장음표시 사용
111쪽
nostri Anis essentis mixis cum rebus calidis, dc quod in potu dentur refrigerativa. Ite si omnibus istis antedictis miscebis sin tam essentiam sanguinis humani extracta per doctrinam canonis primi libri, effectus mira/culosos facies in cura istatum febrium,& haec libi sufficians.
Canon. lsi. in quo continetur scientia collitra febres pestilentiales, ut scias curam illaris, cum nullus medicorum sciat his remediu ac 'hibere, cum pestilentibus febribus nullus modernorum preter unum sciuit adhibere reme dium utile,ex eo quia ignorant naturam. Tiligitur cum christi adiutorio patienti adhibe nostram antam essentia in per se solam ad qualitatem Unius seminucis plene dc perfecte cu/xabitur. Si autem volueris sortiorem facere medicinam,pone in nostra quinta essentia entam essentiam gentians dict imi rubet, gario filate,boli armeni, castorei,scope regie, S milis siluestris , R de ista medicina mirabili a patienti,aut appone istasmet res in nostraea ta essentia, ct intra tres horas applica patieruti,& cum gustaverit de ista medicina mirahi; Ii,radius vite ascendet ad cor, qui aerem inbistum expellet, unde dicimus tibi in veritate,
quod post gustaverit securus erit, quod po
112쪽
periclitabitur eπ illa febre,si infra unam diem
succurres infirmo. Canon.1ς.in quo continetur scientia in ve/ra cura spasmi.
Spasmus est multiplex,quidam est ex repletione,alius ex inanitione, alius qui superuenit in vulneribus qualiscum sit mortalis est ι His ergo succurendum est cum potu 8c illinitione nostrsquinis essentiarii addideris nostrs anflis essentis res humidas, quas sumes de tabulis primi 1ibri. Item summa tura est in hae infirmitate si .pUocaueris febrem,quam sic prouocabis sciliγcet Q assumes herbam, quae dicitur flammola,& misce cum nostra quinta essentia, Adi/mittas stare per tres horas,et unge oe frica fortiter a rterias & spinam dors, dc cooperi mul/tum bene cum pannis ,& eueniet ei statim fe/hris,post venerit ei febris spasmus curatur, runc labora ad curandum eam cum carnibus cancrorum fluuialium mixtis nostrς quintae essentis dando in potu,& ungendo corpus ab eYtra. Si vero prscedens spasmus fuerit exin anitione medat infirmus, si vero ex nimia repletione da sibi dietam. Si autem fuerit sim perueniens vulneri conforta vulnus cum fer ro ignito prius,postea cum putrefacientibus, postea cum carnem nasci facientibus omni
113쪽
Busistis mixtis cum nostra quinta essentia. Canon .16.in quo continetur scientia qua
liter administrari dehent medicins laXatius, dc quomodo possit curari sciatica, podagra , dg omne genus gutis Ab origine orbis uni uersa philosophorum multitudo indagareno desinit modum administrationis medicinarii
IaYatiuarum. Primo ut non interficiant. Se iido ut non faciant Virtutis casum. Tertio utune periculo agant in partibus remotis Ic abillis partibus humores corruptos adducant. Tempera igitur die as medicinas cum nostra quinta essentia,& no potes in cura tua errare.
Iam tibi saepius diximus, quod antequam administres proportionatam huic dolori vel illic quod dimittas stare illas medicinas, quae asperium habet ad illam prius per tres horas in illa,postea administra patienti. Qiasstio.Quare precipis laxati uas eum sara essentia administrari,cum omnis virtus rei cuius in centuplo magis augmente tab ipsa quinta essentia Φ sine illa, Sc si hoc est verum nulla medicina tribuatur alicui sine mortispe
Solutio. Praecipimus tibi administrare intdicinas laxati uas cum nostra quinta essentia ad finem ut melius Sc sortius materia peccasa corpo
114쪽
a corpore eXtrahatur,& ad finem AEt non im Pendantur ranis expenso Item ratione virtutis centuplars, 'uod ap plicari non possunt sine corporis periculorus cinius quod non est necesse ut administres in tanta quantitate cui administrantur ante applicarionem nostre quinis essentis. E mpis si de aliqua medicina lamatitia ministrentur in quantitate Unius dragm Aministratur de an ta essentia laXatiua pondus unius ares, vel si ministratur pondus unius unc. detur de quinta essentia pondus unius dragme,et sic de alijsponderibus aliarum medicinarum laxatiua
rum secundum suum modum, S sic potest nostra quinta essentia administrari sine damno
Apericulo, In cura autem unius gutis lumms bonita tis deus creauit nostram quintam essentiam,
S quinta essentiam sanguinis humani, quili
het enim per se,& ambς simul curant omne febre,si dederis in potu,& unxeris lacum pati ente. Si aut vis fortius operet,adde istis antis essent saniam essentia ebuli, veli uehultamiaetu cu dictis antis esseniijs,8c in tres horas applica in potu es unge ab extra, infra mo/dicu tepus curabit perfecte ,na herba ista ato a Pprietate curat oemginta si cocta cu vino
115쪽
supponatur loco patienti sic calida: R in modicim tempus vel dies curat ipsum patiente, Canon. l . qui docet te qualiter potes te hahere in omnibus curis chirurgis secundum qiuerit possibi vulnera per natura reparare, Sumus de intentione hic in suma breui tibi tradere doctrinam generalem in curis chirungis,hoc est qualiter possunt curari cum nostra quinta essentia. Caput multotiens percutitur cum ferro, stoportet uti medicinis.Chirurgicus qusrath
htiliter est serro suo S cum digito, si est ali dos submotum ut possit confestim trahi, trahatur statim, 8 si aliquod manet fixum cum catne,tame est fractum, ponatur sibi per dies dui vitellucum oleo rosaceo, donec caro putrefi/at Sc os eleuetur , tunc curetur cum quinta el/sentia consolidativa,& cum illa,quae carne fa/cit crescere. Si icuis sit talis quod cutis no frangatur, tamen os fractum fuerita parte intus,
quod potest cognosci per dolorem capitis in gentissimum.& nausea aperiatur cutis,euelle tur os statim si potest euellisi non,ponatur il lud putrefactivum, donec caro retinens illui euellatur per putrefactionem, & os eYeat.Si vero os capitisfuerit fixum, ponatur de quiata essentia consolidaliua,quae infra quin diues perfecte consolidabit os . Si vero dura mu
116쪽
ter fuerit scissa, mittatur supra de dicta quinta essentia,quae est ingentissimae consulidaiiZis, Ic potest cognosci scissio durs matris perpia stulas in labris,sed statim,quia si detur sibi pa/Iea adscindendum cum dentibus , non potest prae magno dolore. Item quia habet faciem plumbeam. Item si pia mater scissa fuerit vel quouis modo alioraliter,quod sequatur in ipsa continuitatis so/iurio, quod potest cognosci per nauseam se/quentem dolorem ingentissimum, dccoruscationem lampadum 8c minitruorum,quod sci ri potest per iudicium patientis, & per pIum/heitatem, & oculorum turbationem,& c. fiat illi curatio cum eademmet quinta essentia consolidativa, quae prae oculis demonstrahi: tibi consolidationem,deinde cura vulnus cu quinta essentia,quae facit carnem crescere, item in ales membris si fit percussio ab ense,&scindatur caro. Vens,nerui,& os, succurratur igitur Orius cum terbentina,& oleo,& cum vino an. is essentis,mitato S retineatur sanguis, & d inde si fuerit os taliter submotum, quod sta tim possit eπtrahi, extrahatur, deinde po natur sibi stuppa cum albuminibus ovorum miπtis cum modico nostre quinis essientis, deinde in secuda cura videatur,si est aliquodos,
ct si statim potuerit expelli, expellatur, si non
117쪽
ponatur sibi stuppa in aqua, cui admisteatus madefacta modicum quint essentis,&postea cum vitello oui iam dicto intromittatUr , do nec os possit extrahi,postea vulnus curetur,ileut de alijs dictum est. Aliquando fit in corpore ictus cum sagit ta, et cutello,vel ense armorum,taliter qu0ὸ vadit profunde nimis, 3c os est strictum. Si aurem talis ictus fuit in cerebro,non potest curari, nisi cum miraculo diuino. Si vero no tetig
rit craneum cum cerebro curetur talis ictus,
cui de aliis diximus. si autem fuerit in pecto/re, Vel inter spatulas, & tangat membra spiriptu alia,ponenda est solum quinta essentia, qtis sanguinem restringit, postea curetur cum talla inuoluta in quinta essentia consolidat illa,& in quinta essentia, quae carnem nasci iacit. Si enim ictus fuerit in allis corporis partibus, statim succurratur cum rerbentina calida thi tara cum oleo , Sc cum quinta essentia,deinet
ponantur sibi posdicts situppate, dc cureturii cui in alijs dictum est.
Nota regulam generalem. Omne vulnEInouiter factu in quacunm parte corporis, et ter ii in capite& in vultii,et inmebris spiritu alibiis, in Cauterizandu vel cum igne conbarendu.Item omnis percussio facta in quacua
- parte corporis prster Φ in capite 'Ain vultu,
118쪽
si fuit profunda, praeteres in naso, est cum fi
losuenda. Item omne os fractum cu percussione a Pe tra est extra ducendum. Si vero percussio nosuit a Petra non est euellendtma, immo est shi Ponendum cathaplasma , Ic per ossihi tribuγat in potu quintam essentia dc infra modicurem pus erit perisse sanus. Item si ex percussi oe viscera fracta & rupta fuerint, ponat interius canonus caris,s ingrediatur P vim,Sc traseat citra vuInus ex utra parte aduos digitos,deinde suaε cum filo seric45 cu acu subtiIissima,deinde mittat intus,& per suuficie vis ceris rupti,perinde sutum est ponatur de' quini ta essentia cosolidativa, demum pars exterior matur cosimiliter, Sc ponatur de anta essentia c5s idatim,dccuretur sicut de aliis dictu est. Item si ratione percussionis manserit signumagnum sicut multotiens contingit in facie S in alius p rtihus corporis ,cum hoc poterIs eti signu remouere non omnino, sed quod non videatur ita magnia,Sc appare t moclicum. masticis vi .lin. Corticis,malorum granatorum dulcium vn .ii. Rumi Vnc. q. croci Vnc. unam.ciperi unc.il carpobalsami unc.η.ter
hetins lib. u.esei olivarum antiquissimi Vnc. iiij. pulueriza puluerizanda & cribra ,& in pasta cum Terberuina A Carpobalsamo,&
119쪽
pone ad distillandum simuI cum oleo ad strietum,S collige illud,quod distillauerit in roceptorio de postea cooperi eum,Sc pone rece/ptorium in fimo, vel in vinaria per quattuor dies , 3c postea extrahe dc utere illo sicut fit cithalsamo in signis iam dictis , nam potest pro
balsamo vendi ad omnem probationem. Item in apostematibus quibus cun in utere quinta essentia putrefactiva, sedativa doloris de mundisi cativa, de illa quae carnem nasci fa/cit S cusem. Item fistula,cancer plaga curantur cuin etita essentia corrosiua prius, postea cUm mun/dificativa, postea cum illa ,quae nasci fa/cit carnem,& ista sit regula genera sis in curis chirurg e. Et ista ti/bi sufficiant caussa boniγ
120쪽
clarissimi; in primum librum suum demineralibus 8c rebus metat Iicis. Praefatio. .
i coagulatione, similiter Sc congeini latione & liquefactione Sc ceterisi huiusmodi passionibus in librometheororum iam dirium est ,in quibus auteisti effectus prius apparent apud res natUre,lapidum genera sunt dc metallorum Sc ea quae media sunt inter haec sicut marchasta Salu men & qusdam alia talia. Et quia illa prima sunt inter composita secundum naturam ex elementis utpote ante completaionata existetia st animata sunt, ideo de his proxime post scientiam metheororum dicendum occurret, parum enim videntur abundare ultra com mixtionem simplicem elementorum. De his autem Iibros Aristo. no vidimus nisi excerp/ros per partes.Et haec quae tradidit Avicennade his in tertio capit.I. sui libri quem foecit de his non sufficiunt. Primum ergo de lapidibus S postea de metallicis,et ultimo de medijs inγH v ter