De necessaria secessione ab ecclesia romana, disputationes: disputationum ...

811쪽

Respondente ABRAHAM PELEo, Vivracensi. I. Cum nullum in momentosissimo Iusti me nis Articulo et gravissima quae nobis super hoc cum Pontificiis intercedit Controversia, plausibilius pro Mati attonsiporum argumentum occurrat celebri Jacobi loco, c. ii. nullum certe e frequentius Vel acrius urgeri ab Adversariis soleat operae pretium aliquod facturos nos sumus arbitrati, si paulo accuratius velitatione hac Academica in illum locum inquirentes, neque ipsiun Sophistis ullatenus favere, nec quicquam a Vera et genuina Iusti- Mationis gratuitas doctrina a Paulo traditu alienum continere cum bono

II. Ut ergo commode disquisitio haec institui possit, primo Dissicuuta ipsa proponenda est, tum expendendi Varii vel solutionis vel conciliationis modi. Dissicultas per se patet; nam cum Paulus passim in Epistolis suis ustificationem fidei sine operibus tribuere soleat, ut Rom. iii 28 Gal. ii 16 h. i. 8, 9, Jacobus tamen e presse illam transcribit operibus c. ii 24 Videtis E quod homo justificatur ex operibus et non ex fide soluma' Neque in thesi tantum haec α--λον- videtur occurrere, sed et in hypothesi respectu Abraham credentium Patris, nam quod Paulus constanter de eo praedicat fuisse ipsum sola fide et non operibus justificatum Rom. iv. 2, 3, juxta priscum Or ovium, Credidit Abraham Deo et illi imputatum est ad J uuam;V hoo ipsum aperte negare Videtur Jacobus c. ii 21 Abraham Pater noster nonne ex operibus justificatus est oblato filio suo Isaac supra altare Τρο-do statuendum Videtur, et Jacobum repugnare Paulo, vel Paulum non ita praefracte justificationem fidei tribuere, quin possit etiam et debeat oporibus tribui ex Jacobo quod Vellent Pontificii. III. Hae sane prima fronte plane ais rari videntur nisi accedatur ad sententiam Adversariorum. Sed Videntur tantum, nihil enim tale essemipsa jam sumus arissime ostensuri. Non nos equidem latet quosdam vel propter unum hunc Ioeum totam Jacobi Epistolam ex anone e pungere voluisse, et ad libros Apocryphos referre, quasi non posset ullatenus Jacobus cum Paulo et reliqua Scriptura in negotio Justifieationi.

812쪽

732 D coNcORDIA PAULI ET IACOBI, ETC. DISPUT. LV.

conciliari, qua in sententia fuerunt Centuriatores agdeburgenses, Cent.1 lib. ii. c. 4, post Lutherum Μagistrum suum, quem in primo certaminis cum Pontificiis servore iniquiorem fuisse huic scripto constat; eg vi enim esse Epistolam vere Apostolicam imo eo usque processit ut Stramineam appellarit, non absolute sed comparate prae Paulinis quod tantopere Pontificii exagitarunt, quamvis non durius quam Eusebius multo prius ita sit locutus, et postea re melius perpensa duriora hine verba deleverit, et judicium suum de hac pistola correxerit, ut edutiones posteriores Bibliorum Germanicorum testantur. Nec tantum inter Evangelicos reperti sunt qui de authoritate hujus Epistola dubit rint; fuerunt etiam et inter Pontificios, Caietanus praecipue qui in eodem luto haesisse Videtur, ut apparet ex indice errorum illius quem cithari-rinus collegit. Utrisque Vero praeivisse videntur Eusebius et Hierona mus, qui hanc Epistolam jam olim a nonnullis νοA-σεαι pro adulterina habitam esse V scribunt, Euseb. lib. si histi Eccloa. e. 23, Hieron in Catia Script Ecclesiasticorum. IV. Sed hoc est nodum secare non solvere, neque istius loci tanta ridetur esse difficultas ut cogamur eo devenire, et Epistolam quae se tot κριτη- eis et in sin et in doctrina Vere divinam praedicat propter laves scrupulos statim pro ο νιγράφω e saltem libro Apocrypho et dubiae fidei habere debeamus facile enim conciliatio institui poterit, siquidem aco rate utriusque Apostoli et seopus si verba expendantur; quod ut inua

fiat, primo omnium refellendas erunt Pontificiorum glossae qui hanc con-iniationem tentarunt infeliciter deinde afferenda erit ora et genuina oonestationis ratio, et a eavillis Adversariorum vindieanda. V. Pontificii non olom modo omne hie sese comparant ad hane tollandam ἀντιλογίαν merique putanteommodissimenodum pomosolvi distin tione tistimationis primos et asera in duplicem enim vulgo constituunt,

primam qua homo ex injusto fit justus, secundam qua ex justo fit justior per justitiae incrementum, illam, quae peragitur per inIusionem habitus fido et haritatis, istam, quas per exoretuum harum Virtutum et bona opera promovetur illi Praeparationes et meritaeonmi praestruunt, isti merita eondigni subatomunt. Paulum orgo volunt laquilas Juatimeation prima brinali per habitum haritatis et hane negare operibus; IMobum varo do Juataeea ne actuali par bona opera, et hanc tribuo oporibus. Si videntinum Conelli vium a s o, e Io Beuamin de Justis lib. si e 16, et lib. iv. c. 18 Noa igitur dicimus Paulum loquido prima Iustifieatione qua homo ex impio fit justus, Jaeobum de Meunda qua Iustus omitur Juauor.' Si alii bono multi ex in eommuni ino. VI. Vorum tiis lificultati modori nequit, ne advorsantes sententias ne componore. Nam distine hsae Justificationia vanis simum est ingenii ipsorum figm-tum, quod nee eum Scriptura noe eum recta ratione Mars potest. Primo supponitur falsa hypothesis, quod .e --n os Adversariorum, ---ἀ-- seni t esse acrum pisa - qui 1 infusione habituum onsistat, eum onato ex Seriptura αα- esse mere foro. - et judicialem qui non in nobis in orantor, sed pro notis otia nobis Ooram Deo νει-- perficitur, utpote qui ritu sit in remissione peccatorum et imputatione Iustium. m. iv. 6, 6, 7, unde oondamna me ae sinoni opponitur, Rom. viii. 34, et per pro mum Iudieiiasin de--hitur. m. ni. 22. m. iv M. Seoundo, eonfunditur Mae eum --ἄνεμο αε, nam quod illi via de in ione inaritatis, vel domi domine mento per bona opera Iomuntur, pertinet quidem ad alterum illud honestorum Chela quod in rogenera ne situm est eum paulatimo meo siserianism Perseiatur, paulatim auginis ita ut

813쪽

fidelos de luce inqueem, de robore in robur, de gloria in gloriam progrediantur, et Virtutem virtuti addentes 2 Pet. i. crescant in omnibus in eo qui Caput est Eph. v. 16, sed nihil commune habet cum Juatifieations

forensi quae uno actu apud Deum semes peragitur, unde etai Hua sen-m potest in nobis vel intuor e minor fieri pro vario hominis at tu, quo Videtur respicere locus Apoc. xxii. 11, qui justus est justim tu adhuc,' Ius tamen ipsum semel collatum idem semper manet αμεταμελητως, nec augeri potest aut minui. Tertio, salao Justineationem priamam de qua Paulum oculum fuisse volunt adscribunt charitati, eum ipse constanter fidei, nunquam vero charitati eam tribuat. Quarto, dum istis Iustificationes se mutuo elidunt, prima evertit secundam, secunda enervat primam ; nam si per primam perfecto sumus Deo reconciliati, et in statu felicitatis constituti, quid opus est secundi si secunda ne maria est, E. Prini non Vere nos justificinerit, et si ne Iustificationis quidem nomen merebitur primam autem absolutam esse omnibus numeris et perfectam ex adjunctis et effectis patet, quia pacem conscientiae post aetrahit, Rom. v. 1 gloriationem apud Deum, ibid. ver 2, 11 felicitatem et aalutem omnimodam Rom. iv. 6, 7. Quinto, sic non tantum duae si tuenda essent Iustificationes, sed multo plures, prout enim varii sunt et pons infiniti gradus incrementi Iustitiae, cur non pariter tertia, quarta, otquinta, et sic deinceps pro variis illis gradibus admitteretur Justificati,

Sexto contumeliosum eat in sanctissimum meritum Christi, Maerere secundam Iustificationem quas in nostris operibus consistit m orem, minorem,

digniorem esse apud Deum, quam primam quae solo Christi merito nil tur, et quidem non primum, sed secundam Justificationem moreri vitam aeteream Ita sellicet meritum Christi deprimitur et superbiae venenum ad gloriandum coram Deo cordibus hominum affatur, dum liberum ambitrium gratis eooperari in hae justificatione fingitur, si opera nostra meritum Christi vo superabunt, quod blasphemum, HI perficient, quod ridiculum. VII. Quamvis vero daremus quod salsissimum eat, distinctionam hane ex Scriptura probari posse, certum tamen est eam hulo Jacob loe -- plicari non posse nec debere. Primo, quia loquitur quidem do Justine tione, sed de Iustificationis incremento verbum ninum facit, unde perperam illi haec asingitur sontentia. Secundo, quia ex serie patet eum verba sacere de homine qui fidem jactans sine operibus se extat et per eam solam justificari, ostendit vero inanem esse hanc gloriationem, fidem enim illam mortuam esse quae careat operibus, et necessario opera requiri ad id ut justificetur; at si mortua censetur fides sine operibus, mortuua pariter censendus est spiritualiter qui illam sibi tribuit, atque ita non potest justior fieri per opera, sic enim supponeretur jam habere aliquam justitiam, quam nullam habet inmon, sed justus tantum reddi dum per opera talia justifieatur. Tertio, si vera esset illa conciliauo sequeretur Abrahamum simul eodemque tempore fulsae utroque modo justificatum; at posterius ex istis absurdum foret, quia sic opera fidei utramque justi-fieationem praecederent, quod i i Adversarii negant Consequentia patet ex Jac. i. 23, ubi inquit, tum impletam fuisse illam Seripturam amerentem Abrahamum Deo credidisso et illi hoc imputatum esse ad justitiam, quum Isaacum obtuIit in sacrificium,' id quum ex operibus fidem suam ostendit undo ita colligero licere conferendo Jacobum cum Paulo, uuando Abrahamo fides sua ad justititim imputata est, tum justificatus eat absque operibus, ex aulo ad Rom. a proinde prima illa Barmini Justificatione, At quando per bona opem, et nomininmier filii sui oblationom fidom suam demonstravit, tum fido esua ipsi ad Jua

814쪽

tiam imputata est, ex Jacob LE. tum etiam justificatus absque operibus, ac proinde simul et per opera fidei, et absque operibus ex fide justificatus

est, in secunda. Quarto, Omne pus justum et Vitae aeternae meritorium est ex fide, teste Adversario qui asserit, Ii iv. c. 18, non posse quemquamea edere opera ex quibus coram Deo justificetur nisi prius a Deo justus

sat prima illa justificatione quae est ex fido absque operibus At illa fidos Abrahami quae illi ad uinuam reputata est, fuit opus justum et meritorium, proque tali a Deo judientum et acceptum, quae sunt ipsa Bellarmini verba ibidem unde fides illa debuit esse ex alia fido, et illa

deinceps ex alia, eadem enim semper Valet ratio, et sic in infinitum; Quum E justificatus est ex fide absque operibus ut vult Paulus justificatus est ex operibus ex Bestamino, ac proinde coincidit utraque hinc quam statuit Justificatio. Viderunt hoc et ipsi Iesintsan Unde Justinian. in ep. ad Rom. c. iv. hanc conciliationem ejicit duabus potissimum adductus rationibus : 1 quia si locus Gen. V. agit de prima Iustificatione impii, ut avius docet, necesse est acobum abuti hoc testimonio ad Justificationis secundas naturam declarandam 2 quia non bene Justificationi secundae tribui potest quod illi tribuit Jacobus quod Abraham per eam dicatur amicus Dei factus, siquidem jam pridem fuit amicuso Justus. Idem senu Estius in Jac. c. ii. non ignobilis ex eadem S eietate Scriptor. VIII. Alii . Pontificii quibus non placuit istiusmodi commentum,

aliam conciliationis viam iniverunt, non distinguendo Iustificationcm, sed opera quae fiunt ante et post dem PauIum negare quidem nos justificari oporibus, sed iis quae praecedunt fidem et quae facta solius naturae viribus sine gratia Christi, qualia Gentiles exorcebant et jactabant Judaei, Iacobum ero ustificationem tribuere operibus, sed iis quae fidem sequuntur et sunt per gratiam Christi. Itaque nussam hactenus intortos esse repugnantiam. Hae est frequentissima distinctio apud eos qua conantur eludere loca omnia Paulina quae adducere solemus contra Justitiam inhaerentem sive Justificationem ex operibus, quam ex Lombardo et Thoma haustam retinent omnes sere recentiores, Bessam Beean. ΑΙ-phonsus a Castro, Salmero, alii Justinian Vero poculiaritor, Estius, irinus illam urgent ad istorum locorum conciliationem. IX. Sed non commodior est haec solutio praecedenti. rimo, quia sausissima nititur hypothesi, Paulum nimir in Disputatione sua excludore tantum irregenitorum opera quae fiunt ante fidem, non ero alia quae arenatis fiunt illamque consequuntur At contrarium patet innumeris argumentis, primo dicimus cum Salmerone, dum ipse rejiciebat distinoum nem operum caeremonialium a moralibus quae ab Hiis afferri solat, non

esse limitandum quod Apostolus non limitavit,' sed Apostolus absoluteo simpliciter excludit a Iustificatione opera omnia absque uua restrio. tione et limitatione, . non quaedam tantum, sed omnia intelligit S cundo, operibus malis nihil necesse fuit tanto molimino justi auonam detrahere, hoc enim apud omnes fuit in consesso at omnia opera sino fide facta mala sunt, siquidem, teste Apost. quicquid fit sine fide pomoatum est,' Rom. xiv. 23. Tertio, sic inteIligenda est exclusio operum apud Paulum ut omnis excludatur gloriatio Boni iii 27 At nisi simpliciter omnia omnino excludantur opera etiam facta post fidem, non erit Exclusa gloriatio, siquidem opera illa finguntur procedere simul cum gratia ex virtute liberi arbitrii, et statuuntur esse merita condigni, at ubi est moritum aliquod ibi est Ioriatio, si Abraham ex oporibus justificatus est, habet de quo glorietur,' Rom. iV. 2. Quarto, Exempla a Paulo vilata Abraham et Davidia Rom. iv. non sunt de ipsis ante conversio-

815쪽

nem et fidem, sed de iis jam conversis. Si de Abrahamo loeutus suisset

eum primum ex Ur Chaldaeorum Vocatus est, aliqua cum veri specie Oxelusiva posset restringi ad opera quae Vocationem ejus praecesserant,

sed loquitur de eo jam converso et in medio pietatis curriculo constituto, in quo procul dubio multaciam bona opera ediderat, et tamen eum quaerit rationem justificationis ejus, pronunciat non operanti sed erodenti fidem imputatam fuisse ad Iustitiam. Sic David quum μα- ινρον hominis praedicat in remissione peccatorum, et depreeatur judicium Dei, Psal. xxxii 1 et cxliii. 2, non loquitur de se ut infideli et irregenito, sed fideli jam et converso. Sic Paulus ipse non tantum de operibus praecedentibus conversionem suam lactis in Pharisaismo dixit ea ducer se do- trimenta et pro nihilo habere, sed et de caeteris omnibus quae ab ipso ut Christiano proficisci poterant; postquam enim dixit,Ver. 7. quae mihi erant lucra duxi damnum promer Christum,' loquens in praesenti inquit, αλλὰ μενουν γε -- ζημα λαι non tunium, Illa abjicio, sed etiam haec omnia reputo damnum esse,' &c., Phil. iii 8. Quinto, id ipsum etiam colligitur evidentissime ex scopo Epist ad Gia et statu quaestionis quam persequitur Paulus neque enim quaestio erat an solis operibus ante fidem et

sine Christo possent ustificari, quod pertendebant Iudaei qui Iustitiam

suam coram Deo stabilire satagebant, sed an opera conjungenda ossent eum fide in articulo Iustificationis, quod urgebant Pseudo-Apostoli et alii falsi fratres Iudaietantem; nam cerim est ex serie orationis et scopo epistolas eos adversus quos disputat Apost non fuisse puros Iudaeos, sed tales qui Christianismum professi Legem cum Evangelio, vires humanas eum gratia Dei opera cum fide in Iustificationis negotio conjungere nutebantur; nam si cum aperti Judaeis res illi fuisset, minus solida et fi ma viderentur pleraque ejus argumenta quum ita concludit, si per L gem Iustitia, E. Christus frustra mortuus est,' at ii 21 si ex Lega haereditas, E. non ex promissione,' Gal. iii 18, c., quod haud gravato con muri erant Iudaei, sed cum MVersus semi-Judaeos et Pseudo-Chri tianos disputet, fimissima est istius argumenti consecutio, quia ne minum quidem ossiet a Christo praestiti pars nostris quibuscunque operibus tribui potest quin gratia deianatissae gratia. X. Soto, si non exesudantur omnia omnino opera etiam renatorum quae fidem sequuntur, non poterit constare antithesis quam toties urges Paulus inter duo cedera, Legale et Evangelicum, ut plane --τατα et

incompatibilia, quia in illo obedientia propria, in hac aliena et imputata justificamur, Rom. iv. 6, et x. GH. iii 12, Phil. iii. per illud in nobis, per istud in Christo 2 Cor. V. 21. Jam Vero si per opera etiam justificamur in foedere gratias, utique perperam Apost hunc justificationis modum tanquam foederis Legalis proprium constanter Evangelico detraxit, siconim non minus sub Evangelio quam sub Lego per opera justificaremur. Soptimo, si ea fuit Pauli sententia quae illi tribuitur ab Adversariis, excludendi selliost tantum opera naturae et ante fidem, mirum est quod Apost. toties tam diserto et constanter fidem opponit operibus, nunquam Vero Opera naturae operibus gratior, quod tamen inprimis secisset ad ejus propositum ad declinandam invidiam qua gravari solebat, nam ipsius Adversarii ejus doctrinam ex eo potissimum traducere solebant, quasi laxaret habenas eam et peccatorum esset pulvinar gratuitam P catomma missionem promittendo si itaque credidisset Justificationem seri ex op ribus gratiae, nonne proclive illi fuisset respondere se non negare simplieiter Iustificationem ex operibus, sed tantum ex operibus naturae sine fido factis, Cum vero toties tam diserte et constanter Apost Iustificationem fido tribuat et adimat operibus, nulla unquam adhibita ex ptione

816쪽

736 DEAEONCORDIA PALLI T AcOBI, ETC. DISPUT XXV. aut distinction operum, liquidum est eum omnia omnino opera ab hoo negotio exes a Voluisse. Ex quis , ne plures rutiones congeramus quaa ad evertendam hane Adversariorum hypothesim afferri possent, satia oonstat non posse hac via tolli repugnantiam inter Apostolos, cum Paulus utraque opera et naturae et gratia complexus fuerit. Accedit etiam quod neque admissa hac gloma Jacobus cum seipso consentire Videretur,

dum ait Scripturam quae describit Juatificationem fidei Abrahami implo- tam fuisse eum obtulit filium suum; nam duobus modis tantum hoc intento potest, vel ut sensus ait Abrahamum credidisse et ejus fidem imp tatam fuisse in partem Justitiae, vel in solidam et plenam justitiam Gai posteriori sensu intelligatur, cadit Adversariorum sententi iam si Mea pro solida justitia reputata est, nihil opus fuit operibus si priori, non minus absurda erit ratiocinatio, Scriptura testatur Abrahamum sui Equadantenus Justificatum eum credidit, E. hoc testimonium Scripturas impletum est cum offerret filium, nulla Vero hic est cohaesio et dependentia, ne jam dicamus perperam Iustitiam hominis in partes dividi,quaia posset diei imputari ad Iustitiam quod locum Iustitia tantum partialis et imperseetas obtinet. XI. Missis ergo Pontificiis qui caeco errorum suorum praejudicio

fascinati Verum nec vident nee videre volunt, et nihil aliud agere videntur, quam ut quibuscunque possunt modis ii 43--υ δουλε-σι Age vid amus qui ha in parte statuant Orthodoxi Diversimode enim seru-Pulum hunc tollere etiam sategerunt Quidam distinguendo uati eati n m coram Deo et eo in homininus, ita ut de illa Paulus, do hac vero Jacobus loquatur Alii distinguendo O per quae Vel propria sumi po sunt, Vel metonymico Pro causa sun nimimam do, ut Paulus operibuaproprie sumptis justificationem detrahat Jacobus vero eandem illis tribuat, ae metonymico intellectis, id fidei visas et effines. Verum quia neutra videtur plane satisfacere, Non prior, qui ut ex progressu patebit, aliquid tutorius ui Jacobo videtur insinuari praeter ostensionem justificationis coram hominibus, Non posterior, quia durior eat et minua autata haec metonymica locutio, nec cum textus circumstantiis ubi fides et opera distinguuntur et praesertim M. 22, satia consentire videtur di piciamus annon facilior quaedam locum interpretandi, et dissicultatem propositam tollendi ratio nobis suppetat. XII. Hic vero duo ante omnia praestruenda sunt fundamenu Ioco:

Primo, hanc non eas Veram et realem, ain tantum apparentem conis

dietionom, nam quia dixerit Apostolos hosce qui manus conjunxerant ad cooperandum Gai si s linguas tamen divisisse ad contendendum primo eum idem Spiritu per utrumque Apostolum lacuis sit, qui non eat Etiam et Non, sed Etiam in Christo 2 Cor. i. 19, id constantisiam Verutas fieri nequit ut quicquam sibi ipsi MVersum et repugnans Maoruerit; itaque si per Paulum Justineationem soli fidei, per Jacobum ero eandem et operibus acceptam refert, illud utique intelligendum est πιι αλ a εγαλλο secundo, tenenda etiam est Theologorum mula nullum esse fidei dogma quod non alicubi in Scriptura claria et perspicuis Verbia r ponatur,' nam ut bene August. de docis Christi. l. i. c. 6 magnifice et salubriter Spiritus S. Scriptura ita modificavit ut locis apertioribuasami oecurreret, obscurioribus Vero fastidia detergeret, nihil enim seres illis obscuritatibus eruitur quod non planissime alibi dictum reperiatur,' perspicuita vero illa quaerenda ea potissimum iis in locis ubi argumentum tractatur ex proseas et tanquam in propria sed aua Unde quumqviestio circa tiae aliquod dogma oritur, recurrendum est ad illa loea, ut ex iis de casteris judicium sat in quibus Scriptore mori foris obscuri

817쪽

DISPUT XXV. DE CONCORDIA PAULI AET MACOBI, ETc. 737

vel saltem obiter tantum et aliud agendo do eodem verba fecerunt. Cum ergo quaestio ait de momentosissimo ReIigionis nostrae articulo, videndum inprimis ubi dogma istud expresse et velut in propria sede tractetur Constat autem, et eino ut opinor dissileri audebit argumentumhoe propriissimis et clarissimis effatis a Paulo proponi non semel in epist. ad Rom. Gai et Ephes. ideoque non Paulu ex Jacobo qui semel tantum et aliud agens justificationis meminit, sed potius Jacobus ex Paulo exponendus, qui toties tamque perspicue mentem suam hic aperuit videndumque diligenter ne quid in enodatione loci Jacobi afforatur quod analogiae fido in hoc articulo a Paulo constitutae repugnet Hoc vero facile fieri poterit si quatuor haec diliginti examine ponderemus : 1. Occasionem et Scopum utriusque Apostoli 2. Nomenesationem fidei quae utrobique usurpatur 3. Vocabulum Iustificatisma de qua fit mentio; 4. Σωέσιν Variam ominis qui justificatur. 1.x hisce enim quatuor plenam Jacobi eum Paulo conciliationem pendere arbitramur.

XIII. Hic E. obversari primo illud debet Hilarii, Intelligentiam

dictorum ex causis sumendam esse dicentium; ex varia enim sermonis occasione Varius oritur loquentis scopus et diversus loquendi modus, ut

aliter Christus loquitur ad praefractos et superbos Pharisaeos, aliter ad auditores cupidos Veritatis et demissos, aliter Paulus se comparavit cum Timotheum in gratiam infirmorum incumcidit Act. Vi 3 aliter cum Titum ob salsorum fratrum contentionem circumcidi noluit, Gal. i. 3. Ita hic occasio et scopus utriusquo Apostoli mirum quantam lucem inserat huic negotio. Et ad Paulum quod attinet, Scopus ejus in Epistolis suis non est obscurus, nimirum, ut potissimum illi certamen fuit cum Pharisaeis et Pseudo-Apostolis qui merita sua et justitiam vel pro gratia substituebant, Vel cum gratia comungebant, ita in eo totus fuisse vidc-tne ut justificationi veram rationem et causam declararet, eamque o tis in solidum per fidem apprehensas, nullis autem Oporibus nostris quaecunque tandem illa sint, transcriptum iret in eumque finem adducit oxempla Abraham et Davidis qui non alio modo justificati sunt. Jacobus vero longe aliud intendit, diu quippe hominum genus aggreditur, Epicureos scilicet et Libertinos qui Verbo et ore tenus fidem Christianam prosessi, ita et factis eandem abnegabant, atque ita gratiam Dei in carnalem licentiam et profanam peccandi securitatem conVertebant, acqui centos interim in tali fidei simulachro quasi propterea essent omnium justissimi Iacobo ergo propositum est arguere neglectum hunc operumst stultissimum eorum delirium qui inter Christianos fidem cujus nomen erat illustre extera tantum specie et profession metiebantur, fidem jactabant, opera negligebant. Hi autem quia Iustificationis fides nomino abutebantur, et ex sententia Pauli perperam intellecta, nec non ex Abr hami exemplo, studium bonorum operum ceu inutile et supervacancum susque deque habebant, Jacobus eodem exemplo in illos retorto inanem illam jactantiam contundit, ut ne sola professio tantum suffcere, Vel in ea ora fides sita existimaretur. Vidit hoc Aug. in sal oxi. Iacobus,' inquit, vult corrigere eos qui male Paulum intelligendo, nolebant beno operari, de sola fide praesumentes.' Itaque adVersus utrosque sicut contraria plane sui controvorsia, contrario etiam modo fuit disputandum. Illi adversus quos disputat Paulus πεrum Justitiam stabiliebant, Isti cum quibus agit Jacobus, non operum modo justificationem, scd ipsa etiam opera quasi parum homini Christiano necessaria do medio tinebant; sicut E adversus illos ita defenditur gratuita Justificatio ex fido, ut bona opora non tollantur quin potius passim effcacissime commendontur, sed tantum ususcandi Vis illis detrahatur ita advorsus, A

818쪽

738 DE AEONcORDIA PAULI ET IACOBI, ETC. DISPUT XXV.

istos liquidum est opora ita stabiliri, non ut justificandi vis illi tribu

tur, sed ut vera Iustificatio ex illis tanquam ex effectis colligatur. Illio de causa Iustificationis quaeritur, hic de offectis, Illic excluduntur opem tanquam Justificationis causas, hic admittuntur tanquam effecta, Illic di ceptatur quomodo justificemur, hic quomodo justificatos nos esse intelligamus, Iulo negantur opera praecedere justificandos, hic dicuntur justificatos consequi, Illic agitur cum Pharisaeis et Iustitiariis, hic cum Epicureis et Ρromnis. Ergo pro ratione scopi quem intendebant et hominum ad quos scribebant, diversimode Apostoli mysteria haec fidei ad institutum suum accommodare debuerunt Ut enim parum apposite Paulus opera ursisset adversus Pharisaeos qui nihil nisi opera quaerebant, Ι- frustra Jacobus adversus profanos probasset nos non justificari operibus, qui opera ne ut testimonia quidem et effecta justitiae requirebant, nedum ut plusquam par esset illis tribuerent. XIV. Ex quibusdam satis liquot nullum hic esse Iacobo cum Paulo

certamen, quandoquidem enim diversum plane scopum respiciebant, diversa itidem ineunda fuit via ut geminum illum errorem, et perbioe a-risai e ex operum salsa confidentia, et Profanoe licentios cum vana fides jactantia, ex cordibus hominum radicitus evellerent. Ut Vero ad superbam retundendam eorum arrogantiam qui bona sua opera jactantes iis

praefidebant, indeque se justificatum iri praesumebant, nullum Abrahami exemplo aptius afferri potuit, qui sane si quisquam alius mortalium ex bonis operibus quibus ejus ita sancta relucebat, iustificari debuisset, quod cum ne ipsi quidem contigisse coram Deo doceat Apostolus, quantominus cuiquam ex ejus posteris hoc idem sperandum fuerit aut praesumendum' in ad larvatam impietatem carnalium hominum retegendam Rahabae exemplum inter alia convenientissimum fuit, quippe quae nuper tantum ad ori Dei cognitionem et cultum conversa et in vera

religione adhuc neophyta, fidei tamen sus Veritatem insigni in charitatis et misericordis opere erga Veri Dei servos comprobavit et testata est, quanto magis idem Christianos homines deceat in Christi schola sub luco et gratia Evangeliea enutritos lXV. Quanquam vero Bellam lib. v. de Iustifici, e. 18, nonnihil hic

reponere conetur, dum contendit scopum Jacobo misso non demonstrare M Musa sit vera fidos,''sed' Fidem veram atque Catholicam ad salutem sino operibus non sui ere,' et fidelem qui bene operatur in justitia crescere, qui male operatur justitiam amittere, et fidem in eo mortuam et otiosam manere, quod probaro Vellat, tum ex auctoritate Augustini qui, lib. do fid et o r. c. 14 doco Iacobi Epistolam dirigi adversus haeresin tunc recens exortam eorum qui dicebant fidem ad salutem sine operibus sumere, tum ex c. i. 22 Estote saetores Verbi non tantum auditores,' et c. ii 1, ubi hortatur eosdem ne habeant fidem D. N. in προσωπολη- Hoe, inquam, nussius est ponderis et facile retunditur 1. Peccatur ignoratione Elenchi, aliud nim os loqui de scopo totius Epistolas generali, aliud de scopo particulari hujus capitis, atque inprimis postremae ejus pericopes, dremus enim facito scopum generalem Jacobi in hac Epistola non esse tantum ostender Arinis sit vera des, siquidem constat totam Epistolam paraeneticam csso quae hortatur fideles ad constantiam in affictionibus, perseverantiam in fide, et prosectum in vita Christiana sed negamus peculiarem hunc scopum esse istius capitis. Imo contrarium evincimus ex ipso textu, ex quo constat Iacobum non agere primario et principaliter de A Justificationo, sed do fide, non de justificatione hominis peccatoris, sed de manifestatione hominis fidelis, atque adeo de ipsa fidei demonstratione. Patet tum ex proposition Apostolica disputationis, tum ex ejusdem

819쪽

DISPUT XXV. DR CONCORDIA PAULI ET MACOBI, ETO. 739

Illic inquit, Fratres mei, ne ἐν προσωπολη ψιαι habete fidem Domini nostri Jesu Christi gloriosi. 'asthic, Quae utilitas, fratres mei, siquisfidem habere dicat, opera Vero non habeat, potestne ista fide eum servam γ' Ex quibus liquet, de fido tantum quaestionem fuisse, eaque ostendenda operibus citra προσωπολιμών, nam ut in primo Versu docet prosopolepsiam non posse cum fide bene consistere, ita ver 14 generale notat hypocritarum Vitium qui inani fidei jactantia gloriabantur, licet operum curam negligerent, O cupans enim objectionem alicujus hypocritae qui fidem solam obtendens, de justificatione et salute securus videbatur, ait quos utilit ,'atres mei, M. Insequentibus omnes probationes suas hinc petit Apost quod fides absquo operibus nulla sit, quod sit mortua, Ac Conclusi idem ostendit Ver 26, quemadmodum enim corpus sine spiritu mortuum est, ita et fides sine operibus mortua est,' de fido enim coneluditur quae vera sit et vitalis, non de justifications. Ex quibus liquet verum scopum Apostoli esse docere, non eam esse oram et salvificam fidem quae per opera se non ostendit de qua gloriabantur isti hypocritae, sed inane tantum ejus simulachrum, ut corpus vivum non est quod non respirat Itaque fideles si velint esse reipsa quod videntur debero in id sedulo ineumbere ut fidem suam operibus testatam iaciant. 2. eceatur otiam salsiss. yyoth nim fidem quae operibus do-atituitur esse veram et Catholicam quamvis ad salutem non suffciat, cum tamen Iacobus eam mortuam vocet et Drab eam. 3. Aliud est ad salutem sine operibus non suffeere, aliud ad salutem acquirendam sive ad justificationem, prius non illibenter concedimus, fidem scilico non suffeere sine oporibus ad salutem possidendam et adeundam, ut qui novimus opera viam esse ad coelum quam Deus paravit ut in ea ambulemus, ph. i. 10, sed posterius negamus contra Pontificios qui vellent opera fido adjungere in articulo justificationis, eum tamen luco meridiana clariu sit Scripturam eam soli fidei tribuere, ne aliter fieri posse quin abrogetur foedus gratiae. 4. Merum est figmentum quod ait Jacobum loqui de ineremento Justitiae, cum nihil tale vel expresso in ejus Verbis eontineatur, vel per necessariam et evidentem consequentiam ex illis olici possit. XVI. Frustra vero ad Augusti provocat, nam dicit illo quidem temporibus Apostolorum, non beno intellectis quibusdam sententiis Pauli, putasso quosdam ad salutom obtinendam fidem solam suffcere, id solam fidei professionem et praesumptionem, quod patet statim ex ipso loco cum ait, apostolus quum diei hominem justificari fido sine operibus, non hoc vult ut praecepta et proseasa fide opera justitiae contemnantur, sed ut sciat se quisque per fidem posse justificari, etiamsi Legis opera non praecesserint, sequuntur enim Justificatum, non praecedunt Justificandum ' interim tamen fidem hanc nuspiam veram et Catholicam Vocat, sed contra mortuam diserte dieit et per consequens inanem ei ολ νορον, 'Quousque igitur,' inquit, saliuntur qui fido mortua sibi vitam pollicentur; ata August. non urget opctra ut uatificationis eatinas, sed ut Mei'uerus, ut ibid. testatur praeterquam quod aliud est. Idem sine operibus non prodesse, quod ait August. et nos cum ipso agnoscimus, aliud 'fidem sine operibus non suffeero ad Justificationem,' quod vello Adversarius, et nos no-gamus. Nihil Ergo praesidii habet in authoritate Augustini. Nihil etiam ju-Vant loca allata, nam ex primo Jac. i. 22, colligitur tantum finis generalis Epistolae, hortatio scilicet ad sanetitatis studium, quia Ι.ex non auditoros tantum sed et sactores postulat, Evangelium enim cum promissionibus, sua etiam habet mandata, ad quorum observationem nos hortatur Ex altero Vero, e ii 1 nihil potest insem nisi fidem eam vanam Ase quae laborat prosopolepsia, et dostituitur charitate seu bonis operibus, quod illud ipsum os quod

820쪽

740 DE ONcORDIA PAULI ET IACOBI, ETC. DISPUT. xxv.

XVII. Secundo, raeter considerationem scopi, qui utrobique diversus est, distinguenda etiam est voae dei, quae aliter a Paulo sumitur, aliter a Jacobo intelligitur. Paulo a veram et vivam fidem designat Jacobo vero fidem mortuam, larvam tantum fidei quae καταχρη-κως demum nomen hoc sibi vindicat, et quam per moram concessionem, ne de Verbis litigaro videatur, eo titulo insignivit Paulum enim non aliam quam fidem vivam intelligere, clarius est quam ut probatione indigeat, eum non semel testetur eam esse essicacem per charitatem Jacobum vero disputare contra

inanem fidei jactantiam, o huic Justificationem detrahere, multa sunt quae demonstrent. Primo scopus Jacobi jam indicatus, qui potissimum aciem styli stringit in eos qui malo Paulum intelligendo nolebant bene operari, de sola fide praesumentes, ut dicebat Augustinus Igitur fidos Jacobo nihil aliud est quam prosessio vel praesumptio fidei, fides nolenη bene operari,

quae fides non salvifica sed inanis, non Viva sed mortua, non essica sed otiosa et sterilis est. Secundo, Omnes textus circumata tis. Nam eam intelligit fidem, non quam quis habeat revera, sed quam quis dicat se habore, ver 14 Quae utilitas,' inquit, fratros mei, si quis fidom dieat se habere γ' Secundo eam quae in orbis duntaxat et extera proseAsione consistat, ut siquis pauperi nudo et stipem petenti bona det verba, sed nihil subsidii, ver. 15, quemadmodum enim charitas haec quae in orbis tantum consistit inanis est et salsa, ita fides sino charitate et operibus. Tertio, non aliam notat quam ea quae sit mortua, Ver. 17 Sic fides,' inquit, ' si opera non habeat, mortua est quoad se.' Quarto, eam quae sit homini communis eum Daemone, et quae sit tantum divinae Easentiae, non item benevolontiae et gratiae specialis, quod proprium et peculiare fidei ustificantis est objectum, ver 19, credis Deum esse, diaboli pariter credunt, o contremiscunt. ' Quinto, eam quae Vana sit et Vanum hominem reddat, Ver. 20 Vis cognoscere, o homo one, quod fides sine operibus est mortua.' Ex quibus clarum est Jacobum loqui de inani nomino, et mare extema fidei prosessione, quae instar nummi adulterini ostentet quidem summi agistratus πινγ ν et insignia, sed cuprum habeM pro auro, vel stannum pro argento. Unde colligitur fidem aliam a Paulo, aliam a Jacobo praedicari, et per consequens nullam inter eos esse repugnantiam, quia

non assimant idem do eodem, sed do diverso Paulus tribuit Justificationem soli fidei, sed vivae et eficaci Jacobus vero detrahit, sed mortuae et hypocritiem, quae in nuda hominis prosession posita est, vel mere historie voritatis notitia qualis in Diabolos cadit. Facit hic nobiscum J tinianus in Rom. iv. Semper ego existimari, tam Paulum quam Jacobum de prima Abrahae Justification disputare, sed Jacobum suae fidei otiosae dotrahere quod vivae tribuebat Paulus;V iacit Salmero in istum Jaeobiloeum, accedit ad consutandum eorum errorem, qui inani tantum fidei

vocabulo gloriantur, et Christianam libertatem suorum peccatorum Velamentum faciunt, et sibi et mundo, non autem Christo vivunt, ut canes redeuntes ad vomitum; ' facit Tirinus qui agnoscit intelligi fidem a Jaeobo 'quae Vana sit, inanis, infructuosa possessori suo, item exsucca, eXSanguis, elumbis si foeda instar adaveris putrescentis,' quae sane elogia fidei Justificanti quam Paulus urget nemo sanus tribuere ausit. Hoc autem jam observatum fuerat ab August. lib. dofide et operibus c. 14 et quaest ad Dulciti. qu. 1. XVIII. Quamvis vero distinctio hae luce meridiana clarior ait, non Vult tamen eam agnoscere Bessarminus, imo Omnem movet lapidem, ut eam Vortat, et Jacobum ostendat non minus quam Paulum loqui do vera et salvifica fido rationes assert varias P. Quia acobus eam absoluto fidem appellat, quod nomen in sacris literis semper eram fidem significare solet. α' Quia in eodem capite, ver 22, do eadum fide loquens in persona