Martini Schoockii De fermento et fermentatione liber, complectens multa singularia, speciatim rationem coctionis cibi in ventriculo.

211쪽

2o7piritus aliquando generantur, merito, te necessitate hujus ad illorum compo-ationem dubitare postumus. Quod ali.

. auando sine aere spiritus animales ge- aerentur , facile. probare possumus, Qvqcunque animalia motum habent&. sensum, spiritus etiam habent animales,

omnia tamen non spirant, aut taltem laerem respirando non attrahunt. Pisces

quam celeriter ac rapidissime sese movent , sensu tactus & visus acutissime pollent ; atque horum authores sunt spii itus animales,qui tamen ab aere noni officiuntur, quia illum non attrahunt..t, paulo post Spirituum animalium scit.

puritas vel impuritas non a temperiecerebri solum modo dependet, sed & ia materia a qua generantur. Ob san guinis itaque crassitiem spiritus fiunt vel crassiores vel puriores: sanguinem enim limitantur omnes corporis partes& actiones, adeo si sanguis sit pituitosua vel melancholicus, spiritus impurio- torpidi generentur: silaudabilis

212쪽

sit sanguis & tenuis, puri, tenuiores& agiles fiant. Hinc fit ut rustici&te- .nuioris fortunae homunciores, praeter educationis privilegium, ingenia ha- . beant torpidiora & senuiora generose enatis ac lautiorigus victitantibus cibis, quia cum alimentum illis non sit tam iboni succi, sanguis aeque bonus non 82- neratur, ideoque nec spiritus adeo sub- tiles ac puri. Hucu queli morus. Idem lHigmorus, quod ex illis, quae jam ad- , ducta sunt, liquere etiam posset, recte statuit, spiritum hunc animalem non generari in ventriculis cerebri : sed, Per totum cerebrum diffusium , illud ipsium quoque, quantum quantum est quasi pro matrice habere. Quod & agnoscunt majorum gentium Anatomici, Platerus, Bauhinus, Varo lius, is vige-lius. Prae aliis vir singularis Hominannus , hanc sententiam & probat & propugnat AnimadV. in Montamim c. I . I. 68. de l. 2. Instit. Medic. c. 6 . quod tamςn sic intorpretor, ut universum

cerebrum.

213쪽

De Fermentat L et Octerebrum & conceptioni & conforma, ioni spiritus animalis inserviat qui-lem ; attamen nihil in cerebro occur-Τ at , quod non elaborationi & perfestioni ejusdem serviat. Nec sollicitus tam de argumento illorum, qui Veni riculos cerebri ideo maxime spiritus animalis, qua talis, officinam debere penieri contendunt, quod & recipere possint excrementa sanguinis , e quo spiritus hic generatur, & pariter quotque generare spiritus.Nam,priterquam quod praesupponi debet, spiritum hunc

ipsum, ut futurum animalem, antequam cum sanguine ad cerebrum defe- ratur, depuratum sum cienter non est :l hoc quoque certum est, ea, quae per: coctionem eX certa materia praeparani tur, moX neque excrementa post se relinquere, neque si excrementa ha

i beant, illa deponere in loco suae genet rationis. Manifestissimum hoc est in ip- so Corde, in quo licet singularis Chy- li coctio de spirituum vitalium gene-

214쪽

ratio notari possit, non tamen eXcre .

menta si quae sirpersint ibi, sed ali i

bi deponuntur. Quod & de liene, ex quorundam sententia dicere licuerit si Hic vero spiritus animalis, juxta Lid-ldelium l. d. duplicem usum habet; vel in ipso cerebro, vel extra illud. In ipse quidem cerebro , ut se idoneum di appropriatum facultatum principium , si resensuum interiorum in trumentum. Extra ce-rebrum, &c. quatenus perstinatem medullam, m nervos , irradiandora permeando in totum corpus dissunditur , ut facultatem sensius motusque deferat di cui odiat. Hoc aest, excitat ad actualem sensationem ipsos nervos, facultati huic inservientes, per irradiationem quandam in illos influendo. Atque ita a parte animalium consideravimus spiritum, Vel ut proximum animae instrumentum , eundemque, pro diverso respectu&vitalem & animalem. At hic ipse sipiritus, est ignis ille caelestis, prout jam

antea consideravimus. Adeo ut convenien-

215쪽

De Fermentatisne. Pl enienter de eo illud magni Poetae l. 6. Zneid. usurpari possit: Igneus est olli vigor, is cincti origo,

cumque hic ignis per motum contI auum reddatur intensior , & conse

luenter, juxta principia nostra, jam

i ntea proposita, indigeat aliqua re, in qua velut pabulo suo, utendum est 'thrmula hic usitata ) conservetur ,1 providus Universi Architectus Deus, hic quoque providere voluit: ei in illo,cum quo generatur , pabulum assignando ,

lnis portionem, quam absumit rellisto quoque recremento usto,salso,& inuti

li,quod admixtum serost sanguinis portioni , partim per Vesicam, partim per cutis spiracula haut dissiculter excernitur : eoque, si aut defecerit sanguis, aut tenuior & magis oleosa illius pars corrupta fuerit, hic quoque ignis extini guttur, partim ob defectum materiae , partim ob eius corruptionem. Sed pluribus de hoc agere nolo , quod hXejamdiu

216쪽

jamdiu praeoccupaverit vir summus , Dia. Conringius cap. II. & cap. 2 3. de Calido Innato Ut tandem concludam & finiam hanc Diatribam, seu de sipiri, tu, seu igni, seu calido animalis, cum il- Iud sanguini inexistens in serviat animi tanquam instrumentum proXimum quo mediante functiones suas exequi tur ; hinc , ipsa Scriptura praeeunte anima dicitur esse in sanguine . ipsa anima pro sanguine, dc, vice versa, sanguis pro anima Metonymice usur Patur. Nota sunt illa Mosis verba Levitici cap. II. o. 'am anima cuyu 'que carnis in sanguine e t. & a . Guniam anima omnis carnu ,non comedetis:quia anima omnis carnis sanguis ejus est. Ps. 3 o. st. 1 o. dicit David : Quae utilitas insanguine meo ς Ad quae R. David Kinachi ita commentatur : In Ianguine meo, hoc est, in anima mea. I Iam sanguis est ani-bmo , hoc est , vita qua vivimus. Poetarum Latinorum princeps Virgilius eodem modo dixit lib. 9. yneid. 9. 369. per

217쪽

De Armentat L 2I3 per animam intelligendo sanguinem et

Purpuream pomit iste animam, o cum

sanguine mim Vina refert moriens. De quo loco consilendus Caelius Rhodiginus lib. 8. Antiq. Lect. cap. I. Darconsentanea sunt Empedoclis Philolophiae, qui, teste Cicerone lib. I. Tusc. Quaest. censebat, animum et e cordi circumfusum sanguinem. Versus Empedoclis occurrit apud Auiliorem Elymo

rum tepidissimus Aristophanes, qui

de Cimicibus, Act. a. sc. i. dicit εκπι G: Animam ipsam hoc est , sanguinem , per spiritus potissimum animae inservientem ) exsugunt. si cogitemus, facile veniam dabimus antiquis Philosophis, Mentem, hoc est, animam rationalem, sive ID stim , sive Aera statuentibus. Siquidem attenderunt illud, in quo Animale manifestat operandos quod, juxta princia

218쪽

principia nostra, antea proposita, pol tissimum est spiritus; tum Ignis, tuta Aeris rationem habens. Atque , ani mam quidem Ignem esse, Stoici sta

tuunt apud Ciceronem lib. I. Tusc. Q. . ex eorum sententia loquens Plutarchus

lib. 4. de Placit. Philol. cap. 3. animanti vocat , Eadem fuit se, tentia Democriti,qui apud Plutarchum Ld.animam statuebat esse, Ἀρωδες, igneam compagem. Si non fallii enim Plutarchus, Heraclitus in vita

Romuli dixerit: vis δεπερ

Anima ex

corpore , ut ex nube fulgur exilit. Notum quoque illud Epicharmi, a Laertio & Plutarcho relatum: Terra corpus est, alimens ignis. Cicero quoque lib. 3. de Republ. citante Augustino libr. . contra Pelagium dixerit: In quo tamen ines, tanquam obrutus quidam divinus ignis ingenii mentis. Nec alienus ab hac sententia videtur esse ipse Plutarchus, siquidem libr. de Def. Oracul. animam

vocat,

219쪽

De Armentat e. II 3

atque hanc rationem reddit in Quae si Romanis , agens de hoc spiritu aethereo: Α-κινή ως DIηα i, Suppetit principium motionis. Aera, ob rationem antea propositam animam nostram esse, Anaxiamenes statuit, cujus est haec vox apud Plutarchum libr. 1. de Placitis:

que apud eundem libr. 4. de Placitis Philos . cap. 3. Anaxagorae sedi atores animam dicunt esse , Αεερειδεῖ, sive; Aerea natura. Quod vero spiritus hujus, per ignem aere devecti se prodentis,domicilium Cor sit, ideo AEgyptii cor pro Anima Symbolice accipere seliti sunt. Testis est Hora pollol. I. Hieroglyph. cap. 7, ita per Interpretem loquens: Gino pro anima inquit ponitur aceipiter, juxta nominis interpretatis-nem. Siquidem c gyptiis accipiter Bajeth dicitur, quod nomen ii diviseris, animam O cor sonat: Bai enim anima est , o Em

220쪽

in. Corautem ex gyptiorum sementia, animae ambitus est. Haec praecedentibus superaddere volui. Converto me deinceps ad Spiritum genitalem.

M l iritu genitali in hemine sese pro

dente: de seminis generatione, is est ramatione foem in utero. uualis fermen tutio in beminis elaboratione, pcnerea u-lmatione, o genitura ipsa notari debeati S Piritum juxta accidentariam disse. rentiam , genitalem in Animalibus censeri posse, superiori capite audivi

mus. Quod, ut distinctius dognoscatur, hoc capite allaborabimus, acturi simul de animalium, potissimum hominis, formatione per genituram, quae usque adeo admiranda est , ut Propheta d Rex David Psal. I 39. e. I . & I s. ex clamet : Mirifice formatus sum, mirabilis

sunt opera tua. Formatus sum in interiori bus terra. Ubi ha Ebraeo TeX tu occurrit verbum tapn, quod arguit formationem