장음표시 사용
351쪽
LIBER XV CAP. 15-20. 291 bello neque tum ortiiss dum aspectui consulitur spreta comscientia quin et dissimulandis rerum externarum curis Nero frumentum plebis vetustate corruptum in Tiberim iecit, quos securitatem annonae sustentaret cuius pretio nihil additum est, quamvis ducentas me naves portu in ipso violentia tempestatis et oentum alias Tiberi subvectas fortuitus ignis absumpsisset tris dein eonsulares, L. Pisonem Ducenium Geminum, Pompeium Paulinum vectigalibus publicis prae- is posuit, cum Insectatione priorum principum, qui gravitiae
sumptuum iustos reditus anteissent se annuum sexcentiens
sestertium rei publicae largiri. 19. Percrebruerat ea tempestate pravissimus mos, cum propiuquis comitiis aut sorte provinetarum plerique orbi totis adoptionibus adscisoerent filios, praeturasque et provincias inter patres sortiti statim emitterent manu quos adoptaverant. magna cum invidia senatum adeunt, ius naturae, labores edu scandi adversus traudem et artes et brevitatem adoptionis. enumerant. satis pretii esse orbis quod multa securitate, nullis oneribus gratiam honores cuncta prompta et obvia haberent sibi promissa legum diu exspectata in ludibrium verti, quando quis sine sollicitudine parens, sine luctu orbus longa 16
patrum vota repente adaequaret factum e e senatus consultum, ne simulata adoptio in ulla parte muneris publici iuvaret ac ne usurpandis quidem hereditatibu prodesset. 20. Exim claudius Timarchus retensis reus agitur, ceteris eriminibus, ut solent praevalidi provincialium et opibus nimiis ad iniurias minorum elati una vox eius usque ad contumeliam senatus penetraverat, quod dictitasset in sua potestate situm, an pro consulibus qui Cretam obtinuissent gra stes agerentur quam occasionem Paetus Thrasea ad bonum publicum Vertens, postquam de reo censuerat provincia Creta depellendum, hae ad sidit: usu probatum est, patres con scripti, leges egregias, exempla honesta apud bonos ex de-lietis aliorum gigni sic oratorum licentia cinciam rogati0- οnem, candidatorum ambitus Iulias leges, magistratuum Varitia calpurnia scita pepererunt: nam culpa quam poena tempore prior, emendari quam peccare posterius est ergo ad-Versus novam proviωialium superbiam dignum fide constan-
352쪽
292 CORNELII AcITI ANNALIUM istiaque Romana capiamus obnsilium, quo tutelae sociorum nihil derogetur, nobis opinio decedat, qualis quisque habeatur, alibi quam in civium iudici esse. 21. olim quidem non modo praetor aut consul sed privati etiam mittebantur, qui provincias viserent et quid de
cuiusque obsequio videretur referrent, trepidabantque gentes de aestimatione singulorum at nunc colimus externos et adus lamur, et quo modo ad nutum alicuius grates, ita promptius aecusatio decernitur decernaturque et maneat provinoialibus potentiam suam tali modo stentandi sed laus salsa et pre-oibus expressa perinde cohibeatur quam malitia, quam rudelitas plura saepe peccantur, dum demeremur quam dum 10 offendimus quaedam immo virtutes odio sunt, severitas Obstinata, invictus adversum gratiam animus inde initia magistratuum nostrorum meliora ferme et finis inolinat, dum in modum eandidatorum suffragia conquirimus quae si aroeantur, aequabilius atque constantius provinciae regentur. nami ut metu repetundarum infracta avaritia est, ita vetita gratiarum actione ambitio cohibetur. 22. Magno adsensu celebrata sententia, non tamen senatus consultum persto potuit, abnuentibus onsulibus ea de re relatum mox auctore principe sanxere, ne quis ad conellium sociorum referret agendas apud senatum pro praetoribus prove consulibus grates, neu quis ea legatione fungeretur.
Isdem consulibus gymnasium ictu fulminis conflagravit, effigiesque in eo Neronis ad informe aes liquefacta et motu terrae celebre campaniae oppidum Pompei magna ex parte proruit. defvnotaque virgo Vestalis Laelia, in uiua loeum 1 cornelia ex familia Cossorum capta est. 23. Memmio Regulo et Verginio Rufo oonsulibus natam sibi ex Poppaea filiam Nero ultra mortale gaudium coepit appellavitqne Augustam, dato et Poppaeae eodem cognomento locus puerperio colonia Antium fuit, ubi ipse genes ratus erat iam senatus uterum Poppaeae commendaverat
dis votaque publice susceperat, quae multiplicata exsolutaque et additae supplicationes templumque Fecunditati et certamen ad exemplar Actiacae religionis decretula, utque Fortunarum effigies aureae in solio capitolini Iovis locaren-
353쪽
MBER XV. AP. 20 5. 293tur, ludicri m circense ut Iuliae genti apud Bovillas, ita clam odia Domitiaeque apud Antium ederetur quae fluxa fuere, quartum intra mensem defuncta insante rursusque exortae adu ationes censentium honorem divae et pulvinar aedemque et sacerdotem atque ipse ut laetitiae, ita maeroris inmodicus egit adnotatum est, omni senatu Antium sub recentem is partum effuso, Thraseam prohibitum inmoto animo praenuntiam inminentis caedis contumeliam excepisse secutam de-hino vocem caesaris ferunt, qua reconciliatum se Thraseae apud Senecam iactaverit, ac Senecam Caesari gratulatum: unde gloria egregiis viris et pericula gliscebant. ο24. Inter quae veris principi legati Parthorum mandata regis Vologesis literasque in eandem formam attulere: se priora et totiens iactata super optinenda Armenia nunc omittere, quoniam di, quamvis potentium populorum arbitri, possessionem Parthis non sine ignominia Romana tradidissent snuper clausum Tigranen post Paetum legionesque cum Opprimere posset, incolumes dimisisse satis adprobatam vim; datum et lenitatis experimentum nec recusaturum Tiridaten
accipiendo diademati in urbem venire, nisi faserdotii religione attineretur iturum ad signa et effigies principis, ubi legio-1οnibus coram regnum auspicaretur.
25. Talibus Vologesis literis, quia Paetus diversa tamquam rebus integris scribesbat, interrogatus centurio, qui cum legatis advenerat, quo in statu Armenia esset, omnes inde Romanos excessisse respondit tum intellecto barbarorum inrisu, qui peterent quod eripuerant, consuluit inter primores civitatis Nero, bellum anceps an pax inhonesta placeret neo dubitatum de bello et corbulo militum atque hostium tot per annos gnarus gerendae rei praeficitur, ne cuius alterius inscitia rursum peccaretur, quia Paeti piguerat igitur inriti remittuntur, eum donis tamen, unde spes fieret non frustra Headem oraturum Tiridaten, si preces ipse attulisset. Suriae' que exsecuti c. Itio, copiae militares corbuloni permissae et quinta decuma legio ducente Mario celso e Pannonia ad- ieeta est. scribitur tetrarchis ac regibus praefectisque et procuratoribus et qui praetorum finitimas provincia rege-15bant, iussis corbulonis obsequi, in tantum ferme modum aucta
354쪽
294 ORNELII TACIT ANNALIUM . potestate, quem populus Romanus Cn. Pompeio bellum piraticum gesturo dederat regressum aetum, cum graviora
metueret, facetiis insectari satis habuit caesar, his ferme edi 20 his ignoscere se statim, ne tam promptus in pavorem lominore sollicitudine aegresceret. 26. At Corbulo quarta et du.decuma legionibus, quae fortissim quoque amisso et ceteris exterritis parum habiles proelio videbantur, in Suriam translatis, sextam inde ac tertiam legiones, integrum militem et crebris a prosperis im boribus exercitum, in Armeniam ducit addiditque legionem quintam, quae per Pontum agens expers cladis uehat simul quintadecumanos recens adductos et vexilla delectorum ex Illyrio et Aegypto, quodque alarum cohortiumque, et auri' lia regum in unum conducta apud Melitenen, qua tramittere 10 Euphraten parabat tum lustratum rite exercitum ad contionem vocat orditurque magnifica de auspiciis imperatoris rebusque a se gestis, adversa in inscitiam Paeti deelinans, multa auctoritate, quae vir militari pro facundia erat. 27. Mox iter L. Lucullo quondam penetratum, apertis quae Vetustas obsaepserat, pergit et venientes Tiridatis Vinlogesisque de pace legatos haud aspernatus, adiungit iis es'
turiones cum mandatis non inmitibus nec enim adhuc est Ventum, ut certamine extremo pus esset multa Romanis secunda, quaedam Parthis evenisse, document adversu su'perbiam proinde et Tiridati conducere intactum vastationi bus regnum dono accipere, et Vologesen melius assoletale Romana naui damnis mutuis genti Parthorum consulturum 1 scire quantum intus discordiarum quamque indomitas et prae feroces nationes regeret contra imperatori sub immotam ubique pacem et unum id bellum esse simul consilio terro rem adicere, et megistanas Armenios, qui primi a nobis de fecerant, pellit sedibus, castella eorum excindit, plana edit', 1s validos invalidosque pari motu complet. 2q. Non insensum nec eum hostili odio Corbulonis nomest etiam barbaris habebatur, eoque consilium eius fidum crede bant. ergo Vologeses neque atrox in summam, et quibus dam praefecturis indutias petit Tiridates locum diemque os o loqui poscit tempus propinquum locus, in quo nuper ob
355쪽
sessae cum Paeto legiones erant, tum barbaris delectus est ob memoriam laetioriis sibi rei, Corbuloni non vitatus, ut di similitudo fortunae gloriam augeret neque infamia Paeti angebatur', quod e maxime patuit, quia filio eius tribuno ducere manipulos atque operire reliquias malae pugnae im- 16 peravit die pacta Tiberius Alexander, inlustris eques Romanus, minister bello datus, et Vinianus Annius, gener corbulonis, nondum senatoria aetate sed pro legato quintae legioni inpositus, in castra Tiridatis venere, honore eius ac ne metueret inficias tali pignore viceni dehinc equites ad-15 sumpti et vis corbulone rex prior equo desiluit ne cumctatus Corbulo, sed pedes uterque dexteras misellere. 29. Exim R'manus laudat iuvenem omissis praeeipitibus tuta et salutaria capessentem. Ite de nobilitate generis multum praelatus, cetera temperanter adiungit itarum quippe Romam laturumque novum caesari decus, non adversis Parthorum rebus supplicem Arsaciden tam laeuit Tiridatens ponere apud effigiem Caesaris insigne regium nec nisi manu Neronis resumere et conloquium Oseulo finitum dein paucis diebus interiectis, magna utrimque specie, inde eques compositus per turmas et insignibus patriis, hinc agmina legionum stetere tulgentibus aquilis signisque et simulaeris deum ioin modum templi medio tribunal sedem curalem et sedes etfigiem Neronis sustinebat ad quam progressit Tiridates, caesis ex more viet is, sublatum apite diadema imagini subiecit, magnis apud cunctos animorum motibus, quos augebat insita adhuc oculis exercituum Romanorum eaedes aut is obsidio at nunc verso casus iturum Tiridaten ostentui gentibus, quanto minus quam captivum 730. Addidit gloriae Corbulo comitatem epulasque et rogitante rege causas, quotiens novum aliquid adverterat, ut initia vigiliarem per centurionem nuntiari, convivium bueina dimitti et structam ante augurale aram subdita face Meendi, cuncta in maius attollens admiratione prisci moris adlaeit spostero die spatimi oravit, quo tantum sineris aditurus fratres ante matremque viseret obsidem interea filiam tradit literasque supplices ad Neronem.
31. Et digressus Pacorum apud Medos, Vologesen Ecba-
356쪽
296 ORNELI TACITI ANNALITIM tanis repperit, non incuriosum fratris quippe et propriis
nuntiis a Corbulone petierat, ne quam imaginem servitii Tiridates perferret neu ferrum traderet aut complexu provin- .cias optinentium arceretur foribusve eorum adsisterat, tantusque et Romae quantus consulibus honor esset scilice externae superbiae sueto non ineratisistitia nostri, apud quoavis imperii valet, inania tramittuntur. 32. Eodem anno Caesar nationes Alpium maritimarum inius Latii transtulit equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud circum namque ad eam diem indiscreti inibant, quia lex Roscia nihil nisi de quattuordecim ordinibus sanxit spectacula gladiatorum idem annus habuit pari magnificentia ac priora sed seminarum inlustrium senatorumque plures per arenam .edati sunt. 33. c. Laecanio M. Licinio consulibus acriore in dies cupidine adigebatur Nero promiscas scaenas requentandi. nam adhuc per domum aut hortos cecinerat iuvenalibus ludis, quos ut parum celebres et tantae voci angustos sper nebat non tamen Romae incipere ausus Neapolim quasi Graecam urbem delegit inde initium lare, ut transgressus in
Achaiam insignesque et antiquitus sacras coronas adeptus maiore fama studia civium eliceret. ergo contractum oppladanorum volgus, et quos e proximis coloniis et municipiis 10 eius rei fama acciverat, quique caesarem perhonorem aut Varios usus sectantur, etiam nullium manipuli, theatrum eapolitanorum complent. 34. Illic, plerique ut arbitrabantur, triste, ut ipse, providum potius et secundis numinibus evenit: nam egresso qui adsuerat populo vacuum et sine ullius noxa theatrum conlapsum est ergo per conpositos cantus grates dis atque ipsam recentis casus fortunam celebrans petiturusque maris
Hadriae traiectus apud Beneveytum interim .nsedit, ubi gladiatorium munus a Vatinio celebre edebatur. Vatinius inter foedissima eius aulae ostenta fuit, sutrinae tabernae alumnus, corpore detorto facetiis scurrilibus, primo in eo io tumelias adsumptus dehinc optimi cuiusque criminatione eo usque aluit, ut gratia, pecunia, vi nocendi etiam malos
357쪽
LIBER XV CAP. 3I-37. 29735. Eius munu frequentanti Neroni ne inter voluptates quidem a sceleribus cessabatur. isdem quippe illis diebus Torquatus Silanus mori adigitur, quia super Iuniae familiae claritudinem divum Augustum abavum serebat iussi accusatores obicere prodigum largitionibus, neque aliam spem squam in rebus novis esse. Acin eum in villis habere, quos ab epistulis et libellis et rationibus appellet, nomina summae
curae et meditamenta. tum intimus quisque libertorum vincti abreptique et cum damnatio instaret, brachiorum venas Torquatus interscidit. secutaque Neronis orati ex more, quam iovis sontem et defensioni merito diuisum victurum tamen fuisse, si clementiam iudiei exspectasset.
36. Ne multo post, omissa in praesens Achaia causae in incerto fuere) urbem revisit, provincias orientis, maxime Aegyptum, secretis imaginationibus agitans dehinc edicto testificatus non longam sui absentiam et cuncta in re publica perinde immota ac prospera lare, super e profectione adiit 5
Capitolium illi veneratus. deos, cum Vestae quoque templum inisset, repente cunctos per artus tremens, seu numine exterrente, seu lacinorum recordatione numquam timore Mcuus, deseruit inceptum, cunetas sibi curas amore patriae leviores dictitans vidisse maestos civium vultus, audire se 1
cretas querimonias, quod tantum i ctris aditurus esset, cuius ne modicos quidem egressus tolerarent, sueti adversum fortuita aspectu principis refoveri ergo ut in privati necessitudinibus proxima pignora praevalerent, ita populum Romanum vim plurimam habere parendumque retinenti haec at 1 que talia plebi volentia fuere, voluptatum cupidine et, quae praecipua eura est, rei frumentariae angustias, si abesset, metuenti senatus et primores in incerto erant, procul ancoram atrocior haberetur dehinc, quae natura magnis timoribus, deterius credebant quod evenerat. 2.37. Ipse quo fidem adquireret nihil usquam perinde laetum sibi, publicis locis struere convivia totaque urbe quasvdomo uti et celeberrimae luxu famaque epulae fuere, quas a Tigellino paratas ut exemplam reseram, ne saepius e dem prodigentia narranda ait igitur in stagno Agrippae fabri scatus est ratem, ut superpositum convivium navium aliarum
358쪽
tracta moveretur naves auro et ebore distinctae, remigesque exoleti per aetates et scientiam libidinum componebantur. Volucres et seras diversis e terris et animalia marisis Oceano abusque petiverat crepidinibus stagni lupanaria 4- stabant inlustribus seminis completa et contra Morta visebantur nudis corporibus iam gestus intusque obseeni ei postquam tenebi ae needebant, quantum iuxta nemoris ei circumiecta tecta consonare cantu et luminibus larescere.
15 ipse per licita atque inlicita laedatus nihil stagitii reliquerat
quo corruptior ageret, nisi paucos post dies uni ex illo contaminatorin grege nomen Pythagorae suit in modum sollemnium coniugiorum denupsisset inditum imperatori fiam meum, Vim auspices, dos et genialis torus et laces nuptiales, et cuncta denique speetata quae etiam in semina nox operit. 38. Sequitur Iades, sorte an dolo principis Meritus nam utrumque auctores prodidere , sed omnitiis quae huis urbi per violentiam ignim acciderant gravis utque atroetor. innium in ea parte ire ortum, quae Palatino caelioque mos 5 tibus coaetigua est, ubi per tabernas quibus id meroinionium inerat No stamma alitur, simul coeptuς ignis et statim ali dus ac vento citus longitudinem circi eorripuit neque sim domus munimentis saeptae vel templa muris nota aut qui aliust morae interiacebat impetu pervagatum ineendiae plan/i primum, deinde in edita adsurgens et rurena inferiora ο'pulando, anteiit remedia velocitate mali et obnoxia urbe M tis acheritiae hueque et fluo flexis atque enormibus vidis, qualis vetus Roma suit ad hoe lamenta paventium semina
rim, fessa aetate aut rudis pueritiae aetas, quique si
15 gmvste aliis consulebant, dum trahunt invalidos aut opperius tur, pars nuriis, pars festinans, cuncta impediebant et saepe, dum in tergum resperiatat, laterihus aut fronte iseumvenie bantur, Vel si in proxima evaserant, illis quoque igni or reptis, etiam Me longin in crediderant in eodem casu re' et perie nint maremo, quid vitarent quid petereat ambigoi, complere vias, stem per agr.s quidam amissis o iam fortunis, diurni quoque victus, alii caritate suorum, ρογeripere nequiverant, quamvis Iritente effugio interiere. ηφquisquam defen ero a plebat, erebris multorum minis restis
359쪽
LIBER XV CAP. 37-41. 29sguere prohibentium, et quia alii palam faees iaciebant atque etsesse sibi uetorem vociferabantur, sive ut raptus licentius
exercerent seu iussu.39. Eo in tempore Nero Antii agens non ante in urbem regressus est quam domui eius, qua alatium et Maecenatis hortos continuaverat, ignis propinquaret neque tamen sisti potuit, quin et Palatium et domus et cuncta circum haurirentur sed solacium populo exturbato ac profugo campum s artis ac monumenta Agrippae, hortos quin etiam nos patefecit et subitaria aedificia exstruxit quae multitudinem inopem acciperent subvectaque utensilia ab Ostia et propinquis municipiis, pretiumque frumenti minutum usque ad ternos nummos quae quamquam popularia in inritum cadebant 10 quia pervaserat rumor ipso tempore flagrantis urbis inisse eum domesticam scaenam et cecinisse Troianum excidium, praesentia mala vetustis cladibus adsimulantem.
40. Sexto demum die apud imas Esqnilias finis incendio
factus, prorutis per inmensum aedificiis, ut continuae violemtiae ampus et velut vacuum caelum ecurreret necdum positus metus, et rediit haud levius rursum grassatus Ignis patulis magis urbis locis, eoque strages hominum minor de s lubra deum et porticus amoenitati dicatae latius mordere.
plusque infamiae id incendium habuit, quia praediis Tigellini
Aemilianis proruperat videbaturque Nero condendae urbis novae et cognomento su appellandae gloriam quaerere. quippe in regiones quattuordecim Roma dividitur, quarum 10 quattuor integrae manebant, tres sol tenus deiectae septem reliquis pauca tectorem Vestigia supererant; lacera et semusta. 41. Domuum et insularem et templorem, quae amissa sunt, numeram inire haud promptum fuerit sed vetustissima religione, quod servius Tullius Lunae, et magna ara fanumque, quae praesenti Herculi Arcas Evander saeraverat, aede
que Statoris Iovis vota Romulo Numaeque regia et delubrum Vestae cum Penatibus populi Romani exusta iam opes tot
victoriis quaesitae et Graecarum artium decora, exim monumenta ingeniorem antiqua et incorrupta quamvis in tanta resurgentis urbis pulchritudine multa seniores meminerint, .
quae reparari nequibant. fuere qui adnotarent XIIII Eat is
360쪽
3M ORNELII TACITI ANNALIUM sextiles prinoipiant neendii huius ortum, quo ει Seno seaptam urbem in ammaverint viii eo usque Dura progresti sunt, ut totidem annos mensesque et dies inter utraque ia-eendia numerent.
42. ceterum Nero usus est patriae ruinis exarauxitque domum, in qua haud perinde gemmae et aurum miraculo essent, solita pridem et luxu volgata, quam arva et atagna et in modum solitudinum hinc silvae inde aperta spatia et μω spectus, magistris et machinatoribus seVer et CEIere, aibbus ingenium et audacia erat, etiam quae natura denegari set, per artem temptare et Viribus principis inludere namque ab laou Averno navigabilem lassam usque ad ostia Tiberina depressuros promiserant, squalenti litore aut per momio te adversos neque enim aliud umidui gignendi aquis odicurrit quam Pomptinae paludes cetera abrupta aut arentia, ac si perrumpi possent, intolerandus labor nec gati causae. Nero tamen, ut erat incredibilium cupitor, effoder pro rima Averno iuga conisus est, manentque vestigia inritae spei. 43. ceterum urbis quae domui supererant non, ut post Gallica noendia, nulla distinctione nec passim erecta, sed dimensis vicoriim ordinibus et latis viarum spatiis cohibilaque aedificiorum altitudine a patefactis areis additisque podis tieibus quae frontem insularum protegerent ea portitae Nero sua pecunia exstructurum purgatasque areas dominis traditurum pollicitus est addidit praemia pro cuiusque ordine et rei familiaris copiis, finivitque tempus intra qu'd esseolis domibus aut insulis apiscerentur. ruderi accipiendo 160stienses paludes destinabat, utique naves, quae frumentum Tiberi subvectavissent, onustae rudere decurrerent, aedificiaque ipsa certa sui parte sine trabibus saxo Gabino Albanove solidarentur, quod is lapis ignibus impervius est Iam aqua privatorum licentia intercepta quo largior et pluribus locisis in publicum flueret, custodes, et subsidia reprimendia igabbus in propatulo quisque haberet nec Ommunione parietum, sed propriis quaeque muris ambirentur. ea ex utilitate ae-oepta decorem quoque novae urbi attulere erant tamen qui crederent, veterem ilIam formam salubritati magis conduxisse, a quoniam angustiae itinerum et altitudo tectorum non perinde