De necessaria secessione ab ecclesia romana, disputationes: disputationum ...

801쪽

et per quod respondemus ad quaestionem quid me se est id propter quod credimus et per quod respondemus ad quaestionem timereri, v. g. ea omnia quae in Verbo Dei credenda proponuntur, ut Creatio mundi, providentia, redemptio, c., sunt materiale fidei objeetum, sunt enim id quod credimus, et per ea respondetur ad quaestionem quid erodis sed authoritas verbi est semiae objeetum fidei nostrae, quia est ratiori malis propter quam redimus omnia alia, et quae non creditur propior aliud audpropter se. Jam Regula ei diversum quid sonat ab utroque, nam neo est simpliciter objectum materiale sigillatim consideratum et in peeio,

ne est formale seu rati propter quam credimus, o dicit systema et Oollectionem omnium credendorum, seu principium secundum quod crederedebamus ita differt ab objecto formia divorsimodo I Remis με se

habet ad modum ea in eo laris quam fides in omnibus aequi et cui soconformare debet; atformiae Meorum habet rationem ea os MDecium seu fundamanti propter quod principaliter et formaliter credimus 2. Regula fidei limitat et determinat eam latitudinem et extensisnoin quam Meau et in ordino ad objeeta materialia, dum docet quot et quae erodenda sunt, sed somnia objectum specificat, et laudat assensum fidat 3 Restiga ei est comprehensi et σολλον omnium credendoruma sed formati Objectum est id propter quod et ipsam regulam et omnia quae in ea oredenda proponuntur ildo divina credimus, unde fide nostra non resolvitur in ip-aam regulam ultimo, sed in ipsum formia objectum. XVII. Hoe posito vanitas exceptionis patet 1. Meipimus Oniasaionem quam veritas illis extorquet, fidem scit niti aut ritate Verbi tanquam formali objecto, nam si hoo bona fide profitentur et credunt, ultro manua dare nobis tenentur et eausam pontificiam deserere; nam si est formale objectum, orgo ultima fide analysis in orbi auctoritatem terminabitur, non varo in Ecclesiae insallibila testimonium, quae tamen recepta est apud advorsarios sententia quam hic impugnam Q audiatur Staset. lib. viii. princip. doct. cap. 21 Formalis ratio fides non est mus revolans, sed ut

si id est per Ecclesiam,' et in controV. reieci eoutroV. v. q. 3. Rrtio 2, hanc eonesusionem ponit, 'tota completa formalis ratio fidei nostrae ordi. narie loquendo est Deus per Melesiam revelans.' Si R exedunt sormalem rationem propter quam credimus esse Deum loquentem per Ecelasiam pediperam dicunt Metores isti verbi auctoritatem non niti insallibilitate Eoole. aias tanquam formali objecto. 2. Et illud vehementor salsum est quod hie

supponunt, Eviesiam esse fidei regulam, solum enim Verbum, quod sum omam omnium credendorum comploetitur, est norma illa plena et parseolaeui nihil vol addi dabet vel detrahi, ut toties a Spiritura est praescriptum. SPE. Εωlesia non potest diei regula fidei, non polas verbum erodi propter

Ecclesiam tainquam propter regulam. XVIII. ' Quidam eonfugiunt ad diversos respectus, tum Personarum, tum regularum credendi. Nam aliquando esse diversas persona circa dia Versa errantes V. g. quum alter Melasiae, alter Seripturae auctoritatem negat, tunc nullum irculum admitti, a quia illum quidem ex Scriptura quam admittit de Mesesiae veritate eonvincat, et contra adversus hune

Scripturam probet oraeclosiam do cujus insallibilitato non dubitat sie

Beean in Trasit de Ciroulo Calvis 2 eaveri cireulum ex diversis respectibus regularum credendi, quae ut totidem causae, sibique inVicem causas, ex mutua comparatione, magis illustrabiles et per se invicem sunt demonstrabile' et tua non esse circulum, sed rogressum talem qualem in diverat generibus causarum, probant cum Arist. sapiontiores omnes Philosophi.

v. Sed neutra istarum responsionum dissicultatem tollit. Non prima.

802쪽

722 DE AEIRCULO PONTIFICIO. DISPUT HIV.

quia, 1. Non tantum arguimus adversarios quod circulariter progrediantur contra eos qui Vel Scripturae, vel colesiae authoritatem negant seorsim, sed etiam in stabilienda sua fide et in reddenda ejus ratione, dum credere se profitentur Scripturae auctoritatem propter Ecclesiae testimonium, et rursus Ecclesiae insallibile testimonium propter Scripturam, quamVis utramque admittant et neutram negent. 2. Haec responsi supponit eum qui dubitat vel negat colosiae infallibilitatem posse ex Scriptura convinci, sed hoc expresse repugnat hypothesi adversariorum qui aperte profitentur, nullam controversiam suffcienter ex scripturia determinari, et nullum dogma ob scripturas auctoritatem firmiter eredi posse, nisi accedat insallibilis Ecclesiae testificatio et interpretatio: Et sane si audiantur nullum fidei fundamentum assignare possunt in quo eorum fides qui de Ecclesiae

insallibilitate dubitant sistero et acquiescere possit Vel enim erit ipsa EccIesia, vel Scriptura, vel raditio non scripta At neutrum dici potest: Non Ecclesia, quia ejus insallibilitas est id de quo dubitatur Non Seriptura aut raditio non scripta, quia harum authoritas et legitimus sensus ab insallibiliaeelesiae testimonio ex adversariorum sententia necessario pendent, ac proinde nihil ob earum auctoritatem simpli credere possumus,

nisi prius oredamus Ecclesiam quae illis testimonium perhibet esse insallibilem unde patet neque hie habere ipsos ubi pedem figere possint.

XIX. Sed non tutius habent praesidium ausae suae in Vario respectu regularum credendi quae et sibi mutuo sint causa et per se invicem demonstrentur. Nam 1 Gratis supponitur quod salsissimum est, dari plures erodendi regulas, unica enim potest esse totalis et persecta, alias si plures dantur neutra erit regula. 2. Reciproca demo tratio causarum potest institui in eum finem, ut ex comparatione mutua, non quidem primo et praecipue utraque probetur a priori, sed ut magis illustrentur tantum, earumque eonsensus appareat Sed Gntificii longe aliter progrediuntur, probant Scripturam esse Dei verbum ex Ecclesiae testimonio non ut fidos jam inchoata magis confirmetur, sed ut scripturae sua constet auctoritas, quae alioquin ei onstare non posset, et rursus ex Scriptura probant Εcesssis insallibilitatem, ut Ecclesiae sua constet auctoritas, quae aliunde inficienter probari non potest Ita volunt Scripturae auctoritatem noeessario pendere ab Ecclesia, et vice versa Ecclesiae authoritatem necea-sario pendere a Scriptuma quod ne imaginando quidem fingi potest, nam sic sequeretur Scripturae Auctoritatem non posse credi nisi prius credatur Eoolesiae insallibilitas, vicissim Ecclesiae insallibilitatem non posse credi nisi prius eredatur Scripturae auctoritas, quod συσσωπον. 3. Reyressus Aristotelisus longa dissert a Circulo Pontificio : Nam 1 in regressu nova aequiritur cognitio, dum proceditur a cognitione consis ad distinctam Sod hic nulla nova accedit, proceditur enim ab auctoritato orbi fido divina eredita, ad eandem orbi auctoritarem fide divina ereditam. 2. In

regressu est diversus processus ab effectu ad causam, a causa ad essectum, a demonstratione τι ad demonstrationem τοὐλοτι, et Vice Versa, adeoque

non potest idem esse causae genusa Sed in Circulo Pontificio non os diversus processus, sed ejusdem ordinis et generis, nim a causa objectiva fidei propter quam credimus, ad eandem causam objectiVam, utrobique

enim quaeritur propter quid vel credatur Scripturae austoritas vel Eoelosis insallibilitas. XX. . Donique Staplet in defensione auctoritatis Ecclesiae, lib. 3, c. 3, firmat nihil esse absurdi siaeelosis authoritas quoad nos ex Scrip

803쪽

mutuam suam authoritatem a Scriptura, et Scripturam itidem suam ab eadem ipsa ceseata quemadmodum Videmus Johannem testimonium perhibuisa Christo, et vicissim Christiun Johanni, Johannem Evangelistam suo Evangelio, rursus idem Evangelium Johanni, c. Resp. Sed hiemultiplox est hallucinatio. 1. Aliud os testimonium ircui perliubere, aliud reuiarestatem illi cones res nec pro eodem recte sumitur, testimonium ab aliquo habere, et authoritatem omnem suam ab eodem mutuari s sano nihil obstat quominus mutuo testimonio commendarit Johannes Christum, et Christus Johannem, sed ut a Johanne suam authoritatem mutuatus sit Christus, id vero salsissimum. Ego,' inquit ab homine leatimonium non capio, et habeo testimonium majus testimonio Johannis. Moh. V. 34, 36. Unde, Joh. i. 7, dieitu Johannes venisse ut testimonium perhiberet Luci ut omnes rederent per ipsum ' bene dicitur x ἀ- per Omm, non δὲαων propter ipsum, quia erat tantum minister qui ducebat ad Christum, non fundamentum et causa formalis fidei in ipsum. 2. Confunditur testimonium necessarium et non necessarium Testimonium necessarium est quando

nulla certitudo de ro testata quoad nos haberi potest, nisi per illud testimonium, seu quando pendet necessario et per se ab illo testimonio Testimonium non necessarium est quod illustrat aut confirmat rem testatam, ita taman ut ea testata sussicienter aliunde certitudinem quoad nos habeat; duo diversi testos possunt sibi invicem testimonium perhibere, aeque mutuo commendare, si agatur de testimonio, quod vel ex utraque vel ex altera saltem parte necessarium non est, qualia sunt mutua illa estimonia

Christi do Johanne Baptista, o Johannis Baptiatae de Christo, Johannis do suo Evangelio et Evangelii de Johanno At si loquamur de testimonio nocessario; omnino absurdum est et apertam contradictionem implieat dioero duorum testium authoritatem quoad nos per se et necessario pendero a mutuo eorum de se invicem testimonio, quia sic, ut dicebamus modo, idem se ipso notius erit et ignotius V. g. si Ecclesia perhibeat testimonium quoad nos necessarium omni Dei Verbo, impossibile est ut fida Divina credamus hujus authoritatem nisi propter oelesiae testimonium, non possumus autem credere aliquid propter Ecclesiae testimonium, nisi Εeelesia Aua apud nos suam obtineat authoritatem, nam propter quod

aliquid seimus aut Orodimus, illud ipsum a nobis prius sciri et credi opo tot nulla enim ab ignotis fit legitima probatio Jam si Scriptura porhibet testimonium necessarium quoad nos de Ecclesia, impossibile est uterodamus oelesiae insallibilitatem nisi propter ostimonium Seripturae,

non possumus autem aliquid credere propter Scripturae auctoritatomnis Scriptura prius apud nos suam obtineat authoritatem ita quameumque in somam a Vertant irretiti semper tenentur, nec in aetemum se

liberare poterunt ab inextricabili isto labyrintho. Undo patet quid statuendum do Religione illa quae nullum fundamentum et principium fidei cui

nitatur, et in quod resolvatur, assignare potest. XXI. Sed sorio quod aliis objicimus crimen ejus manifesti tenemur: hoc certe non semel ab Adversariis nobis impactum, unde Becanus et alii Circulum etiam Crivinisti m sunt commenti, quem mire exagitare solent. Videamus ergo quo jure Scilicet objiciunt Nos Seripturam eae Spiritu, et rursus Spiritum eae Seri rura probare, atque hoc fieri non posse sine circulari progressu, quia ut Scriptura creditur esse Dei verbum ex intem Spiritus instimonio, ita Spiritus testimonium credi propter Scripturam, in qua Spiritus S. credentibus est promissus Sio Becanus in opusculo do Circulo Calvinistico aeet. 6, et Graiser in tractatu de agnose Seripi. c. iv. Vorum quam turpiter hic hallueinentur sola sententiae nostrae declaratio ab-

804쪽

undo docabit. Primo distinguendum ensent accurate Orthodoxi inter Causam cientem per quam credimus, et Objectivam propter quam credimus, inter principium me arris ν quod fidem alicujus veritatis effectius in generat, et motivum seu argumentum quod objective ad eam fidem adhibendam nos movet et excitat. Ut si de charitato quaestio sit, aliud est loqui do causa ejus ossiciente per quam producitur, aliud de motivis quibus excitatur, causa ossiciens unica et principalis eat Spiritus S., motiva sunt argumenta illa varia quae in Scriptura nobis exhibentur amoris ine sabilis quem Deus testatus est nobis in filio Ita de fide pariter ratiocinari debemus, in hoc potissimum argumento, Causa coisiens nostrae fido alia dari non potest praeter Spiritum sine quo nec Velle aut perfieere, imo noeogitare quidem possimius. Neque dissilentur ipsi adversarii, qui Spiritum ad fidem ingenerandam necessarium agnoscunt, ut Stapletonus saepe testatur contra Withis injuriamque sibi fieri ab eo queritur, quasi hoc no-garet. Sed causa objectio propter quam credimus est Verbum ipsum cum notis, seu potius criteria illa coelestia et radii divinitatis qui in orbesia1-gent, et propria sua ac insita luce majestate, ac splendore se ipsos probant, quemadmodum sol propria ac nativa luee seipsum demonstrat inino

juxta duplo illud fidei principium, duplex etiam quaestio nascitur ad quam divorsimode potest responderi. Nam si quaeritur do ausa obiectisa propter quam credimus Scripturae divinitatem, respondetur esse ipsum Dei Verbum per notas suas insitas; si vero quaestio est de causa et cierit per quam et cujus Vi credimus, dicitur esse Spiritus S. qui virtutem credendi nobis indit atquo ita verissime dicimus Scripturam domonstrari ex Spiritu, id est per ejus Virtutem et ossicaciam, quae fidem ingenorat in animia nostris, quia Vero sacile quis et seipsum et alios decipere posset aetati Spiritum illum quem non haberet tamen ideo ut quis persuadeatur do veritata illius Spiritus debet probari ex Scriptura ipsa, quatenus ipsa vari notas et oritoria nobis subministrat, ex quibus dignoscimus an Spiritus illoqui in nobis est vore sit ex Deo necne, an Spiritus Christi an or mundi; sio Seripeum probat Spiritum non eo e sed obieetis per rationes et a

gumenta quae in ea elucent.

XXII. Unde jam luculenter colligitur Nos neque in fido nostrae ro- solution progredi in infinitum, neque in circulo agitari. Nam quoad prius, non potest dari progressus in infinitum, quia sistimus tandem in quodam ultimo credibili quod non propter aliud sed propter se creditur, nimirum in ipsa S. Scriptura, quae creditur esse Verbum Dei non propter aliud, sed propter se Posterius etiam patet, quia diversa quaestio est, quando enim probamus Seri ruram ex Spiridia, hoc fit per modum eas misissentis, quando vero probamus Spiritum eri Scri dura, progredimur porviam emum vi etivos. In prima quaestione quaeritur qua facultate erodamus, sive sub qua dispositione in subjecto seu re quid credamus, in altera Vero quo argumento, sive sub qua formali ratione in subjecto, volpropter gus credamus. Quare, cum diversae sint quaestiones, nunquam patitur principium, Vel ab eodem ad idem fit processus, fides enim tandem resolvitur diversimode in utrumque istud prinoipium, in Scripturam tanquam in ora iam objectivam, seu formale objectum suum et primum oredibilo, quod Stapletonus vocat prines iam Metrinati, in Spiritum vero tanquam in eausam si ensem principalem; si quaeris unde norimus Scripturam esse divinam id est qua vi et iacultate, Respondeo, per Spiritum notum, qui testatur in corde nostro si inatas, unde norimus nos habere Spiritum S. id est, quo argumento, Respondeo, ex variis illis charactoribus et esseetis quae in Scriptura Spiritui S tribuuntur, quae quum in nobia

805쪽

DISPUT. XXIV. DE CIRCULO PONTIFicio. 725

deprehenduntur, indomario colligimus Spiritum in ni,bis essea si quaeras ulterius unde solamus tales effectus in nobis esse, non jam itur ad Scripturam quae neminem nominat, sed haerendum in intem visione cordis, et in operatione Spiritus, cujus praesentia non potest alitor demonstrari quam a posteriori, ut vitam auam homo ex sensu et motu caeterisque vitalibus operationibus bene deprehendit. Si vero ex altera parte quaeris undo sciam scripturam esse α πι-ν, sive quo argumento et propter quid 2 respondeo quia Scriptura est Verbum Dei. Si instas, unde sciam Seripturam eas Verbum Deil non dicam am id cognosci x Spiritu, quia

Spiritus est causa effetens tantum, non objectiva, sed ex criteriis et notis coelestibus quibus insignitur. Noo ultra tendimus nam si quis urgeat do- nuo unde radios illos et nota porspiciamus, id est, quo argumento, respondeo, eum absurde sacero, nihil enim est in hoc ordino argumentorum sive rationum in Objecto superius, et ratione rationum perpetuo quaerere de mentis est, non secus ac rogare qua luce videamus lucem ita immediato et propter se in genere ausae objectiva creditur Verbo, quamvis ad hooeredendum maxime necessaria sit intem illa operatio Spiritus Sancti, qui intellectum ossicaciter movet in genero caussa effectivae, ad credendam Scripturae authoritatem quomadmodum assentimur acientiarum principiis propter se, licet ad illum assensum producendum necessarius sit habitus

illo mentis qui habitus principiorum et intelloetus dicitur. Quae luce meridiana clarius evincunt, male nobis circulum impingi, quia probamus divinitatem Scripturae per Spiritum non propter eum, o veritatem Spiritus probamus e Scriptum Objective, non per eam e mire. XXIII. Dices, o multi tamen ex Orthodoxis videntur ita Testimonium Spiritus contradistinguero Testimonio Ecclesiae, ut ejusdem ordinia o speciei teatimonium intelligant, hoe est in genero causae objectivae, non ossicientia tantum Vide Wisi . controv. i. qu. 3. c. 11 Chamier. lib. i. ov. 1, nec aliud sibi vult Consessio Gallicana, art. 4 mos libros agnoseimus,' inquit, se Canonicos, hoc est, ut fidei nostrae normam et regulam habemus, idque non tantum ex communi Eeolosis consensu, sed etiam multo magia ex testimonio et intrinseca Spiritus S persuasione, quo Suggerente docemur illos ab aliis libria cologiasticiis discemere, qui ut sint utiles non sunt tamen ejusmodi ut ex ita constitui possit aliquis articulus fidei.' Respondeo 1. Si sint qui opponoro voluerint Spiritus testimonium intomum seu Vim illam vorticordiam qua incaeiter in nobis producit fidem testimonio Ecclesiae quasi ejusdem ordinia et speciei, minus aesturate omnino locuti sunt. Siquidem non quaeritur hi inter nos et Ρontificios, Antestimonium Spiritu sive via rius et assieaei requiratur ad cognoscendam et probandam Scripturae divinitatem, hoe enim ultro largiuntur nobis Pontificii, nec negare quisquam potest nisi in castra rilagii aperte transire voluerit, Sed tantum An desesiae testimonium sit medium et motivum illud praecipuum et in iusso propter quod Scripturas credimus, an Vero aliud quodpiam magis principias requiratur 3 Itaque qui multum operaeeollocant in orrogandis Scripturae locis et argumentia quibus probent Spiritum hic necessario intercedere debere, non Videntur praecipuum quaestionis eardinem attigisse, qui non in eo positus erat, An Spiritus opera necessaria esset ad Orodendum, Sed an Spiritu ad persuadendam hanoa inritatam uteretur vel testimonio Ecclesiae, tantum vel primario, quod eontendunt Pontificii, an potiua rationibus ex Verbo potitis quod volunt Orthodoxi. 2. Testimomum S ritus vo liae sumitur ve aeriste adristi Prout notat tantum vim illam divinam quae ossicaciter produeit in nobia fidem iste quatinus eum virtuto illa affines conjungiis ratio et moti

806쪽

quo utitur ad persuadendos animos nostros do rei alicujus veritate. Priori modo induit tantum notionem evi in incientia per quam credimus, posteriori etiam objeetua quae duo quia semper in hoc testimonio Spiritu connectuntur, siquidem non alio tendit ejus operatio in nobis quam ut potenter applicet mentibus nostris veritatem coelestem in Verbo traditam, adoo- quo radio illos in ea circumfulgentes majestatis, sublimitatis, emaciae, veritatis, sanctitatis, Ac. alto imprimat, hinc factum ut nonnulli in Spiritus testimonio utramque illam αμ ιν conjunxerint, tum objectivam tum -- eientem. Atque hoc sensu Confossi Gallicana intelligenda est, cum ait 'non tantum ex communi Ecclesiae consensu, sed etiam multo magia ex testimonio et intrinaeea persuasione Spiritu Sancti libro sacros agnosei Canonicos;' nam per Spiritus estim vim non intelligit tantum vim eff-cacem qua fides inolenter producitur, sed proprio rationem et motivum verbi quo utitur Spiritus ad persuadendum hanc veritatem, scilicet doctrinam ipsam coelestem cordibus applicatam per Spiritum, opposite ad rati nem naturalem et sensum ac judicium humanum quod plane in istis mysteriis dignoscendis caecum est, 1 Cor. ii 14. Quando Vero stricte testimonium Spiritus sumitur pro ea incacia gratiae quae se tenet eae parte eu eris

seu potentiae intellectivae, quae habilis et apta redditur ad ea porcipienda quae proponuntur et quae posita est in insusione habitus fidei, et eollatione auxilii specialis ad credendum necessarii, tunc habet tantum rationem caussu effetentis, non objectivae, nec bene contradistinguitur testimonio Ecclesiae. XXIV. Antequam finis sit, breviter diluenda est criminatio duplex, qua vulgo gravari solet doctrina orthodoxa circa hunc S ritum 1. Quod ait fanaticus et Anassia istic υ 2. Quod sit privatus. Nam prius illud vehementer salsum est et calumniosum, quippe anatici Spiritum divellunt a Seriptura, et indulgent revelationibus quibusdam extraordinariis et . ---οι At Spiritus istud testimonium quo contendimus persuaderi nobis Seripturae divinitatem, non inseri novam aliquam et extraordinariam revolationem immediato a Spiritura prosectam sine Verbo imo nihil aliud est quam revelationis in ipsa Scriptura actae ex parte objecti potens et effinx applicatio et impressio ita ut neque Spiritus sine Scriptura, nee Seriptura sine Spiritu hic veniant attendenda, sed indivulso nexu conjungenda sint ex foedere Dei Iaa lix. 21 Verbum quod posui in ore tuo et Spiritus qui est in te non re dent, '' o. Verbum proponitur extrinseeu Spiritus intus operatur, Verbum movet et suadet, Spiritus permovet et persuadet, illud est instar seminis in terram projecti, isto instar virtutia vivificae qua radicatur in nobis et germinati Noe aliud innuit Christus, Joh. xvi. 14, cum ait Spiritum de suo aceepturum, de meo accipiet, .inquit, 'ot annunciabit vobis,' ut enim Spiritus S. operatio quatenus est Paraelestis et Consolator non alio tendit, quam ad applicationem beneficiorum Christi; tamen alio resertur ejus testimonium quatenus est motor vertistis quam ad obsignationem doctrina ipsius in Evangelio traditae. Cum ergo Spirituade quo loquimur a Seriptura nunquam aborret, sed ad Seripturam ducat, et in ea explicanda totus occupetur, patet non sine insigni calumnia, Ana-

baptisticum et sanaticum dici. AXV. Sod non minori injuria privatus et propriua dicitur, ut Staplet. praevatum superbis S ritum a nobis Jaetari lamabat, et alii subinde oggerunt nos, contra Petrum 2 cap. i. 20. prophetiam sacere δίαι πιλωσμου. Resp. Primam anim Spiritus bifariam dici potest, Vel originaciter viam ectine, Vel rations principii a quo oritur, vel ratione su reti et potentisaeui inhaeret, Vel pro genio et arbitrio oujusque, vel pro Dei dono singulta fidelibus proprio Posteriori sensu damus Spiritum propriam et Privatum

807쪽

dici posse, quia singulis credentibus datur et in iis manet Sed priori no- quaquam, quia non a nobis oritur privatim, sed dispensatur communiter a Christo toti Ecclesiae, nec enim spiritum jactamus qui proprius sit scelus libori nostri arbitrii, sed qui Christi singesare donum est. Ut ergo solem malo privatum dixeris quia nominem illuminare potest qui non intus apud se recipiat ejus lumen, ita non meliori jure spiritum nobis omnibus a Christo datum ad nos illuminandos privatum vocabis, quia non extrinsecus tantum incere, sed in unoquoque fidelium sodem suam eligero debet. Idem de fido statuendum est, nam Iicet de sui re e considerata, et quia creditur, propria sit uniuscujusque, quia justus de sua non aliena visit tamen

fides objective seu quom creditur ommunis est omnium, eadem enim

Veritas coelestia, idem Verbum utrobique fidem nostram lantat, quod ab omnibus fidelibus ex aequo recipitur. Nec alio pertinet locus Petri supra citatus, Hoc primo sciente quod omnis prophetia Scripturas' ιMς

επιλ-- οὐ νίπτα 'V Nam sive ειειλυσιν per impulsum et calliarum exponamus, quod Calvino nostro magis placuit, sive reddamus per interpretationem et inpositionem, quae communior est sententia, ἀπὸ του τιλ- quod dissolvere et explicare significat, et τω rix Hebraeorum non ram respondet, nihil erit quod Pontificiorum causae faveati Ἀλα enim haec

ἐπιλο- qualiscunque sit non subjectis est intelligenda, sed Originaliter, scilicet pro privato hominis arbitrio et mente, per oppositionem in super naturalem gratiam et adventilium Spiritus S. donum in eo enim est Petrus ut doceat fideles eram et certam Scripturae ropheticae explicationem de qua in Ver praeced. egerat, eam scilicet non pendere ab hominis

legentis arbitrio et sensu quando aliquid de suo inseri in Scripturam, sed ex gratiosa Spiritus S revelatione privatam itaque et ex proprii cerebri figmento depromptam interpretationem locum hic non habere, sed publicam et divinam quae ex ipso verbo hauriatur, et ipsi scripturis ut ita dicam sit ἀ--φinu et intrinseca Quod confirmat a pari ver 21 unico scilicet authoro Ρrophetiae, quo modo enim primo proposita sui Prophetia eodem etiam exponi debet, idem qui author fuit, solus potest esse optimus et legitimus Verborum suorum interpres solus autem Spiritus Verbum nobis tradidit, Non enim,' inquit libitu hominis allata est Hophetia sed Spiritu S. aeti loeuti sunt Dei viri.' Ita quod in ver praeced. dixerat ἰδὼν -ίλ-ν,

in hoo Vocat εληρια ἀνονήσει voluntatem seu libitum homirus non tantum qui in homine sit, sod qui ab ejus arbitrio oriatur. Moc sensu bene asserit Petrus, et nos cum ipso, nec ιἀν πιλυσιν, nee Spiritum privatum in mysteriorum fidei tractationem inserendum esse laeterum non negat Spiritum S. qui loquitur omnibus in verbo, privatim etiam singulis fidelibus in corde de ejus veritate et divinitato tostari Pallas nec Johannes dicere potuisset, 1 c. V. 6, Spiritum testari quod Spuridus est veritas, nec Paulus, 1 Cor si 12 Spiritum datum esse nobis it cognoscamus ea quae nobis data sunt a Deo.' Observandum tantum testimonium hoc intemum Spiritus cum sit praeticos et primatos discretionis, non auctoriistis publicos, non posse urgeri in ordine ad alios, sed tantum in ordino ad nos ipsos, Neo inservire ad aliorum convictionem, sed ad persuasionem propriam, nam qui mihi sinet ad plenam verbo fidem faciendam, quia eum novi et in me sentio, nec sallax potest eas ejus operatio, frustra adhiberetur erga alios qui eum in me nec vident nec agnoscunt, nisi eadem is intus eos assiciat, et argumenta in verbo latentia potenter animis insinuando ossicaciter pedi suadeat. Hactenus ergo conclusum osto et Spiritum et verbum in hoc no-gotio a nobis bene conjungi, et bene alterum ex altero probari, nec tamen

nisi injustissimo Circulum nobis impingi.

808쪽

coROLLARIA RESPONDENTIS.

I. An aliquis detur Controversiarem supremus et insanibilis udox praetor Spiritum S in Scriptura loquentem N. e dia Ponti ios. II. An detur Seientia quaedam media in Deo, aut Deeretum conditionu-tum N eo ura Meiniano et Remo erantes. III. An voluntas quae vulgo si Lot ea quas beneplaeti dieitur inter se pugnent 8'. hirno nulla eo volimsa signi quo non m esiam sano sensui ne laciei. IV. An Jus Dei heno distinguatur in Natural otiositivi , ita ut quaedam bona sint quia Deus vult, quaedam Deus velit quia bona sunt pV. An quia Deus non otiosa sed os ei permissione et directione eo eurrit ad malas hominum actiones possit dici concurrero etiam effective et peccati auctor et eausa proinde conseri γ' contra Pone os et alios qui serperam et per inrignem eaiumniam hae blasphemiis, quam toto pectore eae

oramur, sententiam nostram gravare solari

V An fidos imputatur in justitiam 2 D. VII. An fides justifieans et temporaria gradu tantum et duratione, annon etiam speerio et essentialiter distinguuntur M prius A p L