장음표시 사용
213쪽
Respondente MANuELE UnsTEMBERGER Bemensi. I. Versati sitimus aetenua in examine praecipuorum argumentorum, quibus nostrae ab Ecelesia Romana secessionis necessitas, et synem tiam cum ea δυναμια adstruitur, et justisκimas ac gravissimas cauμas majores nostros habuisse ab illa exeundi, nos vero una ad eam redeundi habere posse, probatum dedimus ordo jam postulat, ut ἀνα-wιν etiam instituamus rationum praecipuarum, quibus οἱ ξ ἀντι- contra secessionem et pro syneretismo pugnant. Nec enim desuerunt superiori seculo, vel desunt hoc nostro tam theologi quam politici, qui secessioni nostrae temeritatis et injustitiae erimen impingunt, quique sub
specioso pacis praetextu, sed revera ut rebus suis et commodis consulant, nostrum ad omam reditum umero non desinunt, et honestum in speciem, sed reipsa turpissimum et exitiale syneretiam consilium suadere
II. Quia vero multipliei argumentorum genere utuntur, ea in duos ordines dispescemus. Primo expendemus illa, quibus secesgionem OS-tram injustam, et temerariam, atque adeo vere schismaticam suisse probaro contendunt. Secundo, excutiemus alia, quae syncretiEmum, ut justum et possibilem, ommendant. Et ut de prioribus dicamus primum;
ex eo potissimum sebigmaticam esse secessionem nostram Vincere satagunti Primo, quod ab Ecelesia vera desecerimus. Si a vera Ecclesia, inquiunt, nemo potest secedere sine schismatis nota, non potuimus bEcclesia Romana seeedero, qui in schismatis crimen incideremus, quin vera sui Christiaeelesia. Veram autem suisse probant 1. Quia retinet praeeipua erae religionis undamenta, quibus fides nostra superstruitur, et Ealus constat, puta verbum Dei et publicam ejus praedicationem, symbolum apostolicum, decalogum, orationem dominicam, quibus Ontinetur summa credendorum et aciendorem Retinet sacramentorum, et baptismi inprimis usum, qui quoad substantiam saltem integer SerVR-tur, ex nostra etiam hypothesi 3. Quia fuit olim vera Ecclesia ergo et nune esse debet, alias evanuisset promissio Christi, firmitatem Ecclesia adversus inferorum portas spondentis Siaeelesia Bomana defecisset a pristina majorum fide, ostendi pos8ont auctores, et tempora Romomenta, quibus introductae uni tales corrui.telae et saetae mutationes quod cum fieri nequeat, non posse diei ullam talem actam egre
214쪽
III. Sod non dissicile est nodo istos solvere. Primo, s2.is. e damus libenter adversariis, ab Ecclesia e nunquam
esse secedendum, et merito in schismatis crimen incumrere, qui Veram Ecclesiam quocunque demum praetextu deserunt. Cum enim unica sit Ecclesia, extra quam una est salus, ut nulIa fuit extra
Arcam, quae illius fuit ambolum, nec possit Deum habere Patrem in coelis, qui Matrem Ecclesiam in terris non habeat, nemo potest ab ejus
communione recedere, quin eo ipso a communione Dei et Christi sese separet, atque adeo ab omni salutis participatione exclusus maneat. Sed negamus propterea ab Ecclesia Romana non suisse secedendum, quia supponitur πρῶ- hoc Maac, quod in tota hac Disputatione subinde recurrit, Ecclesiam Romanam unam esse veram illam Ecclesiam, quae nunquam debet deseri. Cum vero hoc salsissimum esse in praecedentibus variis rationibus sit demonstratum, ex eo etiam liquet nec injustam, ne temerariam fuisse aut schismaticam nostram ab ea separationem. Sehisma enim non facit separatro, sed Gusa, ut bene monet Cassander l. de Q. viri pii. Et ut vera Ecclesia deseri non potest sine schismate, ita in salsa et apostatica nemo potest manere in crimine. Ut non quaevis secessio in religionis negotio est vitiosa et culpanda, et quaedam non modo licita est, sed et necessaria et indispensabilia, ita non quaevis communio Ecclesiae est probanda, sed ea demum, quae potest consistere eum Ommunione Christi et undamento salutis. Si ergo nobis sit persuasum, ut
est persuasissimum, talem esse communionem Ecclesiae Romanae hodiernae, nemo non Videt, necessario nobis ab ea secedendum suisse, ut saluti nostrae iremus prospectum.
IV. Verum ut iacilius cavillationes adversariorum, qua hoc in negotio nectere solent, discutiamus, observandum celesiam posse spectari, vel rospectu dei, et quoad statum intereum et invisibilem, quatenus eateorpus Christi mysticum, et coetus Verorum fidelium et electorum, sine ulla hypocritarum et profanorum mixtura, vel quoad statum aetemum et visibilem, et respectu professio is, quatenus est coetus Vocatorum, qui eandem fidem et religionem profitentur. Priori respectu certum est, secessionem omnem ab Ecclesia illa, quae est corpus mysticum Christi, esse injustam et illicitam, quia necessario post se traheret secessionem omnem a Christo, et salutis privationem. Sed posteriori damus non esse abrumpendum temere inculum communionis externae cum coetu aliquo visibili vocatorum, dum fundamentum salutis, sive quoad fidem, sive quoad cultum, retinet At si contingat, ut coetus ille quoad majorem sui partem, relicta puriori fide errores capitales foveat, et idololatriam in cultu praecipiat nec modo monitores spernat, sed ferro et flammis eos persequatur, et ad eosdem errores profitendos et cultum idololatricum praestandum per vim adigat separati non modo licita est, sed justa, necessaria et indispensabilis, quia non possemus in communioli talis ecclesiae apostaticae manere, nisi nuncium remittendo Christo, et ejus veritati, quo nullum gravius erimen dari potest. Hunc autom suisse statum Ecclesiae Romanae, e qum majores nostri exierunt, hactenus pluribus argumentis confirmavimus. Unde, si ab ea saeta fuit secessio, non tam fuit secessio ab Ecclesia, quam secessionia terminus, et ad veram Ecclesiam Christianam, imo antiquam illam Romanam, cujus fides toto orbe celebrabatur, a qua hodiem desecit, regressio. V. Ne huic verissimae sententias intercedere possunt quae pro Veritatis Ecclesiae Romanae asseruntur rationes. Non prima, quod retinera vero. religionis fundamenta. amo. Non statim qui retinent utcunque Versu
215쪽
ligionis undamenta, qui tamen Israeli desectionis sui metor marisaei
retinebant plurima religionis fundamenta nec tamen poterant diei vera Ecclosia. seudapostoli profitebantur se Christianos, et se doctrinam Christi observare gloriabantur, qui dicuntur tamen non retinere caput, col. i. 19, et excidisso a Christo, GH. V. 4 iis .cet Ecelesia Romana retineat varia religionis undamenta, non propterea Vera Eccleatae nomen potest sibi arrogare Noe mirum, quia cornua Agni debuit retinera Antichristus, ut facilius simpllicioribus imponeret Nee Satan iniquitatis mysterium concipere et edere potuisset, nisi mysterii pietatis fuco palliatum nec homo peccati se apostatam, et filium perditionis, a Verum Antichristum prodidisset, nisi in templo Dei, Eeelesia cilicet Christiana, quae doetrinam Christi retinere se profitetur, sedem suam loe set. deo Ecclesia Romana sub duplici viri potest spectari, Vel qua Christiana, Vel qua Pupatis, vel qua aliquid adhu veri retinet ex parte Christi, volqua recepit errores et corruptelas Antichristi. Secessio non saeta est ab ea ut Christiana, hactenu enim eum ipsa sentire et credere nos profitamur quod ex verbo Dei retinet, sed qua apali, quia nolumus admittere errores et idololatrias versa doctrinae superinductas. VI 2. Aliud est, iundamentum retinere ore tenua et quoad Proseam Em, aliud eorde et quoad veritatemn aliud retinere utcunque, aliud purum et illibatum servaro absque ulla eontrarii mixtura aliud retinere ex parte, aliud integrum et solum, sine ulla additione vel detractione. Damna Ecclesiam Romanam retinere undamentum priori sensu, scd negamus posteriori. Quid vero juvat substantiam religionis et undamentum nomine tenus profiteri, si reipsa adulteres et cori'umpas erroribus Varilaeapitalibus 7 Ut licet aurum et argentum in improba et adulterina m neta remaneant, non minus tamen illa rejicitur, quia cupro et stanno
miseentur. Quid juvat fundamentum habere, si illud vel alio fundamento subvertas, aut illi idolum imponas 2 Veritas sundamenti ex unitate rius et integritate pendet ubi unicum et totum non habetur, ibi omnino non habetur. Ut Christus non dividitur, 1 Cor. i. 13, ita ne evangelium ejus, Nullum aliud fundamentum poni potest praeter positum, Christum Jesum,' 1 Cor. iii. 11. Unde evertitur non modo detractione et oppositione directa, sed et additione, maxime si additio illa sit eorruptiva landamenti, tunc enim quod additur et apponitur, opponitur, et quod videtur
tantum praeter e, etiam eontra Hinc Paulus vetat nos sapere sis GHγρα- praeter id quod scriptum est,' 1 Cor. iv. 6, et anathemato percutit eum, qui voluerit se evangelizare D. praeter id, quod evangelizatum est, 'Mal. i. 8. Hoe autem in Ecclesia Romana locum habere quia non videt quae hic peccat non modo detractione, negata sufficientia et integritate Scripturas, inducto secundo decalogi praecepto, ablato laicis calice eucharistico, ye, sed etiam additione, articulos fidei multiplicando pro lubitu, et ea dogmata proponendo, quae cum articulis landamentalibus plano sunt ἄ--ατα. Sic fundamentum fidei est Scriptura aera, sed quam misere illam corrumpunt, sensum ejus pervertendo, Ructoritatem, persectionem, perspicuitatem, integritatem yc. vellicando, et traditiones in αφονε, quae pari pietati affectu sint cum ea recipienda, addendo lFundamentum est Christus, Mediator noster unicus apud Deum, sed quomodo illum retinent, qui alios mediatores cum ipso nobis obtrudunt, aliud caput et sundamentum Ecclesiae, alia merita, aliud sacrificium propitiatorium, aliam intercessionem, aliud purgatorium, Ac. Quid est mertere findumentum, si hoc non est Ita si do cultu Dei agitur, lieet lateantur Pontificii Deum amo olendum, quia tamen huic undamento
216쪽
multiplex imponnnt idolum in variis objectis cultus religiosi, quae hic proponuntur, merito censentur hac in parte etiam addondo illud evertere. Frustra etiam dicitur apud ipsos remanere symbolum apostolicum, oratio dominica, et decalogus, si verba profitendo euerice, genuinum Sensum tamen et Veritatem specifico non retinent; quod saeile ex singularum partium induetione colligi posset, si id nunc ageremus. VII. 3. Si nomen verae ecclesiae non est denegandum illi eoetui, ut retinet verae religionibus undamenta, non possunt negare adVersarii, Ecclesiam nostram eram esse, utpote quae ex ipsorum etiam consessione talia
sundamenta retinet. Nihil enim a nobis creditur quod ad articulos o ma-ι νω, quod ab ipsis Pontificiis non reeipiatur, licet non assentiamur illis Omnibus, quae credenda nobis imponunt. Unde eontroversiae, quae nobiscum illis de religione intercedunt, non versantur circa ea quae credimus, talia enim sunt, ut de illis omnes veri Christiani tum veteres tum deentiores consentiant, et quae nobiscum una fide suscipiunt et confitentur, quod satis demonstrat, ut hoc obiter dicam, quam salsa sit et impudens eorum Rccusatio, qui religionem nostram vel novam ac recentem, Vel privatam e singularem esse criminantur sed tantum circa alia doetrinae capita, quae illi statuunt, nobisque invitis credenda obtrudunt. Sic non quaeritur inter nos an Christus Jesus sit noster apud Deum ediator, vel in ejus mors sit sacrificium pro oceatis nostris, quae nostra est fides, sed a praeter Christum dentur alii mediatores, et praeter sacrificium meis, detur aliud sacrificium propitiatorium incruentum quod statuunt, nos negamus. Non quaeritur, an Deus sit adorandus, quod agnosco; sed an adoranda sit hostia, quod nego. Non quaeritur, an Christus sit caput Ecclesiae, quod utrinque est in consesso, sed, an praeter caput istud primarium, Pontifex Possit esse caput secundarium, quod sanciunt adversarii. Ita si caeteraeontroversis capita persequimur, facile est demonstrare, non agi de ari culia sitim et .rmativis, quibus quid nos credamus definitum est et expositum, sed de articulis negativis et Melusiris, quibus non quid credamus, sed quid non eredamus explicatur, quodque ab adversariis est additum. Cum ergo totalis nostra eum Pontificiis non sit de ullis fidei nostrae capitibus, quae nobiscum omnia confitentur, sed de ipsorum tantum placitis,
quae nos non possumus admittere, quia eum verbo Dei pugnare cenSemus,e eo colligitur clarissime argumentum quo utuntur, ad Veritatem Ecclesiae suae demonstrandam, non minori, sed potiori jure nostrae Veritatem suadere, atque adeo adversarios hae in parte non posse juVRre.
VIII. Quod vero de fundamentis religionis dictum est, idem elism applicandum est sacramentorum administrationi quae secunda est Rdversariorum ratio Fateor eram Ecclesiam eam esse, quae cum pura Verbi Dei praedicatione habet oriunetam legitimam et ineorruptam sacramentorum administrationem, et si hoc apud Romanos obtineret, nemo negare possit ipsis Versa Eeclesiae nomen. Sed quia sacramenta ista misere corrumpunt, non modo quinque spuria addendo, sed ea quae a Christo sunt instituta, baptismum, et s. coenam variis modis vel substantialiter vel accidentaliter adulterando ideo ex hoc etiam erimine desectionem eorum colligimus. Ad baptismum vero quod attinet lieet plures corruptelae in eum introducta sint, quia tamen ejus substantia illaesa mansit in Papatu perici gratiam, non rebaptizamus quotquot ad nos a Pontificiis accedunt. Sed verus baptismus non statim iacit veram et puram Ecclesiam. Vera circumeisio et sacrifiei uni Deo consecrata erant inraeelesia decem tribuum, non ideo erat Vera. eclesia haeretica vorum potest habere baptismum, ut gnoscunt riuos, ne tamen minua propterea salsa est Ecclesia. eo hoc possunt
217쪽
difflari Pontificii, etiam ex sua hypothesi, dum baptismum nostram agnos-
eunt esse verum, semel administratum non iterando, qui tamen Εeclesiae Verae nomen nobis tribuendum esse acriter negant.
IX. Ad tertium resp. licet Ecclesia Romana suerit olim vera Ecelesia, quum ad eam scripsit Apostolus, et fide ejus toto celebrabatii octo, non sequitur eam eram egre etiamnum hodie quasi privilegium insallibilitatis illi competat, ut nec erraverit unquam, nec errare potuerit, quod salsisεimo bio semper supponunt. Neque hic reponendum, sic Inanes sero promissiones Ecclesia saetas, quod supra petram sit aedificata, quodque portae inserorum inversus ipεam non sint priEvaliturae. Haec enim et similia elogia Ecclesiae catholicae et invisibili electorum ompetunt, quas nec deficit unquam, nec deficere potest totaliter. Sed male ad coetum aliquem visibilem Particularem applieantur, cum nullus talis detur, qui deficere non posFit et non Paucos desecisse cxempli variis probari possit, et in Veteri et in Novo Testamento. Non quod vere fideles et electi unquam possint deseere vel totaliter vel finaliter, sed quia coetus visibiles, in quibus degunt eiceti, pos uni corrumpi eatenus, ut nec pura amplius obtineat verbi praedieatio, nec legitiina retineatur sacramentorum administratio. Alias si ratio allata valeret, sequeretur, neque Ecclesiam Israeliticam potuisse unquam deficere, et fieri meretricem, quia suerat antea vera Ecclesia et Ecclesias Asiaticas, quae olim fuerunt vera Ecclesiae Christi, esse etiamnum liodie tales, quod nemo non videt esse absurdissimum. X. Verum dices, si aliqua hic mutatio eontigit, debent ergo designari auctores, Per quos, et temporum momenta, quibus saeta est. Sed nulla eε ratio quae nos eo adigat quasi in infelici seeuli hujus conditione, in quo quotidie omnia in pejus mero Videmus, ac retro sublapsa referri, Variae non occureant subinde mutationes, quarum neque tempus, neque loeu', neque primi auetores accurato observari possunt uuis enim ignorat Satanae hunc esse astum, ut non interdiuised noctu, dormientibus hominibus et non advertentibus giganta sua serat 3 Quia noscit hanc osse novatorum artem, ut faciliu venenum suum et errores insinuent, ut non aperte et palam, edelam et subdole agant 7 ut diffello sit, ne dicam impo sibile, prima momenta notare, quibus corruptio aliqua coepit lieet tam sit aperta ut negari nequeat. Verum quid opus auctores vel tempora indicare, modo de rei Veritate constet An, ut probem te peste correptum esse, vel aliquo alio morbo, necesου est ut doceam, quo momento exitialis illa lues coeperit grassari; nonne suffcit ut ostendam indubitatis argumentis, e gravi lio et
lethali morbo laborare et nonne ludibrium deberet qui de priticipio mo ibi potius cogitaret, quam de remedio salutari, quod adhiberi debet ad ejus
curationein An, ut demonstrem te senem effie, opus est ut doeesm, quo momento coeperint primae apparere rugae in facio, aut vires tuae inelinari et temperamentum eorrumpi Nonne hic satis eκt, ut conseram corpuFculum tuum Am cxsangue et humi cernuum cum corpcro tuo olim vegeto et florenti, ut ovineam magnam in te saetam uispe mutationem 7 Licet ergo talium coimpleturum originis momentum indicari praecise non pos8et, Iion proptere sequeretur ens uua es, e vel salso a nobis Ecclesiae Romanae
tribui quia non quaeritur hic, quando talis saeta suerit eorrulatio, o an re era talis deprehendatur, quod non ex historiae Veteri nu numentis, sede Status praesenti consideratione, colligi potest. Nec alia fuit Cliristi Domini nostri in redarguendis eri oribus Scribariam et Pharisaeorum agendi ratio. An ille vel auctores, Vel locos, vel tempors, quibus Hes errores invecti erant in Ecclesiam, recenset, quo tamen nemo melius hoc praestare potuit, qui omnia mutationum momenta noverat accuratissime γ Nihil mi-
218쪽
s. Imo sola Scriptura contentus ad primum principium provocat, 'Ab initio non fuit sic, Matth. xix. 8, vel, Erratis, nescientes Scripturas, ' Matth. xxii. 29. Cur ergo ad serupulosam istam temporis et caeterarum circumstantiarum notationem, quae nihil ad rem faciunt, adstringeremur Suffcit nobis ut ostendamus doctrinam Apostolorum a doctrina, quae nunc obtinet in Ρa tu, δι δια πασων dissidere, et Atatum hodiernae Ecclesiae Romanae multum differe ab antiqua, atque adeo ab initio non suisse sic. XI. Regeres sorte facilem esse istam temporis et auctorum mutationum designationem, quia ejusmodi mutationes in re tanti momenti fieri nequeunt sino magnis mosibus ; quando agitur de mutanda Veteri fide, pro qua ut aris et focis disceptatur, et de nova et contraria introducenda. Sed neque hoc majoris est ponderis. Quis nescit mutationes istiusmodi, non
semper magno cum apparatu et νομ' η κεφαλη, sed saepius et ordinario paulatim et sensim fieri, ita ut vix a ne vix quidem praeciae singuli earum gradus distincte observari queant, maxime quum tales mutationes non fiunt statim per Veteris doctrinae abrogationem, quod posset hominum animo commoVere, sed per OVae nondum creditae introductionem 7 Non per errorum erassiorum, qui in sensus facile possunt incurrere, propositionem; sed per occulti et a sensibus remoti dogmatis alicujus insinuationem. Non per publicam professionem inter omnes; sed per clanculariam et privatam intra paucos disseminationem. Non per cognitionem claram et distinctam; sed per cognitionem obscuram et coniugam, quod hic contigissa
constat tunc enim iacile imponitur hominibus, et insensibilis potest fieri mutatio. Hic itaque distinguenda sunt errorum initia et primi gradus, ab
eorum incrementis et ἄ- tacita eorum et subdola inter paucos communicatio, et publica ac aperta eorum professio. Fateor posteriori sensu posas Varios animorum motus excitar in Ecclesia, et dissidia ac contentiones parere quod nimis contigisse omnium seculorum experientia testatur.
Sed non par est ratio initi et primorum graduum eorum, ita enim sensima sine sensu fieri solent, ut non possint facile observari Satana hac arto subdole utendo, ut incautos decipiat, et felicius ac commodius venenuminum exitiale instillet, et infelix lolium serat, dum hominos citius immedi-eabile vulnus sentiunt, quam ut sciant se accepisse. 2. ONoetio p.tita Ii 2 es nim edeSSionem nostram si pugnant. Aba desset Sue ea Ecclesia sine crimine non possumus secedere, quae se cessionis ut Vo petuam et non interruptam habet successionem, ut ad eam
nos recipiamus, quae omni destituitur Vocatione legitima.
Nam si aliquam habuissent primi nostri Resormatores, vel suisset Ordinaria vol Eaetraordinaria. Ordinariam non fuisse res ipsa clamat, quia nullum adhuc ministerium inter nos erectum erat; nec extraordinariam, quiRmiraculis debuissent eam confirmare, quod non secerunt tamen. Cum L. nullam missionem habuerint, nullam etiam Ecclesiae reformandae auctoritatem habuisse, atque adeo nullas vocationis suae notas dare posse, quod tenentur tamen ut audiantur; Veram enim eam Ecclesiam esse non posse,
quae salaam missionem habet. Ut responsio clarius pateat, quia duplex dissicultas hi attingitur, prima de per erua moerasime,
ε ζωεηi pz ζ' ' altera de Reformatorum nostromm vocatione, quR a m non os neeos Vim usque solent nobis objicere, paulo distinctius de utra- sarin, sed tan quo nobis est agendum. Et ut de successione perpetua R 'ςxrin λλ' illeamus primos Cum multiplex possit esse sucem. io, Vel
perasnarum et locorum, Vel doctrino et rerum Vel na turatis ratione carinnis, Vel politica ratione munerum, vel spiritualis ratione fidei videndum quaenam hic successio debeat obtinam. Et naturalem quidem a politi-
219쪽
oam nemo dixerit locum hie habere debere, ut nec personalem et localem. Nam ita Judaei increduli et prosani succedebant piis patribus, dum ab ipsis oriundi orant. Scribas et Pharisaei succedebant veris doctoribus, qui tamen seductores erant et Veritatis hostes acerrimi. Sic Ariani succedebant Orthodoxis sic tenebrae luci, morbus sanitati, tyrannus pio principi sudesdit. Sola ergo hic successio dei et doctrinas attendenda est,
absque qua caeterae omnes sue Asiones ansa sunt et exitiales. Cathedrae
suoeessio nihil successionis praeter nomen habet, sed idem sentiendi auccessio veritatem ' inquit Gregor Nagiang. inruatth. xxiii. Illi demum inoathedra Mosis sedent, qui doctrinam Mosis docent; nec habent haeredistatemiotri, qui fidem ejus non tenent. Quamvis ergo Ecclesia Romana successionem e personalem, vel localem haberet, frustra esset, nisi successionem doctrinae et Veritatis, qua ipsam destitui pertendimus, haberet. Ne jam dicamus successionem etiam personalem saepissime in Papatu interruptam esse per schismata et dissidia horrenda, quibus laboravit, et persimoniacam variorum Pontificum in Sedem illam pestilentis intrusionem, quae inanem esse ipsorum de succesAione non interrupta gloriationem evineunt. Sed si apud nos Apostolica doctrina retinetur illibata, cur successionis praejudicio gravare nos volunt, cum penes nos Vera et legitima, non penes ipsos, sit successio. Quod si negare Velint adversarii, ad examen doctrinae Veniendum erit, quod tanto molimine refugiunt. Quanta ,1 h. , XIII Ad vocationem Ver nostram quod attinet, varia altas quaestionis sunt, quae hic reponi debent. Primo perperam et sine ra- ' uon tione notae vocationis nostrae petuntur, nec enim multum
refert, ut populus de ea inquirat, modo illi constet de Veritate doctrinae, quam proponimus. Sane si fidem nostram Vellemus pendere a Vocatione pastorum, necesse esset de illius veritate persuaderi sed alia longe est mens nostra. Nec enim sic procedimus, vocatio nostr est legitima ergo doctrina nostra vera est, et audiendi sumus. Sed contra, doctrina nostra vera est ergo audiendi sunt, qui eam docent, ut Verit missionis et Ecclesiae pendeat a veritate doctrinae, non contra. Nec enim salsa potest esse cesesia, quae oram et salutarem Christi doctrinam
retinet, licet de caetero vocatio pastorum aliquid minus ordinati haberet Et ut ministerium est propter doctrinam, non doctrina propter ministerium, ita inquisitionem ministerii praecedere debet inquisitio doctrinae. Quod non ideo a nobis dicitur, quasi quaestionem hanc plano
fidelibus inutilem et non necessariam censeamus, satemur enim hoo non parum conducero ad boni ordinia conservationem, et legitimorum pastorum a salsis et adulterinis discretionem sed tantum ut ostendamus, primariam aut praecipuam esse non debere, quae nos hollieitos habeat, sed secunda iam tantum et minus principalem, quae supponat semper verse doctrinae inquisitionem. Illa enim tantum necessitas Ordinis, in quo salus potest obtineri; sed ista est neeessitas medii, sino quo non pervenimus ad salutem. Secundo, merito suspecta nobis esso Gebet haec agendi ratio, eum auctores habeat Pharisaeos, qui ita cum Christo agere solebant ut in ejus vocationem non semel inquirerent.
Qua auctoritate,' inquiunt, atth. xxi. 23 sacis ista, et quis tibi dedit istam auctoritatem p ' Tertio, Pontificios minimo omnium decebat
hanc quaestionem nobis movere, quam longe potiori jure in ipsos possumus retorquere ostendant enim et ipsi vicissim Vocationis suae verita. tem, qua auctoritate ontifices, Cardinales, Sacerdotes, cte talia munera usurparint et exerceant, quorum nulla institutio, nullum exemplum in
220쪽
Rasorin torostio, XIV Sed ut pressius quaestionem propositam attinga-tros non ea mus, quatenu primos nostros Heserinatores spectat, dici-
ruis ' Voc ' mus quarto distinguondos esse eos, qui publico in Eccle- 'n' si Romana ministorio langebantur, ab aliis qui me privati fuerunt. Et ad illos quidem quod attinet, ut quamplurimi fuerunt, qui ad hoc opus se aceinxerunt Archiepiscopi, Episcopi, et Prosbyteri, in Anglia, Germania, Gallia, Helvetia et alibi, non potest de eorum Vocatione dubitari, quando ipsam ab Ecelesia Romana habuerant. Alias lateri
cogentur, Vel uam Oeationem nullam esse et salsam Vel si vera est, nostros, qui ea instructi opus Resormationis sunt aggressi, non sine Vocatione hoe fecisse. Neque hic reponendum 1. Si veram vocationem habuerant, eo ipso eram fuisse Ecclesiam, quae illis eam contulit, nee enim salsani Ecelesiam posse dare oram Vocutionem. Nam si baptismus Verus
potest esse in celesia salsa et haeretica, ut supra visum, quidni etiam voeati, Nam ubi est baptismus verus, ibi debet osse legitima administrandi potestas ubi est illa potestas, ibi est etiam vera vocatio. Nemo
sigilla tractare potest, nisi sigillorum custos nemo custos nisi Vocatus. Ita nemo sacramenta, quae sigilla sunt soaderis, potest administrare, nisi cui tabulae foederis sunt commissae. Nec semper verum, Oentionem Veram supponere Ecclesiam Verani. Certum quidem est, ubi nulla est Vocatio, ibi nullam esse veram celesiam; sed non continuo sequitur, ibi esse eram Ecclesiam, ubi est aliqua vocatio. Nam cclesia udaica tempor regum idoli,latrarum non erat vera celesia, sed non destitue batur amoti Vocatione ordinaria. Ecclesia Ariana et estoriana non erat vera eclesia, et vocationem tamen veram habuit Novatianis et Callistris conversis, idem servabatur locus, in quo fuerant antequam ad Orthodoxos Recederent. Unde anon sextus celesiae Africanae ancit,
ε ταις λαι τ' ra με-ν, Ut recipiantur clerici Donatistae in clero Ecclesiae
callioli eae aut maneant in propriis dignitatibus V Quod sus persequitur Hiero, in Dialogo adversus Luciserianos. issio orgo inter eos esse potest, qui tamen ora celesia non sunt, sed Eeclesiae aliquid retinent Vel Ecclesiae serviunt per quos ut doctri me pars, ita etiam vocationis Iton nihil ad eam doetrinam praedicandam derivatur Missio non oritur ab Ecclesia ut fonte et principio, sed a Deo per homines etiam malos, ut diplomata regia per eum etiam seruntur, qui nilii regium in se habet. Si ab Ecclesiae Rom. auctoritate non pendet Vocatio, etsi per manus Ecclesiae Romana transmissa ne Ecclesiae, sed Christo, quod in oeatione superorationi, Receptum serri debuit, ut aqua per canalem delata, non a tubulo, sed a fonte est derivanda. XV. . Dices, nostros quidem voeationem habuisse ab Ecelesia Romana, sed omni illo jure excidisse, quia ab Ecclesiae Romanae doctrina, ad cujus defensionem Vocati erant, desecerunt. Sed tantum abest, ut illos exeidisse voeationis suae jure dici debeat, ut contra certum sit, eos Oeationem suam ad proprium et legitimum suum finem retulisse, et sic rite ossidio suo defunctos sui se . Nimirum hic distingitendus est accuratoliis primarius Dei et Christi vocantis, et scis secundarius hominum, quorum ministerio Deus usus est ad oeRtionem illam conserendam Fateor non fuisse finem et intentionem eorum, qui ipsos ordinaverant, ut doctrinae receptae e opponerent, sed potius ut eam docerent et defenderent, sed respexerunt illi, quod sacere omnino tenebantur, ad finem primarium Dei voeRntis, Christi institutionem, et muneris sui primaevam obligationem et naturam P nimirum ut Vangelium purum praedicarent, et doctrinam