장음표시 사용
141쪽
m Fermentatione. 13γοῦ ia , qualis primo Vere cadere solet, spiritus terrae insitus, juvatur a spiritu coe-lasti influente, quomodo hoc intelligi debeat, subsequenti capite explicabitus Virgilius loco dicto, hos eleganti
simos Versus,omnesVeneres atque Gra-
longissime excedentes, subjicit: Tum Pater Omnipotens secundis imbi - b. ther Con regis ingrem Mn latae descendit,
Magnus alit, magno commistus corpore, finius. quibus tamen diu antea, aeque ingeniose praeluserat Lucretius lib. I. quem Maro passim aemulari solet. Ita Vero canit Physicus vateS: Postremo pereunt imbres , ubi eos pater AEther In gremium matris terraiprocipitaris;
At nitida surgunt stuget, ramique vi rescunt Arboribtis, crescunt ipsa, foetu segravantur.
142쪽
Hine aliturporrὸ nostrumgenus, atquι ferarum. IEther enim eo loco est spiritus aethecreus, qui illabens cum blando imbre in terrae gremium, conjunctusquesti νὴ itui Terra proprio,simul accedente calore externo, concitatur, atque modo jams dicto blandum illud humidum fermentat , adeo ut vegetalium generationi commodissime servire possit. Cum vero in fimeto, seu,l tamine, sit calor spiri tuosus; illi, scriptores rei Rusticae, ob : rationes jam dictas, Fermentationem lquoque tribuere solent. Varro libr. I. de Re Rust. c. 38. Stercu3 optimum scribit esse Caspus volucrum, praeter PalIsrium, ac nantium. De hscepi a stare columbinum,
quod calidisssimum H, is fermentare possitrerram. Colum. lib. 2. cap. Maximeramen columbinumprobamin, quod modice sparsum , terram sermentare comperimin.
Quid vero ibi fermentare sit, colligere est ex ejusdem lib. 4. cap. I. Quid quod repastinata humus, dum est recens, soluta,
143쪽
De Fremextatime. 139 xataque velut fermento quodam , rescit: quum deinde non longi stimam cepit' retus talem, condensatasubsidit. Eleganter licit terram fermento intumescere. quod
': ero per ejusmodi fermentationem te
a diducatur, de simul friabilis redda-
. ur, Varro libr. a. de re Rust cap. 7.
solum fermentatum dixit, quod necdultum nec corneum est , sed tumidum 4tque molle, prout jam olim observavit ivir undiquaque doetissimus & Critico rum princeps, Adrianus Turnebris Advers. c. 3. Nix praeterea pinguitspiritu foecunda, atque exhalationibus: terreis turgens, non potest non hu- mido aqueo permixta, tum pinguedinem aliquam glebae communicare, tum eandem cum blando tenuique humorei ad interiores terrae recessus protrudere : atque hinc talem Fermentationem
I provenire posse, qualis hic considerant da est, abunde ex praecedenribus patet ripariter cur Plinius dicat l. d. cui Nix incubuerat, fermemescere. ante Plinium
144쪽
nium ita locutus quoque fuerat Theolerastus. etenim expresse in libro db
Uni, ab eo notatur Hro Terra Fementatio qua a Nir. contingit. quomodo & libro secundo de Plantis cap. I. occasione Nivis dicit
γυτακλείουσα. ἔναπολαμβανουσα τὸ
αμα δὲ την γῆν ἄνα ζυμοι. Parim terram semendat, calorem concludemo coercens. hoc tamen aliter intelli inon debet, quam quod Nix ad Fermentationem terrae, primo Vere se prodentem, plurimum conferat. non enim latitaria caussa est ; sed duntaxat alta vans. quomodo Vero hoc faciat, modo liquebit.Redeundo vero ad Verni temporis horam, mirum, quam fermentescens hic tumor, non modo in ipsisl errae gremio, sed maxime in plantis, quae ex illo pronascuntur, sese manifestet. Plantae turgestentes genitalinumore, gemmas protrudunt,&mox
fores postea spiritu magis adhuc auctae turgescunt quasi in Venerem.
145쪽
De Armentatione. I I Ploribus deciduis fructus erumpit, qui
paulatim maturatur, non tamen per si lana Fermentationem,prout multis persuasum est & eo usque perficitur, d nec semen emittatur, quod tum ideam& indolem plantae contineat, tum continuandae & propagandae per individua speciei serviat. Caeterum licet Spiritus in Terra occurrens, quem Veteres quoque Vocare solent,veg tus & stissiciens fuerit, humidum tamen nisi adfuerit, nec Fermentatio , nec Terrae tumor, nec etiam progeneratio ulla e Terra notatur. namque
Spiritus hic solummodo se habet ad modum impulsioris , & humidi , quod agitari debet ad ebullitionem usque , primo vere in arborum taleis, &Vitium ramis observare est , quos si praecideris, humorem spumantem oculis quoque notare poteris) praecipuae sunt partes, quatenus motum a Spiritu, ulterius se promovet. In seminibuS observare licet, quae, si laetissimo
146쪽
solo quoque commiseris, non tamen e Terra progerminabunt; nisi adsuerit humidum, quod maceret duriorem seminum corticem, agitatumque a Terrae spiritu, ad interiora seminum penetralia se insinuet, atque, per genitalem Fermentationem, postea considerandam, ipse semina foecunda reddat. Alias, per inundationem quoque, &aquarum molem Terrae si perficiei incubantem , semina in latibulis Terrae recondita, foecunda quoque usque ad enascentiam redduntur : quae Terra sterilis plane notatur, si nullo humore irrigata fuerit. Quod ergo de Nive Terram foecundante dicitur, hoc non ita intellexerim , quasi Nix Terrae incubans & prohiberet Terreni calidie vaporationem, &illud κδ mi, intenderet sed potius, quod Nix pingui suo humido Terram tum irrigaret, tum etiam calefaceret , ad modum stipicidii in Terram se insinuando, usque ad sufficientem dc benivolam ejus-
147쪽
Iam ejusdem humectationem. Quod non modo Plinius loco dicto innuit, sed, ante ipsium quoque observaverat Theophrastus, quem, ut saepe alias , vertisse solum videtur. Siquidem l d-
sive lib. 2. de causs. plant. cap. I. Verbis antea exhibitis haec praemittit:
multitudo Rivis magnopere prodest, ut, paulatim collqiscem bubeat solum : nec uisversuue humor in uxu corruens unico, dilabatur. ob illa , quae dicta sunt, Poetarum primores, Virgilius & Lucretius Terram primo vere prolificam describentes, Iovem, sive AEtherem, non m do in eam descendere perhibent, sed simul in gremium illius imbres profundere : siquidem iis opus est, ut Terra semen serenti cum foenore exhibere queat. observav it hoc quoque Auctor Pervigilii Veneris,e vulgatus a Lipsio lib. I Elect. cap. S
148쪽
Vernorum , per canorum , ver rena
Vere concordant amores, pere nubus
alites: Et nemus comam Dixit de maritu imbribus, erc. Ipsa scit. Venus venas atque memtem permeante Spiritu , Intus occultis gubernat procreatrix vi ribubs Perque coelum , perque terras, perque Pontumsubditum Eleganter vero imbres maritos Vocat, ea-l lem ratione, qua Lucretius&Virgilius, Terrae tanquam conjugi gremium tribuunt, quo pro sui foecunditatae imbres velut genitale semen recipiat. Aristoteles lib. 1. de Gener. Animal. c. a.
πατέρος- samobrem in universo quoque naturam Terra, qua isaeminam matremquestatuum: Coelum autem γ
149쪽
De Armentatis . I s: tem O Solem, b reliqua ejusdemgenem,
nomine genitoris ejusdem. Eoque Iovi, quem & aethera vocabant, Cererem, sive vestam conjugem assignabant. Herodotus lib. ex Scytharum opinione dic scribit: Deorum hos flos sic placant.
e tam ante omnes, deinde Iovem ac Tel-llurem, existimantes, ellurem Iovis esse con- jugem. Graeca sic habent: diles
lγην Διος ex νιυ γυνOG. Paccuuius in Chryse: Mater e t Terra, animam
her adjugat. Huc respicit Statius libr. r. Syl.
--, Ipsium in connubia Terrae AEthera: cum pluvii, rarescunt nubila. Inseo. Haec, eX promptuario elegantioris literaturae deiumpta, adiicere volui, nec ingrata Leri ori fore confido. Quicquid aliis videatur, nobis volupe est , Musis in speciem leverioribus, Gratias benivolas reddere.
150쪽
1Iart. ScMoch- , CAP. XVI. Stiritus Terra, quali sit , de inise de- claratur. Nihil aliud eri, quam Ignis iciae sis, Aere vice vehiculi utens, at- . que a Deo Opt. Max. ab initio Creati iNundi Terra ct Aqua inclusiss. Hus ltu exis lentia probatur , ita, de isto neutiquam agit Virgilius libro Sexto Cinnei dos, ut multi persuasum fuit. Hic Ignis inon indiget propriὶ pabulo: θ hactenus hvocatur recte Spiritus proprius.
in odoquidem saepius in superio- ribus mentio laeta fuit; iritus, qui ilia fermentatio no caussis motricis ra- tionem habeat ; atque , speciatim su- periori capite egimus de Terrae spiri- tu : ut omnia quam accurate de distin- , icte intelligantur, hoc capite de spiritu lin communi acturi sumus, ut pateat, iquare supra potius mentionem feceri- .mus, stiritus proprii , quam insui , ut alii eum vocare solent. Pertinet ergo stiritus , seu, Graecorum πίἐυμα, adl