T. Lucreti Cari De rerum natura libri sex, with notes and a translation by H.A.J. Munroe ...

71쪽

partim concilio quae constant principiorum. Sed quae sunt rerum primordia, nulla potest vis stinguore nam solido vincunt ea corpore demum. Otsi dissidit sesso videtur credere quicquam in robus solido reperiri corpore OSSe. transit nim fulmen caeli per saepta domorum, clamor ut ae Oeos ferrum candoscit in igni dissiliunt tuo foro serventia SaX Vapore tum labosactatus rigor auri solvitur aestu tum laetos aseris flamma sevicta liquosuit; permanat calor argentum penetraleque friguS, quando utrumque manu retinente pocula ritessensimus infuso lympharum Ore Superne. usque adeo in robus solidi nil ess vi lotur. sed quia vera tamen ratio naturaque rerUm cogit, ades, pauci dum versibus expediamus

eSSe ea quae Solido atque aeterno corpore eonStentsemina quae rerum primordiaque ASe OeemUS, unde omni rerum uno constet Summa creata.

Principio quoniam duplex natura duarum dissimilis rorum longe conStare reperinSt, corporis atque loci, re in quo quaeque geruntur,

sunt igitur solida a sitio inani corpora prima. IO praeterea quoniam genitis in rebus inanest,

materior cireum Solidam eonStare neeeSSΘSt, nec res ulla potest ora ratione probari corpore inane suo celare atque intus habere,

Si non, quod cohibot solidum constare relinquaS. SI Sid porro nil sesso potos nisi maioriai

constet Amico constat B Gott. 484 quae B corr. Camb. corr. for qua. 486Stinguere M. Stringere A corr. Niec and ali lator As and ens beiore Lach. but Flor. 30 has tinguere in marg. 489 fulmen A corr. B corr. Nice corr. forsumen Lach. Stranget read caelum, p. s. domorum Cl. it a ii the ala like asione Wall, Were a good instanee o a vor soli thing al mss. have eaeli an ut. ac Vanc. rs for ad 491 ferventia Mar. Junt an Lamb. d. 1 for ferventi. 492 tum Brix Ver Ven for cum. 500 constenti corr. for con-

72쪽

concilium, quod inane queat rerum cohibere. mat0ries igitur, Solido quae corpore OnStat,eSSe aeterna poteSt, eum etera diSSoluantur. tum porro si nil esset quod inane vocaret, 32Oomno foro solidum nisi contra corpora certa sessent quae loca complerent quaecumque tenerent, omne quod St, patium vacuum Onstaret inane. altomis igitur nimirum corpus inani distinctumst, quoniam nec plenum naviter extat 323

quae spatium pleno possint distinguere inane. has nequo dissolui plagis extrinsucus icta POSSunt nec porro penitu penetrata rotexitio ratione queunt alia temptata labare 33o id quod iam supra tibi paulo Ostendimus ante. Dam neque conlidi in inani posse vidotur quicquam nec frangi usu findi in bina secandonee RPer Umorem neque item manabit frigus nec penetralem ignem, quibus omnia conficiuntur. 333 et quo quaeque magis cohibet res intus inane, tam magis his robus penitus temptata labascit. 0rgo si solida ac sine inani corpora prima

sunt ita uti docui, sint haec aeterna neeeSSeSt. praeterea nisi materies aeterna fuiSSet, 4Oantolia ad nilum ponitu res quaeque rediSSentd niloquo renata forent quaestumque idemUS.

at quoniam supra docui nil posso crearid nilo neque quod uultum est ad nil revocari, osse inmortali primordia corpore debent, 343 dissolii quo quaeque Supremo temp0re OSSint, materies ut subpeditet rebus reparandiS.

stet. 504 rerum longe. leg lo)ige rerum' senti. 517 inane queat rerum Seem quite right inane in rebu queat Lach. tectum Mar Ald. 1 unt. Lamb. d. 1 and , verum Bern for rerum. 520 essetis corr. ΑVane. Or est. siquidem nil est Nice voearet is the old form se notos 2 vacaret Laeh. 525 Distinctumst, quoniam Lamb. mos righil for Distinetum quoniam hic Lach. retains se nning the apodosis it sunt ergo i 526. Ald. 1 and Junt Asem totali distinctum for distinctum est andri undorstand the passag rightly. 527 pleno Mar Ald. 1 and Junt for poena, an inane or inani. 533 sndi Flor. 31 Mon Ver Von io fundi. 542 que renata Lamb. 1or quaeranta.

73쪽

sunt igitur solida primordia simplicitato

nec ratione queunt alia Servata per ReVOmox infinito iam tempore re reparare. D0niquo si nullam finem natura paraSSet frangendis rebus, iam corpora materiai usque redacta forent aevo frangente priore, ut nil ox illis a certo tempore poSSet conceptum summum aetati perVadere ad auctum.

nam quidvis citius dissolvi posso vidomus quam rurSu refici; quapropter longa diei infinita astas anteacti temporis omniSquod rogisso adhuc disturbans diSSoluenSque, numquam relicuo reparari tempore OSSet at nunc nimirum frangondi seddita finis certa manet, quoniam refici rem quamque videmuSst finita simul oneratim tempora rebuS Stare, quibus possint aevi contingero florem. huc accedit uti, solidissima maioriai Corpora cum OnStant poSSit tamen, omnia, reddi,

551-627 Junt put 577 583 afts 627, and 551 564 altor 83. At th sndo his ditio Candidus says Marulli nos hoc loco ordinum atque item alibi inplerisque, ubi immutatum quid fisenderis, secutos Asse' andis Marullus himselfin the cod. Victor. butis appears hom Flor. 30' have go the suggestion romNiocoli imself Tho sarne annotator of Flor. 32 says in the margin to 550 that some ut 551 561 aft0 576, an add serum Marullo parum referre videtur quomodo legatu fheming again that here mere different traditions about Marullus. Lamb. places onl 577 583 aft0 627. M these transposition are ulteri Wrong, though Candidus says of Marullus rivum proiecto, Si ad amussim rem quanque examinabis, neutiquam sic opinor repudiaveris'. Sauppe, Christ an others lik0Mse transpos in various Way thos much-tortured VSA. the misapprehensiono 599 634 is a tho otio of sue causelses changes. 553 forent B corr. Nice so fovent. 555 ad auetum Ed Thsse Word camo at the end of pago 23o the archetyp hom hic ali mss. ars d0rivsed, and thersiore ere at the oulside margin and a ha happene in o many ages, ere tor aWay by Some accident. Some ono thun fide u th vors mitti nis,hieli occurs three timus at th on ota lino in the ex thiri versus Lach. keeps ni an for summum read summa Which e thus aWkWardi explains, summa, hoc si universo vivendi actu, aetatis pervaderesnes, per omne vitae spatium Vadere'. summum. . Orem Mar. Junt Lamb. ed. 1 and , rese etc. hic Lach. provos could ni m0an pas through not arrive at the floWer'. summum. .snem Flor. 30 corr. Ver Ven Lamb. d. 3, ah. etc. his is oubl Wrong, as ni in Lucretius is always feminine. 562 quamque videmus B eorr. Nice for quamque demus. 566 possit Ed for possint, a corruption hic constant an omitia almos inevitabi caused. Sauppo I am

74쪽

mollia quae fiunt, aer aqua terra URΡΟΓeS, quo pacto fiant et qua vi quaeque gerantur, admixtum quoniam semel est in rebus inane. at contra si mollia sint primordia rerum, roundo quoant validi silicos serrumque reari non poterit ratio 40ddi nam funditus omnis principio fundamenti natura carebit. sunt igitur solida polistitia simplicitato quorum condens magis omnia conciliatu 373 artari possunt validasque ostendere viriS. Ρorro si nullast frangondis roddita fitiis

corporibuS, tamen e aeterno tempore quaeque nune etiam Superare neceSSeSi corpora rebUS,

quae nondum elueant ullo tomptata portulo. 88Oat quoniam fragili natura praedita constant, discrepat aeternum tempus potuisse manere innumserabilibus plagis VeXata per QVOm. denique iam quoniam onoratim roddita finis ereScendi rebus constat vitamque tenendi, 383 et quid quaeque queant per foedera naturai, quid porro nequeant, sancitum quandoquidem extat, ne commutatur quicquam, quin omnia constant HSque adeo, Varia volueros ut in ordine cunctae OStendunt macula generalis corpore ineSSe, 9O inmutabili maioria quoque corpus haberedobon nimirum. iam si primordia rerum commutari aliqua possint ratione reVieta, incertum quoquo iam consto quid possit oriri,

quid nequeat, finita potestas denique cuique 393

quanam sit ratione atque alte terminus haerenS,

gla to se has falle o th sam conj independenti of me, as e mahes nomentio suo of m sed of 1860. Lach. ut 568 astor 85, horo it is hollyout o placo Bonti. jeciscit; ar and Junt rea sunt and geruntur; and fanti 567. Lamb. resech etc. cumque gerantur ali corruptin tho texi and mahingLucretius asser tho absurd truis that ali hings,hic do booom sol can scomosost. 578 quaeque quaedam Lamb. and Lach. 585 crescendi Ver Ven. for crescendis. 588 commutaturi corr. Nice for comitatur constant constent Lach. 591 inmutabili Lach. firstrior inmutabiles inmutabile Flor. 31 Flor. 30 corr. Vulgo absurdly. 593 and 597 possint Ed for possent; hic constet in 59 provectora noesssary ses 356 and note there heresto possint eastly beeomes possent, though constet does no pascinio constaret so readily.

75쪽

nec totiens possint oneratim aeola referre naturam mores Vietum motuSque parentUm. Tum porro quoniam est extremum quodque cacumen corporis illius quod nostri cernoro sensus Ooiam sequeunt id nimirum in partibus sextato minima constat natura nec fuit umquam Per Se Secretum neque posthac esse valebit,

alterius quoniamst ipsum pars primaque et una inde alia atquo alia similos sex ordino partes Osagmine condens naturam corpori S Xplent, quae quoniam per Se nequeunt OnStare, neeQSSOSthaerere unde queant nulla ration revelli.

sunt igitur solida primordia simplicitato quae minimis stipata cohaseroti partibus arte, Ionon ex illarum conventu conciliata,

sed magis asterna podontia simplicitate, unde neque avelli quicquam sequo seminui iam

concedit natura reservan Semina rebUS.

praeterea nisi erit minimum parvissima quaeque Iseorpora Constabunt X partibus infinitis,

quippe ubi dimidiae partis pars sempor habebit

dimidiam partor no ros raofinio ulla. ergo rerum inter summam minimam tu quid scit nil erit ut distot nam quamvis funditus omnis 62O summa sit infinita, tamen, parVisSima quae Unt, o infinitis constabunt partibu aeque. quod quoniam ratio reclamat vera negatque

599-634 this passage hieli is difficult, ut o corrupi, has been adlymutilato by ali oditor hom Lambinus to Laeliman an Bernnys, ho ali indisserent Way foros o Lucretius a uocession o absurd an Aelf-contradictoryassertions Thore suem astor 599 to sis hiatus sucti a this Corporibus, quod iam nobis minimum esse videtur, Debet item ratiohe pari minimum 88 cacumen Corporis cet. bosidos his illarem for illorum in 11 is tho sol chango I avomade two or throe Alight an obvious serror o ΑΒ havin besen correcte in thelater AA or olde edition 599 for quoniam Lach. quianam Bern quod iam 600 for illius Lach. an Bern ullius Lamb. quoniam emi quoiusque c. Cor. 8 aliquod 611 Lach ullorum after id. 1 unt Lamb. te. 628 an 631 Lamb. Odowed by ad subsequent editor perverset road ni for si multis for nullis. 608 nulla Flor. 31 Ver Ven etc. for ulla. ut nequeant ullam corr. hic may be right. 613 iam Flor. 31 Ver Ven. etc. for tam 626 constent id. Junt for con-

76쪽

credere posse animum, Victus fateare necessest

esse ea quae nulli iam praedita partibus sextoni asset minima constent natura. quae quoniam Sunt, illa quoque essu tibi solida atque aeterna fatendum. doniquo si minimas in partis cuncta resolvi

iam nil ox illis adsem separar valoro 63Opropterea quia, quae nullis sunt partibus aucta, non OSSunt ea quae debet 0nitalis aboro

materies, Vario conexu pondera plagas

Quapropter qui materiem rerum esse putarunt 33 ignem atque ex igni summam OnSistere Solo, magno opere a Vera lapsi ratione videntur. Horaclitus init quorum dux proelia primuS, clarus ob obscuram linguam magis intor inanis quamde gravis inter Graios qui vera requirunt. 64O omnia nim stolidi magis admirantur amantque, inv0rsis qua sub verbis latitantia cernunt, Veraque constituunt quae est tangor possunt auris i lepido qua sunt meat Sonore. Nam cur tam variae re possint esse requiro, 6430 uno si sunt igni puroque creatae nil prodosso senim calidum densorior ignem nec rarefieri, si partes ignis andem naturam quam totus habet Super ignis haberent. acrior ardor nim conductis partibus esset, Solanguidior porro istoclis disci a stipatis amplius hoc fori nil si quod posse rearis

talibus in causis, nedum variantia erun)tanta queat densi rarisque ex ignibus esse.

id quoquo, si faciant admixtum robus inane, 633dsensori poterunt ignes rarique relinqui sod quia multa sibi cornunt contraria nasei

stant. 63 quae res Mar. Junt for quas res. 63 ob addo by Fostus. 645 cur possint esse requiro, ...si sunt Ed for cur po8sent requiro te. comp. abovo 35 593 and 597. 646 uno B corr. Turn0bus Lamb. d. 3, Laeli foruro vero A corr. Nice Flor. 31 Camb. Vat. Lamb. d. 1 andra, Croech. 649 haberent Nico for habere Α, habere B Gott. 651 disiectis disque A corr. Flor. 30 corr. for disiectisque. 657 nasci d. o mus Α, mu moti ahis ord

77쪽

ardua dum metuunt, amittunt vera viai, ne rurSum ernunt exempto rebus inani 66o

omnia senseri fieriquo se omnibus unum corpus, nil ab Se quod possit mittere raptim asstiso ignis uti lumen iacit atque aporem, ut videas non o stipatis partibu8 SSe. quod si forte alia rodunt ration potesso 66signis in ostia tingui mutareque OPPUS, scilico sex nulla acor id si parte repareent, occido ad nilum nimirum funditus ardor omnis i e nil fient quaeeumque ereuntur. nam quodcumque uis mutatum finibus exit, rocontinuo hoc mors si illius quod fuit anto. proinde aliquit Superare necesso est incolume ollis, no tibi ros Udoant ad nilum funditus omnes do niloque renata vigesen Copia rerUm. nunc igitur quoniam certissima corpora quaedam is

Sunt quae OnServant naturRm Semper eandem,

quorum abitu aut aditu mutato tuo ordino mutant

naturam re et conVertunt Orpor SeSe, sciro licet non esse haec igne corpora rerum.

nil oferret enim quasedam docodor abire, 68Oatquo alia adtribui mutarique ordine quaedam,

si amo ardoris naturam euneta tenerent

illud Lucretio Bernnysius restitiasns odo hodis nisi fallor . Munroni nasci emendanti Ritschi opusc. II p. 272. 659 vera viai A corr. O ver aula. 660 inani Flor. 30 corr. Mar. Junt for inane. 662 raptim ont. ΑVanc ior raptis. quidam raptim agnoscunt Marullus natum Candidus at en O Junt. and o Flor. 30 corr. an Mar in cod. Viol. 665 alia Lach rightly for mia. uti Mar Ald. 1 unt etc. una Nico sto. 666 coetu stingui ont Turneb. Lamb. d. Vand , te for coetus stingui mutare Mar. Junt lar mu8are. Ver. Ven Mar Ald. 1 Lamb. d. 1 avo absurdinin coetus stringi massareque corpu8 an Flor. 31 Camb. mussare. 668 funditus B corr. for funditur. ardori corr. Nico for arbor. 674 vigescat sing. in notes and Lach sor vivescat comp757 virescat iec vulg. 680 decedere Lamb. Lach. te. O de8cendere. discedere A corr. Mar. Junt etc. 681 alia Mar Lamb. most rightlyrior alio

78쪽

ignis nim foret omnimodi quodcumque crearent. Verum, ut opinor, itaSt: Sunt quaedam corpora quorum concurSu motu ordo positura figuras 6850ssiciunt ignis, mutatoque ordine mutant naturam neque Sunt igni Simulata uoquo ulli praeterea rei quae corpora mittere possitssensibus et nostros adiectu tangere laetuS.

Didoro porro ignom res omnis esse neque ullam 69Orem veram in numero rerum conStare nisi ignem,

quod facit hic idem, ordolirum esse videtur. nam contra Sensu ab SenSibus ipse repugnato lab0factat os undo omnia redita pondent,

undo hic cognitus est ipsi quem nominat ignem; 693

crodit uim sonSu ignem cognOSeer Vere, cetera non rodit, quae nilo clara minus sunt.

quod mihi cum vanum tum delirum esse vid0tur; quo referemus enim' quid nobis cortius ipsissensibus esse potest, qui Vera ac falsa notomus ' OO praeterea quare Ui8quam magis omnia tollato volit ardoris naturam inquere Solam, quam neget SSe igniS, quidvis amo sesso selinquat a0qua vid0tur uim dementia dicere utrumque. Quapropter qui materiem rerum SSe putarunt Osignem atque ex igni Summam consistere poSSe,

et qui principium gignundis aera rebus

conStituere, aut umorem quicumque putarunt fingere re ipSum per e terramVe reare omnia et in rerum natura vertior omnis, Io magno opere a Ver longe derraSSe videntur.

addo tiam qui conduplicant primordia rerum asera iungente igni terramque liquori, et qui quattuor e rebus posse omnia renturo igni terra atque anima procrescere et imbri. Is quorum Acragantinus cum primis Empedocles est,

Whicli Lach retains Candidus a snd of Junt 'alio pro alii positum sunt quiali legunt', .e. ar. 683 crearent Lamb. firSt for crearet. 690 ignem B corr. forciq. nem. 703 quidvis Lach. si ma)n Nico and allasfors Lach. Gott. omit the ord, hie must e uncertain. 708 putarunt Nice B corr. forputantur B, Α corr. putant A p. m. 10 vertieri corr. Nice for verti. 711 longe derrasse Vat. 3275, and untes Per 1136 Othob. for longi errasse of

79쪽

insula quem triquetris terrarum gessit in oris, quam fluitans circum magnis anfractibus aequor Ionium glaucis spargit virus ab undis angustoque fretu rapidum mar dividit undis Io Italia terrarum oras a finibus eius. hic si vasta Charybdis set hic Asinae minantur

murmura flammarum rursum se colligere iraS,

faucibus ruptos iterum vis ut vomat ignis ad caelum iu serat flammai fulgura rurSum. 723 quae eum magna modi multis miranda vi loturgentibus humanis regio Visendaque fertur, robus opima bonis, multa munita virum vi, nil amoti hoc habuisse viro praseularius in se nec sanctum magis et mirum carumque videtur. 73O carmina quin tiam divini octoris ius vociferantur et exponunt praeclara reperta, ut vix humana videatur Stirpe rentUS. Hic tamen et supra quos diximus inferiores partibus egregie multis multoque minores, 33 quamquam multa bono ac divinitus inv0uisentes ex adyto tamquam cordis responsa dedere sanctius et multo certa ratione magi quam

Pythia qua tripodi a Phoebi lauroque profatur,

principiis tamen in rerum socero ruinas 4Oet graviter magni magno cecidero ibi casu; primum quod motus Xempto rebus inani constituunt, et res molli raraSque relinquont, aera Solem ignem terras animalia frugis,

B Goti corr. longi errasse A p. m. longeque errasse Nice. te. 720 undis. undans Lach. almae Bern. Without cause. riseia 1 35 confirmiundis. 721 Italiae Nico formaeliae. Haeoliae Α corr. Aeoliae eins in s. notes and Is Vossius h Says in s. notos mss. habent meoliae vel Aeoliae. ut olim si dictam eam partuit Italia quam inhabitavit Joeastos soli filius qui ad Dotum Siculum habitabat vid: Diodorum lib. 5. ch. 8 G. V. Thus reiger an Lachmanti' doub is solved. avore and ah also adopt his salin os Gerard ather of Is Vossius. 724 is ut voniat amb. ed. 3 for vis ut omniat. ut is evomat d. 1 and 2 after Mar. Id. 1 unt. te. . 725 Heins in s. notes log sursum . O voi th repetition o rursum. 37 .dyto Nico foradito. 739 profaturi corr. Nico for prosatur T41 casi corr. Nice. O causa. TMfrrigis AB Flor. 31 te no Nico. Iv 577 and 9 vocis AB. fruges Lach. and l. l. oees h say membranas quamvis consentientes imitari ausus non

80쪽

noo tamen admiscent in eorum corpii inane; 43dsitido quod omnino finem non esse secandis corporibus faciunt neque pauSam Stare fragori nec prorsum in rebus minimum consistere quicquam; cum videamus id extremum cuiuSque acumen esse quod ad sensus nostros minimum esse videtur, θοconicere ut poSSi ex hoc, quae cernere non quis extremum quod habent, minimum eonsistore γε illis. huc accedit itum, quoniam primordia rerum mollia constituunt, quae nos nativa Videmus

esse et mortali cum corpore funditus, utqui 33doboat ad nilum iam rerum Summa reVertido niloquo renata vigescere copia rerum quorum utrumque quid a vero iam isto hab0bis. doitido inimica modis multis sunt atque Venetis ipsa sibi intor se quare aut congressa peribunt 76O aut ita diffugi0tit ut tompestate coaeta fulmina diffugor atque imbris ventosque VidemuS.

Denique quattuor e rebus Si cuneta creantur atque in eas rursum re omnia dissoluuntur,

qui magis illa queunt serum primordia dici 763

JUam contra res illorum retroque putari alternis gignuntur enim mutantque coloremo totam inter o naturam tempore ab omni.

si ita orto putas ignis terraeque coire pro

Sum hoc loco, ubi habsent frugis, seque in I 577 99 1000, ubi vocis quamquam apud Nonium p. 149 16 o Varrone scriptum est paeis, et Manilii exemplaria in 111 446 abstit lueis'. ut Varro de ling. Lat. 1 76 observes frugi reetus est natura fruae, at secundum consuetudinem dicimus ut haec avis, haec ovis, si haec frugis'. I havsis doub then that the accus plum frugis an vocis come homLuer. vel a religionis and th like and that an abi frugi a possibis. Augustus in the monum. Ancyr. III 2 has consulis ace pluae. 747 faciunt Flor. 31 Camb. for facient. 748 quicquam Mar Ald. 1 and Junt for qui. quire Flor. 31 Camb. Vat. 1136 Othob. Whicli a b right. 752 in illis Phausaddod and thos must Pthiti bo th actuat ord o the poet: e Camb. Jom n. o phil. I p. 29. prorsum Lach. Who quit misunderstand tho argument rebus Nico an ad stor Lach. 755 utqui 1 Ss is uite rightri se notes . Lach read 753 utei for item, and here funditus usque. 58 habebis A corr. Nico ete ior habes. habebas Lamb. Vulg. Wrongly. 75 verreno ali Lach. for vene venena Flor. 31 Camb. vulgo 'hisci endo p. 31 1 thoesos archetypo; and thfretor thes fovi mutilato ending o verses ere On the uter margin 767 Alternis A corr. io Aternis. 69- 762, repeated Without mean-