Galeni Pergameni ... opera quae ad nos extant omnia / vol. 0- libri isagogici

발행: 1549년

분량: 152페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

1 γ INTROD, c Troprimum natura est:nam a natur emspe Riqne Do sgmatici auspicantur,quonia ex iis quae secundum

natura sunt,& illa quae contra habent,possunt co gnoscere:at sine naturalium cognitione illa quae a

naturali habitu recedui, nemo nosse potest. Sin letia in curando naturae speculatione similiter re quirunt: quandoquidem ex naturali admouendorum auxilioru potentia, quae cuilibet morbo id linea sint,accipiunt. Qui uero ex aliis sectis naturael contemplatione aspernantur, utri y a quibus praeisidia adferendi habitu finxere,incipiunt, Metho i dici ex comunitatu indicatione, Empirici ex ob- lseruatione experimetoria:Qua enim ratione Do gmaticis medicae rationis natura, eadem empiri l

cis experientia crebr9 5c fere semper in iisdem rem pari modo cotingens, principium existit. Ab hac qisquide historia quom suam exordiunt, & secun idum haec ab alio ad aliud simile transeunt. Sed methodicis euidentiu similitudinis inspectio, uel co

munitatu apparentiu cognitio principae dicitur.

QAsetfectae medicorum quae earum notae. cap. II.

Sectar medicoru tres inhRationalis, empirica ,ethodica. Rationalis naturae ratione praebet, morbo tu causas inquirit,5 signis ad illaru inuen

tione utitur,curatione capit a cotrario,prout camis exigunt.Na cotrarioru contraria sunt remedia. Quatuor ergo sunt quae rationale secta obsignata naturae inspectio, causaru ac signora aestimatio, quartu,nempe quod cauta ipsis curatione dictat. Empirica ad assidentiti accidentiu cocursus, quae aegris adsunt,respicit,& couemente accidentibus curatione obseruat, idq3 nec morbo cognito, nec causa inquisita.Contenta est aute obseruatione in

accidentibus per eoru quae admouent experien

tiam facta,ec historia prius expertoru utitur: tum a copertis ad incoperta, similia aut secundu apparente specie transit.Qus enim ipsimet usu ac experientiain multis,cto stipissime ac semperin'sdem, ecparimodo experti sunt,aut quae casu quopiam obseruarunt,eac, semper ati eodemodo habe tia,haec confidenter usi ant, non adeo curioseis lcultates ex eoru qualitatibus disquiretes. Credul& uetustissimis qui rem per experimenta sibi ob seruataru historia, uti uocant, memoriae prodid frunt tuntur etiam a simili transgressu ad ea quae lnondum explorarunt,cum similia speciei quae adi 'manu est apparent,ut malua,hlitum,beta,&lapa linu.Itide in cerealib' seminibus, ut alica oc oriza lRursus in omnibus arboru suctibus, quos Graeci lacrOdrya nominat,ut pir malu cotoneu. Notanti

agitur empirica haeresim, ad cocutilis symptoma li tum,non ad morbu,nem ad causas respectus,dein l excocursibus medicaminu conuentiu per usum iobseruatio.Tertio expertom antea historia. No- suis limcia simili trans estus. Methodica comum talibus δί similis speculationi adhaeret. Omnes Gnim particulares affectus ad generales duos reducu adstrictu & fluente,quas comunitateS uocat. Cognoscunt eas ex obortis circa corpus affectio nibus,in utro euidenter cospicuis. Quare notas

non desiderant,exempli gratia adstrictu inde ori Galen. l. ri, corpus densatusit,profluuissipsius sistatur,o mnisci euidens excretio impediaturifluente uero

inde,q, summa corporis cutis rara euaserit, oc sen

sibiles cuiuis particulae excretiones intenta sint. Duplice igit curationis specie generales duo cor Poris morbi ipsis indicant, nempe si corpus adstrictu est,taxandu esse: si profluuio laborat,compria

mendu: si uitium1stu habet, occurrendum uehe mentiori malo.Caetem comunitates omnes nominant euidentes: haruaute alias passiuas,ut adstri ictum &fluens.alias curativas,ut laxare resistere. t quasda temporales,initi'incrementa, uigore seui stat oc inclinatione. Porro medicinae quae manu medes comunitates,in eius ablatione, quod ali l num est,cosistunt. Duplex enim alienu est,uel ex titrinsecus,vel in corpore.Extrinsecus simplex:vili us quod in corpore est,tres numerant species. At

qui extrinsecus,ut spiculu,telu,8c quodcuin aliud id genus existit, perfecta eductione ostendit. Eo rum quae in corpore sunt, aliud loco alienu,ut sus -fusio,elaxatio,& fiactura, quae transpositione uel restitutione in propriu locu indicat. Aliud magnitudine,ut abscessiis omes, scroti tumores,uerruca ru quaeda genera quae ἀκροχοροηοναρ Graeci uocat,

Phymata,& condylomata, quorunonulla diuisio nem selam indicant, nonnulla perfecta seperfluorum praecisione demonstrant. Aliud defectu alie

num non Ut superuacaneu,sed ueluti deficiens diacitur,cuiusmodi mutila re curta Omma,sicut inta

bris oculis , cernit. Vnde quida-8cc id est leporinis oculis ac labiis praeditii nominant. Pari modo etia se habet fistulae 8c uitia, profunda,que insciuocanthipophora, sinus,ae cera, alia. huiusmodi omnia, quae ex defectu re pletione desiderant Iam uero preter quatuor chia rurgoru comunitates, est 5c species quam λακtang, id est praeseruatrice appellant. Apponit auteoc ipsa comunitati in uenenis 5 toxicis; be ι stiis. Ommbus quae uirus eiaculant,tum morsissim inferentibus uolatilibus, & terrestribus, aquatili husQ. Nam comune omniu genus, ut sint exitia I Iia,non tame ad adstrictu & fluens referuntvi ,sed

aliud est praeter haec genus.Quare θc curatoria ip sera comunitas alia prster illa habetur, dicta prophylactice.Methodica igitur sectam primu notat γ' similis in euidentibus consideratio, sed non in ta tentibus seu abditis,quemadmodu in rationali se cta.Hoc unu intercedit discriminis, . in illa quo

que similium inspectio, sed in obscuris cosistitis

i cundum,q, ex simili in euidentibus, affectus auxit lia,tempora,particularia omnia ad generalia re ducit. Attame non euidentia tantu empiricorum more animaduertunt,sed particularibus,nullo gel nerali cognito, insistunt. Tertium est ex comuni

latum indicatione curatione accipere.nec causeri

ut rationalib. in usuest, ponere:nel facta in c5 l cursibus obseruatione eoru quae per experietiami conueniunt,ut empirici faciunt, contentos esse.

Quitriumst harum principes extiteras. cap. II I.

Rationalis sectae oc autor 8c princeps Hippo i crates Cous fuit . Post hunc Diocles Carvstius,

112쪽

P axagoras Cous, Helophilus Chalcedonius, mi Al opera ponat Edne perduranti Inter has medicina frasistratus Chius, esitheus Atheniensis Ascle quo' numeres licet. Inmedendo enim nondum piades Bithynus,Cienus,quidi Prusias dictus est . eius sinis innotescit, quippe quae aduersus mox Empiricae prefuit Philinus Cous,qui primus eam hos semper laborenat ubi curationem ab luerit, a rationali separauit, occasione ab Herophilo sito tunc homini sanitatem restituisse eam uidere est.

Praeceptore accepta. Cum aute sua haeresim prin- Ositat medicina. cap. V.

cipem esse uellent, Acrone Agrigentinu, quora Definitionibus rationales usi sunt,descriptionil tionali esset uetustio ei dedisse initium dixerunti bus empirici: de quibus quaestione instituere phial A Philtio Serapion Aleuadrinus ea secta floruiti losophis solum conueni enimuero ueteres etiami Dein Apollonii duo, pater re filius, Antiocheni, medici hoc feret modo medicinam simpliciter uest hos secutiMenodotus & Sextus exacte eam coria definierunt,uel descripserunt. Medicina est Hidi roboraru Methodicen Themison Laodiceus Sy Pocratis sententia, adiectio re ablatio. Adiectio

rus incepit, qui ab Asclepiade rationali occasio, quidem deficientis,ablatio aute superantis inho nes naetius,ad methodicae sectae inuentione se coia minum corporibus. Quam enim definitione me tulit Thessalus Trallianus eam absoluic Post hos dicius nonnulli putauerunt,reuera non est,aegros Mnaseas,Dionysius,Proesus,Antipater. In ea am B uidelicet morbis prorsus liberare, dolores lenire, tem de quibusdam dissenserunt Olympiacus Mia morbii, uehementia retudere, malo uictis manulesius,Menemachus Aphrodisi eus,et Soranus E- non admoliri. Artes enim non ex iis quorum neu DPhesiuS.Fuerunt nonulli mortuuυθεῖ mi quasi com- tiquam adest facultas,sed ex his quorsi adest,deL positivi apud Graecos nominati,ut Leonides me nitionem sortiuntur: quoniam illa definitio quae mandrinus, quidam quod est delecti, ut neutiquam fieri possunt, recenset, non exiis quae Archigenes Apamenus Syrus. adsunt,artem definit. Recentiores huiusinodi de Medi scis est an m. cap. II I L sinitionem usurparui. Medicina, est scientiasani Rationales aliqui,ut Erasistratus,medicina par tatis conservatris, morborum repultrix Verum tim scientia, cuiusinodi est causaru notitia, ite nais secus habeti non enim ipse haec emit, sta exiIiis turae inspectio:partim coniectura,ut curatione oc . quae emcit,haecMuemuhid , no semper. Quaprosigna habere censiterunt. Methodici uero etia in pter non ex his,sed ex illis quae ab ea semper acci uniuersum scientia ipsam esse praedicat, sed utri Piuntur, constituta est. Haec autem sunt adiectio auero,maxime methodici,aberraruLScientia enii ecablatio. Proindequs capit medicina,hscipsam est coueniens firma, 8c nun* a ratione declinans este dixit Hippocrates, quibus & in sanis utitur cognitio: eam nem apud philosephos,praesertim c Cum secundam ipserum ualetudinem conseruat, dum rerum naturas perscrutantur,inuenias.Mul 8c in sgrotis ut morbis liberet Quae igitur sempexto sane minus in re medica: imo ut uerbo expe- facit,ea ipsam constituunt,non illa quae ab his evita diam,ne ad homines quidem uenit Quamobrem ciuntur. Aliud nant ars,aliud eius fims est. Quod medicina ars merito dici potest: siquidem artis no em m expetit, id aliud est ab ipsa,*denis nem id mine comprehensionuec opinionu ad fine quen- Perpetuo secu habet. Quo fit ut quatenusipsumdam viis spectantin collactione certa qualitate re non contingat, ne F finis eius, sed scopus dicatur: quantitate comeditata intelligimus. Coprehesio- cum autem contigerit,finis. Ita gubernatoria ec sanes igitur humanas,ecqus numero constitutione gittandiars nona fine, quem non semper contin lquandam procreare queant,praecipue comedit, gunt,sed ab ijs quibus costitutae sunt, o per quae, ltas, hoc est sibi concordes ac consonas cohaeren- ut finem assequantur,inctiones obeunt, definia tesch medicina habetiquo fit, ut artis uocabulum, tione sortiuntur. Porro definitio haec omnibus f lcuius definitio ei conuenit,optimo iure comere, rer post Hippocrate proba esse uidetur. Herophia ltu coprehensiones. in ea ad uitae comoditatem to medicina est scientia saIubrium, insalubrium, li pertinent.Quippe ut seruarent homines ac sanita neutrorin Trium enim horu cognitione habe* ltem tuerentur in uita prodηt. Sed artae duplex est D Salubrium quae corporis humani constitutionem ldimerentia: quaeda fuit fine semper cosequunt, ut ita praeparant, ut ex eis pulchre inuicem aptatis, lfabrilis, nauiu copaetoria, aedificatoria. Sardam sanitas concilieturiinsalubrium,quae salubre conis ltae suum ceu scopu desiderant: contingunt aute uenientiam ditatuunt. Neutroru omnia sunt am lnon semper, sed ut plurimu. Vnde coniecturales xilia,quae aegris adferutur 'c eorum materia. Haec quo p dicuntur, ex quarii numero medicina sire t enim priusqua a medico ocepta sint,neurea, hoc trit: quemadmota rhetorica, gubernatoria, ecfatal est,nec salubria,nec insalubria sunt. vitiandi ars. Estoc alia differentiavi ipsa duplex: Qvst medicinae. cap. quonia aliquae dum fiunt, sunt: ct simul atm ab G Primariae medicinae partes sunt, rerum naturae Mone destiterint,nihil quod perfecerint ostendia contemplatio, causarum notitia, uel affectuu contur,cuiusmodi saltatoria, citharistica,palestrica,eci sideratio, sanitatis tuendae ratio, signorum obser

quartiis alia ars musica. Nonnullae in actione cui l uatio,ei medendi modus. Graeci uocant ψυMOM dens opus planernultu habent,sed tan* futuri cu- γικῖν, ἀβ οMγικον, seu mssoMγιγόν, 'νὸν, μειωρ iusdam praeparatoris existunt:ubi uero a functio Athenaeus pro signis mat ne cessauerint;tunc quid essiecerint, apparet,qua seriam constituit, quae in curatoria parte cotinetuniis statuaria, pictura ecfabrilis. m iliae quarum Nam sine materia curatio fieri nβ possit. Indicio

113쪽

rutri obseruatio, re ad curand1 rationem necessa ria, non tamen ipsa est curatio. Materiae enim besneficio curatio absoluitur. Ac materia quidem mne curatione nihil aliud confert. Signa uero etiam citra curationem ad cognoscendum quae mederi

queas, re quae minus, necessaria fiant. Ad haec fa ciunt ne inscius us qui medicing nullum locu rei

querunt,manum admolitus,erroris notam incur iras. Iam uero quin earum partium medicinae,culiust diuisio quaedam angustior est. φυστουγι gita* pars dicitur, in qua de hominis natura disserimus.Constat autem,u diuidas, elementorum no titia, quibus homo componitur, tum generatio lnis,laetus,oc formationis,praeterea interiorum Scexteriorum corporis partium speculatione,cum mortuoru cadauera incidimus, oss1um4 rationes lperscrutamur. δἶουγ-ν, quod ec messουγκον dicit .in qua ea quae praetex naturam sunt,inquia rimus, morborum causas, accidentium cocursis lasseetuum status diligenter indagamus.His enim

incognitis nemo re ste nouerit quo modo more hos curare conueniat. υγιεινον sanitatem tuetur, tum praecauet quo minus corpora in morbos incidant: dc ex morbis conualescentes reficit. Dcog praeteritorum cognitionem, praesentium in

spectionem, re futurorum praesagia continet. Θεμρ id est,curandi facultas ea quot in tres partes diducta est, ut una esset quae uictu, altera

quae medicamentis, tertia quae manu mederetur. An medici diuiso is quius partes diductu necessaririast. cap. VII. Proinde rerum naturae cognitio necessaria est

hoc potissimum nomine, quod nisi naturalibus

antea cognitis,ea quae a naturali habitu recedunt, cognoscere queas nunquam: nam praeter illorum naturam morbi consistunt. Causarum uero θc ameriuu notitia non minus 5 ipsa desideratur, ut esse quum origines, quibus resistere conuenit,intelli gamus, tum ipsos affectus a ueteribus apta

Pellatos eorumq3 status cognoscamus.Vtilis sane ldc symptomatum affecstibus incumbentisi cogni tio est: nam ab horum congress quem Empirici l

υάλοιιῶν Graece,latine concursum uocant, cor

Poris asse stus speciem nanciscuntur. Quan. Empirici in syndromis qus cuim aspectui symptoma

ta coueniant,obseruarun Methodis curationem

ipsi asse Rus indicant,quemadmodum Rationali thus cause,licetipsi nihilominus tum affectius,tum lconcursus inquirant. Totum aut causis attribuut, iquaru nonnullae euidentes, aIlae cotinentes, quae-- ldam coadiuuantes,aliquae concausis reliquae praecedentes dicuntur. Euidentes quae Graecis uocantur procatarcticae,id estlacesso1tes,sunt quae dum aduersam ualetudinem crearunt,separantur,ut frigus,lassitudo,calor,incoctio Continentes cohae rentes*, cum praesentes stini, oc morbi quom eo rum assunt:cum tolluntur,morbi etiam discedunt

ut spina 8c telum. Cocaustae quas Graeci appellant synaetia, quae affectum silaui possunt generare. generant uero & alteri cohaerentes,ut lapis in uesica ct inflammatio. Nam ambae urinae suppressionis l

v causae sunt,etsi per se utrassi illam generare possit.

adiutrices causarum partes sunt, quae sua uirtute morbu efficere non possunt,sed alteri auxilian tur, ut libido articularem morbum promouet,A remigatio sanguinis eruptione.Praecedentes,siue internae, quae ab euidentibus uel praeparantur,uel Coadiuuantur, ut sanguinis abundantia nutrimenti copiae soboles est Praecedit autem Erasistrati col incidentia, quam Graeci-nominant, quae omnium morborum causa est coniunctis,ueel Tum citrR praecedentem non accidit.Porro sanitae ll tis tuendae pars non solum ut pars medicinae, sedi tanqua potior ei quae medetur,praeponitur. Mul to enim praestat morbum prorsus non admittere, squam morbo liberare:quemadmodum oc gubem inatori longe praestabilius est antequam in tempe statem incidat iter absoluere, quam flue uatii pe riclitatum Q euadere. Atqui differunt rursiis in ea parte quam πιι ὸν insce appellauimus, sanita tem tueri,ct morbos incessentes longius prospicere. Etenim consueta uictus ratione primum administratur: alterum curatoriis auxiliis ut morbum qui conflari debet supprimat ac dissoluere antici pet : siquidem quae iam ortis affectibus medican

tur, eadem quo prius quam oriantur, prohibentillos consistere.Similiter pars,quam tanquam refectricem appellant, differentiae cum illis nonnihil habet.Qui enim recreat uires recol l ligitch, ut non amplius praeter naturam, ita secun dum naturam se nondum habet,sed a nonnatura lli nuper habitu ab lutus ad naturalem migrat Quamobrem aliam uictus ratione desiderat, neci curatoriam, non enim aegrotat: nec eam qua sani utuntur, ut qui nondum absbluta fruatur sanitate

Quo sit ut nec qualitate nec quantitate pari sanis cibum possit assumere. Adnotatrix signoru pars

medicinae, curationi morborum per ui qum sitim me est necessaria.nam praeterita 8c praesentia sym Ptomata ad morbi causam inueniendam diligeri l ter inspicimus.Insuper maxima eius necessitas est ad praesagiendum, mors, an salus expedianda sit. Pari modo medicina quae manu medetur, tum illat quae medicamentis auxiliatur,sine indiciorum obseruatione non abituitaquippe praesagia eodem modo desiderant, quibus scias quae curationemi non admittunt, quaech eam recipiunt quidem,sed

uehementer aut ostendunt aegrum si curentur,auti e medio tollunt.Iam uero curatoria pars trifariam

diuisa est, una uictu, altera medicamentis, tertia manu medetur. Prima auxilioxu, quae digerendi, Apponendi, 8c concoquendi facultatem habent,l est administratio. quae omnibus quidem aegrotis, sed praecipue febrientibus in usu est. Quae manu

medetur, pars curatoriae est ea, quae incisionibus, ustionibus, ει ossium instauratione homines cu brat.Medicatio, Φαρμακεια Grscis dicta,nudis medicamelis interiores affectius ec exteriores sanat. luietus tamen conuenientem rationem quando' luero & manuli opus requirit, quemadmodu chi- lrurgia uictus ratione ec medicamentis utitur. l Ira p R rerum naturae cotemplatione, altius ausipi'

114쪽

INTRODUCTIO ;2 o 4 l cabimur: quomam necim his secundam ualetu la Athenaei sententiam non quatuor Ia prima cora dinem tueri, nec in aegris morbi origine siue causam cognoscere,nec lignis quid deprehedere,nec curatione admoliri reci e possis, ignorans quibus homo elemetis constet, es quomodo his immuta. tis a natura qua obtinebat prius,morbi nascanturi

De elementis humanis. Cap. VII L

Constat igitur homo ex primis mundi quatuor Clemetis,igia aere,aqua, re terra, ex physicorum cum Hippocrate consens non quod ex his ipsis, sed pro portione eis respondentibus homo costi tuatur Nam re ex Hippocratis sententia dum dis soluitu in haec prima resoluitur, dum ita ait.Et u itum odi rursus in suam ipsius naturam,homi ne uita defundio, redire necesse est, siccum in si cum,fiigidum in fiigidum, calidia in calidum, liminidum in humidum. Huiusinodi etiam tum an

inantium, tum aliorum uniuersoru natura est. Omnia similiter oriuntur &desinunt similiter. conflatur enim ex his praedietis eoru natura,8 in eadem sinit. Vnde singula originem nacta sunt, eo quo recedunt.Quin et idem Homerus hisce uerbis in quit, innuens distatutionem in haec futuram: Vos

aqua uos tellus cunetos aliquando tenebit. et Tum hominem uelut ex secundis & humaenae naturae uicos quatuor humoribus, sanguine, pituita,

hile tum flaua, tum atra constitutum esse physici Pronunciant, quoniam foetus in prima sui forma tione ex genitura ec sanguine qui a matre per Urachum influit auspiciu cepi n his autem quatuor hum ores erant.Qin ex tribus, ijs4 compositis hominem prodijsse censent, haec proponut initia humida, sicca, sc spiritus, quae Hippocrates Graecesσχοντα,&-appellat. Ea fere Latinis sonantcontinentia, contenta, oc imp tum facientia. Continentia igitur sunt selida om nia, ut otia,nerV uenae, arteriae, ex quibus ec mu sciati,&carnes, totaq; corporis moles conflata est, ad haec interiorum exteriorumq; ConcretioneS. Contenta uero humida sunt, quae in uasis per tota corpora dispersa feruntur. Atl haec quatuor prae dictos humores uocat Hippocrates. Impetum facientia spiritus existur, quos Veteres duos,amis Iem naturalem numerant. Stoici tertium inue hunt ἐκ Diag, quem habitum nominant. Erasistra rus uasa triplicia, neruos, uenas, arterias, omissis spiritibus B humidis,tanquam initia ec totius cor Poris elementa constituit. Nam duplici materia regi animal affirmat, Gnguine tanquam alimeto, spiritu tanquam naturae fune ionibus obeundis coadiutore: non autem ea ut principia intelligit. Multae uero etiam aliae corporum species non eX tribus illis compositae inueniuntur, ut Uerbi gra tia cerebrum,medulla,atΦ ossa omnia Cerebrum igitur uel medullam nutrimeti parenchyma, quassi adfussionem exponas,audet appellare, sicut etiam

adipem,item iocinoris,lienis,dc pulmonis coim sistentiam. Atossa neo nutrimenti parenchyma ta, ne* ex praedi ctis uasis triplicibus composita esse dicere possit. Asclepiadi hominis elementa sint moles corporeae fiagiles remeatus.SecunduPOra, igniS, aer, aqua, terra, sed eorum qualitates

calidum, stigidum, siccu o. humidum. EX quibus

duo caularum efficientium munere fungi,puta calidum 8 frigidum: duo materialium,siccum οἱ humidum, supponit. Quintum uero ex Stoicorum opinioneintroducit spiritum cuncta penetrante a quo Omnia continentur ec gubernantur.Hippolcrates cum trifariam hominis eIementa diuisisset; in continentia, contenta, Sc ea quae impetum se ciunt, quibus omnia de elementis post ipsum aufertis comprehendit, necnon naturae elementorutra Rationem, dc eorum quae praeter naturam suntlcausas, haud scio quomodo silccessores eius unal illam reuera diuinam Aesculapii medicinam in tres partes sibi cohaerentes distribuerint at* di. uulserint. Alij enim selis humoribus, tum eorumlquae secundum naturam habent constitutionem lium causam eorum quae praeter naturam sunt attri

buere, ut Praxagoras 5 Herophilus. Alii selidis

corporibus initia Sc elementa attribuentes, ex histium quae natura consistunt, tum morborii causas

capiunt,ut Erasistratus re Asclepiades. Athensus uero & Archigenes spiritu lo ea penetrate:turni

naturalia consistere ac gubernari, tum morbos mintueris hoc prius offensb creari dixerunt. Vndel& pneumatici, id est, spiritales, ueluti qui omniat

spiritibus attribuant,nuncupantur. Exteriorum corporis partium appellationes. cap. I X. lDe partibus corporis seu particulis re quae ea l rum nomina sint, primus Aristoteles docuitie si lmul ac conscripsisse creditus est.Temporis autem:

Processu medicis quom ipsis posterioribus dei j idem tractare nccessariu uisum est, ne manu allatali quant parte aut particula ostenderent,sed ex ap li pellatione sum cientem earum notitiam haberetali quorum in num ero id maxim e fuerunt Erasistra i ii se statores aemulati, ut Apollonius Memphites, i S hoc prior Xenophon. Diuidunt igitur totumi corpus Aegyptii medici quadrifariam, in capur, manus, thoracem, & crura. A10 has quatuor paseltes inplures diducunt, nempe in alias totius Pan tes, non ut illarum particulas. Capitis igitur to i ta laus udo pars ipsius corporis dicetur. Huius Particulae sunt hae. Anterior superposita superci 13 lijs, pilis nuda, inter utranque aurem sita, Frons nominatur. Hac superior capillis inteeta, Sinciaput. Partem ab utroque sincipitis latere stipra au ires sitam, Tempora appellamus. in media capitis lxegione sinciput siperante est Vertex. Vnde ue Iut a centro circulus, capillorum prouentus inciat pere uidetur. Post uerticem a posteriore capitis li parte adus tendines occiput descendit. A prio

re sub tota fronte, auribus, oculis, nai, ec ore ad mentum usque circumscripta a supercilijs inci piens; Facies dicitur. Vbi enim frons a stiperiori bus descendens desinit, Supercilia, ceu termini e ius eminentes,& pilis consiti eam excipiunt. Qua autem frons ad tempora porrigitur, in ipsius rem minis Aures sitae sint, quarum pars aperta ala diacitur, restasia ab anteriori in posterius ipsis sim

mitatibus

115쪽

initatibus inflexis cub1formis,sub qua semicircu illus rotundus in mucrone exurgens Graece xyster appellatur. Huius acumini concauum quod sub 1acet conchula. In huius medio rotundit foramen meatus auditorius uocatur, sub quo particula pini guis ab aure suspensa fibra est seu auricula,superi l or pinna Oculi supercitus subiacent, quae re lumina dicuntur, nempe tota figura cum ipsis particu lis. Superius inferiusq; interiores tunicas conte genteS,Palpebrae appellantur,haec inferior, illa superior. Comittuntur inuicem crebro & extremo tactu ad uisus recreationem, ec ad prohibendum nequid extrinsecus uiolenter oculis incidat. Ma xime uero, quemadmodum in somnis, uisoriae uirtutis auertendς gratia, quo melius homo conquiescat. Partes aute iuxta oculos totos sitae, qua palpebrae inuicem committuntur, tarsi nominantur

Graecoruuocabulo. Vnde pili proueniunt quos cilia nuncupant,graeci βλεφαρίδας, a quibus orta sunt dicto nomine. Facti aut in hoc sint pili isti ut uisorium spiritum, uel, ut quidam aiunt,radios ab 1nteriore parte effuQS perspiciendi gratia dirigant His ital elapsis,uel retortis, nequaquam animaS similiter in rectum, uel in longum uidere potest Interiores oculi termini ubi palpebrae coalescant, anguli sunt: alter iuxta nasum, iuxta tepora alter: hic paruus, ille magnus. Quod in horum medio consistit, oculi candidum. Huius rursus medium Iris circulus coloribus uarius occupat,unde a similitudine quam cum coelesti illa Iride habet,no men accepit. Huius rursus media pars per qua ui ςl sus peragitu Pupilla est.Nasius oculos interiacet i eius partes utrino sitae,Nares uocant, quibus anil malia resipirant oc olfaciunt. Exteriores autem nal rium partes,Pinnulae siue Alae nominatur. Quod

autem eas discriminat, Interseptum vocamus. Ini

Utraq; nasi parte quae proprie cocaua sunt siub oetilis sita, concaua nuncupamus: unde quidam con

caui nominantur. Per morbum autem haec attol Iuntur ob hominis cruditatem uel displicentiamtΗis autem superiores inter nasum 8c aures Mal

priscis etiam Genae dicuntur: quae bene coloratilec ingenuis pudore fiffusis rub ent. Hinc Maxilis

ad mentum usi descendunt, et hac in mucronea desinut. Mentum id omne est, quod labro infericri longa orbiculari figura subiacet. Suprema par labri sub naribus μυταj Graecis, Homero appellatur Quod intra labra describitur, ec ab ei constituitur Jc continetur, Os est. Videntur enire haec quasi connata, post diducta os emcere: quari etiam ueluti nuper diuisa apparent. Quod caput excipit 8c ad humeros uis pertinet,id totum Celuix dicitur: huius posteriores partcs proprie Terdines appellatur.Dein sub ceruice Humeri utrino. que prominent, quorum uerticem qU. si dicas,summu humeru, Graeci nominant. Quod

ab hoc prorsum vergit, Clauiculae existunt, intra quas Iuguli habentur. Ab humeris Manus incipiunt,utrach ex suo latere propEsa: haru pars ab hinmero ad cubitu usin pertendes, Brachiu uocatur Ancon aute, id est cubitus qua tota manus flecti- 's et v ast c us Oct tur, cuius exteriore partem Graeci κορωνον, εchorsi Atici ωλ ρι-ον nominant. Dein Cubitus,quo& homines metiuntur.Vbi hic desinit, re cu silmina manu coarctatur, Brachiale dicitur. Succedes huic pars μετακαθ nomen latinitate necdum.

donatam, qWasi postbrachiale dixeris . Inde Nodi a quibus digiti incipiunt, Graeci appellant. Digitoru maximus Pollex est, Graecis dieius, quod toti summae manui cooperans ae quipolleat. Post hunc index graece nomen ab usu, ut apparet,sortitus. dein Medius: huc medio proximus sequit, Graecis dictus medicis dicatus, aio ab iis nomen sortitus. Postremus Minimus dicitur, ψ omnibus sit inferior. Ira que a brachiali summa manus dicitur, cuius sipianae pars iuxta pollicem assurgens, Vola nomina tu grecethenar huic pars opposita in

co nomine uocatur,latino cares. Verum unde digiti procedunt,peeius manus est. Quod medium horum omnium est, concauu Manus dicitur.Thorax ea pars appellatur, qus a collo toto ad ilia usi ex anteriore parte protendit. Huius pars quae sub clauiculis utrin* &manibus habetur Costae sunt id est ex quibus 8 latus utrun P dicitur. In harum medio Pectus, Huius rursus medium usis ad chartilaginem sub qua uentriculi os delitescit, ς νο ii Graecis dicitur: ide locus etiam extrinsecus ita appellatur. Hinc Abdo me oritur Quae sub uentriculi ore ad partem exteriorem apparent, simchartilagia nominamus,Grsciae μια, quoniam secundum rectitudinem sub chartilagine ueluti post ipsam habentur. Sunt aut Musculi, qui expansi membranae praetenui ueluti ara

neae, quam σνατοναχομ Grsci nominant, subiacet: extrinsecus uero cute coteguntur. Aequivoco autem cum his uocabulo etia interiora uiscera uoca

t mus stib chartilagia uel hypochondria: quonia R

ipsa sub chartilaginibus notharia costarum ab in teriore parte existat:sed exteriora proprio. Quod ab anteriore ilium parte hypochondria compre 'hendit, Abdomen est. Quod uti in J est,Inanes ea iacuit siue latera mollitudo Ilium mediu occupat Vmbilicus. Sub hoc Sumen Grscis Uον uocasu. Postea Pubes sequitur,quae 5 graece επ3αον dici

tur: in quam Thorax finit, ubi Sc masculorii Natu

Diralia constituta sunt: tum foeminaru ad femoris v tritisit exortu,ut sub hoc occultentur. Maris pars prominens Coles uocatur: simmitas eius Glans: qua forame habet ad excretionem, abusiu uncupatur. Cutis quae eam contegu,Praeputium dicitur. Inferior pars colis in longitudirie eius Uergens id est sutura uocata est. Quae uero ad

lus p sedem producitur, ταῖρορ, hoc est taurus. Testiculi duplici nomine apud Graecos Didymi 'corchis intus θ foris appellant. Quod testiculos

ambit: οχόον Greci,nostri Scrota uocant. Mulieris aute pudendi sic enim nominaui ipsum sinus ipse, gi scd nomen ίτωρ obtinet, latinum Pecten At quae sinum ambiunt, Alae uocantur. Inter has butem caruncula ad fissuram exorta, Graecorum

lingua nostra colliculum appellare licet:

quem

116쪽

nibus excidere constreuerunt. Porro musculuS se cem comunionem uiscera, al1aec, corporis partes dis commodat ad hoc, ut excretiones cum lubet Per uenas habeant. Cerebruitam ex nullo eorum retineamus. Anus autem a figura, b actione uero quae praediximus, principali vase compositu esse adstrictor uocatus est. Caeterii posteriores corpo uidetur Erasistrato, eo nutrimeti parenchyma, ris partes, quae collo subiacent, hunc situm dc ap- id est,affusio ipsi esse uidetur.Es: aute corpus sim Pellat1onem habent: totum, νω P, id est,tergum Plex, aliu ob id omnium quae humano contine uocatur, inde utro in latere ωμοπλατα, id est, tur corpore, praecipuum,& princeps.Quapro

scapulae habentur. Media ipsaru pars ιμ- rνρF, pter Plato ec Hippocrates animi principatum in quod est dorsim, cui etiam stomachus id est gula eo constituunt. Comprehenditur sane membra intus subiacet. Rursis media totius tergi sedes se nis duabus. Vna & contigua assimilich, Pone ad clunes use Spina dicitur. Huius partemt id est secundiformis Graecis appellatur, uenosi qus recto tramite subdor habetur, Dcνθαιν Ho orc, est. Altera quae huic superiacet, caluariae qui

merus nominauit,manifesto aliis dictionibus ex j husdam partibus magis adhaerescit. Sed haec ner Ponens, Γατ ακνθςιν νύτη , quoniam &1uxtat uosior existit. EX superiore igitur parte uenaen rectitudinem Iongitudinis media sunt terga, me s B trimentum a corde i ta eum locum qui Graecis

dium , est dorsi relumbi Spinam Lumbi Graecis dicitur, ex arteriis quae ad basim sunt ac

ἐσφυρ dicti, quae Uυρ nominata est, quatenus cm l ceptum in id derivant: inde re nerui exortus pringimur, excipiunt. Hi in os sacrum terminatur: in cipium ex eo capiunt, unde re animi funictiones cuius utram parte Coxae sunt: in his Nates: quoni l uniuersis corpori communicant. Neruorum amam quae his ibηciuntur, maxima ossa sunt. Indet I tem species duae sunCuna mutuos ossium conne carnosa ipsis corpora substrata sent. Quorsi Gib l xus colIigat, continetq;: altera sentiendi mouem hae partes, Q, orbiculares sunt, σ*οαρωματα, ceu i dich pho arbitrio facultatem toti corpori transmit modo orbium factae,Graecis nominatur. Inde cor i titiAt hinc etiam musculorum prouentus esto Pus unum in duos exit processus.Nam in duo cru l culorum meatus ec ipsi ab ima cerebri parte prora nominata bipartitur, quorum diuisionem uete i ueniunt, & per eos uisbrius spiritus oculis impar res Graeci nominant:atΦ haec tota ad ex j t1tu Inde uero nares etiam processus habent,pertrema usq7, Crura dicuntur: quae uero a coxis sta i l quos et odoramur,& cerebrum expurgatur. Adtim incipiunt,Femora:ubi uero artus postea com l aures processus non sunt,uerum a posteriore par mittuntur inferioribus,articulumc, essiciunt, Gel l te membrana, quam Graeci uocant, per nua nominamus. Eorin partes retrorium jectan forata est:atly in uermis specie processum habet,

tes,Poplites, uel Ancyle:inde ad ima maximi a j j per quam similiter ipta repurgantur. In illius printus Tibiae: quoru anterior pars μκναμον rascis' i cipio cerebri pars Graecis binos glae appellata, posterior Sura nominatur. Postremum ossium tD l quod coni speciem referat,sedem habetisam uero hiat in utrum Iatus excedes, Malleolus est: ab hoc: l illinc & spinalis medulla incipit. Carteria duos h

siti Pedes proprie appellantur:quibus etiam ment het cerebrum uentriculos, quorunda opinione, iura sibi aliam homines in altum tollentes pedemi unum,ubi animi principatus residet. At Caluaris inuenerunt Pedis pars posterior Calx:prior a mal ossa seperiore parte iub cute, membrana quae per 1eolis usin ad digitos, ταρσορ Graecis uocatur. In ossituras et meningibus prodiit, et κροωιον Graeciterior autem quasi pedibus inuicem se aspicientia nominant, conteguntur. Estq; haec origo mem hus a malleolo uersus magnu digitum procedes, branae costas iccingentis, quam no- πεδίον Graecis appellatur: latine plamcies dici po minant, ec septi transuersi, 8c peritonaei,5 omnis test . Quod ib hac statim in medio imi pedis ha- membranae neruos oculus ex Hippocratis se hetu CGcauum dicitur.Infimum quo terram con tentia habet duas tunicas, quas Hippocratessu tingimus 5c ingredimur, Planta uocatur. Quod νιπαρ, quod exilIis prouenerint,appellat.Recenpost concauum ad digitos assurgit, pectus pedis D tiores tres ponunt, nonnulli quatuor. Ex quibus nuncupatur. Deinde digiti numero manuum dia Prima de foris est,a inscis κθαδωδnρ uocata.Eagitis pares.NO autem eadem sertiti nomina:quo reliqua ii parte alba est,pupilis loco extenuatur. Diam nec eosdem praestant uis, quanquam ma- Perspicuum , subiectu colorem reddit,quatenus gnitudine 'ut situs ordine conuenianti l niger uel caesius uel fulvus apparet. Secunda huic

Interiorum anatome. cap. x l adiuncta qua pupilla est,modico foramine conca Anatomes uocabulum,etiam teriorum cor ua, quae quod parte interiore sit acino uuae similis Poria partium 8c particularum per abusum come paravie a Graecis nominatur. Tertiaretis modo mentoratio usurpat,quae uerbis uniuscuiuis ipso sinum habens, αμ grata pocioflue nuncupaturiperrum naturalem situm, ordinem, usum, quem ania inde quasi in immo quartam tunicam a nonullis manti praebent, propriam cuil illorum appella- inuesa excipiat,quam oc αδ nuri ceu minus aptionem de quibus iam retulimus, percenset. Inte, Parentem uocare consueuerunt.Est etenim memriorum uero cum sermone explicatio proprie ana brana minima simul re tenuissima,sed prima re set medicitur. Siquidem oculis eas indicatas esse, cunda firmae membranae crassaec, tunicae sent:te

Consieetio non est, sed cuiusq; notitiam ςx sermo, tia uero ct quarta tenuissimae. Sarere Hippo ne ac uerbis accepisse ex naturales actiones quo- l l crates priores selas cognouit: oculu. ,

117쪽

mem anas duas habet Porro triplices hae tunici

humores continent. Hunc ab aquae similitudinet Graeci uocant. Illum t/αMadlu, quod urtio quiddam simile referat Tertium κρυςαλλο scduhoe est crystalli modo pellucidum. Palpebrarum

interiores partes carnota: mediae cartilaginosae: l exteriores cute teguntur. At quoniam chartilagol media dura est, adeps subie sta est lenimenti malal gmatisve instar, quae frequenter exuperanS, gut i tas sue aquilias υδὶαesessae appellatas parit. I in gua maxime carnosa est,in quam duplex neruorul gemis ab ima parte cerebri prodiens,inseritur. A

l 4n molles appellati gustandi sensum ad principiri

t alii duri motum arbitrarium ad ipsam deducunt. Ad huius radicem exigua inhaeret lingua Graecis dicta,quae cum deglutimus, recurrens, arderiam claudit, nequid ex firmioribus humidis 4n ipsam delabatur. Cuius rei quom causa tonsilis Mumero quatuor creatae sunt: duae ad linguae ra-ll dicem,uirini conspicuae: duae his proximae penil tiores.Nominatur eaedem etia Graecisi quoniam locus ad quem sitae fiunt, isthmo praeser timcu per inflamationem intumuerunt, eoq; trant situm hunc arctum nimis reddunt, figura responi det. Porro cum duabus animal matems gubernel .tur, alimento Sc spiritu, ad hunc quidem percipi l lendum,nares,os,fauces, gurgulio, aspera arteria,

s dc pulmo,partes sunt ap tissimae. Nares sane 8t ost resipirationi seruiunti gurgulio,ne frigidus in fami ces aer cumulatim irrumpat:aspera arteria,ut eunt dein pulmones deducat, quoru in pectore sedes est:per hos oc omnis fit respiratio,submittetes quidem se, ut spiritus emittatur: attollenteS uero, Ut ide recipiatur. Qiuare actione similitudine quan dam cum fabrorum follibus habere uidetur: siginram uero ungulae bubulae seruant. Porro ex spiri tu in pulmone elaborato quicquid maxime neces sarium est,ad sinistrum cordis uentriculum defer itur. Quicquid inutile est, illac qua inspirauimus ematur,Nutrimenti uasa ad excipienda, Zc instrumenta ad elaboratione instituta haec sunt, os,den tes,stomachus,uentriculus,ieiunum ec tenuia in testina. Os quide & dentes cibum extenuant molut . Stomachus appetit & deglutinappensus a sperae arteriae ad septum usis transuersum porrigis EV MhDIcvs Graeci κδυν nominant, quod excrementa ex di l stributione segregata suscipit. Pertendens autems in dextram supra umbilicu inter iecur lienem, ideorsum rursus fertur, totum , aniplexum abdo men in rectum intestinis desinit. Cum igitur duo lm eatus siue itinera a lato oris spatiψ incipiant, at lterum iuxta priorem colli partem, bronchum id lest guttur uel asperam arteriam nominamus: sal- lterum,stomachum. J Vnde uero initium capit am lteria,& ubi aperitur, lini fauces, cpoΨυχρα Grae lci uocant,uel Caeterum totus meatus eX lchartilaginibus annuli modo uel circuli composi liis constat, quo firmus continuae animantis respia lrationi maneat, nec comprimatur quare etiam o

stium eius semper patescit. Nam cibi abstinentia tolerare potes diutissime, non inspirare, ne mini mu quide teporis potes. Huius rei gratia purum lhunc spiritui transitum natura dedit, ne impedia linenti quid sentiat. Enimuero siquid uel cibi, uel potus in arteriam imprudentibus delabitur, strata lgulationes oc tusses statim excitantur, donec a sipa tritus impetu excussum efferatur. Iam uero aspera arteria spiritum pulmoni transmittit, desinit , in leiusdem arterias asperas, quas ipsas quoque bron lchia nominant. Stomachus interius quam arteria lexistens, ceruicis uertebris annexus, longissime cum Mera arteria porrigitur. Sed bronchus illi praepositus, cum cibum de utimus, recurrens exacte a ligula cooperitur quae ex linguae radice trahit originem. Porro haec ligula non modo os larteriae claudit, sed etiam cibum lingua uelut uen ltilabro exceptum , instar pontis ad stomachum transmittit, dum sirper arteris os seipsam imponit. lStomachus pro naturali functione appetendi fa cultatem habet. Dum appetit quidem,se attollit, iquae ossieruntur, deglutit, deinde dum accepta luelut extrudit, oc ad subiectas partes expellit, a que superioris uetriculi orificio coliguo per tras. νuersum septum tradit,submittitur.Per quod angu lso existente meatu, in uentrem alimenta descen- ldunt. Ventriculi naturae ossicium est, ut alimen tum sibi comissum concoquat, quod a concoctio lne primum ptisanae cremori per simile est: uerum per eum quem πυλωρὸν a Graecis appellari dixi Imus, qui adhuc arctior est, alimentum ieiuno in tur. Ventriculus omnis est ad concoctionem.inci 13 stillatur: quod cum tetiue sit intestinum, inflexuo Pit uelut a media chartilagine, ubi uetris os situm dicitur. subsidet leuiter iocinori,latitudine Grs corum literam r referens, Sc altero extremo in sini steriorem partem vergit, ubi est & Graecis dictus πυλωρ , quoniam porte modo,ne nim imentum ex eo confertim delabatur, prohibet. Ieiunum Screnue intestinum digestioni dicatum est, in sinus multos implicitum. Committitur autem mesaraeo seu mesenterio,quod uenae in id destendentes, intertexunt. Ei uero tenui intestinum est ita con nexum , ut pars eius esse uideatur, quippe ieiuno explicato non tamen ita in amplum persimile est. per quae digestio plurima ad iocineris portas per manat Deinde caecum intestinum, alimento reci piendo accommodatum . Huic adhaerescit aliud,sissimos orbes natura implicauit, ne ex facilinide ilicet dissecaretur, diuelleretur. . Mesaraeum seu mesenterium ansea Rus orbes eius amplectitur at ipsbsistentat: quanquam id no selum hunc praestat usum, sed etiam uenas duas sub iocinere emergentes s fulcitd quς post in diuersas partes diducuntur, meseraeo inseratur, quo re ipsiae sunt enim tenues ruptionis periculum effugiam. Su stinentur autem ab intexto eidem simul basi liuie innitentes, re statae nauticae instar alleuatae finiuri

Atque hoc pacto in singulis anfractibus ad hiruisl dinum similitudinem se habentes,aperto ore ieiuno inhiantes, omnem in eo alimoniam in succum conuersam exugunt. Simul autem 1nter exugem dum,protinus ipsium in sanguine mutant, qui u

118쪽

211 INTROD VcTIO a acus antea erat,dum uite1unoem Flo enim alimn A tera mouetur,annuit,renust*. Deinde osset dicti de uel pituits,uel sanguinis,uel alterius cuiusdam processus duo paululum inuicem dissidentes,peritas esse natura indicat. Rursius igitur duae factae quos tendines re nerui deorsum strutur. Post alia ex multis uente a mesbaeo acceptum, ad iocine, duo ossa super foramina, per quae facultas audienris portas digerunt In iocinere cum sanguinis nais di est, emergunt:iugalia nominati possunt e turam nutrimentum induit, recrementa singula dem similitudine, a qua id Graeci appel-Pariter secernuntur. Flava bilis ad uesicam ei inta Iant. Sub his rursus alia duo petrae modo promia listentem defertur:atra ad lienem Iam uero ab he i nent, uocant. Priore capitis parte pro

Pate uersem in sanguinem alimetum, iis dextrum cessus sunt telo similes, hinc quoque cordis uentriculum distribuitur. A corde sanguis j a Graecis dicuntur. Heli autem sunt ad faucium

Per iugulares uenas σφαγωὸste a Graecis nomi l diuisionem.Vbi summae eorum partes chartilaginantur ad superiores corporis partes derivatiPeil l ne cdmittuntur, os υοειδες appellatur. aruero cauam autem uenam in uniuersum corpus disin t super his sunt,nomen tum apud Graecos,tum L ditur. Ab hac armi duo,sanguine iam a sero discre t tinos desiderat, quorum in priore parte situm estio, ad renes perreptant, qui lumbis sim clunium t os a multiplici forma di Ru Porro s carnibus inhaerent,per quos urina destillat Ad ue perioris maXillae ossa coagmentatione costant.Fasicam autem per meatus dictos graece l cies item commissuras nouem habet.Prima in I proficiscitur. Vesica corpore suo urinam recipiti l to utro 3 oculorum spatio situm obtinet: duae alare per colem foras excernit. Testiculi uero sub l l tere narium utro : alia medias nares recta inten stantia glandulosi sunt, conceptacula Θc ossicinae secat Malae quoque singulas habent. Duae ruinis seminis, quod per singulos neruos ab inguinibus obliqvs palatum secant, unach in reditam idem padependentes, Graeci κρει aes αρ nominat, ad eost i latum diuidae Comunes aute faciei capiti con fertur. In quos etiam alia uase ipsos nutrientia de nexus, sunt in ossibus iugalibus. lam quide faciei scindunt. Caeterum duabus tunicis contegunturi l duodecim ossa sunt, narium duo, oculorum quo quarum tenuiorem Graeci ualentio. que totidem.Malaxusingula,palati quatuor, denrem δούρρον appellant. Ab his est, quod δαεον a l lium receptaculorum duo alis similia.Maxilla imGraecis, scrotum nostris dicitur. Aeminis autem l ferior quorundam sententia duo in mento conna uulua scroti conuersi similitudinem refert. venael j ta habet ossa,nonnullorum unum Caeterum de an partem eius interiorem quam plurimae aperiunt i tes fixura iungutur, quippe receptaculis ipserumtur, per quas satiguis expurgatur, qui in concepit j infiXi sunt. Sunt aute numero triginta duo. Ex his hus retinetur, cedit , in alimentum foemi&MG quaterni primi, in stuperiore at* inferiore maxil

mationem.Nam a uenis quae secundas implicant, la,quia secant, πομειρ a Graecis nominanturicani hinae aliae prodeuntes uenae, ab arterijs ibidem siti ni quatuor. maxillares seu molares uiginti sunt. tis binae arteria re a neruis unus neruus mutuo in Ex reliquis ossibus clauiculae ad summum hume unum congressu meatum quendam ab anatomia j rum coeuntes deligantur. Ad peetiis autem artiacis Graecis appellatum absoluunt, quiti l culi re coagmentationis missi nem facere uiden fantis umbilico inseritur, ex quo θc enascitur, di tur,& Romanae literae S, eiusq; simplicis figuram suspensiis est. Ab umbilico autem uenae ad iocine ostendunt.Dein costar duodecim utro latere haris portas sanguinem in foetibus transinittunt ar hentur.Septem ex eis cum spinae uertebris,cum teriae uero iuxta uesicam, crassiori arteriae: ne i osse pectorali utrinc coeut. Reliquaequium apotius hic spinae insertatur. l steriore parte spinae inseruntur. In anteriore partem amitomesparte quae adrisa pertia i inuicem renuentes chartilagine colligantur. Vernet. cap. XI t tebrae uero omnes quatuor re uiginti iunt. Septe

ossium duplex compotitio, una ad motum ae t in ceruice,dorsi duodecim, quin y lumboru: post

commodata,nomen articuli habet: altera ad stabi l omnes os lacrum,quod ex uertebris inuicem conlitatem,Graecis σαυα ρθρωιne, id est, coarticulatio P natis costare uidetur. Quin&pedi us similiter ex dicitur.Huius autem tres sunt species, sutura , co-l septem ossibus una coalitis ensis figina structum ametatio 8c fixura.Suturis igitur capitis ossa co-l esse apparet. At brachium utrunt humeri articu stant. Inueniuntur autem suturae in plurimis qui lo coarctatur. Porro suo ipsius capite oblique inque. Prima per sinciput, sMφανιακ a corona cuil scapulam sinum immittituri terum scapulaema assimilatur, Graecis dicitur. Altera per uerticem l scaeis qui posteriore parte costis substernuntur,in οβο quod veru repraesente uocat.Terti per i cumbunt.Cubitus re radius quem Graeci occipitium,a Graecorulitera ei no-l appellant, coalitus quidem modo sese conti menest. Dua quas κροτα eiae nominant in utro l l gunt:articuli uero modo alteri brachii capiti comque temporum una Ossa caluariae septem num i mittuntur. Tribus enim sitis modis brachium in ranturioccipitis unum, uerticis duo, temporum i cubiti caelaturam structura literae ex similem ins item duo,frontis unum, polymo hi unum.Cere ritur. Quarto iam modo radius ueluti circa axemhrum duos ab utram cerebelli parte processus ob uoluitur. Brachialis ossa tria mutuo coalitu delia tinet κορῶναρ, quasi dicas tubercula,insci appel l gata sunt,ad cubitum tamen et radium articulum anoqui in prims uertebrς cauitates insinuantur, aptefaciunt. Posthrachialis quinque ossa uidere liin quaves; centro secundae uertebrae caput inl l l cet, articula cum brachialis ossibus, quibus con

119쪽

post brachialis ossibus coagmentatione iunguntur , cψnimentur*. Caeterum cum primis digito

rum internodiis coarticulantur: digitorum uero internodia singulorum tria, quae articulo compo nuntur. Femoris os unum est, cuius caput leniter

reflexum in coxae profundum sinum conqcitur. mam comissuram heruus qui e medio sinu pro dit, oc in medium femoris caput inseritur, conti net. Coxae quae duo flant ossa a posteriore parte,

eum osse sacro, priore inter se coalescentiam ha

hent: ubi Sc pubis ossa uel pectinis nominantur. Tibiae utriuis ossa duo,nempe tibiae res bulς .no peruenit autem fibula quam Graeci appellant, ad genu articulum, uerum sela tibiae summi ta; quatuor in se superficiales sinus obtinens, quia

hus duos femoris nodos excipi His incumbit ab anteriore parte paruum os, rotundum, sublatum, stati breuis instar, comissuram eorum continenS,

quod in summo coarticuletur: patellam id Latini uocant.Fibuis superior extremitas anteriori tibis parti sub inistione connectitur. Iuxta malleolos autem qua desinunt utram tibiae ossa, ligamento

nerveo, chartilaginose . inuicem colIigantur. cae terum intus talo incumbit intra se otia conuinci

ens. Talus iuxta pedis longitudinem situs, pero ne, hoc est fibulae insidet, eic, firmiter coaptatus, est. eterum tibiae ossibus, tum ei quod σκαφοει M uocant, in anteriore ipsius parte articuli iun ciura committitur. Rursus scaphoides ubi cum talocoit, excavatum est, ut scaphae speciem referre uideatur.E regione gibbum, calles tres habet, quihus ossa γαλ. GHu, quae tria sunt,inserunturiporaro quod cubi figuram repraesentat, extrinsecus si tum est coarticulatum est autem carnosis parti, occalcis Processum quossi ex inferiori ad priore par tem obtinet, quam plantae os retinendi ipsius gratia subnt.Deinde os dictu to εδ4, 8c ipsum quin pconstat ossibus. Tum deinde quin' pedis digiti

habetur, ex tribus omnes internodus, similiter squi in manu sunt compositi, si magnum excipias: is enim selus duobus constat. Contrahunt autem horum iuncturas membranosa quaedam ligamenta: talum re calcem ualida admodum, ec quaedam ex ijs rotunda,simul ec neruea chartilaginosa p.

ne humoribus. cap. XII

' Humores corporiS ex prima generatione qua tuor, commisti inuicem SL contemperati sunt cor lpori. Exuperat autem alius in alio magis loco,sanguis in corde, pituita in capite, flava bilis in ioci nore, atra in liene. Caeterum duplex spiritus inna ti species, alius naturalis, alius animalis. Non de sunt tamen qui ct tertium hecticon introducunt. Flecticus igitur est spiritus qui lapides continet. lNaturalis animalia & stirpes nutrit. Animalis,sen tiendi, omnis 3 motus facultatem animatis exhibet:Situs autem est in animatibus: nam his tribus janimalium natura constat. Itam animalis in eapia lte sedem habet:natu talis in corde:hecticus 1 3t' corpore uersatur. Naturae ac 1oes int, a primat

coctio, digestio, insan inem adieratio, segrega tio,nutritio, ct auctio.Segregantur autem in cor

pore stercus, Pituita, utrach bilis, urina, sudor , mucci,sialiua,&lac. Ampmς uero facultates, sensus ct uoluntas. Sensius quidem sunt quin , quibus

animantia per corporis instrumenta sunguntur, uisus,auditus,gustus,odoratus,oc tactas. Instituit autem anima quaedam sine corpore, ut cum ratiocinatur, uel reminisciturioi corpore, ubi ad quo rundam receptionem, uel excretionem,uel ad Io camouec Respiratio composita quaeda actio esse uidetur, partim ex arbitrio, partim sponte ct natural1ter, ut in semnis faei a. Sanus igitur homo est; primis,unde constat elementis:& secundis, unde

formatus est, quatuor humoribus, tum quantita te, tum qualitate mediocriter inuicem contempeiatis: solidis autem partibus ex quibus compostatus est, nec diuisis,nec condensatis, nec et loco suo motis: spiritibus nec intensis nimium, ut in phreniticis, nec distatutis, ut in lethargicis, uel in 's qui cardiaco asseetu affligutur. His enim hecticus spiritus re lui uidetur. Sanus aute homo conseruandus est consuetis exercit is, eis cibis pat s quoli

het anni tempore obseruatis: copia eorum solum uitanda est, ex qua cruditates ortiuntur,quae mo

hos pariunt. Praecauendi morbi sunt, uel qui iam imminet, uel futuristitit. Si ex plenitudine prouoniant, inedia, uel purgatione, uel uenae incisione curandi sunt.Si ex labore & indigentia, quieti corpus dare ec nutrire conuenit.

VHI Verum uniuersi morbi,&exHippocratis sententia, partim extrinsecus ex aere noS ambiente, partim intrinsecus exesu, potioneq; profici

scuntur: a quibus humorum aliquis uel abundat, uel deficit, uel qualitatem comutat. Ab his etiam spiritus insiti nunc intenduntur nimis, nunc plus aequo relaxantur. Solida uero corpora foris S in trinsecus multas causas hah ent, plures affectus sustinendi. Erasistratus autem Asclepiades in uniuersum unam cuim morbo causam tribuunt. Ille sanguinis in arterias coincidentiam, hic corporee molis in raritate extensionem. Plenitudinis mor

bum facientis notae sunt uaserum couexio, faciei rubo totius corporis tumor, ec pulsivum magni ludo cum robore.Indigentis signa, collapsus tu moris,gracilitas in facie, & exiguus pulsius cu im becillitate. Itaque febrim ueteres ipsam per se affectum arbitratur. Erasistratus re recentiorum non nulli accetarium, seu consectarium assectum. Febris igitur, est natiui caloris in ardentiorem coucrsio, eo quod intro aversiis perspirare prohibeatur. Indicia febricitantium colligimus ex calore intensb 8c intolerabili, tum in accessionis principio ex languido, inaequali, oc crebro pulsuu motu:In sta

tu, uehemetiss1mo motu elato, ueloci admosum Iuniores calorem naturali magis ardentem, inordacem, acrem, reconstantem , cum pulsuum tequentia et duritie, ex alto uenietem, febrem ec

ile definiui. Sunt autem duae eius species omnium lententi contrussa, intermittens.Continua est, aquae

120쪽

l quaenon ad inte itatem prius m Horbus ex A. accessiones em1til toto solutus sit, uenit. Intermittentis rursiam sex l l tuntur e inglinat. In cotinuis morbis diluculum. li species inuenimus apud ueteres, quotidiana, ter i l π V Phrenitis est mentis alienatio.Notarint, lj limath, quartanam, quintanam, septimanam, insania uehemens, temeraria manuum gesticula ill eam quae a nono die nomen habet. Quotidiana i tio, floccorum dic festucarum collectio, &febris li est qus singulis diebus aut noctibus accessionem l acuta. Causamhabet magna eX parte hilem. Coni l

uel decessionem facit . Tertiana unum diem prae-l l stituitur in cerebro , vel eius membranis quas li statintegrum,tertio redit.Quartana duos dies in i l μΓυιπαρ appellant,uel, ut quidam aiunt septot termittit,deinde reuertitur. Quintana tres.Septi l l transuerso. Curatio haec conuenit. Initio, si prae t mana quinΦ. Quae a nono die uocata est Graecis i scius fueris, detractio sanguinis per uenae sectio j φνα ire, septem. Nam semitertiana, modo inter nem, & per cucurbitas. clyster item, dc cibi absti l continuas,modo inter intermittentes ponitur. nentia:non cedente morbo perfusiones seporis i ta III1 Iam uero reliquoria morboru duo gene rae, inunctiones quibus semnus accersitur,&h l ra sunt,uel cum febribus,uel sine febribus.Quida i mectantes cibi conducunt.Cati s febris species enim acuti,quidalongi sunt. Acuti quide hi, re ab Hippocrate quidem inter acutos, ut quarta nitis,febris ardes cui nome est causos, Synanche, vina inter longos morbos refertur, a recentioribus lPleuritis,Peripneumonia,Cardiacus affetectus,Re non item. Oritur ex bile non nimis sicca, circa ue lpam morbus, Cholera, Voluulus quem Graeci nas quae ad iecur sunt. Curatur in principio sanguilviλεον vocant. Colicus affectus, Apoplexia, Tela nis missione, in statu, frigidae, tum aliorum quae litus,opisthotonus, Emprosiliotonus. Acuti igial restigerandi uim obtinent,potio confert, uel epti tura sanguine fere&flauabile, in nonnullis cor i thema, cuiusinodi ex hydrelaeo praeparatur. An lporis partibus quas 4 male habet humores super luel gina est circa ceruicem inflammatio. Eius specia li fluis,Win deterius uersis constituuntur. Longial l em unam Graeci ιιι αγχφω appellant, quae in in- li pituita re atra bile, similiter uel copiosioribus i teriore ipsius parte orta stibito strangulat. Ait it naturae modus exigit, uel in acerrimam qualita- l ram Hscin exteriorem partem incum tem immutatis. Qui iam ex copia laborant,uidiust hit, eo , minus strangulat,minus , periculose est. lxatione, uel inedia,uel purgation uel uenae inci l Vterque affectus uel a bile, uel a pituita salsa na- lsione curandi sinit. Qui ex abstinetia in morbum: scitur, idq; nonnunquam cum febre acuta, non lincidere,alimentis restituere conuenit Quibus in nunquam sine febri. Remedium oc generosissi-l coctio humorum acrimonia morbi causam fe imum praesentissimum est sanguinis statim inli cerunt, ijs fomentis ec cataplasmatis cococtio pal ς l principio missio: deinde medicamenta pituitam ls randa est. Acria contemperanda sunt, & cibis hol l per's educentia ,-cerata foris imposita Asese ini succi atque humectantibus uti oportet. Caelo 'Piades ultimum auxilium potat, de quibus sum

rum quatuor in toto morbo, particularibus. ac l mus metus est,ne strangulentur, superiorem gut li cessionibus tempora auxiliis adferendis dicatal l turis partem incidere. Pleuritis lateris ab interio lsunt. Initium, incrementum, uigor, 8c inclina l l re parte inflammatio est.Huic febris acuta,dolor li xio. Principio totius morbi inedia triduana comi luehemes, ct tussis accedinabilepotissimum conluenit: in quibusdam etiam in totum abstinere tri l stituitu Praesidio est initio adhibita uenae incisior il duo conducit.Venae sectionem in initio recentiol l deinde cataplasmata ex sicca sementa, nempemill res ad tertiu us* dieitri statuunt. Veteres etia hosti l lii re saliis: postremo medicamenta intrinsecus re li tertiu diem praecipiunt, si uires suppetant,ct mori spumacia,qus nominant.Cauedauero li Bus postulet. Nutrimenti tempus atriduo iunio in his sunt uetris profluuia. Peripneumonia,non i res, antiqui non omnibus, sed is qui copia labo-l nullis autoribus inflammatio grauis est, circa puli rant, tum iunioribus, tum senioribus instituunt. monem idq; grauitate ostenditur. Quibusda pes t Pueros ab initio nutriunt. Praeterea illos quibus mo inflammationem pati non posse uidetur, sedi huiusnodi consiletudo est uel loci, uel aeris cir tD uicina eius loca cum in assectione eiusmodi sunt, it cumflui gratia. Ab alimento post triduu primum ea ut ita nominetur,faciuLHahet autem hic m*r si impio perfusiones capitis & praecordiorum ex hus febrem acutam comitem. Eadem ipsius cau- lusu sunt: sequentibus diebus cataplasinata re cly sa, quae pleuritidem concitat: secundum alios ta-steres. Perfusioes igitur in praecordiis calidas semomen pituita. Remedium fere huic cinn stiperiore lPer assumere oportet, oc simplices, ex cumini uel malo comune est.Cordis affectus est,quem Grae lxsanethi decocto. Ad caput, calefacientes quia ciκοου κον uocant, non quod in corde atae us ldem in lethargo, oc in omni graui sepore:refrige Osit, sed quoniam stomachum ueteres cor appella- lxantes autem in phrenitide, re quavis acuta febre i hant, quo in febri acutaresoluto, aegrotos immo li conueniunt. Cataplasmata quaedam selo melle ' dice digeri exolui contingit. Accidit ferer exim ire oleo conficiuntur, uocantur 3 φιαλακτικα, qua i modica abstinentia, uel parum tempestiua uena l si interpreteris, emollietia. Quaedam ex aqua cuit ruri sectione,uel cum aliquid praeter ratione c0 oleum sit adiectum, fiunt, quae ωμL; λυαν Grae l por1 adimitur. Quare alimento,quod facile distria li ci nominant. Alia his insperguntur,ueluti pollen, l hui queat,&recalfacer succurrendum est:quem il lini semen, Si foenugraecum. Clysteres hydrelaeo, i admodum ex uino ac nive, cibo qui ex ualenti melle, sese oc miro modico Praeparantur. Tem re materia est,ec stomachum roborare potest. Est l

SEARCH

MENU NAVIGATION