장음표시 사용
841쪽
breuem ponderis quod non est verum,cum absque pondere vix per horam moveri posset. Aristi autem lib. .loquebatur de virtute nuda moriua,& quae non repatitur, ut illic declarauimus. Haec igitur satis sint de Arist. discursibus. Aliqui contrahunt illam propositionem si mouet insinito tem- ,re,est insultae virtutis ad vitutem solum in magnitudine exi- sientem, & operante cu resistentia, ct aliter nolunt in uniuer in ius da . . esse veram,nec eum misi e sensum Arist. At vero cum Arist. abs tuten sine restrictione simat, scita etiam etaidi possi, diximus, quando res ex se habet eam mouendi virtu;em indepta dentem , ut illa proportionis calculatione de unius: in hoc etiam sensi defendenda est. Sed contra primam concluso nem it aliquot dubis, ac ratio nes dissolueneae eorum, qui negant secundum Arist. Deum esse infinitae virtutis. Sunt autem haec. Dubi um i Primum secundum Arist. Deus , vi videtur,nihil potest facere. O ex nihilo,ex primo Phys. 335 3 ubi ait,ex nihilo ni nil fieri,ergo rati M. non habet vim infinitam. Respondetur sententiam Arist esse iux- cmh-- ta naturalem rerum ordine, & de naturali actione de qua loque- batur,nihil ex nihilo posse fieri: atque ita modo nil creui ex ni- hilomon negat tamen quin omnia ex prima causa sint:& ab aeterno productus fuerit,dc emanauerit ex Deo mundus cum materia
ut superius probauimus. Secundo dicimus, quod quamuis nihil rutaret modo ex nihilo posse fieri, nihilominus tamen maneret infinita virtus,scilicet perpetuo mouendi in primo motore, qua ipse hoc loco text. et 8 probauit. Secundum dubium. Si haberet virtutem insilitam, moueret sn non tempore ex illo v. Respondetur, id esse verum, si illa virtus
infinita esset materialis,aut in materia,& corpore: tunc.m ageret quantum posset: at modo est extra materia ita non sequitur, nisi es st . f -
situ ut agat proportione ad ipsum mobile, Sc ut illius solqm na-
. tura requirit Secundo quia si esset causa omnino necesiuia ages et sine cognitione, tunc ageret secti neu ultimum potentiae: at modo agit ex electione quantum videt conuenire orbi,dc mobili. Tertium,Deus non potest facere alium mundum, ex Iaee Cce linvr nec potest facere actu infinitum: ergo non habet virtutem infinitam. Respondetur, multa non posse facere Deum licet ha-
beat vim infinita likno quia dest potestas,sed ex eo quod res ipsie implicent, dc non possint fieri. Talia autem sunt haec secundum Aria.Vnde Arist non probauit non posse esse plures mundos, ex parte opificis,sed ex parte ipsius rei,quod tantum deberet esse v-
num centrum, de una materia,&C
842쪽
Quartum n x.Coeli. e text. 6r. videtur Arist.asserere motores
tam esse proportionatos mobilibus ut si unum astrum alicui orbi iadiiceretur, non posset ab intelligentia moueri. Respondetur de ihac re aliquod eue dubium: tamen loqui seinper Aristaecundum naturalem motum,& de naturali actione , non violenta, aut miraculosa.Secundo praeterea, in genere loquutum suisse de inteli gentiis motricibus no de Deo. Et ratio huius est: quia intelligentiae addictae orbibus, habent limitatam virtutem re orbi proportionatam: secus autem est de Deo, em solum fecit infinitae virtutis Vltimuin Aristot. in Physic. & in i de Coelo. iusd probat non dari infinitum actu: ergo. Respondetur, ut ibi adnotauimus& aperte colligitur a texi 3s. usque ad 3'. Aristotel tantum . agere de infinito in quantitate. Atque de hac quae- stione hactenus, & de tota expos tione librorum octo Atist de Phrsic auditu. Sit laus Deo sempiterna a quo omnis perfectio& omne bonum procedit.
FINIS OCTA vi LIBRI PHYSICORUM.
843쪽
r An rerum naturalium sit scientia etit Moenam sic subiectum philosephiae naturalis.a An quilibet artifex demonstret per quodlibet genus cetius ae
3 An ad rei perfectam cognitionem opus sit omnes eius causas cognoscere. 3si An uniuersilia sint nobis notiora singularibus. An eadem sint nota nobis,& natura iid An substantia secundum se diuisibilis. An totum distinguatur realiter a partibus. o. An res naturales habeant certos limites quantitatis. mio An terminus quantitatis rerum naturalium sit semper intrinsecus. ii An principio sint contraria. D Vtrum materia sit. 11 1s An materia sit substantia. II An potentia sic de essentia materiata iacis Aliquid sit in materia manens in mutatione, i X. i 6 An materia sit ingenerabilis & corruptibilis. An materia appetat formam. ii Quae sint nomina materiae. Is-- An aliquid formae praefuerit in materia. 13Ito An materia sit causa corruptionis,an forma. I xxr An priuatio sit principium naturale. IN LIBRUM: SECUNDUM.L An definitio natura sit bona. . . . ac An omnia entia naturalia, dicantur naturalia a principio in- trinseco activo motus. isT3 An motus coeli sit naturalis. ii An Physica a Mathematicis distinguatur. ip s An Phisicus consideret materiam primam. I y .s An ars imitetur naturam. IDI, An tantum sint quatuor genera causarum, i A
844쪽
t An causae particulares aliquid eniciant.. An sint fortuna e sus.1o An quae nec semper,nec frequenter inlisint a carii. An sit fatum. ix An natura agat propter finem. 1s'An monstra sint in natura.
i, An finis sit causa & principium. IN LIBRUM TERTIUM.
et ira motus sit per se in aliquo Praedicamento , & in quo Pra
dicamento,&c- . An actio sit in agente,&quae ipsa res sit actio. xl An motus distinguatur a suo termino.
An Phisci sit de infinito tractare,& de quibusdam aliis dubii
de infinito, . - . LsiAn unum sit indiuisitae: An vero in is itum etiam posset
c An numeri multiplicatio procedat in infinitum. 3M, Vtrum sit corpus actu infinitum. 3s IN LIBRUM LAEARTVM.L Circa aliqua dubia, quae in texta praecedentibus occurrunt. Anio sit aequalis Iocato. An locus sit sit perficies continentis, An locus formaliter sit superficies. , An locus sit immobilis. utcAn res incorpore e sint in loco. 3An ultima si narrasit in loco. 33o De concordia quadam scitu digna omnium opinionum de loco. 3 An si esset vacuum,motus esset in tempore. io An sit vacuum. . Quid sit condensatio e raresectio, &ex quibus causis, ciuomodo fiat.Ex quo constabit. An sine vacuo esse pos
An sit unicum, manc in toto tempore. is Au omnia entia sint in temporc. 'Liti An
845쪽
An tempus si ens rationis,vel reale. tempus sit unum numero. et SIN LIBRUM E VINTI M.L An generatio sit motus. a An unitas spec ca motus sit tantum a termino ad quem. 3 An unitas ' meralis motus sumatur ex tribus,videlicet ex v-nitate numericae termini,mobilis retemporis. sit An sint duo motus re, cum aliquid ex contrario in contrarita mouetur. IN LIBRUM SEXTUM.1 An continuum ex indivisibilibus partibus componatur. s i. Dubia quaedam praecipua. An ex in tuisibilibus continuum
x De dubijs quibusdam circa textum Aristotelis. Vtrum omne quod mouetur, tantus & velocius moueri possit&c. 3 An omne mutabile sit diuisibile. Et an mutatio esse possit in
An detur primum&vltimum in motu. IN ZIARγM SEPTIMI M. i An otiique ratio Aristotelis necessario concludat, qua proba
tur omne quod mouetur ab alio moueri. 6ilx An mouens&motum simul snt. dici 3 An ad qualitates tantum tertiae speciei sit alteratio. An comparatio tantum sit in specie ultima. f. i
Jae L ARVM oc OVUM.1 An mundus cum motu & tempore habueritinitium. et An potuerit mundus esse ab aeterno. S 3 An Deus sit causa libera, n vero agat necessitatenaturae.T virum animata seipse moueatur. s Ni sit unum primum mouensimmobile. 2 26 An Deus sit causa efficiens Mundi etia per. Aristotclcm.T set vuum Deus sit ubique secundum Aristorelam, C. grum Ain visitsi tutis ii vitae. . 23
846쪽
ARISTO T. BAlutorum definitio potest aliquid coiitinere , quod ordinem explicet. iis Abstractio quid & uoluplex. i SI athematica qua- lis. ibid. abstrahentium non est Mendaciuin. I Absurdo uno dato multa scquuntur. 6r Academicorum caput Pliito.&cur sic dicti. Accidens non cohaeret citra stubstantiam. non ens, accidens commune qtii J,& quid proprium. accidentia ad corruptionem componii subiecti corrumpuntur. ras .duo numero distincta non possunt in eodem subiecto esse. q3.ner accides ut moueantur.Ifo, quibus modis corrumpan- tui. seq. subiectum ornant,non absoluunt. Is . subit. anxiam quomodo possint producere. xo s. ad omnia ut sit motus.
acci ia& si ibstantia cur dicantur esse simili. saccidentia sensibilia omnia cur natura multis secerit communia forma ac figura exteriori excepta. &is accadentium disterentiq unde stinatitur. 8S. ltiplex graus virum spectet ad Physicum,utrum ad Mathematicum *6. Nq. natura vidistinguatur a natura subflatia .Tr. numerus quomodo 'sit,vel non sit infinitus.sso praedicamenta cur iuxta Libstantia , distinguantur. accidentaliter suborninatae cauta quae dicantur. Isi ii
Aceretiones tempore menserantur.
Actiua philosophia, ade philosophia activa.
Aetio non est a proportione minoris inaequalitatis. sit ne in agente an pallente.r8i. quot, quibusque modis illius
causa quippiam dici possit. eto.
actio artis ab acti ne naturae, quomodo differat. et o naturam sis a violcuta quomodo distet. 6ss.vana quae,& quae teme raria
847쪽
ria. xo.& seq. 'io ut actio cui per se non includat successionem. x r. ad eam cur non sit motus. st . quot,&quae sint in ea consideranda. hic actitia potentia quid, & quotuplex. xi da iiutina principium motus quid. V Iactivum & passivum motus principium aliquando coniunguntur,aliquando separantur. Is c activitas alicuius qualitatis maior, vel minor ut non arguat vel maiorem vel minorem intensionem. Id actus triplex Formalis,existentiae,&entitativus, eiusdem diuisio in primum &secundum. iis actus agentium naturalium omnes sunt perfectiones, vel ad perfectionem vim te actus ut sit in aliqua potentia , non est per se D s. xs sc Eq. est citas deni,cuius etiam est potentia 18s.c otentia simpliciter sit prior.
actuna esse quid sit. . x Iin Actu esse quid. ' ibid.
actu infinitum quid. 3 actu in loco esse quae dicantur,& quot modis. si additio duplex,&quae illa siι. utra possit esse infinita. ixo aer grauis &leuis est, liuerso respectu is est corpus. Or.circun- stans ut aquam calidam refrigeret. io iis motus infrigidata ibidem. acrem vel aquam qui principium posuerunt melius cui fecerint.
aera Diogenes posuit rerum Mincidum estion esse cur quidam putauerint. aequalitas duplex dimensionis & ontinentiae, quid utraque sit. aequivocationis tres gradus. 6 saequivoca definiri quomodo possint. xternitas a tempore ut distinguatur. est propria duratio
aeternae res cur non sint in tempore. aeternaquae causim habeant, quae non. seq.sint in potentia accidentali non essentiali. rs V in illis Cita, &posse quomo-
.do idem. ibid.amum quid si qatens causa quid ab eisiciente distet. seq. diuiditur in pureaeentem,& non pure agentem,quid utraque, x
848쪽
agens ut agat, quomodo debeat ad passiim esse effectum.
seq.quo motu moveatur per accidens. et
agens in medium, & distans,nou semper eundem effectum in v-uoque producit, agens intellectuale quid sit,& quid naturale,r38. quomodo v n que simila producat. . . . ibi agens naturale quomodo inducat formam in materiam. 62 Cur non possit creare. agens necessarium agit secundum ultimum suae potetiae. 6 producit nisi virum. . ibid. agens omne subiectum aliquod praesupponit in quod agat, ec ex quo faciat aliquid . . . agens primum propter finem debet esse agens propter intelle tam & voluntatem. sanentia uniuersilia quomodo concurrant ad hos effectus infe-io;
agere ex proposito quid sit,& cui conueniat. agere propter sinem quid sit. albedo qua ratione tribuatur igni. alimentum cur aliqua ex parte virtutem animalis debilitet. allium Magneti appositum,cur illum ab actione impedi t. aliquando qtior,& quibus modis dicatur. aliquando esse quid sit. .
aliquid fuisse ab aeterno fatentur omnes. epori cur id concreere sit necesse. 3 alteratio in quibus accidat fr .ciir non ad qualitates tertiae et iii 6 3s.nec ad habitus corporis. ibid. nec ad tulis cad habitus ii uellectus. t,r . sed talum ad qualitates tertiae ciet,non semper & continue.
alteratio est bifariam ad aliquam formam per se,& per accidens, ori . ad quam sit per se,& ad quam per acci ens. ibid. alteratio per se duplex, mediam Sc immediata ibidem. . ad ymi qualitates illa sit & ad quos haec. ibi , alteratio alterationi comparari an possit. unde illa paratio sit sumenda. ibidem raecedit augmentationem. Didem, I: alterationis formas quid sit. lysi. duplex diuersitas quid sit. IS . triti eius genera,& quae illa. . in alteratione duplex successio, & secundum quam lintestimotur prima para. - - alterationes tempore mensumitu . . et i, qui . aequales.
849쪽
alterans primum quod dicatur,quod vatim tar',62 a .lliter . iterans,& alteratum ultimum nullum est medium. 6is
alterari quae dicantur. ibid. Analosa, vel aequivoca definiti possunt definitione aequivoca.anaxagorae de principiis sententia. v 8 eius ab Anaximandro discrimen. s Cur nihil de nouo fieri putauerit. 82. cur omnia voluerit esse in omnibu: .c i inus se mente diu iunententia.
axamadri de principijs quae fuerit opinio.ss.& 8 .es usui b Anaxagora discrimen. Angestis quomodo incipiat icet non desinat. anteli quare non sint entia mobilia. x6. ut dicantur incorruptibi I o tua loco circunscriptiue tantum. r. 8. non in tempore,sed in aeuo sint. ista anima ut singularia&uniuersalia, diuersis potentijs cognoscat. V 8. cur non dicatur esse definitiue in aliqua parte corpo- m. sv suomodo sit in toto corpore. ibid. per accidens est in
anima omnis an sit indivisibilis. ias.& in animali non est pars m
ii s notor esse non possit. et anima & corpus simul sunt, anima sublata, tempus ut fit vel non sit. ea cur prius in physica doceatur, quam de corporibus animatis. a anima rationalis quomodo distinguatur a caeteris formis. i r cur destructo composito, non deitata. mir. ut lit corporis forma, nec tamen propriam operationem cinui cum corpore habe at.
is nun quibus actionibus sit, vel non sic libera. Eimmortalitas unde proueniat. animae rationales quomodo sint infinitae numero li sequentibus. animal cur de fututo nunquam iudicet, et g. in eius generatione quinque concurrunt. 18 3. qua ratione dicatur se mouere. et 3 cur totum simul imoueatur. ibid. Eius motus sit nec ne violentus ibidem
animalia quae dicantur pri identia. a s. sc lti Cn. titiae qua ratione praeuideant futura. ibid. cur instinctu naturae moueri dicantur. ibid. motibus omnibus m oueritur. C. patiuntur quae inanima ta,sed non contra 621 isnouentur. Tiranimalia per phantasiam percipiunt conuenientia Se inconuenientia. et s.& seq.quomodo per se alant tarium. 1 f. ideo mouentur,quia mouentur a continente. anmili
850쪽
annuli non proprie dicuntur infiniti. si . qui palam non habere
dicantur. antiphontis rationes cur non sitit a Geometra soluenda . . 6I
appetitus quid & quotus a clx .us D animali,& rationali finis non semper cit bonunt verum. 18, apponendo cur non superemus quamuis magnitudinem. 31 appositione in in initum, vide infinitum appositione vel addi
aqua calida in vacuo posita ut reducatur ad pristinum frigus. 16
de eius genetarione v .ariae opiniones. ibi Laqua grauis ot leuis e re diuersa ratione. 1so eam cur rerum principium posterit Thales saquae calefactio qua latione sic naturalis,violenta. in architecto icae artes Huic voccnti P. argu neniari a pallibus essentialibus ad integrales cur fallacia sic. a: ic is historia admiranda.arilio eles Platonis diseipulus fuit, eto ubi & quomodo docuerit. ibia.cius libridui licis generis. 3 o. qui exoteri .ibid qui acrinmatici de materia esculi metro Francipiorum locutus omnium
ars viij fico ab iunes verta Dr,alia circa re factas. 18 ars u tiplex Alta ra ii attir e limia,altera qii e suppi et ca in quibus D tuta deficit. 18s. quo in odo ii .itetur cffectus naturales. ibb
at s imitretur naturam . . , 5.qoo sensu id dicatur. 1
ar: mocum piaesta & non eii principis in vel natura motus. is cur nou sic natura ibid pro ' er finem facti Z , I . t ricii aut imitatur nuruia i . . bidem qxio pacto diu:: guatur a sopi tia.
ars pei siciens naturam quae dicatur. as . usualis quae dicatur.
artes materiam & formam conii dei aiat. ibid artes quae quibus imperent. ibideia.. quae philosis hiae seruient. artium Mechaniarum triplex diis rentia i Iarcii ex quomodo iumetur agens naturale in modo operandi.
artificiales res natu alibus in quo si is similes. Si artificialia quomodo niolaeatico: .i S illo om&maturalium definitio quae sit. 3 o niatc. iani pro