장음표시 사용
81쪽
Colosa. S nostri, quain propterea commendat Apostolus, Ecclesia iam inde ab initio instituit, seinperq; ad haec usq; tempora retentam,amplificavisi &exornauit ma gis; hac enim quasi esca propria adhainati, trahimur honesta voluptate ad honesta studia dc cogitata. Sed, Homil. in reni declarat egregie ut solet S. Basilius: Nam quando inquit: Spiritus sanctus vidit nos aegre persuadcri ad profectum Virtutis, ac per hoc ad ineundam vitae rectitudinem, per hoc lentescere, quod toti ad consectanda voluptatem propenderemus, quid fccit.ῖinimirum, Scripturae suae dogmatis mistim inspersit concinnam illam
numerorum modulationem, ut auribus delinitis melico Vocum Concentu, iam veluti aliud agentes sinereqmus in animos nostros irrepere eloquiorum utilitate;
idq; pro more sapietis Medici, qui pharmacum oblatur
IuS auersa lati calicem, oras calicis prςlinit melle. In hoc sane excogitati sunt concentus illi Psalmorum con cinni, Vt qui per aetatem adhuc pueri sunt, aut morum maturitate nondum incanuerunt,dum in speciem comcimini, ac modulantur, re uera animas crudiant suas.
Quinta Ratio est, Conscientiae examen; De quo ali-- bi nonnulla suo a me scripta sunt loco, alia adhuc tamestii 4 E i Rdscribo,quod res utilissima, dc haud scio an ulla ad
minandae bonas cogitationes nutriendas magis efficax.Neq; Ve
uam, aut recens inuintam Ouanquam enim B. P igna tius eam examinis formulam non sine Diuino instinctu excogitarit :& ediderit, quae nunc teritur manibus,' omnium res est tamen antiquistima, Philosophis ipsisFρ.3 1. non incognita: Legatur apudPoctam Epigramma ib
82쪽
lud:Vir bonus &sapiens;&wud Senecam aliquot Epi . stolae,illa prςsertim in qua Sestium quotidie ad diei extremum se discutientem inducit Qvqd hodie malum tuum sanavi 2 cui uitio obstisti Z qtia parte melior es Obseniatu tamen est facile, gentiles Philosophos vix
scrutatos esse animi reconditas affectiones,uersatos pq tius indisquirendis externis actionibus,& quae spectaret alios ; Ex Scripturis res est testatior. Et quidem discussionem hanc exquisitam, eorumque cognitione, quς intus sunt in animo, donum Dei esse. Quoniam Psal. ij. ait David : Tu illuminas lucernam meam Domine, Deus meus illumina tenc bras meas, idest, ignorantia cordis, scribit S. Hieronymus. Hoc idem donum collatum Diuinitus viris sanctis, qualis fuit Iob : Verebarynim ait, omnia opera mea. David: Et meditatus sum P . si Γοω cum corde meo, & exercitabar , scopebam spi ritum meum 1, Rimabar, legunt alij. Ezechias: Reco gitabo tibi omnes annos meos. Christus Dominus candem exercitationem insinuat, cum percurrit seriem actionum . quas in extremo Iudicio statera minime dubia examinaturus est. Et praeterca quae innuit in quis Matth. re. busdain Parabolis, cum de verbo ouoso reddendam csse rationem assirmat in die Iudicij. Aperte S. Pau- x. r.6.lus: Tentatc vosmetipsos si estis in fide. Et adhuc a- pertius: Probet autem seipsum homo, &sic de pane i Coriri illo edat. Idem & in iuum deduxerunt Patres, & tradiderunt. S. Basilius, S. Augustinus. S. Bernardus. Sed
Diuinor uin beneficiorum, etiam singulorum I N pe
83쪽
o. homi catorum quae nos aduersus Deum commiseruitus; sieph hi . plane S, Pater. Et duorum istorum operum di, G:., - faciamuβ ζXamen, quid nos quidem peccaueru&-rimus in Deum, & quid boni ille nobis fecerit, ita& grati erimus , dc omnia effundemus. At nullus haec cogitat. Sed quemadmodum de peccatis loquimur, est senos peccatores, peccata non in specie memorantes,& exquirentes; ita & de beneficijs Dei, quod ben secerit nobis Deus,dicentes, non speciatim illa examinamus , non dicimus ubi, & quanta, & in quo tempore. In posterum igitur magnam faciamus diligentiam; nam si quis etiam vetera repetere potest, magnum inuenturus est thesaurum, si omnia diligenter consideret . Quoniam vero tunc diligenter peccata perpendimus, cum non ea solum indagamus, sed penetramus, ad eorum Usque causas,& exordia, uimusque acti nem per se malam ea boni specie quam interdum piis Nomil.ιν seseri,ad id simul hortatur alibi nos S. Chrysostomus. 'δεμ- quod etia faciunt S. Bernardus,& S.Augumnus, ut in animo nostro ipsi c5tra nos ipsos statuamus tribunal menti nostrae, tanquam iudici, coram quo sistamus actiones nostras, eas excutiamus,nos quasi metis apparitores, accusemus ipsi, castigemus acerbissime, ubi fuerint per sententiam condemnatae. Videmus ait, quod si quis hostium in Ciuitate aliqua capitur, quasi explorator iudicatur. Igitur peregrinoriuneiectaonem faciamus, imo non solum peregrinorum, sed etiam hostium, si quem uiderimus, tradamus Principi , menti inquam cogitationem illam, quae barbara quidem est,sed ciuili veste induta. Multaeapud nos co gitatio-
84쪽
gitationes tales sunt, natura quidem inimicae, mi hae autem nullo vellere: sicut Persae tiara sublata, & gla-dsis peculiaribus, quos anaxirides vocant, & calciameti, barbaricis dimissis, alieno in habitu regionem nostram ingrediuntur, & rasi in corpore, & familiari lin- .gua loquentes, habitu bellum occultant; si autem to menta statim adhibueris, eum qui latet deprehendes ;ita S hic examina saepius talem cogitationem,& statim videbis barbaricum sensum . Reliqua legi possunt apud eundem. Porro & ex his, & ex ijs quae in eandesententiam scripta sunt apud Patres, quanquam ex verbis Domini certum est, unum esse fontem omnium malarum cogitationum , nempe Cor, quia ex corde cxeunt malae cogitationes; nihilominus intellisimus ex duobus capitibus earum Vitium omne profluerci Dubinviarium est intentio deprauata, ut cum inanis gloriae stu
cio, aut Vtilitatis alicuius, voluptatiSueterrenae gratia
movemur ad aliquid agendum. Alterum est, cum sons ipse cogitationum Mens corruptus est deprauata at qua assectione, Ex quo existunt Undecim g nCraprum Generava uarum cogitationum; Minime omnium malae, quam-hi ζῶ Tuis malae sint, sunt otiosae; tum Inanes & Futiles, ex gy vψη Animi leuitate ortae; deinde obscaenae& turpes , ex Carnis incitamento ac pruritu; Temerariae ex Suspicione & imprudentia; ex odio, quae offensas & dissidia struunt,aut in ista feruntun, ex Iracundia uesanae,es natae, suriosae; ex Superbia, Arrogantes, insolentes , gloriose, ex nimia cupiditate res alienas pervestigam di,& suimet negligentia C uriosae. ex Libivine domina
85쪽
uidiota, impiae, & nefariae in I cum Didosque ex Animici eiectione mςrom immoderato furori iuncto. Cogitarionibus respondent Verba & Aetioncs totidem irenenam; quae omnia sicut & Omissioncs in conscienatiae examine acute speculari, & acritCr vindicare debet proficies, acqui quid vitioSuin eis leprchederit &cor-
. t Extremum istud sit. Curandum mixelpro fictenti; Vt CogitationeS, quas animo versat, quoad eius scripossit, bonae sint, S utiles. Ad quam rem fortcm magnumque animum itidem adscrat oportet,in primisq; patienissimum luimet, illarumque ineptiarum, quae se si ibi ride in mentem bene occupatam liel inuitam, Mr nitentem in truciunt, utq; cum 1 e peccasse cogitationc cognoscit, paenit re debet, atquc corrigere ; sic nihil propterea de diligetia hac atque solicitudine remittere ullo modo dcbet, scd s e sensim suauiterq: utilissimae huic exercitationi assuefacere, quoniam Virtus in infirmitate perficitur. Atq; hoc ipsum monet S. Gregotius, in rebus hisce si quis alius, apprime Vniceque
versatus . . Saepe ait cum DiaboluS praeparatam mente
ad tolcrantiam videt, qn id ab ea maxime diligatur,exquirit , & ibi scandali laqueos Insciit, ut quo magis res quaequediligitur, eo percam facilius patientia turbe- tun, Et quidem et cistoru corda ad se semper solicite redeunt, & semetipsa grauiter . vel Pro letu motu excessionis'affligunt ό & dum mota discunt, quomodo stata debiterint , aliquando inclius concussa, solidanturi Huic monito patendum, standumque semper, quan- diu
86쪽
Ρ R I M V S. I diu non impingitur in scopulum illum Actuationis,
quem supra in nac exercitatione omnino praecauendudiximus, denuoque repetimus. Hacteliusque explicata sunt duo virtutis initia, Bona Voluntas, & Recta Cogitatio , alia duo supersunt, quae nunc breuiter describam, sunt autem occasio, & Oratio.
riam Uetproficienti nudam exercenda Virtutis
p i oblatam occasionem aetermistere.
p. VII L . pud Salomonem scriptum est: Da occasio Prou. m nem Sapienti, & addetur ei Sapientia. Quam sententiam S. Basilius cum de Vir C6st. M . ' turibus praecepta tradit, de earum usu,&exercitatione intelligendam existimat. Et san e pleruque si non semper accidit, languere Virtutis usum; propterea, quod ves non habetur, uel non accipitur, vel etiam respuitur eam excitandi occasio; nec foras prodire Virtutem quantumlibet actuosam, quia Voluntas hominis Virtutem non exsuscitat tunc, cum prς sens adest id, quod cam ad actum si non allicit, aut tra hit , inuitat certe, & se promptum & Opportunum praebet ad eam in aciem perducendam. Id porro est quaelibet res creata, quae sese nobis dum uigilamus,& mentis nostrae sumus, quacunque ratione vel in otio, uel in negotio obij est. Nihil est enim in creatis rebus, quod si nos diligenter attendamus, .non Vt ita dicam contenta uoce clamet id, quod meditatur Ugo de S. A ct N
Victore: Accipe, Redde, Fuge. Accipe beneficium, - Redde
87쪽
Redde debitum, fuge supplicium. Hoc est in summa,
teipsum excita & exerce ad omnem Virtutis amonem,& normam. Has voces edunt Cesi,Terr Maria; Caeli Sydera, Terrae viscera, reliqua Elementa & ex his con sata corpora superi,inferi, animantes,homines, Angeli,Daemones,omnia deniq; quae Deus non sunt, Deum tamen praedicant, ad eiusq; laudem & gratitudinem prouocant; Sed excitant praeterea ad obedientiam;Praeceptum enim posuit, & non praeteribit. Excitant ad mundi contemptum, quia Caelum & terra transbunt. Excitant deniq; ad odium peccati, & Dei cultum, hoc est ad omnium vitiorum detestationem,&omnem Vir Psal. Ii . tutem colendam; siquidem scriptum est : Quoniam omnia seruiunt tibi. Sed quoniam haec remotiora videri possunt, veniendum ad ea,quq nos propius attingunt;Mirum enim est, quam amanter c5suluerit utilitatibus nostris, quas prouiderit ac parauerit opportunitates exercendae virtutis Diuina prouidentia, dummodo ij simus, qui eis ut oportet,vtamur.Haec sunt capita duos Res prosperar; Res aduersae;& tam hae, quam illae,maxima ad Virtutem inui-- , tamenta. In prosperis numeramus externa bona, Diuitias, at diuitIJs mercamurcaelum, Iacimusque nobis amicos de mammona iniquitatis , Honores,cauedum,
ne similes illi simus,qui cum in honore esset, non intellexit. Et ecce tibi timorem sanctum Humilitatis comitem.Potestate dominandi;a Poten teS potenter tormeta patientur; Scientes quia & illorum Sc vester Do-hph G minus est in Caelis. Nobilitatem, atqui haec non faciti'- ν- siliosmam hi non ex sanguinibus, neq; ex uolun ta
88쪽
te carnis, sed ex Deo nati sunt;& haec ipsa Nobilita, nobilioris virtutis occasio est . Minime quadem ait S. Bese ait soph nardus Deus est acceptor personarum, nescio tamen, in P it ki3-
quo pacto Virtus in nobili plus placet, an sorte, quia
plus claret. Bona corporis, ut est sanitas,integritas, pulchritudo, robur, at, Glorificate, & portate Deum incor i. r.αpore vestro. Nescitis quia teplum Dei estis3 &. Omnis caro foenum is &, Caro concupistit aduersus spiritum. Nec in sinu fouendus est hostis,ita, ut sanitas corporis sit animae detrimentum,& pulchritudo camis,deformitas spiritus;sed mortificanda membra nostra quae sunt super terram,& castigandum corpus,ne reprobi efiiciamur. Amicos, Consanguineos, at,prae illis Deus,& imstar omnium Deus;&, Maledictus homo, qui confidit in homine,& ponit carnem brachium suum,& a Domino recedit Cor eius;&,inimici hominis domestici eius. Matth.i K succedant simul res ex sententia, eueniat quicquid agitur ad illam normam & voluntatem, qua rebuS agedis omnibus praefabantur antiqui,bonum, faustum, felix, fortunatumq;,Vxor exanimi sententia, Semi ad nutu parati, Filij probi & multi; res familiaris ampla,lites,iniamicitiae nullae . selicia omnia domi,soris, in Ciuitate, in agris, quidZBeatum dixerunt populum cui haec sunti, at, Beatus populus ait David, cuius Dominus Deus eius. Dederit Deus selicitatem hanc, at cur Z ut industria tua simul cum eius gratia, tibi Virtutem det, & quo tibi
tuae res magis fauste ac prospere eueniunt, eo tu Virtutibus ditior ac selicior evadas. Quanquam, quae tandem est haec felicitas 3 Unius dici, ne dicam momenti, breuis, fugax, caduca, incerta,&nisi sit materia Virtutiss
89쪽
tis, plane inutilis ad aeternam Veramq; Ficitatem Hoetamen inter te& calamitosum seu inopem hominem differre faciens, quod inter tot terrena commoda, hoc est inter tam multa ac magna Virtutis impedimenta . si Virtuti das operam, magis emicat Virtus tua , utpote,
ab omni suspicione necessitatis ac simulationis immutanis . indicat te tibi Vim attulisse, quiple, qui valeas teipsum sequi, nec Veiis, possis impune multis cupidit tibus tuis seruire, frangas illas tamen, ac vincas ; Quod
S. Augustino magnae Virtutis argumentum est. Hab
te sinquiebat diuitibus) facultatem, & ibi laudabo do
mita iniquitatem. Et alio loco: Non quaero quid nega- . tum non delecto et, sed quid dele stet oblatum. Aliud est exhausta pestis, aliud consopita , Quare Virtutis adulte indicium est, posta facere mala ut ait Salomon)& nos acere, potuisse transgredi nec esse transgressum. De Spirirualibus beneficiis quid dicam ξ incipio percurrer
aliqua,& quidem ab Dei amore, quo nullum maius extat Gei beneficium erga homineS. Sic Deus dilexit mudum, ut situm suum unigenitum daret. Cur Θ ut omnis qui credit in eum, non pereat. Ecce Fidem Christus iii carne de mundo triumphauit. Curὸ Confidite, ego vicimundum Ecce Spem. Christus Iesus, qui & mortuus
cst,immis qui & restirrexit qui est ad dexteram Dei. qu1 etiam interpellat pro nobis. Quis ergo nos separabit a Charitate Chri BZ h ccc Charitatem. Eande in ipsam charitatem & gratiam largitur Christus hominibus, & qua. si caelestem ignem mittit in terras, Ut ipsc loquitur Cur ut ardeat: ci scat nimirum indies magis bonis actioni
bus, v cluti flabello ventilatus & auctus. Dona deniq;
90쪽
sua uniuersa tanquam talenta distribuit homihibus, ut
bonarum actionum negotiatione, meritorum nostrorum thesaurus amplincetur. Univcrsa Christi Uita, praedicatio,miracula, labores,itincra, quo spcctabant que
finem propositum babcbanti illu in primis, ut ut quc madmodum ego sccipia & uos faciatis. Sacrameta Notriglegis gratiae Uiuinae clarissimae ossicinae,ac locupletisti ma promptuaria, quo dirigunturico nempe ut peccatis mortui,iustitiae vivamus. Cur uocat & cui mittit Deus operarios in vincam suaὶ nisi quia no patitur quenqua in Ecclesia sua otiose vivereZillustrat mentem Ucus,Vt inos doceat sacere volutatem suam ; rc uocat a pCccatis, ut ultra non serviamus peccato; imperat ut sc sequamur, ut abnegemus nosipsos, tollainusquc crucem nostram quotidie ; replet in bonis desideria nostra, ut renovetur ut Aquila iuuentus nostra; Denique Gratiam, Virtutes, dona immittit Deus in animam hominis, sed reddcnda iubet quς sunt laci Deo; reddimus
autem habitus cum exercemus, & quasi iterii ab eo accipimus actus, quos non nisi eius L iuina siue naturali, siue supernaturali ope obimus ; Hinc enim est illud; Quid retribuam Domin, Calicem salutaris accipiam, dc nomen Domini inuocabo. Et breuiter summa praeceptionum Christi A ctio est. . Videte, Vigilate, Orate. Matii. it. cu recurrunt in mente, quod ad euitandum ingrati animi uitium saepe fieri debet, vix aliud secu inuehunt,
quam exercendat alicuius Uirtutis occasionein .i Accedendum iam est ad res aduersas. Et primum 1, Dei be currunt illa: Cum occideret eos quaerebant eum, &nuertebantur diluculo veniebant ad eunt. Et clamafi- . i L uerunt