De necessaria secessione ab ecclesia romana, disputationes: disputationum ...

481쪽

quae a suis majoribus jam longo ante tempore perpetrata fuerant ut veniat super vos omnis sanguis justus effusus super terram a sanguine Abelis justi usquo ad sanguinem Zachariae filii Barachiae. ' Ex quibus liquet non inusitatum esse Vel injustum simpliciter ut quis ob aliena peccata plectatur; Neo juvat sua haereticum exceptio non reperiri uspiam exemplum ut qui

plano sunt innocentos ob nocentum peccata puniantur Nam eum aliqui puniri dicuntur non ob sua tantum quorum ratione revera nocentes erant peecata, sed et insuper ob aliena omnino inde sequitur eos etiam punitos suisse sub illa misti qua non erant in se nocentes, seu quatenus immunes erant ab illo crimine.

XXXVII. Verum mistitutiomem hanc do qua loquimur sortius adhue evineti tum publious apud omnes populos sacrifieiorum usus, tum praesertim totus cultus Levitieus in quo peccatoris locum subire solebat victima luitura poenam mortis ipsi debitam, atque huc pertinet solemnis ritu a peccatore usitatus manus imponendi capiti holocausti aut ut esset aeceptum pro ipso ad expiandum ipsum Levit. i. 3, 4, quod imprimi convi-oiebatur in festo propitiationis, in quo summus sacerdos nitens ambabus manibus suis super caput hirci Hagaget confitebatur super ipsum omnes iniquitates filiorum Israstis et postquam imposuerat illa capiti istius hirci, emittebat eum per hominem commodum in desertum, et portabat hireus ille omnes iniquitates eorum in regionem inhabitabilem. ' Lov. xvi. 21, 22, quorsum vero illa manuum impositio, et peccatorum consessio nisi ut testarentur se victimas illa loco suo substituero, quae poenam sibi debitam luendo ipsos ab eadem liberarent 7 quod nec latuit theseum vatem dum salse irridet homines suos qui vili bestiarum sanguine suas animas piari credebant, Cum sis ipse nocens, moritur cur victima pro lassXXXVIII. Ssd ne inusitatum inter gentea morem hunc fuisse non uno demonstrare licet exemplo Nam ut mittamus Decios, Codros, Cum lios et alios Ethnicos se pro suorum salute devoventea ut nihil dieamus de Zaleuco Legislatore Locrensi qui pro altera parte poenae filio suo do-bitae ultro venit, atque ita aequitatis admirabili temperamento ae intermisericordem patrem' et justum Legislatorem partitus est,' ut scito Valer Μax. lib. i. cap. 5 ut taceamus etiam satis notam Damonia et Pythiae illustrium amicorum historiam quorum alter se stitit vadem pro altero in causa capitali ut habet Cicer. Me x Cerrum est jus oecidendorum obsidum humanissimis etiam populis usitatum sessae, cum nimirum eorum principales a promissis deficiebant, nam ut testantur Politio vonit obse in periculum ut si non servetur fides, etiam occidi valeat, si Thessali olim ducentos quinquaginta obsides intersecerunt, resoronto Plutarcho Romani trecentos Volscos securi percusserunt, ut notavit Halicar lib. i. et quamplurima istius generis Oxtant exempla notum etiam in eapitalibus suppliciis vades plecti potuisse et plecti nonnunquam solitos a se non sisterent rei, unde re κω dicti sunt si aliunde probari non posset, ipsa tamen auli auctoritas satis id evinceret qui pro bono viro forsitan aliquem etiam mori posse asserit,' Rom. V. 7. Quinimo populum a Deo ob

regis delicta puniri recepta fuit sententia Hesiodi tempore, hino apud illum a Jovis filia patrem interpellat,

unde vulgatum illud apud eundem,

482쪽

430 DE ATISFACTIONIS CIIRISTI NECESSITATE. DISPUT XII.

at istud Venusini Poetae, Quicquid delirant Reges plectuntur Achivi. Plutares lib. de sera Numinis Vindicta Variis argumentis ostendit neutiquam justitiam divinam esse accusandam quod a multis haud infrequenter alieni sceleris poenas exigat. Denique non insolitum suisse apud Ethnicos poenam alterius alteri imponere historici passim ostendunt Apud Persas olim ob unius noxam periisse propinquitatem prodidit Marcellinus. Apud acedonas devota fuisse capita eorum qui sanguine perduelles contingerent observavit Curtius, lib. i. et in Graecisa civitatibus morem suissa oum tyrannis tyrannorum liberos occidi testatur Halicarnas. lib. viii. et

Tuli ad Brutum Epist. XV. Quae pauca ex innumeris quae suppetunt au-por hac ro testimoniis a nobis delibantur et reseruntur, non quasi haec per omnia nobis probentur, sed tantum ut inanem et salsum esse quam paulo ante jactabat Adversarius omnium gentium contra hanc poenae translationem consensum demonstremus.

XXXIX. Non negamus tamen substitutionem hanc multo rarius contingere quam in debit pecuniario, ita ut Vix ac ne vix quidem hodie inter Christianos istiusmodi exempla occurrant, quemadmodum apud Romanos fidejussiones in poena capitali vetabantur; Verum non inde petenda ratio est quod res in se sit simplicite injusta, sed quod periculosa sit stiori non possit sine gravi dispendio ut jam dicetur. Adversarius duo discrimina hic affert, sed praeter rationem utrumque 1 Pecunia, inquit, potest civistiusseri, non autem corporis Minatio: Sed cur corporis vexatio seu mors uniua

alteri imputari per aestimationem juridicam non poterit, quemadmodum pecunia a fidejussore numerata censetur esse debitoris ipsius 2 Paulus nihil hi absurdi vidit dum ait in pro nobis moriente omnes mortuoa osse, ' 2 Cor. V. 14, nimirum quia unius mors omnium censebatur per dia vinam imputationem ; 2. Qui pecuniam pro altero solvit regressum habet ad debitorem principalem et Jus illum reconveniendi et repetendi ab ipso quod pro illo solvit: at Ver qui Vitam pro altero impendit, nec regressum ullum habet ad eum pro quo seipsum tradidit, nec jus repotendi in sotransfert praecisa omni iacultate, imo cogitur in perpetuum ita sua carem nisi aliunde restituatur. Resp. hoc quidem discrimon inter homines locum habere non dissitemur, sed illud tamen non tanti esse pertendimus ut propterea res haec de qua quaestio nostra instituitur injusta reddatur, quid aienim sponsor in re pecuniaria de jure illo numeratam pecuniam repetendiosidere voluerit debitori principali eam absoluto dando an propterea injustum erit eum pro altero dejubere Ita licet vas in poena capitali

cogeretur carere iis quam impendit, nec ullum regressum haberet ad reum, nou sequeretur tamen non posse se obligare in eo scilicet casu quo

majus aliquod Vita ipsa bonum se consequi moriendo putat, ut in heroicia illis animis videro est vitam pro patris incolumitato profundentibus, et insanetis martyribus religionis Veritatem et eVangelii doctrinam proprio sanguine obsignantibus: Cum ergo Christus in hoc negotio majus aliquod propria vita bonum spectarit, Dei scilicet gloriam et Ecclesiae salutem, mirum videri non debet si Vitam suam prae allo parvi secerit, imo tostatur ipso Joh. ., hoc boni pastoris esse ut animam suam pro ovibus ponat VAccedit etiam quod licet Christus regressum non habeat ad reos et jus illos reconveniendi ut reddant quod pro ipsis solvit, non coactus tamen est semper ita sua carere, quo pacto aliqua videretur Christo acta injuria,

483쪽

DIAPUT XII. DE ATISFACTIONIS CHRIATI NECRssITATE. 431

sed eam denuo imo longe feliciorem per resurrectionem recuperavit, ut idonihil hae in parte obstabat quominus loco nostro substitui posset. XL. Sed si haec erae non sunt causae propter quas substitutio quae fit in debito pecuniario pariter in poena corporali locum habere non possit, quodnam ergo verum erit discrimen, inquies 3 Nimirum, primo, homines non parem habent in corpus ac pecuniam potestatem, domini sunt pecuniae, sed non Vitae suae, nomo enim sibi Vivit vel sibi moritur,' Rom. xiv. 7, itaque de ea non possunt pro arbitrio statuere in gratiam alterius. Dsindo in foro humano judices ex formula judicare debent, neque eam dispensare potest nisi summus princeps et magistratus Cum ergo Deus subrogationem hanc cuivis non permittat graVissimis de causis, certosam haudquaquam Vol admittere facile vel tolerare debent. ostremo in solutione pecuniaria nulla fit cuiquam injuria, siquidem fid umor

sponte sua et a nomine coactus summam aliquam cujus est dominus

dependere voluerit, at hic praeterquam quod homo involat in us Dei,

momorabile etiam detrimonium patitur totius mundi respublica, dum noeento dimisso et inulto manente optimo et honestissimo cive privari cogitur, atque ita non repressa sed aucta potius videtur peccandi licentia. At si quis reperiretur qui dominus membrorum suorum sponte se ad poenam flerret, eaque Virtute polleret ut non modo mortem ipse superare, sed et peccatores ad meliorem frugem reducere posset, nihil obstaret quominus is ex supremi magistratus decret vadem se pro alio sisteret, quod in

Christo obtinuisse jamjam demonstraturi sumus. XLI. Licet autem nullas vel principum leges Vel consuetudines populorum subrogationem hanc ostenderent, non propterea tamen injustitia accusanda esset sanctissima illa Dei dispensatio, impium enim est de Redemptionis mysterio gentibus ignoto ex foro mundi et hominum consuetudine pronunciare, cum Christus non dicat Ego sum mundus vel consuetudo, sed ego sum Via, Veritas, et Vita,' inquit Cypria. Viae Domini non sunt sicut is nostrae, nec si hominibius non licet continuo a Deo fieri non docet Disting. ergo forum soli et forum poli, in illo Eubstitutio dari commodo non potest propter rationes modo allatas, at in hoo penes Deum nihil obstat. Rursus alia est norma veteris foederis, alia novi; aliud audisium Legale, aliud Evangelicum, Lex substitutionem illam ignorat, sed evangelium patefacit et reVelat, ex praecis et primari sontem ipsum postulat, sed jus evangelii ιειαι temperatum adem potost admittere. Cum ergo de redemptionis opere mirabili non ex Lege sed ex ovangelio sit statuendum, mirum Videri non debet si substitutio sub Logo inaudita hic doceatur Caeterum licet Lex ex se et natura sua subrogationem illam non proponat, non excludit tamen vel impedit misericordiam in Evangelio patefactam qua reatum peccatorum nostrorum in Filium transferre decrevit. Ita erit quidem praetre et supra, sed non contra Legem, cum illi abundo satisfactum sit per fidejussoris solutionem. XLII. Quia vero huic sententiae non consuetudinem tantum gentium sed ipsum Dei Verbum opponunt, ac imprimis duo loca illustria, Deut xx, 16, et Zech. xviii. 4, quibus et alieni peccati imputatio sit unius in alterius locum substitutio Videntur aperto destrui operae pretium est ut hoc quicquid est argumenti paulo diligentius excutiamus :Vexatissima enim sunt loca et quibus non semel abusi sunt haeretici vel ad impugnandam peccati propaginem et imputationem, Vel ad evertendam poenarem in Christum translationem notum est ex Augustino Julianum caeterosque Pelagianos hoc postremo tanquam fortissim causae suae firmamento triumphare solitos suisse et ipse quaestionem molestissi-

484쪽

mam dicere non dubitavit. Non opus est automate singulas singularum doctorum et interpretum vel referro, vel expendere sententias, qui et verum Verborum sennum rimantur et cum Decalogo conciliationem instituero tentant nobis nune quidem suffecerit ea notasse quae ad praesentia quaestioni elucidationem iaciunt.

XLIII. t ad priorem quidem loeum quod attinet o mut xxiv. 16. Ut non jam dieam quod ab aliis observatum est Legem hane positivam esse et peouliariter Israelitis latam, cujus contrarium mandasse deprehenditur Deus alibi, ut in ea a septem populorum quos intemecioni δε- voverat, Dout ii 34, et xx. 16, 17, facile solvitur apparena illa ἀνει- λον- si distinguamus primo forum ammum et Drum humaniam, deinde in foro humano orariariam justifim administrationem ab eoet arara reris agminratione in foro humano non vult Deus alium pro alio plecti ordinario quia o ut noxa sequitur, et sequitatis et πι-- potius quam juris summirationem haberi praecipit, quod non impedit tamen quominus aliter aliquando propter graves et momontosas ausas fieri possit At in soro divino regula non item valet; .ego enim hominibus positae potestati via jurisdietioni divinae limitos nequaquam ponunt, et manifesta rationis divorsitas, quia missistis hominum aretior est divina, in hominibus metuitur abusus potestatis, in Deo Vero non item Deus ergo Deut xxiv. hano regulam hominibus praesoripsit, sed illi propterea se non astrinxit, ut nunquam pinnas commutare et alium pro alio paectere possit. XLIV. Sed quid respondebimus ad Eooh loeum in quo non hominibus, sod sibi ipsi legam hanc serre videtur Dominus, ut anima quae peccavit ipsa moriatur, at nomo alieni peceat poenas luat 3 io vero varia sunt quae reponamus 1. Cum hae verba directe videantur opponi secundo Logis praecepto imo habuerint etiam praxim aliquando contrariam ut ex exemplis anto laudatis patet, non sunt ad vivum remeanda, sed aliquo temporamento moderanda ne ulla hie inter Authoros inoros et Spuitum S.

per eos loquentem Oeeurrat contradietio 2 8 atriete et praeoiso urgentur Verba prout sonant, sequatur omnem Mocatorem mori debere et nominem mori nisi qui poecavorit, at hoc utrumque vehementer sessum et absurdum esse nemo non videt, siquidem et Christus moritur qui non peccavit, teleos omnes qui pocoaverunt non pereunt tamen Mimus aliquo distin tionis malagmate lanionda sunt quae prima fronto veritati non satis consona esse ridebantur. 3. Distinguendi sunt ii, Alii muantae premis paremuram et ames atque socii eulpae pateram morent, Alii ab iniquitare patrum recedunt et se immunes praestant ab eorum sceleribus, de primis pronuntiat Deus se visitam iniquitatem parentum in filios, Exod. o. quia filii patem eunt per vestigia, nam qui assinia culpae fuit eundem poenae socium esse non injustum est, at de aliis agat apud goeh. Dominus, quia nemo venire debet in partem poenae qui culpae συμμοχ et innis quinantenus non fuerit, prophetam autom loqui do tali filio qui non modo non imitatur poceat parentis, aed ea aversatur et fugit, patet ex o quod dicit, V. 19 Quare non fert iniquitatem patris p quia Aest judicium et justitiam, ideo vivendo vives.' XLV. . Disting. Jus serietum et summum ab eodem equis, aliqua

et aeristi is temperato, Meundum prius mus potest peccata parentum Visitare in filiis, et reipsa visitat, quod Exod. xx. dicit, at rospectu posterioris non ulterius poenam quam in reos ipsos et nocentes grassari sinit quod a saeturum eineops erga Judaeos testatur apud Egooh. prius illud ad foedus legato proprie portinet, in quo severum et inexorabilom judicem actexhibet; at postorius magis a Mit ad ova olioum in quo bonignitatis

485쪽

patomae luculenta eduntur testimonia Et sane eo speetare hoo Dei est tum ex loco parallelo Jor xxxi 2s, satis aperte colligitur, ubi propheta

laquens dolensficiis novi foedoris intor alia haeo habet, In diebus illis 'inquit, non dieent, mandueaverunt patres uvam Merbam et dantes filiorum obstupuerunt, sed unusquisque in peccato suo morietur,' o nimis. quia

uti solebant trito illo adagio ut eum Deo expostularent quasi insontes ipsi poenas patribus debitas luerent, pollicetur Deus ore ut in cadere novo Jure illo non sit usurus, sed ab unoquoque poenas peccati sui repetituma; sic hiino locum interpretantur non paue e veteribus, ortuni imprimia lib. ii. advers. Marcio c. 12 et Augustinus Eninis ad Lauron. o. 46, at lib. i. contra Julia. v. 13. Seio quibusdam non satis probari hane distinctionis istius accommodationem, eo quod hae vorbara rigantur ad impios o oontumaees Judaeos qui iniquissime providentiae divinae, ejusque

judiciis obstrepebant, ae per consequens non Videbantur in eo me tata ut cum ipsis ex aequitate patem et foederis Evangelici ratione agore vellat: M scrupulus hie sacile eximitur, nam praeterquam quod nemo pronuneiare pro certo potest de statu istorum hominum an reprobi omnes fuerint, an fideles quos non raro etiam propter camis reliquias eum Deo expostulam constat accedit quod non semper summo jure agat cum impiis ipsis, nam et si non assumuntur ad intimam et mysticam foederi gratuit eommunionem fieri tamen potest ut dum versantur in extera Ecclesiae ocietate, singularibus quibusdam de causis ita clementer a Deo traetentur, ut nonnullum ipsis gratiae divinae gustum et suavitatem exhibeat, sivo ut ad poenitentiam invitentur, sive ut testatior fiat eorum contumstola, eoque In IAἄ---.m reddantur, ut in πη-ιήνοι patet quid obstat ergo quominus otistos Iudaeos rebelles ot contumaees in Deum fuisse agnoscamus, et tamen dicamus in hae causa Deum non ex praeciso Legia rigore, sed ex miti melioris foederis dispensatione ad graviorem ipsorum condemnationem Me

voluisse ita scilies ut nulla patemorum peccatorem gravarentur imputatione, sed suorum tantum peccatorem unusquisque pinnas darist. Caetε--dioet neget hie loeus filium pium et justum laturum poena iniquitatis

paternae, sed animam peccatricem in se luituram, non negat tamen Maso

fiori vadem et propitiationem pro Meato, Velioceatum illi imputarii soqui reputari vidi pro poeeatoribus, illud enim opus est justitiae, licet aequitate aliqua temperatae, at hoc infinitae opus miserieordiae quin ordinarias judioiorum praetergreditur formulas, at nihil eum Meteris Deroma homines dispensationibus habet commune. XLVI. . Denique ut omnis avillandi ansa adversariis praeeipiatur, obsorvandum nullam hie statui, ne iam vel imminia bilem regulam ad quam

Doua Vel anto semper exegerit, vel in posterum exactum ait omnia sua

judieia, ita ut contineat perpetuum quendam divinae ausa erga homines providentiae tenorem, cum saepius factum ait Deo ita ordinant ut filii aut subditi poenas Regum via patrem luerent; sed agi must rei nosotium eum Judaeis illius temporia quibus hoc Deus ex poesia gratia largitur ut ne cum ipsis agat ex illo justitiae rigor quom advorsua multos haerenua

observaverat, et quem alia quandoeunquo libero exereere merito posset,

sed hac potius Loge eum illis experiretur, ut si sint ipsi aleeoatia tanum nihil poenae patiantur qualiae quo fuerint patrum suorum erimina ut scilicet Dominus larvam illam iis detrahoro vult qua se aliosque decipiebant sanotitatam et Justitiam ejusmodi prae a serendo quae tantis calamitatibus vexari haudquaquam moreretur, quibus a multis jam annis conflietati suerant. Cum enim proptorea impii homino oum justitia Des Oxpostulandi oeeasionem arriperent quasi insontes ipsi poenas parentum Meleri a

486쪽

436 DE ATIsPAcTIONI cΗRISTI NECESSITATB IDISPUT XII. debita ferrent, Deus per prophetam hanc improbitatem coarguit et ostendit non esse eur alio culpam transserant Vel derivent, quia Deus juste in eos exerceat Vindictam suam inuasi diceret, Ego non eo jure vobiscumsigam quo possem peccata parentum in os animadvertere, satis in vobis noxarum, satis est criminum ut merito poenas iuere debeatis Itaque vult eos in rem praesentem deducere et ad eam consessionem adigere ut agnoacant Deum in auis judiciis justum osse, seque satis esse nocentes, Se sita etiam omnis peccati alieni imputatione, ut ea qua jam perpessi erant poenas et graviores etiam merito luerent. Ita non docet quid necessario sibi sit faeiendum, sed quid sacoro libero decreverit, non erga omnes, sed specialiter erga Judaeos cum quibus agit, a proinde nullius est ponderis quod ex hoc loco adversus substitutionem petitur argumentum. XLVII. Pergit tamen adversarius et truculentum eas ait, et injustum innocentem plecti pro noeente, quia justitia sontis ipsius punitionem postulet, et Deus ipso testetur se nolle vel sontem absolvere, vel insontem damnare. Vaha tantumno Dei erga nos amorem tamque mirabilem Dei dispensationem crudelitati et injustitiae insimulari Scripturae tamen haec vox est Christum pro nobis peccatum et κακτάρον actum esse, et in eum omnes nostras iniquitates conjectas esse, diuam ergo ipsi scribat Spiritu Sancto qui haec enunciat, et Deo qui haec decrevit 8 sed Justitia Dei satis seipsam tuebitur advorsius impuri hominis blasphemias. 1'. Si quod

suPponit Verum osset abso et simpli. non minus injustum foret Christum dirissimis affigi erueiatibus, adeoque morti fieri obnoxium, qui non peccavit, si vom injustum non fuit Christum hominem innocentissimum crudelissimo mortis supplicio assiet sine ullo vel sui vel alieni peccati respectu, ut agnoscit adversarius, cur iri tum orit eundet a Deo nobis sponsorem datum, et peccatis hominum onustum per divinam imputationem poenas

nobis debitas in erue tulisse γ 2' Fallit et fallitur in eo quod Justitiam

semper sontem ipsum postulare censeat, at Vidimus antea necessario quidem id exigere semper ut peccatum puniatur, sed non pari necessitatis gradu ipsius peccatoris poenam postulare quin aliquando ex Dei liberrimo beneplacito ordo ille immutari possit. XLVIII 3'. Fatemur non temere et sine causa innocentem plectendum esse pro nocente, sed positis certis conditionibus illud tua injustitiam posso fieri contendimus. Primo si innocens vitae suae sit arbiter et dominus, potest enim Misa pro libitu statuere, et sine cujusquam praejudicio. cundo si volens et ultro offerat se in Vadem pro nocentibus, ipsorumque matum sponto in s recipiat, et supplicium luben adeat, volenti enim non fit injuria Tertio si .reo sineten praestare possit pro iis pro quibus fidejubet, alias inutilis foret talia substitutio. Quarto si interim non pereat in supplicio, sed possit propriis viribus ex eo emergere, alia memorabilia fieret mundo injuria qua homine pio et sancto carere cogeretur. Quinto si possit sontem ipsum pro quo satissaei ad meliorem frugem reducere, alias impunitas et peccandi licentia videretur magis augeri, et magnum bono publico detrimentum Moederet dum sublatis viris integerrimis conservarentur in ejus pomiciem cives noxii. Sexto si illi quorum intersatin id consentiant, nam si Judex nollet admittere substitutionem non posset legitimo fieri. Deniquo si innocens sit ejusdem naturae cum sonte, absque eo enim foret, nec peccatum in eadem natura quae peccavit plecteretur, nec ulla dari posset via poenae e satisfactionis communio. Atque huc facit quod Adversarius, lib. iii de Serva. c. 10, agnoscit posse alien peecata alicui imputari, si altorutrum ex istis duobus adsit, vel Mitatio eIConjunctio.

487쪽

XLIX. At istae onino eonditiones in Christo deprehenduntur Quippe

et Dominus suit membrorum suorum liberrimamquo de so statuendi potestatem habuit, Joh. x. 18 Nemo tollit animam a me, sed ego depono eam per meipsum, auctoritatem habe eam deponendi et eam rursus assumendi; V Ipse reatum nostrum ultro in se suscepit, et supplicium ipsum gnarus quantum esset sponte adiit, sal. xl. 7, eb. x. 8, 9, 10. otuit omne poenas nobis debita et serro et exhaurire ut λάν'--, Isa liii. 7, 10 11 Η . i. x Aet ii 24. Potuit peccantes ipsos convertere spiritum gratias illis largiendo quo novae creaturae fierent, Gai iv. 6 Rom. viii. 9 15. Summus Judex non tantum non repugnavit, sed ipse admImbilis sapientiae suae oonsilio ad id munus ab aetemo eum destinavit et Vocavit in tempore cum in mundum pro nobis misit, et illi non pepercit ut nobis parceret, oh. iii 16 Rom. viii. 32, 1 Pet. i. 19, 20, atque ita gratam habuit rius satisfactionem ut ejus Vi nobis plano sit reconciliatus, Cor. V. 19, 21. ostremo non fuit Christus alienus a nobis, sed conjunctissimus Cum illi uniti simus triplio vinculo 1'. naidurali quum carnem nostram induit, et frater noster iactus est, Heb. ii 14 2'. forensi et jur inco posito tum in consensione voluntatum, tum summi Judicis ordinatione qua Christus ut sponsor nobis datus est a Deo, qui pro nobis satisfaceret, et nos Christo dati ut ab ipso redimamur, atth. xx. 28, Iaa. iiii. 6, Jor xxiii. 6 3' mystico et spirituali quo nobiscum Christus in unam personam et corpus coalescit cujus ille est caput, nos membra, ph. i.

22 et 23, unde actum ut et ipsi fidelium peccata, et Vicissim ejus obedionii sit justitia fidelibus imputari queant, peccatum enim factus est ut essemus justitia Dei in ipso 2 Cor. V. 21 et Gal. iii 13. Ita si plectitur non pleotitur invitus Vel ut innoeens, quod injustum oret Sed ut vas qui pro nobis se sistit, et ut reus qui sortem hanc sponto ex Dei decreto subiit. L. Absit ergo ut crudelitatis vel injustitis labem ullam sanctissimo huic

aspergamus Dei consilio Adoremus potius et ex intimis cordia penetrali-hus admirabilom illam veneremur sapientiam quae ita prospicere voluit natus nostrae ut gloriae suae propterea nihil decederet, ita misericordiam Explicare ut justitis tamen nihil detraheretur Grato animo summum rivis amorem praedicemus qui ut nobis parceret unigenito suo non pepercit, justum pro injustis, innocentem pro reis, filium pro servia neci tradere non

dubitavit Immonsam denique Filii charitatem celebremus, qui posthabito divinae majestatis quo selix cum Patre in Arma Dei coruscabat splendore,

ad abjectissimam servi formam sese demittere nostri causa non erubuit, Dominus gloriae cruci assigi sustinuit ut nos redimeret, Sanctissimus peccatum fieri ut nos justificaret, Benedictus in secula maledictioni subjici ut nos bearet, temus mori ut vitam conserret Ita admirabundi cum universa Ecclesia conjunctis animis Vocibusque canticum novum illi occina

I. An foedus gratiae idem fuerit sub V. et sub N. V. II. An Satissaetionibus humanis possit esse locus post Satisfactionem Christi N. III. An libertatis ratio formalis posita sit in αδ-φοι- γ ν IV. An Gratia conversionis sit irresistibilis 3 A