장음표시 사용
61쪽
qualis, quam probatus carusque sit nobis, quem rogo pro ingenio, pro sortuna tua exomes In primis ama hominem nam licet tribuas ei quantum amplissimum potes, nihil tamen amplius potes amicitia tua cuius esse eum usque ad intimam ab miliaritatem capacem quo magis scires, breviter tibi studia, mores, omnem denique Vitam eius expressi. Extenderem pre 1lces, nisi et tu rogari diu nosses, et ego tota hoc epistula secissem rogat enim, et quidem efficacissime, qui reddit causas rogandi. Vale.
c. PLINIUS AXIMO SUO S. Verum opinaris destringor centumviralibus causis, quaedme exercent magis quum delectant. Sunt enim pleraeque par-15 vae et exilis raro incidit vel personarum claritate vel negotii magnitudine insignis. Ad hoc pauci cum quibus iuvet dicere Iceteri audaces atque etiam magna ex parte adulescentuli obscuri ad declamandum huc transierunt, tam inreverenter et temere ut mihi Atilius noster expresse dixisse videatur sic in resor pueros a centumviralibus causis auspicari ut ab Homero in scholis. Nam hic quoque ut illic primum coepit esse quod maximum est. At Hercule ante memoriam meam ita maiores 3 natu solent dicere ne nobilissimis quidem adulescentibus locus erat nisi aliquo consulari producente tanta venerationera pulcherrimum opus colebatur. Nunc refractis pudoris et reverentiae claustris omnia patent omnibus, nec inducuntur sed inrumpunt Sequuntur auditores actoribus similes, conducti et 'redempti manceps convenitur in media basilica tam palam sportulae quam in triclinio dantur ex iudicio in iudicium parim mercede transitur. Inde iam non inurbane σοφοκλεῖ Vocantur 5 απὸ του σοφως καὶ καλεῖσθαιJ isdem Latinum nomen inpositum est laudicent. Et tamen crescit in dies laeditas utraquei lingua notata Here duo nomenclatores mei habent sane aetatem eorum qui nuper togas sumpserint ternis denariis ad 35 laudandum trahebantur. Tanti constat ut sis disertissimus. Hoc pretio quamlibet numerosa subsellia inplentur, hoc ingens corona colligitur, hoc infiniti clamores commoventur, cum me 7sochorus dedit signum opus est enim signo apud non intelle-
62쪽
8 gentes, ne audientes quidem nam plerique non audiunt, nec ulli magis laudant. Si quando transiliis per basilicam et voles scire quo modo quisque dicat, nihil est quod tribunal ascendas, nihil quod praebeas aurem facilis divinatio scito eum pessime 9 dicere qui laudabitur maxime. Primus hunc audiendi moremi
induxit Largius Licinus, hactenus tamen ut auditores corroga-10ret ita certe ex Quintiliano, praeceptore meo, audisse memini. Narrabat ille adsectabar Domitium Afrum cum apud centumviros diceret graviter et lente hoc enim illi actionis genus erat), audit ex proximo inmodicum insolitumque clamo-1orem. Admiratus reticuit. ibi silentium actum est, repetiit 11 quod abruperat. Iterum clamor, iterum reticuit, et post silentium coepit idem tertio. Novissime quis diceret quaesivit responsum est Licinus. Ium intermissa causa centumviri in- 12 quit, hoc artificium periit Quod alioqui perire incipiebat, 15 cum perisse Afro videretur, nunc vero prope finditus extinctum, et eversum est. Pudet reserre quae quam fracta pronuntiatione 13 dicantur, quibus quam teneris clamoribus excipiantur. Plausus tantum ac potius sola cymbala et tympana illis canticis desunt: ululatus quidem neque enim ali vocabulo potest exprimi thea-mi tris quoque indecora laudatio large supersunt. Nos tamen adhuc et utilitas amicorum et ratio aetatis moratur ac retinet: veremur enim ne sorte non has indignitates reliquisse sed laborem fugisse videamur. Sumus tamen solito rariores, quod initium est gradatim desinendi. Vale. 25m. c. PLIΝIUS VALERIAN SUO S.
1 Quo modo te veteres Marsi tui quo modo emptio nova' Placent agri, postquam tui lacti sunt Rarum id quidem nihil
2 enim aeque gratum est adeptis quam concupiscentibus. Me 30 praedia materna parum commode tractant, delectant tamen ut
materna, et alioqui longa patientia occallui. Haben hunc stinem adsiduae querellae quod queri pudet. Vale.
C. PLINIUS ANNIAN SU0 8. 351 Tu quidem pro cetera tua diligentia admones me codicillos Aciliani, qui me ex parte instituit heredem, pro non scriptis
63쪽
habendos, quia non sint confirmati testamento quod ius neu mihi quidem ignotum est, cum sit his etiam notum qui nihil aliud sciunt. Sed ego propriam quandam legem mihi dixi, ut defunctorum voluntates, etiamsi iure deficerentur, quasi perfectas 5 tuerer. constat autem codicillos istos Aciliani manu scriptos.
Licet ergo non sint confirmati testamento, a me tamen ut con 3 firmati observabuntur, praesertim cum delatori lacus non sit. Nam si verendum esset ne quod ego dedissem populus eripe-4ret, cunctantior sortasse et cautior esse deberem cum vero
10 liceat heredi donare quod in hereditate subsedit, nihil est quod obstet illi meae legi, cui publicae leges non repugnant. Vale. II. I. PLINIUS GALLO SUO S.
15 Miraris cur me Laurentinum vel, si ita mavis, Laurens . meum tanto opere delectet desines mirari, cum cognoveris gratiam villae, oportunitatem loci , litoris spatium. Decem et 2 septem milibus passuum ab urbe secessit, ut peractis quae agenda fuerint salvo iam et composito die possis ibi manere. 20 Aditur non una via nam et Laurentina et stiensis eodem serunt, sed Laurentina a quarto decim lapide, 0sliensis ab undecimo relinquenda est. Utrimque excipit iter aliqua ex parte harenosum, iunctis paulo gravius et longius, equo breve et molle Varia hinc atque inde acies nam modo occurrentibus 3 25 silvis via coartatur, modo latissimis pratis diffunditur et patescit multi greges ovium, multa ibi equorum boum armenta, quae montibus hieme depulsa herbis et tepore verno nitescunt. Villa usibus capax, non sumptuosa tutela cuius in prima parte 4 atrium frugi nec tamen sordidum, deinde porticus in D litte-30rae similitudinem circumactae, quibus parvola sed festiva area includitur. Egregium hae adversus tempestates receptaculum: nam specularibus ac multo magis imminentibus tectis muniuntur. Est contra medias cautadium hi re, mox triclinium satis 5 pulchrum, quod in litus excurrit, ac si quando Africo mare in-35 pulsum est, fractis iam et novissimis fluctibus leviter adluitur. Undique valvas aut senestras non minores ValVis habet, atque ita a lateribus a fronte quasi tria maria prospectat a tergo cavaedium, porticum, aream, porticum rursus, mox atrium, sil-
64쪽
6vas et longinquos respicit montes. Huius a laeva retractius paulo cubiculum est amplum, deinde aliud minus, quod altera senestra admittit orientem, occidentem altera retinet, hac et 7 subiacens mare longius quidem sed securius intuetur. Huius cubiculi et triclini illius obiectu includitur angulus, qui puris simum solem continet et accendit. mo hibemaculum, hoc etiam Omnasium meorum est ibi omnes silent venti exceptis qui nubilum inducunt et serenum ante quam usum loci eriri ε8piunt. Adnectitur angulo cubiculum in humida cum arum, quod ambitum solis senestris omnibus sequitur Parieti eius in bi is Niotheeae speciem armarium insertum est, quod non legendos 9 libros sed lectitandos capit. Adhaeret dormitorium membrum transitu interiacente, qui suspensus et tubulatus conceptum vaporem salubri temperamento huc illuc digerit et ministrat. Reliqua pars lateris huius servorum libertorumque usibus de-15tinetur, plerisque tam mundis ut accipere hospites possint.10 Ex alio latere cubiculum est politissimum deinde vel cubiculum grande vel modica cenatio, quae plurimo sole, plurimo mari lucet post litin cubiculum cum procoetone, altitudine aestivum, munimentis hibernum est enim subductum omnibus 20 ventis. Huic cubiculo aliud et Drocoetio communi parieterium 11 guntur. Inde balnei cella frigidaria spatiosa et effusa, cuius in contrariis parietibus duo baptisteria velut eiecta sinuantur, abunde capacia, si mare in proximo cogites. diacet uncto serium, hypocauston adiacet propnigeon balinei, mox duae cel mlae magis elegantes quam sumptuosae cohaeret calida piscina 12 mirifica, ex qua natantes mare aspiciunt, nec procul sphaeri- sterium, quod calidissimo soli inclinato iam die occurrit. Hic turris erigitur, sub qua diaetae duae, totidem in ipsa, praeterea cenatio, quae latissimum mare, longissimum litus, villas M13 amoenissimas prospicit. Est et alia turris in hac cubiculum, in quo sol nascitur conditurque lata post apotheca et horreum: sub hoc triclinium, quod turbati maris non nisi fragorem et sonum patitur, eumque iam languidum et desinentem hortum et 14 gestationem videt, qua hortus includitur Gestatio buxo aut 35 rore marino, ubi deficit buxus, ambitur nam buxus, qua parte defenditur tectis, abunde viret aperto caelo apertoque Ventol et quamquam longinqua aspergine maris inarescit. Adiacet
65쪽
gestationi interiore circumitu vinea tenera et umbrosa nudisque etiam pedibus mollis et cedens. ortum morus et ficus Dequens Vestit, quarum arborum illa vel maxime serax terra est, malignior ceteris. Hac non deteriore quam maris acie cena-5ti remota a mari fruitur cingitur diaetis duabus a tergo, quarum lenestris subiacet vestibulum villae et hortus alius pinguis 'et rusticus. Ilinc criptoporticus prope publici operis 16 extenditur. Utrimque senestrae, a mari plures, ab horto pauciores, sed alternis singulae. Hae cum serenus dies et inmo- 10 tus, omnes, cum hinc vel inde ventus inquietus, qua venti quiescunt, sine iniuria patent. Ante cryptoporticum xystus violis 17 odoratus teporem solis inlustreper Nussu cryptoporticus auget, quae ut tenet solem sic aquilonem inhibet sum Vetque, quantumque caloris ante tantum retro rigoris. Similiter Asricum 15 sistit, atque ita diversissimos ventos alium alio latere frangit et sinit. Haec iucunditas eius hie e maior aestate. Nam ante 18 meridiem xystum, post meridiem gestationis hortique proximam partem umbra sua temperat, quae, ut dies crevit decrevitve, modo brevior modo longior hac vel illa cadit. Ipsa 1920Ver cryptoporticus tum maxime caret sole, cum ardentissimus culmini eius insistit. Ad hoc patentibus senestris sayonios accipit transmittitque nec umquam aere pigro et manente ingravescit. In capite xysti deinceps cryptoporticus horti diaetam est, amores mei re vera amores ipse posui. In hac helioca-25 minus quidem alia xystum alia mare utraque solem, cybiculum autem alvis crΥptoporticum, senestra prospicit mare. contra 21 parietem medium zotheca perquam eleganter recedit, quae specularibus et velis obductis reductisve modo adicitur cubiculo modo aufertur. Lectum et duas cathedras capit a pedi-30bus mare, a tergo villae, a capite silvae tot lacies locorum totidem senestris et distinguit et miscet. Iunctum est cubicu talum noctis et somni. Non illud voces servolorum, non maris murmur, non tempestatum motus, non fulgurum lumen ac ne
diem quidem sentit, nisi senestris apertis. . Tam alti abditique 35 secreti illa ratio, quod interiacens dron parietem cubiculi hortique distinguit atque ita omnem sonum media inanitate con- sumit. Adplicitum est cubiculo hypocauston perexiguum, quod raangusta senestra suppositum calorem, ut ratio exigit, aut effun-
66쪽
dit aut retinet. Procoeton inde et cubiculum porrigitur in solem, quem orientem statim exceptum ultra meridiem obli-24 cum usdem sed tamen sereat. In hanc ego diaetam cum me recepi, abesse mihi etiam a Villa mea videor, magnamque eius voluptatem praecipue Saturnalibus capio, cum reliqua 5 pars tecti licentia dierum estisque clamoribus personat: nam 25 nec ipse meorum lusibus nec illi studiis meiδ obstrepuntariaeo utilitas, haec amoenitas deficitur aqua salienti, sed puteos opotius sontes habet sunt enim in summo. Et omnino litoris illius mira natura quocumque loco moveris humum, obvius et is paratus umor occurrit, isque sincerus a ne leviter quidem re tanta maris vicinitate comiptus. Suggerunt adlatim ligna proximae silvae ceteras copias Ostiensis colonia ministrat. Frugi quidem homini sufficit etiam vicus quem una villa discemit in hoc balnea meritoria tria magna commoditas, si sorte balneum 15 domi vel subitus adventus vel brevior mora calfacere dissua-27 deat Litus ornant varietate gratissima nunc continua nunc intermissa tecta villarum, quae praestant multarem urbium aciem, sive mari sive ipso litore utare quod non numquam longa tranquillitas mollit, saepius frequens et contrarius fluctus mmindurat Mare non sane pretiosis piscibus abundat, soleas tamen et squillas optimas egerit. Villa vero nostra etiam mediterraneas copias praestat, lac in primis: nam illuc e pascuis. 29 pecora conveniunt, si quando aquam umbramve sectantur. Iustisne de causis iam tibi videor incolere, inhabitare, diligere msecessum, quem tu nimis urbanus es nisi concupiscis Atque utinam concupiscas ut tot tantisque dotibus villulae nostrae maxima commendatio ex tuo contubernio accedat. Vale.
c. UΝlUS AURIC SU0 S. Quid a te mihi iucundius potuit iniungi, quam ut praesepiorem fratris tui liberis quaererem Nam beneficio tuo in scholam redeo et illam dulcissimam aetatem quasi resumo sedeo inter iuvenes, ut fritium, atque etiam experior quantum apud Maillos auctoritatis ex studiis habeam. Nam proxime frequenti auditorio inter se coram multis Ordinis nostri clare iocabantur: intravi, conticuerant; quod non referrem, nisi ad illorum ma-
67쪽
gis laudem quam ad meam pertineret, ac nisi sperare te vellem posse fratris tui filios probe discere. Quod superest, cum 3 omnes qui profitentur audiero, quid de quoque sentiam scribam emotamque, quantum tamen epistula consequi potero, ut ipse 5 omnes audisse videaris. Debeo enim tibi debeo memoriae Da 4 tris tui hanc fidem, hoc studium, praesertim super tanta re. Nam quid magis interest vestra quam ut liberi dicerem tui, nisi nunc illos magis amares) digni illo patre, te patruo reperiantur quam curam mihi, etiam si non mandasses, vindicas-10sem. Nec ignoro suscipiendas offensas in eligendo praeceptο-5re, sed oportet me non modo offensas verum etiam simultates pro ratris tui filiis tam aequo animo subire quam parentes pro suis. Vale.
c. PLINIUS KRIALI SUO S. Hortaris ut orationem amicis pluribus recitem. Faciam 1 quia hortaris, quamvis vehementer addubitem. Neque enim mera praeterit actiones quae recitantur impetum omnem caloremquem a prope nomen suum perdere, ut quas soleant commendare simul et accendere iudicum consessus, celebritas advocatorum, expectati eventus, sama non unius actoris, diductumque in partes audientium studium, ad hoc dicentis gestus, incessus, discursus etiam, omnibusque motibus animi consentaneus vigor
Io corporis. inde accidit ut ii qui sedentes agunt, quamvis illis 3 maxima ex parte supersint eadem illa quae stantibus, tamen hoc quod sedent quasi debilitentur et deprimantur. Recitan-4tium vero praecipua pronuntiationis adiumenta, oculi manus, praepediuntur quo minus mirum est, si auditorum intentio rem languescit, nullis extrinsecus aut blandimentis capta aut aculeis excitata. Accedit his quod oratio de qua loquor pugnax et 5 contentiosa est Porro ita natura comparatum est ut ea quae scripsimus cum labore etiam cum labore audiri putemus. Et 6 sane quotus quisque tam rectus auditor, quem non potius dulcia 35haeo et sonantia quam austera et pressa delectent Est quidem omnino turpis ista discordia est tamen quae plerumque evenit, ut aliud auditores aliud iudices exigant, cum alioqui his praecipue auditor adfici debeat quibus idem, si foret iudex, maxime
68쪽
7 permoveretur. Potest tamen fieri ut quamquam in his difficultatibus libro isti novitas lenocinetur, novitas apud nostros; apud Graecos enim est quiddam quamvis ex diverso non tamen Somnino dissimile. Nam ut illis erat moris leges quas ut contrarias prioribus legibus arguebant aliarum collatione convincere, Sit nobis inesse repetundarum legi quod postularemus cum hac
ipsa lege tum aliis colligendum suit quod nequaquam blandum
auribus inperitorum tanto maiorem apud doctos habere gratiam 9 debet, quanto minorem apud indoctos habet. Nos autem, si placuerit recitare, adhibituri sumus eruditissimum quemque IoSed plane adhuc an sit recitandum examina tecum, omnisque quos ego movi in utraque parte calculos pone, idque elige in quo vicerit ratio A te enim ratio exigitur, nos excusabit obsequium. Vale.
c. PLINIUS CALVISI SV0 S. Assem para et accipe auream sabulam, fabulas immo nam me priorum noVa admonuit, ne resert a qua potissimum inci-2 piam. Verania Pisonis graviter iacebat, huius dico Pisonis quem mGalba adoptavit. Ad hanc Regulus venit. Primum inpudentiam hominis qui venerit ad aegram, cuius marito inimicissimus, ipsi 3 invisissimus fuerat. Esto, si venit tantum ad ille etiam proximus toro sedit, quo die, qua hora nata esset interrogavit. Ubi audiit, componit vultum, intendit oculos, movet labra agitatu digitos, computat nihil ut diu miseram expectatione suspendit,4 habes' inquid climactericum tempus, sed evades. Quod ut tibi magis liqueat, haruspicem consulam quem sum rhquenter β expertus'. Nec mora sacrificium facit, adfirmat exta cum siderum significatione congruere. Illa, ut in periculo credula poscit mcodicillos, legatum Regulo scribit mox ingravescit clamat moriens hominem nequam, perfidum ac plus etiam quam per-6 iurum, qui sibi per salutem filii peierasset. Facit hoc Regulus non minus scelerate quam requenter, quod iram deorum, quos ipse cotidie sallit, in caput infelicis pueri detestatur. 357 Velleius Blaesus, ille locuples consularis, novissima valitudine conflictabatur cupiebat mutare testamentum. Regulus, qui speraret aliquid ex novis tabulis, quia nuper captare ei
69쪽
coeperat, medicos hortari, rogare quoquo modo spiritum homini prorogarent. Postquam signatum est testamentum, mutat 8 personam, Vertit adlocutionem, isdemque medicis quousque miserum cruciatis quid invidetis bona morte cui dare vitam non potestiset Moritur Blaesus, et tamquam omnia audisset, Regulo ne tantulum quidem. Sufficiunt duae fabulae, an scholastica lege tertiam poscis ' est unde fiat. Aurelia, omata fe-10 mina, signatura testamentum sumpserat pulcherrimas tunicas. Regulus cum venisset ad signandum, rogo' inquid has mihi 10 leges . Aurelia ludere hominem putabat, ille seri instabat: ne 11 multa, Ofigit mulierem aperire tabulas ac sibi tunicas quaserat induta legare Observavit scribentem, inspexit an scripsisset. Et Aurelia quidem vivit, ille tamen istud tamquam morituram coegit. Et hic hereditates, hic legata, quasi mereatur, 15 accipit 'Aλλα τί διατεινομαι, in ea civitate, in qua iam pri-12dem non minora praemia, immo maiora, nequitia et improbitas quam pudor et virtus habent Aspice Regulum, qui ex paupere 13 et tenui ad tantas opes per flagitia processit ut ipse mihi dixerit, cum consuleret quam cito sestertium sescenties inpleturusae esset, invenisse se exta duplicia, quibus portendi milies et dueenties habiturum. Et habebit, si modo, ut coepit, aliena testa-l4menta, quod est inprobissimum genus salsi, ipsis quorum sunt
4 c. PLINIUS ALVISI SII S. Nescio an ullum. iucundius tempus exegerim quam quo nu-1 per apud Spurinnam sui, adeo quidem ut neminem magis in senectute, si modo senescere datum est, aemulari velim nihil
70쪽
I est enim illo vitae genere distinctius. Me autem ut certus siderum cursus ita vita hominum disposita delectat, senum praesertim. Nam iuvenes confusa adhuc quaedam et quasi turbata non indecent senibus placida omnia et ordinata conveniunt,3 quibus industria sera, turpis ambitio est. Hanc regulam Spu 5rinna constantissime servat quin etiam parva haec parra, s non cotidie fiant, ordine quodam et velut orbe circumagit. 4Mane lectulo continetur, hora secunda calceos poscit, ambulat
milia passuum tria nec minus animum quam corpu8 Xercet.
Si adsunt amici, honestissimi sermones explicantur: si non, Io liber legitur interdum etiam praesentibus amicis, si tamen illi,non gravantur Deinde considit, et liber rursus aut sermo libro potior mox vehiculum ascendit, adsumit uxorem singularis 6 exempli vel aliquem amicorum, ut me proxime. Quam pulchrum illud, quam dulce secretum quantum ibi antiquitatis 15 quae acta, quos viros audiast quibus praeceptis imbuaret quamvis ille hoc temperamentum modestiae suae indixerit, ne 7 praecipere videatur Peractis septem milibus passuum iterum ambulat mille iterum residit vel se cubiculo ac stilo reddit. Scribit enim, et quidem utraque lingua lyrica doetissima miram illis dulcedo, mira suavitas, mira hilaritas, cuius gratiam cu-8 mulat sanctitas scribentis Ubi hora balinei nuntiata est est
autem hieme nona aestate octava), in sole, si caret Vento, ambulat nudus Deinde movetur pila vehementer et diu: nam hoc quoque exercitationis genere pugnat cum senectute Lotus ac racubat et paulisper cibum differt interim audit legentem remissius aliquid et dulcius Per hoc omne tempus liberum est ami-9cis vel eadem sacere vel alia, si malint. Adponitur cena non minus nitida quam frugi in argento puro euantilio sunt in usu et corinthia, quibus delectatur nec adficitur. Frequenter ο- ω moedis cena distinguitur, ut voluptates quoque studiis condiantur. Sumit aliquid de nocte et aestate nemini hoc longum 10 est tanta comitate convivium trahitur Inde illi post septimum
et septuagensimum annum aurium oculbrum vigor integer, inde 11 agile et vividum corpus solaque ex senectute prudentia. ano 35 ego Vitam voto et cogitatione praesumo, ingressurus avidissime, ut primum ratio aetatis receptui canere permiserit. Interim mille laboribus conteror, quorum mihi et solacium et exem-