장음표시 사용
271쪽
ptivitate Caratae disseruere, meque minus id clarum quam
quod Friiacem P. Scipio, Persen L. Paulus, et si qui alii
vinctos reges populo Roman Ostendere. censentur Ostorio
triumphi insignia, prosperis ad id rebus eius, mox ambiguis 5 sive amoto carataco, quasi debellatum foret, minus intenta apud nos militia fuit, sive hostes miseratione tanti regis acrius
ad ultionem exarsere. praefectum castrorum et legionarias cohortes exstruendis apud Siluras praesidiis relictas circumfundunt ac ni it nuntii ex castellis proximis subu tum 1ο foret copiarum obsidioni, obcubuissent praefectus tamen et octo centuriones a promptissimus quisque e manipulis oecidere. meo multo post pabulantis nostros missasque ad subsidium turmas profligant. 39. Tum ostorius cohortes expeditas Opposuit ne ideo lagam sistebat, ni legiones proelium excepissent earum robore aequata pugna, dein nobis pro meliore suit effugere hostes tenui damno, quia inclinabat dies crebra hinc proelia, et saepius in modum latrocinii per saltus per paludes, ut sevique sors aut virtus, temere provisu ob iram ob praedam, iussu et aliquando ignaris ducibus, ac praecipua Silurum pervicacia quos coemtebat vulgata imperatoris Romani vox, at quondam Sugambri excisi aut in Gallias traiecti orent, ita silurum nomen penitus extinguendum igitur duas auxiliares 1οeohortes avaritia praesectorum incautius populantes intereepere spoliaque et captivos largiendo ceteras quoque nationes ad defectionem trahebant, eum taedi curarem sessus 0storius onoessit vita, laetis hostibus, tamquam ducem haud spernendum etsi non proelium, at certe bellum absumpsisset. 1540. At caesar cognita morte legati, ne provincia sine rectore sortet, A. Didium suffeeit is propere vectus non tamen integras res AEnvenit, adversa interim legionis pugna, ut Manlius Valens praeerat, aucta aeque apud hostes eius rei fama, quo venientem ducem exterrerent, atque illo augentes audita, ut maior laus compositis vel, si duravissent, venia iustior tribueretur. Silures id quoque damnum intulerant, imieque persultabant, done adcursu Didii pellerentur sed p0ει captum caratacum praeeipuus seientia rei militaris Ve-ηutius, e Brigantum civitate, ut supra memoravi, fidusque i.
272쪽
212. CORNELII TACITI ANNALIUM diu et Romanis armis defensus, cum cartimanduam hinnam matrimonio teneret mox orto discidio et statim hello etiam adversus nos hostilia induerat sed prim tantum inter ipsos certabatur, allidisque cartimandua artibus fratrem ac Pr 'ispinquos Venutii intercepit inde accensi hostes, stimulante ignominia, ne seminae imperio subderentur, valida et levia armis iuventus regnum eius invadunt quod nobis praerisum, et missae auxilio cohortes acre proelium fecere, cuius initio ambiguo finis laetior fuit. neque dispari eventu pugnatum aeto legione, cui caesius Nastea praeerat: nam Didius, senectute gravis et multa copia honorum, per ministros agere et arcere hostem satis habebat haec, quamquam a duobus propraetoribus plures per annos gesta, coniunxi ne divisa haud perinde ad memoriam sui valerent ad temporum ordinemra redeo.
41. Ti. claudi quintum servio cornelio Orfito cons libus virilis toga Neroni maturata, quo capessendae rei publicae habilis videretur et caesar adulationibus senatus libens cessit, ut vicensimo aetatis anno consulatum Nero iniret atque interim designatus proconsulare imperium extra urbem haberet ac princeps iuventutis appellaretur additum nomine eius donativum militi, congiarium plebei et ludiero circensiunii, quod adquirendis vulgi studiis edebatur, Britannicus in praetexta Nero triumphali veste travecti sunt spectare po- 16 pnius hunc decore imperatbrio, illum puerili habitu, a per- inde fortunam utriusque praesumeret. simul qui centurionum tribunorumque sortem Brstannici miserabantur, remoti fictis causis et alii per speciem honoris etiam libertorum si quis incorrupta fide, depellitur tali occasione. obvii inter so Nero 1 Britannicum nomine, ille Domitium salutavere quod ut dis-eordiae initium Agrippina multo questu ad maritum defert: sperni quippe adoptionem, quaeque censuerint patres, iusserit populus, intra penates abrogari ac nisi pravitas tam infensa docentium arceatur, eruptura in publicam perniciem. et commotus his quasi criminibus optimum quemque educatorem filii exilio aut morte adficit datosque a noverca custodiae eius inponit. 42. Nondum tamen summa moliri Agrippina audebat, ni
273쪽
LIBER XII. CAP. -- 44. 213 praetoriarum Ohqrtium cura exsolverentur Lusius Geta et Rufrius crispinus, quos Messalinae memores et liberis eius devinctos credebat. Igitur distrahi cohortes ambitu duorem et, si ab uno regerentur, intentiorem fore disciplinam adse 5 Verante uxore. transfertur regimen cohortium ad Burrum Afranium, egregiae militaris famae, gnarum tamen cuius sponte praeficeretur. suum quoque fastigium Agrippina ex , tollere altius carpento capitolium ingredi, qui honos sacerdotibus et sacris antiquitus concessus venerationem augebat io feminae, quam imperatore ger itam, sororem erus tui rerum potitus sit et coniugem et matrem fuisse, unicum ad hunc diem exemplum est inter quae praecipuus propugnator eius
Vitellius, validissima gratia, aetate extrema adeo incertae sunt potentium res accusatione corripitur, deserente Iunio 15 Lupo senatore. Is crimina maiestatis et upidinem imperii obiectabat: praebuissetque aures caesar, nisi Agrippinaσm ni magis quam precibus mutatus esset, ut accusator aqua atque igni interdiceret hactenus Vitellius voluerat. 43. Multa eo anno prodigia evenere. insessum diris avi-hus capitolium, crebris terrae motibus prorutae domus, ac dum latius metuitur, trepidatione vulgi invalidus quisque obtriti frugum quoque egestas et orta ex eo lames in prodigium accipiebatur. nee coulti tantum questus, sed iura rEddentem claudium circumvasere clamoribus turbidis, pul-aumque In extremam lari partem vi urguebant, doneo militum globo infensos perrupit. quindecim dierum alimenta urbi, non amplius, superfuisse oonstitit, magnaque deum benignitate et modestia hiemis rebus extremis subventum. at her- loeule olim Italia legionibus longinquas in provincias Ommeatus portabat, ne nune infecundit e laboratur. sed Afri cam potius et Aegyptum exercemus, navibusque et casibus vita populi Romani permissa est. 44. Eodem anno bellum inter Armenios Hiberosque exortum Parthis quoque a Romanis gravissimorum inter se motuum ausa diu genti Parthorum Vologeses imperitabat, matera origine ex paelio Graeca, concessu fratrum regnum adeptus Hiberos Pharasmanes vetusta possessione, Arminonios frater eius Mithridates optinehat opibus nostris erat
274쪽
214 ORNELII TACITI ANNALIUM Pharasmanis filius nomine Radamistus, decora proteritute, vi corporis insignis et patrias artes edoctus, claraque inter accolas fama. is modicum Hiberiae regnum senecta patris 1ο detineri serocius erebriusque iactabat, quam ut cupidinem occultaret igitur Pharasmanes iuvenem potentiae promptae et studio popularium accinctum, vergentibus iam annis suis metuens, aliam ad spem trahere et Armeniam ostentard pulsis Parthis datam Mithridati a semet memorando sed vim diffe- is rendam et potiorem dolum, quo incautum opprimerent ita Radamistus simulata adversus patrem discordia tamquam novercae diis impar ergit ad patruum, multaque ab eo combate in speciem liberum cultus primores Armeniorum ad res novas inlicit, ignaro et ornante insuper Mithridate. 45. Reconciliationis specie adsumpta regressusque ad patrem, quae fraude confici potuerint, prompta nuntiat, cetera armis exsequenda interim Pharasmanes belli causas confingit proelianti sibi adversus regem Albanorum et Romanos auxilio vocanti fratrem adversatum, eamque iniuriam exeidio ipsius ultum iturum simul magnas opias fili tradidit ille inruptione subita territum exutumque campis Mithridaten compulit in castellum Gorneas, tutum loco a praesidio militum, quis caelius Possio praesectus, centuri casperius praeerat.1 nihil tam ignarum barbaris quam machinamenta et astus oppugnationum a nobis ea pars militiae maxime gnara est. ita Radamistus frustra vel cum damno temptatis munitionibus obsidium incipit et cum vis neglegeretur, avaritiam prae fecti emereatur, obtestante casserio ne socius rex, ne Ar- is menta donum populi Romani scelere et pecunia Verterentur. postremo quia multitudinem hostium Ponto, iussa patria Radamistus obtendebant, pactus indutias abscedit, ut, nisi Pharasmanem bello absterruisset Ummidium Quadratum praesidem Suriae doceret quo in statu Armenia laret. 46. Bigressu centurionis velut custode exsolutus praefectus hortari Mithridaten ad sanciendum foedus, coniuneti nem fratrum a priorem aetate Pharasmanen et cetera nece situdinum nomina referens, quod filiam ei scin matrimonio haberet, quod ipse Radamisto socer esset: non abnuere a oem iboros quamquam in tempore validiores et satis
275쪽
LIBER MI CAP. 44 8. 215eognitam Armeniorum perfidiam, ne aliud subsidii quam castellum commeatu egenum ne dubitaret armis incruentaseondiciones malle cunctante ad ea Mithridate et suspeetis praefecti consiliis, quod paelicem regiam polluerat inque is omnem libidinem venalis habebatur, asperius interim ad Pharasmanen pervadit, utque Hiberi obsidio decedant expostulat ille propalam incerta et saepius molliora respondens, secretis nuntiis monet Radamistum obpugnationem quoquo modo celerare augetur sagitii merces, et Pollio occulta odiis ruptione inpellit milites, ut pacem flagitarent seque praesidium missuros minitarentur qua necessitate Mithridates diem locumque foederi accepit castelloque egreditur. 47. Ac primo Radamistus in amplexus eius effusus Lmulare obsequium, socerum a parentem appellare: adicitius iurandum, non ferro, non Veneno im adlaturum. simul
in lucum propinquum trahit, provisum illic sacrificii paratum
dictitans, ut dis testibus pax firmaretur mos est regibus 5 quotiens in societatem coeant, implicare dextras pollicesque inter se incire nodoque praestringere mox ubi sanguis in artus se extremos suffuderit, levi ictu cruorem eliciunt atque invicem lambunt id foedus arcanum habetur quasi mutuo cruore sacratum. sed tunc qui ea vincla admovebat, deo, io'
disse simulans genua Mithridatis invadit ipsumque prosterait:
simulque concursu plurium iniciuntur catenae ac compede, quod dedecorum barbaris, trahebatur mox quia vulgus duro imperio habitum, probra a verbera intentabat et erantio tra qui tantam fortunae commutationem miserarentur secu- istaque cum parvis liberis coniunx cuncta lamentatione complebat. diversis et contectis vehiculis abduntur, dum Pharasmanis iussa exquirerentur. illi cupido regni Datre et filia potior animusque sceleribus paratus visui tamen consuluit, ne coram interficeret et Radamistus, quasi iuris iurandia.
memor, non ferrum, non venenum in sororem et patruum e
promit, sed proiectos in humum et veste multa gravique opertos necat filii quoque Mithridatis, quod aedibus p rentum inlacrimaverant, trucidati sunt. 48. At Quadratus cognoscens, proditum Mithridaten et regnum ab interfectoribus optineri, vocat consilium, docet
276쪽
216 CORNELII TACITI ANNALIUM aeis et an ulcisceretur consuliat paucis decus publieati curae, plures tuta disserunt omne scelus externum cum laestitia habendum semina etiam odiorum iacienda, ut saepe principes Romani eandem Armeniam specie largitionis turbandis barbarorum animis praebuerint poteretur Radamistus male partis, dum invisus infamis, quando id magis ex usu quam si cum gloria adeptus foret in hanc sententiam itum. i. ne tamen adnuisse lacinori viderentur et diversa Caesar imberet, missi ad Pharasmanen nuntii, ut abscederet a finibus Armeniis filiumque abstraheret. 49. Erat cappadociae procurator Iulius Pelignus, ignavia animi et deridiculo corporis iuxta despiciendus, sed Claudi perquam familiaris, cum privatus ollim conversatione scurrarum iners otium oblectaret is Pelignus auxiliis prin svincialium contractis tamquam reciperaturus Armeniam, damaocios magis quam hostes praedatur, abscessu suorum et incursantibus barbaris praesidii egens ad Radamistum venit; donisque eius evictus ultro regium insigne sumere cohortatur sumentique adest auctor et satelles. quod ubi turpi fama 4, 1ο vulgatum, ne ceteri quoque ex Peligno coniectarentur, fletqvidius Priscus legatus cum legione mittitur, rebus turbidis pro tempore ut consuleret igitur propere montem Taurum transgressus moderatione plura quam vi composuerat, sim redire in Suriam iubetur, ne initium belli adversus Parthos
60. Nam Vologeses casum invadendae Armeniae me nisse ratus, quam a maioribus suis possessam externa re stagitio optineret, contrahit copias atremque Tiridaten de Mucere in regnum parat, ne qua pars domus sine imperist ageret incessu Parthorum sine acie pulsi Hiberi, urbesqR' Ameniorum Artaxata et Tigranocerta iugum acoepere deinde atrox hiems seu parum provisi commeatus et orta ex utro que tabes perpellunt Vologesen omittere praesentia. Meuam que rursus Armeniam Rad amistus invasit, truculentior sinis antea, tamquam adversus defeetores et in tempore rebellε'turos atque illi, quamvis servitio sueti, patientiam ab M punt armisque regiam circumveniunt.bl. Neo aliud Radamisto subsidium fuit quam persio
277쪽
LIBER II CAP. 48 3. 217 tas equorum, quis seque et coniugem abstulit sed coniunx gravida primam utcumque fugam ob metum hostilem et mariti caritatem toleravit post festinatione continua, ubi quati
uterus et viscera vibrantur, orare ut morte honestam latume sitis aptivitatis eximeretur ille primo amplecti adlevare adhortari, modo virtutem admirans, modo timore aeger, nequis relicta poteretur postremo violentia amoris et facinorum non rudis destringi acinacen vulneratamque ripam ad Araxis trahit, flumini tradit, ut corpus etiam auferretur ipse 10 praeceps Hiberos ad patrium regnum pervadit interim Zenobiam id mulieri nomen placida inluvie spirantem ac vitae
manifestam advertere pastores, et dignitate tormae haud degenerem reputantes obligant vulnus, agrestia modicamina adhibent cognitoque nomine et casu in urbem Artaxata se-15runt unde publica cura deducta ad Tiridaten comiterque excepta cultu regio habita est.
52. Fausto sulla Salvio Othone consulibus Furius seribonianus ih exilium agitu , quasi finem principis per chaldaeos serutaretur adnectebatur crimini ibi mater eius, ut
casus prioris nam relegata erat inpatiens pater Scriboniani camillus arma per Delmatiam moverat idque ad cle 5 mentiam trahebat caesar, quod stirpem hostilem iterum conserVaret neque tamen exuli longa posthac vita fuit morte fortuita an per venenum extinctus esset, ut quisque eredidit, vulgavere de mathematicis Italia pellendis factum senatus consultum atrox et inritum laudati dehinc oratione principis loquiis angustias familiares ordine senatori sponte cederent, motique qui remanendo inpudentiam paupertati adicerent. 53. Inter quae refert ad patres de poena seminarum quae serris coniungerentur statuiturque, ut ignaro domino ad id prolapsae in servitute, sin consensisset, pro libertis haberentur Pallanti, quem repertorem eius relationis ediderat caesar, praetoria insignia et centiens quinquagiens sester-5tium censuit consul designatus Barea Soranus additum ascipione cornelio grates publice agendas, quo regibus Arcadiae ortus veterrimam nobilitatem usui publico postponeret seque inter ministros principis haberi sineret adseveravit claudius contentum honore Pallantem intra priorem 10
278쪽
218 CORNELII TACITI ANNALIUM paupertatem subsistere et fixum est aere publieo senatus consultum, quo libertinus sestertii ter miliens possessor antiquae parsimoniae laudibus cumulabatur. 54. At non Dater eius obgnomento Felix, pari moderatione agebat, iam pridem Iudaeae inpositus et cuncta malelaola sibi inpune ratus tanta potentia subnixo. sane praebuerant uidae speciem motus orta seditione, postquam cognita caede eius haud obtemperatum esset, manebat eius ne quis principum eadem imperitaret. atque interim Felix intempestivis remedii delicta accendebat, aemulo ad dete rima Ventidio cumano, cui pars provinciae habebatur, ita divisis ut huic Galilaeorum natio, Felici Samaritae parerent, 1 discordes olim et tum contemptu regentium minus eoqrcitia odiis igitur raptare inter se, immittere latronum globos, componere insidias et aliquando proeliis congredi, spoliaque et praedas ad procuratores referre. higue primo laetari, mox gliscente pernicie cum arma militum interiecissent, caesi 15 milites arsissetque bello provincia, ni Quadratus Suriae rector subvenisset nec diu asersus Iudaeos, qui in necem militum proruperant, dubitatum quin capite poenas luerent: Cumanus et Felix cunctationem adserebant, quia claudius causis rebellionis auditis ius statuendi etiam de procurato-αο ribus dederat sed Quadratus Felicem inter iudices ostent vit, receptum in tribunal, quo studia accusantiuin deterrerentur damnatusque flagitiorum quae duo deliquerant cumanus, et quies provinciae reddita. 55. Nec multo post agrestium cilioum nationes, quibus
Clitarum cognomentum, saepe et alias coniniolae, tunc Troxobore duo montes asperos castris cepere atque inde decursu in litora aut urbes vim ultoribus et oppidanis os plerumque in mercatores et navicularios audebant obsessaque civitas Anemuriensis, et missi e Suria in subsidium equites cum praefecto Curtio Severo turbantur, quod duri circum loe peditibusque ad pugnam idonei equestre proelium haud patiebantur. dein rex eius orae Aialoehus blandi-1ο mentis adversum plebem, traude in ducem olim barbarorum copias dissociasset, Troxobore paucisque primoribus interfectis ceteros clementia composuit.
279쪽
LIBER XII CAP. 53 8. 21956. Sub idem tempus inter lacum Fucinum amnemque Lirim perrupto monte, quo magnificentia peris a pluribus viseretur, lacu in ipso navale proelium adornatur, ut quondam Augustus structo trans Tiberim sismo, sed levibus navigiis et minore copia ediderat. Claudius triremes quadrire smesque et undeviginti hominum milia armavit, cincto ratibus ambitu, ne Vaga effugia forent, ac tamen spatium amplexus ad vim remigii, gubernantium artes, impetus navium et proelio solita in Mibus praetoriarum cohortium manipuli turmaeque adstiterant, antepositis propugnaculis, ex quis cata-10 pultae ballistaeque tenderentur reliqua lacus classiarii tectis navibus obtinebant ripas et colles montiumque edita in modum theatri multitudo innumera complevit, pia Oximis e muni-
pipiis et alii urbe ex ipsa, visendi cupidine aut Olficio in principem ipse insigni paludamento, neque procul Agrippina 15ehlamrde aurata, praesedere pugnatum quamquam inter sontes fortium virorum animo, a post multum vulnerum ο - cidioni exempti sunt. 57. Sed perfecto spectaculo apertum aquarum iter incuria Operis manifesta fuit, haud satis depressi ad lacus ima
vel media eoque tempore interiecto, altius effosi specus, et contrahendae rursus multitudini gladiatorum spectaculum editur, inditis pontibus pedestrem ad pugnant quin et con 5vivium effluvio lacus adpositum magna formidine cunctos adfecit, quia vis aquarum prorumpens proxima trahebat, convulsis ulterioribus aut fragore et sonitu exterritis simul Agrippina trepidatione principis usa ministrum operis Narcissum incusat cupidinis ac praedarum ne ille reticet, inpo- 16 tentiam muliebrem nimiasque spes eius arguens. 58. D. Iunio Q. Haterio consulibus sedecim annos natus Nero octaviam caesaris filiam in matrimonium coepit utque studiis honestis, eloquentiae gloria enitesceret, causa Iliensium suscepta Romanum Troia demissum et Iuliae stirpis auctorem Aeneam aliaque haud procul sabulis vera lasscunde exsecqtus perpetrat ut Ilienses omni publico munere solverentur eodem oratore Bononiensi coloniae igni ha stae subventum centiens sestertii largitione redditur Rh
diis libertas, adempta saepe aut firmata, prout bellis e
280쪽
220 ORNEL TACITI ANNALIUM 16-iis meruerant aut domi sediuone deliquerant tributumque Apamensibus terrae motu convolsis in quinquennium m
59. At Claudius saevissima quaeque promere adigebatur eiusdem Agrippinae artibus, quae Statilium Taurum opibus inlustrem hortis eius inhians pervertit accusante Tarquitio Prisco. legatus is Tauri Africam imperio proconsulari res gentis, postquam revenerant, pauca repetundarum crimina, ceterum magieas superstitiones obiectabat nec ille diutius salsum accusatorem, indignas sordes perpessus, vim vitae suae attulit ante sententiam senatus Tarquitius tamen curia exactus est, quod patres odio delatoris contra ambitum Agripis pinae pervicere. 60. Eodem anno saepius audita vox princiyis, parem vim rerum habendam a procuratoribus suis iudicatarum ac si ipse statuisset ac ne fortuit prolapsus videretur, sonatus quoque consulto cautum plenius quam antea et uberius. nams divus Augustus apud equestres, qui Aegypto praesiderent,le e agi decretaque eorum perinde haberi iusserat, ac si magistratus Romani constituissent mox alias per provincIas et in urbe pleraque concessa sunt, quae olim a praetoribus noscebantur. laudius omne ius tradidit, de quo totiens se- 16 ditione aut armis certatum, cum Semproniis rogationibus equester ordo in possessione iudiciorum locaretur, aut rursum Serviliae leges senatui iudicia redderent, Mariusque et Sulla olim de eo vel praecipue bellarent sed tuno ordinum diversa studia, et quae vicerant publice valebant. c. Oppius 1s et cornelius Balbus primi Caesaris opibus potuere condiciones pacis et arbitria belli tractare. Matios posthac et Vedios et etera equitum Romanorum praevalida nomina referre
nihil attinuerit, eum claudius libertos, quos rei familiari praefecerat, sibique et legibus adaequaverit. 61. Rettulit dein de inmunitate cois tribuenda, multaque super antiquitate eorum memoravit Argivos vel Coenm Latonae parentem vetustissimos insulae cultores mox adventu Aesculapii artem medendi inlatam maximeque intera posteros eius celebrem suisse, nomina singulorum referens et quibus quisque aetatibus viguissent. quin etiam dixit X