Quaestiones physicae

61쪽

6a DE Eos MOPOEIA, tum creatorem coeli & terrae, sed Sc perpetuerectorem & coseruatorenti confitemur. Hancolaoνομων de immensam Dei prouidentia Phi losophi quot ueteres agnouere. Sic mens il la Anaxagorae παντα ἁνς ρνῶ, omnia gubernatidc Plato pleris locis diuinam prouidentia gloriose praedicauit. Quin Poetae hoc idem ipsum testati sunt. Sic enim Maro de ista Dei gloria Poetico mbre loquitur: prineipio coelis ac terras camposq; liquentes, Lucensem, glob 1 Lunae,Titania, astra Spiritus intMasit;totum in usu per artus Mens agitat molem magno se corpore inscet. Inde hominis,pecudum, genus uita, uolunt Et quae marmoreo Irri monstra sub aequore pontus. Claudianus uero lib. t. in Rustinum hanc de diuina gubernatione quaestibhem arsubtilius disputat:dum ita canit: sepe vili dubiam traxit sententia mefitem, curarent superi ferra annulus inesset Rector,ta incerto fluerent mortalia casu.

Nam cum distositi quaesissem foedera mundi,

Praescriptos maris ines,annis meatus, Et lucis,noctissuices:tunc omnia rebar

consilio firmata Dei: qui lege moueri Sidera,qui ruges diuerso tempore nascimi uariani Phoeben alieno iusserit igne

62쪽

compleri,solemq; uo:porrexerit undis LMm: tellurem medio libramit axe. Sed cum res hominin tanta Gigine uolui picerem,latos diu rere noeentes, vexari. pios:rur inubefacta cadebat, Restigio,cause uiam nonsponte equiebar ', Alterius uacuo qui currere femina motu

firma magn-j novos per inane figuras '

Fortuna, non arte reguq n inafer i u

mbiguo uel nulla puta uel nescia nostri. Abstulit hunc tandem Rus i poena tinuit ,

Absoluit, Deos. Iam non ad culinina rerum Iniustos creuisse querariistantur in est Hlanu grauiore ruant. Aristo resis quom simoddis autor est uera ha in libello de mundo digna sunt quae mea

moriae mandentur: ea in idedintegra hyc Insea

68쪽

L 3 Agit ne

69쪽

Aristoteles contra Stoicos disputans, qui fatalem in rebus omnibus necessitatem po fuerunt, multis argumentis docui necessita re quaedam, alia uoluntate, multa fortuito casu geri: In rebus uero necessarris, diuinas a- lctiones ac naturam collocauit. Ex quo inteli iligitur ea quae disputarat in libris de Coelo, iqudd fatalem saperent necessitatem, in libris lde interpretatione sic temperasse, ut homini lquidem arbitrium daret omni necestitate it. lherum 8c solutum . Deum uerδ ac naturam necessitate obligaret. Quid autem magis impium,magis arrogas,magis denti furiosum, quam sibi liberam tribuere uoluntatem,Deo adimere uelle Consequens enim est,ut neque Deus Solis cursum sistere, nec coelestium s

derum uim prohibere, nec quicquam in uni itersa natura conuertere : at ne hominis quidem impetus ac uosuntates,quo uelit, impelalere possit. Quaecum absurda sint,& impierati plena:sequitur ut illam de mundo tylla.. mus necessitatem : qua sublata, relinquitur Deum nulla ui obligari, sed pura uoluntate omnia gubernare. At chim Aristotelem sui i-:psius puderet ut ait Bodinus hoc est,hoinini

concedere , Deo eripere uoluntatem: uerbo quidem uulunx rem tribuit: re uera tame ne cessitato

70쪽

eesistatς eoactam: id quod Moses Aegyptius animaduertit: permittit enim uolutatem, sed ea lege ut mutari non possit, & ut Iupiter in fabulis) Adrastiae legibus teneatur. Ita cum. multa uariὸ contingere in natura perspiceret: modo in hanc modd in illam partem: eor deIapsus est , ut fortunam casum ex opinione plebis statuere mallet, quam adscribere Deo uoluntatem aliud alio modo agendi. Quid autem indignius est Philosopho, quam putare sine causa quicquam fierlahoc est,fortunsct casibus quicquam permitteres Illa sunt in quibus se expedire nullo modo Peripatetici Potueruntiitam a Plutarcho in libro de Fortatuna,rum etiam i Lactantio efficacissimis argumentis refelluntur. At haec de Phyi,ca generali: veniamus ad illam Specialem.