장음표시 사용
111쪽
Io 2 LIBER eamq; sarcham tectam ab omni periculo & labe haer
ticorum, ab omni nota,& colore non suo, qui illi eiusq; decretis undecunq; allini posset, tueri,ac pro eius integritatis defensione quodlibet capitis etiam discrimen ph si . ad subire. Vis scire inquit S. Hieronymu s, quantus sita d, ' dor bene credetium 3audi A postolum: Et si nos aut A n- Caelo aliter euangeliZauerit uobiS, anathema sit. Atq; haec est causa, cur ne syllabam quidem aut tota unum concesserint unquam Haereticis Catholicet Ecclesiae Patres,cum ipsis imperatoribus & Regibus pacis interpretibus de sententijs aut uerbis fidei uel leuissime mutandis tractatum est, quidlibet potius sustinuerint, exilia, ignominias, cruciatus, mortem. Exempla sint verbum Consubstantiale proxime post Constantini Magni obitum, immis ipso etiam vivente per tot secula adeo constanter retentum, acriterq; propugnatum ne vel una literula in eo variaretur. Verbum item Transubstantiatio ob eadem causam posterioribus, nostrisque temporibus tam studiose conseruatum, & in ter sacratiora Diuinaq; relatum aduersus impios Sacrameta Libro de nos. Nempe fides ut Tertullianus est auctor, Virgo est P irale ' integerrima,talisq: nobis a Christo tradita,quam ut stuprare conantur haeretici, sic Catholicos eam omnino incorruptam caste lucri, necesse est. Tertilis. Tertius fructus est, auersari consuetudinem haereticorum,horrere cospectum; quod quam in more positum apud antiquos Christianos, quam illis id sollemnexib .ib. fuerit, uel ex Vno Samosatenorum exemplo apud Nicephorum intelligi potest. Ubi inquit: i Arij factionis erant, pastoribus ex Ecclesijs omnibus expulsis, S mosata
112쪽
erat Eunomium quendam adduxerunt nemo hominuomnium, uel pauper, vel locuples, vel iuuenis, uel senex, atq; ut simpliciter dicam, nemo prorsus, ita ut in moribus est, Ecclesiam est ingressus, i pse vero solus in Episcopalibus aedibus versatus est, neminem eum respiciente,aut conueniente,cum alioquin vir humanus el-set,&modestus Addit post Cum ille in publicum balneum venisset, & lauisset, Samosateni ciues aquas eius piaculum haeresis contraxisse existiman tes, per cuniculos eas emiserunt, atque alii Simmissis lauarunt, quare coactus iste discedere, successorem habuit Lucium s1- . militer Arianum; quantum autem ciuium odium in hunc etiam fuerit,inde liquebit. Pueri pila in foro ludebant, accidit,ut eo mula vectus trans1ret I ucius, ac pila per eius inulta pedeS Volueretun,pueri ululatum ingemtem edidere, ac piaculo pila repletam esse opinati, igne lustrarunt, sicq; ludum repetiueriit; puerile id quidem, sed argumentum tamen odij Diuitatis illius aduersus eos qui fidei doctrinam deprauauerant. Haec ex Nicephoro. Possunt & plura,& an liquiora adhuc huius rei exempla produci, sed ad institutum nostrum haec si iis sunt. Itaq; ex secundo beneficio fidei hi tres fructus
Tertium fidei beneficiu est secundi ratio. Cur enim ita nos certos de re bus fidei subiectis fides facit 3 niminam, quia Dei re uesantis,& qui mentiri non potest,auctoritate nititur. Quod intelligimus, ait S. Augustinus, debemus rationi, quod credimus,auctoritati; auctori- cic. tas autem haec Diuina est. Sic Apostolus: Notum Vobis. facio
113쪽
facio Euangelium, quod euangeliZatum est a me, quia
non est: secunduin hominem,neq; enim ab homine accepi illud, neq; didici, sed ner reuelationem Iesu Chriai. Cor. i. sti. Propterea vocat idem fidem Dei sapientiam. Fructus Hoc porro beneficium est magnorum fructuum s hefici, fi minatium. Primo enim hinc existit magna animi sub phthu,. missio erga Deum, magna ite simplicitas in habenda fi ade ijs omnibus quae diuinitus nobis credenda propciai. Thes,. nuntur. Laudat Apostolus Thessalonicenses, quia scribit illis),cum accepissetis a nobis Verbum auditus Dei, accepistis illud, non ut verbum hominum,sed ut vere Secydus. est Uerbum Dei. Deinde ex eadem submissione nasciatur robur mentis aduersus naturalem hominis curiositatem; ut quid enim inquiramus, cur ita credimuS, aut rei quae creditur, quae sit ratio, si ita dixit non Pythago -
ras,aut alius quispiam sapiens huius seculi, sed ipse Dominus, ipsissima Veritas 3 Hoc quippe est illud apud
r. Cor. i. Apostolum .Quod stultum est Dei, sapientius est hominibus, & quod infirmum est Dei, sortius est hominibus. quod enim Deus dicit, superat omnem humanam sapientiam, vincit omnem rationis humanae vim. Ob Li de prs quam causam scripsit Tertullianus. Nobis curiositates Πρ '''' opus non est post Christum Iesum, nec inquisitionc post Euangelium. Cum credimus, nihil desideramus vltra Credere, hoc enim prius credimus, non esse quod ultra credere debeamus. Et paulo post: Cedat curiositas fidei, cedat gloria humanae scilicet sapientiae ac rationis saluti. Ad haec humilitas haec & simplicitas auget in credentis animo fidem & intelligetiam: nam scriptus..άduri est. Nisi credideritis non intelligetis. Et vicissim haec
114쪽
ipsa fides humilitate adultior se sta, adauget humilita- ςενm, 'te1n. Quo plus inquit S. Basilius,in fide proficimus, eo magis nostram cognoscitnus ignorantiam. Sed hoc beneficio inprimis se homo obligatum putet Deo, util- permane- Ium sicutic noscit, sic cognoscat quotidie magis,co-igue degnitum colat ex animo, illiq; quanta maxima potest: religione, pietate,atq; constantia perpetuo scrutat ; Deus enim qui Deus est, quia bonorum nostrorum non indiget, qui perdit nihil etiam si mundus uniuersus perditus scelere & Dei ignoratione ruat,prae inexplicabili &infinita sita bonitate,sicut quasi amantissuraus Pallichominem ad imaginem suam procreauit; sic se illi ducem& magistruna praebuit ad se. uoluntatem suam, uiamq; Iad aeternam felicitatem perdiscen dam. Hac Dei tanta
dignatione quid admirabilius, quid quod hominem
Deo deuinciat magisὶ Propter nostram fidem ait S. Am ς τοῦ
brosius aperto Caeso Spiritus ad Christum, Pater ad Fialium, Vox descendit ad Verbum. Ipso Deo inquit S.
Augustinus,mentem intrinsecus nostram firmante at- Lib. eo
que illuminante. Sed quid Patres quaeriinusZipsemet indidaζε Psalmo sic de se loquitur: Lingua mea calamus scribς, Velociter scribetis,In mometo.n. fide meti instillat,& in ea inqua in tabula Dininoru mysterioru arcana sua ipse manu describit,siisq;luce collustrat,ad illuminatione ut ait Apostolus) scientiae claritatis Dei, in facie Chiisti Iesu. Cor. 4. Ased: Lux est; quae in Mundum venit, quae maximis inscitiae nostrae tenebris depulsis,hominem c li ciuibus similem fecit, Deo proximum, quia discipulum. Est ait Dominus scriptum in Prophetis ; Erunt omnes dCcibi- .les Dei. Omnis qui audiuit a Patre, & didicit venit ad
115쪽
Ad scapu me.Merito ergo Tertullianus,Magistrum neminem habemus nisi solum Deum. Hac se oblectet disciplina Christianus, in hoc Diuino fidei Gymnasio se diu no-Flii exerceat& erit sine dubio tanquam lignum cus decursus aquarum, quod fructum suum dabit in tepore suo. Et haec sint quattuor tertij huius beneficu
. Maximam esse auctoritatem Dei, Deumq; vera&certa dicere,nemo sanae mentis dubitat.Sed nς addubitari utiquam posset, Deum non esse illum, qui fidem Quartum largitur, & per fidem mentem hominis illustrat, QSaGMfietum. tum beneficium contulit homini Deus, fidelissimum scilicet ac firmissimum interpretem consilis siti, Ecclesiam Catholicam locupletatam Sacris librisaraditionibus Apostolorum, Decretis Summorum Pontificum ac Conciliorum, cui pr secit primum & si1mmum c put in terris, Vicarium suum. Primo Petrum, & dei ceps succe res Petri Summos Romanos Pontifices, Matth.viti quibus,& toti Ecclesiae pollicitus est Christus ipse se si rum cum illis iisq; ad consumationem seculi, necun quani absuturum Spiri tum san ctum suum, qui eosdoceret omnem Veritatem. Haec igitur Ecclesia in Christi
sundamento sundata & nixa, nec errat, nec errarC potest, quia nec fallitur, nec falli aut fallere potest, quia ea regit Deus. Haec est quae nobis Diuinam auctoritatem proponit, explicat, dem ita dicam fide pro Deo iubet. Lb. ., Celebris illa uox &S.Augustino digna: Euangelio non
pitv crederem. nisi me Catholicae Ecclesiae moueret auctoritas,Ecclesiae inqua in qua a sumo inus capIte Christi Vicario ea derivatur auctoritas, sicut unguentum
116쪽
res & Doctores,adusq; oram Vltimam vestimenti, quae reliqua sunt omnia membra Catholicae Ecclesit. Ne l5gum faciam quae hinc oriuntur spirituales utilitates, ac nostra veluti debita sic breuiter numero. Prima est, Prima vκCbedientia erga Ecclesiam. Nam si Ecclesiam inquit 1 uitat. Dominus, non audierit, sit tibi sicut Ethnicus & Puvlicanus. Secunda est, Reuerentia&amor;quam enim tan secunda.
topere dilexit Christus, ut se pro ea tradiderit, ac sanguinem suum suderit, eam sine dubio a nobis & amari&coli vult.Tertia est, studium eam amplificandi, quod quidem Christianis omnibus inesse debet is tamen. praecipue, qui alijs ex legibus praesunt,& Ecclesiam pro munere administrant, etiam si magna sint obeunda pericula, graues ferendi labores, uita ipsa pro Ecclesii et libertate, & gloria, pro animarum salute sit in apertum discrimen adduceda Adimpleo ea quae desunt ait Apo Col. ia 'stolus)passionum Christi in carne mea, pro corpore
eius, quod est Ecclesia. Et Dominus:Bonus pastor ani Io. to. mam suam dat pro ovibus suis. Et ego aiebat S. Thoo Inrita.
mas Cantuariensis;& quid simile ante ipsum S. Ambro . ii ' sius, pro Ecclesia Dei mori paratus sitim. , charta in ijs quae ad fidem mores'; spectant, Eccle- M siae eiusque capitis iudicio omnino stare, potius quam suo, aut cuiusquam alterius uel alioquin sapientisti mi
hominis, aut etiam Academiae, .scetaue cuiuscunq;, Vt 1. Cor. a.
sapiens Architectus ait Apostolusin fundamentum p sui & S. Augustinus scribit ad Uificandum Cornelium Lib. d Centurionem missum suisse Architectum Apostolum sanctoli Petrum nimirum, ut hinc etiam intelligamus, quem-O 1 admodum
117쪽
admodum non ibium baiuli& operarij, sed nec etiam his peritiores decempedae ac sabri, in ijs quae ad operis structuram dirigendam, & perficiendam pertinent,aduersus architecti voluntatem & sensum nc hiscere quidem aude nti sic Christian is homin1bus etiam doctis dc prudentibus, in Christi Vicarij ac Ecclesiae decretis,sententijs, sensibus,plane omnino; & costanter aquiescendum . Sed non potest hoc loco praetermitti sine culpa debitum Q intum, quod Ecclesiae debemus pro 1ua virili parte quisque in ea vocatione, in qua in Domino vocatus est. id porro est,ita unumquenq; vitς suς ratio .nes instituere ta pie sancteq; Viuere, ut sanetae viis moribus dc exemplis maxime veris Christianae perfectio nis studio, ij qui Chiistiani iam sunt, ad proficiendum in dies magis concitentur,& qui nondum sunt alliciantur, ut sint;isq; sensus est S. Augustini, quem ille sic explicat,facta sunt igitur miracula ad auctoritatem Ecclesiae opportunissime, ut hiS multitudine credentium cὁ
gregat atq; propagata,in ipsos mores Vtilis conuerteretur auctoritas. Mores autem quilibet tantum valent
ad obtinendas hominum mentes, ut etiam quae in his praua sunt, quod fere superantibus libidinibus eu nit, improbare citius,dc detes ari,quam deserere aut mutare possimus. Numerat deinde S. Do stor sex morum Genera ac exempla adeo singularia, & illustria,ut unὐruodq; instaringentis miraculi immo multorum pro-igiorum esse posse uideariir, habereq; Vnumquodque
eorum si recte perpendatur ad animas conuertendas momentum maiuS, qtiam multa simul miracula. Pr mum,Parum ne ait, consultum rcbra humanis arbitra-
118쪽
p RI M V s. i xo' is, quod nihil terrenum, nihil igneum, nihil denique
quod corporis sensus attingilipro Deo colendum esse, ad quem idio intellectu ambiendum cst, non pauci do istissimi disputant, sed imferitum etiam vulgus mariti, foeminarumq; in tam multis diuersisq;gentibus & credit,&praed icatὶ Secundum, Quod continentia usq; ad tenuistimum uictum panis S aquae, & non quotidiana solum; sed etiam percontextos plures dies perpetua ieiunia . . Tertium , Qti casti susq; ad coniugij prolis': con temptum. Quartum, Qu0d patien tia usq; ad cruces flammas'; neglectas. Quintum, Quod liberalitas usqi ad patrimonia distributa pauperibus. Sextum, Qu6didenique totius huius iriundi aspernatio usq; ad
desiderium inortis intenditur. Pauci concludit S. Augustinus)hoc faciunt, pauciores bene prudenterq; fa
ciunt, sed populi probant, populi audiunt, populi si uelit. Diligunt postremo populi. Populi suam imbecil
litatem quod ista non possunt,nec sthe prouectu mcntis in Dcum,nec sine quibusdam scintillis virtutis accusant. Sed pergendum lata est ad reliqua quae supersunt fidei beneficia, eorumque emolumenta spiritus com-
ium fidei beneficium, s ex eis actiones utilitaIesue. Cap. XII. Vanquam quae posuimus hactenus fidei be
neficia, magna& insignia sint, plene tumen hominem Deo minime subiectum reddunt, nisi Deus nouo cumulo adam gens
119쪽
gens superiora beneficia, moueat praeterea eius voluntatem , Ut ea sic concitata, mentem hominis ad assentiedurebus ijs, quae fide proponuntur, essicaciter flectat. Cuenim cognitio quam menti fidei habitus impertit, clara non sit, quamuis certissima, obscura potius, & in aeni . male ut loquitur S Paulus)n cogitur mes sidet articulis eum assensem praebere, quem dat rebus per se notis 5c manifestis ideo necessaria est exrerna vis aliqua,qua ad consentiendum fidei rebus, omnino cogatur. HaeCvis est hominis voluntas a Deo excitata, quasi manu
capta. Quo loco consideranda est diligenter ad spiritualem prosectum admiranda Dei prouidentia & cnaritas; qua regit hominem,ad seq si hoc est,ad summum hominis bonu,gradatim,&suauissime deducit. Priuab enim, quia mens ad credendum no inducitur nisi adiuuetur,&impellatura voluntate, insormat Deus per seipsum uoluntatem habitu certo in hunc finem in cam immissis, qui vel adhuc caret nomine, quod Dei pro prium sit beneficia sua in nobis collocare potiuS quam
nominarC, ac venditare nobis : aut est uirtus Charbiatis, Ut interdum assirmat S. Thomas, intellige in viro iusto, non autem in fideli peccatore; vel est alia quaedam Virtus quae studiositas dicitur, quae intellectum impellit, ut studiossitas moralis ad ea cognoscenda, quae nosse expedit secundum rectam rationem,ut infusa studiositas ad ea intelligenda ut credenda, quς pertinent ad hominis finem supernaturalem : Quae sententia est P. Valantiae. 'Deinde cum credendi actus ab intelle-
ctu eliciendus est, idem optimus adiutor Deus, praesto est not o&supematurali auxilio suo, quo excitata v
120쪽
Iuntas intellectum afficit, mouetq; ad asstum. Haec in quodam Concilio a Patribus appellatur inspiratio Spia Cotiess ritus sancti, corrigens voluntatem ab infidelitate ad fi- Qi ii τ
dem. Sed ad haec omnia permira in nos dignatio Dei, qui cum auctoritatis suae pondere obruete & obtundere hominem iure suo posci, ac sola suae uoluntatis si- nificatione, selo illo verbo Ipse dixit) totum humanum genus fidei legibus obligare, maluit se humano catui accommodare, humanis sed Veris ratiocinationius eo hominem perducere, ut si quς fides tradit;non perspicue ratio hominis intueatur , perspicue tamen intelligat, ac profiteatur, fatendum esse, ea, quae fide traduntur , maxime esse consentanea rationi, ac sic Christianam fidem omni leuitate ac temeritate carere, instructam autem esse recondita quadam Diuinaq; prudentia. Eae porro ratiocinationes a Theolagis plures recensentur, ex varijs, sed certissimis, testatissimis,grauissimisque principijs certa ratione deductς. Sat est hoc loco haec ipsa principia breuissime percurrere. Haec sunt:Conditio eorum qui fidem olim rcceperunt,Constan tia Manyrum, Mirificaeac repentina mutatio Vitae ac morum, eorum qui fidei mysterijs initiabantur,R
tio fidei propagandς per Apostolos indoctos,inermes, ignobiles, Miracula, Testimonia aduersariorum,aut noChristianorum, Praedictio fidei apud Prophetas,Clades oppugnantium fidem, SanctitasChristianae doctrinae, ordo, Vis in assiciendis ac liberandis animis quacunq; aegritudine laborantibus , Antiquitas Sacrorum librorum , Christi persona tanto ante tempore adumbrata, ς plicate praenunciata, expresia, Edicacitas sermonii