장음표시 사용
321쪽
LIBER XIV cAP. 14-20. 261 dia frueretur. nec deerant qui re vultuque tristi inter oblectamenta regia spectari cuperent. 1017. Sub idem tempus levi initi atrox caedes orta inter colonos Nucerinos bmpeianosque gladiatorio speetaculo, quod Livineius Regulus, quem motum senatu rettuli, edebat. quippe oppidana lascivia in vicem incessentes probra, dein saxa, postremo ferrum sumpsere, validiore Pompeianorum splebe, apud quos spectaculum edebatur ergo deportati sunt in urbem multi e Nucbrinis trunco per vulnera corpore, Dplerique liberorum aut parentum mortes deflebant cuius rei iudicium princeps senatui, senatus consulibus permisit et rursus re ad patres relata, prohibiti publice in decem mos 16 eius modi coetu Pompeiani, sollegiaque quae contra leges histituerant dissoluta Livineius et qui alii seditionem conciverant exIli multati sunt.18. Motus senatu et Pedius Blaesus, accusantibus Prenensibus violatum ab eo thesaurum Aesculapii dilectumque militarem pretio et ambitione corruptum radem Irenenses reum agebant Acilium Strabonem, praetoria potestate usum et missum disceptatorem a claudio agrorum, quos regis Apio snis quondam avitos et populo Romano cum regno relictos proximus quisque possessor invaserant, diutinaque licentia e iniuria quasi iure et aequo nitebantur. igitur abiudicatis agris orta adversus iudicem invidia et senatus ignota sibi esse mandata claudii et consulendum principem respondit. 10Nero probata Strabonis sententia, se nihilo minus subvenire sociis et usurpata concedere rescripsit. 19. Sequuntur virorum inlustrium mortes, Domitii Asriet M. Servilii, qui summis honoribus et multa eloquentia , guerant, ille orando causas, Servilius diu foro, mox tradendis rebus Romanis celebris et elegantia vitae, quam clariorem effecit, ut par ingenio, ita morum diversus. 520. Nerone quartum Cornelio Cosso consulibus quinquennale ludicrum Romae institutum est ad morem Graeci cert minis, varia fama, ut cuncta serme nova quippe erant qui Gnaeum quoque Pompeium incusatum a senioribus ferrent, quod mansuram theatri sedem posuisset. nam antea subitariis gradibus et scaena in tempus structa ludos edi solitos, vel
322쪽
262 CORNELI TACITI ANNALIUΜsi vetusιiora repetas, stantem populum spectavisse, ne, si consideret theatr. dies totos ignavia continuaret spectaculorum quidem antiquitas servaretur, quotiens praetor ederet,10 nulla cuiquam civium necessitate certandi ceterum abolitos paulatim patrios mores funditus everti per accitam lasciviam, ut quod usquam corrumpi et corrumpere queat, in urbe visatur, degeneretque studiis externis iuventus, . gymnasia et otia et turpes amores exercendo, principe et senatu auctori-ubus, qui non modo licentiam vitiis permiserint, sed vim adhibeant, ut proceres Romani specie orationum et carminum scaena polluantur quid superesse, nisi ut corpora quoque nudent et caestus adsumant easque pugnas pro militia et urmis meditentur an f iustitia augurii et decuria equitum egre- et gium iudicandi munus expleturos, si fractos sonos et dulcedinem vocum perite audissent noctes quoque dedecori adiectas, ne quod tempus pudori relinquatur, sed coetu promisco, quod perditissimus quisque per diem concupiverit, per
21. Pluribus ipsa licentia placebat, a tamen hones,anomina praetendebant maiores quoque non abhorruisse spectaculorum obtestamentis pro fortuna quae tam erat, eoque a Tuscis accitos histriones, a Thuriis equorum certamina et possessa Achaia Asiaque ludos curatius editos, nec quemqu/m Romae honesto loco ortum ad theatrales artes degeneravisse, ducentis iam annis a L. Mummii triumpho, qui primvs id genus spectaculi in urbe praebuerit sed et consultum parsimoniae, quod perpetua sedes theatro locata sit potius,
10 quam immenso sumptu singulos per annos consurgeret ac destrueretur nec perinde magistratus rem Iamiliarem exhausturos aut populo efflagitandi Graeca certamina a magistrat,bus causam fore, cum e sumptu res publica sungatur oratorum ac Vatum victorias incitamentum ingeniis adlaturas:
a nec cuiquam iudici grave aures studiis honestis et voluptatibus concessis impertire laetitiae magis quam lasciviae dari paucas totius quinquennii noctes, quibus tanta luce ignium nihil inlicitum occultari queat. sane nullo insigni dehonest mento id spectaculum transiit ac ne modie quidem studiam plebis exarsere, quia redditi quamquam scaenae pantomimi
323쪽
LIBER XIV. CAP. 20-2, 263 certaminibus aeris prohibebantur eloquentiae primas nemo tulit, sed victorem esse caesarem pronuntiatum Graeci amictus, quis per eos dies plerique incesserant, tum exoleverant. 22. Inter quae et sidus cometes effulsit, de quo vulgi opinio est tamquam mutationem regis portendat. igitur quasi iam depulso Nerone, quisnam deligeretur anquirebant et Omnium ore Rubellius Plautus celebratur, oui nobilitas per matrem ex Iulia familia ipse placita maiorum colebat, habitiis sqvero, masta et secreta domo, quantoque metu ocultior, tanto plus famae adeptus auxit rumorem pari vanitate orta interpretati fulguris nam quia diseumbentis Neronis apud Simbruina stagna in vina, oui sublaqueum nomen est ictae dapes mensaque disiecta erat, idque finibus Tiburtum aeciderat, unde opalem Plauto origo hunc illum numine deum destinari oredebant f ebantque multi, quibus nova et ancipitia praeco loro avida et plerumque lallax ambitio est ergo permotus his Nero componit ad Plautum literas, onsuleret quieti urbis seque prava diffamantibus subtraheret esse illi per Asiam is avitos agros, in quibus tuta et inturbida iuventa frueretur ita illuc cum coniuge Antistia et paucis familiarium concessit. Isdem diebus nimia luxus cupido infamiam et periculum Neroni tulit, quia fontem aquae Marciae ad urbem deductae nando incesserat videbaturque potus sacros et caerimoniam is loci corpore toto polluisse. secutaque anceps valetudo iram deum adfirmavit. 23. At corbulo post deleta Artaxata utendum recenti terrore ratus ad occupanda Tigranocerta, quibus excisis metum hostium intenderet vel, si pepercisset, clementiae famam adipisceretur, illuc pergit, non intens exercitu, ne spem Veniae auferret, neque tamen remissa cura, gnarus facilem smutatu gentem, ut segnem ad pericula, ita infidam ad occasiones barbari, pro ingeni quisque, alii preces offerre, quidam deserere vieos et in avia digredi a fuere qui se speluncis et carissima secum abderent igitur dux Romanus diversis artibus, misericordia adversus supplices, celeritaterio adversus profugos, inmitis iis qui latebras insederant, ora et exitus speeuum sarmentis virgullisque oompletos igni exurit. atque illum fines suos praegredientem incursavere
324쪽
264 CORNELII TACITI ANNALIUM Mardi, latrociniis exercui contraque inrumpentem montibus1 defensi quos corbulo inmissis Hiberis vastavit hostilemque
audaciam externo sanguine ultus est.24. Ipse exescitusque ut nullis ex pr.eli damnis, ita per inopiam et labores fatiscebant, carne pecudum propulsare famem adacti ad hoc penuria aquae, fervida aestas, longinqua itinera sola ducis patientia mitigabantur, eadems pluraque gregario milite tolerantis ventum dehinc in loeos culto demessaeque segetps, et ex duobus castellis, in quae confugerant Armenii, alterum impetu captum; qui primam
vim depulerant Obsidione coguntur unde in regionem Tauraunitium transgressus inprovisum periculum vitavit. nam 10 haud procul tentorio eius non ignobilis barbarus cum telo repertus ordinem insidiarum seque auctorem et socios per tormenta edidit, convictique et puniti sunt qui specie ambcitiae dolum parabant nec multo post legati Tigranocerta missi patere moenia adferunt, intentos popularis ad iussa: 1s simul hospitale donlim, coronam auream, tradebant. Rece pitque cum honore, nec quicquam urbi detractum, quo prom
ptius obsequium integri retinerent. 25. At praesidium Legerda quod ferox iuventus clauserat, non sine certamine expugnatum est: nam et proelium
pro muris ausi erant et 'pulsi intra thunimenta aggeri demum et inrumpentium armis cessere. quae facilius proveniebant, quia Parthi Hyrcano bello distinebantur miserantque Hyr cani ad principem Romanum societatem oratum, attiferi asei Vologesen pro pignore amicitiae ostentantes eos regrindientes corbulo, ne Euphraten transgressi hostium custodiis circumvenirentur, dato praesidio ad litora maris rubri de- adduxit, unde vitatis Parthorum finibus patrias in sedes re
26. Quin et Tiridaten per Medos extrema Armeniae imirantem, Naemisso cum auxiliis Verulano legato, atque ipse legionibus citis, abire proeul ac spem belli omittere subegit; quosque nobis Versos animis cognoverat, caedibus et in hisendiis perpopulatus, possessionem Armeniae usurpabat, cum advenit Tigranes a Nerone ad capessendum imperium delectus, cappadocum ex nobilitate, regis Archelai nep03,
325쪽
. LIBER X1V. CAP. 23 9. 265s d quod diu obses apud urbem fuerat, usque ad servilem patientiam demissus nec consensu acceptus, durante apud quosdam favore Arsacidarum at plerique superbiam Pa 10 thorum perosi datum a Romanis regem malebant. additum ei praesidium mille legionarii, tres sociorum cohortes duaeque equitum alae, e quo facilius novum regnum tueretur,
pars Armeniae, ut cuique finitima, Pharasmani Polemonique et Aristobulo atque Antiocho parere iussae sunt Corbulo 16 in Suriam abscessit, morte Vmmidii legati vacuam ac sibi
27. Eodem anno ex inlustribus Asiae urbibus Laodicea tremore terrae prolapsa, nullo a nobis remedio, propriis opibus revaluit at in Italia vetus oppidum Puteoli ius coloniae et cognomentum a Nerone apiscuntur. Veterani Tarentum et Antium adscripti non tamen infrequentiae locorum 5 subvenere, dilapsis pluribus in provincias in quibus stipendia expleverant neque coniugiis suscipiendis neque alendis liberis sueti orbas sine posteris domo. relinquebant. non enim, ut olim, universae legiones deducebantur cum tribunis et centurionibus et sui cuiusque ordinis militibus, ut con-1ο sensu et caritate rem publicam efficerent, sed ignoti inter se, diversis manipulis, sine rectore, sine adfectibus mutuis, quasi ex alio genere mortalium repente in unum collecti, numerus magis quam colonia. 28. comitia praetorum arbitrio senatus haberi solita, quoniam acriore ambitu exarserant, princeps composuit, tris, qui supra numerum petebant, legioni praeficiendo auxitque pastrum honorem statuendo ut, qui a privatis iudicibus ad senatum provocavissent, eiusdem pecuniae periculum lace-5rent cuius si qui imperatorem appellavere: nam ante Vacuum id solutumque poena fuerat fine anni Vibius Secundus eques Romanus accusantibus Mauris rhpetundarum damnatur atque Italia exigitur, ne graviore poena adficeretur, Vibii crispi Patris opibus enisus. 1029. caesonio Paeto et Petronio Turpiliano consulibus gravis clades in Britannia accepta, in qua neque A. Didius
legatus, ut memoravi, nisi parta retinuerat, et successor Veranius modicis excursibus Siluras populatus, quin ultra
326쪽
266 CORNELII TACITI ANNALIUM s bellum proferret, morte prohibitus est, magna, duae Vian, severitatis lama, supremis testamenti verbis ambitionis maribsestus quippe multa in Neronem adulatione addidit Mibiecturum ei provinciam fuisse, si biennio proximo virisaei. sed tum Paulinus Suetonius obtinebat Britannos, scientia 10 miliιiae et rumore populi, qui neminem sine aemulo sinit, Corbulonis concertator, receptaeque Armeniae decus aequare domitis perduellibus cupiens igitur Monam insulam, incolis
validam et receptaculum efffugarum, adgredi parat, nave que fabricatur plano alveo adversus breve et incertum. sio 15 pedes equites ad secuti aut altiores inter undas adnantes equis tramisere.
30. Stabat pro litore diversa acies, densa armis virisque, intercursantibus feminis in modum Furiarum eate serati, crinibus deiectis faces praeserebant Druidaeque es cum, preces diras sublatis ad caelum manibus fundentes, o novitate aspectus perculere militem, ut quasi haerentibus membris inmobile oorpus vulneribus praeberent. dein cohortationibus ducis et se ipsi stimulames, ne muliebre et sanaticum agmen pavescerent, inserunt signa stemuntque obvios et igni suo involvunt praesidium posvino inpositumi victis excisique luci saevis superstitionibus sacri nam eruore captivo adolere aras et hominum fibris consulere deos fas habebant haec agenti Suetonio repentina delectio provinciae
31. Rex Icenorum Prasutagus, longa opulentia huius Caesarem heredem duasque filias seripserat, tali obsequio ratus regnumque et domum suam procul iniuria fore quod contra vertit, adeo ut regnum per centuriones, domus Per servos velut capta vastarentur iam primum uxor eius Bolis dico verberibus adfecta et filiae stupro violatae sunt praecipui quique Icenorum, quasi motam regionem muneri accepissent, avitis bonis exuuntur, et propinqui regis inter mancipia habebantur. qua contumelia et metu gravioriun, 10 quando in formam provinciae cesserant, raptu. arma, Ommotis ad rebellationam Trinobantibus et qui alii nondum servitio fracti resumere libertatem oculus coniurationibus pepigerant, acerrimo in veteranos odio. quippe in coloniam
327쪽
LIBER XIV. CAP. 29-33. 267 Camulodunum recens deducti pellebant domibus, exturbabant agris, captivos, servos appellando, laventibus inpotentiam 1s veteranorum militibus similitudine vitae et spe eiusdem licentiae ad hoc templum divo claudio constitutum quasi arx aeternae dominationis aspiciebatur, delectique sacerdotes specie rellinonis omnis fortunas effundebant ne arduum videbatur excindere coloniam nullis munimentis saeptam; quod ,. ducibus nostris parum provisum erat, dum amoenitati priusquam usui consulitur. 32. Inter quae nulla palam causa delapsum Camuloduni simulacrum Victoriae ac retro conversum, quasi cederet hostibus et sentinae in furorem turbatae adesse exitium c nebant, externosque fremitus in curia eorum auditos consonuiss ululatibus theatrum visamque speciem in aestusriora Tamesae subversae coloniae iam ceanus cruento aspectu
et dilabente aestu humanorum corporum iugies relictae, ut Britannis ad spem, ita veteranis ad metum trahebantur. sed quia procul Suetonius aberat, petivere a cato Deciano procuratore auxilium ille haud amplius quam ducentos sine 10 iustis armis misit et inerat modica militum manus tutela templi Deti, et impedientibus qui oculi rebellionis conscii consilia turbabant, neque fossam aut vallum praeduxerunt, neque motis senibus et feminis iuventus sola restitit quasi media pace incauti multitudine barbarorum circumveniuntur. 15 et cetera quidem impetu direpta aut ineensa sunt templum, in quo se miles conglobaverat, biduo obsessum expugnarumque et victor Britannus Petilio Ceriali legato legionis nonae in subsidium adventanti obvius ludit legionem, et quod ditum interfecit Cerialis cum equitibus evasit in castra et w munimentis defensus est qua clade et odiis proviociae, quam avaritia in bellum egerat, trepidus procurator catus in
33. At Suetonius mira constantia medios inter hostes Londinium perrexit, cognomento quidem coloniae non insigne, sed copia negotiatorum et commeatuum maxime celebre. ibi ambiguus an illam sedem bello deligeret, circumspecta infrequentia militis, satisque magnis documentis temeritatem Petilii coercitam, unius oppidi damno servare universa si
328쪽
268 CORNELII TACITI ANNALIUM t'it neque fletu et lacrimis' aiixilium eius orantium exus est quin daret profectionis signum et comitantes in partem agminis acciperet: si quos inbellis sexus aut fessa aetas vel 10 lisci dulcedo attinuerat, ab hoste oppressi sunt eadem clades municipio Verulami suit, quia barbari omissis castellis praesidiisque militarium, quod uberrimum spolianti et defendentibus intutum, laeti praeda et laborum segne petebant. ad septuaginta milia civium et sociorum iis quae memorarii locis cecidisse constitit neque enim capere aut venundare aliudve quod belli commercium, sed aedes patibula ignes cruces, tamquam reddituri supplicium ac praerepta interim ultione, sestinabant. 34. Iam Suetonio quarta decuma legi cum vexillariis vicensimanis et e proximis auxiliares, decem ferme milia
armatorum erant, cum omittere cunctationem et congrediaei parat. deligitque locum artis faucibus et a tergo silva clausum, satis cognito nihil hostium nisi in fronte et ape tam planitiem esse, sine metu insidiarum igitur legionarius frequens Ordinibus, levis circum armatura, 'nglobatus pro cornibus eques adstitit a Britannorum copiae passim per
catervas et turmas exsultabant, quanta non alias multitudo, id et animo adeo feroci, ut coniuges quoque testes victoriae secum traherent plaustrisque inponerent, quae super eXtremum ambitum campi posuerant. 35. Boudicca curru filias prae se vehens, ut quamque nationem accesserat, solitum quidem Britannis feminarum ductu bellare testabatur, sed tunc non ut tantis maioribus ortam regnum et opes, verum ut unam e vulgo libertatem 6 amissam, confectum verberibus orpus, contrectatam filiarum pudicitiam ulcisci eo provectas Romanorum cupidinεs, ut non corpora, ne senectam quidem aut virginitatem inpollutam relinquant adesse tamen deos iustae vindictae cecidisse legionem quae proelium ausa sit ceteros castris os 1 cultari aut fugam circumspicere ne strepitum quidem et clamorem tot milium, nedum impetus et manus perlaturos. si copias armatorum, si causas belli secum expenderent, in oendum illa acie vel cadendum esse id mulieri destinatum: viverent viri et servirent.
329쪽
LIBER XIV. CAP. 33-38. 26936. Ne Suetonius quidem in tanto discrimine silebat. quamquam confideret virtuti, tamen exhortationes et preces miscebat, ut spernerent sonores barbarorum et inanes minas plus illic seminarum quam iuventutis aspici inbelles inermes cessuros statim, ubi serrum virtutemque Vincentium stotiens sus adgnovissent etiam in multis legionibus paucos, qui proelia profligarent gloriaeque eorum accessurum quod modica manus universi exercitus famam adipiscerentur conserti tantum et pilis emissis, post umbonibus et gladiis stragem aedemque continuarent, praedae inmemores parta lovictoria cuncta ipsis cessura is ardor verba ducis sequebatur, ita se ad intorquenda pila expedierat vetus miles et multa proeliorum experientia, ut certus eventus Suetonius daret pugnae signum.
37. A primum legio gradu inmota et angustias loci premuniment retinens, postquam in propius suggressos hostis certo iactu tela exhauserat, velut cuneo erupit idem auxiliarium impetus: et eques protentis hastis perfringit quod obvium et validum erat ceteri terga praebuere, difficili essu ragio, quia circumiecta vehicula saepserant abitus et miles ne mulierum quidem nec temperabat, confixaque telis etiam
iumenta corporum cumulum auxerant clara et antiquis Victoriis par ea die laus parta quippe sunt qui paulo minus quam Octoginta milia Britannorum cecidisse tradant, militum qua-3οdringentis ferme intersectis nec multo amplius vulneratis. Boudicca vitam veneno finivit et Poenius Postumus praefectus castrorum secundae legionis, cognitis quartadecumanorum Vicensimanorumque prosperis rebus, quia pari gloria legionem suam Daudaverat abnueratque contra ritum militiae βiussa ducis, se ipse gladio transegit. 38. contractus deinde omnis exercitus sub pellibus habitus est ad reliqua belli perpetranda auxitque copias caesar missis ex Germania duobus legionariorum milibus Octo auxiliarium Ohortibus a mille equitibus, quorum adventu nonani legionario milite suppleti sunt cohortes alaeque ο- vis hibernaculis locatae, quodque nationum ambiguum aut adversum uerat, igni atque ferro vastatur sed nihil aeque quam lames adfligebat serendis frugibus incuriosos, et omni
330쪽
270 CORNELII TACITI ANNALIUM aetate ad bellum versa, dum nostros commeatus sibi destit ant.1 gentesque praeferoces tardius ad pacem inclinabant, quia Iulius Classicianus successor Cato missus et Suetonio discors bonum publicum privatis simultatibus impediebat dispersera, que novum legatum opperiendum esse, siti hostili ira et smperbia victoris clementer deditis consulturum simul in urbem is mandabat, nullum proeliorum finem exspectarent, nisi succederetur Suetonio, cuius adversa pravitati Ipsius, prospera ad fortunam rεferebat. 39. Igitur ad spectandum Britanniae statum missus este libertis Polyclitus, magna Neronis spe posse auctoritate eius non modo inter legatum procuratoremque concordiam gigni, sed et rebelles barbarorum animos pace conponi. Bee
defuit Polyclitus quo minus ingenti agmine Italiae Galliaeque
gravis, postquam Oceanum transmiserat, militibus quoque nostris terribilis incederet sed hostibus inrisui fuit, apud quos flagrante etiam tum libertate nondum cognita liberimorum potentia erat mirabanturque quod dux et exercitus tantii belli consector servitiis oboedirent cuncta tamen ad imperatorem in mollius relata detentusque rebus gerundis Suetonius, quod post alicas naves in litore remigiumque in iis amiserat, tamquam durante bello, tradere exercitum Petronio Turpiliano, qui iam cinsulatu abierat, iubetur is non inritato 15 hoste neque lacessitus honestum pacis nomen segni otio imposuit. 40. Eodem anno Romae insignia scelera, alterum sena toris, servili alterum audacia, admissa sunt Domitius Balbus erat praetorius, simul longa senecta, simul orbitate et pecunia insidis obnoxius. ei propinquus Valerius Fabianus,5 capessendis honoribus destinatus, subdidit testamentum adscitis Vinicio Rufino et Terentio Lentino equitibus Romanis. illi Antonium Primum et Asinium Marcellum sociaverant. An . tonius audacia promptus, Marcellus Asinio Pollione proavo clarus neque morum spernendus habebatur, nisi quod pau- impertatem praecipuum malorum creaebat, igitur Fabianus tabulas adscitis quos memoravi et aliis minus inlustribus ob signat. quod apud patres convictum, et Fabianus Antonius' que cum Rufino et Terentio lege cornes: damnantur me