장음표시 사용
301쪽
eius insaniam mitigabat, ac temperabat. Et certo aetqtiotidiasao experimento piobatum est, uerbis homones allici trahi, ligari Ιd tameta ea cautione gerendum est, ut quaildo P Iudentiae proprium munus est omnes
exuperitias quadam quasi iudicij falce demetere, sic
vitiosas omnes redundantias incidere, ut suam medio critatem Virtus tenea in id potissimum incumbamus, ut quemadmodum apusteundem scriptum est tanta arte correetio temperetur, ut cum diuersa sint audito rum vitia,&singulis inueniatur congrata, da tamen sibi, metipsi non sit diuersa, ut inter passiones medias uno
quidem ductu transeat , sed more gladij bicipitis tumores cogitationum carnalium ex diuello latero incidat ;quatenus sic superbis praedicetur humilitas,ut tamen midis non augeatur metus ; sic timidis insudatur auctoritaS, ut tamen non crescat superbis euicenatio;sic otiosis ac torpentibus praedicetur licitudo boni operis,ut tamen inquietis immoderate licentia non augeatu actionis ,sic inquietis imponatur modus,ut tamen otio.' sis non fiat torpor securus; sic ab impatientibus Gxtinguatur ira, ut tamen rem Isis ac lenibus non crescat nCgligentia; sic lenes accendantur ad Zelum, ut tamen ira cundis non addatur incendium ; sic tenacibus infundatur tribuendi largitas,ut tamen prodigis effusionis frotana minime laxentur; sic prodigis praedicetur parcitas , ut tamen tenacibus perituratum rerum. custodia non augeatur. Hae δει
302쪽
, Occasiones S Exempla Prudentia in Acti
nibus multarum Virtutum Moralium.
N Amonibus Virtutum Moralium elacet ac late dominatur Prudentia. Quippe quet Theologicarum administra, Moralium Domina est& Regina. Exempla hic albquaproducam,ne nimis longum faciam, si omnia. Ac De Prura primum quidem Vigilantiae, quae Ut post indicandum imiti Vi- est,comes est Prudentiq. Est autem Vigilantia maxime propria Praesidis Animarum. Ob hanc causam ait S. Gregorius admonendi sunt, qui praesunt, Viper circu- spectionis studium oculos permigiles inim& in circuitu habeant, & caeli animalia fieri contendant. Ostensa quippe caeli animalia in circuitu & intus oculis plena habentur,& sc describuntur. Dignum quippe est,ut cuncti qui pr sunt, intus& in circuitu oculos habeant, quatenus & interno iudici in semetipsis placere studeant,& exempla vitae exterius praebentes, ea etiam quae in alijs sunt corrigenda, leprehendant. Piami muneris horum duorum hoc est, curam sui gerere, partes continetur his capitibus,cons clantiae putuate cui examen quotidianum & exquisitum ualde necessarium & praesentaneum aditum nium cst, inqrti Sc ali classionuin, Asui ipsius abnegatione,ac rerum humanarum contemptu, Christi Virtutum accurata imitatione, deuotionis& orationis studio, fervido salutis animarum Zela, ac ,1 primis ardenta in Deum ac Dominum nostrum Ie ,
303쪽
intentione. De quibus alibi a nobis dictum copiose est. Alterum autem munus, quod est, quae in alijs sint corrigenda, diligenti inuestigatione cognoscere, prae- stabit prcses, si posthabitis omnibus alijs vitς mortalis cogitationibus & curis, se totum secundum sui ipsius antedii tam custodiam uni animarum quas regit saluti ac pselfhioni deuouerit,ita,ut si opus sit in eo labore nosolii vires ac fortunas, sed ipsam etiam vitam profundere, id ueris habeat pro maximo omnium quod a Deo accipere possit beneficio ac prςmio. Ita senserunt antia qui Patres omnes ta se prςstiterunt,cum postulauit necessitas cum tulit occasio, quam nec remittebant oblata,& praesentem urgebant interdum cupiditate marty- iij j quod post Apostolos secerut Stephanus, Ignatius, Laurentius, Sebastianus, Clemens, Marcellinus,&alij qui martyrio coronati ut optabant, gloriosissimum de Christi fidei inimicis triumphum retulerunt. Non de-suit par cupiditas alijs innumeris sanctissimis hominibus, qui & omnem mouerunt lapidem ut uoti compotes fierent,non solum nulla culpa, sed magna charitatis
laude, si adfuisset qui pro Christiana causa illis vitam adimeret ; quales fuerunt Ambrosi, Chrysostomi, Athanasii, Hilarij, Martini, postremo Francisci duo, quorum prior sanctissimus Patriarcha usq; ad regΤptu
ex Italia profectus: posterior nos errauerius usq; ad Iaponios Garamantas & Sinas penetrauit, ulterius etiam progressia rus , si quo progrederetur inuenisset, Unius nartyrij venandi gratia . Terrena autem negotia non ς -nda pastori, immd magnopere repudianda docet
304쪽
S. Gregorius late in Pastorali. Qim loco ubi multis praeclare Philosophatus esset hac de re, hanc habet clausulam, quς optima regula mihi esse videtur ijs, qui ad rem
animarum gerendam Diuinitus sunt vocati. becularia inquit, negotia aliquando ex compassione toleranda
sunt, nunquam Vero ex amor requirenda. ne cum metem diligentis aggravant, hanc suo victam pondere ad ima de caelestibus immergant. ais me dicebat Dominus con stituit iudicem super uosῖ&, Damitte mortuos sepelire mortuos suos. Et Apostolus: Nemo militans Deo implicat se negotijs secularibus, ut ei placeat, cui se probauit. At nec sat est , si deponantur terrenae curae, nec interim prositorum salute excubet, ac vigilet Pastor, orationibus quidem apud Deum assiduis, quod faciebat Moyses, quod secerunt A postoli imm5 Dominus ipse, qui noctes insomnes peruigilabat in oratione Dei; Manendo praeterea in Pastorali quadam vigilia
semper, Ut sua prouidentia animas sibi commissas tentationibus & periculis uacuas quoad fieri possit, reddat. Deniq; agnoscedo ut ait Scriptura vultum pecoris sui, commiserationis & subsidij quasi humeris foetas ciues portando, brachijs charitatis ac tolerantiae agnos icuando, Arietes autem, ii dos S hircos freqtientibus admonitionis ossicijs,ac correctionis & disciplinae uirga compescendo, & in osticio continendo. Ceterum sicut Vigilantiae Maiorum dominatur Prudentia; sic regere etiam debet obseruantiam subiectorum erga Maiores. Ac quanta in curiositate esse debet
qui praesunt,ut sciant non solum facta, sed etiam si coinmode fieri possit, cogitata stibiectoium tanta simplici
305쪽
lateacob seniantia, Pastores suos colere debent hi , ut ad illos pertinent, minime uelint,etiam si possint, cognosese, cognoscenda relinquant potius ijs, qui ut Basilius) cum dignitatis gradu,tum consilij Prudeἷmςr. 43. tia antistiti ipsi proxiini sunt. . Addit enim ibidem idem PatenCum enim illi animas nostiaS gubernandas com misimus tamquam Deo dei jS ratione reddituro prorissus absurdisiime facimus. si huic fidem in rebus conteis piissimis abrogamus; cum ipsi falsis adueisus fratrem nostrum suspicionibus impleamur, tum reliquos exemplo nostro, ut idem faciant, incitamus. Ne igitur hoccueniat, unusquisq; maneat in ea vocatione, in qua uocatus est, & cum animum suum totum in rerum ad se pertinentium cura occupauerit, minime in alioIum consilijs inquirendis sit curiosus; sed sacrosanctos Domini Discipulos imitetur, quorum esto illud quod in Euangelio est, de Samaritana suspicionem ipsis posset com- . mouere , nemo tamen dixit, inquit : Qtiid quaeris, aut quid loqueris cum ea Z uod si quae sint Maiorum delicta ac culpae, ita perspicue certa , ut . de il- p. Past. lis dubitatio nec excusatio ulla sit: sic inquit S. Grego-
nit. s. NUS: SI quae Valde sunt eorum praua, apud seinetipsos 3-Rςg' Τ tamen Diuino munere constricti, ferre sub eis itigum reuerentiae non recusent. Quod melius
ostendimus, si Dauid factum ad medium deducamus i Saul quippe persecutor cum ad purgandum Ventrem speluncam fuisset ingressi is, illic cum viris sui s Dauid
inerat, qui iam tam longo tempore persecutionis cius mala tolerabat; cumq; cum viri sui ad seriendum Saul accenderent, fregit eos responsionibus, quia manum mitteIC
306쪽
mittere in Christhim Domini non dcberet. Rai tamen occulte surrexit, &Oram clamydis eius abscidit. Quid enim ner Saul nisi mali Feci coles. clii id per David ni boni iubditi designantur Salui igitur ventrem purgare, est prauos praepositos conceptam in corde malitiam usque ad opera miscri odoris cxtendere, & cogitata apud se noxia factis exterionbus exequendo monstrare. Quein tamen David scrii C mctuit, quia piae subdito rum mentes ab Omni se obticca attonis peste abstinentes pripositoru vita nullo linguς gladio percuti ut, ct cude perfectione reprelie iunt. God & si quando prae infirmitate sese abstinere vix possunt, Vt CXtiema quae da atq; exteriora praepositoi u mal. a. scd in humiliter loquatur, quasi ora clamydis scilicet incidunt. quia uidelicet dum praelat dignitati saltem innoxie & latenter derogant, quasi regis superpositi vestem secant, sed tamead semetipsos redeunt, seq; vehemen tissime uel de tenuissima verbi laceratione reprehendunt. Unde& illic scriptum est: post haec David percussit cor suum quod abscidisset oram clamydis Saul facta quippe pr positorum oris gladio serienda non sitiat, etiam cum redic reprehendenda iudicantur; si quando uero contra eos uel in minimis lingua labitur, necesse est ut per aflictionem poenitentiae cor prematur quatenus ad semetipsu redeat,& cum praepositae potestati dcliquerit,eius contra se iudicium a quo sibi praelata est, perhorrescat; nam cum in praepositis delinquimus eius ordinationi, qui eos nobis pri tulit obuiamus Unde Moyses quoq; cum contra sc&Aaron conqucri populum cognouisset, ait: Nos enim quid sumusὶ nec contra nos est mu
307쪽
mur vestium, sed contra Dominum . illi. p .dEhila Est item Prudentia uerbi Diuini concionatori appri-hitido μ' irae commendata, quia apprime necessaria. f st enim Verbum Divinum aeternae Sapientiae Verbum, quod a
Christo ipso gratia quidem magna, sed grauitate ac seueritate maiore hominibus promulgatum est, di viab
Apostolis pari prudentia orbi uniuersis publicaretur
Mar. μ edictum. Habete inquit, sal in uobis, & pacem habete in ter vos, pacem ad unitatem fidei reseri, quam eandeis, ab Apostolis omnibus Euangelizata voluit; sit ad iι lud etiam ait S. Gregorius, quia prouidendum solicita intentione Rectoribus, ut ab eis non tum praua nutilo modo, sed recta quidem nimie de inordinate proferatur, quia si pe dictorum Virtus perditur, cu apud eo da audientium loquacitatis incauta importunitate leuigatur, dc auctorem situm haec eadem loquacitas inquinat, quae seruire auditoribus ad uium proscctus ignorat. Comparat deinde huiusmodi concionatorem ei, qui fluxum seminis patitur, quem Lex Moysis reputabat immundum, iccirco inquit, quia multiloquio su ditus, ex eo se inquinat, quod si ordinate promere prolam rectat cogitationis edere in audientium corda potuisset: dumi incautus per loquitatem dessest, non ad usum generis, sed ad immunditiam semen effundit. Vti -Min. 4. de Paulus quoq; cum discipulum de instantia praedica,tionis admoneret, dicit: Testificor coram Deo de Christo Iesu, qui iudicaturus est vivos & mortuos,& aduentum ipsius de regnum eius, praedka Verbum, insta orportune, importune dicturus importune, praemisit opportune: quia scilicet apud auditoris: men tem ipsa sua
308쪽
.tilitate sedestruit,si habere importianitas opportunitatem nescit. Haec ille, sed exagitat hanc concionatoruleuitatem S. Chrysostomus mitifice.Primum culpa eortini auditoribus obijcit dicens: Hoc subuertit Ecclesiis , quod&uos non quaeritis audire se onein, qui
compungere possit, sed qui oblectet,&tinnulo strepi
tu & verborum compositione quasi citharoedos & cantores audientes. Deinde oratione conuersa ad concionatores ipses, nos ait frigide & inisere facimus, uestras affectiones sequentes , quas eijcere oportebat. Et idem sit ac si Pater vides pilemira, qtiem supra modum tenere amat aegrotum, illi frigidam & quaecunq; oble- stant, porrigat, quae autem utilia, minime cur t; tu Obiurgatus a medicis dicat: Quid patior uidens fientem puerumὶ serre nequeo. Miser, & crum nosse, ac proditor, neq; enim talem Patrem dixerim. Et quan to satius fuerit paruo tempore tri stitia affectum perfectae sanitati restitui, qui in temporariam illam gratiam perpetuae tristitiae causam fieri. Hoc etiam nobis accidit,flosculos
Verborum &compositionem &harmoniam curiosus sectamur, Ut canamus, non ut prosimus, ut simus in admiratione , non ut doceamus, ut OblectemuS, non ut compungamus, ut plausu & laudibus obtentis ab camus, non ut mores componamus. Cressite mihi, non dicerem alioquin, quoniam quado inter dicendum plat sum excito, per illud quidem tempus humanum quiddam mihi accidit; ubi autem domun redeo, &intelligo plaudentes sine fructu ab ijsse, si fluctu in accipere poteran t, a plausu de laudibus periisse , ploro, &mo,& lachrynior,&quasi frustra omnia dixerim sic af
309쪽
tas, si auditores C verbis meis nullum fruebam accipere vide, haec S. Chrysostomus Quibus addendineta cxtre, mum ex L Glegorio. Audiant praedicatores, si quis imquitur quasi serinones Dei. Item quod scriptum est: SL cum ex Deo coram Deo in Christo loquimur. Ex Deo enim Cc tam ino loquimur, qui praedicationis uerbum
de quia a Deo accepit, intestigit, dc placere per illud Deo non hominibus quςrit;Audiant, quod scriptu emAb minatio est Deoomnis arrogans, quia videlicet dum in uerbo Dei laude ac gloria propria Psit, ius datis inuaedit euq , laudi sirae postponcrc nequaqui metuir,a quo hoc ipsit quodlaudas accepit, Si aliae ibide adscributuris Verum de Prudentia Dei Verbo tradendo adhibere da multo adhuc phira scribenda superessent,nisi ad alia
me mea institutae breui latifi ratio uocaret; addam tantum duo S. Gregorij praecepta , si pilus tamen monue Hoin in Auctorem Imperfecti io Matthaeum; illa: Domuni verba: Fidelis seritus & prudens,dierum sic inteffretari. In persecutioneinquit, instanter de veritate ndes doceam , quam de iustitia conuersationis; in pace autem magis assidue de liistitia conuel sationis, quesu de
veritate fiesi niam in persecutionibus quidcm plus necessaria est Uoctrina fidei qmm couersationis
in pace autem plus necessaria est dochrina conuersario
nis, quam fidei, quoniam in persecutione sides Christiae norum perlatitatiu , in pace aute mi itistitia. Hae e ill ic. Ad sanctae autem conuersationis studiis ac lcgibus imbuendos auditorum animos illud maxime facit , si, quod alebat S. Franciscus, concionator nil aliud in oleι habeat
310쪽
habeat, nil aliud spectet magis,quam persuadere Virtu tem, dissuadere vitium illius praemium, huius poenam
proponere;illudq; omnino uelle & obnixe contendi re . ut repudiato Vitio ac peccato, auditor ad virtutem -consectandam pro Viribus praeparetur, accendatur, tra diatur, maxime ueris ad pacem & charitatem, quae duo
sint Christianismi singularia Gernaq; insignia ad quod
Iraestandum, ossicium suum prudentia conserat, neces. e est, sic enim debet concionator inter bonos charita tem pacemq; conciliare, oc si quae oriantur, discordias . i sedare, ut simul essiciat, improbos inter se potius dissidere, quam iungi atq; hoc est primum f. Gregorij prae o. pas .ceptum; Sicut multum inquit, nocet, si unitas desit bo- 'nis,ita ualde est noxium,si non desit malis Si ergo peruersoriam nequitia in pacem iungitur,prosectb eorum malis actibus robur augetur, quia quo sibi in malitia Congruunt eo se robustius bonorum aflictionibus illidunt. A dsert deinde ad hanc rem confirmandam S.Pauli exemplum. Unde ait, praedicator egregius graui Phari orum Saducςorumq; persecutione deprchensus,inter semetipsos diuidere striduit, quos contra se grauiter unitos uidit: cum clamauit dicens: Ego Pharisaeus sum, filius Pharisaeorum, de spe & resurrectione mortuorii. ego iudicor. Dumq; Sadduc i spem resurrectionemq; mortuorum esse denegarent, quam Pharisaei iuxta prae cepta sacri eloquij crederent, facta iii persecutorum via animitate dissensio est & diuisa turba, illaesus Paulus exivit, quae unita prius immaniter pressit. Prauoru ergo mentibus Prius debent concionatores amorem' internae pacis insundere, quatenus eis postmodum ualeat