장음표시 사용
81쪽
nostri damnant et ipse tamquam ignominiosam abscondere studuit. egotium Antonianum dico, quo partem praedae, quam raptum ibat ille qui antea in consulatu collega fuerat, sibi pepigisse et post longum tempus accepiSse videtur: Libertum ego habeo Sane nequam hominem, Hilarum dico, ratiocinatorem Et clientem tilum. De eo mihi Valerius interpres nuntiat, ityillusque e audisse scribit haec esse hominem cum Antonio; Antonium porro in cogendis pecuniis dictitare partem mihi quaeri et a me custodem communis quaestus libertum esSe miSSum. Non sum mediocriter commotus neque tamen credidi, sed certe aliquid sermonis fuit. Otum in VeStiga, cognosce, perspice et nebulonΘm illum. Si quo paci potes, ex istis locis amove ad Att. 1 12.2).Τeucris illa lentum negotium est, sed tamen est in Spe ib. 13.6). σκρις promissa patravit ib. 14. T). V Quod quamquam nos Cicerone indignum ducimus, aequalibus non aeque turpe viSum St, qui Brutum admirati sint etiam postquam eius gratia in Cypro OveS non tonderi sed deglubi vulgatum est ad Att. 11. 8). Neque Ciceroni causa erat cur, si ab Antonio e provincia quaedam acciperet socium depilatoris se putaret, nam ipse quoque licet integerrime provinciam administrasset, ex Cilicia ad sestertium bis et viciens ad Att. X l.2 sibi comparavit. Omnibus hisce Onsideratis facere non possumus, quin Marcum Sincerum
iudicemus ubi Quinto fratri se iactat ipso genere pecuniae beatissimum V ad Q. D. I 3.6). Quid autem Drum annum permoverit VL 384-382) ut quasi
incriminans diceret, eum ducendis uxoribus Se itaSSe, hoc addens und mi de ersten Gemali linu war er Se hi lange verbunden' equidem non intellego. Τota matrimonii historia, iam praesertim divortium iam instaret luce clarius indicat inter coniuges communionem bonorum DO Qxstitisse et erentiam res suas per procuratorem suum Philotimum administrasse neque, ni Si Summa neceSSitate coactam, viro quidquam impertiisse Cf.
Schmidi . I. 1 p. 475 180). Ceterum de pi familiaris historia plura rum an disseruit V 382-401), qui in hac re plus etiam quam alibi iniquum in Ciceronem
prodit animum, nec non Bruckner, OiSSier, Schmidi nos quae ad exilii tempus pertinent recensebimuS.
Cum aqua et igni Ciceroni interdictum est e lege bona eius publicata sunt Dio 38. T. ). Clodius e poenam reddidit graviorem, quod domum tamquam ostis
publici solo aequavit, aream, ut olim Manlianae O-mUS, On Secravit villas - , ocellos Italiae ' ad Att. XV 6.2) - diruit. Quae mala cum Ciceronem acri dolore afficerent, tum eo tempore molestiSSima erat pecuniae praesenti inopia. Nam magna par rei familiaris cum constaret ex rebus, qua moveri non POSSent,
nulla data vendendi facultate ad usum nihil proficiebat. Variis igitur modis sacultates sibi compatare opus fuit. Pecuniam Quinto fratri cibaria in tertium provinciae
annum destinutam iam ante damnationem sibi numerandam curaverat, interposita cum quaestoribus degenere nummorum disSenSione riScripSi ad quaestores
82쪽
urbanos de Quinti fratris negotio vide, quid narrent, ecquae spes Sit uenarii an cistophoro Pompeiano iaceamus adisti. II 6.2J. QiiaeStore autem, quaeSD, Dum etiam de cistophoro dubitanti iam si aliud nihil erit cum et imus omnia experti ego ne illud quidem contemnam, quod extrennim est lib. 16.4 VJ. Magnam
partem erogaverat, sua quOSdum Prum Pere conatuSesse videtur ut Romae manere OSSet uod Supererat Secum Sportavit et expendit, is uod scribit ad
fratrem I 3.7): Qua re quid ad me scripsisti de
permutatione Quasi vero nunc me non tuae sucultates Sustineant, qua in re ipsa video miser et Senti quid Sceleri ad miselim cuin tu de visceribus tuis et filii tui satis acturus sis suibus debes, g acceptam ex aerari pecuniam tu nomine frustra dissiparim. ' Partem vero debitoribus fratris donatat, reliqua ad Severterat: -Sed tamen et M. Antonio quantum tu Scripsera et Caepioni tali tum dem solutum est; - mihi ait id, quoi cogito, hoc, quod habeo, aitSest; Sive enim reStituimur, sive desperamus nihil amplius Opus est. V Non tamen
exul egebat quia et res familiaris et fides Attici, C. Ateii Capitonis, C. Rabirii 'ostumi pro Rabir. T. Vid. cap.
de amicis ei praesto iunt: Notae tibi sunt varietates meorum temporum. In omni genere et Onorum et laborum meorum et animus et opera et auctoritas et
gratia, etiam res familiari S. C. Capitonis praesto fuit et paruit et temporibus et sartunae meae V ad . ΙΙΙ2 3.2). Quod sucultates tuas ad meam salutem polliceris, ut omnibus rebus a te praeter cetero iuver, id quan- .
tum sit praesidium, vide intellegoque te multas partis
meae Saluti et suscipere et OSSe SuSi inere neque ut
ita suciaS, Ogandum esse ' ad Att. I 20.2). epos Attic. 4 etiam narrat Atticum Ciceroni ex patria fugienti sestertium ducenta et quinquaginta milia Onasse V, de quo Ono Cicero silet. Ipsius inimici rebus deletis Clodius seminam aggreS-SuS St, fortuSSe Suspicatus eam OSSidere et retinere quae revera Ciceronis essent i). Ante tribunal iureiurando eum adegit, Sua SSe, quae Secum haberet.
Haec interpretatio unica est quam intellegere OS- Sum. -Ego maXim cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad tabulam Valetiam ducta ESSΘS. Hem, ORlux, meum deSiderium, unde omne opem petere Solebant, te nunc, mea erentia, sic vexari, sic iacere inlacrimis et sordibus Idque fieri mea culpa, qui ceterOS Servavi, ut nos periremus t V ad s. XIV 2.2). serentia vero animo Obfirmato haud quidquam sibi ei ipi passaeSt. Cum autem reditu ageretur mariti Sumptibu non pepercit neque dubitavit quidem praedia Sila vendere, ut pecuniam haberet praesentem, qua Xuli cari Samiuvaret Cicero vehementer restitit sollicitus de vitae condicione quae sili suo futura esset, Si poSt perditam Suam Tortunam aerentiae quoque dilapidata esset reS1 Non video cur verum Sse non OSSit ἔim OnSulto HB dixisse quae Ciceronis iant, ne perirent. Si ii id conicere licsti, liscidi ii in post reditum inter conitiges natum ita ex Illicare posSis ut suspiceris Terentiam bona, illiae Sua diXisSet Sua manere maluiSSe.
83쪽
familiaris: alii id doleo, ita impensa acienda est, in eius partem te miselam et despoliatam venire. Quod si conlicitur negotium, Omnia consequemur; in eademno fortuna premet etiamne reliquia tuas miSera proicies' Obsecro te, mea vita quod ad Sumlitum attinet, Sine ali OS, qui possunt si modo volunt sustinere ad s. XIV 2.3). Quod ad me, mea erentia scribis te vicum vendituram, quid Obsecro te, - me miSerum i quid futurum est et si nos premet eadem sortuna, quid puero misero fiet Non queo reliqua scribere, tantavi lacrimarum est , neque te in eundem fletum adducam tantum scribo: si erunt inimici amici, pecunia non deerit; si non erunt, tu efficere tua pecunia non poteris ib. 1.5).' In qua re recensenda memores Simus in Summis miseriis, quae maxime hominum animo ad ObruSSam exigunt, et patrem illi et uxorem mariti amore permoto ea condonaSSe, quae uterque Summa Sibi utaret Oratorem Spem recuperandae gloriae, erentiam nimium pecuniae amorem quod vitium in ea maXi
Plus etiam quam facultates Cicero domum amiS- Sum conquerebatur quam paucis annis ante grandi pecunia emerat ad L V 6.2 emi. . . domum HS XXXV. : In univerS Salute, si ea area sc Pyrridi modo nobis reStituetur, inerunt Omnia, ex quibus nihil malo quam
domum ad Att. III 20.23. Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus, si illa nobis erit restituta ad s. XIV 2.3).V Palatina scilicet habitatio insigne ei dignitatis videbatur et
nobilitatis, qua amissa denuo homo novus sibi visus est. Opes autem exilio, Si non funditus perditas attamen graviter imminutas esse, quod per se iam intellegitur, Cicero dicit ad Att. Ι 3.G ore familiari comminuti sum USU.
O fi lii m narravimus fratre mortuo heredem ex RSSE suctum Sse patriS, qui censum Senatorium OsSidebat, id est, quod minimum erat, decies sestertium filius enim lato clavo Ornatus Si
Induiturquo umeris cum lato purpura clavo.
Tr. IV 0.29)Cum nusquam vestigia Occurrant hoc patrimonium dissipatum fuisse atque verisimile sit tertiam Saltem XO- rem unde familiam sustentaret habuisse numquam enim maritus exul de eius vitae condicione sollicitus videtur, cum suis fortunis imminet periculum), ante exilium poeta pauper non erat Bona autem, quod ad decretum perniciosum principis attinebat, Salva erant, nam relegatis secundum rimam Augusti institutionem supra p. 77 iura civilia relinquebantur. Itaque dum deportatus nondum fuit, Ovidio rebus suis nihil timendum erat. At paulo postquam in exilium miSSu est, delator, quem Ibiti Ovidius appellat, Operam dare coepit, ut etiam bona adimerentur. Quod illum fecisse Merkel Prol. ad Ibin p. 396 sq. fortasse recte Suspicatur ratione ea inita, ut accusationem legitimam lege maiestatis minaretur. Hoc probant
Mequo reum dempto fine cruentus agas;
84쪽
Latrat et in toto orba canina soro.
Ib. 232)Fecisse id autem potest . . . lucri cupiditate Sive perpetuis Minis suis ab Ovidii uxore et amicis silentii mercedem Xtorquere Studuit, Sive quod hodie ignoramus, leges Iuliae maiestatis lauto post Ovidii relegationem introductae praeter illa de accusando novata, quae legimus Digg. 48.4 T etiam accusatori praemium et partem bonorum damnati addixerint; probare hoc videtur vel Su SNoo mihi dotractas possidet alter opes; Τr. IV 4.46ὶ Tac. nia. I 4 a. 45 . Chr. n. Granium Marcellum, praetorem Bithyniae quaestor ipsius Caepio Crispinus maiestatis postulavit, subscribente Romano Hispone qui formam vitae iniit quam postea celebrem miseriae temporum et audaciae hominum secerunt . II 32la. 16: Bona Scriboni Libonis crimine molitarum rerum novarum accuSati inter accusatores dividuntur . tutest illas leges quas iberii imprimis instinctu latas paene certum Si animum addidisse Ibidi putaverimuliquid in Ovidium minandi parandi, et Si puS SSet, audendi. Nimirum lex Iulia posterior quae perduellionem maiestatis crimine iistinxit, illam saltem aquae et
ignis interdictione vindicavit Ovidius qui sine iudicio relegatus fuit, dubium non est, ii in perduellioni reu Ssfieri denuo et lege Iulia bonis privari potuisset. ΙpSe:
Quid loquor a demens ipsam quoquct perdere Vitam, Caesaris offenso numine, dignus eram.
Tr. V 10. 5 sq.)Vides non eum ignorasse, quid patri illi patria o vel Eius vicatio therio, vel denique iis, quibus hic laveret, lege Cornelia in se licuisset. Hactenus Merkel. Ibi conata perficere non potuiSSecum loco a uir De Dii citato Τr. IV 4.ω demonstrant
Omnia, si nescis, Caesar mihi iura reliquit. ib. 9. 11)Nec mea concessa si aliis Ortuna. Τr. V 2.57ὶ Nam, quod opes teneat patrias, quod nomina civis, Denique quod vivat, munus habere dei. ib. . 21 sq.)Nec vitam nec pes nee ius mihi civis ademit. ib. 11. 15)Qui nostras inopes noluit esse vias.
Αddita a Sexto Pompeio praeterea vitae quoque multa tuendae Munera, ne proprias attenuaret opes.
85쪽
Feminam in defend0ndis mariti rebus rem bene gessiSSe Supra iam dictum est, neque amici, de quibus infra exponam eum destituerunt. Maior igitur pars opum exuli conservata Si quamquam eas iter Omo et comitum fraus in itinere attenuarunt:
Ne tibi do ario statuam, Germanice, templum Marmore carpsit pes illa ruina meas.
Quid reseram comitumque nefas famulosque nocentes pIpsa multa tuli non leviora fuga.
Recta fides comitum poterat mala nostra levarΘ; Dilata est spoliis perfida turba meis.
ex . ΙΙ 7.61 sq. in Itaque pauperem Se dicere potuit, comparatione scilicet cuni Stat pii Ore instituta, cum coniugi quoque acultates ei praesto SSent:
Fortuna est impar animo, taliquo libentor Exiguas carpo munere pauper opes.
ox . IV 9. 12 sq. J, verumtamen inter mala, quae Ovidius perpeSSuS St, egestas non fuit, et in hac quidem re Cicerone et Seneca fuit felicior. De opibus Senecae ante exilii tempus hoc unum notum St, matrem patrimonium eius satis amplum
nam locupletem se ipse appellat administrasse et auxisse: -Τu silia familiae locupletibus liliis ultro contulisti. u patrimonia nostra sic administrasti ut tamquam in tui Iaborares, tamquam alienis abstineres '
ad i. m. 14.3). In exilii causis aperiendis licet Seneca parcus sit admodum, Sunt tamen quae dubitationem mihi riniecerint, ram vulgata Opinio Die penbroch p. 58 sq.), Senecam bona non amiSiSSe salsa eSSet. Supra iam p. 22 ann. 4 probare conati Sumus Senecam a delatore invido expulSum esse. Id genus hominum numquam gratis Osficia Sua praeStitiSse et semper in bona rei involasse tota imperatorum mistoria vincit neque QSt, cur arbitremur in causa Senecae non ita sactum esse. Sed alia argumenta esse videntur firmiora. Ad Matrem scribens in paupertate nihil mali esse, de se haec addit: Quod ad me quidem pertinet, intellego me non opeS, Sed occupatione perdidisse' ad . m. 10.2). Polybium tamquam S expertus admonet: Mihi crede, is beatior St, cui fortuna Supervacua eSt, quam iS, cui parata est. Omnia Sta bona quae nos SpeciOSased fallaci voluptate delectant, pecunia, dignitas, potentia aliaque complura, ad quae generi humani caeca cupidita Obstupescit, cum labore possidentur, cum invidiacon Spiciuntur OSdemque ipSOS quo eXOrnant, et Pe-munt. Ilu minantur quam prosunt ad lol. 9.5). Cum gratias agit Claudio pro mitigato Supplicio, tantum de vita data loquitur, silet de boni conceSSiS: Deprecatu S S pro me Senatum et vitam mihi non tantum
86쪽
-Αd tempus relegatis neque tota bona neque partem
adimi obere rescriptis quibusdam mani Statur reprehensaeque sunt sententiae eorum, qui ad tempus relegatis ademerunt partem bonorum vel bona, Sic tamen, ut non infirmarentur Sententiae, quae ita sunt prolatae. VErgo mihi quidem persuasum est Senecae rem amiliarem publicatam esse verumenimvero iunci causam Corsicae eum sine asse fuisse et iis rebus, quae ad
vitam sustentandam neceSSariae Sunt, carui SSe non credo,
nam pSe, Ut opinor, de se alia inedicat: Me quidem quotiens ad antiqua exempla reSpeXi, Rupertatis uti solatiis pudet, quoniam quidem eo temporum luxuria prolapsa St, ut maius viaticum exulum Sit, quam olim patrimonium principum fuit ad . m. 12.4). Quae tamen non prohibent, quin fuse de exulum paupertate
philosopheturi Cum Seneca rediit, bona ei reddita Sunt, ut grippinae et Iuliae Gaio mortuo Di 60.4 Suet. ero )vel Saltem damnum pensatum est, nam Statim in magno denuo fuit splendore.
Et Saeculi mores et virorum condiciones diversae fecerunt ut quam maximum inter Ciceronis, Ovidii, Senecae amicos inimicosque esset discrimen Cicero in re publica libera nullo se inferiorem putabat itaque tantummodo a paribus auxilium impetravit atque tamquam OStes, non tyrannos, inimicos Suo Odit neque quisquam fuit quem aut leges aut unius arbitrium vetaret ne Ciceronis amicum Se profiteretur. Ab amicis autem XSpectat, ut pecunia se iuvent cum ad rem familiarem tuendam tum ad suffragia populi et gladiatorum manu emenda, quibus modi rem Suam in melius redigerent inclinatis enim partium studiis reditum effici posse putabat. Quae secum sentiret de amicorum in Se animo, morae impatiens et ignominia sibi
illata exacerbatus, in epistulis ad Atticum, ad erentiam, ad Quintum enuntiavit quae post reditum publice
87쪽
de animo suo grato innotescere volebat, in orationibus legimus; quae revera illi iraestiterint ec temporum historia partim ab ipso Cicerone obiter tradita, novimus. Ovidio, quamvis minime ignobili loco nato, longe alia condicio eras. Illi neque re publica gerenda ulla
auctoritas erat neque spes ulla Ialutis nisi ex unius principis misericordia. Manes igitur ut captent amicos monet, qui tyrannorum metu nondum Ort e parte saltem iideles poetae permanserunt et OS paucorum annorum intervallum litteras ab infelici exule nominatim datas nemo fere recusabat. Epistulae, partim ad eos datae, quorum nomina magna' poetae exiti fuerunt, sed quibus praesertim spes eius nititur partim ad Sodales, a quibus auxilium non exspectat, Sed amicum animum
CL Owen L p. XXIX) omnes publicum proditurae erant; facile igitur intellectu est, laudes in iis
multo Maiorem habere docum quam vituperationeS, has autem, ubi inseruntur verbis denissimis esseeXPPeSSRS. Non omnino tamen eas abesse et Ovidio et aequalibus non ultima laus est,' Senecae Vero aeculo minime tribuenda, cum vana etiam species veritatiS libertatisque evanuisset meque quisquam inveniretur quin si exulis amicus audiret liericulum sibi metueret.
Νon igitur monor ille, quem ab Ovidi subinde petebant, ut epistula poetica celebrarentur, Senecae amicis tutus fuisset. Itaque Seneca nomina setiam SoliuSCrispi fortasse excepto, reticet atque sere credas verSasortuna amicos ad unum omnes eum destituisse niSi Martialis unius amici memoriam conservaSSet, qui prin-
cipis iram nil curans Senecam exulem comitatus eSt, ut pOStea ipsum exulantem Q. Ovidius:
Maximus illo tuus, Ovidi, Caesonius hic est;
Cuius adhuc vultum vivida cera tenet. Hunc oro damnavit: od tu damnaro Neronem Ausus es et profugi, non tua sata sequi. Aequora per Scylla magnus comes exulis isti: Qui modo nolueras consulis ire comes. Si victura meis mandantur nomina chartis, Et fas est cineri me superess mcto: Audiet hoc praesens, venturaquo turba fuisse
Illi te, Seneca quod fuit ille suo.
Facundi Senecae potens micus, Caro proximus, aut prior Sereno,
Hic est Maximus illo quem frequenti Folix littora pagina salutat. ib. 44.1-4 .
Ex hisce epigrammatis comperimus Caesonium Maximum Senecae amicum non Solum exulanti carissimum fuisse, sed etiam DStea ad eum datas Sse permultas epistulas, quae publicatae magnam notitiam consecutae
sint. Ceterum de Caesonio aut Caesennio v. xiis erie yad ac Α. XV I Maximo multum novi non discimus qua Martialis dicit de familiaritate Maximi et Senecae aliquatenus confirmantur a acito, qui eum ut conscium Pisonianae coniurationis Italia prohibitum scribit t. l.)et ab ipso Seneca, qui narrat ep. 87.2 in itinere
quodam Maximum suum ' sibi comitem fuisse, quem eundem fuisse atque Caesonium Maximum non nimis
88쪽
de animo suo grato innotescere volebat, in orationibus legimus; quae revera illi iraestiterint ex temporum historia partim ab ipso Cicerone obiter tradita, novimus. Ovidio, quamvis minime ignobili loco nato, longe ulla condicio erat. Illi neque rimae publica gerenda ulla
auctoritas erat neque spe russa saluti nisi ex unius principis misericordia manes igitur ut captent amicos monet, qui tyrannorum metu nondum Ort e parte saltem uideles poetae perman Serunt et OS paucorum annorum intervallum litteras ab infelici exule nominatim datas nemo fere recusabat Epistulaeo partim ad eos datae, quorum nomina magna' poetae exiti fuerunt, sed quibus praesertim spe eius nititur partim ad sodales, a quibus auxilium non exspectat Sed amicum animum
CL Gwen L p. XXIX). Omnes publicum proditurae erant; sacile rigitur intellectu est, laudes in iis
multo maiorem habere docum quam vituperationeS, has mutem, ibi rinferuntur verbii lenissiniis esseeXPPeSSaS. Non omnino tamen eas abesse et Ovidio et aequalibus non ultima laus est,' Senecae Vero aeculo minime tribuenda, cum vana etiam Species Veritatis libertatisque evanuisset meque quisquam 4nVeniretur quin si exulis amicus audiret liericulum ibi metueret. Non igitur lionor ille, quem ab Ovidio subinde petebant, ut epistula poetica celebrarentur, Senecae amicis tutus fuisset. Itaque Seneca nomina tiam SoliUS Crispi fortasse excepto se reticet atque fere credas VerSasortuna amico ad unum omnes eum destituisse, niSi Martialis unius amici memoriam conservaSSet, qui Prin-
cipis iram nil curans Senecam exulem comitatu eSt, ut pOStea pSum exulantem Q. Ovidius:
Maximus illo tuus, Ovidi, Caesonius hic est; Cuius adhuc vultum vivida cora tenet. Hunc Nero damnavit sed tu damnaro Neronem Ausus es et profugi, non tua sata sequi. Aequora per Scylla magnus comes exulis isti: Qui modo nolueras consulis ire comes. Si victura meis mandantur nomina chartis, Et fas est cineri me superesse meo: Audiet hoc praesens, venturaquo turba fuisse Illicis, Sonoea quod fuit illo suo.
Facundi Soneca potens amicus, Caro proXimus, aut prior Sereno,
Hic est Maximus illo quem frequenti Folix littora pagina salutat. ib. 44.1-4 .
Ex hisce epigrammatis comperimus Caesonium Maximum Senecae amicum non solum exulanti carissimum fuisse, sed etiam postea ad eum data esse permultas epistulas, quae publicatae magnam notitiam consecutae
sint. Ceterum de Caesonio aut Caesennio v. ip perde yad ac Α. XV Tl Maximo multum novi non discimus quae Martialis dicit de familiaritate Maximi et Senecase aliquatenus confirmantur a acito, qui eum ut conscium Pisonianae coniurationis talia prohibitum scribit t. l.)et ab ipso Seneca, qui narrat ep. 87.2 in itinere
quodam Maximum suum' sibi comitem fuisse, quem eundem fuisse atque Caesonium Maximum non nimis
89쪽
audacter commentatore coniecerunt. Praeterea in epigrammate sexto ex iis, quae Senecae exulanti ascribuntur,
scriptor cum Singulari amoris nota loquitur de Crispo quodam amico fideli potenti, eloquenti, eloquentibus avo et patre digno:
Solus honor nobis arx et tutissima nobis Et nunc afflicto sola quies animo.
Fieri potest ut Crispus hic sit C. ille Passienus Crispus a. 44 consul iterum, sub Claudi maritus Agrippinae et ab ea, ut fertur, Sub eodem principe Veneno necatu S. Quod si verum est negat ipsius in annotatione ad epigramma aiunt orghesi et ip perde Ladaac. A. VI 20J), videmus quam artum fuerit vinculum inter Agripitinam et philosophum, quem OStea SummiS honoribus auxit Carmen in honorem Crispi post exilium in lucem editum esse verisimile non est, si fides habenda est narrationi de Crispo ab uxore dolose interfecto; potest tamen a Corsica privatim ad eum missum esse ut nonnulla Ovidii epistulae Familiaritas autem, quae apparet in sermone erga CriSpum, alicui fortasse pro
argumento SSe OSSit, illum, cui cum marito sororis Liuillae tanta amicitia SSet cum pSa revera commiSiSSe adulterium cuius accusatus St. At haec sunt audaciora itinera in vastum coniecturarum mare De Senecae amicis mihi quidem plura invenire non licuit. Ciceroni, utpote patron celeberrimo et in rebus
publicis versatissimo, omnis fere homo, qui quidem in re publica alicuius momenti erat, ante exilii tempora aut socius fuit aut adversarius Hos inimicos, illos amicos
nominare solebat, Sed verum amicum per eo annOS
unum Atticum ei fuisse, res est notissima. Hic tamen ei unus erat pro centum milibus os ad Att. H 5.1). Amicitiam illam nullae neque publicae neque domeSticaediSSenSioneS, neque morum neque acultatum diversitas conturbavit, nulla vituperatio, nulla officii recusatio umquam labefactavit, nullum Ciceronis periculum Atticum, quam vi Securitati Suae OnSulentem, permovere potuit, ut eiu commercii vincula abrumperet. Neque exilium ea mutavit. Illis suis temporibus, quibus Optime benevolentiam hominum et fidem perspicere potuit cf. a. f. XIII 60.1), Cicero in Attico officium nullum deSideravit Pecunia, auxilium consilium, domicilium eiu aderant, Si pus erat , Quod facultates tuas ad meam salutem polliceris, ut Omnibus rebus a te praeter ceteros iuver, id quantum sit praesidium video intellegoque te multa partes meae Saluti et SuScipere et p0SSe SuStinere neque, ut ita laciaS, rogandum esse ' ad Att. ΙΙΙ 20.23. u me, ut sacis, opera, O Silio, gratia
iuva 1L23. Ut relevares me, quod sacis 6.3). Si ad
nos veneris, consilium totius rei capiemus ib. p. 2). Quod me rogas et hortaris, ut apud te in Epiro sim, voluntas qua Mihi valde grata est et minime nova 7.1) me potissimum tuis tectis aerederem 15. ). Familiae quoque Ciceronis Subsidio erat, quam totam ei exul commendaverat, ut teStantur loci, quo Supra p. t et 19 gitavimus. Otu denique, quoad per suam a vita publica abstinentiam licebat, erat intuendo Cicerone, Sed, ut est animus dolori ac morae
90쪽
impatiens et ad opperiendi im nihilominus damnatiis, iniustus et nimia conchi piscens, ullius aut non recte ea aestimabat, aut, quod nulla in re felix sibi videri volebat de iis queritur. Obiurgantem amicum ut 1imior sit, non patitur, ut Attici dolor verus sit veretur, fidem etiam accusat licet neget se hoc sacere), credit non
vera sibi narrari: Nam quod me tam saepe et tam vehementer obiurgas et animo infirmo eSSe dicis, quaeSO, ecquod tantum malum St, quod in mea calamitate non sit Τ. . . Hic utrum tandem Sum accuSandus, quod doleo, an, quod commiSi, ut haec aut non retinerem, quod facile fuisset, nisi intra parietes meos de mea pernicie consilia inirentur, aut certe vivus non amitterem Τ Haece scripsi, ut potius relevare me, quod sacis, quam
ut castigatione aut obiurgatione dignum putares ad Att. II 10.2 sq.). Obiurgare vero noli, quod cum lacis, ut ego tuum amorem et dolorem desidero quem ita
assectum mea aerumna arbitror, ut te ipsum consolari nemo possit sib. 1.2). Hic tu me ceu Sas quod me asilictem cum ita sim filictus, ut nemo umquam, quod tute intelligis 42.4 . Quod me Saepe accuSaS, cur hunc meum casum tam graviter seram debes ignoscere cum ita me afflictum videas, ut neminem umquam nec videriS
nec audieris 1 3.2). os aliquando aut obiurgare aut comiter consolari desine 15. cf. ib. 1).V, Tantum te oro, ut, quoniam me ipsum Semper amaSti, ut eodem amore Si S ego enim idem Sum.
Inimici mei mea mihi, non me ipsum ademerunt ep. 53. Ut ego tuum amorem et dolorem desidero 11.2).
-Multa occultant tuae litterae, credo, ne vehementius desperatione perturber 15.6). uae quidem litterae, quo Saepius a me leguntur, hoc Spem laciunt mihi minorem, quod, cum lectae Sunt, tum id, quod attulerant ad Spem infirmant, ut facile appareat te et consolationi servire et veritati itaque te rogo plane, ut ad me, quae Scis, ut erunt, quae putabis, ut putabis, ita Scribus ep.
16). uae litterae variae sunt: neque enim me deSperare vi nec temere sperare 18.2). Lentus iudicat, cum coeptum est agi : Me tuae litterae numquam in tantam spem adduXerunt, quantam aliorum; at tamen mea spes etiam tenuior Semper fuit
quam tuae litterae' 19.2). Verum in hac re pleraque docent II 15 et IV . In illa postquam acerbe iocans i dixit amicos sibi probatos esse debere, Attico si essent I 2 cs. p. 8.4:
secutus enim celere impulSi ac proditi simus, iam prosecto vides, atque utinam iam ante vidisse neque totum animum tuum maerori mecum simul dedissest Vi consilium, quod antea is dederat, damnat Specie Se ipSe,
re amicum perStringenS: Profecto, Si quantum me ama et amaSti, tantum amare deberes ac debuisSes, numquam SSe paSSu me, quo tu abundabaS egere ConSilio, nec SSe pasSus mihi persuaderi utile nobis
esse legem de collegiis perserri t. Sed tu tantum lal Ita mos mann-Stern kops p. 85, Tyrrei de sanitate loci ubilat. 2 Laco ur-Gayet de P. Clodio p. 38: Magnam illud nobis admirationem injicit M. Tullium eo simplici animo suisse ut, horae