ii. 7, quum ait, myMarium muctatis . . Ne - - jam operari, et 1 oh. ii. 18, jam uno Antichristos ossa in mundo; quod diei non pomot, nisi jam tum horrendas istius apostasim fundamenta jacta suissant. Fateor quidam ho clam intum fuisso st' ris, ut non facile sit primum ortu momentum observare, Minna hujus

184쪽

mysterii architecto, sensim per varios anteambulones, et doctrinae corruptelas, Memente fundamenta istius tyrannidis. Ita mysterium dicitur im-guit cita oppositum pietatis mysterio, quod Christi ortum et revelationem docuit, ut ortus ejus --eιώδει, atque adeo occultus et latens, non peditus et patens indicetur. Vorum hoc non impedit, quominus reipsa am Velatus sit, ut ex eventu patet, et clarissimo ex uam dicendia constabit. Nec mirum videri debet, H, quemadmodum rerum variarum initia latent, incrementa patent. Ut corruptionia rerumpublicarum, scientiarum, linguarum, et similium, principia sunt exigua et operta, progressus Vero et incrementa majora et aperta sic et corruptas Ecclesiae. Unde Antichristi ortua obscurior fuit, ex divina dispensatione, quia debuit esse ' - Θ m, ut primo eo meretur filius perditionis, quam nasceretur et revelaretur. XI. Tempus autem latius rovolationis Scriptura roseri ad periodum sublati e medio οὐ in μν- scilices, pati imperii Romari. Sic enim Ρavius 2 Thosa it 7 8 - - - - ον δι- t nunc nostis quid impediat, nam mysterium iniquitatis jam operatur, ρο- - am us

teneat, donec do medio fiat, tunc revelabitur Impius.' cto me ergo videndum imprimis, quia sit iste o iamin, qui Antichristi manifestationem impediebat. Duobus modis exponi potest, vel quasi οδεμ πολOM et κωλυ- ille qui impedis et obstat, quomodo xponit Clama L et post illum Oe me in Velia Ματων, ut ob et imperium sive imperat, ut vult Aug-- sinus. Utraque significatio locum hie habet, quippe imperator, tenendo imperium Romae detinuit sive impedivit revolationem Antichristi. Θ modo enim Romae dominari potuit Antidhristus, quamdiu rerum potiebatur imperator 2 Debuit ergo . - ων, ais Romanus imperator, domedio auferri, antequam revelaretur Antichristus, o ut via sui stemeretur. Hoc Vero aulus exprimit modo in genere neutro per τε -κεν Ver. 6, ut notet imperium Romanum, modo in masculino Ver. 7, νον

- πι, ut designetur ipso imperator Noo negligenda est vis vocis ρω ν, tantum qui nunc Obsint, donec e modio tollatur, quasi hoc unicum esset obstaculum, quo semel sublato, Antichristus esset revelandus. ancautem et non aliam esse aut montem, ut per Ἀ- μαα intelligatur Romanus imperator, colligimus ex Apoc. xvii. ubi tempus revelati Α-- christi refertur ad tempus dissipati imperii in decem reges designatos per decem comua, qui regnum cum Bestia partituri erant, Ver. 12, 13. Quod ex eo confirmatur, quod Antichristus ultimum Bogus caput statuitur, quod nisi docedenti sexto capiti acilios imperatorum, quod tum erat, et o medio sublato, suceodem non potuit. Nec alia fuit velarum sententia. XII. Quamvis enim nonnulli τε καταγιντα reserant ad viridum et gratiam, quae impossim potuit istam apostasiam, alii ad Meretum Dei, quod cuique sua praefixit tempora, tamen longo plures nobis hic adstipulantur. Scholia Graeca exponunt per Romanorum ct --, impe

Αντιαι--. Sic Tertullian de resurrecti camis, cap. xxiv. Vantum qui nunc tenet, teneat, donec do medio fiat, quis nisi Romanus Status, cujus solasio in decem rogos dispersa Antichristum superducet, et tun re-- labitur iniquus.' Atque eadem do causa Apolog ovito 32 Est et alia major necessitas,' inquit, orandi pro imperatoribus, etiam pro omni statu imperii rebusque Romanis, quod vim maximam universo orbi imminentem, ipsamque clausulam aeculi acerbitates horrenda comminantem Romani imperii commeatu scimus retardari. Itaque nolumus experiri, et

185쪽

dum precamur differri, Romanae diutumitati avemus.' Hinc alibi testatur, fideles orare pro rara' , non pro dilatione finis mundi, quod perperam quidam Voluerunt, sed pro mora is imperii Romani, erius dissipationem secutura erat Antichristi revelatio Cyrillus Hierosol Catech. 11 'κ rem

aulam praediolus ille Antichristus, cum completa suerint tempora Romani imparii. ' Chrysostomus in hunc locum expresse hoc refert ad suo των μώων, et Vult si obscuro Paulum loquutum suisse, quia nollet frustra inimicitias suscipere, et inutilia pericula. ' Chrysostomum sequuntur in h. l. ecumonius et Theophylactus, in ea Verba Tantum ut, qui tenet, teneat. Moo est,' inquit, Romanum imperium tolletur e medio tunc offecturus oscille, nempe Antichristus.' Ambrosius in ahess. ii. Et tum revelabitur iniquus, post desectum,' inquit, regni Romani appariturum Anuehristum d ei Apostolus.' Hiero. ad AIgasi quaest. 11, ita exponit,

antum ut Romanum imperium, quod nunc misersas gentes tenet, re-ostat, si de modio fiat, et tunc Antichristus Veniet,' quod confirmat in Jor. cap. xxv. Et ad Gaudentium cum intelligeret Roma rapta, unoque, ut ipse ait, hausta me dis imperium occidentale ad occasum Vergere Qui teno-bm' inquit, 'do modio fit, et non intelligimus Antichristum appropinquare γ' Augustinus lib. xx de Civit. Dei cap. 16, licet sateatur so nescire quid illud sit quod detinuit, tamen verba illa, tantum qui modo tenent, teneant,' recte exponi posse existimat de imperio Romano, tanquam die- tum sit, tantum qui modo imperat imperet, donec de medio fiat, id est, domodio tollatur, et tunc revelabitur iniquus, quem ignificare Antichristum nullus ambigit.' Sedulius iura Thess. i. Qui nunc rem Romanorum tenet regnum, lanoa regnum suum, donec de medio fiat, id est, donso regnum, quod nunc tenet de medio auferatur, priusquam Antictristus reveletur. Hoc de imperio Romano dictum est, et propterea Paulum

non id aperto scribere voluisse dicunt, ne calumniam incurreret, quod Romano imperio malo optinerit, cum speraretur aetemum.' Idem agnoscunt Anselmus Glossa Interlinearis, Lyranus, Thomas, et alii non pauci ex advorsariis. XIII. Hoc vero seme posito, probandum superest, oraculum hoc

jamdiu implorum esse, hoc est, dominium imperatorum, quod revelationem Antichristi impodiobat, e medio sublatum fisisse, atque adeo Antichristum,so sublato, jam inde revelatum fuisse. Quanquam probatione opus esse haudquaquam videretur, cum eventus ipse, et rerum experientia hoc nobis otiam tacentibus, clamet, scio reclamare hic adversarios, et nondum sublatum esse Romanum imperium contendere, ac proinde adhuc expectandum in Antiohristum. Verum facili negotio scrupulus tollitur, si distinguamus vetus imperium et nomm ordinem scilicet Veterum imperatorum, qui in Augustulo intercidit, ut jamjam Videbimus, et seriem novorum, quae in Carolomagno initium sumpsit Fateor quidem, imperium novum adhuc superesse, quod nomen prioris et qualemcunque imaginem ejus retinet, sed vetus Romanum jam diu desiit. De hoc autem avium loqui multa probant. Primo, quia loquitur de eo imperio, quod tunc stabat, quodquo revelationem Antichristi impediebat, non de eo quod laturum erat, qui tenet, inquit, non qua temisit At novi imperatores qui nondum fuerunt, neque tunc tenere potuerunt imperium, nec detinere Antichristum. sed veterea qui tum rerum potiebantur. 2. Agit de ni imperio, quod impossim potuit manifestationem vel dominium Antichristi. At quomodo nudus titulus et nomen imperatoris in Germania potuit impedire dominationem et revelationem Antichristi Romae, vel Hierosolymis, ubi Mntifieii

186쪽

154 DE NECESSARIA SECESSIONE DISPUT VII.

sum colloeant, et ubi imperator nihil habet juris 3 3. Imperium, quod rovelationem Antichristi impedire debuit, fuit sextum caput Bestiae seu

status Romani apud Joannem. At imperatores novi nec unt capita Romani status, sed Germanici, nec possunt dici sextum caput, sed tantum ejus imago quaedam et umbra, quam secunda Bestia, id est Antichristus, faciendam curat, iactam animat, animatam loqui facit. 4. Imperium, doquo liquitur Paulus, dividendum erat in decem Omua, seu decem re a. At novum tantum non est, ut in dooem segmenta, quae regna dicantur, dividi queat nec unquam e octandum est, ut ex riua divisione decem reges oriantur. 5. Imperatores, de quibus Apostolus, Antichristum praecesserunt ejusque revelationem impediverunt, iisque succinit Anti tristus, secunda Bestia, Apocal. xiii. Omnem eorum potestatem exercens. Novum vero imperium imago est prioris ostiae ius imperii et status Romani, quam Antidhristus faciendam curat, et sactam loqui facit. Ideo oo omnino debet esse antiquior, utpote ejus auctor. 6. Pontificii non pinei, vi veritatis violi, ad nos hi accedunt. Faber Sta longis Ubi nunc, qu-o, Romana monarchia 3 Ubi quis in ea mundi regit habenas, cum videamus monarchiae caput ab ea deficere γ' Et Salmor omnium clariasimo, Imporium Romanum jam diu eversum est, nam qui nune est imperator Romanus, levissima est umbra imperii antiqui, usque adeo ut ne quidam urbem Romae possideat, et jam per muItos annos Romani imperatores dese-eerunt.' Justinianua, dom Romanum imperium in eas angustias redactum, ut Vix tenuem quandam umbram imperii teneat ' Baronius adan. 476, parag. 1, cum Videret non tantum imperatorem esse Graecum, sed ne consules quidem Romanos, Sio,' inquit, occidentalo imporium, quod erat Romanum, penitus collapsum at et devolutum ad barbaros.' Barradius in concordiam, om. i. lib. iv. cap. 4 Judaeis negantibus Christum venisse, quia imperium Romanum adhuc sis Respondetur,' inquit,

'non extare Romanorum monarchiam ut est comperium.''

XIV. Cum ergo vetus imperium necessario sit intelligendum, indomanis te colligitur, eo sublato, Antichristum etiam revelaridum fuisse. Et sane praedictioni ad amussim respondit Ventus. Ex quo enim imperium in oceidonte labosactari coepit, innotescere coepit Rom. Pontificis tyrannis, et magis ac magis retegi; et per quos gradus ascem derunt imperatores, per os Monderunt ontificos Romani. rea autem possumus praecipuos notare gradus sublati e medio imperii Primus est quum sedes imperii a veteri Roma ad novam seu Constantinopolim translata est a Constantino A. o. 331, quia tune sodem ontificivaouam reliquit, imo si ipsis ontificiis fidos est habenda urbs Pontifidi concessit, decemens in ipsaurbe utriusque potestatis monarchiam Romania Pontifieibus,' Dist. xcvi. e. Constantinus. Secundus, quum, post divisionem imperii in Oriental et Occidentale, non modo imperatores occidentis, relicta Roma, sedem Ravennae, Vel Mediolani posuerunt, et

sic e medio secesserunt, Vel discesserunt, sed etiam e mundo sublati sunt,

anno Christi 475, quando, Verso per Gothos occidentali imperio, ordo ipso imperatorum, qui revelationem Antichristi potissimum impediebat, in Augustulo II plane intercidit, qui abdicare se coactus est ab Odoacro rege erulorum; nec ullus Romae, Vel in toto occident imperator postea fuit per annos 325, done novum imperium, tanquam veteri imaginem Romanus Pontifex iu occidonis orexit. Quamvis enim Gothi per septuaginta annos et amplius in Italia vi at armis regnarint, non tamen Romani reges audiverunt, ne inter Romani status capita, sed inter Romani potius nominis et imperii hostes numerandi sunt Tertius, quum

187쪽

DISPUT VII. NOSTRA AB ECCLEaIA ROMANA. 155

Graeci imperatores, qui Romam eum reliqua Italia Bolisarii primum, deinde Narsetis opera, e Gothorum manibus recuperarunt, illis ex Italia Oxpulsis anno 552, quicquid juris habuerunt in Italia et Roma, aparum

artibus amiserunt, A. c. 727, qui Varia 4- vim imperatoribus extorquendo, et titulum Oecumenici Pontificis, hoea parricida tandem impetratum ua pando, et summum in colesia primatum sibi arrogando, in

oecident tyrannidem suam exemuerunt, et auxerunt, successise Bruario gradu ad supremae illius potestatis, quod otiamniin hodie obtinent,

culmen grassati sunt.

XV. eo enim mysterium hoc simul et semel unico temporis momento vel perfici potuit, vel debuit revelari, sed paulatim et successive, ita ut sub variis gradibus Antichristum hi spectare possimus. Vel ut concestum tantum, jam ab Apostolorum tempore quo mysterium iniquitatis ines-pisbat operari Satana ei praeludente, tum Neronianis persecutionibus, tum pluribus haeresibus a salaia doctoribus excitatis, tum contentionibus variis subnascentibus in Ecclesia per φιλιο area rem qualis erat Diotrephesprimatum ambiana 3 Joh. s. Vel ut naseentem et revelatum, qui exeri coepit cire an 606, in Bonifacio III., qui a Phoea Caesaricida, non modo Oseumenici Patriarchas titulum quem Μauritiua Constantinopolitano concesserat, obtinuit, sed etiam ut sedes Romana omnium Ecelesiarum caput esset,arius ita spiritualem monarchiam invasit. Vel ut remeentem o adultum jam factum a Bonifacio III usque ad Benedictum IX. vel Gregorium VII. circa seculum decimum, qui monarchiam temporalem sibi arrogavit. Vel ut florem emist, s at in teterrimis riparua tenebris a Gregorio VII usque ad Lucteri Resormationem. Vel ιν παρα- ut decrescentem et cadensem ab illo tempore, quo Visa sunt ejus fundamenta paulatim subrui evangelieas tubae sonitu, donec penitus conficiatur in illustri Christi adventu. Duae enim istae periodi notantur destruetionis jus a Spiritura. Frior inchoata per Spiritum oris Christi, id eat, per Verbum evangelii, quod a tempore Rosormationis in mundo resonare debuit materior consummatao plena in i seri apparitione Christi, 2 Thoas ii. 8, sic enim per επι --αν τηκ π ε-- designatur και-- - τας, illustris nimirum adventua

antonomastiee, qualis illustrior dari nequit eo, qui aliquando futurus est in decretori illo dae. Ut enim per varios gradus ad impietatis suae Ratigium perventurus erat, ita paulatim minuendus erat et atterendus, reatituta in integrum veritat evangeliea, et quasi miraculose excitatis mortuis duobus tostibus Christi. so oraculo eventus defuit, quantum enim praedicatione verbi divini accisae sint ultimis isti temporibus vires Antiohristi, quantam elatam imperium Papiae ex Resormatione acceperit, o in dio accipiat, cuivis notum est, et de eo non semel queritur Beliarmis praes in 1 om. ContrOV., et lib. iii do Rom. Pont. c. 21, ab eo, inquit, tempore, quo per os ripa Antichriatus eas coepit, non crevit ipsius imperium, sed semper magis ac magis decrevit. 'Poriona hii XVI. Tertio disimus Personam Antichristi hie assehristi qualis attendendam, ut Videamus, qualis esse debuerit, et quibus1. CharacterAPos inaraeteribus a Spiritu Sancto describatur. Plura eom- ' momorantur, ad praeeipuos et insigniores tantum nota

mus. Primus eat Apost is, quae a Paulo ei tribuitur, abeas ii 3, ωινμη ι ει ἡ ἀπ---πe-ον Nisi venerit desectio prius, ac revelatus fuerit homo peccati; sive Apostasia notet hi ipsum postatum, abstracto posito pro conorato, ut scelesto, quod volunt, Chrys L, Theodori Oecumeri., Hier. et alii sive in concreto sumatur, ut August. misi venerit rosum

primum.' Neo difflantur Pontifidii teli l. iii de rint Rom. cap. 2,

188쪽

Ρer apostasiam, ' inquit, apud Paulum ipse Antichristus intelligi potest, hoc enim docent communi consensu interpretes Graeci et Augustin.' Sic Suareg, alvenda, et alii. Desectio ergo hic singularis et insignis quaedam intelligitur quae non potest dici poli ea utiontificii vellent, ab imperio Romano, tum quia hoc nihil saceret ad negotium religionis, de quo hic agitur, tum quia notatur apostasia talis antonomastice ἡ ἀποστα- quae non de alia, quam de desectione a Deo ejusque fido et religione, quam semel quis professus fuerat, intelligitur. aulus ipse seipsum explicat, 1 im. iv. 1 Spiritus,' inquit, diserte dicit, quod posterioribus

temporibus ἀπο-i rem τι- - πιστως deficient, seu apostasiam facient

quidam a fide.' Adstipulantur nobis hic Patres plerique, Chrys L,

Theos L Oecumen. Theo r. quorum hic ἀπο -ἀν Vocat απε μυἀναχ ροσιν, secrarionem a Deo. Sic Aug. de Civit. De l. xx. cap. 19,

Primas in hunc loα, Cyrillus meros Catech. 11. xiontificiis Thomas, Lyranus, Aleazar, Marea, tom ii. q. 59 art. 6, dist. 34. Licet plerique Latini interpretantur de desectione Rom. imperii, tamen proprius intelligitur dodessetione a Christo, ' Re Uudo colligitur hi agi a Paulo de desset noa fide antea recepta, non autem de quavis nam sic omnes haeretici, qui in uno vel altero capito deficiunt a fide, sunt apostatae, sed do insigni quadam quasi catholica, cujus caput, et princeps sutum erat Antichristus, ut si non omnia, saltem quamplurima, eaque praecipua fidei capita evertantur. Ea enim Vis et emphasis articuli esse videtur, qui hic adhibetur. XVII. Quamvis vero magna et insignis intelligatur apostasia, non statim intelligenda est omnimoda doseotio a fide, abnegatio publica Christianismi, et alterius cujuslibet roΙigionis, excepta illa ipsa Antichristi, ut vellentiontificii, ad vim argumenti nostri retundendam, quia nulla talis sit dolaetio in apismo. Nam sinest ad apostasiam defectio a fide memorabilis, licet non sit totalis ejus abnegatio, quomodo VoX ἀποστασιμ respondet Verbo Hebraeo , quod rebellare significat, quo sensu Rubenitae et Gaditae propter erectum altare prope ripam Jordanis dicuntur apostretasse vel rebellasse adversus Dominum Jos xxii. 18, 19, non quod absolute Herasae eos crederent religionem, sed quia alibi quam in loco constituto a Deo a cra iacientes separabant se a fratribus, et rebelles erant mandato Dot Sio datur vera desectio a fide, etiam si non abnegetur absolute Christianismus, si errores capitales, et idololatrio cultus maximo in eum inseruntur. Idololatria enim in Scriptura saepissimo per apostasiam et desectionem designatur. Deinde tantum abest ut apostasia Antichristi debeat esse abnegatio totalis Christianimisi, ut contra sessurus dicatur in Omplo Dei, id est, ΕΟ-olesia Christiana, ut in eo exerceat tyrannidem suam, eoque nomine lacaturus detestandam suam apostasiam.

XVIII. Hic autem character, si quisquam alius, in Pontificem Romanum competit. Nec operosa probatione ad id opus est, quando res ipsa docetoatholicae istius apostasiae caput esse et principem, et desecisae eum Verissime a fide Christi, partim per errores et haereses innumeras introductas in domatibus, partim per superstitiones imperatas in caeremoniis, partim per idololatriam stabilitam in cultu, ut antea visum Disput. I. II. III. IV. Bellarminus, lib. iii. de Pontifice Romano, cap. 2, hic reclamat. Etsi,' inquit, daremus Calvino generalem apostasiam a fide, et multis annis jam durantem esse regnum Antichristi, non continuo sequeretur Papam esse Antichristum, nam adhuc quaestio tractanda esset, quinam a fide et oligione Christi dosecerint, nosne an illi. ' Nos vero conditionem lubentea accipimus, ut apud quos apostasia ista invenietur, illi ad Antichristum

189쪽

DISPUT VII. NOSTRA AB MCLEsIA ROMANA. 157 pertinere conseantur. Expendatur ergo serio utrinque quinam retinuerint

fido Christi, et quinam ab ea desecerint. Nam si demonstrare possunt adversarii nos christi fidem reliquisse et apostatasse a Veritate, causam non dicimus, quominus haec Antichristi nobis impingatur nota. Sed si vicissim luce meridiana clarius ostendere possumus, istius criminis ipsos reos esse, ecquid queruntur injuriam sibi fieri, quum hoc illis exprobratur Pinoo autem collatio doctrinae utrinquo traditae iacile ovincit Christus solam Scripturam Θωπι--ον a nobis recipi vult in regulam persectam fidei et morum; apa negat Scripturam solam esse adsequatam fidei regulam, nisi illi asinantur traditione αγραφοι, quae pari pietatis assectu et reverentia cum Scriptura sint suscipiendae et Venerandae Christus Verbum suum Vult esse εὐ-ιστον, quod ab homine auctoritatem non accipiat ripa vult verbi auctoritatem quoad nos dependere ab Ecelesia Christus nullum alium agnosci Vult controversiarum judicem summum, quam Deum in Scriptura loquentems apa hoc munus sacrilege sibi arrogat Christus unum se ariue datummediatorem docet, qui solus sit via, veritas et Vita sine quo nemo ad Patrem Venire queat; apa innumero nobis obtrudit mediatores, qui viam nobis in coelum aperiant Christus nullum aliud sacrificium quam suum, nullum aliud meritum, nullam satisfactionem nobis remissionem peccati et salutem obtinere testatur ripa merita et satisfactiones humanas urget, et novum sacrificium propitiatorium missatioum procudit Christus sola fide et gratia salvari homines statuit; apa etiam operibus Christus duo tantum sacramenta instituit Papa septem Christus neminem nisi Deum solum objectum cultus et adorationis esse sancit Papa etiam creaturas Christus unicum Ecclesiae caput et spongum se profitetur ripa hoe etiam sibi tribuit Christus se magistratui subjicit, et servos suos

subjici jubet Papa sibi magistratus, principes et imperatores subjicit.

Novam innumera alia observemus doctrinae capita, in quibus dissentiunt a nobis, an Vero qui talia docent ac propugnant dogmata, possunt dici fido Christi retineres Annon merito desectionis et apostasiae rei peraguntur γXIX. Ad hane apostasiam insignem confirmandam, acat in primis locus Apostoli 1 ad Timot iv. 1, 2, 3, ubi loquens de apostagia novissimorum temporum, ait, Spiritum expresso dicere postremis temporibus quosdam a fide desecturos, attendontes spiritibus erroneis, et doctrinis daemoniorum, per hypocrisim salsiloquorum, cauteriatam habentium conscientiam, prohibentium inire matrimonium, et jubentium abstinere a cibis, 'Re. Verba sunt memoratu dignissima, quibus aulus prophetiam tradit de magna quadam Ecclesiae Christianae visibilis novissimis temporibus futura apostasia, defectione a fide, seu magno pietatis mysterio, Versu ultimo capitis praecedentis descripto Caedus primo generalem dat descriptionem, quum ait quosdam desecturos a fide, attendentes spiritibus πλανοι erroneis et seductoribus, vel ut alii legunt πλανει, erroris sivo per spiritus intelligantur daemones ipsi, qui spiritus mendaces non semel Vocantur, I Reg. ult sive salsi doctores et prophetae, a daemonibus seducti et impulsi, qui sic etiam designari non raro solent, I Joh iv. 1, et seq; siVe, quod

non minus commodum, doctrinae ipsae errones et falsae, quomodo Vox spiritus sumitur, 1 Cor. xiv. 32, 1 Joh iv. 1, 2, 3. Ne credis curruis spirisui, id est, euivis doctrinae, et ibidem Spiritis Dei et Spiritus Aneseisisti pro doctrina Dei vel Antichristi ponitur. Μο in specie designat cujus generis doctrinae istae sint suturae, nimirum λαι-ελ- δαμονι- doctrinae daemoniorum, quibus certo certius est innui prae caeteris cultum idololatricum, in quo scilicet essentia et anima angentis istius apostasiae merito collocatur,

190쪽

et quae praecipuus est character, quo ab omnibus aliis blasphemiis, sectis et haeresibus cujuscunque aetatis et temporis secemitur. Ut enim, juxta Apostolum, amplaceti dem Christianam est convertero se ab idolis ad Deum verum et vivum, L ess. i. 9, ita defeere αμ est convertere se ad idola, relicto Deo vivo, et Filio ejus Jesu Christo. Unde passim in Apocalypsi Babylon mystica, sub charactere Meretricis, et Matris fornicationum, id est

idololatriarum, describitur. Porro non sine ratione tales idololatriae vocantur, trinoe memoniorum, tum Originaliter et active, quia Diabolus earum est auctor et inventor, ab eo enim tanquam Spiritu erroris et Patromendaeii, omnes salsae doctrinae, idololatria imprimis, ortum ducunt; tum objective et passive pro materia et objecto harum doctrinarum, quia doctrinae istae versantur ire cultum daemonum ex mente Ethnicorum, ut

non sine ratione exponit Iosephus Medus in h. l. et post eum alii, quomodo doctrina Domini dicitur, id est, do Domino, et doctrina baptismarum, et impositionis manuum, id est de illis, Heb. vi 2 Sio notabitur idololatrica Gontilium thoologia de daemonibus apud Christianos resti-Aοι ii J8, inanda. Daemons autem apud Ethnico erant Deastri, siVe Dii inseriores, et inter summos Deos et mortales homines medii, ut expresso Plato in Symposio, et Plutarchus de desectu oraculorum notant, qui ensebantur advocati seu mediatores hominum, in quibus 'non licuit hominibus ad eos summos accedere,' ut Plato ibidem ait. Qui ultro citroque portant, hinc hominum petitiones et merita, illinc Deorum dona atque suppetias. Neque enim pro majestate Deum coelestium fuerit haec curare,' inquit Apuleius do Daemonio Socratis. Et rursus, 'Cuncta Coelestium voluntate numino et auctoritate fiunt, sed Daemonum obsequio, opera, et ministerio.' Uum do ista theologia Gentilium idoapud Plutarchum de desectu oraculorum, Apuleium loco citato, Jamblichum de materiis, et praecipuo Augustinum, lib. viii de C. D. Nec sine ratione doctrina illa daemoniorum dicitur, non modo objective, quia daemone erant objectum istius enitus, sed etiam terminative, quia ad daemonem ipsum, spiritum malum, totus ille cultus reserebatur. Quod Apostolus Cor. x. 20 clare ostendit, quum ait, uos immolant gentes, infideles scilicet in suis sacrificiis, di montibus immolare, id est, malis spiritibus, non

quidem intentionaliter putabant enim se vero Deo colere, sed reipsa et quoad Ventum quia omnia potentia quae se exorabat in illo cultu, sive in reddendis oraculis, sive in praestandis interdum beneficiis, exercebatur opera daemonum, qui simulacris assidebant, et in iis colebantur, Psal xcvi.

5. Unde Paulus ibidem mentionem facit alibi domoniorum oppositi poculo Domini, quod a Domino institutum in honorem Domini bibebatur,

ubi contra calix daemoniorum in eorum honorem bibebatur, quo Vinum idolo et per hoc daemoniis consecratum erat. Haec vero omnia quae in thoologia Gentili locum habebant, in Sanctorum et Angelorum cultum eum aliis idololatriae partibus in Ecclesia Romana usitatis, apprime quadrare, caecus est qui non Videat, ut suae a doctissimo Medo est demonstratum, o novissime a eleberrimo theologo D. Iurim in complemento prophetiarum, solidissimo est confirmatum. XX. Sed Paulo non satis est dare descriptionem istius apostasises addit postea ad clariorem ejus cognitionem descriptionem personarum, et mediorum, a quibus et per quae desectio ista erat introducenda, quum subjicit, ilIos qui desseturi erant a fido et spiritibus erroneis adhaesuri, hoc