De actionibus virtutis ex Sanctis Scripturis et patribus libri duo. Auctore Bernardino Rosignolio Vlmetano, Societatis Iesu theologo

371쪽

Christus,eadem sunt, quae sacerdotes nutic quoq; pronunciam,& oblatio eadem est,eademq;'Baptismi ratio est, adeo omnia fide consistunt .: Et hoc igitur Christi corpus.&illud est, qui autem hoc illo utinus aliquid hiabere putat , ignorat Christum esse, qui nunc etiam M.

est atq; Operatur. i: .

Septima dubitatio. Quid si doceat Sacerdos aut faba;aut inutilia S. Chrysostomus. Sifidei dogma peruertat,etiam si Angelus sit,obaudire noli,sin uero recta docet noli vitae, sed verbis intendere Habes Paulum verbis te operibusq; moderantem.

Vltima dubitatio. At cuius est iudicare Sacerdotem Recte Apostolus. Domino suo stat aut cidit. S.Chryasostomus. Si quidem hoc statuit Deus, nempe. tibi hoc ossicium curamq; dentandauit, in bene facis scorrigedoin peccasq; ni facis,sin uero contraria praecipit Deus; noli praesumer neq; ea coneris, quae super te iunt. Insurrexerunt aduersus Aaron post vituli formatam essigiem Core, Dathan, & Abiron. Quid ergoὶ nonne illi perie se; ilibet quae ad se pertinent,solicite Curet. Quς quanquam ita sunt, SacerdotibuS tamen maxime incumbit non solum ex uirtute & sine vitio vivere, sed viam ipsam persectionis & initio ingredi, dc deinde constantissime pergere. Nec satis inquit S. Gregorius Nagianzenus habere debet vitiosas animi sormas obliterare, nisi meliores quoq; notas ipsis substituat, vitaeq; integritate magiS, quam dignitate, & auctoritate prae stet, nec modum sibi ullum honeste Nivendi,& in virtute progrediendi c stituat,nec lucro potitis id q336d c5plexu tenet, quam detrimento id quod cffugit reputetat

372쪽

Bedientis duplex est. Vna qua Deo p Gpienti obtemperat homo. Altera qua paret homini homo propter Deum. Actio obedientiae erga Deum est ex animo ac firmiter velle subi jci Dei legi ac praecepto,sicq; profite ri me Deo subiectumesse,non solium quia a Deo factus' sum,eiusque voluntate servatrice sustentor, sed etiam, quia me Vitam'; meam omnem eius prouidentia ac legibus regi & gubernari vehemcnter volo, hanc autem esse Actionem maxime propriam obcdientiaehuius, intelligitur ex eo, quod haec prorsiis mens Dei est, atque consilium, dum praecipit, hancque ob causam potissimupraecipit. Explicat id S. Augustinus more suo egregie, cu .rLdocuisset,Diabolum volitisse nullo regente Viere additiHomo autem positus sub praecepto audiuit a Domi uo Deo- Noli inquit, tangere hanc arborem . Quid est enim illa arbora si bonaest, quam non tango si mala est, quid facit in paradis 3 Prosus ideo cst in pae radiso, quia bona est, sed nolo eam tangaS. Quare non eangot uuia obedientem te uolo, non contradiccnte4 Seruc audi prius, audi Domini iussum, & tunc habentis disce consilium. Bona est arbor, nolo tangas, Quare t ia Dominus sim, es tu seruus. Haec tota causaest si parua est, dedignaris esse seruusὶ Quid artem tibi expedit, nisiesse sub Domino 3 Quomodo eris sub Domi

xio, nisi fueris sub praeceptoὶ Nihil abs te indiget Deus Zet sit

373쪽

I B, E-R ait post pauca nihil ergo tibi debuit iubereysi aliten, debuit aliquid iubere,ut te quod tibi expedit,sentires esse

sub Domino, necesse ab aliquo prohibendus Cras, non propter illius arboris malitiam , sed propter tuam obedientiam. Non potuit Deus perscctius demonstrare quantum bonum sit obedientia, nisi cum prohibuissetao Ca re quae non Crat maIαIn qua obedientia tenet palma, sola ibi inobedientia inuenit poena. Et posteae Quare tetigitὶ Nisi quia sua potestate uti uoluit, prirceptuirirtim peie delecta1iit, ut nullo sibi dominante fieret sicut Deus, quia Deo utiq; nullus dominatur. Excussit a ceruice iugum, &disciplinae habenas non vescendi libidiane, sed exultandi animositate dirupit. Haec S. Augustianus. Ergo velle parere, ac subesse praecepto, proprium est&praecipuum ossicium obedientiae quae Deo pra statur, omissa interim consideration Q rei, quae praecipitur, quaecunque sit illa, siue ad saIutem necessaria, ut Deum diligere, accolere, proximum item amare, & λmilia sue no aliter in ala n is quia lege prohibetur. Nobilissimam Actionem hanc imitatur, id enim par est, Obedientia quae homini propter Deum desertur. Hoc

es occupatur omnino tota non in cogitatione rei, quς

iubetur, scd iussionis ipsius,nec cum uidet longe a peccati suspicione abesse id, quod pricipitur, aliud curat potius, aut cogitat, quam obtemperare, ac dicto audire quam potestin tegerrime,&accuratissime. Est haec sa, ctorum Patrum Doctrina a S. Gregorio late declarata. ' Puer inquit Samuel ncc uocatus, nec repulsus offenditur, quia vocatis aut rcpellentis animnm videre noluit,

qui in hoc splo gaudere nouerat, quod obediuit. Et quia

374쪽

quia surgere, ad laborem,redire autem ad dormiedum pertinet ad quietem, quid insinuat,nisi quia utranq; nobis vitam praeparat, si obedientis animus in eo quod agit, non nisi obedientiae bonum pensat 3 Pr eccptum namq: in hoc solo pensari debet, quod Maioris praeceptum est. Et qui obedientiae bonum exequitur, non iniunctium opus debet considerare, sed fruetiam, quia ad promerenda aeternae vitae gaudia non exquiretur qualitas operis, sed mortificatio propriae, & executio alienae voluntatis.Vnde & Paulus ain Circucisio nihil prodest,& praeputium nihil csst, sed obseruatio mandarorum. Iam ergo apud omnipotentem Deum nec ea, quae ad laborem, nec ea quae ad quietem pertinet, parua sunt, si aeternam vitam parare C bedientibus postlint. Quis quis ergo alieno tin pelito 1 ubice us est,noc soluin comsideret,quia quod sibi secundum Deutra iniungitur,valde magnum & excelsum in lucro est menti, quod vita praeparet in mei cede retributionis. Et plura quae sequuntur ibidem . : i i .i

Sed occurrit in Aetione Obedientiae res planc mirabilis,& qua ad obedientiam erga Maiores commmd

dam nihil aptius excogitari poterat. Deum qui per se potest homini imperare, ut imperauit Abrahae, Iacob, Moysi,&aliis, nulla necessitate aut accipiendi ab honiinibus potestatem, aut consilii sui cum hominibus communicandi, palam interdum demonstrasse se, cum sic imperat, nolle tame fieri quod imperat,nisi Maiorii iudicio quasi c6firmetur, ac probetur prius. Ἀψd L Gὰ- Lib. 1. gorius non minus acute quis, faniste obseruauit in ea- 'muriis historia. Et notandum ait: Qiua quiescen

375쪽

tem pueruna nesciente Heli Dominus exeitat, sed immen excitato nisi eodem Heli praecipicnte cationis suae causam nequaquam manifestat, quia electossubditos occulta inspiratione ad supernae patriae desiderium crigit, sed per quietem vacare eos ad eam quana diligila palliam, fine malarum licentia non permittit. Quia ergo quoties Vocatur puer, toties ire ad Magistra sinitur, quid est aliud, nili quia ipsa Diuinitus inspirata subic ictorumdcssideria aiorum iudicio subnvitum Zopus nanq; subditi Diuinitus in sphati,tunc Deo gratum esse cognoscitur , si maioris imperio aut permissione peragatur. Haec ibi. Ex his porroduae existunt Achionis Obedientiae illis strissimae proprietates. Prior est,recognoscere dum p.res,in praesidet Deum, nec dubitare eum,in riseipiendo vicem Dei gerere, modo nihil cotra Deum uti dictu est,iubeat. Sic habet S. Benedictus in regula, sic S. Ber

nardus in libro de dispensatione, id* probat S. Basilius in Costitutionibus ex Euangelij uerbis Qui uos recipit, me recipit & item alio loco, Qui uos audit, me audit. Evaddit, Quod A postolis di xu, intelligendus est in commune legem sanxisse in posteros . qui aliorum suturserant moderatores, id ex multi λ iisdemq; certissimis Disumarum literam in testimomjs. manissestissimi argu mentis probari pote lL Et paulo post:Ν1hil aliud est an tu es, squi modo diligenter munus exequatur,cui praepositus siet, pictatem Videlicet j quam is, qui personam Christi sustinet, & sequester est intes Deum dc homi-

ires, qui in ipsius ossicio λnt, salutem sacrificans Deo Ail noc Christo ipso docemur,dum petium Ecclasiet

suae

376쪽

suae Pastorem post se constituit. Haec S. Basilius. Poste rior proprietas est,obtemperare simpliciter, nulla quaesita praecepti causa. S. Chry sostomus hanc Deo obedie- . di lationem expendit in Apostolo Paulo, in illa verba Rom. quae Romanis scripsit:Nolo aute Vos ignorare fratrCs, Rom. I. quod saepe proposueram venire ad vos , licet praepeditus fuerim ad hunc usq; diem. Vide inquit, seruilis obedientiae modum, de simul animi admodum grati argumentum. Quod fuerit prohibitus dicit, quamobrem

autem non item: neq; enim examinat Domini mandatum . sed paret tantum, quanquam par erat haesitare, quanam de causa urbem tam splendidam, tam magna,& in qua se totius orbis oculi conuerterent,prohiberet Deus quo minus talem magistrum tanto tempore assc

queretur, si quidem quisquis imperantem, dominantemq; Vrbem Vicerit, is & subditos pat uo negotio adoriatur. At quisquis regaliore urbe missa subditis subigedis insidias parauerit,idem caput se negligere ostendit, sed tamen nihil horum Paulus curiose indagat, quin potius incomprehensibili prouidentiae cedit, partim animi sui moderationem spectatam faciens, partim nos

omneS erudien S, a Deo nunquam exigendam esse rationem eorum quae facit, etiamsi multum eis animus

turbari videatur. Domini enim solius cst iubere, famu- , lorum autem parere . A tq; hac quidem de causa quod prohibitus sit,dicit, non autem quare prohibitus sit,neque enim ego id scio,neq; me interrogetis, quaenam sit Dei uoluntas, aut sententia. Nam neq; figmentum opifici dicit quid me sic findi isti3qua igitur decausa & tu id scire elaborasc nescis illum omnium curam habere, illusapien-

377쪽

sapientem esse, nihil temere agere, illum t ma s am ri quam proprii parentes ament,illum longo interuallo& patris pietatem, Sc matris curam vehementissime sit perareὶ Itaq; nihil amplius pervestiga. Haec S. Chrysostomus, quae suasio S. HatriSeo etiam spectat, ut in iis quae non sunt in nostra potestate, sed a Deo occultissimo prouidentiae suae consilio immittuntur, qualia sunt

aegritudo corporis, aut etiam animi, paupertas, Vexatio,

calamitas,orbitas,illusio,destitutio & alia similia, ita coposito animo simus, ut quod adtinet ad obedientiae actionem postliabita omni inquisitione alterius causae in una Dei uoluntate pioris acquiescamus, dicamusq; Iob., . Cum Iob:Sicut Domino placuit,ita factum est sit nomeDomini benedictum. Satq; nobis sit illud, Dominus est,qui iubet. iAtq; haec eadem ratio essicere debet in obedientis animo parem ut ita dixerim incuriam & inconsiderantiam causae, cum imperat quidpiam nobis homo qui- cuinq; , quem sibi in cura nostri vicarium Deus substituit. Si enim huius sicut Dei dicto parere debemus; cur non atque, n on inquiramus cur ita iste dicat, pariter ac negligimus quaerere si a Deo dicatur3atque hoc ipsum tradunt patres explicatissime, ut alio loco docuimus, O ai., Trauissime autem S Gregorius Nagiangenus illis verbis: Oiles ne pascite Pastores, ne supra fines uestros asisergite,iudices ne iudicate, ne legislatoribus leges prae P. Valem sciabile nec desunt, qui hoc ipsum ex Apostolo colli- disp. 1.ὴ gant, dum scribit de praepositis, ipsi enim peruigilant. quasi rationem reddituri pro animabus vestris,ac si diiceret, ad OS spectare amatae perui revid es

378쪽

sEC: VNDVS. 367 nobis bonum sit, & expediat, atq; adeo rationem pro nobis reddere in itidicij die eorum, quae nos ex illoxum procripto secimus, ut proinde non nos, sed illitiniere debean t iudicium & condemnationem Erca ea, quae nos de eorum mandato praestiterimus.

Quod si se seat animum illa cogitatio, eum qui procipit, interdum ad id adduci aut inordinata aliqua ansemi affectione , aut falsae alicuius opinionis errore; non iccirco modo absitare quam pr scribit omnis culpae suspicio, minus prompte ac integre curandum est ma datum illud, si quidem mandatum inordinatum nota est, nec vitiosum, ac proinde a Deo est, qui separat preritiosum a Vili, utiturq; culpa & errore maiorum adsisebiectorum utilitatem. Id quippe est Dei vicarium esse

hominem dum iubet, nempe Deum hominis priceptu ad obtemperantis beneficium dirigere, nec permittere vitiatam voluntatem ac mentem prςcipientis vlla ratione obesse obtemperanti. Aliquid amplius scribit in. hanc sententiam S Gregorius,cum enim retulisset, Anntistiti cuidam Romano adulantes clericos persuasisse, ut ad se arcesseret Sanctum Equitium Abbatem,obiurgaretqi quod absq; Pontificis venia munus Aptostolicet

prςdicationis obiret, ac miraretur PetruS Diaconus,

quem secum in eo dialogo colloqtientem facit, quod de tali viro s urripi pontifici tanto potuerit, respondet, Ouid miraris Petre quia fallimur, qui homines sumuS. A n menti cxcidit, quod Dauid qui Prophetiae spiritum

haberC consuevcrat, contra innocentem lonathae filui sententiam dcdit, cum lici ba pueri mentientis audi- .uiti quod tamen quia per David factum est, & occulto Dei

379쪽

Dei iudicio iustum credimus , & tamen humana ratio ne qualiter iustum suerit, non Videmus. Quid ergo miarum si ore menticntium aliquando in aliud ducimur. qui Prophetet no sum ZMultum uerb est , quod unius cuiusq; pr sulis mentem curarum densitas Vastasicum que animus diuiditur ad multa, fit minor ad singula,t toq; et in una qualibet re surripitur, quanto latius multis occupatur. Hςc S. Gregorius. Parendum igitur malis ctiam hominibus Magistratum gerentibuS, cum non mala iubent. Ac si quid contra nobis in mentem ueniat, iudicemusq; opere pretiuid Pr sidi aperite, ne ex eius ignoratione prςceps ad pretcipiendum feratur id licitum nobis est, tuteq; facimus, exemplo Moysis,qui cum iussus a Deo adire pharaone Regem A gypti,causaretur linguς infantiam & tardit

Exod. .. tem, audiuit a Domino Aaron frater tuus I mites scio quod eloquens sit, &eritos tuum. Immo ita nos ante comparare debemus,ut,modo absit contraria ac per-- tinax cupiditaS mentis, pro Varietate mandatorum variam & ipsi ad parendum Volun latis prςparationem adseramus, si enim optabilia, iucundaq: per se sunt, quet imponuntur, qualia sunt honorabiliaiaucr potiu)quam propenso adeo animo simus, optandum ciuiaut dandum contra cum prometo animo accedimus ad ea obeunda, quς grauia sut,dissicili despicata, vilia. siquidem obedientia soror est humiliratis, eaq; maxime ni-ritur, perficiturq; ; eadem aute humilitate & honorc mrepudiamus,& nos pro Dei gloria ad vilia quςq; deijcimus. Hoc subtiliter ac pie S. Gregorius. Cum huius in-:quit nussili successus prςcipitur, cum locus superior im-

peratur,

380쪽

peratur; is ι pii ad IKrcipietida haec obedit, obedien tia sibi virtutem euacuat; ii ad haec etiani ex proprio desiderio anhelat, neq; enim se sub obedientia dirigit: qui ad accipienta huius initae prospera libidini propriae am bitionis seruiti Rursuincunasidi despectin phaecipitur,

cuin probra adi pisci,de contumeliae iuben tutinis ea se ipse animis haec appetat, obedientiae sibi meritum misit, quia ad ea, quaeis hac uita despcetii sunt inuitus nolensq; descondit. Ad detrimentum quippe obedientia ducitur, cum mentem ad suscipienda probra huius seculi nequaquam ex parte aliqua etiam sua uota com tantur. Debet ergo obedientia &in aduersis ex suo aliquit habere, & rursum in prosi eris ex suo aliquid Om-- nimodb non habore, quatenus & in aduersis; tanto sit gloriosior. quantum Diuino ordini etiam ex desiderio iungitur: &in prosperis tanto sit verior, quantum a

praesenti ipsa quam Diuinitus percipit gloria fianditus

ex mente separatur. Hax ille.

:ὰ Hac eadena humin educe si qu*'do non dubitar mused quod peccatino. stri periculo perspicue coniuncti esse, si fiat, aδitum

patefacimus nobis vel ad monendum eum qui nos in tantum discrimen conijcit, vel ad imperium prudenter declinandu, tunc enim parendu non esse, satis Cersum est,&i exploratum nec deest ex eodem S. Gregorio documentum, sic enim scribit de Nonnoso Monacho Dum quadam die in monasterio uetus oleum deesset iamq; colligendae olivae temtrus incumberet, sed fructus in olais in ullus appareret, visum patri monasterii suetat ut circumquaq; fratres in colligendis olivis adi Aa a eZlά-