장음표시 사용
981쪽
gro STUDI 1 MED. REMOR A. studio medico praemittenda: utpote quae rerum Daturalium cxquisitam dc accuratam contemplationem proponat, & cuius defectus imperfectam reddat medicinam. Vtut haec sint,tamen in propatulo est, hoc tempore eos bene in theoria versatos haberi, qui inutilibus dc futilibus Scholasticorum , Peripateticorum & Galenicorum controuersiis diu adhaeserunt, atque ex se multa subtilia fingere noue-rui: Sed abusus hic est vocis Theorias, quo significat phantasticam quandam imaginationem ab uno ad alterum quasi haereditario iure propaga
iam:Medicus enim nascitur ex natura, non ex iis,
qu menSex se tanquam aranea producit & spe
Remedium. Theoria in medio foro agendorum cum praxei
coniungenda E. Ex praxei enim persecte intelligitur & nascitur. Et iuramentum Hippocratis theoriam pra-xei iungit. Praxin vero intelligo non scriptam, sed ipso ope te a uiuo quodam doctore ad oculos praemonstratam, & aὰ individuum aliquod subiectum secundum naturae exigentiam &postulatam explicatam. Fateor equidem eam theoriam, qua naturalia in macro cosmo contemplamur &rimamur, debere praxei praemitti, cum ea ignorata nemo medicinam assie qui valeat: Verum ea theoria, qua in foro medico agenda contemplamur, & speculamur, ut nobis ex praxei nascitur, ita cum ea necessario coruungitor. Tyro ergoad aegros
982쪽
MED. REMOR A. 8 r I, atque illi locus affect 3s,a Drectust pecies. Ipeciei causa, causarum scri es, morbi terminus,tiansplantatio, nexus gradusque ve ro & sincero anim o ad Hippocratis Patauino-mque exemplar ostenditor, ut ita ex hac senali demonstratione generalem praeceptorum litutionem confirmet & probet. Cum tyro1 Praxin adducitur, & in ea fundamenta ei proponuntur, cum praxei theoriam ad discit, atq; in ea ita se firmat, ut fundamentaliter de artis medicae momento cum quolibet disserere, & sui felicis progressias euidentem rationem afferre possit. Similiter eos artifices optime sitae peritiae elegantiam & perfectionem aliis probare posse, qui ma nu opificium didicerunt, atque artificii fundamentum posuere videmus, cum contra ii, qui ex praxei artem mechanicam nesciunt, Rex sola co- templatione de eius subiecto, operationibus Jc formulis multa garrire solent, nunquam certi de sua scientia esse queant. M ineat itaque firmum δέ fixum, I. naturalium rerum scientiam ante medicinae liudium discendam & imbibendam non ex aliorum opinionibus, sed ex natura rnudi te suasque operationes de die in diem patefaciente, &2. contemplationem modi, quo natura, eaq; quae per naturam iunt, in hominis utilitat em adhiberi de beant, sine praxei non esse ex solis libris petendam , sed cum praxei coniungendam, ita vitanquam filia ex praxei progerminet, & certitudinem suam exinde acquirat. XIII.
983쪽
vulgari Chymia nimis intentum esse .
Multi sunt, qui se medicinae apicem consecutos esse autumant, etiam si Chymicas rerum disse , solutiones non didicerint : Sed errorem errari maximum e Sine Chymia enim vera constitutio Systematis medici persecta esse nequit, nec gra vissimorum morborum radicata curatio subsistexe potest. Itaque medicinae Studiosus Chymiam' eram ne spernito, sed eam studiose amplectitor. Chymia aurem vera est , quae ex lamine naturae, non ex phantastica Sc fortuita ope atione sinC. fanae rationis discursu nata est. Chy miam veramne iudicato ex experientia qualicunque , sed ex experientia eorum, qui longa & profunda disequisitione superiorum & inferiorum harmoniam perscrutati, & superiora in inferioribus con tineri secretiori via ex piseati sunt: Qui quoque
regnorum trium mineratis,animalis & vegetabilis confusionem ex animo improbarunt. Philosephica haec Chymia est de qua loquor, nec tame velim ut Chymia vulgaris ex iisdem fundamentis plane contemnatur: nam ex Chymia 'ulgari, erum dissolutiones in conuenietes etiam addisci possint: S iquidem fortuita rerum naturaliu con iunetio saepe dissolutionem corporis de monitiat praeternat viale,quae alias non apparuisset,ag pr inde quod si modo facit ad cognitione morborupso uenientiu ex reru heterogenearu collictione.
Remedium. DasCΘmia verae cultores hydrosis medicina. simavo, Chymia veram noctessceis tractat'
984쪽
soccasiosisse obtulerit, etiam vulgariu C mi-
cstrum experimenta ta mente, quam oculis notato. Ex Chymia enim vera comaenientem natura: humanae praeparationem remediorum: ex experimentis vero vulgarium Chymicorum media, per quae Entia incouenienter corrupatur,explorabit
XIV. Gatomiam mortuam vitai raeferre.
Anatomia mortua est artificiosa cadaueris humani sectio, qua vasa continentia cum situ, rina& contentis corporeis dignoscuntur. Vitalis anatomia est, qua micro cosmi vitales operationes in assimilatione homogeneorum & separatione hereterogeneorum consistentes ex rerum macroco
simicarum functionibus constantiam, vel mutationem inferentibus ad sanitatis morbi uerationem intelligendam cognoscuntur. Illam quidam vitali longe praeserunt, imo hanc plurimi ex Galeni asseclis repudiant, illam solam amplectu-tur. Quod tamen faciendum non esse patet I .ex eo, quia sanitas dc moibus instini viventibus corporibus. 2. ja vasorum continentium cum situ , Arma & contediis corporeis cognitio est sensualis & particularis. Particularis appellatur, quia siepe variat , atque non raro dispositiones membrorum in vivendib.discrepant. Et quis cer qep statuere potest, plane eandem partium corporis humani dispositionem, sitiam& formam esse in viventibus adhuc corporibuβ,atque in iis, qua
antea ab anatomicis secta fuerunt, & in libris nobis proponiantur λ Anatomici do
985쪽
si 4 STUDII MED. REMORA die in diem multa inuenta superaddunt. Si singia
la hominum cadauera secarentur, in dispositioni bus membrorum summam varietatem sie oblatu. Iam certissimum est . 3. Quia minutiarum anato micarum scrupulosa cognitio ad medicina,eius', curam nihil confert. Nam etiali quis ossium. car tilaginumque compaginem, os occipitii,cei uicis vertebras septem, thoracis vertebras duodecim, lumborta in vertebras quinque, sex ossa ossis sacri,c Occygis ossicula quatuor transiuersos, descende-tes,alcen detes posterioresque vertebra sum Pro Cessus, caluariam, maxillam inferiorem, detules, scapulas, clauiculam cubitum, manum osseam, Oscoxae, femur, cartilaginem pubis ossium, patelli, tibiae pedis ossa, talum calcem, os nauiculate, tar sum, larvngem, musculos, glandulas, ligamenta, membianas, venas, arte itas & neruos, horumque coniugationes &c. ex anatomia illa mortua didicerit, tame nisi vitalis anatomiae bene peritus fuerit, in cura aliquid adiu meti & promotionis inde sepe non habebit: siquidem partim propter inti
mam Vnionem earum pat Num, implicatamq; co
haerentiam,partim ob accidentium inconstantiupi ccntiam nec de sede morbi nec de cura eius ex historica illa secti corporis notitia certo semper a licui conitate potest. Non exiguum momentum anatomia illa vulgaris ad medicinam conferret, si eodem modo in curando partes col poris Vluz-tis medici visui se ostendetent, & non tantum adprobabile iudicium medicum moueIent. Remedium. Nec vitalis anatomiatra mortua, nec mon a
986쪽
pra vitati rejcienda ela , sed cuis suus genuinus in se locus in medico soro relinquendus.
Cum homo totius mundi sit compedium, ad eo ut ea, quae implicite in homine continetur, ex plicite &distincte iii macroco Do oculis nostris praesententur. Vnde ex macrocosimo homo tan- qua micro cosmus recte cognoscitur. Vitalis haec anatomia est, atq; adeo necessu ia,ut sine ea morbi eorumque cura perfecte apprehendi nequeata No vero velim, ut forma ex forma indagetur: Micro cosmi enim & eorum, quae in &ab eo sunt, forma frequentissime longe a macro cosmicarum reria formis discrepat: sed ut virtutes & functiones macro cosmicarum rerum inspiciantur,ex
formis seu signis cognoscantur, id quod eas pro
moueat & laedat corru patue, exploretur, modus que mutationis ex meteoro tu mutatione cCgno scatur. Duo sunt medico inprimis consideranda: Conseruatio dc destructio micro cosmi. illam co- siderato,ut non minus sanitatem in homine conseruare, quam amissam rellituere sciath Hanc, ut ea, quae mortem inserunt, praeuideat, atq; matur destructonis causas remoueat. Sed ista omnia exquisitius intelliget, quando i. Eorum, quae facile generantur & facile corrumpuntur, meteororuvidelicet, naturam scrutabitur, α deinceps quomodo eiusmodi faciles mutationes accidant: L. Metallorum, s. vegetabilium,& q. bestiarum co- seruationem destructionemque in macrocolmo bene cogno: cet. Haec omnia in Physico meo systemate una cum applicatione ad micro cosmum
987쪽
agis intentum esse ad monorum scrupul
superuacaneam notitiam, Pam ad eorum
Moi bus necessario cognoscedus est, qui specificis remediis propuliari debet: secus si res fit, non
ex arte, sed ex imperitia morbus curatur, ut vel noraro summum periculum & damnum ad patier. et tem exinde redunder. Scrupulosa tamen&super-uaeanea morbi cognitio morbi cognitio meritoraxatur & reprehenditur: cum ad huius morbi, qui curandus proponitur, naturam cognoscendam, vel plane nihil ,vel parum faciat. Scrupulo sim morborum cognitionem appello, qua ex an te signanorum sententiis δc opinionibus de morborum natura, &differentiis aliquid homini innotescit, & generalium de morbis propositionii ab aliis prolatarum inquisitioni plus aequo medicae artis lyro in cubit, cum ante signanorum illorucogitata partim ex aliorum antecessorum figme-tis enata, partim ab ipsis in naturam intrusa, non ex ea desumpta fuerint. Ouid quaeso te iuuat .vcvarias morbi definitioncs ex variis autoribus scias,& tamen de iis omnibus dubites . Satius est scire morbum esse, & cx praxei specialium & singularium morborum naturam explorare. Superuacanea morborum Cognitio i. ex Vrina
petitur. Incertabiae dest,'plane inutilis ciam ex certiori b. s G us pomaus cet ii seri de nairbi natura &specie Quin tu fieri pote st, colu mnae me d i cae artis firmo de stΣbili fundamento infigantur: cura feliciter & ex voto tam medich quam pa'
988쪽
eum agrum admittitur, tamdiu instabili & arenatio fundo medicinarum columnae imponuntur &medicastri verorum medicorum titulo in artisse sclepiadeae ruinam & iacturam petulanter abu- tu tur: Medicastri enim se omnes morbos ex Vrina
cognoscere posse gloriantes id essici ut apud vulgus , Ut ad peritum medicum, qui urinam intueri nolit,venies de docto medico sinistri suspicari incipiat,& inde fama eius apud alios dilaceret. V tuthaec sint, per uros copiam incerto & dubie morbos cognosci probare lubet. Imperiacte, incerto & sit ne fundamento morbi ex urina intelliguntur, I Quia sanorum & aegrorum urinae neque quoad substantiam,neque quoad colores, neque quoad . sedimentum S alia conteta non differunt. Id est: l Vring aegrorum quoad hanc substantiam, hos colares.& h e conteta aliquado& alicubi exquisite respodet urina quoi unda sano ru. Non n. su bstar. tiae, colores & colenta unqua in aegroru urinis da- La Fuerunt, quae no in sano tu urinis vel apparuisse legantur, vel sine naturae vegetae laesione apparere
possint. Largiore quidem in uno eodeq; homine Lepius differre urinaru dispositiones, sed exinde . certu poste fieri homine de veris morboru differentiis & naturis diuersis plane nego: idq; multis causis. I. Quia ea de dispositio vi inae in alio homine portendit sanitate, quae in hoc corpore denotat aegritudinem. 2. Quia ad Vnum genus reuocari urinae eorum , qui eiusdem aetatis, sexusi & loci sunt , ac proinde urinarum differentiae in sanis exactae dari non possunt. Si quis
989쪽
8,3 STUDII MED. REMOR A. exacte urinas di itidicare velit, necessarium suerit, ut ante omnia urinas sanorum variae complexionis contempletur: Ubique enim aequum est,ut ex recto obliquum, ex vero falsum, ex perfecto im- fperfectum cognoscatur: Quicquid enim non rectum,non veram, non perfectum apparet, iure
obliquum,falsum de imperfectu habetur. Quare qui vult de urinis aegrorum iudicare variosum,il- ili incumbit prius variorum & longe inter se ratio ne diueris dispolitionis discrepantium fanorum
hominum urinas,earumque differentias exquisite cognoscere: Verum cuius quaelo medici conte-plationi hoc tempore & ante offerti solent sanorum urinae, ut ex his de legitima hominis constitutione iudicent ΘΗ:c ais, certa praecepta tame esse a medicis proposita. E quibus sanor u urinae per- fecte intelligititur. Regero,illao: nnia praecepta iesse incerta& nullius fidei i. propter cognitionis histius summam impetfectionem in antesignanis hpraecepta eiusmodi praescribentibus existentem: uomnium enim sanorum urinas istu intuiti non vfuerunt: nec ex propriarum urinarum quotidia- sina contemplatione quicquam certi eruere po-tuerunt, cum non seniper sub eodem climate sub dii isdem astrorum influentiis eo de ri vidius genere ad eandem modum utentes vixerin p. 1. Propter ita diuersas diuersorum in diuersis regionibus exi-ste oriuna horninum dispositiones. Ea enim quae e tui. Galeno in Italia tu Glaecia obseruata fuerunt,vel nulsum, vel ultem exiguum ulum in his terrH0- gni cis obtinent. 3. Propter experimentorum hodier- Ino. notum aliud docentium &suadent vim veritate ἔρο Caeterum'
990쪽
ST V DIr MED. REMORA.' GCaeterum etsi haud dissitear,aliquando probabiliter exurina dispositionem internam renum, vesicae,& eorum canalium, per quos serum transit iudicari posse. tamen iud: cium illud esse in fallibile & certum plane per nego: ac proinde Vroscopiam ut certum genus cognitionis morborum reiiciendam est erecte statuo: cum ex iis morborum cognitio petenda sit, quae re ista via naturam morborum nobis aperiunt, ut & cura sit certa, dc aegro salutaris. Vt autem urinarum contemplatio inutilis & superuacanea, ita non minus superuacanea est earundem destillatio, quam Thurnei serus introduxisse videtur : si quidem ex hac dispositio hominis interna cognosci certo non potest: Omne enim quod destillatur, eo fine destillatur. ut ipsum, no aliud cognoscatur:& qn alia exinde intelliguntur,intelligutur ex eo per accide S, qua tenus conuenientiam quandam cu iis habere putatur. Verum nulla conuenientia est excrementitiarum materiarum cum natura hominis : Eo e
nim fine a balsamo hominis extra corpus propulsantur & eiiciun tur, quia cum natura hominis no conueniunt. Varia & diuersissimis proprietatibus distincta sunt humani corporis membra: Vrina autem in tot partes singulis membris respondentes artificiose diuidi non potest: ac proinde exquisite ex urina membrorum singulorum constitutiones nunquam cognoscuntur : Omne enim
quod cognoscitur,& quidem certo,ex propriis signis cognoscitur. At in eo,quod angustius est cognoscendo, non sunt propria sigua, ex quibus cognoscitur. QEippe singulae partes corporis cognoscendi