장음표시 사용
31쪽
DE LIBRI dicunt triplici cum renitentia spatio contentum, non aut colorem,succum4,3 saporem, caetera haccidentia singula sic definiunt si uero corpus omnia haec esse dicunt:&si enim specie differunt, communiter tame othia esse corpora dicunt: que admodum igitur cum hominem definio, cum quum,ct bouem,generabile animal et mortale di cam,quae communia sint,proprietatemuero sin ARGUMENTA C Ap IT VA
Prologus. Obid eummouerit ut suos ipse Iibros reflcenseret. De libris ei falso inscriptis,& suis immutatis. De titulis librorum suorum. Cap.L De ijs commentarijs,qui Romae in prima profectioe ab eo scripti sunt. II. Qin libri ab eo conscripti, postea4 ad patriam e Roma proficiscenti ab amicis ei traditi sint. III. Delanatomicis libris,necessiariis primum ubi Anatomicat
rum administrationum librorum I .argumenta recen
set:) deinde utilibus. IIII. De libris pathologicis,id est De morbis,accidentibus,&causis eorum. U. De libris therapeuticis. v L De prognosticis. VII
A IOANNE FI CHARDO FRANCO FOR diano latinitate donat . V o D mihi de eoscribedo librorum a me edi
consiliu optime Basse cldederas, re ipsa nuper Φ comodum esset co pertiNa cu forte in Sa
datario ubi multa sunt Romana bibliopolia
--essemus dissiceptates aliquos de libello quocia tu aedito, meusne esset it trian alterius cuiusda,ipsi uidimus:erat em inscri plus, Galenus medicus. Emete igitur, tan* meus, aliquo, Omotus noua eius inscriptioneuir quida Iiteratus,cupiebat libelli argumenta cognosi ere. Priores aute duos uersus cum percurrisset, abie
cit statim:hoc illilloquutus,hac dictione no eche Galent. Et falso libruillu inscriptu est. Isuero qui in haec dicebat,primas illas disciplinas, quib. DGraecoxu pueri ab initio apud gramaticos oc rhotoras instituebatur,probe doctus erat. Vera plerique nostro hoc secuto,qui medicina aut philose Phiam ambiusiantequa re si e legere etia possisnt, eos do 'ores frequentat,qui maxima illa pulcher lximal rerum humanaru theoremata, quae docet
philoiphia Sc medicina,profitentur. Et haec qui ldem negligentia iam multis retro annis, me dum adolescere,inceperat: Uerum eo nodum euasea attum temporis,ness tantum, quantu nune,inualuerat.Hanc igitur ob re,oc quonia libros meos multi multifaria laeserunt, tanqua ipserum proprios alij in aliis gentibus legentes, quaeda tu demedo, tu addendo,tu immutando, consultu mihi uisum
contentam spatio cum renitentia. Haec a Stoicis chare Pindare solui dignum puta, no alios secum una trahere,uttisdem erroribus implicitos, sed accusationes demolientes . non enim est: falsa rum opinionum contradi ctio soci tas ad amicos,sed Qtutio. hE LIBRIS PROPRIIS.
De libris c5mentariorum in Hippocrate. VIII. De libris ad Erasistratum pertinentibus. IX. De libris qui ad Asclepiadespectant. X. De librisad Empiri/cos spe fiantib . XI. De libris qui ad demonstra/tioines conducunt. XII. De libris circa quaestiones moralis philosophiae. XIII. De pertinetibus ad PIatonicam philosephiam. XIVI. Despectantibus ad Aristotelis philosephiam,vel potius Logicam tantum. XU. De his quae ad Stoicorii philosophia pertinent. XVI De spectantili. ad Epicuren philosophia. XUII. De his quae Gramaticis Sc Rhetoribus comunia sunt.
est,eam prius causam,quam propter illi hactenus corrupti sunt :& deinceps qui mei retiera sint Ii bri,5c qiis curuso materia, exponere.Primum iratur quae causa sit, quod mea pro suis nonnulli ag
noscant,ipse iam ante optime Basse nosti. Illa et nim cum non edendi gratia, uerum propter amiscos aut discipulos,eorum quae a me audierant ali quod commentariolum efflagitantes, scripta es
sent, si titulis data sunt. Qui uero post illorum obitum ea habuerunt,cum ipsis placerent, ut sit allegeratim',quibus nostra ab 's qui habebant,c5 municata essent,in patriam profecti murati*, tiataeos alius aliter fecem postea omnibus teporis spatio deprehesis multi eoru qui ea iteru habuere meu illis nome inseripseru&5 quonia inueniebat est ijs quae etia apud alios extabat, exemplarib. drscordare,ad me, quo ipse emendarem, miserunt. Cum igitur ea no ad editionem publicam, ueruntro contra cta interpretatione fuisse,oc ipsam prae ceptorum doctrinam aut perse 'a esse aut muti latam.Quapropter manifestu est in his quae prae dietis scripta sunt, neque ab tutam, neque exa istam doctrinam contineri:quandoquide illi quia bus ea destinabantur,neque rogabant, neque Poterant exadie omnia percipere,antequa habitum in necessarijs essent adepti. Eormn igitur qui a
te me fuerunt quidam huiusmodi libros subis rationes inscripserunt: quemadmodum alii Sub formulas,alil Introductoria,alii Compendia, ali denim Enarrationes inscripserunt.Ego uero cu eos discipulis tantum darem,nihil istorum inscii
32쪽
3' t. DE LIBRI::pseram iam Bre, si ad plures desinceps copimi res. peruenissent,alius alium h1s titulum indidit. Eos igitur libros qui corrigendi gratia mihi trans. missi a quibusda fuerant, uisum est Introducedis inscribere.Quare de iis prius dicere instituam.
De s commenta's qui mae mihiprimprofectione scriptisunt. cap. I. Ego igitur omnium eorum commentariorum,
quos quide uel iuuenibus lisc primu studia ingredientibus dicaueram ues amicis quibusdam eos exigetibus,dedera,nullii prorsus apud me exem plar retinueraFostea uero cu secundo Roma ue nissem,istis ad me,ut dixi,emedandi causa miss1s, eos forte recuperaui tituIum . his, Introducedis,
imposui.Inscripsi igit Iibrii, De sectis ad eos qui
introduciaturiqui quide iis, quotquot ad huius artis medicae cognitionem contendunt, primus est omnium perlegendus. Illo etenim, eae, quae secundum genera flant sectarum inter se differentiae traduntur.Secundu genera dixi, quod sunt priuatae etiam sus ipsis differetis in quibus deinceps iam introducti plenius instituuntur. Trium uero b ctarum nomina nemo nuc fere ignorat:una uid licet Dogmatica,siue Logicam:alteram aute Empiricam:tertiam Methodica nominari. Quae igia itur propria cuius y sint, quaec, earum inter se dif- liarentia,libro a me isto tractatum est. Similiter au item & liber De ossibus, liber De pulsibus, In
troducend1s a me est dicatus. Amico praeterea lcuidam Platonico,sub hane prose stionem libes los Isagogicos duos:alterum De arteriarum & uelinarum, alteria De neruoru dissectione dedimus. Et alij cuidam Institutionis Empiricae subfigura tiohe Quorum ego quidem nullum apud me seruaueram:sed posteaquam Romamiediissem, ab lijs quiserte habebant,accepi.Ex alijs tamen qui lhusdam, quae amicis tunc scripseram, nonnulla a jpudine exemplaria remanserunt,qu0d diligetes laliquado illa ab luere statuissem. Quo ex nume tro sunt,De causis respirationis, libri duo. Et libri De uoce,quatuor: dedicati consillari cuidam uia ro Boetho nomine,Aristotelicam philosephiam lsectanti. Eidem quo h libros De Anatomia Hip pocratis:& deinde etiam illos De Anatomia Erasistrati nuncupauimus: quos propter Martialem cuius in Anatomicis duo libri etiam nunc apud rplexosi extat,qui eo tepore magnopere probati erant ambitiosius aliquato scripseramus. Erat autem uir ille sane inuidus, c5tentiosus , in primis qualiqua annos iam ultra septuaginta natus esset Quare cum audiuisset ea quae anatomica propo sita materia dixeradocueram. publice,ab iis omnibus qui ea assecuti essent, summis laudibus ex tolluccepit homo meorum amicorum quendari interrogare, cuiusham ipse sectae est . Audiens uero seruos me istos,quicum uel Hippocratico uel Praxagoreos,uel ex alio quocunt tandem uiro se nomitiaret,appellare selitum: eligere autet ex singulis quae praestantissima essent cosueuiss quaerebat deinceps,quem igitur ueteruminum commendarem.
Erasistratum uero re in his,ec in alijs artis Me dicae locis,aurum admiradum iudicabat. Propter eum igitur ardentius aliquanto sex illos De Hippocratis,& alios De Erasistrati Anatomia tres ii hros,conscripsi. m porro etiam perorarem alia quando in ueterum Medicorum libros publice: proposuissemi mihi librum Erasistrati De edis etione sanguinis:graphio tum,ut moris est, in ea quaestionem incumbente,citantec, eam eius libri Parteri,qua phlebotomiam reiicit, uehementius adhuc in illum dixi : quo magis ureretur Marti lis,Erasistrate esse uoles. Ea autem oratio mea, cum satis tum placuisset,rogauit amicus me qui dam ct is Martiali infensus ut quae dicta erant, 'lei quem ipse missurus ad me esset,notulis ad cel 'tritate scribere exercitatum,recitarem: ut si quando ex Vrbe domu prosciscere obiicere ea Mam. tiali in morborti inspectionibus posset. Post haec . uero,cum ipse Romam ab Imperatoribus aduo catus,secudo uenissem,ille nescio quo pacto mortuus erat.Libellus autem,iuxta ambitionem temporis illius,quo publice dicebascriptus, etenim
iuuenis eram cum haec facerem,annum agens trigesimumquartum apud quamplures erat. Ex eo tamen tepore dc cloeere publice, 8c monstrare de sucum aegrorum curatio felicius quam optassem silccederetio enim tot aemulos uiderem, qui, si quis medicus alius laudaretur,inuiderent, moxi, i illum Logiatron exclamarent: ut inuida istorum - linguam declinare, deinceps nec apud eos quos curabam,plus quam erat necesse prolabarinec incongressu,uelut antea,docebam,aut quicΦ ostent tabamrepsis de caetero factis,qualem in hac discita
plina facultatem consecutus essem, declaraturus. Tribus uero praeterea annis Romae cu essem uer i satus,ingruente magna peste,confestim urbe exini cedens in Patriam properaui. l Defiunthic pauca. In eo autem tempore libros, De Hippocratis Platonis. placitis se adhortate Boetho, scripsi. Et de usi praeterea partium, unu, qui primus est. lQuibus Boethus acceptis, Zc ipse ex urbe profectus est:veru prior me,Syria Palestinatu prouinciam obiturus,in qua postea remortuus est. V l Drum longo post tempore opus utrun multis sub linde nego sintercurretibus,post reditu meum lin patriam quae mox commemoraboab lui. lLibri quidam a me conscripti, posteal mihi
patrium e Roma prostrificenti,ab amicis ltraditi. cap. II.
Profectus ital sum ἐRoma in patriam, OpI lto iamihi septimo dc tricesimo aetatis anno. Tres aut libelli a me scripthante*Smurnam ex Perga lmo, Pelopis medici, re Albini Platonici gratia lproficiscere a quibusdam mihi redditi sunt: Erat luero unus, De uteri dissectione: perparuus quia idem ille. Alter De cognostendis oculorum mor his:Nis panius. Tertius autem iustae magnitudia lnis,De experientia medica. Quorum primus de stinatus erat obstetrici cuidam. Secundus adole- l
33쪽
DE LIBRI satae a disputatacione,qua Pelops cum Philippo Empirico peihiduum habueracillo quidem asserente, medici na per sola experientili consistere non posse: hoc
autem contendente post desumptus erat. Eoria
igitur ultro citro* habitas orationes cum in ordinem redegissem,mei tantu exercitandi gratia cOsci ipseram merum nescio quomodo & ille, ignOxante plane me,ad alios deuenerit. Praeterea tres
etiam alios libellos,interim dum Smyrnae agere, composituDe pulmonis uidelicet 8c thoracis motu condiscipulo his, qui secundu illos anatomica facere quandam demonstrationem, paulo post in
Patriam abiturus,cupiebat,gratificatus. Demor
tuo itam interim adolescete, libelli apud quosda,
sed qui meos tamen suspicarentur eos esse,suerui:
dc deprehensius quida est qui prooemiu his quod
dam praefixerit, deinde tanquam proprios irae reian praedic'orum aute libellorum Tertio, mea quo nonnulla quae ipse adinveneram, adfinem adscripsi nam quae tribus istis tractauera, praece Ptoris mei Pelopis apud quem Smyrnae uersans
eos conscribebam dogmata erant.
Post eam igitur e Roma prosectionem cum tandem in patriam peruenissem, istic considens, cum amicis uersabar. Verum breui post te pore, ex Aquileia mihi liters ab Imperatoribus micsiae perferuntur:quibus illi me reuocabant. statue rant enim ex hybernis expeditionem contra Germanos facere. Hac igitur ego necessitate com pulsus,redibam: sperans tamen interea posse excusationem me aliquam nancisti. Alterum naiam qui senior erat uirum modestia, aequum, facilem, ec humanu esse perceperam.la aut primo quidem
Verus uocabaturised postquam Antoninus ille qui proxime post Adrianum imperauit)succes forem sibi eum in principatu costituisset, socium hic sibi antea Lucium dictum,asciuit, & eum quidem Verum, se autem Antoninum traseomina irit.Caeterum ipse Aquileiam cum peruenissem, Pestis,quantum antea nunquam, grassari coepit. Vnde Imperatores statim Roma,cum paucis mi litibus fugere coactunos uero cum multis longo uix tempore evasimus:absumptis plerisque, non tam ob pestis uehementiam, quam quod media hyenie malum id tauiret, itinere autem cinuis eum excessisset Lucius, Romam deportatus ab Atilbnino,funeratus 9 est Et post haec susceptam aduersus Germanos militiam urgens, omnibus modis me secum abducere laborabat. Persuasust autem ille ut dimittere cum ex me audiuisset, di
i versa deum patrium AescuIaptum cuius me esse
cultoremdicebam, quo ille me a lethali absces fuseruauerat)iubere:reueritus deum, expectaret me reditum suum iussit: sperans breui post tem
pore bellum se istud confecturum. Et sic ipse prol feetus est,residio filio Commodo, aetate tum ad modum puero:omni cura ilIius salutem nutritoribus tuendam mandans:sic, forte in aduersam ua
i letudinem incideret,ut me ad eius curationem ac PROPRIII
cerserent Interea autem temporis,quae ues a pra,ceptoribus meis didiceram, uel ipse inueneram, collegi,& in habitum constantiorem redeo. ac si quid nonnullis quaerendis circa eorum inuentio
nem habebam, conscripsi: studiose me ipsum in Uaxijs tum medicinar,tum philosephiae quaestionibus exercens:quae pleraque in magno illo Tem pli Pacis incendio, cum atqs multis perierunt ecconflagrarunt. Cum uero praeter omnem spem iasti expeditioni diutius immoraretur Antoninus, omne illud tempus ad pulcherrimam mihi exer
citationem cessit. Unde & tractatum De usu paratium,septemdecim libris compleui. Et reliquali hris De Hippocratis & Platonis dogmatibus ad
iunxi.Qusdam etiam Anatomicorum theorematum,qus olim Boetho dederam,De usii uidelicet partium librum primum:amplius inquirens,in secundo insuper musculos, cuiuis digiti articulos
mouentes,a me inuentos exposui: qui omnes u norati diu fuerunt,uelut uniuersis qui ante me extiterunt. Distuli autem in opere ilIo, de motibus stiperciliorum dicere, selum hoc meo rursus de mostrato,sal eos motus a quibusdam hactenus esse traditos Quare cum mini ipsi primum, deinde alηs,quibus haec commostrabam,& hos motus,&alia quaecunt in Anatomiis aut perperam a prioribus asserta,aut omnino fuerant omissa, inuenisse me persuasissem, tunc iam Sc anatomicas administrationes perscripsi. Cu uero libri De usu partium,priusquam hi ederetur,ad plurimos iam
peruenissent diligenter. medicis ferer omnibus, quotquot ueteri medicinae studebant, tum philosephis Aristotelicis legerentur: postea de illis ta
Ita mihi oborta sunt negotia: coeperunt mox ma
levoli quidam, inuidia stimulante, flagitiosis in
plere urbem rumoribus:me esse qui, cu studeam uideri quamplurimum ueteres exuperast multa quae omnino non appareant, inuexerim, in que Anatomicis meis scripserim. neque enim latere lea omnes posse. Ego uero ridebam quidem illos, fContemnebamque: caeterum amici rei indigni rate commoti,me adhortari, ut in aliquo magno auditorio ueritatem meorum in Anatomicis the orematibus scriptorum,publice assererem. Post quam autem persuaderi me non poste aemuli sen
sissent, iam enim eius gloriae contemptum prae me ferebam spem illi concipiebant ueluti limia dum me reprehendendi: qui quanquam eorum
nugas non parui facerem, magnanimitatem ra men quandam simularem . nec scommatum finis
ierat. Iam uero "idie in temptu Pacis, quem l admodum re ante incendium congregari sese lbant, quicunque artibus logicis erant dediti. lTandem igitur ab amicis compulsus, publice lmultis diebus demonstrare coepi, me quidem linusquam falsa tradidisse: prioribus uero multa lnon satis comperta fuisse. Eorundem porro hor- itatu commentarios tum scripsi demonstratorum lsc dictorum:titulum habentes, De ignoratis LP leto in Anatomijs.Hanc igitur ob causam, cum de lmonstraturus nihil tradidisse me in commenta
34쪽
dium omnium Anatomicorum libros proposui, . liberum unicuiq: praesentium facies, quam uellet Partem dissecandam proponer mechmox ostensurum,quarum reuera cum pr10rum scriptis mea Pugnarent. Proposito igitur thorace, cum ipse a uetustissimis facere exordiu,eorach libros in m nus sumerem,rogauerunt me insignium medicorum quidam,in isto consessu sedentes.ne inaniter tempus cosumerem. Caeterum quoniam quidems
cus Macedo, Quinti in Anatomicis omnium expertissimi,quodam discipulus,ea quae ad suam usi. statem inuenta fuissent, omnia coscripsisset: uolebant ut alijs dimissis,illius tantuscripta mos conferrem.Eorum igitur petitioni morem geres, ita in singulis,quoquo die propositis,feci.Hec aut ἰl tem omia propterea necesse habui commemora i re,ut cognoscat illi,qui sunt aliquado librosmeost leicturi,qua state quo scripserim,re qua ob caul sam inde enim intelligere poterusiquae sint tanti imperfectia in ηs quae elaborate ab luta sunt,&l scernenda:& qus in arrogantium colatationem, li quaei. rursus ad institutionem sunt scripta, digno scere.Qu0d porro in sequetibus etiam, sicubi res il postulabi indicabo.Nunc uero ad libros a me ditos qui extant recesendos pergam, initio ab Α-l natomicis si impio ll De Anatomicis cap. II L lEx hoc primum numero iste libellus est, quem Pe ossibus Introducendis scripsimus. Post eum l uero at i libelli, itidem Introducendis inscripti: il ut est ille De uenarum ei arteriarum sectione: ct l ester De neruorum anatomia. Est praeterea liberil alius De musculorum sectione, qui quidem exl acte compendio tradit omnia quae in Anatomia lcis administrationibus De musculis scripta sunt.
t Quod siquis perlecto De ossibus libro, protinus
Anatomicas aggredi administratioes cupiat, p. terit quidem illos De uasiorum neruorum , disse ictione libros praeterire:quemadmodum re eum, qui Demustulis est Q iptus. Sunt enim uniuer sa in administrationibus scripta. In horum autem librorum Primo, De manuum musculis ec liga mentis:Altero,De pedum musculis Sc ligamen
i tis: Tertio, De artuum neruis uasis: Quartol De musculis genas re labra mouentibus, ct ijsiit qui sunt circa inferiorem maxillam: Praeterea tiam de his qui caput, collum oc scapulas mouet: l Quinto, De musculis thoracis, epigastxij, tum i borum,& sipinalibus:Sexto, De organis nutriti l iris, qualia simi intestina, uenter, hepar, lien, re i nes,uesica, θί quae sinit huiusmodi alia: Septimol re octauo,De partium spiritualium anatomia: il l lo quidem de iis partibus quae cord pulmoni, ct
arteriis,tam mortuorum quam uiuorum adiacet: hoc autem quae circa uniuersum pectus sunt, tra ctatur.Nono porro libro, cerebri lc spinalis me dullae cotinetur anatome.Decimo oculorum, linguae,gulae,5 confinium partium: Undecimo eo rum quae ad Iaryngem spectant, re os hyoides uqcatum oc quae iis continuantur. Praeterea neruis
M ea peruenientibus : Duodecimo, arteriarum
&uenarum: Tredecimo, neruorum ex cerebro ldescendentium:Quartodecimo, neruorum a me ldulla spinae deuenientium: Quintodecimo, tandem genitalium partium, anatomia continetur. lEt haec quidem sunt, quae ad Anatomicam theo, lxiam sunt necessaria.Praeter autem haec, alia quo lque sunt utilia quidem re haec quae Marinus uita lginti Anatomicoru libris,nos autem postea Epia tomate quatuor librorum quemadmodum 8j lLyci duobus ) complexi stimus. Subnciam uero hic utriusque tractationis, ex primo nostr0rum jEpitomatum libro immam:di prius libroru Ma lxini,qu's uir ille in Anatomia reliquit Eori igi
tur sex priorum Primo, totius theoriae praefatio: l; inde De cute,De pilis:postea De unguib. ei cam nibus, De adipe dic pinguedine, continetur. In lSecundo, De glandulis pelliculis, ex membrana lxunicis,nempe peritonaeo,& succingente, 6c dia Phragmate commentatur. In Tertio porro, De lmonstrabilibus sermone uasis, uenis, arterijs, - rumque anatomia:&Num naturaliter in arterina lsanguis contineatur. In Quarto, quae sit arteria rum operatio,quis usisS,unde prouenianzec quae alia circa eas quaeri solent, exequitur. Deinceps autem tractat De ureteribus, ct urinarijs meatia bus,re uracho fhoc est eo, ex quo haeret pende que foetus ad umbilicum JMuasis semina s. De humorum bilio rum uasis,ec meatibus.De andulis. De eo quod a glandulis est uase. De gut l ture. De uasis mammarum, quibus lac contine tur. De iis quae fusa sunt per corpus uasis. con tenta,ec qui humorum atque chymorum quibus lirasis contineantur. De alimentis.In Quinto, Decapitis tum alijs partibus,tum suturis.De faciei su Diuris ex iuni iuris,ac omnibus capitis ossibus. De capitis θί faciei cauernulis.Deinferiori mandibuta,ec eius foraminibus, & num habeat lucturam. Dedentibus. De capiti adiacente gutturis osse, quaech iuxta simi, 8c locum circa tonsillas occa paLIn Sexto scribit,De si roto, De osse sacro, Deuertebro coxarum. De latere. De pectore. De
humeris. De scapulis, iugulis, brachijs, cubitis, radiis. De ossibus palmae, & digitorum. De se lmore. De chartilaginosis ossibus ab utraque ge
nu parteJn secundo autem nostrorum commenis liariorum quod Anatomicae Marinae contempla ltionis compendium est, Septimum, Octauum,
Flonum, dic Decimum Marini librorum sumus lcomplexi . Capita uero libri Septimi stat. De
caluae cum pelliculis alijsque membranis cere hia coniunctione. De totius faciei neruis. De ltemporum 8c mandibularum musculis. Item de
ij quae supra maxillas & labia existunt. Item De lcauernarum in quibus dentes infixi stat,malis que musculis.Item de interioribus inferioris m is musculis.Item Demata inferioris musculus se orsim.De musculis nasi.De musculis iuxta lingus lexortus. De musculis iuxta linguam. De lingua eiusΦ musculis.De oculorum musculis. In octa uo autem Marini libro, haec capita continentur.
35쪽
- D Lignis columella. De locis circa tosillas.De lingula. Detonsillis.De glandulis. De nai,naribus,auribus, collo,ciuscii musculis. De musculo si ab Iarere, qui si b clauicula est. De colli natura. In nono libro, DemuscuIis, qui circa septum transuersum, spinat medium costaram spatium, oc superiorem uentrem,siunt. I aeterea Demusculis braestior lscapularum,cubitorum,extremarumch manuum tractat. In Decimo uero, De cubitis, pedibus4, 8c eorum musculis. De articulis genicularibus In tertio porro Epitomatum meorum libro, decimus, Duodecimus, Tredecimus Decimus
quartus. Decimus quintus Marini liber mes ditur. Quae igitur in Undecimo scribit haec sunt: Num feratur ex dorse humiditas aliqua ad pul
l monem. An uentus per inspirationem esum ini uentrem attrahatur. Deinde De gula. De gutti l , e. De pulmone eccorde. De membrana circuml cor.In Duodecimo autem operis sui libro, Mariol aius tractat,De hepate 8c eius bile: De splene, eci Menire,ecmesenterio. In Decimo tertio , De prioli misintestinis.De renibus,ureter uesica,uracho,ti itinere urinali.Inde De uirga uirili,pudedo , ma-l risec foeminae. De utero re festu. De testiculis; quos didymos appellat:Denique de glandulosis tractat. In Decimoquarto anatomiam omniuml quae supra hepar sunt uenarum aperit.In Quinto secimo uenam quae a corde ad hepar defertur: 8c asomnes quae subter diaphragma: Sc quae in uni uersum per totum corpus sunt, arterias indicat. Quart denique postrema Epitomatum pars veliquos Marini quinque libros, a quindecim ui delicet ad uiginti continet. In Decimosexto φι cur De cerebro quaestiones, re apparentia, ut an puIsatilis in ipse motus: ec Num spiritus que tra bimus ad id peruenia exequit . Et deinceps De spinali medulla,ct pelliculis cerebri. In decimose Ptimo,De dominatrice cerebri in disserit In Deia cimo octauo,Deaei toni bus animalibus ac uoluta rariis,Tum singulora neruorum differeths: dc un de quida eorum exoriantur, docet.In Decimonomo libro,De neruis,distillationi bus y ex cerebros roueintentibus:et unde incipiat sensibilitas eius ει De oculorum neruis,quos Herophilus Sc Eu
vim poros uocan*scribit. Hic in Graeco exemplari multa tisiderantur. cip. I II I
Praeterea libri De morboru ec symptomature disserentiasum Sequitur auilibrum De morbo rum differentia,liber alter,De caus1s morborum quemadmossum alterum De Symplomatumidifferentia,Tres de Symplomatum causis libri se quantur. Post hos libri sunt De Iocis assiectis. Et liber. De temporibus morborum: qui ex illis est qui Therapeuticam materiam praecedui. Et liber
De febrium differentia. Liber item De plenitudi
me Et ille De praeter natura tumoribus Praeterea
Hiber De causis morbum antes eius:& Iiber Decausis moxbum cotinentibus. Etliber De tremo Se,rigore,palpitatione, Sc conuulsione: Et ladem illequi inseribitur Ars Vindica. se
Dils Iethri flet V Quatuordecim porro libriDe methodo cura di mihi scripti sunt Duos prsiecta eiusde generis ad Glaucone,8c tres De phlebotomia composui Primu quide contra Erasistratum. Alterum con tra eos qui Romae sunt Erasistrateos. Tertium uesro quo meam de curandi ratione sententiam sv per intuli.Extat etia libellus quidam meus The rapeuticus re ipse,De tabe inscriptus. Conscripst quo amico cuidam meo libellum, cuius nuper Postquam ad multorum manus peruenisset, anti aphum recepi. titulum autem habet, Cosilium puero comitiali morbo laboranti datum : quare Therapeuticis adstribo .la quorum quidem nu merum 8c tres illos De alimentorum facultati B bus libros : Oc librum De extenuante diaeta : ec alium De boni mali. succi cibis,non inepte quis' reseret.In hoc autem Therapeutico negocio ni hil recesitis inferiores etiam isti sunt:quos De rrandi ratione secundum Erasistratum scripsimus. Et duo illli quos Glauconi philosopho dicauia lmus.Iri hunc ordinem ponere quis re eum libet est Ium potest, quem de Hippocratis in morbis acuta ltis dieta,edidi.poterit sane: idem collocarire cum tyis commentar is quos in Hippocratem scripsssi linus In his autem quamplurima curationis theo
remata continentur,quemadmodum etiam con seruatiuare prognostica. . - lj Iubri Prognest caep. VI. -
Primum quidem inhoc genere tres libri Deia ldicialibus diebus extant Secudo loco tres De Cr l
sib. Deinde tractatus De pulsibus: in quo primst l
quidem De eorum differen s libri quatuor sunta quos secundo sequuntur, De pulsuum dignotiose ltie libri totidem Sc tertio libri De causis eorum, numero stio pares:8c quarto De praesagiis ex his lsismedis.Qui sunt in uniuersiam sedecim. Praeter uero hos seorsim introducendis scriptus, De usa pulsuum libellus habetur. In quo cum nonnullii Guaesivissent,quaenam esset causa, quod febricita tum pultus,non proprio notaretur nomine: reis li j ondemus ijs, maiorem esse hanc, altioris p in lues 1gationis quaestionem, quam quae istuc ad in- ltroducendos faceret. Et haec quidem in libelli hii lius initio nobis die a sisnt Duas uero medicis esse lopiniones ibidem ostendimus. AIteram nempe quorunda talem,ut arbitrentur,etiam arteriarum
systolen sentiri posse: Alteram uero eorum qui in lsensibilem illam asserant . Nobis autem cosultius luisum est eos qui introducuntur,facilioribus pria lmum exerceri.quare ad priorem tum partem nos
accessinius,&insensibilem esse huiusinodi systo Ien asseruimus,febrisinultu esse in pulsibus proprium indicium.Iuxta alteram uero se fiam,in magno illo sedecim librorum opere,ostensum nobis lest indicium febris proprium.Sed has quςstiones illi mouent,qui abso praeceptoribus discunt,simi lles,tota parcemi ex libro gubernatoribus. Mi hi uero alibi satis est exposi tum,aliam esse eorum lqui introducuntur primum:& aliam rursus omni lno diuersam,eorum qui omnia perseeie edoce
36쪽
tur stitutionem.Porro P ue libellum quendam unum sedecim supradictorum librorum es pendium,scri psi. Et praeter hos omnes, odiobros,De pulsuum tradiatione Archigenis expositionem ac usum continentes,edidi an hunc ordinem,& tres ilIos De dissicili respiratione,non ab surde quis retulerit.
D libris commentariorum in Hippocrat . cap. VII. Quemadmodum nec alioru meorum, quos Mmicis dederam librorum,quenquam facile ad plures peruenturum opinabar:ita enarrationes quo
que has meas in Hippocratem, mihi tantum scri-Ptas speraueram.Nam a principio quidem ipsum
me exercens,in ista quondam commentaria con
cripseram.Quod idect in uniuersa adeo medici nae contemplatione, circa unamquan F eius par tem feci:mihi tantum libellos quosda parans, qui omnia Hippocratis in arte Medio,dogmata co-Ple fierentur:dilucidam. 8c undequam absel tam institutionem continerent. Sic enim priuata mihi commentariola,De Crisimis diebus secum
dum Hippocratis sententiam,& similiterDe Crisibus,De dissicili resipiratione,oc sic in aliis singulis,composui.Item re curationum Methodum mniuersem eodem consilio,libris quatuordecim coPlexus sum: Omnes autem libros curatorios,instiPerc, hanc ipsam methodum, ex illius sententiaicripsi.Extabant autem aliorum ante me complurium in singula Hippocratis dicta, non spernen da commentaria.In quibus quae perperam scripta mihi uidebantur,ociosum arbitrabar arguere. stendi uero hoc in iis quae nuper adhortantibus dedi,raro quicquam dicens contra eorum inter Pretes.Ego etenim a principio nullos eorum comentarios Romae habebam, cum libri mei in sia essent omnes.Sicubi igitur meminissem quod ab eorum aliquo dictum praue admodu esset, ut magnopere circa hanc artem exercendam laeda tur qui ei confiderit,id indicaui. etera autem o milia nullam aliter exponentium mentionem is cies mei ipsius iudicio dixi.Et hoc modo comen
taria a me in Aphorismos:in librum De Baeturis: re librum De articulis:5 in Prognostica: ec libruDe ratione ut Rus in morbis acutis: &Iibrum De ulceribus:& libros De capitis uulneribus: primuque libruEpidemiarum,hoc est, morborum ML sim grassantium scripta sunt. stea uero cum forte commendantem quenda reprobam Aphoris
mi interpretationem audiuissem,cepi cosilium et reliqua etiam mea quae quibusdam communica rem ita compositi, ut ad communem editionem respicerem,non ad illorum Qtum,quia me acce Perant,captum.Sunt autem lisc.Commentaria in
Secundum,Tertium,8 Sextum Epidemiarum librum scripta. Praeterea in librum De chymis, De alimento,De praedi stione, De natura hominis, De medico uulnerario:ex in librum de locis,aere, aquis:quem ego De habitationibus aquis, temporibus, regionibus assero inscribendum esse.Feci igitur in Aphorismos commetariorum
libros septe. In libros De fracturis, tres. In libroaPA
De articuIis,quatuor In Prognestica G Inl1hrum De in morbis acutis diaeta, tres quidem in eam partem quae citra controuersiam huius est: duos uero, in eam quae illi attribuitur. In librum De ulceribus,re illum De uulneribus cerebri: in utrumptibros singulos. Interpretationum porro in Primum Epidemiarum libros tres scripsi:& to iidem in Tertium. In secundum autem sex. In sextum octo. In Iibrum uero De chymis, commemtarios tres, quemadmodum in Urognostica: dc medicum uulnerarium:& librum Delocis, aere, aquis: quem ego de habitationibus re aquis, temporibus re regionibus inscribendum dixi. In librum autem De alimento,libros quatuor m- posui. Tum in libros De natura homini s, duos. Quibus iam ab lutis,cum audiuissem calumniari quosdam hunc librum, tanquam adesterinum, commotus stim aIios adhuc tres libros conscribe re:qui huiusmodi habent inscriptionem. Quod Hippocratem in alijs suis scriptis concordem habere sententiam, cum eo De hominis natura liahro,appareat.Denique ad Hippocrate Sc illi pertinent,De uiuendi ratione in morbis acutis,sec dum Hippocratem. Similiter 5 Expositio antia quarum apud eum dictionum Et Iiber contra Lycum,super Aphorismo,cuius initium est: Cresce tia plurimum habent natiui caloris. Item liber costa Iulianum Methodicum,deus in quibus Hippocraticos Aphorismos reprehenderat. Ad HippocratemWille libellus faciet in quo dissero, ptimum Medicum eudem esse Sc philo phum: qui libellus ob breuiorem titulum ijsdem uerbis
inscriptus est. De libris ad Erugistratum pertinentibus. cap. VII LIn primum quidem Erasistiati De febribus, comentarios tres scripsi. Post commentarios autem
de febribus,tractationis curatoris Erasistrati simic5mentaria.Ipsa uero curatoria tractatio, De Erasistrati mededi ratiocinationibus inscribit. Quinque autem commentariis illa constat. Sunt praeterea& De anatomia Erasistrati, libri tres. Et Dephlebotomia duo. Ad hos unus contra ipsumErasistratum,ct alius aduersiis eos qui Roms sunt Erasistrateos scriptus. Ad Erasistratum&ille libellus pertinet,in quo quaerimus, Num secundu na turam in arterqs sanguis contineatur. Similiter ocille De usu respirationis.Et tres De naturalib. pq tentiis:qui iudicium omnium eorum,quae ab Erasistrato inuniuersum de naturalibus operationiabus scripta sunt,continent. ἀDelibris quiad depti sipectant. cap. IX.
De Asclepiadis quo* dogmatibus libros octo scripsimus. Et alium adhuc lihellum De essentia animae secundum Asclepiadem,inscriptum,
De Isagoga Theodete comentarii quin .Dei bris Menodoti ad Seuerum, undecim. De Iibris lSerapionis contra sectas,duo.Informationes Em lpiricae. De Medicinali experientia. De Empiria lcorum controuersiis,tres.Contra obiecta ad con ltrouersias Empiricorii Sc Thesdae capit' com
37쪽
i mentarii tres In Menodoti ad Seuera l1brum, oral tio laseria ad artes. In libros Heraclidae de Empit rica seeta libri septem
l De Iibris ad Methodicos pertinentibus.
Methodicae sectar, sex. Contra obiectiones I l liani in Hippocratis Aphorisinos.l De libris qui ad Apodixes conducunt. cap. XI. Posteal omnes mortales in quacunΦ disceptati tione,& sua se demonstraturos,ec alios confutaturoS,Promittere solere,animaduertissem:nihil pri us,nem studiosius discendu mihi Demonstrativa theoria duxi.Quare mox philo phos nam illos docere eam audiebam,ut si quid aliud in rationali philosephiae parte docetur,sblere. eorum quos
instituissent dolorem, ob demonstrationu cupidi tatem, conceptum sedare, ne rursus uexet) roga ham,quaenam esset Methodus, quam do Rus ali quis,tum alterius disputationes Apodielicas ex acte dignoscere,utru uerae sunt illae uel in speciem quidem, instar adulterinoru numorum apparen tes, sed adueritatem collatae prauae: tum ipse uia uadam insistens, circa quodΦ eorum quae inu igari lent,ad inuentionem eius peruenire possit. Ob haec aute cum deinceps me & Stoicoria re Peripateticoru, illis teporibus celeberrimis man cipassem,discebam quidem Logicorutheorema etum alia multa,sed quae postea considerans inuti
lia prorsiis ad Apodixes inueni. Videbisnim in
ter illas,paucissimas eas esse quaestiones, quae uti litatem aliquam continerent,o ad potiundis pro
Mosito scopo conferre possent. Quinimo Sc cotrouersa ab illis plera*,nonnulla etiam naturali ratio ni pugnantia reperiebam. Quare profecto ad Pyx Thoniorum fere per praeceptores haesitantiam ecapse recidissem,nisi Arithmetics,Geometriae,Dia deicticaem cognitione, quibus ab auo etiam proa aroldesumptis,a patre iam ab initio institutus fue
ram,retetus essem Cum uero mecum reputarem
manifeste ueras esse Eclipsium praedictiones, Ho
rologiorum,Clepsydrarum*ins rumenta, quae , alia iuxta Architectonicen inueniuntur,satius a hitrabar typorumGeometricorumdemonstratione uti: maxime cum eos etiam philosephos qui Dialectices callentissimi habebantur,non inter se Olum,uerumetiam sibi3psis discordare uiderem:
quanqua ex aequo omnes Geometricas has apo dixes comendarent. de plenius etiam cogno
ui abstinendum esse ab illorum dictis, sequendos uero characteres illos & lineares demonstratio nes.Discrepare quide inter se dico in logica theo ria philo phos,Peripateticos,& Stoicos, ct Pla tonicos manifestis est: a seipsis uero rursus quosissi priuatim in sua.Et parua quidem inter Peripatetiacos discordia est,magna uero apud Stoicos et Platonicos inligit uolent in linearibus istis demon strationibus exerceri, cosuto ut in iis ipsi primum 1e instituant, postea uero nostrum legant De de monstrationibus opus,quindecim libris expedia um Scripsi autem & alia multa meipsum exerci etandi gratia:quorum alia quidem in incendio illo quo oc templum Pacis consagrauit,perierui: alia
autem amicis data, apud inultos adhuc integra,
i quemadmodum ocreliqua nostra,extant. Eorumi autem quae scripsi comentariorum quaedam ipse li amicis dederam: quaeda uero a domesticis furtimi surrepta, & euulgata si int, quae deinceps ab at si qui habebant,accepi.Quo quide in numero sunt,l Tres illi, in Aristotelis De interpretatione libra, i comentarioria libruct quatuor item in Priore De is logismis:similiter 8c in Pos eriorem,pari numeli ro.Inscribunt autem hos omnes fere hodie Re l l lutoriorum priorum:quemadmodum illos de de ll l monstrationibus, Resolutoriorum posteriorum
Ipse sane Aristoteles illoru tanquam de Syllogis
i mo,horum autem tanquam de Demonstrationesisi scriptorum meminit. In quos quidem utroL B que re nostra extant comentaria: sex in priorem lilibrum, quinque in posteriorem. Horum igitur
commentariorum nullum ad editionem scripse iram:quemadmodum necue sex illos in Theophra l. stilibrum quem De amrmatione 5 negationem lscripsit. Comentaria quo inprimit Eudemi Dei
dictionibus,antea es is mero tantibus,scripsera In decem uero categorias ipse quidem comenta ltiones nullas feci:ne 3 mihi,ne F alijs unquam ta- lle aliquod cometariolum paraui. Vnde cum post laliquando rogaret a me amicus quispiam in eum llibrum ad earum disputationum solutione,Gom- lmentationes, uti tantum 4s iussi quae a praecepto ire fuerant istum in librum praelecta: aut omnino similibus, ex aliorum comentarijs, sicuti Adrastic ec Aspasii erant Caeterum ct puer adhuc cum sim Patxe instituere isc, mihi post Logica theoriam Chrysippi re celebrium Stoicorum libros propo sitisse in illius tum syllogisticos libros comenta ria conscripsi. Quae ipsa quom postmodum apud
multos fuere,in Pergamo cum aliis quibusdam lu, cubrationibus, quae iuuenis scripseram,relic2a: a que per familiarem postea rogalibus quibusdam comunicata Qus uero ipse post tractationem De l, demonstratione elaborata latius scripsi cum in il lis breuiter essent dicta,nominatim haec stat. De requisitis ad demonstrationes, liber unus. De ist Propositionibus msin dictione demonstrationii Omittuntur,liber unus.De aequipollentibus pro i Positionibus, liber unus. De demonstration1bus D propter quid, unus. De numero syllogismorum,l unus. De exemplis libri duoDe inductione,liber
unus.De imagine,un'.De similitudine,libri tres.
De ex hypothesi principns. De generis,species,
eoruml coniugatorum significatione propria,si her unus.De possibili,unusDe eo quod multiplaciter dicitur, libri tres. De comunibus oc proprijs
arti unus.De implicantibus se ipsasorationibus, unus. De contingentibus propositionibus, unus. De syllogismis ex mixtis propositionibus, unuS
Quomodo discernenda sit negocialis quaestio at nominis 8c significati quaestione, liber unus. Dei Clitomacho,eius p demonstrationum tutioni
huS.De communi oratione,libri duoDe optimo docendi genere, contra Phavorinum. Pro Epicteto contra Phavorinum, unus. Deusis syllogismo
38쪽
s1 DE LIBUT PROPRIIS rum.De ussi in syllonsinos,theorematu libri duo. A duo.Et alius quidam,qui aliter editus est. DeHipDe optima secto liber unus.De nominum rectitu Pocratis Θc Platonis dogmatibus. dine,libri tres.Ex his qus sunt,unum quod* Sc. XIII I Dei pectantibus ad Aristotelicam philonum esse & multa. Quod ad opposita unu et idem sephiam. Comentariorum in librum De interpreex neces tate consequi impossibile sit, unus. De tatione,libri tres. In priorem analyticoru posteri demonstrativa secta,unus.De ui oc contemplatio rum,libri sex:in posteriore quin*. In decem prae De Logicae, unus. Dialogi ad philosiophum, prae dicamenta,comentaria quatuor.In librum Theo sertim eum qui est de comunibus notitus. Contra phrasti, De assirmatione negatione comenta eos qui omnem calumniandi occasionem ex ue seria sex. In librum quot quid F modis dicatur,com his aucupantur,liber unus. De artium constitutio mentaria tria.Ιn librum an primu mouens immo ne,libri tres. Compendium Demonstrativae theo hile. In librum De dictione Eudemi,libri tres. Deriar,unus. De discernendis dogmatum controuex demonstrationibus propter quid, unus. De con
sis. Quod separari a prima substantia quantitas tingetibus propositionibus, & syllogismis, unus. non possi liber unus. De demonstratione per imo De syllogitais ex mistis propositionibus, unus. possibile,unus. De hs quae sui causa sut,unus. De De fallaciis quae in dictione consistunt. nominiso significatorum quaesi ione. π v De his qus ad Stoicoruphilosephiam per VII Quaestiones autem Moralis philosephiae, I tinent. De Logica meoria secundum Chrysippst, quantu mihi uidebatur, infra scriptis libris expo- libri tres. Chrysippi Syllogisticae primae, libri tres. vii. De suis cuil passionibus & uiths dignoscen i Secundae, unus. De Logica facultate 8c theoria,
dis,libri duo. De moribus, quatuor. Contra Pha, septem. God Geometricae resblutiones praestatavorinum pro Socrate. De indolentia,unus. De ει tiores quam Stoicorum,liber unus. De usu syllo ne philosophiae, unus. De congressu auditores o- gisinorum, unus. De usu theorematu in syllogici stentantium,unus.De submisse legentibus, unus. mos,libri duo. l De poenis & peccatis exaequandis,unus Decon XV I De spectantibus ad Epicuream philos, i solation unus. De diatriba in aula Marci, contra phiam.De felici beata uita secundum Epicurii, Bachidem Cyrum, unus. Quale genus cogreD libri duo.De uoluptatis secundum Epicurum de sonis obseruari debeat in Dialogis,unus. Contra iactu,duo.Quod effectiua uoluptatis imperfecte li forenses rhetoras, unus. De uoluptate ec dolore, ab Epi ro sint expresia, unus. De uoluptuarial unus. Deus quae unumquod p uitae propositum secta.Num Philologia morum studio conferat,u consequunt,unus.Concionu contra sectas,unus. nus.Deillis qui sephistis conuersantur,unus.M l De concordia, unus. De pudore, duo libri. Con trodori epistola ad Celsum Epicureum. Epistolai Cionum contra adulatores, duo. De calumnia: in Pudentiani Epicurei. quo de priuata uita tractaturi Cronisti septe,in c XVII Quae comunia Grammaticis ec Rheto uno uolumine.Cocionucotra sectas habitaru sub ribus. De uocabulis Atticorum scri piorum,dibri Pertinace,unus. Quaten' sit honor et gloria apud xlviij. Forensium apud Eupolidem uocabulor
i uulgus persequenda. De testamentis condendis. libri tres. De forensibus uocabulis apud Aristo i mii I De pertinentibus ad Platonicam philose Phanem,libri quinque. Forensium uocabulorum Phiam.De secta Platonica, liber unus. De medice apud Cratinum,libri duo.De exemplis uocabulo dictis in Platonis Timaeo, libri quatuor. Ad ami- rum Comicis propriorin unus. Num utilis iis quicos, siue Plato. De propriis suis placitis,libri tres. erudiuntur lectio ueteris Comoediae. Contra illos De Logica theoria secundum Platone. Compei, qui incessunt soloecissantes uoce, libri sex. In aliis δή dialogorum Platonis, libri octo. De egresso septem.Electus Atticorum,in uno De perspicui nibus quibus in Philebo Plato usius est, unus. De late obscuritate. Num idem possit esse animae partibus re potenti3β,libri tres. Quod ania Criticus & Grammaticus,
mi mores temperaturas corporis sequantur, libri liber unus. ARGUMENΤA CAPITUM LII ELLI DE ORDINE LIBRORVM
suorum,quem ante illum de libris propriis scripsit, ut appare iri fine capitis F.
Cap. I. De libris suis in genere, *pleriet eorum scri D Exacta scientia Screeta opinio quid differant. III. pti sint uel in amicorum gratiam,vel ad introducendos Quod primum legi debeant libri ad introducendos in
tantum,non eo animo ut in publicum prodirent. uur scripti, ut sunt tresisti, Deseeta, Depulsibus, Deos si inconsiderate plerio medici philosophi, alii alias se hus. Deinde anatomicae administrationes. De faculta ctas sequantur. II. Quod in libro suo de optima secta . ltibus naturalibus libri 3. Anatome mortuorum, Deana rationem ostenderit, qua quis utens in quavis scientia i tome uiuentium libri a. De dissensione anatomes libri haeresin statuat optimam: item qi demonstrandi scienκ a De thorace pulmone libri 3.De causis respirationistia,&animia prauis affectibus uacuitas necessariae sint libria. Devoce. De motu musculorum. De elementis: illi qui uel ipse inquirere uerum, uel ab alijs dies a recite de quibus plura cognituru remittit ad lib. 13.de demoniudicare uelix bidem se ostedisse. Contradicetes nura stratione, quintu ac sextude dogmatib. Asclepiadis. lam omnino demonstrationem esse: Salios,omnes natu i Depurgantiu medicaminu facultate in libro proprio, ra demonstrandi ratione tenere. Quod liber de demon- & in libro de elementi S secundu Hippocrate. De tempestratione primu legendus sit homini ingenioso: nisi quis ramentis libri 3. De facultatibus simpliciu pharmaco tam candido Sc perspicaci fuerit animo, ut etiam abso rum. De copositione pharmacoru, lihelli tres.Deopti
39쪽
tunatus & ingenio 8c educatibne a puero sit, Ac insuper assidue exerceatur quae omnia Galeno contigerunt)ut in philosophia simul Se medicina excellere possiti. VI.. De libris 4s.quos de Atticis nominibus ordine literaγ lrum conscripsit: non Quellet omnes loqui Attice,cum treru cognitione longe praeferret, sed propter plurimos sui temporis medicos Sc philosophos noua Graecorum inominum significativa introducentes.Postremo memse l. nit libri de uocabulorum rectitudine propter illos Perperam utentes scripti. Perie,inioru argumenta satis tractantur etiam in libris de sanitate tuenda. IIII. De comentariis suis in Hip/pocratem:&alioru,ut Pelopis,Numesiani,Sabini,RH lfi Epliessi,quae praesert aliis ruidelicet Quinti θἱ discipu=llorum eiuS 8c Lyci commentariis. ea enim reprehenditii Quod Satyrus omnino is uatur intu, Ephicianus luero Quinti quaedam immutauerit secundu Stoicorulopiniones. U. De libris suis Ibgicis.Et libri dede/Imonsi ratione sufficiat illis,qui ad medicina tantu recta 3spirant:reI1quis etia alios legedos essemisi quis ita for
LIBROR UM SUO RV Μ LIBER AD EUM
GEN PANV A1, A IOANNE FI CHARDO FRANCO FOR- d1ano latinitate donatus. E c T E tu quide miEugenia H B aliam quamcu* artem constitueret.In eo uero It
ne facis,qui libellum a me,or bro dictum demostratumin est mihi id cuius pamdinem caeterorum qui scripti l lo ante mentionem feci, Demonstrationu primu sunt mihi librorum exponen l l esse peritum illum debere, quicunm sectarum re tem efflagitas. illorum nancFl l ctus esse iudex cupiat.Nem tamen hoc unum sus omnium nem scopus idem, i l fici sed ei affectiones praeterea quatenus amantnem uis, nessi tractatio eadel l : aut oderunt sectas eum exuere conuenitriae uel es Etenesm quosdam ut nosti l l ti multi, circa illas excaecetur. Qui enim sepositis amicis me id rogitantibus talpseram, eorum mOdo captum coniiciens: quosdam uero tantum in troducendis adolescentibus destinaueram. Mihi autem neutrobi fuit interim proposito,uelle istos nostri seculi hominib. edere,ct ut ad posteros sex uarent: uideba nec eos admodu,quos iam ante emiseham,curae multis esse. Admirant enim nunc
alii alios remedicorum, & philosephoruilicet illi
nec suam ipserum professionem ullam ire demonstradi scientia satis tenean aut sal saueris discernere sermonibus nouerint: admirantur tame, uesquod patresipsis fuerint empirici,aut dogmatici, aut methodici:uel qudd praeceptores,uel quod a i micos habeantiues denim,quod maioris eos in urhe gloriae existimationis sectae sitae nomine esset uideant. Sic in philosephia quo , alius aliam obi causem sibi aliquam sectam eligit: Platonicis,auti Peripateticis, aut Stoicis, aut Epicureis sese adiunt gens. Et hoc tempore, ex quo successiones etiami esse coeperunt sectarum, eam pleri profitentur,l indeq; se cognominant, unde alunt, maxime qua
j alia uictus quaerendi facultas ipsis non sit. Quare li cum ipse sic mihi perstrasissem, ne si ipsas quidem li nuncmusas librum stribere cotingeret, acceptis li rem multo futum illum, uel indoctissimi alicuius li hominis seriptis: cupiebasanermearu lucubratio itu nihil in uulgus editu Quando uero apud mes lj tos iam illae extabant,me inuito adeo, quod qui li dem seis) de caetero quic* comentationu mearinil arauatim profecto amicis impertiebam. li Destini quaedam. lII Compulsus irain sum ab his, ut Itbrum Deo his, uel iuxta demonstrativa Methodum inuesti uegabit ueritatem, uel de aliorum dictis iudicabicis demum selus eam, quae est optima, Sectam inue 'niet. Nosti uero octu, quam ex medicis philoi Phis* multi, cum demonstrativa Methodii nihilaexercuisse coarguantur,in contrarias uias deflexerintiquibusdam ex his Apodixim omnino negantibus, quibusdam uero adeo cocedentibus, quocletiam natura eam omnibus usi eo nota dicerent,
ut ne ue distiplina ad hac,necy exercitatione opUS habeamus. Quibus quis tandem respondere dignetur, eo stuporis deuenientibus Sed hic aliquis forte illorum ut sent pleri audacissimi, praese timin ηs pronunciandis quae maxime ignorant)maiore in me audaciam esse dicet. Quo igitur ne que ipse haec audiam, nem apud alios defendere me necesse habeam, cogito iamdudum nihil ueste librorum edere. Verum cum illi, quos amicis de i stinaueram, ad plures iam peruenissent, cogebat sane necessitas, propter eosdem de optima quo.
Secta comentari. Eius autem tractationis causa in
eo tum mihi libro satis dicta es Hos igitur si quis omniu primos legere uoluerit, recte prudenterfecerit. Quod si persitasus his ille, ante* disciplinam iudicium. Sectarum omnium cosecutus sit, Demonstrationu etiam peritus esse cupiat, habet De demonstratione tractationem,a nobis destri piam. Ex qua ille si nomethodos Qtas percipiat, sed secundum eas etiam se in omni rera 'lua exer ceaqueritate inueniet. Quod siet,si 8c eius rei stu diois accedat, neqν temeraria assiectione sibi alia quam deligat:eorum instar qui in Equestribus Iu ptima Secta conseriberem. Non quidem qualerii l l dis diuerserum colorum studio, citra rationem cla . l l cunt .Idem uero hic, i quos sipra comemoraui, aggressus fuerit, abis negocio, quae uel uere illis cognita,uel sal fuerint recepta,discernet.Quare nostrorum quidem librorum, unum hoc initium esse lectionis debet illis hominibus,qui oc natura iam antea si eriorum medicoru philosephorii. multi scripserant,suam nominatim Sectam extol lentes,laudibusq; uehentes: sed quo eam sela de monstrarem uiam, qua quis insistens, optima se l
etam uel admedicinam, uel ad philosephiam,aut l
40쪽
DE ORDINE LIB to RVM svo Rr M ssdociles,& s1oqui ueritatis sint studiosi. Porro au A gere,conuenienter,nec sine ordine id fecerit.Par tem citra hoc siquis&nostram ipserum uitam ec ut quidem stini illi tres libelli,di amicis tantum fieclara artis huius fae a,quae forte apud aegrotos de exigentibus conscripti, ab illis uero in plures de signavim, fuerit expertus,ut sit persuasus uel ex a- inceps euulgati.Nam re eorum facultatem in tra nimi mei moribus,nem inuidia,nech contentione diatu sanitatis tuendae expedieram, qui differen ne 3 temerario quodam amore quo erga Se fiam tiam constitutionis corporis nostri complectitur aliquam sim affectus, agi omnia: aut ex operibus Hic desiderenturiniata. deni in meis circa hanc artem mihi elaboratis, ut I II I Habebis praeterea 3c nostros in quaedam dogmatum ueritati respondent, et1am praeter A- Hippocratis Comentarios. qui quando iam par podie icam illam contemplationem poterit sane tim scripti sunt, etiam reliquos adiicere tentabo. is librisnostris iuuari.Et quanquam id non perex quod omnino quide si uixerimus, net. Sin autem actam reru cognitione ista enim solis illis demon o morte praeuentus, antequam utilissima uiri illius strationibus paratuo per opinione tamenrect m scripta exp0suerim,uita eXceda,habebunt tamen consequetur qua de ueteribus merito dictum est, studiosi eius sententiam,haeac, ut dictum est,ope nihil illam ad operationem esse ipia scientia infe Mora: una cum iis quae nunc extant,comentariis. At
riorem,licet ei legitimum illud,solidum absit. B que utinam Pelopis mei prsceptoris,& Numisia MI Leget igitur is illa primis omniu, quae sunt ni pauca enim illorum ab interitu adseruata sunt Introducendis scripta. I seruuidelicetDe Sectis, Ec praeterea Sabini, Rufi Ephesi inHippocra qui eo etiam titulo est inscriptus,De sectis pro In- tem interpretationes omnes haberetur. Quintust troducendis. Et illis, De pulsibus pro Introducen autem, eius p distipuli, uiri illius sententiam non dis.Tertio, De ossibus librum, ec ipsium Introd. Plane: sunt assecutuunde factum,ut in suis expotacendis inscriptum: qui inter Anatomicos primus tionibus multoties aberrarint. Lycus aute repre est.Eum igitur ante alios aggrediatur,qui ad Ana hendit quo F nonnunquam Hippocratem, mei romiae cognitione studet peruenire. Tradit enim daciiw illum cuius tamen non intelligit dogma is omnes in Anatomia apparentes particulas:cu- ta) arguitinota enim passim eius Cometaria suntaluset magnitudinis,situs, formae, cohaerentia co- Noster uero praec tor Satyrus nam huic primo loris, ei societatis adinvicem sin ostendit. Qui aut couersati sumus, postea uero Pelope audiuimus etem in Anatomiarum inspectionibus exercitatus non easdem Lyco Hippocraticorulibroris opo fuerit, earum deinceps Oeerationes discet, alias sitiones faciebat. Confitetur uero Satyrus diligenquidem Naturales, tribus a me libris expositas,& tissime se Quinti dogmata obseruare,adeo ut nec De potent is naturalibus inscriptas:alias uero c addere quid illis,nec demere uellet. nam Ephicianimales dictas, in al1is pluribus a me tractatas. nus aliquanto etiam magis ad Stoicoru ritum cO Quas praecedit liber De Anatomia mortuorum. cessit. Nos aute cum postea audiuissemus, primo Hunc autem duo sequuntur, De sectione uiuo Satyrum Quinti interpretationes recitantem: de xum. Et eos ruinis alii duo, De sectionis cotrouer inde quaedam etiam Lyci Iegissemus, utrunm re sa. Post hos sunt tres illi,De thorace 8c pulmone. probauimus, ut qui Hippocratis sententiam non Vnus item De causis re irationis. Vnus etia De exacte perceperitimelius enim Sabinus re Rufus
voce.Ex hoc genere sui libri quom De motu mi senserunt. Quod facile quide iudicare poterit quisculoru. Eiquae De uocabulis tradidi.Et uero qus in nostris fuerit commentari s praeexercitatus:ex De demonstratione elemetorum traduntur, non quibus Sc quae bene rectet dixerint, α ubi lapsi omnia sum in libro executus, sed quatenus ipse fuerint cognoscet.
Hippocrates uis fuerat. Quod si quis absolutim V Sed de exegesibus in Hippocratem iam satis
mam elementorum corporis nostri cognitionem dictum: quare ad reliqua nostra uolumina,que aurequirat,tegeda sunt illi quae in decimotertio D rem logicam pertinent,pergamus. Ex illis autem, monstrationu libro,*in quinto oc sexto De Ac tibi quidem, mi Eugeniane, re quotquot uni me clepiadis dogmatibus,a nobis exposita sunt Prae D dicinae studenheaquς Dedemostrationibus scri terea quae De purgantium medicaminum poten Psimus,sufficere possunt: aliis autem quicunquetjs s psimus. Disseruimus etiam quaedam in eo Philosophiae se addixerunt,caetera quo legenda quem De elementis secundum Hippocratem inta sunt. Nisi si quis fori sie utrasque, ec medicinae rescripsimus,cometario.Seorsim denim in alio quo philosephia theorias,comode benech possit per dam libello ea de re tractauimus. Post librum iis distere,eum uero Θcingeniosium,&memorem,ecro De elementis secundum Hippocrate, sequvnia laboriosiam esse oportet: praeterea eam sertitu fetatur De temperaturis,libri tres Et eos rursiis tracta licitatem,quae nobis contigit,qui si in patre docti,tus De simplicium medicaminum facultatibus. arithmetica,logica, grammatica. sumus institu Hunc autem alter ille De compositione medica ti:in hisin humanioribus disciplinis, usip ad aetatis
mentorum tradiatus. In prioribus igitur, de pro annum decimumquintia enutriti, ad diale Ricachi Prio cuiuslibet indicio,in posterioribus autem de ab illo contemplationem,ut soli deinceps philoso Pharmacorum compositione disseritur. Si porro Phis uacaremus, poducti sumus. Annum postea squis post duos illos, aut tres, uoluerit 8c eum De decimumseptimum agens,claris insomniis patris loptima constitutione corporis,'De bona hahia monitus medicinam sum aggressiis,cum Philoid' i ructae, re Demaequati temperatura libellum le- phia illam colungens. Talem uero est mς'ma l