장음표시 사용
561쪽
De Permentatione. quae quotidie ferme convulsiones Dilepticaς
incurrebat, malo a pollice dextri pedis cum agitatione ingentio magna cordis anxietatas promovente: Ad hanc forte pocatu3 Magi ter Diego Granata- Η manus, aut re- rivi Maurus nam C thiopi non erat ab M milis in inter Hi stanos, non tam Chirurgus quam Myrta, ferme valetudini restituit. Iubebat quotidie in balneo aliquo utrumque pedem lavare deinde cucurbitulas ad coxendicem usque utriusque pedis sequentes admovebat, tum cutem largiterscarifcando , tum sanguinem provocando : si vero convulsio oboriri videretur, valida ligatura totum pedem conseringebat. Singulare quoque est, quod habet . πανυ Bartholinus Observ. Cent. VI. Histor. 78. Scriba inquit H lpatus et s. annorum conru ο-nibus Dilepticis Has ta 1619. conciditur, ex pede snt tro elatis vaporibus, quod obserparunt quoque Galenus libr. g. Loc. cap. 7. Fernet libr. a. de Morb. Venen. cap. Is . Tulpiu3 libr. q. Obs cap. 2. Huic scriba ante insultum pes stupet, mox adscen
562쪽
dentem ad genua vaporem sentit, quo relictu genubus, altius adscendente, Hatim con- pulsus concidit, cum copiosa circa os istuma. iFacit huc unice quoque, quod habet rellus Centur. 2. Observ. 9s. Alia I
a cauterio actuali curatur, a pollicibus autem pedum O manuum incipit, inque illis Ui ebullitionem quandam producit, quia psacile aura Venenata ad caput adscendens MenTnges seriens , tandem agros prosternit: ait autem Hippocrates ejusmodi Dil fas cu- rari posse 98.pradict. libr. Etae Morb. Sacro Sermonem faciens. His verbis. Hac autem tinterse disserunt , ex his namque mole sigi- iniseunt qui a capite originem trahunt, deinde ex latere, qui verὸ a manibus ac pedibus, i racipue sanitatem recuperant. Pedis & pollicis pedum meminerunt viri egregii ; quod si verb omnia quam diligenter attendantur, patebit, ab eXtremis ferme pedum unguiculis, malum hoc convulsivum proserpere. Namque,
ut Proesimo capite occasione dentium pluribus
563쪽
pluribus ostendemus, cum ad eXtre mitates digitorum concursus sit plurimorum nervulorum, Venularum, arteriolarum, atque non queant trania pirando, quod ungue muniantur, liberari fuliginibus, aliisque partibus e crementitiis, facile ibi colligi potest
saburra aliqua, quae progressu temporis non modo noxam aliquam, sed & venenatam qualitatem contrahat. Quae saburra, si s anguini,aut potius spiritus stanguini inexistens suam malignitatem aia flaverit , procuratur omnium nervorum convulsio, dum a spiritibus singulari acrimonia, & quidem maligna praeditis, omnium nervorum initia inicerebro vellicantur. Scio, Medicos primores haec & similia referre ad levio rem Epilepsiam, cui & accensere illam solent, quam stomachicam vocant; si mul statuere graviorem longe Epileinsiam, quae totum cerebrum commotum esse indicet: At, ut initio quoque innuebam, mihi persuadere vix pos
564쪽
sum , agnoscendam esse Epilepsiam Idio pathicam. Postremo hoc consideratione dignum in Epilepticis, quod dum concussi prolabuntur, spument ut plurimum in igniter, partim propter
fervorem Thoracis, partim etiam propter capitis concussionem : duas enim has caussas conjungere, non vero disia jungere convenit. Hoc accidens considerans Lucretius libr. 3. ita de Epite p-tico canit:
Concidit, dispum is agit, ingemit, θ'
circa quem aliquid maligni,qua si fermentativum, se ut plurimum prodere flet. OU nquam multi affectus praete naturales adhuc supersunt, circa quos si non fermentationem , saltem fermentati vi aliquid considerare possemust, solam tamen Odontalogiam, sive dentium
565쪽
dentium dolorem duntaXat examina turi sumus. Multa occurrunt quidem tum circa dentium originem,tum etiam naturam & indolem , circa quae cum fructu forte occupari possemus: Sed hactenus in praesentia omnia haec seponemus: Atque investigabimus rati nem , cur in his ossibus tantus saepe ob- oriatur dolor, ut vix major in ulla cor poris parte percipi possit. Exemplum singulare habet Borellus Cent. 3 . Obs. 8.
Ru lici quidam loci dicti Labecthonte
prope Casura Albingensum, tanto dentium dolore, detentus fuit, ut posse Phrenitidem in Syncopem etiam incideret, adeo ut pro mortuo saepe habitus fuerit. Inter observationes proavi, pertinentes ad annum I 86. hanc annotavi: Inter nobiles IIustris Coinitis Llae triae erat qnidam, cui dentium dolor ad plures dies ita incommodinsuit,
ut cunto iri debuerit, ne pugione, quem l Npe pectori admouere cupicbat, seipsum trans foderet. Omnis generis remedia adhibita fuerunt: sed stuItra. et ponea oborta hae-A i mori A
566쪽
q ru uxumsape salutarem expertubfue- dolor cesavit. Ut non absque caussarii dentium dolorem maximis tormentis , an-- numerari posse , Celsus libr. 6. cap. assit mez. quosdam , inquit Sal-muthuy Cent. 3. Obs. 32.) pra assidua ejusmodi dolorum vehementia pene exanima tos, immo alios ad insaniam fere redactos sit se. Interim , ubi sedes doloris sit, non, iconvenit inter illos,quibus quam maXi- me hoc exploratum esse deberet. Non slicet diffleri, aliquando infestare vel so. Iam radicem dentis , qua parte gingivis iest intecta; vel solam maxillam, vel lsolas gingivas: Caeterum,quandod plorest vehementissimus,totum dentem eX- ,
carnificat. Ut mirum sit, viros quosdam segregios sustinuisse docere , dentes, iquod sint ossa , omni sensu & consequenter quoque dolore destitui. Nec moveor , quod quibusdam , quo has
illasve literas commodius pronunciarent , per limaturam dentium ea tremi
567쪽
tales absque dolore, aut saltem notabili, potuerint diminui. Nam, ut dentes illi solitum & a natura definitum modulum excesserunt quemadmodum in equis quotidie experiri licet appendix eorum otiosa, ut & omnes fere partes ex crescentes in corpore tum humano,tum cujusque alterius animalis, exquisito sensu non fuit pr dita. Quanquam inte
rim distingui quoq; debet,inter dentem bene dispositum, & illum cujus dispo tio est vitiosa,per illapsum spiritus maligni, radiantis quasi ex maligno quodam humore ad radices dentium stabulante, prout postea videbimus. Integer dens obtusiorem doloris sensum continet ;admodum exquisitum ille , in quem spiritus ejusmodi est illapsus, qui quandiu dispotitione tali praeditus in gingivis adhuc delitescit, dolor, qui subinde mitigatus videtur, identidem re crudescit. Quo refero, quod observa vit accuratissimus Ballonius libr. I. Epide talorum pagina 93. Vbi ita loquitur zA a 6 Vulgo
568쪽
vulgo observatur proclives admodum esse catharros in dentium acetabula, sidens unum vitium attigit: sublato dente, aut confestim cect at assiuxio humoris, aut saltem nullo gravi Symplomate se profert. Sin dens remanet Vitiatus, nullus pene dies est, quo non praesertim Vesperi, aut e X terna aliqua occasione incidente , & dolores recrudescant, &non affluxus humoris, alias frigidi, alias alius generis, percipiatur. Unde hoc quoniam imbeci Ilitas partis & vitium juvat istam proclivitatem catharri, immo vel tui irritat, prolicit, atque provocat. Quod medius fidius mirandum est maxime Vero, eX empto dente fluxionum provocatore, tam re
pente fluxum consistere. Haec Ballinis. Eoque , qItanquam catharri , fatus, humores acres, tum intra tum eXtra addentes delati , itemque inflammationes partium vicinarum, nec non calor, &frigus er qui situm dentium dolorem ordinario Procurare censentur ; potissimum
569쪽
mum tamen imputari debet malignae cuidam qualitati,inhaerenti materiq putridae partim intra duntes, partim ad
eorum radicet, ubi arteriolarum & nervulorum concursus est, collectae. Quod primo inde patet: alias partes corporis, imo ossa in ipso corpore, infestant catharri, flatus, humores acres, Inflammationes, &c. Inde tamen non deprehenditur tantus & tam vehemens dolor, atque odontalgia exhibet: manifesto indicio,ad hanc procurandam,sInsulare aliquid concurrere, quod alibi pariter notari non potest. Sed unde hoc accerses, nisi a maligno spiritu, extendente non minus partes dentibus vicinas , quam se insinuante in illos. Secundo, nulli bi accidit ossibus, ut quidem ordinario erodantur, atq; hoc in dentibus observatur. Contingit si quidem haec corrosio iis nota modo per virulentiam morbi, puta luis Venereae exemplum habet Amatus Lusitanus Centur. Cu-
570쪽
que valetudide gaudentibus: quae proinde non potest imputari nisi maligno cuidam spiritui, vim hanc corrosivam
exercenti. Tertio, saepius quoque observatum fuit, aut intra dentes, aut ad era
tremitates eorum, enatos vermes,odon-
talgiam intolerabilem procuras e. In aliis corporis partibus notantur saepe quoque vermes, qui tamen notabilem ldolorem non procurant Sed ipsi hi vermes malignos illos spiritus attrahunt, inspirandoque, aut denti, aut dentibus communicant,unde & pundi orii & vetahementes illi dolores ericitantur.Notus mihi est aliquis, qui cum , ut odontal gia liberaretur, accurasset sibi dentem extrahi, ac simul subsequens vermis dolorem minii illet in manu ipsius, insignis inflammatio oborta est, quod Vermem Contrivisset: atque, ut malignum Virus manui communicatum eam periculose assecit ; ita malignus spiritus, perdentem cum agitatione & compressione aliqua diffulva, dolorem exquisitum