T. Lucreti Cari De rerum natura libri sex, with notes and a translation by H.A.J. Munroe ...

141쪽

Ia 3 magno opere in quo mi diversi errare videntur. 1 os saepe itaque in promptu corpii quod cernitur, aegret, cum tamen e alia laetamur parto latenti; et retro fit uti contra sit saepe vicisSim, cum miser ex animo laetatur corpore toto non alio pacto quam i, pes cum dolet aegri, IO in nullo caput interea sit forte dolore.

praeterea molli cum somno odita membra effusumquo iacet sine SenSU Orpu honUStum,

os aliud amon in nobis quod sempor in illo multimodis agitatur et omnis accipit in se 13

laetitia motus et cura cordis inaniS. nunc animam quoque ut in membri cognoscere possis esse neque harmonia Orpia Sentire Solore, principio fit uti detracto corpore multo saepe amoti nobis in membris vita moretur 12O atque eadem rurSum, eum corpora pauca calori S diffugere forasque per o est editu aer, deserit extemplo Venas atque AS relinquit; noscere ut in poSsi non aequas omnia partis corpora habere neque ex aequo fulcire Salutem, 23 sed magis aseo, venti quae sunt calidique vaporis Semina, curare in membris ut ita moretur. est igitur calor ac ventus vitalis in ipso corpore qui nobis moribundo deserit artus. quapropter quoniam est animi natura reperta 13O atque animae quasi pars hominis, sed i harmoniai nomen, ad organteos alto delatum Holiconi; sivo aliundo ipsi porro traxoro se in illam tranStulerunt, proprio quae tum re nomine egebat.

142쪽

quidquid id si habeant tu cetera percipe dicta. 33Nunc animum atque animam dico coniuncta teneri inter se atque unam naturam confistere e Se, sod caput esse quasi et dominari in corpore toto consilium quod nos animum mentemque OenmUS. idquo situm media region in pectoris haeret. 4Ohio xultat enim pavor ac motus, haec loca circumlaotitia mulcsent; hic ergo men animUSqueSt. cetera par animae per totum dissitis corpus paret et ad numen menti momenque OVetur.

idquo sibi solum se se sapit, id ibi gaudet, 45

et quasi eum caput aut uulus temptante doloro lauditur in nobis, non omni onerueiamur corpore, Si animia nonnumquam laeditur ipse laetitia tu viget, cum cetera pars animai SOper membra atque artus nulla novitate cietur. verum ubi vomenti magis est Ommota metu mens, consentire animam totam per membra videmus Sudoresque ita palloremque existere toto corpore et infringi linguam Vocemque aboriri, 33 caligare culos, onere UriS, Uecidere urtUS, doniquo concidere ex animi torrore videmus saepe homines facile ut quivis hinc noscor possit esSe unimam cum animo coniunctam, qua cum animi vipereuSSnSt, Xim corpus propollit et icit. 16oIIaso adom ratio naturam animi atque animai corpoream docet esse ubi enim propellere membra,

Corripere e Somno corpus mutareque vultum atque hominem totum regere a VerSare Videtur, quorum nil fieri in tactu posso videmus 63 ne tactum porro in corpore, nonne fatendumst Orporea natura animum constare animamque praeterea pariter fungi cum corpore et una consentire animum nobis in corpore cernis.

the old vulgato. 135 id addo by Flor. 31 Camb. 145 sapit, id sibi Wak for sapit sibi. sapit et sibi Nico vulg. 154 ita palloremque Nico. Mar etc. sor itaque pallorem itaque et saltorem Lamb. etc. 159 animi iVen Mar. rs for animici Lach. is ron Flor. 31 read animai. ser. m. vi

143쪽

I 27 si minus offondit vitam vis horrida seli 17o

ossibus ac norvis disclusi intus adacta, at tamen insequitur languor terraeque petitu Ssegnis, et in terra mentis qui gignitur aeStuS, interdumque quasi Xurgendi incerta Oluntas.

corporeis quoniam telis ictuque laborat. Is tibi nunc animus quali sit corpore et unde constiterit pergam rationem reddoro dictis. principio esse aio orsuptilem atque minutis perquam corporibus factum constaro. id ita oss0 18o hinc lico advortas animum ut pernoscere OSSiS: nil adso fiori colori ratione videtur, quam tibi mons fieri proponit se inchoat ipsa; ocius ergo animus quam res e perciet ulla, ante oculos quorum in promptu natura videtur. 18sat quod mobile tanto operest, OnStare rutundis perquam Seminibus debet perquamque minutis, momine uti parvo possint inpulSa moveri. namque moVetur aqua et tantillo momino utatquippo volubilibus parvisque creata figuris I9Oat contra mellis constantior os natura

pigri laticos magis et cunctantior actus hasero senim inter se magis omnis materiai copia, nimirum quia non tam levibus sextat corporibus neque tam suptilibus atque rutundis. 93 namque papaVeri aura poteS SUSpenSa levisque cogor ut ab summo tibi dissiuat altus acervus at contra lapidum conlectum ipso euru' OVeremit AB Nico. anini vis Nonius Brix. 170 ostendit B corr. for ostendis. teli Mar. Junt mos trul for leti. 172 terraeque petitus Segnis d. fort. p. Suavis, ecauseo an hin o nothin bellor suavis manifesti has noSense. Suppus Laeh. but hy suppus ather han pronum a manci generallyWounde in front and thon, a Lucr. v I 1049, o salis forWard no backWards Saevus et Bern anser a friend of ah M Jolin Jones: ut tho copulae is neve lam in Lucr. ut o iis placo, an a single example mus no beintroduco by conjecturo 183 sibi Wis for si v 1142 B has si sor sibi. 198 spicarumque AS. Bern has eo that in tho letters sed th verbMOUERE turlis: in 36 mss. multamqueri or multa moveri: e read cauru' movere : ut hone comes the sp have thereiore ritte ipse euru' movere. spiritu aeer Lach. ut the senteno requires a verb. spieiorum and the lik of

144쪽

st lovissima sunt ita mobilitato fruuntur; Ooat contra quaecumque magi cum pondere magno asperaque inveniuntur, eo stabilita magis sunt. nunc igitur quoniam est animi natura reperta mobilis egregie, perquam OnStare neceSSeStoorporibus parvi et levibus atqu0 rutundis. Os qua tibi cognita res in multis, O bone, rebus utilis inv0nietur se opportuna cluebit. haec quoque re etiam naturam dedicat ius, quam tenui constet toXtura quamque loco econtineat parvo, si poSSit conglomerari, IO quod simul atquo hominem oti secura qui os est indopta at tu animi natura animaeque receSSit, nil ibi libatum do toto corpore QTURS ad speciem, nil ad pondus mors Omnia praestat vitalem praeter Sensum calidumque aporem. Is

ergo animam totam perparVi esSe neceSSest Seminibus, neXam per Vena Vi Seer nerVOS quatenus, omnis ubi e toto iam corpore cessit, extima membrorum circumeaeSUra tamen ei columem praestat nec defit pondoris hilum. 22o quod onus est Bacchi cum flos vanuit aut cum spiritus unguenti suavis diffugit in auras aut aliquo cum iam sucu do corpor cessit; nil oculis tamen As minor res ipsa videtur propterea neque detractum de pondere quicquam 223

nimirum quia multa minutaque Semina SueoSossiciunt se odorom in toto Orpore rerum. quare otiam atque etiam menti naturam animaeque

scire licet perquam pauxillis esse creatam Seminibus, quoniam fugiens nil pondoris aufert. 23ONoe amoti apo implo nobis natura putanda est. tenvi enim quaedam moribundos dosori aura

145쪽

mixta apore, apor porro trahit aera Seeum. nec calor est quisquam, cui non sit mixtus et aer rara quod eius enim constat natura, necesSeS 233 aseris intor eum primordia multa moveri.

iam triplo animi est igitur natura reperta

nec tamen haec sat Sunt ad senSum cuneta reandum, nil horum quoniam recepit re pOSSe reare sensiferos motu et homo quae mente volutat. 24O

quarta quoque his igitur quaedam natura necessest adtribuatur east Omnino nomini expers; qua neque mobilius quicquam neque tenvius XStat nec magis e parvis et ovibus si olomontis; sunsiferos motus quae didit prima per artus. 24sprima cietur enim, parvi perfecta figuris; indo calor motus et venti caeca potesta Saccipit, inde aser indo omnia mobilitantur,

concutitur Sanguis, tum Viscera per Sentiscunt omnia, postremis datur ossibus atquo modullis asosivo voluptas est sive est contrarius ardor. nec temere huc dolor usque poteS penetrare neque aere permanare malum, quin omnia perturbontur

Without reason. 23 Tenuis A corr. for Tenus. 23 cui non sit laetus et aer cui laetus non siet aer Lach. Who Wil not olorato et for etiam. 23 multa moveri' ore Nico an ali elare Lamb. O multamqueri comp. 198 multa cim Lamb. Wrongi alter Turnebus. 239 240 4 most doubitalpassage 23 res Ed after Bern for mens, 240 it Asem to me cortain that quaedam has come sere ro the quaedam os 211 and a What th poset rote must bouncertain, have ritie et homo quae for quaedam que Laeli. 239 read quem for mens, 240 quaedam vis menti jus rotaining tho ord ho ought no and marinia mos aWkWar construction Bern stranget road in 240 quidam quod manticulatur. S. VOSs in s. notes legendum Videtur qui dant usi mente volutes'. 23 I rotain recepit Wit Αν comp. n. to 1 1025 eoederes Virgil san othe old mss. rotat many traces of this , intermediat botW0s thois of tho simplo vor and the late i. 244 e par*is et levibus est elementis ah innotes for e p. et . eae elem and justly comp. 1 330 in his sex ho follows Camb estu et . eae et Whicli a b right. et p. et . me. Laeti e parvis aut L eae ei. Junt Lamb notioni o Mar. 249 is sirs rightingius byloni and Avano in notos a th sndi his Catullus have Concutitur tum sanguis viscera persentisiunt Flor. 31 Camb. 3 at gitae persentiscunt thisinrhythmicat orde of the sirst ord appsar in tho Junt an in the tox ovo o Lamb. d. 1 in ed. and 3 an notos of te read Tum quatitur sanguis, tum Nico misted by persentisiunt stranget gavs Concutitur tun sanguis per entes viscera iunt an henes Ver an Ven. in sor iunt; ut of hic Avane in Ald. 1 ingeniousi devis0d

146쪽

1sque adso ut vita desit locus at tu animai diffugiant partes per caulas corporis omniS. 233ssed lorumquo fit in summo quasi corpore finis

motibus : hanc ob rem vitam retinere ValemUS. Nun ea quo pacto inter sese mixta quibusque compta modis vigeant rationum reddere aventem abstrahit invitum patrii sermonis egostas 26Osed tamen, ut potero, Ummatim attingere, tangam. inter enim cursant primordia principiorum motibus inter se, nil ut seuernier unum possit no spatio ori divisa potestas, sed quasi multae vis unius corporis extant. 263 quod genus in quovis animantum viscere volgo est odor se quidam color et sapor, o tamen ex his omnibus est unum perfectum corpori augmen. sic calor atque aer et venti caeca poteStasmigia creant unam naturam o mobilis illa arovis, initum motus ab A qua dividit ossis, sonsifer undo oritur primum per Viscera motuS. nam penitus prorsum latet hae natura subestquens magis hac infra quicquam est in corpore nostro atque anima est animae proporro totius ipsa. 273 quod genus in nostri membris et corpore toto mixta laton animi vis os animaeque poteStaS, corporibus quia de parvi pauciSque reatnSt. si tibi Dominis ha0 0xpor vis facta minutis corporibus latet atquo anima quasi totius ipsa 28OproporroS anima et dominatur corpore toto. consimili ratione necessest Ventus et ero calor inter se vigeant commixta per artus

ad ius aliis aliud subsit magis emineatque

Concutitur anguis per venas, viscera vivunt omnia, ut e fierWard learnibsiter. 254 ut addoda Lamb. 257 retinere valemus A corr. Nice ali 0fore Lach. mos properi sor retinemus valemum he reans absurdifretinemu valentes acii, could notras in lito,ithout bcinii hcalth th originis the corruption is obvious. 266 viseerei visei e and olearly ms of oggio, a Nice and ali lats mss. and arly editioncs read, ove Junt but notaVanc. alii visesro Mar. yet tomah viseere ic sordidum et inoptum' 267 color Lamb. conj righil for calor calor vulgo Lach. 284 aliis. alias Brieger. 288 etenim Faber in emend. an Lach. for etiam:

147쪽

I 3Ι ut quiddam fieri videatur ab omnibus unum, 28sui calor a ventu SeorSum eorSumque poteStaSaseris interemant Sensum diductaque solvant.

est tonim calor ille animo, quem sumit, in ira cum servosuit et ex oculi micat auribus ardor; os si frigida multa comes formidinis aura 29o qua ciet horrorem membris et concitat artus est etiam quoque pacati status apris illo, pect0r tranquillo fit qui Voltuque Serono.

so calidi plus si illis quibus auri corda

iracundaque mens facile effervescit in ira. 293 quo genere in primis vis est violenta leonum, pectora qui fremitu rumpunt plerumque gementeS nec capere irarum fluctu in pectore possunt. at ventosa magis cervorum frigida mons stet olidas citius per viscera concitat auras Ooqua tremulum faciunt membris exister motum. at natura boum placido magis aere vivit, ns nimis irai fax umquam subdita porcit fumida, suffundens caecae caliginis umbra,

n0040lidis torpet telis perfixa pavoris: Os

Sic hominum genus est quamvis doctrina politos constituat pariter quosdam, amo illa selinquit naturae cuiusque animi Vestigia prima.nso radicitus velli mala p0SSe putandumSt, qui proclivius hic iras decurrat ad aeris, illo motu citius paulo temptetur, at illo tortius accipiat quaedam clementiu aequo. inquo aliis robus multis differro necessesta necessar change Laeli righil lassoWs senti in Oiniti in ira illi Cum fervescit. 289 acribus Lamb. d. 2 and 3 for aerius. 290 et 4 Laeli intolerant of et for etiam. 293 it qui qui struar Ald. 1 Junt vulgo Laeta but se notes . 298 is placo by Lach. 0fors 296 ithout causo. 303

iania Flor. 31 Camb. Vat. 195 Othob Mar for minus. 301 Fumida sinundens Flor 31 Camb. corr. for umidas es undens umbra . umbram Amice Cambwluch a b right comp. Plaut rud. 588 Quasi vinis Graecis Neptunus nobis sustudi mare. 305 pavoris Mar Ald. 1 Junt for vaporis. 306 Inter trosque sitast vane. sit est Mar. Junt. io Inter utrasque sitas sitas of mss. mustu sitast the scribe has then adaptu utrasque o sitas. Interutraque secus Laeli Interutraque secat Bern 309 Naturae Mar. Junt for Natura in17 quot quod

148쪽

natura hominum Varias moresque Sequacis Is

nec reperire figurarum tot nomina quot sunt principiis, unde haec Oritur Variantia rerum. illud in his robus videor firmare poteSSe, usque de naturarum vestigia linqui 32o parvola quae nequeat ratio depellero nobis,

ut nil inpodia dignam dis degere vitam.

Has igitur natura tenetur corpore ab omni ipsaque corporis Si custo et causa salutis nam communibus inter se radicibus aserent astio sitio ornicie divolli posse videntur. quod genus e thuris glaebis vellero odorem haud facito si qui intereat natura quoque eiuS. sic animi atque animae naturam corpore toto sextrahor haut facile est quin omnia dissoluantur. 33O

inploxis ita principiis ab origine prima

intor so fiunt consorti praedita vita, nou sibi quas tu sin altorius vi posso videtur corpori atque animi Seorsum Sentire poteStas, sod communibus intor eas conflatur utrimque 333

motibus accousu nobi per Viscera enSuS. praeterea corpUS per Se Deo gignitur umquam nec crescit neque post mortem durare Videtur. non enim, ut umor aquae dimittit Saepe vaporem

qui datus est, neque ea cauSa convellitur ip80, 34O Aod manet incolumis, non, inquam, Sic animai discidium possunt artus porserre relicti,so ponitu pereunt convul Si conque putreSeunt. o ineunte aevo Si corporis atque animai mutua vitalis discunt contagia motus 343 maiornis otiam membris alVoque repOSin,

discidium ut 110 iuuat fieri sine peSte maloque

Fabor for video. rmare Ver Ven for formare. 321 nobis Laeli. O noctis dietis Mar Md. 1 Junt Lamb. Od. 1 andri doctis Lamb. ed. 3. 332 sunt consorti. . vita Mar. Junt lar consorti sunt. . .vitae. 333 though sound is much corrupte byΜar. Junt Lamb. vulg. 335 a Lach. for eosn as eos is contrary to the sage of Lucr 34 reposta vano sor reposto reposti Mar. Junt Without sense not

149쪽

ut videas, quoniam coniunctast causa Salutis, coniunctam quoque naturam eonSiStere eorum.

Quod superest, siquis corpus sentire refutat soatque animam credit permixtam corpore toto

suscipere hune motum quem Sensum nomini tamUS, vo manifesta re contra eraSque repUgnat.

quid sit nim corpus sentire qui adferet Umquam, si non ipsa palam quod res odit ac docuit 110. 333at dimissa anima corpus caret undique Sensu perdit nim quod non proprium fuit ius in aevo multaque praeterea perdit quam Xpellitur ante.

Dicero porro oculo nullam rem Cernere OSSe,

sed per eo animum ut foribus spectare reclusis, 36Odifficilest, contra cum sensus dicat eorum sensu enim trahit atqu0 acio dotrudit ad ipsas; fulgida praesertim cum cernere Saepe nequimUS, lumina litaminibus quia nobis praepediuntur. quod soribus non sit neque enim, quia cernimus ipsi, 363 ostia suscipiunt ullum reclusa laborem. praeterea si pro foribus sunt lumina nostra, iam magis Xomptis oculis obser videtur cernere res animus Sublatis postibus ipsis. Illud in his robus usequaquam sumere OSSiS, 37ODemocriti quod sancta viri sententia ponit,

corpori atque animi primordia singula privis

adposita alternis variare, ac nectere membris. nam cum multo sunt anima elementa minora quam quibus e corpus nobis et Viscera constant, 373 tum numero quoque concedunt et rara per artus dissita sunt dumtaxat ut hoc promittere OSSiS,

repostis. 347 ut addedi Mar. Junt. 350 refutat. renutat Lamb. 358 perdit quam eaepellitur ante d. for perditum e ellitur aevo quam the V. is rejected by Creoch in notes, and Bern Multaque Nullaque Laeli. Whiel Aeems scarcet to e Latin Lamb. condemn 357 hicli resoli et dolanda. 361 Diracilest. Desiperest Lamb. d. 2 andra, Gis Laeli. ut se notes . dieat Lamb. for dueat. 362 Lamb. rejocis. iach. ut it alior 363. 365 quia Lach. for qua. 372 privis Bonit for primis 389 privaris in the mss. 374 animae element minora ΑΒ iec. thises havs retainest animai et min. Flor. 31 Camb. Mar Ald 1 Junt vulgo; ut tho olision is no tolerable elementa minora animai Lach. 375 DAB Lamb. d. 3 Croech Lach rightly corr. B corr.

150쪽

quantula prima queant nobis iniecta toro

corpora Sensifero motu in corpore, tanta intervalla tenero Xordia prima animai. 38Onam neque pulveris interdum sentimus adhaosum corpore nee membri incussam Sidere rotam, ne nebulam noctu nequo aratio tonuia fila obvia sentimus, quando obretimur eunteS,

nee Super caput eiusdem cecidisse istam 383VeStem nee pluma avium apposque volantiS qui nimia lovitato cadunt plerumque graVatim, nec repentis itum cuiusviscumque animantis sentimus no priva pedum eStigia quaeque, corpore quae in nostro culices et cetera ponunt. 39O usque ado prius est in nobis multa ciendum, quam primordia Sentiscant oneussa animai Semina corporibus nostri inmiXta per artuS, et quam in his intorvallis tuditantia possinteoneVrSare coire et dissultare vicissim. 393 Et magis si animus vitai claustra coereen Set dominantior ad vitam quam vis animai. nam in monto animoque nequit rosidere per artuS

temporis exiguam partem pars ulla animai, Sed comes itissequitur facit o discodit in auras OOet olidos artus in oti frigore linquit.

at manet in vita cui moti animusque remunSit. quamvis est ei reum capsis lacer undiquo membris truncuS, adempta anima iroum membrisque remota vivit se nothorias vitalis suscipit auras. Os Si non omnimodis, at magna parte animai priVatus, tamen in vita cunctatur et haeret;

Nice Flor. 31 Camb. at Vat. ali ods. 01. Lamb. 3, it Wali. 378 and 80 prima priva senti Lach. d. in ed. 1 ut se not0 2. 38 aranei ar. Αld. 1 unt for aranici se Lach. 391 ciendum vano for tendo. 392 and 393 wrongi transposo by ar and in ali odition includin Lach. Bern and Ed formorly. 394 Et quam in his intervallis Lach. aeuiselyrior Et quantis int. Et quam intervallis tantismar Ald. 1 Junt. Vulg. Et tantis intervallis ah. 400 et discedit Vat. 276 Mar Ald. 1 Junt for ediscedit. 403 eircum Flor. 31 Camb. QOrr. Mar sor cretum. 404 remota B corr. Laeli sor remo B, rem0tus Α, remotis Vulg. 405 aetherias aerias Lach. Without an jus cause e altersthis an many passagos of Virgil and ther o th assumptio that aetheriαρ