장음표시 사용
101쪽
nonnunquam, & quidem saepe non praecise , sed c si adiunctione, in Deum, vel ad Deum, Vcl l ci.Credi tis in Dcum . Fides vestra, quae est ad Dcum . Non
Thois i- nirsus iacientes fundamentum ab OperibuS mortuis, S
fidei, quae est ad Deum. & a sanctis Patribus similiter
Caieehesi describitur. S. Cyrillus Hierosolymitanus : Fides ait de Deo specillatur, Deum intuetur. Et clarissime S. Lib. .. de Augustinus: Fidei primum de maximum ossicium est Ciu ς verum crcdatur Deum. Et S. Thomas: Fides esti. p. q. t. de DCO Dei autem nomine intelligi volunt Deum ;δ 7' solum ut unus est, quod natura duce deprehenditur, sed multo magis Deum, ut Unus cst Natura, &Pessonis Trinus: Pater, &Filius,&Spuitus sanctus. id quod nulla ratione ullius creatae naturae vi ac thgeanio thuestigari unquam potuit. Christi praeterea Filii Dei hominis facti mysterium, hoc est aduentus eius
in mundum, Incarnationem de ortum ex Virgin C, Vitam , praedicationem , Euangelium, miracula, passionem, mortem cruciS, Resurrectionem, Regnum,
gloriam; potestatem uniuersam, in stituta, I eges,consilia, Ascesionem in caelos,triumphum de inimicis Mudb, Morte, Diabolo, inseris omnibus, extremum Iudiciumn omnia denique quae Sacra Sriptura, traditione, Ecclesiae cotistitutionibus , Fidei in i Icum n Omine cotineri asserunt, eo quod si quaepiana ex his Deus non sunt, a Deo tamen sunt, Zc ad Deu reseruntur tanqua Catechesi ad finem. ocirca inquit S. Cytillus qui meretur fide illuminari, & mundi te in os citcuit. & antC mundi huius consumationem lucticium latri Videt , &promissionum retributionem. . Hoc
102쪽
Hoc unum beneficium si diligenter ut par est, per- p uctu, pedatur,bonarum actionum ingCntem materiam proficienti prςbet. Ac primum contemplationis ipsius Dei& attributorum eius. Exemplum in promptu sit huius ipsius beneficis, cognitionis uidelicet per fidem Diuinitus acquisitς consideratio,hoc enim unum infinitς Dei bonitatis liberalitatis ac misericordiae in humanum genus apertisIimum & maximum argumentum est. Quale enim est hoc beneficium Z magnum & nihilominus omnibus commune; nisi obsistat aliquis; necessarium& paratum, gratuitum & pretiosum. Breuiter explico sic. Magnum est, quoniam cogestionem dat magnam de rebus magnis; Deo,Christo, Mundo, Angelis, Hominibus; cognitionem inquam naturae viribus superiorem, plane caelestem. Commune quia ab hoc beneficio
excludit nullum Deus, qui vult c mneS homines saluos t. Zim. ,. facere, & illuminat omnem hominem V nientem in Io. i. hunc mundum adco, ut infantibus ipsi S etiam ante nutricis lac, habitum fidei per baptismum instillet. Necessarium, quia accedCntem ad Deum oportet crCdere. Hςb- Et qui non crediderit. condemnabitur. Paratum tame, vir,
quia dat omnibus affluenter, & fio improperat, adeo, ivt aflirment graues J heologi homini in sylvi; vclin- . ter barbaros exulanti, ni ipse deprauatae Vitae suae rationibus impediat, sed ex Naturae lege bene vivat, quanquam id nequit sine Diuino auxilio, quod tamen omnibus Dei prompra libcralitate praesto est, non desiliurum Deum , sed illustraturum gratiae suae munere, uel misso Angelo,aut homine quopiam. Sit nisi ter Abacuc,
vel peculiari & domestico instinctu Hoc nimirumesse, quod
103쪽
Ap. 4 ci quod insinuat S. Hieronymus, Dei sermo cui nihil sur lax est . ad eas magis loquitur aures, de quibus ait in Lucx 3 Euangelio, Qui habet aures audiendi audiat. Gratui-Eph.x. Fides enim Domum Dei est, ut Apostolus praedicat, nec gratuitum quacunque ratione, sed illa in primis R0yΠ- ii, idem Apostolus ait,gratiam gratis datam,alioquin non fore gratiam, fides similiter gratis a Deo immittitur in animum nullis hominis antecedentibus prome-1.eor. . rniS , qui namq; dixit de tenebris lucem splendescere, ipse illuxit in cordibus nostris 1, quia sicut ex nihilo luce produxit Deus, sic nullis hominis meritis homini fide infundit. Pretiosum, quia fides est ut Scribit S. Paulus)substantia speran darum rerum,hoc est ut exponunt Patres fundamentum omnium bonorum supernatur
lium ipsius etiam aeternae beatitudinis. Ergo hoc ipsuin Dei muri us, s Fides est cognitio supernaturalis Dei, in si
pie accurateq; recogitCtur, reconditiorem adhuc diuinae bonitatis cognitionem parit. In hoc Vno tantae adeoq; praeclarae cognitionis fundamento' nituntur
quasi in proprijs radicibus omneS non solum Theolo-- gorum doctrinae, satinoruiDq, Patrum dicta, Ecclcsae matris sanctiones & Leges ipsa humanarum disciplinarum omnisi dogmata ad hanc normam emedata pror sus & audia,sed quod nobis qui affectum insormanius, . potius est, Considerationes omnes sancte ac pie obitae de Deo de mundi creatione de homine,eius', statu, ac fine,c Diuina pio uidelia, des Et isto Domino , eiusq; Vaca, moribus, operibus, passione, & morte,legibus,in stitutis de Beatissima Dei matre, Angclis, ac Sanctis, dc Ecclesia, de Christi Vicatio ,de Sacramentis, Sacrificio
104쪽
Missae, nouissimis quattuor, Sacris Scripturis Vnitiersis, traditionibus Apostolicis,&alijs. Ad hanc ipsam consit derandi rationem spectant omnia qtiae de Christianis Moribus, &ossicijs disputantur, quibuS aut parantur virtutes, aut impugnantur Vitia; propterea enim Apostolus cum numerasset pleraq; nefaria flagitia, addit,& si quid aliud sanae doctrinae aduersatur, quae est secun
dum Euangelium gloriae beati Dci. Imm 4 comtaiio
nes ipsae de persectionis statu deligendo, de Christi Do
mini persecta imitatione, hac eadein conssideration ac cognitione fundantur. Et hae cogitationes inquit S. Augustinus,sunt quantum existimo, aurum, argentum,
lapides pretiosi, nempe illi de quibus Apostolus scripserat: si1 quis super dificat super fundamen tum hoc auru, argentum, lapides pretiosos. Atque hic est: primus fructus huius sidei beneflch, quod Dei rerumque Diuinu
nim cognitionem reconditam esse diximus. Alter fructus est, Scopus ac finis eiusdem ipsius cognitionis,qui duplex est. Vnus vitae contemplatricis Proprius,cum Deum contemplamur,ut in contempla tione & amore eius sistamus. Bonus est enim Dominus Vt ait Propheta, animae quaerenti illum. R iter est cum cognitionem de Deo reo usq; Diuinis habitam dirigimus adagendu,& ut S.Hieronymus loquitur,ad anim C lumenda conuertimus. Adfert S. Ambrosius lo
quens de hac ipsa Dei bonitate de beneficij quod tra
ctamus Origine exemplum in haec verba: Intelligant quanta sit potentia maiestatis Dei In patientia, Vt longa expectatione sustineat humanum genuS, quod irreuerentia sua non solum negligit Creatorem, Verum persequitur
Se c udus Thren. a. o. ad Redibia. In epi. ad
105쪽
sequitur amantes eum: ut & ipsi patientes sint, ut supportent probra & maledicta infidelium uel si illata fuerit presbra, expectantes iudicium itaei, nec dubitantes de eo, magiS autem gaudentes in promissa vita cum gratiarum actionibus Deo. Haec ibi Deniq; ex eius scin Patris lententia hoc ipsum est quod Apostolus Colossen- sibus scribit: Non cessamus pro uobis orantes,&postulantes, ut impleamini agnitiove Voluntatis eiu S in omni sapientia & intellectu spirituali, ut ambuletis digne, Deo per omnia placentes: in omni opere bono fructificantes: dc crescentes in scientia Dei Ecce tibi benesi cium cognitionis maioris ea fidei fonte manantis) in omni virtute confortati secundum potentiam clarita tis eius, in omni patientia 6c longanimitate, cum gaui dio, gratias agentes Deo & Patri, qui dignos nos fecit in partem sortis sanctorum in lumine. Ecce scopum cognitionis, & secundum eiusdcm beneficij fructum: Tertius fructus cst Cultus Dei qui Latria dicitur, quo Deo tanquam summo rerum omnium Domino, persectissimo, ac quo nihil persectius, melius, honoratius, Divinius aut esse,atu excogitari potest . qualem denim nobis proponunt Sacrae literae, & fides ipsa contemplatur , cum honorem habemus, quem possiimus maximum,ac ex animo nos ipsos totos intime subijcimus illis semifulcm arctissimam perpetuamq; seruituri. Qtiem ce rte cui tum n on aliunde haurimus quam ex cognitione Dei quam fides praebet, hoc est enim: Ego sum Dominus Deus tuus. Non habebis Deos alienos coram me. Et illud: Uomin v Deum tuum adorabis, dc
illi seliseruies. Et ideo Lactantius docte scripsit,ium Q
106쪽
sapientiam antecedere debuisse Religioni , qtiamuis uni altera sit coniuncta. Non potest ait, neq; Religio a sapientia separari,neque sapientia a Religione secerni: quia idem Deus &intelligi debet quod est sapientia,S: honorari, quod est Religio. Sed sapientia praecedit, RC- .ligio sequitur, & fortasse utraque simul iuncta est illa,
quain aliqui sapientiam nominant,& Gnaecis est quam S. Aligustinus negat uno Latino nomine exprimi posse cideo duobus explicandam, sellicet, Dei cula Trinu.c. s. tus. De utraq; multa sunt in Sacris literis exempla, praesertim in Psalmis. ut exempli causa Iubilate Deo omnis terra,Psalmii dicite nomini eius, date gloriam laudi
eius. Et, Venite exultemuS domino,iubilemuSDeΟΩ- ΡΩΙ. , . . tutari nostro. Et,Cantate Domino cantacu Uum,cantate Domino omniS terra, Dominus regnauit, exultet terra,laetentur insulae multiae, SI alia.
Quartus fructus est Oratio. Orationem cum dico intelligo & illam, quae petendo contendit obtinere; de illam quae hominis gratum in Deum animum ostendit; gratias agendo 1, &illam quae per sanctos maxime uero per Christum Dominum obsecrat, dc si quae sitia taliae Christians orationis partes;harum enim omnium fides caput est. Sic ex A postolo S. Aligustinus. Si fides defi- se .cit, Oratio perit. c. s enim orat, qui non creditῖ Vnde L. t 'Bc beatus Apostolus cum ad orandum hortarotur, ait: Omnis quicunq nuocauerit nomen Domini, saluus Rom. γα erit. Et ut ostenderet fidem sontem esse orationis, nec posse ire riuum, ubi caput aquae siccaretur, adiunxit,atque ait: Quomodo autem inuocabunt, in quem non crediderunt Z Ergo ut oremus,credamus.Hqc ille. Quo
107쪽
ioco omitti & illud non debet in oratione ad Deum si non principem locum tenet fides,certe a primo proximum; non enim solum sons est orationis, scd si sit uegeta & acris, in ea magna vis est ad impetrandum quod
Iacob. i. rogatur, posita. Postulet autem in fide,nihil haesitan ,. Marci y. scribit S. Iacobus. SI Dominus:Si potes credere, omnia Lib.de fi- possibilia sunt credenti. Adcb, ut idem S. Aligustinus affirmare vidcatur, tantarum Virium apud Deum fidem ςU , ut vim adferat Caelis, ut inde impetratione euocet cidaritatem ipsain, sic enim scribit: Haec est sides Rom- . cle qua dicitur, Regnum caelorum in tra uos est. Hanc diripiunt Hoc est uehementer excitat,& torquCnt, Vt
in actum prodeat)qui Vim faciunt credendo, impetrando spiritum charitatis ubi est plenitudo Legis. Et paulo post: Reatus praeuaricationis,quem sola Lex, id est Lite ra sine spiritu faciebat iubendo, credendo soluitur
violetia fidei spiritus sanctus impetratur, per quem diffusa charitate in cordibus nostris. Lex non timore poenae, sed iustitiae amore completur Haec ille. Eih ψ Quintus 1 ructus est Chiisti Domini Cognitio Haec est enim vita aeterna, Vt cognoscant te solum verum Ephςsi, Deum,& quem misisti Iesum Christum. Hanc Apostolus optat h phesijs: Vt sciatis, quae sit supereminens magnitudo virtutis eius in nos, quam operatus est in ChriCol. i. sto. Haruc Colossensibus.Instructi in Charitate. in o
nes diuitias plenitudinis intellectus, in agnitionem mysteri j Dei Patris,& Christi Iesu, in quo sunt omnes thetsauri sapientiq&scientiae Vel ab se militi. Hanc praeponit Regnis & sedibus & mundo uniuerso. 3ic .n scribite Quae mihi suerunt lucra, haec arbitratus sum, propter Chri-
108쪽
p RJ I M V S. ι . 99 Christiim detrimenta. Veruntamen existimo omnia detrimentum esse propter eminentem scientiam Iesu Christi Domini mei,propter quem omnia detrimentufeci, &arbibor ut stercora, Ur Christum lucrifaciam. Hanc praedicabat,hanc uitae moribus profitebatur; haecvni mei solatium,haec corona, haec triumphuS, hanc ἰ sonant in singulis periodis ac pene incisis eius Epistolς illis uocibus Christi, i esu, Domini, in Domino, in Chri sto,ifiIesu. Et auctor est Elias Cretensis,cum ille nominat Crucem,quod tam s pefacit,semper intelligi uelle Greg.N fidem in Christum crucifixum Ab hac de Christo momino Diuina cognitione ut proscctam putat S.Ambro Traia. iasius Mundi conuersionem, & diuitiarum contemptu, ' se derivasse simul dicamus nos, Virginitatem, Coenobia, Eremos, Martyria tam Vari tam multa, tam grauia atque admiranda ubiq; terrarum, omnis aetatis, lexus, generis,conditioniS,Viuendi normam, Dei Communissimam maximamq; notitiam, idololatriae extinctione , addo etiam Miracula, quae ut maiora facturos 'utin. cum crederent , quam ipse Dominus edidisset, prςdixit, sic re ipsa ut facerent, postea am- .
plissime praestitit. Hςc de primo ii dei beneficio, & fructibus spi-
- ritualibuS quinque ex eo i, O. f. . is existentibus.Nunc . .
109쪽
Ponuntur alia tria fidei beneficia tum εActionis imtem ructibusspiritualibus, qui exsingulis
seeundu fidei beneficium est, quo intelleiactum hominis rebus a se propositis quὀassentiri s.cit, ac si eas oculis cerneret, &m Petrii. multo magis. Habemus inquit b. Petrucfirmiorem Propheticum sermonem. cui bene facitis attendentes. Firmiorem autem appellat rebus ipsisa se vi, sis & auditis in Monte sancto transfigurationis Domi-- - ar nicς tempore. Ac propterea fides ab Apostolo argumetum non apparentium nominatur. hoc est argumen tum quo intellectus conuictus redditur,& fidei habitu quasi catena constrictus captiuus Deo essicitur , Vishqc mentem adeo sortiter religandi, &de rebus quas debet credere certam reddendi,ita propria Mehest, v d par ei nulla in disciplinis humanis reperiri possi Gquod. unde illi accidat,p ost dicendum.Hanc magn um Dei donum esse nemo non intelligit.. 44 aE quantam Vtilitatem adfert homini hic una uis Diuinitus ut ita dicam,illata mentiὶillam certe maxi mam, & qua nulla nec antiquis temporibus, nec hisce nostris recentioribus optabilior aut illustrior accidere potuit Ecclesi Christi Fortitudo nempe admiranda, Minaudita alacritas qu libet tormenta quamuis immanis sima ,quoslibet cruciatus etiam acerbissimos, omne detniq; ignominiosς mortis genus pro Christo subeundi. ηοin. x Ceniri sum inquit A postolus, quia neq; mors, neqR
110쪽
vita,' poterit nos separare a Charitate Christi. Vnde nam certus 3 ex fidei firmitate, quae in Paulo inerat, ut
seribit S. Hieronymus. Infinitum esset exempla alacri- In e. r.emtatis huius ex hac fidei firmitate prosecta recensere scribendo.Tertullianus, Arrius inquit AntoninuS, Cum per Adscipuliqueretur instater in Asia fideles, omnes illius Ciuitatis Christiani ante tribunalia eius se manu facta obtulerui. Nicephonis, Diocletiani tepore cum Natalis dieS Chri Lib. ν.c.ε. sti festus adesset, viginti millia Christianorum in templo a Tyranno conclusa, igni conflagrare maluerunt, quam tantillum a Christians fidei stabilitatc discedere. Haec stabilitas alacrisq; fidei prosessio secundum Chrissi & Apostolorum sanguinem, mundum ad Christum adduxit, sundauit, propagauit, exornavit Ecclcstam . Hac conuicti Philosophi potius quain rationibus argumentisve, manus Christo dederunt, inter quos Iustinus Philosophus & postea martyr,nobilissimum locum tenet,non alia ratiocinatione ad Christ um conuersuS, Vt Apolor i. ipse testatur,qutin ea, quam post explicauit Lactantius Li. s.c. 13
his verbis:Cum ab ortu solis usq; ad occasum Lex Diuina suscepta sit, & omnis sexus, omnis aetaS, &genS, ®io, Vnitis ac paribus animis Deo scrutant,cadem sit ubique patientia, idem conlcmptus mortis, intelligere debuerant aliquid in ca esse rationis, quod no sine causa usq; ad mortem defendcbatur: aliquid fundamenti ac fosiditatis, quod cam Religionem non tantum iniursis ac VeXatione no soluat, scd augeat semper,& faciat firmiore. Et hic est fructus unus bono ficij si ici secundi. R iter fructus est studium conseruandi fidem syncc- ςς -- ram,integram, qualem Christus & Apostoli tradidei ut, eamq;