장음표시 사용
151쪽
LIBER III. CAP. 24-29. 91lis vel conversis prioribus, cum plura addidisset, otium eius
rei haud in longum paravit, statim turbidis Lepidi rogationibus, neque multo post tribunis reddita licentia quoquo vellent
populum agitandi iamque non modo in commune, sed in sin-15 illlos homines latae quaestiones, et corruptissima re publica plurimae leges. 28. Tum Cn. Pompeius tertium consul eorrigendi m ribus delectus et gravior remediis quam delicta erant suarumque legum auctor idem ac subversor, quae armis tuebatur, armis amisit. exim continua per viginti annos discordia, non R0s, non ius deterrima quaeque inpune ac multa honestas exilio suere. sexto demum consulatu Caesar Augustus, po-ientiae securus, quae triumviratu iusserat abolevit deditque idra, quis pace et principe uteremur. acriora ex eo incla,
indit eustodes et lege Papia Poppaea praemiis indueti, ut, si privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium popu-10 his vacantia teneret sed altius penetrabant urbemque et
Italiam et quod usquam civium corripuerant, multorumque egessi status et terror omnibus Intentabatur, ni Tiberius statuendo remedio quinque consularium, quinque e praetο- riis, totidem e cetero senatu sorte duxisset, apud quos exso-15
luit pleriquε legis nexus modicum in praesens leVamentum
29. Per idem tempus Neronem e liberis Germanici, iam isgressum iuventam, commendavit patribus, utque munere pessendi vigintiviratus solveretur et quinquennio maturius: stam per leges quaesturam peteret, non sine inrisu audien- iuveri postulavit praetendebat sibi atque fratri decreta eadem laemente Augusto sed neque tum fuisse dubitaverim, qui p0 modi preces occulti inluderent ac tamen initia astigii ges aribus erant magisque in oculis vetus mos, et privignissen vitrio levior necessitudo quam avo adversum nepotem.
olae tu pontificatus et quo primum die forum ingressus isticci a congiarium plebi admodiim laetae quod Germanici em iam puberem aspiciebat auctum dehinc gaudium ire iis Neronis et Iuliae Drusi filiae utque se secundo amre, ita adversis animis acceptum, quod fili claudii ου Seianus destinaretur polluisse nobilitatem familiae id
152쪽
92 CORNELII ACITI ANNALIUM videbatur suspectumque iam Misam spei Seianum ultra
30. Fine anni concessere vita insignes viri L. Volusius et Sallustius crispus. Volusi vetus familia neque tamen praeturam egressa: ipse consulatum intulit, censoria etiam potestate legendis equitum decuriis functus, opumque, quis 5 domus illa inmensum viguit, primus adcumulator crispum ' eqnestri ortum loco C. Sallustius, rerum Romanarum florentissimus auctor, sororis nepotem in nomen adscivit atque ille, quamquam prompto ad capessendos honores aditu, Maecenatem aemulatus sine dignitate senatoria multos trium- 10 phalium donsulariumque potentia anteiit, diversus a veterum institui per cultum et munditias copiaque et assuentia luxu propior suberat tamen Vigor animi ingentibus negotiis par, eo acrior, quo somnum et inertiam magis ostentabat igitur incolumi Maecenate proximus, mox praecipuus cui secreta 15 imperatorum inniterentur et interficiendi Postumi Agrippae conscius, aetate proVecta speciem magis in amicitia principis quam vim tenuit idque et Maecenati acciderat, fato potentiae raro sempiternae, an satias capit aut ill , eum omnia tribuerunt, aut hos, cum iam nihil reliquum est quod
31. Sequitur Tiberi quartus, Drusi secundus consulatus, patris atque filii collegio insignis nam triennio ante Ger manici cum Tiberio idem honor neque patruo laetus ne*λ' natura tam conexus fuerat. eius anni principio Tiberiuβι quasi firmandae valetudini in Campaniam concessit, longam
et continuam absentiam paulatim meditans, sive ut amoto patre Drusus munia consulatus solus impleret ac forte par Rres magnum ad certamen progressa praebuit iuveni mat: tema piscendi favoris Domitius Corbulo praetura functus de L 10 Sulla nobili iuvene questus est apud senatum, quod sibi id
te spectacula gladiatorum loco non decessisset pro corbo lone aetas, patrius mos, studia seniorum erant contrassa merous Scaurus et L. Arruntius aliique Sullae propinqssinitebantur certabantque orationibus et memorabantur exem 15 pla maiorum, qui iuventutis inreverentiam gravibus decretis notavissent, donec Drusus apta temperandis animis disse
153쪽
LIBER III. CAP. 29-33. 93ruit et satisfactum corbuloni per Mamercum, qui patritus simul a vitricus Sullae et oratorum ea aetate uberrimus erat idem Corbulo plurima per Italiam itinera fraude. mancipum et incuria magistratuum interrupta et inpervia clami 20tando, exsecutionem eius negotii libens suscepit quod haud perinde publice usui habitum quam exitiosum multis, quorum in pecuniam atque famam damnationibus et hasta saeviebat. 32. Neque multo post missis ad senatum literis Tiberius motam rursum Africam incursu Tacfarinatis docuit, iudicioque patrum deligendum pro consule gnarum militiae, orpore validum et bello suffecturum quod initium sex Pompeius agitandi adversus Marcum Lepidum dii nanctus, ut βsocordem, inopem et maioribus suis dedecorum eoque etiam Asiae sorte depellendum incusavit, adverso senatu, qui Lepidum mitem magis quam ignavum, paternas ei angustias et nobilitatem sine probro actam honori quam ignominiae habendam ducebat igitur missus in Asiam, et de Africa decretum id ut Caesar legeret cui mandanda foret. 33. Inter quae Severus caecina censuit ne quem magistratum, cui provincia obvenisset, uxor comitaretur, multum ante repetito concordem sibJ coniugem et sex partus enixam, seque quae in publicum statueret domi servavisse, cohibita intra Italiam, quamquam ipse pluris per provincias quadra οginta stipendia explevisset. haud enim frustra placitum olim ne feminae 4n socios aut gentes externas traherentur inesse mulierum comitatui quae facem luxu, bellum Ormidine morentur et Romanum agmen ad similitudinem barbari incessus convertant. non inbecillum tantum inparem 10 laboribus sexum, sed si licenti adsit, saevum, ambitiosum, potestatis avidum incedere inter milites . habere ad manum centuriones praesedisse nuper feminam exediciti cohortium . decursu legionum. cogitarent ipsi, quotiens repetundarum aliqui arguerentur plura uxoribus ibobiectaris his istatim adhaerescere deterrimum quemque provincialium, ab his , negotia suscipi, transigi; duorum egressus coli, duo esse praetoria, pervicacibus magis et
inpotentibus mulierum iussis, quae oppiis quondam aliis-
154쪽
s CORNELII TACITI ANNALIUM et que legitiis constrictae, nunc inolis exsolutis domos, fora,
34. Paucorum haec adsensu audita putres obturbabant, neque relatum de negotio neque Caecinam dignum tantae rei censorem mox Valerius Messalinus, cui parens Messalla ineratque imago paternae lacundiae, respondit multa duri-5 tiae veterum in melius et laetius mutata neque enim, ut olim, adsidere urbem bellis aut provincias hostilis esse et pauca feminarum necessitatibus concedi, quae ne coniugum quidem
penates, adeo socios non onerent cetera prora sta cum marito, nec ullum in eo pacis impedimentum. bella plane ac- 1 cinctis obeunda sed revertentibus post laborem quod honestius quam uxorium levamentum at quasdam in ambitionem aut avaritiam prolapsas quid ipsorum magistratuum nonne plerosque variis libidinibus obnoxios non tamen ideo neminem in provinciam mitti corruptos saepe pravitatibus πο- 15rum maritos num ergo omnis caelibes integros plaeuisse quondamippias leges, sic temporibus rei publicae postulantibus remissum aliquid postea et mitigatum, quia expedierit frustra nostram ignaviam alia ad vocabula transferri nam viri in eo culpam, si semina modum excedat. porro Obet unius aut alterius inbecillum animum male eripi maritis consortia rerum secundarum adversarumque simul sexum natura
invalidum deseri et exponi suo luxu, cupidinibus alienis. vix praesenti custodia manere inlaesa coniugia quid fore, si per plures annos in modum discidii obliterentur si obviam dis irent iis quae alibi peccarentur, ut flagitiorum urbis meminissent addidit pauca Drusus de matrimonio suo: nam principibus adeunda saepius longinqua imperii quotiens divum Augustum in occidentem atque orientem meavisse comite Livia se quoque in Illyricum protectum et , ita conducat, ad alias ad gentes iturum, haud semper aequo animo, si ab uxore carissima et tot communium liberorum parente divelleretur. si Caecinae sententia elusa. 35. Et proximi senatus die Tiberius per literas, eastigatis oblique patribus quod cuncta curarum ad principem reicerent, M'. Lepidum et Iunium Blaesum nominavit, ex quis pro consule Africae legeretur tum audita amborum verba,
155쪽
LIBER HI UAP. 33-38. 95 intentius excusante se Lepido, cum valetudinem corporis, aetatem liberum, nabilem filiam obtenderet, Intellegereturque etiam quod silebat, avunculum esse Seiani Blaesum atque eo praevalidum respondit Blaesus specie recusantis, sed neque eadem adseveratione, et consensu adulantium adiu
36. Exim promptum quod multorum intimis questibus tegebMur. incedebat enim deterrimo cuique licentia impune probra et invidiam in bonos excitandi arrepta imagine caesaris liberiique etiam a servi patron vel domino, cum
Voces, Dum manus intentarent, ultro metuebantur. igitur C.
Cestius senator disseruit principes quidem instar deorum esse, sed neque a dis nisi iustas supplicum preces audiri, neque quemquam in Capitolium aliave urbis templa perfugere, ut eo subsidio ad flagitia utatur. abolitas leges et sunditus versas, ubi in foro, in limine euriae ab Annia Rufilla, 10 quam fraudis sub iudice damnavisset, probra sibi et minae intendantur, neque ipse audeat ius experiri ob effigiem im 'peratoris oppositam. haud dissimilia alii et quidam atrociora circumstrepebant, precabanturque Drusum daret ultionis
exemplum, donec ocitam eonvictamque attineri publica eu is stodia iussit.
37. Et considius Aequus et Caelius cursor equites Romani, quod fictis maiestatis criminibus Magium caecilianum
praetorem petivissent, auctore principe ac decreto senatus pugniti utrumque in laudem Drusi trahebatur ab eo in urbe, inter coetus et sermones hominum obversante, secreta patris mitigati neque luxus in iuvene adeo displicebat huc potius intenderet, diem' aedificationibus, noctem conviviis trahere, quam solus et nullis voluptatibus avocatus muratam vigilantiam et malas curas exerceret.
38. Non enim Tiberius, non accusatores satiscebant. et Ancharius Priscus Caesium Cordum pro consule cretae postulaverat repetundis, addit maiestatis crimine, quod tum. Omnium aco aliomam complemonium erat caesar Antistium Veterem e primoribus Macedoniae, absolutum adulterii, increpitis iudicibus ad dicendam maiestatis causam retraxit, ut turbidum et Rhescuporidis consiliis permixtum,
156쪽
96 CORNELII TACITI ANNALIUM qua tempestate Cotye fratre interfecto bellum adversu nos volverat igitur aqua et igni interdictum reo, adpositumque is ut teneretur insula neque Macedoniae neque Thraeciae Portuna nam Thraecia diviso imperio in Rhoemetalcen e liheros Cotyis, quis ob insantiam tutor erat Trebellienus Rufus, insolentia nostri discors agebat neque minus Rhoemetalcen quam arebellienum incusans popularium Iniurias inultus 15 sinere. Coelaletae Odrusaeque et Dii, validae nationes, arma cepere, ducibus diversis et paribus inter se per ignobilitatem quae causa fuit ne in bellum atrox coalescerent pars turbant praesentia, alii montem Haemum transgrediuntur, ut remotos populos concirent plurimi ac maxime com-20 positi regem urbemque Philippopolim, a Macedone Philippositam, circumsidunt.
39. Quae ubi cognita P. Vellaeo is proximum exercitum praesidebat), alarios equites ac levis cohortium mittit in eos qui praedabundi aut adsumendis auxiliis vagabantur, ipse robur peditum ad exsolvendum obsidium ducit simul que cuncta prospere acta, caesis populatoribus et dissensione orta apud obsidentes regisque oportuna eruptione et adventu legionis neque aciem aut proelium dici decuerit, in quo semermi ac palantes trucidati sunt sine nostro sanguine. 40. Eodem anno Galliarum civitates ob magnitudinem aeris alieni rebellionem coeptavere, cuius exstimulator acerrimus inter Treveros Iulius Florus, apud Aeduos Iulius Sacrovir nobilitas ambobus et maiorum bona facta, eoques Romana civitas olim data, cum id rarum nec nisi virtuti pretium esset ii secretis conloquiis, serocissimo quoque adsumpto aut quibus ob egestatem ac metum ex flagitiis maxima peccandi necessitudo, componunt Florus Belgas, Sacrovir propiores Gallos concire igitur per conciliabula et ad coetus seditiosa disserebant de continuatione tributorum, gravitate laenoris, saevitia ac superbia praesidentium et dis-eordare militem audito Germanici exitio egregium resumendae libertati tempus, si ipsi florentes, quam inops Italia, quam inbellis urbana plebes, nihil validum in exercitibus nisi
41. Haud ferme ulla civitas intacta geminibus eius motus
157쪽
LIB R III. CAP. 38-43. 97suit sed erupere primi Andecavi ac Turoni quorum Andecavos Acilius Aviola legatus, excita cohorte quae Lugduni praesidium agitabat, coercuit Turoni legionari milite, quem Visellius Varro inferioris Germaniae legatus miserat, oppressi seodem Aviola duce et quibusdam Galliarum primoribus, qui tulere auxilium, quo dissimularent desectionem magisque in
tempore efferrent spectatus et Sacrovir intecto capite pugnam pro Romanis ciens, Ostentandae, ut serebat, virtutis sed captivi, ne incesseretur telis, adgnoscendum se praebuisse ioarguebant consultus super eo Tiberius aspernatus est indicium aluitque dubitatione bellum. 42. Interim Florus insistere destinatis, pellicere alam equitum, quae conscripta e Treveris militia disciplinaque
nostra habebatur, ut caesis negotiatoribus Romanis bellum inciperet paucique equitum corrupti, plures in Officio ma sere aliud vulgus obaeratorum aut clientium arma cepit; spetebantque saltus quibus nomen Arduenna, cum legiones utroque is exercitu, quas Visellius et c. Silius adversis itineribus obiecerant, arcuerunt praemissusque cum delecta
manu Iulius Indus e civitate eadem discors Flor et ob id naVandae operae avidior, inconditam multitudinom adhuc dis-1ο iecit. Florus incertis latebris vietores laustratus, postremo visis militibus qui effugia insederant, sua manu cecidit isque Treverici tumultus finis. 43. Apud Aeduos maior moles exorta, quanto civitas opulentior et comprimendi procul praesidium Augustodunum caput gentis armatis cohortibus sacrovir occupaverat et nobilissimam Galliarum subolem, liberalibus studiis ibi peratam, ut eo pignore parentes propinquosque eorum adiun sgeret simul arma occulte labricata iuventuti dispertit. quadraginta milia fuere, quinta sui parte legionariis armis, ceteri cum venabulis et cultris quaeque alia venantibus tela sunt adduntur e servitiis gladiaturae destinati, quibus more gentico continuum ferri tegimen cruppellarios is vocant, inferendis ictibus inhabiles, accipiendis inpenetrabiles augebantur eae copiae vicinarum civitatum ut nondum aperta consensione, ita viritim promptis studiis, et e tamine ducum Romanorum, quos inter ambigebatur utroque
158쪽
98 CORNELII TACITI ANNALIUM ubellum sibi poscente mox Varro invalidus senecta vagenti silio concessit. 44. At Romae non Treveros modo et Aeduos, sed quattuor et sexaginta Galliarum civitates descivisse, adsumptos in societatem Germanos, dubias Hispanias, cuncta, ut mos famae, in maius credita. optumus quisque rei publicae cura maerebat multi odio praesentium et cupidine mutationis suis
quoque periculis laetabantur, increpabantque Tiberium, quod
in tanto rerum motu libellis accusatorum insumeret operam. an et Sacrovirum maiestatis crimine reum in senatu fore extitisse tandem viros, qui cruentas epistulas armis cohibeio rent miseram pacem vel bello bene mutari tanto inpensius in securitatem conpositus, neque loco neque vultu mutato,
sed ut solitum per illos dies egit, Ritudine animi, an conpererat modica esse et vulgatis leviora. 45. Interim Silius cum legionibus duabus incedens, praemissa auxiliari Manu vastat Sequanorum pagos, sui finium extremi et Aeduis contermini sociique in armis erant mox Augustodunum petit propero agmine, certantibus inter se signiferis, Demente etiam gregario milite, ne suetam requiem, ne spatia noctium opperiretur viderent modo adversos et aspicerentur id satis ad victoriam duodecimum apud lapidem Sacrovir copiaeque patentibus locis apparuere in fronte
statuerat serratos, in cornibus cohortes, a tergo semermos.
10 ipse inter primores equo insigni adire, memorare veteres Gallorum glorias quaeque Romans adversa intulissent quum decora victoribu libertas, quanto intolerantior servitus iterum victis. 46. Non diu haec nec apud laetos etenim propinquabat legionum acies, inconditique a militiae nescii oppidani neque culis neque auribus satis conpetebant contra Silius, etsi praesumpta spes hortandi causas exemerat, clamitabat s tamen pudendum ipsi quod Germaniarum victores adversum Gallos tamquam in hostem ducerentur. una nuper cohors rebellem Turonum, una ala Treverum, paucae huius ipsius exercitus turmae profligavere Sequanos quanto pecunia dites et voluptatibus opulentos, tanto magis inbelles Aeduos evin-locite et fugientibus consulite. ingens ad ea clamor, et cir-
159쪽
LIB. III. AP. 43 8. 99cumfudit eques frontemque pedites invasere ne cunctatum apud latera paulum morae attulere ferrati restantibus lamminis adversum pila et gladios set miles correptis securibus et dolabris, ut si murum perrumperet, caedere tegmina et corpora quidam trudibus aut furcis inertem molem proster-15nere, iacentesque nullo ad resurgendum nisu quasi exanimes linquebantur. Sacrovir primo Augustodunum, dein metu deditionis in villam propinquam cum fidissimis pergit illic sua manu, reliqui mutuis ictibus occidere incensa super villa om
47. Tum demum Tiberius ortum patratumque bellum senatu scripsit neque dempsit aut addidit vero, sed fide aevirtute legatos, se consiliis superfuisse simul causas, cur non ipse, non Drusus profecti ad id bellum larent, adiunxit, magnitudinem imperii extollens, neque decorum principibus,
si una alterave civitas turbet, missa urbe, unde in omnia regimen, nunc quia non metu ducatur, iturum, ut praesentia spectaret componeretque decreVere patres Vota pro reditu eius supplicationesque et alia decora solus Dolabella cornelius, dum anteire ceteros parat, absurdam in adulatio-l0nem progressus, censuit ut ovans e campania urbem introiret. igitur secutae caesaris literae, quibus se non tam vacuum gloria praedicabat, ut post ferocissimas gentes perdomitas, tot receptos in iuventa aut spretos triumphos, iam senior peregrinationis suburbanae inane praemium peteret. i.
48. Sub idem tempus, ut mors Sulpicii Quirini publicis
exsequiis frequentaretur, petivit a senatu nihil ad veterem et patriciam Sulpiciorum familiam Quirinius pertinuit, Ilus apud municipium Lanuvium sed impiger militiae et acribus ministeriis consulatum sub divo Augusto, mox expugnatis per ciliciam Homonadensium castellis insignia triumphi adeptus, datusque rector Gai Caesari Armeniam optinenti Tiberium quoque Rhodi agentem coluerat. god tunc patefecit in senatu, laudatis in se officiis et incusato M. Lollio, quem auctorem Gaio caesari pravitatis et discordiarum arguebat sed ioceteris haud laeta memoria Quirini erat ob intenta, ut memoravi, Lepidae pericula sordidamque et praepotentem se
160쪽
100 CORNELII TACITI ANNALIUM 49. Fine anni Lutorium Priscum equitem Romanum, post celebre carmen, quo Germanici suprema deneverat, pecunia donatum a caesare, corripuit delator, obiectans aegro Drus0 composuisse quod, si extinctus foret, maiore praemio vulgas retur id Lutorius in domo P. Petronii, socru eius Vitellia coram multisque inlustribus seminis, per vaniloquentiam legerat , ut delator extitit, ceteris ad dicendum testimonium exterritis, sola Vitellia nihil se audivisse adseveravit sed
arguentibus ad perniciem plus fidei fuit, sententiaque ais terii Agrippae consulis designati indictum reo ultimum supplicium. 50. .ntra M'. Lepidus in hunc modum exorsus est
patres conscripti, unum id spectamus, quam nefaria voce Lutorius Priscus mentem suam et aures hominum polluerit, neque arcer neque laqueus, ne serviles quidem cruciatus in eum suffecerint sin flagitia et lacinora sine modo sunt, suppliciis ac remediis principis moderatio maiorumque et vestra exempla temperant, et Vana a scelestis, dicta a malesiolis differunt, est locus sententiae, per quam neque huic delictum impune sit et nos clementiae simul ac severitatis non 10 paeniteat saepe audivi principem nostrum conquerentem, si quis sumpta morte misericordiam eius praevenisset vita Lutorii in integro est, qui neque servatus in periculum rei publicae neque interfectus in exemplum ibit studia illi, ut plena vaecordiae, ita inania e fluxa sunt nec quicquam 15 graV ac serium ex eo metuas, qui suorum ipse flagitiorum proditor non virorum animis sed muliercularum adrepit cedat tamen urbe et bonis amissis aqua et igni arceatur quod perinde censeo ac si lege maiestatis teneretur.
51. Solus Lepido Rubellius Blandus e consularibus assensit ceteri sententiam Agrippae secuti, ductusque in car- .cerem Priscus ac statim exanimatus id Tiberius solitis sibi ambagibus apud senatum incusavit, cum extolleret pietatem 5 quamvis modicas principis iniurias acriter ulciscentium, deprecaretur tam praecipitis verborum poenas laudaret Lepidum, neque Agrippam argueret igitur actum senatus eo fultum, ne decreta patrum ante decumum diem ad aerarium deferrentur idque vitae spatium damnatis prorogaretur. Sed