T. Lucreti Cari De rerum natura libri sex, with notes and a translation by H.A.J. Munroe ...

121쪽

denique nos ipsi caecis quaecumqhio tenebris tangimus, haud ullo sontimus tincta colore. quod quoniam vinco fieri, nunc esse docebo omnis enim Olor omnino mutatur in omnis;

quod ausere laud ullo obent primordia pacto; 73O

immutabit senim quiddam Superare neceSSeSt, ne res ad nilum redigantur funditus omnes. nam quodcumque uis mutatum finibus xit,

continuo hoc mors os illius quod fuit anto. proinde colore caVe continga semina rerum 733no tibi ros rodoant ad nilum funditus Omnes. Ρraeterea si nulla coloris principiis streddita natura et variis sunt praedita formiS, quibus omne genu gignunt variantque coloreSpropterea, magni quod refert semina quaeque 76Ocum quibus et quali positura contineantur et quos intor se dent motu accipiantque, perfacile extemplo rationem reddero possis cur ea quae nigro fuerint paulo ante colore, marmoreo fieri possint candor repente ; 763

ut mare, eum magni commorunt aequora Venti, vertitur in canos candenti marmore fluctus

dicere enim posSis, nigrum quod Saepe idemuS,matorios ubi sermixta os illius Ut ordo principiis mutatus et addita demptaque quaedam, pro

continuo id siseri ut candens videatur et album. quod si caeruleis constarent aequora ponti seminibus, nullo possent albescere pacto nam quocumque modo perturbe caerula qua Sint, numquam in marmoreum possunt migrare colorem. 773 si alio at tu alio sunt semina tincta colore qua maris metunt unum purumque nitorem, ut saepe ex aliis formis variis ita figuris

an Lach plac astur 748 ut se notes 2. 748 a v. is tost hors. 749 in omnis Flor. 31 Camb. auger for et omnis in omnia uni alter Marullus se note to719. 759 omne genus Lach. for omnigenus. omnigenos A eorr. Niec Flor. 31 Camb. vulg. 760 Propterea iec corr. Flor. 31 Camb. Mar. Junt Lamb. d. 1sor Praeterea Which ah and strangorio say, Lamb. d. xandra retain. 763 eaetemplo Brix Lamb. for eaeemplo. 765 possint Lamb. for possunt.

122쪽

ossicitur quiddam quadratum unaque figura,

conveniebat, ut in quadrato cernimus sesso 78odissimilos formas, ita cernere in aequore ponti aut alio in quovis uno puroque nitore dissimilos longo inter se variosque ColoreS.praptore nil ossiciunt obstantque figurae dissimilos quo quadratum minus omne sit extra; 783at varii rorum inpediunt prohibentque colores

quominus SSe uno possit res tota nitore.

Τum porro qua ducit se inlicit ut tribuamus

principiis rerum nonnumquam QRUS OolΟΓΘS,

occidit, o albi quoniam non alba creantur 79Onec quae nigra cluent de nigris sed variis X. quippe etenim multo proclivius exorientur candida se nullo quam nigro nata colore aut alio quovis qui contra pugno et obStet. Praeterea quoniam nequeunt sine luce colore 793 esse neque in lucem existunt primordia eruui, scir lios quam sint nullo velata colore. qualis enim ascis potori color osso tonobris lumine quin ipso mutatur propterea quod recta aut obliqua percussus luce refulget; OO pluma columbarum quo pacto in solo Videtur, quae ita corviees circum collumque oronat namquo alias fit uti claro sit rubra pyrop0, interdum quodam sensu fit uti vid0atur inter curalium viridis mise0ro maragdos. Oscaudaque pavonis, larga cum luce repleta St, consimili mutat ration obversa colore.

779 unaque gura iec for unaque guras unaque gura est Flor. 31 Camb.

Mar. Junt unaeque gurae Lamb aster Muretus; contra consuetudinem Lucretii 'says Laeli. 780 ut in Lach. or ut in 00 322. 781 in aequore Ver. Vsen. olitian 2 Mar. Junt for in aequora. 783 colores Nice for calore8. 785 aetr Seem quit appropriato Lach. road eae his. 788 dueit et inlicitu tribuamus Lamb. an Turnob for dueit et inlicitu tribuamus et om Nico.).dueit in ieitum ut tribuamus Camb. ut illicitum hoc tribuamus Mar. Junt. 790 creantur Nico. or creatur. 791 Ne quae Flor. 31 Camb. for Neque. variis eae ali. io variis ea variata ont variantur ar. Junt variant e Ald. 1. 800 refulget refuloit Laeli. 80 cervices cervicent8 Brieger. 803 rubra Flor. 31 Camb. Mon. Ver Von for rubro. 80 curalium ali. for caeruleum fo beryllum menti. 806 larga eum luee Nico B corr. for

123쪽

sciro liuot sine eo fieri non posSe putandum est.

et quoniam plagae quoddam genus excipit in se 1 opupula, cum Sentire colorem dicitur album, atque aliud porro, nigrum cum et cetera Sentit, nec refert ea quae tangas quo forte colore

praedita sint, Verum quali magi apta figura, scir licet nil principiis opus esse colores, Isso variis formis variantes edere uetus. Praeterea quoniam non cortis certa figuris est natura coloris et Omnia principiorum formamenta queunt in quovis esse nitore, cur ea quae OnStant ex illis non parito sunt 8ao omne genu perfusa coloribus in onero omnia conveniebat enim corvo quoque Saepe Volantiso albis album pinnis iactare colorem, set nigros fieri nigro do semine cycnos aut alio quovis uno varioque colore. 823 Quin tiam quanto in parte re quaeque minutaS distrahitur magis, hoc magis est ut cernere OSSi SeVanescere paulatim tinguique colorem ut fit ubi in parvas partis discorpitur auStrum purpura poeniceuSque color clarissimu multo, 83o filatim cum distractum si disporgitur omni. noscere ut hinc possis prius innom muro colorem particulas quam discedant ad semina rerum.

Postremo quoniam non Omnia corpora ossem

mittere concedi neque odorem, propterea fit 33

ut non omnibus adtribuas sonitu et odoreS. sic oculis quoniam non omnia cernero quimUS, scire liuo quaodam tam constare orba colore quam sine odoro ullo quaedam sonituque remota,

largo i m luce Whie may b right. 809 Seire ieet Settieet id amb. est om Nico. 814 sint Ald. 1 Junt not Mar for sunt. 15 opus esse colores Lamb. after Nonius for colore os mss. Ase Lach. 821 Omne genus Lach. for nigenus, a 759 omnigenis Nice vulg. 829 austrum. ostrum ali conj. for aurum: ut iis right punctuatio I W0 o Goebel quaest. Lucr erit p. 14, thoughoen. ld. 1 and Junt hausis ullisto after aurum aurea Purpura and 831 distraeta for distraetum Lach. ithout udgment aurum hic previ ous editor retain has no sense. usu Bern for aurum. 831 dispergitur Laeti.

124쪽

nec minus haec animum cognOScere OSS Sagacem 84O quam quae Sunt alii rebia privata notare. Sed tis orto putes solo spoliata colore corpora prima manere, etiam Secreta teporis sunt ac frigoris omnino calidique vaporis, et sonitu sterila et suco ieiuna feruntur, 843ns iaciunt ullum proprium de corpore Odorem. sicut amaracini blandum tactaeque liquorem se nardi florem, nectar qui naribus alat, cum fauore instituas, cum primi quaerere par St,

quoad licet ac possis operiro inolstitis olivi sonaturam, nullam quae mittat naribus auram, quam minime ut possit mixtos in corpore odores

propter eandem rem debent primordia rerum non adhibor suum gigniindis robus odorem 33 nec sonitum, quoniam nil ab se mittere possunt,n0 simili ratione saporem denique quemquam se frigus nequo item calidum tepidumque aporem,

cetera quae cum ita sunt tamen ut mortalia constent, molli lenta, fragoS putri caVa corpore raro, 86O omnia sint a principiis Seiuncta neceSSeSt, inmortalia si volumus Subiungore rebus fundamenta quibus uitatur summa salutis; ti tibi ros rodoant ad nilum funditus omnes. Nunc ea qua sentire videmus cumque necessest 630 itissensilibus tamen omnia confiteare principiis constare. neque id manufesta refutant nee contra pugnant, in promptu cognita quae Sunt, sed magis ipsa manu ducunt et credere cogunto insensilibus, quod dico, animalia gigni. 87o

quippe videre licet vivos existere vermeSStercore de taetro, putorem eum sibi nauta stior disperditur. 841 notare Lach. for notaque. 845 ieiuna Flor. 31 Camb. te for et lina. 846 proprium. proprio Lach. Wit Junt no Mar.; but compar 855 ullo Ont. 850 possis potis es Lamb. Lach. See noles 2. 853 contractans Lach. and Som mss. 1 riseianis1 1 for eontractas contractos vulg. servare superare Forbig. et perdere Nonius p. 188. 85 Propter eandem rem Lach. mos trulyrior Propter eandem. Propterea tandem Flor. 31 Camb. Mar. Propterea demum Lamb. absurdly. 860 Molli

125쪽

praeterea cuneta itidem re vertere QSe.

vertunt se fluvii frondos o pabula lauta 873

in pecudes, Vertunt poeudo in corpora OStranaturam, et nostro de Corpore Saepe ferarum augescunt ire et corpora pennipotentum. ergo Omne natura cibo in corpora viva vertit et hinc sensus animantum prostrea Omnes 88Onon alia longo ration ad quo arida ligna Oxplicat in flammas set in ignis omnia verSat. iamno vidos igitur magni primordia rerum resorro in quali sint ordino quaeque locata et commixta quibus dent motus accipiant lues 883Tum porro quid id est animum quod percutit, ipsum quod movet et Vario Sen SuS Xpromere cogit, ex insonsilibus no erodas sensit gigni nimirum lapidos et ligna et torra quod una mixta tamen nequ0unt Vitalem reddere SenSum. 89O illud in his igitur robus meminisse decebit,

ssensito si xtemplo me gigni dicere enSUS, Sed magni referro a primum quantula con Stetit, Sensito qua faciunt, et qua in praedita forma, 893 motibus ordinibus posituris denique quae Sint. quarum nil rorum in lignis glaebisque videmus; et tamen haec, cum sunt quasi putrefacta per imbres, Vermiculo pariunt, quia corpora materiai antiquis ex ordinibus permota OV re OOconciliantur ita ut debent animalia gigni. doindo sex sensilibus qui sonsile posse creari conStituunt, porro ex aliis sentire sueti

Lamb. after Turnebus for Mollia. 875 fluvii frondes Lamb. ior uvii in frondes. 882 in ignis Flor. 31 Camb. ont Mar. te for ignis. 888 gigni. nasci riscian I 27 se above p. 1. 891 rebus vane for edus. foedus ali absurdly. 893 Sensile Nico for Sensilia. et aetemplo auger. an a late corrector of the cod. Victor. Who more than ne agrees With, probablysollows augerius, foristemplo. 903 a v. is tost here Such a Ipsi sensilibus, mortalia semina reddunt o habebunt): Chris I Domin suggest. v. has droppodout Ira no altor a letts of the mss. Lach. in 902 road ea for ex seminibusior sensilibus, and 903 suetis Wit Lamb., and 904 iam for cum tum Lamb.

126쪽

mollia cum faciunt nam sensu iungitur omnis visceribus nervis venis, quae cuique Videmus os

mollia mortali consistere Orpore Creta. sod amon sto iam OSSe haec aeterna manere nempe tamen debent aut sensum partis aboro aut simili totis animalibus esse putari a nequeant per Se parte Sentire neceSse est; IOnamque alio Sensu membrorum respicit omnis, nec manus a nobis Oti est Secreta nequo ulla corporis omnino SenSum par Sola tenere.

linquitur ut totis animantibus adsimulentur. 9a sic itidom qua sentimus sentire nece88eSt, IS91 vitali ut possint consentire undique enSu. qui poterunt igitur rerum primordia didio loti vitar vias, animalia cum Sint, adque animalia sint mortalibus una adsemquo quod tamen ut possint, at coetu concilioque 2O92 nil facion praeter volgum turbamque animantum, scilico ut 110queant homines armenta feraeque iniser os ullam rem gignere OnVeniundo. 924 quod si forte suum dimittunt corpore SenSum

at tu alium capiunt, quid pus fuit adtribui id quod as

dotrahitur J tum praeterea, quo fugimu ante, quatonii in pullos animalis vortior ovacoruimus alituum Vermisque effervere, terram intempestivos quom puto cepit ob imbris, sciro licet gigni posse ex non enSibu Sen Sus. 93OQuod si orto aliquis dico dumtaxat oriri

905 cuique Est for eumque cuneta Lach. 909 simili Lach. io similis. 910 At ar Junt for ut 911 alio Lach. for alios, respicit for respuit. Nam ratio Bern formamque alios rotaining respuit. 915 923 tollowBern in placinithis verse hero, athser than Lach. Who mahos it follow 16 915).91 animalia sint Laeli for animalibus comp. 458 and 1 81 sint,as addod by ar and Junt. 20 at coetu on Laeli for ab oretu ab coetu unt. concretu olitia in marg. Flor. 29. 922 nequeant. nequeunt Gii Benti. Lach. but tho potontiat is in placo. 926 quo fugimus ah for quod fugimus whio Lach in vat dolands tho poet referit 870 sqq. notrio 886. quod Micimus Ed in mali ed. 928 servere, terram Intempestivos quom cum sutor cepit Mar. 1or os ruere . Intempestivus quam p. cepit', coepit servere Nico.

127쪽

aut aliquo tamquam partu quod proditu extet, huic satis illud rit planum facere atque probare non seri partum nisi concilio ante coacto 33

nec quicquam commutari sine conciliatu. principio nequeunt ullius corporis esse Sensus ante ipsam genitam naturam animantis, nimirum quia materies disiecta tenetur asere fluminibus terris terraque creatis, 94One Congressa modo vitalis convoni senti contulit inter se motus, quibus omnituentes accensi sensus animante in quaque cientur. Ρraeterea quamvis animantem grandior ictuS,

quam patitur natura, repent adfligit et omnis 43

c0rporis atque animi pergit confundere SeDSUS. dissoluuntur enim positurae principiorumst ponitus motus vitales inpediuntur,

vitalis anima nodos a corpore solvit ' SOdispersamque foras per caulas eiecit omnis. nam quid praeterea taeere totum OSSe reamUroblatum, nisi discuter ac dissolvere quaeque

fit quoquo uti solseant minus oblato acriter ictu roli iiii motus vitalis vincere Saepe, 933Vincere, et ingentis plagae sodaro tumultus

inque suo quicquid rursus revocare meat Scoepit uni is utro Lamb. 932 Posse a non sensu ali for Posse ea non sensu, rather belle than Posse eae o Lamb. Lach. etc. e Ont sensum mutabilitate Lamb. d. xi note for sensus mut. Tach. keeps sensus. 933 quod proditus aetet d. io quod proditum extra quod protinus aetent Lach. quod proditur extra ont Bem. but the Oratio obliqua requires h subjunctive. 936 sine conciliatu. nisi conciliatum oeboL 938 ipsam Flor. 31 Camb. Ont Mar. Ald 1 Junt for legam. 940 terraque creatis. mali has propseri rotainsed his reassinios ad SA. animaque creatis Mar. ld. 1 Junt vulg. bolare ali aethraque creatis Lach. butes do notono What aethra creata re, utiles thsyae the Same a terra creata, the various producis of the parth. 941 convenienti Lamb. io convenientes hic Lach. rotatus the terminatio of 942 has causod the mistak0. 943 animante in quaque cientur Hugo urmann in ahn's Jahrb. f. Philol. 6 p. 73 for animantem quamque tuentur animantum concuterentur Lach. 912 Bern road omnieientes and 943aesepithe s. reading tuentur is quit foretgn to th sons of the passag eis Lucr Would no auoidusing omnituentes an tuentur together. 951 caulas B corr. Flor. 31 for

128쪽

o quasi iam oti dominantem in corpore motum

discutore ac paene amiSSO Reeendere SenSUS.

nam qua re potius toti iam limine ab ipso 96o

ad vitam possit conlecta mente reVerti, quam quo decurSum prope iam tot iro Ut abiro Praeterea quoniam dolor si ubi mat0riai corpora vi quadam per ViScera viva per artus

sollicitata suis tropidant in sedibus intus 963inquo locum quando remigrant, fit blanda voluptas, scir lico nullo primordia posso doloro

temptari nullamque Voluptatem apere e Se quandoquidem non sunt e ullis principiorum eorporibuS, quorum motu novitate laborent roaut aliquom fructum capiant dulcedinis almae, haut igitur obon osse ullo praedita enSu. Doni quo uti possint sentire animalia quaeque, principiis si iam est sensus tribuendus eorum,

quid genus humanum propritim de quibu factumst 8 973

sollico et risu tremulo concussa caehinnanto lacrimis spargunt rorantibus Ora genaSque multaque do rerum mixtura dicor callent

et sibi proporro qua Sint primordia quaerunt quandoquidem totis mortalibus adsimulata 98oeavias eiecit eicit Nico Flor. 31 Camb. 954 oblato old ods for oblata. 961 conleeta Lamb. firs for coniecta whic Wali absurdi retaing. possit Lach. io possint a the Vor cannot referri sensus o anything ut quamvis animantem in 944. 963 Praeterea. propterea Lach. perverSely See note 2 a ne para- graph ogins hero. 975 de quibu factumst Lamb. for de quibus auctumst, and 86 non eae ridentibu factus o non eae ridentibus auctus. Nonius p. 511 has de quibus eius Lamb. d. 3 add mos trul Ρrimum Latine dici non potost auctus de re aut e re aliqua, sed auctus re aliqua speahinio cours of the atomsο Whieli a thin is made V 22 quodcumque alias eae se res auget alitque, and tho liko haud nothinito do wit tho questionJ. nam auctus casum Septimum sine praepositione postulat. deinde aliud est auctus re aliqua, aliud factus de re aut eae re aliqua hoc qui nescit, fateaturis hospitem osse in lingua Latina' this hodoubtios intonde formitanius Wali mors fearles than the angel keeps feourse auctum and thus commenis, oditores aptum mos factum ausi scilicet, libris omnibus religions invocantibus contra profanos emendatores, dictionem Lucretio lubentissime frequentatam contextu movere, et fetus proprio per Rudaciam odiosissimam atque perditissimam infercire. ως ἀργαλεον πραομ ἐστιν, ιδ εῖ καὶ θεοί ' Trul deli3 a haec furiosaque cernimus esse Et ridere potest nonem ridentibu factus. 976 have hero eaeinnant an so perhaps Lucr.

129쪽

II 3 ipsa qu0que ex aliis debent constare elementiS, indo alia ex aliis, nusquam consistere ut ausiS

quippe Sequar, quodcumque loqui ridereque dicos

et Sapere, ex aliis eadem hau facientibus ut sit. quod si delira ha0 furiosaquo cernimus esse 985 et ridere potest non se ridontibu factus et Sapere et doctis rationsem roditor dictis non e Sominibus Sapientibus atqu0 disertis, qui minus 8Se queant ea qua sentire videmus seminibus permixta carentibus undique sensus 99o Denique caelesti Sumus omnes semine oriundi; omnibus illo idom pat0r si undo alma liquentis

umoris guttas mater cum terra recepit,

set parit nitidas frugos arbustaque laeta et genus humanum, parit omnia Saecla ferarum 995 pabula cum praebet quibu omne corpora paSeunto dulco ducunt vitam prolemque propagant

quapropter merito maternum nomen adepta St.

codit iloni Utro de torra quod fuit ante, in terras, et quod missumst ex aetheris oris, IOOOid rursum casti rellatum templa receptant. ne si interemit mors res ut materiai corpora conficiat, sed coetum dissupat ollis,

indo aliis aliud coniungit se ossit ut omnes

res ita convertant forma mutentque colores OOS et capiant Sensus et puncto tempore reddant ut noseas referre eadem primordia rerum

cum quibus et quali positura contineanturo quos inter se dent motu accipiantque,

neVe pute aeterna pene residere potesse IOIO

Wrote; ut eis0whors hs insor th h. 982 alia ser Ven foris . 98 delira Flor. 31 Camb. Brix Mar for det ira. 99 adeptam corr. Flor. 3 Camb. oridemsta. 1000 missumst Lactantius, missum est Camb. te. Ormissus. 1001 rellatum. fulgentia Lactant inst. VII 12. 1002 mor re8, ut Mur Ald. 1 dunt for mors ut res. 100 coniungit et esst ut d forc0niungit et esseti coniungitur etsi Lach. Who has a fui stomat ollis Mar Ald. 1Junt. Vulg. have ut for ita in 1005 asis oditor flare ali. ould olorate theomiSSion, ut 100 eadem Avano for earum. 1010 1012 Lach. and Bern Wit ali provisus oditor havo quit misund0rstood his passage in Whie not

130쪽

corpora prima hio in summis fluitar vidomus robus t interdum nasci Subitoque perire. quin otiam refert nostris in vorsibus ipsis cum quibus t quali sint ordine quaeque loeata. si non omnia sunt, at multo maxima pars est ΙΟΙ7 consimilis; verum poSitura discrepitant res.si ipsis in r0bus itom iam materiai

QOncurSUS motu Ordo positura figuras O2Ι eum permutantur, mutari re quoque debent. Nunc animum nobis adhibe voram ad rationem. nam tibi vementer nova res molitur ad auris accedere et nova o Speeie Ostendere rerum. Ioas

sed n0quo tam facilis ros ulla est quin a primum dissicilis magis ad rodondum onStet, itemque nil adeo magnum neque tam mirabile quicquam,

quod non paulatim minuant Murier omnes. Suspicit caeli clarum purumque colorem, IO3Orelative Lach. for summis ungkillud read cunctis, an suppose 1013 to commene a ne paragraph holi uneonnoets Wit What recedes o Enetosos in J 1013 1104. Tho truth is 1013 1022 ars olosoly unit0d Wit What preesedesis rightly under Stood Mar. Junt Lamb. d. 1, vulg. have parum for pene in 1010. Lamb. d. 3 has a long noto heWing that his concoption of th passage isto tesseoniuge than Lachmanti's: th smali or quod has give risu to thes strangemisapprehensions. 1015 1016 i 820 821 wit th 0xceptionis Signi fleant for Constituunt 1020- 726 an 438 Lach. has rightly de that he are herequite ut o placori in the rs book ths ars properi sal of the atoms, ut here the interrupi tho Ense 1020 tho int0rpolator has transferre hithe withouttaking tho troubie of changin vias and lagas to viae an plagae, hic Wasfirst dono byloni and Mar. 1017 sunt Laeti sor sint he compares 458.1023 adhibe eram B corr. Ver Von Mar for adhibueram. 1024 vementer Avane and Laeh. righil for vehementem so emens Whic occur severat times ciniae thos mere tho ovi formiknown to Lucr and ali Wriiser of the est age see Lach. 1025 Aeeedere ali mss. and old ods. this id for I have rotaine heroandri 609 wheroin has secedere, Nice secendere : sese inten's Varron. Sat Menipp. p. 95, and his Ennian trag. rel. 11 and 81, here th bes mss. o Ennius and Varro retain the samo or aeeedo it app0ars fro Ribbee that the mss. of Virgilsreserv in many similar Word e for , ut his udgmen in adopting thum feemsonen a fauit ap. Ribboc trag. Lat. p. I Flechoisseniive example hom lautus; Liv xx 10 12 mss. havse aecedere 11 239 Pretain recepit O mss. perem interemo neglego intellego more the ni form admitt0 in the est ag0s, a the concurrent testimon os ad good mss. proves. 1029 minuant mirarier. mittant mirarier Lach. Whie I adopto in tho mali d. 1030 Suspieit Bem for Principio. Percipito Lach. Whic caninardi be right indos Principio is o appropriat thali incline to thin a verso is tost, sueti a this Cuius, uti memoro, permulta eten M