장음표시 사용
241쪽
MB. XI. AP. 1-6. 181. citas arborum vapore ignis minueretur tantum illi seonritatis novissimae fuit. 154. Vocantur post hae patres, pergitque Suillius addere
reos equites Romanos inlustres, quibus Petra cognomentum. at causa necis ex eo, quod domum suam Mnesteris et Poppaeae congressibus praebuissent. Verum nocturnae quietis species alteri obiecta, tamquam vidisset claudium spicea co- srona evinctum, spicis retro conversis, eaque imagine gravitatem annonae dixisset quidam pampineam coronam albentibus soliis visam atque ita interpretatum tradidere, Vergente autumno mortem principis ostendi illud haud ambigitur, qua, licumque insomnio ipsi fratrique perniciem adlatam. seste 1οtium quindecie n et insignia praeturae crispino decreo adiecit Vitellius sestertium deciens Sosibio, quod Britannicum 'praeceptis, claudium consiliis iuvaret. rogatus sententiam et Scipio, cum idem inquit de admissis Poppaeae sentiam quod omnes, putate me idem dicere quod omnese eleganti stemperamento inter coniugalem amorem et senatoriam necessitatem.
5. continuus inde et saevus accusandis reis suillius multique audaciae eius aemuli nam cuncta legum et magistratuum munia in se trahens princeps materiam praedandi patefecerat nec quicquam publicae mercis tam venale suit quam advocatorum perfidia, adeo ut famius, insignis eques 5 Romanus, quadringentis nummorum milibus suillio datis et cognita praevaricatione erro inviomo eius incubuerit igitur ineipiente c. Sili consule designato, cuius de potentia et exiti in tempore memorab', consurgunt patres legemque cinciam flagitant, qua cavetur antiquitus, ne quis ob causam 10 orandam pecuniam donumve accipiat. 6. Deinde obstrepentibus iis, quibus ea contumelia para, batur, discors suilli filius acriter incubuit, veterum oratorum exempla reserens, qui famam et posteros praemia eloquentiae cogitavissent pulcherrimam alioquin et bonarum artium principem sordidis ministeriis laedari ne fidem qui-sdem integram manere, ubi magnitudo quaestuum spectetur. quod si in nullius mercedem negotia fiant, pauciora lare: nune inimicitias, accusationes, odia et iniurias foveri, ut quo
242쪽
182 CORNELII TACITI ANNALIUMmod vis lorhorum pretia medent iis, te diri tabes. --ioniam advocatis serat meminissent Asinii, Messassae a r centi ina Arruntii et Aesernina ad summa provecto incor, a vita et laeundia talia dicente On- designato, eou- sentiemibus aliis, iurabatur sententia, qua me repetu durum tene flatim, cum Suillius et Cossutianus et ceteri, qui 15- iudicium, quippe In manifestos, sed poenam tu videbant, circinas istunt caesarem, ante nota deprecantes. 7. Et pomum adna , t agere ineipiunt quem allum tanta superbia esse, ut aetemtatem lamae spe praesumas usui et ream subsidium praeparari, ne quis inopis admeatorum poteritibus obnoxius sit. neque tamen eloquentiam gr 5tuit contingem omitti cur familiares, ut una se alienis negotiis intendat inultos militia, quosdam exercendo agros
tolerare vitam nihil a quoquam expedi, nisi euius Mintus ante proviiserit facile Asinium et Messallam, inter A enium et Augustum bellorum praemiis refertos, aut dilaum famulato rum heredes Aeserninos et Arrunti is magnum animum i duisse prompta sibi exempIa, quantis mercedibus P. Clodius aut C. curis inutiotari soliti sint se modioos senatores, qui quieta re publica nulla nisi pacis emolumenta pote in o. taret plebem, quae rea enitesceret sublatis atavium hir 15tiis iam tussia peritura ut minus decora haoc iis haud laus ea dicta prinoeps ratus, capiendis pecunias mo4um aes ruit usque ad dena seviertia, quem egressi repetunsis in te
S. sub ἀem tempus nithridates, quem imperitasse A
mentia iussu emia caesaris vinctum memoravi, monente claudio in remum remeavit, fisus Pharasmanis opibu1 is rex Hiberis idemque Mithriariis frater nutatiabat discordares Partho aummaque imperii amhigua, minora sine cura hia eri. nam Gotarxes inter pleraque saeva qui nocem isthaei artabano domuoque ae filio eius paraverat, unde melius eius inceis aes, et accivere Vardanen ille, ut erat Mignis ansis promptas, biduo tria amita stadiorum lavadit ignarumque et 10 exterritum solamen proturbas: neque unctatur quis proximas prae aras eorripiat, solis Soleueensi vis dominationem eius abnuentibus. In quos, ut patris sui quoque deleviores,
243쪽
LIBER XL CAP. 6-Io. 183 ira magis quam ex usu praesensi acoeas , inputatur obvidione urbis validae et munimentis obiecti amnis muroque et commeatibus smatae interim Goiuges Daharum Hyrcano-urumque opibus auctus bellum renovat, eoaetusque Vardanes omittere Selmesam Bactrianos apud eampos castra conlidit. 9. Tunc distractis orientis viribus et quonam inutinarent incertis, casus Mithridati datus est Occupandi Armeniani, vi militis Romani ad excindenda castellorum ardua, simul Hiber exercitu campos persultante. nec enim restitere Armenii, fuso qui proelium arsus erat Demonacte praefecis. R. stulum cunctationis a tulit rex minoris Armeniae cotrs, versis illuc quibusdam moreum dein liberis Caesaris coercitus, et cuneta in Mithridaten fluxere, quamquam atrocitorem quain novo regno condueeret. a Parisi imperatores cum pug nain pararent, foedus repente faciunt cognitis popularium insidiis, 1ο quas Gotare satri patefecit congressique primo cunctanter, dein complexi dextras apud alaria deum pepigere fraudem inimicorum ulcisci a Ne ipsi inter se concedere potiorque Vardanes visus retineudo regno a Gotarzes, ne quid stem lati-s exsisteret, penitus in Hyrcaniam abiit regresso e 15 Vardani deditur Soleucia septimo post desectionem anno, in sine dedecore Parthorum, quos una civitas tam diu eluse l. 10. Exim validissimas praelatisras invisit et reciperare Armeniam avebat, ni a Vibio Marso, Suriae legato, belluae minitarite inhibitus foret atque interim Gotarae paenitentia conoessi regni et vocante nobilitate, cui in pace durius sedivitium est, contrahit opias et huic Mntra itum ad amneis sErinden in euius transgressu multum certat pervicit adidaues, prosperisque proeliis medias nationes subegit ad st
men Sinden, quod Dahas Ariosque disterminat ibi modus
rebus secundis positus nam Parisi quamquam victores lo ginquam militiam a reabantur igitur exstructis innimentis, 10 quibus opps suas testabatur ne cuiquam ante Arsacidarum tributa illis de gentibus parta, regreditur ingens gloria atque e serocior et subiectis inisterantior qui dolo anae imposito incautum venationique intentum interfecere, primam intra . Veniam, sed olaritudine paucos anter senum regum, si perinde is morem inter ν putares quam metae apud hοines quae D
244쪽
184 ORNELII TACITI ANNALIUM visset nece Vardanis turbatae Parthorum res inter ambiguo quis in regnum acciperetur multi ad Gotarae inclinahant, quidam ad Meherdaten prolem Phraatis, obsidio nobis datum: et dein praevaluit Gotarzes potitusque regiam per saevitiam ac luxum adegit Parthos mittere ad principem Romanum occultas preces, quis permitti Meherdaten patrium ad fastigium
11. Isdem consulibus Indi saeculares octingentesimo post Romam ponditam, quarto et sexagensim quam Augustus ediderat spectati sunt utriusque principis rationes praetermitto, satis narratas libris quibus res imperatoris Domitiani com-s posui. nam is quoque edidit ludos saeculares iisque intentius adfui sacerdoti quindecimvirali praeditus ac tunc praetor. quod non iactantia resero, sed quia collegio quindecimvirum antiquitus ea cura et magistratus potissimum exsequebantur officia caerimoniarum sedente claudio circensibus ludis, cumi pueri nobiles equis ludicrum Troiae inirent interque eos Britannicus imperatore genitus et L. Domitius adoptione mox in inperium et cognomentum Neronis adscitus, favor plebis aerior in Domitium loco praesagii acceptus est. Vulgabaturque adfuisse insantiae eius dracones in modum custodum fi 15 bulosa et externis miraculis adsimilata nam ipse, haudqua quam sui detractor, unam omnino anguem in cubiculo visam
12. Verum inclinati populi supererat ex memoria e manici, cuius illa reliqua suboles virilis et matri Agrippinae miseratio augebatur ob saevitiam Messalinae, quae semper
infesta et tunc commotior, quo minus strueret crimina et ac-5eusatores, novo et furori proximo amore distinebatur. nam
in c. Silium, iuventutis Romanae pulcherrimum, ita exarserat, ut Iuniam Silanam, nobilem feminam, matrimonio eius extudibaret vacuoque adultero poteretur neque Silius flagitii aut periculi nescius erat sed certo, si abnueret, exitio et nonis nulla saliendi spe , simul magnis praemiis, Operire futura φιpraesentibus frui pro solacio habebat illa non surtim, sed multo comitatu ventitare domum, egressibus adhaerescere, largiri opes, honores, postremo, velut translata iam sortuna, servi liberti paratus principis apud adulterum visebantur.
245쪽
13. At claudius matrimonii sui ignarus et munia censoria usurpans theatralem populi lasciviam severis edictis increpuit, quod in P. Pomponium consularem is carmina suaenae dabat inque seminas inlustres probra iecerat et legelata saevitiam creditorum coercuit, ne in mortem parentum specunias filiis familiarum aenori darent lantesque aquarum Simbruinis collibus deductos urbi intulit ac novas literarum formas addidit vulgavitque, comperto Graecam quoque literaturam non simul coeptam absolutamque.
14. Primi per figuras animalium Aegyptii sensus mentis
effingebant is antiquissima monimenta memoriae humanae inpressa saxis cernuntur, et literarum semet inVentores perhibent inde Phoenicas, quia mari praepollebant,
intulisse Graeciae gloriamque adeptos, tamquam reppererint βquae coeperant. quippe fama est admum classe Phoenicum vectum rudibu adhuc Graecorum populis artis eius auctorem suisse. quidam Cecropen Atheniensem vel Linum Thebanum et temporibus Troianis alamedem Argivum memorant sedecim literarum formas, mox alios a praecipuum 10 Simoniden ceteras repperisse at in Italia Etrusci ab Corinthio Demarato, Aborigenes Arcade ab Evandro didicerunt: et sormae literis Latinis quae veterrimis Graecorum sed nobis quoque paucae primum suere, deinde additae sunt quo exemplo claudius tres literas adiecit, quae usui imperitante is eo, post obliteratae, aspiciuntur etiam nunc in aere publico per ora ac templa fixo. 15. Rettulit deinde ad senatum super collegi haruspicum, ne vetustissima Italiae disciplina per desidiam exolesceret saepe adversis rei publieae temporibus accitos, quorum monitu redintegratas caerimonias et in posterum rectius habitas primoresque Etruriae sponte aut patrum Romano brum inpulsu retinuisse solentiam et in familias propagasse; quod nunc segnius fieri publica circa bonas artes socordia, et quia externae superstitiones valescant et laeta quidem in praesens omnia, sed benignitati deum gratiam referendam ne ritus sacrorum inter ambigua viti per prospera oblite iorarentur factum ex eo senatus' consultum, viderent pontiaees quae retinenda firmandaque haruspicum.
246쪽
186 CORNELII TACITI ANNALIUM 16. Eodre anno Cheruscoruni gens regem Roma petivit, mulsis per interea bella nobilibus et uno reliquo stirpis regiae, vi apud urbem habebatur nomine Italicus palem umhuic geniis e Flavo sta- Armimi, mater ex calamero prim cipe Chattorum erat ipse forma decorus et amus es isque in patrium nostri que morem exercitus igitur caesar auctum pecunia, additis stipatoribus, hortatur gentile deeus magno m. capessere illum primum Romae ortum ne obsidem, sed civem ire extereum ad imperium. ac primo 10 laetus Germanis adventus, atque eo quod nullis diseordiis imbutus pari in omnes studi ageret celebrari, Oli, nodo comitatem et temperantiam, nulli invisa, saepius vinolentiam ac libidines, grata barbaris, usurpans iamque apud proximos, iam longius clareseere, cum potentiam eius suspeeta uetes qui actionibus floruerant dis dunt ad conterminos populos ac testificantur adimi veterem Germaniae libertatem et
Romanas opes insurgere adeo nominem redem in terris ortum, qui principem locum impleat, nisi exploratoris Flavi progenies super cunetos attollatur mistra Arminium pra Io seribi ouis si filius hostili in solo adultus in regnum emi
set, posse extimesci, insectum alimomo, servitio, culta, omnibus externis at si paterna Italico mens esset, non ali iminfensius arma contra patriam ac deos penates quam parem
17. His atque talibus magnas copias coegere nee a ciores Italicum sequebantur: non enim nrupisse ad invitos, sed accitum memorabat, quando nobilitate ceteros anteiret: virtutem experirentur, an dignum a patruo Armisio, avo . . umero praeheret. noe patrem rubori, quod fidem adversus Romanos volentihus Germanis sumptam numquam omisi M.
salso liberinis vocabulum obtendi ab iis, qui privatim deg
neres, in publicum eratiosi nati spei nisi per discordias habeant adstrepebat huic alacre v. es magno inter Min10baros proelio victor rex, dein seeunda ortuna ad superbiam prolapsus pulsusque, a rursus Langoba rem opibus T laetus, per laeta per adversa res cheruseas adsuctabat.18. Per idem tempus Chauci, alia dissensione domi, et morte Sanquinii alaeres, dimi cori uio adventat, interiorem
247쪽
LIBER XI. CAP. 16-20. 187Germaniam incursavere duce Gannaseo, qui nativiae car nefas, auxiliaris et diu meritus, post trii su ita leva is navigiis praedabundus Gallorum maxime oram vastabat, non εignarus dites et inbelles esse a Corbulo provinciam ingressus magna o in cana et mox gloria, cui principium illa militia suit, triremes alveo Rheni, et a navit , ut quaeque hahi les, per aestuaria et fossa a git lintribusque hostium d pressas et exturhato 6annasco, ubi praesentia satis comp iosita sunt, legiones 'perum et laboris agnavas, populationi a laetantes, Vetorem ad morem reduxit, ne quis agmine decederet ne pugnam nisi iussus iniret stationes viisiae, diurna nocturnaque munia in armis agitabantur seruntque militem, quia vanam non accinctus, atque alium, quia, Rugione tan-13 tum oriatius foderet, morte punitos quae nimia et in Numan salso iacta originem tamen e severitate ducas traxere: tentumque et uvinis delicus inexorabilem solas, cui tantum asperitatis etiam adversus levia credebaiur. 19. ceterum is terror miMes hostesque in diverrum ad- eit nos virtutem auximus, barbari ferociam infregere et
natio Frisiorem, post rebellionem clade L. Apronii coeptam insensa aut malo fida, datis obsidibus consedit apud agros a
Corbulone descriptos idem senaι- magistratus, leges i spos in ac ne iussa exuerent, praesidi a immitiavit, missis qui maiores haneos ad deditionem pellicerent, simul G-- nasoum dolo adgre4reentur nec inritae aut degeneres insidiae fuere adversus transfugam et violatorem fide so caede eius motae Chaucorem mentes, et corbulo semina rebelli mi 1s praebebat, ut laeta apud plerosque, ita apud quosdam sinistralama eur hostem oonciret adversa in rem publicam casura: si prospere egisset, tormidolosum ae virum insignem et ignavo principi praegravem igitur clatam adeo novam in Germavias vim proh it, ut reserri priimissi cis Rhenum 15
20. Iam castra in hostis solo molienti Corbuloni eae literae redduntur ille re subita, quamquam multa sim OL suaderent. metus ex inperatore, eontemptio ex hartaria,
ludibrium apud foetos, nihil aliud proloemtus quam beatos quondaea duoes Romanoa, iamim Meptui dedi ut tamen
248쪽
188 ORNELII ACITI JSNALIUMmiles tium exueret, inter Mosam Rhenumque trium et Dginti milium spatio lassam perduxit, qua incerta Oceani vitarentur insignia tamen triumphi indulsit caesar, quamvis
bellum negavisset.1 Nec multo post curtius Rusus eundem honorem adipiscitur, qui in agro Mattiaco recluserat, specus quaerendis venis argenti undo tenuis fructus nec in longum fuit a legionibus eum damno labor est odere rivos, quaeque in aperto graviae, humum infra moliri. quis subactus miles, et quia plures per 1ε provincias similia tolerabantur, componit occultas literas nomine exercituum, precantium imperatorem ut, quibus pedimissurus esset exercitus, triumphalia ante tribueret 21. De origine Curtii Rufi, quem gladiatore genitum quidam prodidere, neque falsa prompserim e vera exsequi Pudet postquam adolevit, sectator quaestoris ut Africa Oh-tigerat, dum in oppido Adrumeto vacuis per medium dieis porticibus secretus agitat, Oblata ei species muliebris ultra modum humanum et audita est vox 'tu es, Rufe, qui in hanc provinciam pro consule venies. tali omine in spem sublatus degressusque in urbem largitione amicorum, simulacri ingenio quaesturam et mox nobiles inter candidatos 1ο praeturam principis suffragio adsequitur, cum hisce verbia Tiberius dedecus natalium eius velavisset: curtius usus videtur mihi ex se natus. longa post haec senecta, et adversus superiores tristi adulatione, adrogans minoribus, inter
pares difficilis, consulare imperium, triumphi insignia G15 postrem Africam obtinuit atque ibi defunctus fatale praesagium implevit.
22. Interea Romae, nullis palam neque cognitis mox causis, Cn. Nonius eques Romanus erro accinctus reperitur in Oetu salutantum prindipem nam postquam tormentis dilaniabatur, de se non influatus conscios non edidit, incertum
Isdem consulibus P. Dolabella censuit spectaculum gladiatorum per omnes annos celebrandum pecunia eorum qui quaesturam adipiscerentur apud maiores virtutis id praemium fuerat, unctisque civium, si bnis artibus fiderent, i licitum petere magistratus a ne aetas quidem distingueba-
249쪽
LIBER XI. CAP. 20-24. 18stur, quin prima iuventa consulatum et dictaturas inirent sed quaestores regibus etiam tum imperantibus instituti sunt, quod lex curiata ostendit ab L. Bruto repetita. mansitque consulibus potestas deligendi, doneo eum quoque honorem populus mandaret oreatique primum Valerius Potitus et Aemilius Ma-1s mercus sexagensim tertio anno post Tarquinios exactos ut rem militarem comitarentur. dein gliscentibus negotiis duo additi, qui Romae curarent mox duplicatus numerus, stipendiaria iam Italia e acoedentibus provinciarum vectigalibus: post lege Sullae viginti creati supplendo senatui, cui iudiciam tradiderat. et quamquam equites iudicia reciperavissent, quaestura tamen ex dignitate candidatorum aut facilitate tribuentium gratuito concedebatur, donec sententia Dolabellae
23. A. Vitellio L. Vipstano consulibus cum de supplendo
senatu agitaretur primoresque Galliae, quae Comata appellatur, foedera et civitatem Romanam pridem adsecuti, ius adi, piscendorum in urbe honorum expeterent, multus ea super re variusque rumor et studiis diversis apud principem cer 5tabatur adseverantium non adeo aegram Italiam ut senatum suppeditare urbi suae nequiret suffecisse olim indigenas consanguineis populis, nec paenitere veteris rei publicae. quin adhuc memorari exempla quae priscis moribus ad virtutem et gloriam Romana indoles Brodiderit an parum quod οVeneti et Insubres curiam inruperint, nisi coetus alienigenarum velut captivitas inseratur quem ultra honorem residuis nobilium, aut si quis pauper e Latio senator laret oppleturos omnia divites illos, quorum avi proavique hostilium nationum duces exercitus nostros erro vique ceciderint, divum 15 Iulium apud Alesiam Obsederint recentia haec quid si memoria eorum oreretur, qui ' capitolio et ara Romana manibus eorundem per se satis huerentur sane vocabulo civitatis insignia patrum, decora magistratuum ne Vulgarent. 24. His atque talibus haud permotus princeps et statimeontra disseruit et vocat senatu ita exorsus est: maiores
mei, quomin antiquissimus clausus origine Sabina simul in civitatem Romanam et in familias patriciorum adscitus est, hortantur uti paribus consiliis in re publica capessenda, b
250쪽
19 CORNELII TACITI ANNALIUMisaeisserendo huc quod usqua- megiarn. fuerit neque enimis ,ro Iulios ΑΓ a collutinanias camerio, Porcio Tuae alo, et ne vetera seretemur, Etruria Lueaniaque et omni Itiai in aeriatum aeritos, postremo ipsam ad Alpes in ominam, ut non ramodo singuli viritim, sed terrae, gentes in nomen adrum eoaleseerent tune solida domi quies et adversus exter- oruimus, cum Transpadani in civitatem recepti, cum paeole deductarum per orimi terrae legionum additis Wovincialium validissimis sesso imperio sis entum eat. nam paenite BaIulos ex Hispania eo minus insignes viros e Gallia Narhonensi transivisse manent posteri eorum nec amore in hanc patriam nobis eo edunt quid iud exitio Lacedaemotitia et Athemensibus in quamquam armis pollerent, Biae quod victos pro alienigenis arcebant a conditor nosvi RomuIus rotantum sapientia valuit, ut plerosque populos eodem die hostes, dein cives habuerit advenae in nos regnaveriint: Ebertinosum filiis magistratus mandari non, ut plerique falluntur, repens, sed priori populo lactitatum est at cum Senoni, pugnavimus seillae Vulso et Aequi in uam - 25 versam nobis aetem instruxere capti a Gallia sumus sed et Tufeis obsides 4edimus et Samnitium iugum sublimas ne tamen, si cincta bella reommeas, nullum breviore spatio quam adversus GaIlo oonfectum: oontinuari de ae fida pax iam moribus artibus adfinitatibus nostris Imri aurem et vesa suas inserant potius quam separati habeant omniae, patres conscripti, quae nune vetustissima reduntur, nova fuere: plabe magistratas post patrieios, Latini post plebeios, ceterarum Italiae gentium post Latinoa inveterasee hoe quoque, et quod hodie exemplis tuemur, imo exempla erit. 25. orationem eis pis secuto pax um eo ulis simi Aedui senatorum in urbe ius adepti sunt datum id foederiantiquo, et quia soli Gallorum 'aterniistis nomen cum populo Romano usin pant , isdem dictus in numerum paviciorum adaeivit caesar Vetustissianum quemque e senatu aut quibus elari parentes fuerant, paucis iam reliquis lamiliarum, quas Romulus maiorum e L. Brutus minorum gentium appellaverant, exhaustis