장음표시 사용
701쪽
Responderi ΡAULO CovLEE, Melanai. Superiori Disputatione vidimus et expendimus rationes, quibus adversarii probaro oonantur Satissaetionem impossibilem suisse a parto Dei et Christi, superest ut ad examen revocemus eas quibus evincere satagunt a PMis poma ipsius, et hominum reorum, non potuisse Vero dari, quod MDisputatione Meriter cum bono Deo expediemus. I. Contendunt ergo rations Pomos impossibilem suisse Satisfactionem hac imprimis ratione moti Qui non solvit id quod a nobis debebatur, is Vere pro nobis non satisfecit; At Christus non solvit quod a nobis debebatur, debebatur enim mors aetem ex justitia Dei Christus autem illam non subiit, sed tantum temporalem primo, quia mors aetem non pertr-situr, at Christus resurrexit secundo, finiti ad infinitum nulla est proportio, poenae Christi tempore finitae suerunt, utpote mors triduana, et nostrae nullo tempore finiandae erant. II. Si mortem stemam sustinuisset, desperasset: Desperatio enim et conscientiae morsus est propria damnatorum poena, vel inseparabiliter dum e connexa Isa lxvi. 24, et arc. ix. 44, quae a Christo longissime semper absuit. Itaqua neque quoad quantitatem, neque quoad qualitatem sibi respondent poenae nostrae et Christi Palmarium est argumentum quo - cinus ejusque socii perpetuo utuntur. Socinus fuse illud persequitur p. 3, c. 3 Osto d. p. 2 c. 14 Catech Racovi do morte Christi c. 8. III. Resp.,multa tamen sunt quae ad hoc argumentum reponi possunt.1. Admajorem per limitationem, Qui non solvit quod alius debet neo quoad durationem, ne quoad pondus si valorem aequipollenter, is reVera pro eo non satisfacit, concedo, quia satisfactio supponit perpessionem poenae debitae, Sod qui non solvit quod alius obet quoad durationem, sed quoad valorem et ισasMιμα non satisfacit, nego, quia etsi non idem modo tantundem habeatur sussieit. Jam ad Isinorem Christus etsi mortem a temam non subierit quoad aurationem, quia non potuit, quandoquidem illi necessario resurgendum fuit; at eandem tamen tulit squipessenter, quia summo et intonsissimos dolores tulit, qui licet temporales et finitisuerint ratione sui, habebant nihilominus valorem et pondus infinitiun ratione personae patientis. Nee enim passio ψιλου e-s, Sed λα- ' oti, non meri homnis, sed veri Dei, qui suo albi sanguine Eeclosiam
703쪽
Respondente riuin CovLEE, Mela LSuperiori Disputatione vidimus et expendimus rationes, quibus adversarii probare conantur Satissaetionem impossibilem suisse a parto Dei et Christi, superest ut ad examen revocemus eas quibus eVincere satagunt a parie pomos ipsiua, et hominum reorum, non potuisse Vere dari, quod hae Disputatione breriter cum bono Deo expediemus. I. Contendunt ergo ratione Poenos impossibilem suisse Satisfactionem hae imprimis ratione moti Qui non solvit id quod a nobis debebatur, iaVore pro nobis non satisfecit; At Christus non solvit quod a nobis do batur, debebatur enim mors aeterea ex justitia Dei Christus autem illam non subiit, sed tantum temporalem primo, quia mors aetem non pertransitur, at Christus resurrexit secundo, finiti ad infinitum nuda est proportio, poenae Christi tempore finitae suerunt, utpote mors triduana, et nostrae nullo tempore finiendae orant. II. Si mortem ternam sustinuisset, desperasset: Desperatio enim et conscientiae morsus est propria damnatorum poena, vel inseparabiliter dum ea connexa Isa lavi 24, et aro. ix. 44, quae a Christo longissimo semper abfuit. Itaqus neque quoad quantitatem, neque quoad qualitatem sibi respondoni poenae nostrae et Christi. almarium est argumentum quo Socinus ejusque socii perpetuo utuntur. Socinus suae illud persequitur, P. 3, c. 3 Ostorod. p. 2 c. 14 Catech Meovi de morte Christi, o 8. III. Resp.,multa tamen sunt quae ad hoc argumentum reponi possunt.1. Admajorem per limitationem, Qui non solvit quod aliua debet nee quoad durationem, nec quoad pondus et valorem aequiponenter, is reVera pro eo non satisfacit, concedo, quia satisfactio supponit perpessionem poenae debitae, Sed qui non solvit quod alius debet quoad durationem, sed quoad Valorem et ισὼsναμα non satisfacit, nego, quia etsi non idem modo tantundem habeatur sussicit. Jam ad Minorem Christus etsi mortem internam non subierit quoad durationem, quia non potuit, quandoquidem illi necessario resurgendum fuit; at eandem tamen tulit os spolienter, quia summo et intonsissimos dolore tulit, qui licet temporales et finiusuerint ratione sui, habebant nihilominu valorem si pondus infinitum ratione personae patientis. Nec enim passio ψιλου ---, Sed λα- ' νεο, non meri hominis, sed veri Dei, qui suo sibi sanguine Eeesosiam
704쪽
aequisivit, Aet xx. 28 adeoque quod deest finito tempora, completur per persorias infinitae conditionem, quae temporali passioni pondus addit infinitum. Sicut enim peccatum Adae in se quidem aeternum non fuit et infinitum, interim tamen vires habuit ulpae infinitio, totum genus humanum damnationi subjicientis, quia aeternum et infinitum Deum laesit, sic et mors
Christi ratione temporis finita, ratione Valoris infinita est, quia Dei infiniti mors est. Sio infinito peccati merito, et infinitis poenis dabitis opponitur infinitum meritum Christi et satisfactio, ratio infinitatis utrobiquo
sumitur a Deo, Vel per peccatum laeso, Vel pro peccato satisfaciente. Ita mors ista si non aetem proprie dici potest, quandoquidem selemitas in sonotat durationem interminatam, quae in morte triduana desideratur, reeis tamen aeternae sequivalens habebitur 1. Propter dignitatem personas quae non tantum fuit sanctus et justus homo, sed etiam Verus Deus. 2. A gravitate pomae, quae licet temporalis fuerit, tamen immensitate et diritate angorum et cruciatuum nihilo minor aut lenior fuit poena selema. 3. Ab effectu, quia Christus morte sua liberavit nos a poena aeterna, juxta justitiam et veritatem Dei nobis debita, ideoque mors ejus debuisse esse et sa
IV. . inno simplieiter negari potose, Christum scilicet non solvisso quod a nobis debebatur. Infinitam enim cenam peccatores commeriti erant, et Christus eam tulit. At, inquies, duratione debebatur infinita, nimirum aeterea, quam Christus nec subiit ne subire potuit. Resp. Infinitas
poenae quoad durationem primari non debebatur a creatura, sed secundario tantum et per accidens infirmitatis subjeeti. Nam si infinitas poenas quoad atrocitatem serre potuisset creatura peccatrix, nihil opus fuisset pos- nam aeteream serre. Quia ero creatura finita poenarum aetu infinitarem
eapax non suit, fieri debuit hac in parte poenarum commutatio, ut quas atroeitate et intentione infinitas ex rigore justitia postulabat, eaedem infinitae essent tantum in duratione. Jam vero in Christo ros ad naturalem justitis ordinem rediit. Facta enim est commutatio poenarem quae nobia serendae erant infinitae quoad durationem, in poenas magnitudine et intensione infinitas non quidem ut infinitas illa aestimanda sit simpliciter Oxatrocitate et gravitate rei, quae nulla infinita in creaturam humana eadem potest, sed ex dignitate personae divinae quae passa est. ors ergo infinita ori non tempore sed pondere, non extensive, sed intensive non rati- Ono sui, sed ratione subjecti.
V. . oena mortis peccato debita considerari potest bifariam : si quoad essentiam, Vel quoad accidem et adjunctum ejus Priori sensu dieit poenas infinitas quotquot a creatura serri possunt, tum damni, tum sensus, quas justitia si peccantibus denunciat, tum in privatione boni infiniti, desertione scilicet Dei et separatione ab ejus gratia et gloria, tum in infliotione mali longe maximi, maledictione nimirum et ira ipsius eum gravissimis corporis et animae cruciatibus materiori Vero poenae elemae durationem habet accedit enim poenae ut ait aeterna propter conditionem sub-Jeeti. Jam Christus poenam infinitam sensit quoad a stantiam ipsam poenae, quia justitia Dei nihil exigere potuit vel quoad poenam damni, vel
quoad poenam sensus, quod Christus, plene non sustinuerit, Damnum quidem in derelictione Dei, sal. xxii. I, sensum vero in Medictionis et irae perpessione Gai. iii. 3, quae per calicem amarissimum denotatur, qui bibendus Christo oblatus est,matth. xxvi. Sed non tulit quoad aerideris durationis setomae, quia neo necessarium suit, ne poAsibile; non necessarium, quia jam lono alio modo satisfecerit, non possibile, quia si ne satisfecia- set quidem, nam qui semper solvit, nunquam potest dici persolvisse. Ha-
705쪽
buit ergo poena Christi quod essentiato fuit poenae, non quod accidentale: hoc enim ne habere debuit, ne potuit Non debuit, quia mora jam ob infinitam personam erat infiniti valorias Non potuit etiam : 1. Ob unionis hypostatiem indissolubilitatem, quia impossibile fuit filium Dei a moris detineri Potuit a moris obsideri, sed non potuit ab ea Vinci et superari, potuit premi, sed non opprimi potuit concuti, sed non penitus dejici, quia quod λι- Ρrinceps vitae semel assumpsit, nunquam dimisit; 2. Ob o si
implendi necessitatoma qui enim mortis merito salvator fuerat, debuit esse pariter ossicacia vitae; qui sanguine salutem acquisiverat, debuit eam spiritu applicam et consere per resurrectionem. 3. Ob persectam humanitatis sanctitatem. Nam fieri non potuit ut Sanctum Domini videret corruptionem,' sal. xvi. nec possibilo erat justum a morte detineri Aot ii 24. Quamvis ergo morim hanc ratione durationis setomae non pertulerit, tulit tamen ratione essentiae et aloris infinitam, ita ut nihil hoc modo pretio decosaerit. Imo tantum abest ut docesserit, ut mors infinita Christi viMatur aliquanto superare mortem aeteream nobis debitam nam poenae inserorum nonnisi improprio dicuntur isinitiae, quia componuntur ex variis momentis sibi invicem suecedentibus, finitum autem additum finito non faei infinitum, ad melius dicerentur inde uos; At vero persona et dignitas Christi actu est infinita. Cum ergo ex dignitate personae quae luebat, poenae aestimatio pendeat mora illius aestimari debuit ae si suisset
actu infinita, mors autem infinita actu, finitam mortem quantumvis multiplieetur, Vel in aetemum prorogetur, non sequat modo, sed superat proportione.
VI. Hine saetis responderi potest rationibus allatia. Ad primam, quod
mors aeterea non pertransitur, Resp. Si aeteream intelligas, quas talis est absoluto et quoad durationem, lateor; si infinitam quae talis sit valore et intensione, nego. Inexpugnabilis sane mors est, si spectetur qua est infinita extonsive et temporis duratione, sed si dari potest ejusmodi subjectum in quod cadere pomi tantum incrementum poenae sine ejus desimotione, res non est impossibilis. Tale autem subjectum sitit Christus λά,-'--, qui non tulit tantum, sed et pertulit et superavit poenas omnes nobis debitas sino ullo detrimento potuit enim et se et nos liberare, ac si nosmet ipgi easdem tulissemus.
VII. Ad secundam Resp., Finiti ad infinitum nulla est proportio si Inr- tum et in idum intelligatur iamdiu et omnimode salsum si utramque intelligatur tantum secundum quit et comparate. Nam quod finitum est in se potest dici infinitum objective, ut peccatum finitum est ratione subjeeti hominis scilicet pereantia, infinitum tamen dicitur ration Objecti, nimirum Dei offensi; in ieissim datur aliquod finitum in se quod infinitum est respectu subjeeti, ut passiones Christi in se quidem finitae sunt, sed ratione Christi patientis qui porsona est divina et infinita, infinitae. Sio justa dari potest proportio inter poenas Christi et nostras. Nam ut culpa finita tempore meruit infinitam poenam ratione objecti infiniti, Dei sollicet, in quem admissa filii Sic poena tempore finita aequipollet aeteras propter subjoetum infinitum a quo fuit tolerata. Ita poenas bifariam spectari debent, vel Physice seu Metaphygieo, ratione entitati quam habuerant, sic finitas fuerant, nec eas infinitae potuerunt aut debuerant, vel GHee sive judicialiter, quomodo esse infinitae debuerant et revera suerant Achio eum do satisfactione forensi agatur, finitudo, si ita loqui licet, vel infinitudo po
narem intelligenda est seeundum aestimationem forensem quae nullam habet rationem entitatis, ut patet in peccato, quod interdum nullam entitatem habet, nequo formalitor neque materialiter, V. g. omissio ossieti, et ta-
706쪽
mm in soro magni aestimatur, imo eum de ossicio erga Deum infinitum agitur, quodammodo infiniteri quo enim major est ejus qui offenditur dignitas, eo pluris aestimatur offensa, eo enim minus offendi debuerat, plusque adeo est in offensa indignitatis. VIII. Ad tortiam do asperatione Rosp. Distingue rursus essentium poenae ipsius, et ejus adjunctum et consequens quod pro ratione subjecti separabile est vel prout a Iudis in gitur, vel prout a Creatura re, urar,
voLprout in persona aliena sponsoris fertur, vel in propria permn peccatoris. Priori sensu desperatio et morsus consolentiae non pertinent ad poenas damnatorum non sunt enim de essentia poenae in se consideratae, sed
tantum per modum adjuneti et consequenter ratione subjecti eorrupti. Non ineluduntur in poena quarenus a judice infligitur, Vel a sponsore sertur, sed quatenus a creatura Vitiosa et ea recipitur. Sic desperatio os adjunctum poenae, quod pro ratione subjecti est separabito : nam si pertram sire posset damnatus poenas, non desperaret, sed quia sol in setomam duraturas esse, et spei et libertatis nullam affulgere rimam, ideo desperat Atin Christo longo aliter non potuit in ipsum cadere desperatio, tum quia luebat non sua, sed aliena peccata, tum quia luebat absque omni peccato, tum denique quia de conservatione et liberation ari erat securus, ideoque in mediis cruciatibus et angoribus suis, fiduciam suam semper in Deo col- Iocat, sal. xii 2 3. m. Atque hic obiter, antequam alio transeamus, depellenda est atrox et tetra calumnia, quamiontificii Doctoribus nostris intentant, quasi desperationem Christo tribuant, imprimis Calvino nostro in Harmon. EVang. ad atth. cap. xxvii. 46, et Inatit. lib. ii. o. 16, a. 10 et 11 et Beas ad Matth. c. xxiv. 45, 46. Hinc Tatius in Matin xxvii. ait non defuisso hoc tempore qui auderont inauditam blasphemiam in Christum evomaro, dicentes eum in cruce desperasse, et ob eam causam ipsum damnatum esse, quam blasphemiam audire piae aures cohorremunt.' Et Genebrardus in Hal. xxii. Vult ex Voce a Christo emissa Calviniatas Oolligero Christum in cruce desperasse, Vel devorantis vocem emisisso, et ad desperationem usque terrore mortis et dolores inferni flammasque et supplicium insomnale post mortem, sustinuisse.' Sic aldon tu Matth. xxvii. Bellam. l. iv de Christo c. 8, et alii passim, et nullus est hodie onachorum qui consimiles in nostros non jactet calumnias, et sontentiam do Christi desperation iis sycophantice non assingat. X. Veram nisi odio insano excaecatae essent eorum montes, acile tam
sandarum criminationum caliginem dispellere poterant Nihil enim salsius dici potuit, nihil a mento nostrorum alienius, imo et ab ipsorum verbis inspiciantur tantum loca, et res cuilibet patere poterit. Primo quod Calvinus sibi objicit in podiona Adversarii per μέ - , id tanquam ejus assertionem ipsi assingunt, Verba clara sunt, absurdum Christo elapsam esse desperationis vocem,' q. d., Scio sors qui absurdum hi a me statui et Christo desperationem assingi asserant, et subjici solutio Reilis est, quanquam sensus camis exitium apprehenderet, fixam tamen stetisse fidem in ejus corde qua Deum praesentem intuitus est, de cujus absentia conqueritur.' Ita docet Christum ita conoepisse Dei dorolietionem, ut simul fide retinuerit Deum sibi osso propitium, quod probat ex duobus querimoniae membris, in qua antoquam tentationem exprimat, praefatur se ad Deum donfugere tanquam Deum suum atque ita clypeo fidei sortiter repellit illam quae se ex opposito in rebat derelictionis speciem denique in hoe diro crueiatu illaesa fuit Hus fides, ut so derelictum easo,deplorans, Propinquo tamen Dei auxilio consideret Sed mentem suam longe clarius ad-
707쪽
huo aperit in Instit. lib. ii. c. 16, a. 12. dum inter alia varia huc facientia
hoc potissimum notat Quanquam ad momentum sese occultaverit vis spiritus, ut locum infirmitati camis cederet, sciendum tamen est talem fuisse tentationem ex doloria motus aena quae cum fide non pugnaret,intho modo implotum ost quod habetur in concione Petri, non potuisse eum tenori a doloribus mortis, quia a quasi derelictum a Deo sentiens, ne tantillum quidem deflexit a bonitatis hujus fidueta Quod docet oelebris illa
invocatio, in qua prae doloria vehementia clamavit, Deus meus, Deus meus, eoquid dereliquisti me Nam etsi supra modum angitur, non tamen desinit Vocare Deum suum a quo se derelictum exclamat.' Sic Catech seci. 10 Quamvis metu angeretur, ac pene animo concideret, spem tamen praegrini illo moerore non abjicit idomus moeror illa multis modis differt ab illa anxietate quam in conscientia habent peccatores, a quibus Deus iratus poenas reposcit, quia quod in eo temporarium suit, in illis est perpetuum, et quod eum aculei cujusdam instar pupugit illis mortifer gladius est. Sed quod praecipuum, Christus in Deo spem habere non desiit, quanquam
Vehementer expavescens, et in angorem minamum redactus, peceatores
autem quos Deus condemnat, do ipsius benevolentia desperantes, tantummodo adversus eum manifesto fremunt, et blasphemias jactant.' An
qui ita loquitur desperationem Christo tribuisse dicendus sit judicent
XI. Begae non alia mena est. Nam in atth. xxvii. 46, nihil do desperatione habet, naque loeum ipsum sustus explicat, sed ad locum Heb. v. 7romittit, ubi rem totam exacutus est solidissimo, sed quantum abfuerit ab ea, quae illi tribuitur opinione, docent verba quae sub finem dissertationis adjicit: sorum in his omnibus haec duo teneamus, ista videlicet non adissidontia ulla, sod a doloris vehementissimo sensu proficisci Deinde sic considerandas eas singula hujus actionis partes, ut ex fine de re tota statuamus, neque enim in illa cogitatione quae tamen et ipsa, ut dixi, fuit omnia peceat o vitii expers ita haesit, qui mox invicta apes illum erigeret, Idem enim qui pereulsus, Quid dicam, inquit, libera me ex hac hora, eodem tenore subjicit, Sed propterea veni in hane horam Qui ter petit, Pater transsor a me calicem hunc addit, Fiat quod tu vis Qui vociferatur se derelicium, tamen Deum, Deum suum compellat.' Quod si ad ipsos Adversarios oculos convertere Vellemus, quanto justior esset eos caYndi occasio, qui longo durius hac in parto et Calvino et Bega locuti sun Vide, ais, Maldon in Matth. xxvii. Ferum in eundem locum, Cusanum de erueiatibus Christi, Hammontan de passione Christi in horto, lib. V., da
regen Ada. c. 23, et alios non paucos.
XII. Sed a divorticulo in viam. Contra responsionem nostram multa reponunt Adversarii 1'. Si Verum esset Personae infinitatem ad infinitatem poenae contulisse, aequeretur ergo levissima aliqua poena de Christo sumpta Justitiae Dei satisfieri potuisse, ut non necesso fuerit tam diris cruciatibus eum affigi nam et levissimae poenae hoc pondus ab aetem Deitat addi potuisso Sic Socinus. Addit Gittichius contra Lucium, Si una
sanguinis gutta suit sussiciens, caeteras suisse frustra effusag et Deum cru-dstissimum suisse qui plus requisivorit quam debebatur. Resp., Neg. con- seq. Nam etsi quaelibet passio Christi habuerit valorem infinitum subjectine, sola tamen mora a Lego denunciata habuit valorem infinitum obieetiue ro- speetu judicis infligentis Ideo minimus cruciatus Christi vel guttula sanguinis non potuit sincere ad plenam satisfactionem, quia non habuit rationem maledicti et poenae peccato respondentis. Quaevis perpessio satisfactio non est, quamvis infinita patiatur persona, sed ea demum quae conveniens
708쪽
est, et Tun eum jugiitia Dei, legis sententia, peccati foeditato et gravitate,
et figuris praecedentibus eongruit Dignitas personae patientia potest quidem augere poenae quam patitur dignitatem, ut eo graVior censeatur, quo dignior est o illustrior persona quae patitur, non potest vero essentiam seu speciem ipsam poenae compensare Aucta enim in immensum unius speciei quantitas, ipsi non conseri alterius speciei naturam Auge naturam bruti infinito, non tamen propterea habebis hominis porsectionem. Non igitur qualibet poena, sed ea sola quam eramus commeriti, et quam Lex denunciabat, morte scilicet, satisfieri pro nobis potuit obsit ergo ut Deus crudelitatis propterea insimuletur, quod mortem requisiverit, imo in justitiae exorettio est quod miremur bonitatis o misericordiae Dei salutare temperamentum, qui cum poenam mortis propriam a nobis exigere potuisset, vicaria tamen contentus fuit. 2. In hac causa non est indulgendum cogitationibus nostris, no tam luerendum quid fieri potuerit, quam quid fiori voluerit Deus, et quid reipsa iactum fuerit. ropterea hi componendum est decretum Dei cum consideratione qualitatis personae Christi, non autem unum ab altero divellendum, Certum est enim hic Deum voluisse satisfieri justitiae suae, non per unum aut alterum opus Christi, sed per plura conjunctim, ac nominatim per passiones et mortem ipsius, ita ut omnes simul unum Dea:ωμα, et absolutissimam infinitae satisfactioni rationem eo tituant.
XIII. Atquo hine patet quam vanum ait et salsum illud Seholasticorum
effatum, quo pertendunt unicam sanguinis Christi guttam suffeor potuisso hominibus redimondis, ut inde scilicet thesaurum Indulgentiarum suarum extruant, in quom reliquam sanguinis copiam repositam esse contendunt, et per Petrum ejusque successores dispensari pro partiali vel totali remissione peccatorum. Nam cum toties testetur Scriptura mortem Christi noeessariam fuisse, tum propter justitiam Dei immutabilem Rom. i. 32, et vi. 23, tum propter insallibilem ejus Veritatem, Gen. ii 17 Ezech. xviii. quia minus supplicium sussicere potuisse crediderit nisi velimus Deum accusare quod nimium a filio suo exegerit, quod impium est vel cogitare. Λι -- eori vero illa de qua Apost loquitur, Heb. ix. 22, non simplieiter quamlibet sanguinis omisionem notat, sed quae mortem secum trahat, qualia erat in emisione sanguinis pecudum sub et Test. ad quam ibidem ali
XIV. 2'. xcip. Dignitatem personae nihil eonforro ad infinitatem poenae quia nulla ait apud Deum personarum aceoptio, Rom. ii II, quod si hoc obtinet, cum riua misericordiae locus relinquitur, quid tandem erit, eum do poena irroganda ex justitia seu potius severitatis absolutissimae praeseripto agitur Addit Socinus Valde suspectum eas quod pro concesso sumituririncipis viri levem poenam ejusdem pretii esse cujus gravissimam hominis plebeii, imo se erodere injustam esse eam Legem quas idem delietum in viro principe leviter punit, in plebeio autem gravissime. Resp. 1. Neg. conseq. dii non datur personarum acceptio apud Deum, non aequitur passiones Christi valorem infinitum non habero a dignitate personae, quia alia plane est - πολ- ια quam Deus a se removet, alia personae Λό- oonsideratio in aestimatione juridica satisfactionis. Nam respectu prioris προσωπον non significat Objectum ipsum amatum vel rejectum, seu apsum hominem, quem personam dicimus, sed notat motisum seu qualitatem aliquam extemam propter quam adducimur ad illud ligandum Vel respuendum; quia Voro vultus hominis in eo maxime illustris at et conspicuus, qui primum omnium in oculos intuentium ineurrit, ideo --. dicitur, ut ex eleganti illa Naalangen allusion videro os in carmino
709쪽
DIsPUT XXI. DE ATISFACTIONI CHRIATI VERITATE. 64s-- πινακλ καλλωπι μνως ubi eas ab insano faciem sueandi studio dehortatur, faciem nativam adama scititia et superinducta distinguendo:
ad ejus momentum pertinet, V. g. cum propter nobilitatem et potentiam unus absolvitur licet reus, alter Vero propter inopiam et miseriam damnatur, licet caeteroquin potior esset et justior ejus causa haec est vera prosopolepsia quae in vitio semper ponitur et a Deo passim severe interdicitur Lov. ix. 15 Non suscipies saetem pauperis, nec honorabis aciem
magni in judicio, in justitia judicabis proximum tuum;' Sic Deut xvi.
19, si alibi saepe. At vero personae dignitas de qua loquamur, non est suo - seu qualitas aliqua externa quae non iaciat ad rem. Imo hic persona Λον. dat momentum Ionge maximum ipsius passionibus, quandoquidem pondus addit et valorem Aeas cum enim actiones et passiones sint suppositorum, ab iis etiam suam trahunt aestimationem. Aliud E. est πρόσω - ον, id faciem, non ocipere, quod vitiosum est et de Deo eno negatur, aliud inrόνταειν seu resonam respicere, quod justum est, et recto Deo tribuitur.
XV. 2. Resp. Supponi hic salsam hypothesim ab Advorsario, quasi personae dignitas nihil faciat vel ad minuendum peccatum, Vel ad augendam
poenam. Quis enim ignorare potest crescere peccati reatum pro tenuitate offendentis, et majestate offensi, seu ejus in quem peccatur, et rursus poenae
alorem ex dignitate patientis V. g. si Hebeius aliquis aut vilis homuncio Regem laedit, longe gravius censetur peccatum, quam si Rex vel minceps subdito injuriam faceret Ita si Rox aliquis patitur, ejus passio longe pluris aestimatur, quam si minimus aliquis ex plebe Quo major est ejus qui punitur dignitas eo pluris satimatur poena quam perpetitur, eo enim minus puniri debebat, plusque adeo est in poena indignitatis. Jam autem pedisonae divina essentia praeditae dignitas est infinita, quae enim potest forma dignior osse forma Dei 3 At Christus erat in sorma Dei, mil. i. ἴσα σω- oequalitaras, id est, prorsus aequalis Deo. Ι autem sese usque eo exinanivit, ut oppositam Armam sumpserit, scilicet eoa, nec eo exinanitionis gradu contentus, infra eum sese ad eam obedientiam demisit quam nemo exigit a servo luitque ultro atrocissimum et Lege Dot maledictum supplicium crueis ut riui obediret, et nos a maledictione Legis liberaret. Ita nihil ad infinitam poenae aestimationem desiderari jure potuit. 3. Poena vel infligitur peccatori ipsi in propria persona, Vel sponsor in persona aliena Dignitas personae non valet quidem in re patiente, quia eadem quae est in solvente, hi in peccante, et quae considerari potest in poena ad ejus imminutionem, spectatur in peecato ad ejus intensionem, sed in sponsore Valet, quia non ob sua, sed ob aliena delicta satissaeit. Itaque si Rex punitur pro subditis, poena quae in subditis mortis debuerat esse, in Rego propter dignitatem personae eommutabitur in exilium, Vel carcerem.
Quidni ergo hic dignitas non finita, sed infinita personae Christi pondus
addere potuerit passionibus ejus, ita ut quod duratione fatemum esse debuerat, brevi temporis spatio absolveretur. Sane Scriptura non sine rationatoties ad hane personae considerationem nos revocat, ut pondus infinitum meriti et satisfactionis Christi agnoseamus, ut eum ait 'Deum acquisivisse Ioelesiam sanguine suo,V Aet xx. 28; Dominum gloriae esse
710쪽
erucifixum, a Cor si 8 Christum se per spiritum stomum obtulissa, Heb. ix. 14 vi indissolubilis vitae non secundum mandatum camala iactum fuisse sacerdotem,' Heb. vii 16 sanguinem Jesu Christi filii Dei nos purgare ab omni paceato. 'o Joh. i. 7. . Falsum otiam hiesupponitur, Christum leniores poenas inlisae quam quae nobis debebantur. Neque enim dicimus propior orsonae dignitatem in Christo levius, vel infra condignum Vindicata suisse peccata nostra, sed cum debita eorum poenas omnes tulerit, ex personae dignitate fluere merito dicimus quod tanti habeantur pretii ad nos redimendos. Itaque duo hic conjungenda
esse putamus, peccatorum omnium justam persolutionem, et satisfactionia illius valorem infinitum poenas enim omne imposita esse clamat Isaia c. liii. et aulus, Gal. iii. dum ait sacrum fuisse in kἄν, maledictioeiam omnes poenas includit, alorem vero istarum poenarum ex ipsa persona petendum esse ex eo patet, quod Deus dicitur acquisivisse Eecla- aiam sanguine suo, et Christus per Spiritum aetemum se obtulisse Ae. XVI. 3'. Excip. Non posse divinam vim Christi consere passionibus infinitatem, quia alias sequeretur Christum quatenus suit aetemus Deus, passum fuisse, quando non satis erat Christum qui passus suit, suemummum esse, nisi etiam quatenus Deus aetemus est suerit passus, cum Vero hoc dici haudquaquam possit, nec posse paritor istam infinitatem ex personae dignitate peti. Resp., Ut poenae sint infinitae, non necesse est ut Divinitas ipsa passa sit, quae impassibilis est, sed sussicit ut persona patiena divina sit quamvis nihil perpessus sit Christus quaisnus est Deus, persona tamen sila quae Deus est, poenas has tulit. Non ale em conseq., Christus quatenus os aetemus sus, vel ipsa in eo solem Deitas, pati non potest ergo, ne Vim aut pretium tribuere perpessionibus qua humana natura ipsi personaliter unita sustinuit. Quia actione et passionea omnes sunt personae, et a dignitate personae aestimantur et denominationem accipiunt, ut a principio quod, licet pro harum condition attribuendae sint naturae ex qua ortum habent, ut principio quo. XVII. 4' Excip., Etsi natura divina supponeretur passa, non seque retur, quia infinitae virtutis est, idcirco quaecunquo in ipsa unt, infinitia esse Virtutis, ut operatiotios Dei quantumvis maximi, non tamen infiniti
sunt pretii, licet sint ab eo qui infinitus est Ita de passionibus statuendum, non posse statim infiniti pretii diei, licet in infinito sint. Resp. Sed hio sal-Iunt et saliuntur Advorsarii. 1. unquam diximus Divinitatem ipsam p
sam esse vel pati potuisse, sed tantum personam patientem Deum stitiae; P-sus est Ergo qui Deras est, sed non qua Deus. 2. Si Deus passus est, bene sequitur passiones esse infinitas respectu personae, etsi sint in se finitae; distinguenda ergo hic infinitas phyriea cujus subjectum finitum ova non est, ab infinitate mortali, qualia in pretio attendi solet passiones infinitas sunt non priori sed posteriori sensu. 3. x eo quod Deus est infinit sequitur quidem, quicquid est in Deo esse pariter infinitum, sed non quie- quid est a Deo statim est infinitum eadem ratione. Jam opera dei tran euntia sunt a Deo et non in Deo, unde non mirum si eandem infinitatem absoluto non participant. Interim tamen etsi non sint infinita absoluto et simpliciter, aliquam tamen infinitatem participant, si non in substantia operis, saltem in modo operationis. Sic creatura non est infinita sed τὸ creare est infinitas virtutis. Ita etsi passiones Christi non habeant infinitatem physicam, quae in nullam rem croatam cadero potest, habent tamen moralem in pretio et aestimatione, quae hic sussicit.
XVIII. Sic fuit primam solio eae parte pomis. Secundam addit Soei