장음표시 사용
211쪽
A Octium antri Dominici. I Sepulcbrum Domini. Ante ostiolum sacratissimi Antri, pauimento Anti sacelli assivum iacet lapis ille, cui Angelus insidebat(vt sacra Scriptura loquitur) amictu candido, qui mulieribus,intellecto quod Iesum quaererent Crucifixum , eum reuixisse, ae in Galil aeam procelli ste nuncians, ostendit sudarium, & locum ubi posuerant eum. Is sesquipedes in per quadrum continet, & lapidem scriptura teste magnum valde ostio Monumenti aduolutum fulciebat. Hic etiamnu superest in Domo Caiphc, quae hodie in Templum versa, titulo Sancti Saluatoris claret et ubi Arae maximae impositus omnibus Christicolis venerabilis est: asseruaturque ab Armeni seius Templi custodibus, & longitudine pedes sex,
latitudine tres, crassitie palmos quatuor continet. Anti sacellum foris formam refert quadratam, intus tamen qua Antro Dominici sepulchri pariete medio iungitur , in rotunditatem desinit. Pauimentum marmore stratum, ac latera pariter inamore incrustata sunt: duas vero utrimque continet fenestellas , quibus illustiatur. Ostium ad Orientem patet, estque nonnihil altius ampliusque ostiolo antri Sepulchri. in hoc si1cello lampades duodecim ardentes ex fornice pendet. In mribus eius lem una. Exterius per circuitum sacri Monumen ii sex lucent perpetuo, Dextrum Antisacelli extetius latus, qua Septentrionem spectat, decidentibus marmoreis tabulis, quibus paries tegitur,
ruinam minatur et nec tamen Minoritae audent reficeresprohibentibus
id Sanctonis Turcarum, qui nec reliqua Templa, u uae Hierosolymjs vetustate collabuntur, instaurari permittunt; lege id vetitum esse in refices. Largitionibus tamen, quae plurimi apud barbaros fiunt, facilea dania cco impetrari id possie putauerim.Nam cum vel labentem mu-
212쪽
HIERosoLYMIT.LET SYRIA C. , 8grum restaurare, vel furnum construere Minoritae,aut resarcire aliquid intra lepra Monasteri j volunt, veniam a Saniacco ut postulent,ac plurima largitione gratiam redimant, necesse est: quod si omitterent, aut negligerent, grauissima poena mulctarentur. Narrarunt mihi se paulo antequam eo veni siem, pro facultate erigendi furnum centum Cechinos Venetos Sani acco numerasse: Ex quo quantum pro restauratione Dominici Sepulat, i Saniacco numerandum foret, quiuis facile intelliget. Antisaeelli frontispicio pauimentum adhaeret eiusdem cum frontispicio latitudinis, eleuatum a reliquo solo maioris Ecclesiae palmos duos, marmore stratum candido , sedes utrimque habens lapidea i , marmoreis tabulis inductas. Iuxta pauimentum illud orientem versus , atque e regione Chori Ecclesiae Golgothanar, altare e tat marmoreum , quod Graecorum Patriarcha, auraliquis Episcoporum Orie talium quotannis in apsa vigilia R esurrectionis Domini ad scendere, populo benedicere, atque ignem c falso coeles hem creditum ) schismaticis Orientalibus in ipso Templo dispensare consueuerunt. Non enim, ut olim, cum Catholici in Palaestina Ecclesiam moderarentur : coelestis flamma Nur Arabibus dicta I coeli tus amplius descendit; licet Orientales Episcopi ac Graecorum Patriarcha id populo persuadeant;sed e silice ignem excutiune, ac pro Vero Nur
populo porrectum,coelestem esiste mentiuntur. Vt autem dolum hunc occultent, ac facilius nimium credulis imponant, die Veneris sancto
ab infidelibus claudi sepulchri ostium, & Saniacci sigillo obsignari curant. MOX cum Saniacco, Cadio, Emino, caeterisque Turcarum primoribus pretio componunt, quis eorum prior ingredi, re ignem sitalice excussum credulo populo pro coelesti distribuere debeat. Non sic olim: sed ieiunijs, precibus, dc lachrymis coelestis ignis a Deo impetrabatur, populoque in laetitiae signum & Fidei testimonium tradebatur. Quomodo autem id fieri soleret, Frater Bonifacius in libello Deperenni cultu Tertae sanctae his verbis describit: Congregabantur (inquit) ad Ecclesiam Resurrectionis Patriarcha, Rex , Corvi, O Populus. asymmo mane ad hooeam usiquesextam, in qua signabatur Dominus flammam
ad locum hancium mittere, O post longam orationem metitebatur unus ex Praesitis Guyntu Sion, veg Montis Oliveti, aut Bethleem, aut Hebron,aut Sancti Habacuc , aut Sancti Saluatoris, S Ioannis ad ripam Iordanis , aut dii reth, aut Montis Thabor, aut Monetu Carmeli , auisancti Ioannis Baptistae in Sebasten, aut aliorum jocorum e qui enim sanctior inter cos reputabatur, ut est primus ad Iumen accipiendum, mittebatur; O si nondum accofas lampades inuenisset, reuertebatur ad Patriari ham, Regem, Clerum, SPopulum, alta clamans voce, Nondum in lumine visitauit nos Dominus Deus) curio. Tum augebamur preces, ploratus, ct Ululatus multus, Ut Domi ur
213쪽
tebatur alius et se sic cantinua bant et sue quo Dpminis e caelo cis mittere et ignem , siue Gnum flamma: qua per quemcunque drauenta esset, accendeba
tur lumen in Ialitia iritus: es primo Patriarcha, Diacono, O subdiacono et ipsi vero primo Regi; aeeinde omnibus qui in Charo ad Rabant, istud sanctum
lumen tradebant . Minora ordinis ministri Popu o idem pore bant cum gaudiis. Haec ille. Refert etiam idem Fr. Bonifacius in eodem libello, se quandoque hac de re cum 'Graecorum Patriarcha, nec non
Armeniorum Episcopo sermonem miscuisse, illis is exprobrasse summam hanc perfidiam, atque impietatem, dixisse etiam offendere id
plurimum Catholicos omnes , iudaeos quoque ac Mahumer Oi: eosque cum id negare minime auderent , excusasse se, ac necessitate coactos id facere asseruisse, ut consuetas eleemosynas obtineant et quibus si carendum foret ecclesiasticis viris in Urbe continuo Commorantibus , defuturum ijs quo miseram vitam sustentare possint. Had enim de causa Orientis Christicolas sanctam Vrbem potissimum petere; quae si deficiat, domi omnes mansuros: atque ita suos solitis eleemo synis defraudandos: Latinis a Regibus, caeteri sque Occidentis magnatibus quaeque ad victu necessa tua satis abunde suppeditari: Graecos caeterosque Orientis religiosos barbarorum iugo oppressos, solis populi eleemosynis victitare; nullaque propria bona possidere. Atque ita miseri se tam enorme piaculum ac turpitudinem solitis lucri causa sita ipsorum confessione, in publicum Christians Fidei dedecus committere non verentur . quaeidcirco uti fraudibus obnoxia, ab infideli
bus( proh dolor)irrisiona ludibrio habetur. Posteriori Antri Dominici Sepulchri parti occidentem versus adiungitur forma quadragulari Coplitorum Sacellum rudi operet; in quo suo ritu statis diebus Orationibus vacant, psallunt,& sacra peragunt. E regione est Occidentem versus sub ipso Templi maioris peristylio aliud Sacellum ligneum, eorundem vilui & factis destinatum: iuxta quod cubicula aliquot habent, in quibus duo in ipsa rupe visuntur specus; quos Iosephi ab Arimathia & filiorum eius quondam fuisse sepulchra nonnulli autumant. Inde ad dextram procedentibus A qualonem versus Georgianorum occurrunt cubicula & Oratoria. Rursum ad heuam flecten. tibus Meridiem versus, sub ipsa pariter templi porticu, contigua liceret Cophtorum sacello Syrorum & Iacobitarum Oratoria & Receptacua, in quibus de ipsi sua sacra celebrant. Succedunt his ab eodem laxere Ab si norum Sacella seu Oratoria, ipsorum quoque sacris destinata. Paulo ulterius ad Orientem pergentibus scala occurrit lapidea,
irem p V3m ad superius epistylium adscenditur.
iii quo Armenu sua habent Sacella & cubicula, muro a reliqua peri-
214쪽
stylij parte (quae negleeta omnino & sordida iacet diui . Georgiani
vero & Graeci cum eiusdem sint ritus, in Golgothanae Ecclesiae Choro sua mysteria celebrant, & praeter cubicula, s de quibus diximus dc aliud iuxta Montem Caluariae Sacellum, ac ipsum Montem (vti supra etiam retulimus hoc tempore medium possident: quem quidem expulsis Armeni)s, post deuictum ipsorum Regem, a Persiarum Rege impetrarunt: quapropter maXimum re vetus interutramque gentem viget odium. Omnes hae Christiani nominis nationes suos habent in hoc Templo continuo morantes vel Monachos vel Presbyteros, qui suorum ibi eleemosynis aluntur, ac vivunt, diuina sacrificia suisquisque ritibus, ceremonus, & linguis , in distinctis supra citatis Sacellis & locis pera.gunt, precibus incumbunt, unoque ore omnes unum Christum omnium Saluatorem venerantur, atque adorans; quotidie etiam sanctis.
imum Christi Sepulchrum, & Caluariae Montis seu Crucis foueam mure adolent Iac lampadum suaru singulatim curam habent. Illud ai sim mirandu in uno hoc Templo tot diuersorum hominu ex uniuerso
Mne Orbe confluentium audire dis onaS voces, melodias, ceremons, habitus moresque: qui licet in multis differant, varijsque inter se sectis sint diuisi; in hoc uno tamen concordant, quod Christum Deulaudant, credunt, confitentur. Nec minori admiratione dignum, omnes hasce nationes inter medios Christiani nominis hostes, ac Saluatoris Christi, eiusque Crucis sanctillimae inimicos acerrimos, Iudaeos dico& Mahumetaeos, Christum ipsum Sagnificare, diuinam eius virtutem praedicare, quotidianum ipsi sacrificium publice offerre, ac Deum verum confiteri (quibus omnibus ipsi vel maxime aduersianturi
neminem tamen inueniri, qui contradicere , quive vetare, aut tollere,
atque abolere ea ullo modo audeat. Eiquod magis mireris,licet TurcqMaurique Christum nequaquam mortuum, sed in coelos assumptum praedicent, ac Cerro certius credant, quippe quem inimortalem fuisse affirmandi nihilominus tamen Sepulchrum eius, ta mortis & mortalitatis indubitatum testimonium , iri urbe hac,quam omnes Mahumeraei religionis ergo frequentant, et tot iam seculis intactum reliqueriat, atque etiamnum relinquunt. Neque enim hactenus quisquam fuit, qui illius euersionem unquam tentaverit. Quod diuini stane numinis nutu fieri existimandum est: scilicer ut perpetuo locum habeat insigne
illud I satae vaticinum i In die ilU radix Iese qui Uat in signum populcrum, ipsum geotes deprecabuntur ii ct erit Se pulchrum eius glori m
215쪽
io. H bi aeuia a Moritremm Ii Sacellam Angelorum. IZ Sacessum carceris Christi. Sacellam diuisionis refrimentoru
Descensus Sacessi D. Uelebae. ii Quatuor columnae guttvi emitte
Miria, IS Descensis ad locum inuentionu
Ara columsa Flagellationis 18 Vbi reliquae latronum cruces re-Domisi; peri uerunt. ' Sacellum
216쪽
et' Sacessum D. Nelenae.. ao Cathedra marmorea D. Helenae.a I Sacelium coramnae improper si uincoronationis Domini. xx Scala lignea qua a cenditur ad Montem Caluarium,ar lirae moretis caluariae.
x bi rarissubfuit Cruci coc lauaturias Locus immolationis Isaac vis Lum Ubi eruatur ora Malchi.
2' Sepulchra Goto redi Ur Baldium
3o Locus ubi flabant Maria b Ioanneae , iuxta opinionem Orientalium s I Fouea choriGraecorum, vulgo Vm-
33 Sepulchra Regu Hierosolymorii. 3 Turcis Ectae'. 3 i Sepulchrum lasephi ab orima-ibia, Ofiliorum.
3s Sacesium Iacobitarum. 3 et Sacellam Cophtorum. 3 8 Saregum Abassivorum. 3 ' Sacesiam Ormeviorum. o Sace ram Georgia rumis Diximus de Sacri Dominici Monumenti Basilica: reliquum est ut de Golo othae Templo aliqua addamus. Id Orientem versus situm, priori contiguum, sub uno quasit eodemque tecto cum altera Comprehenditur, unamque molem constituit. Est autem ordinis rustici, ex quadratis politisque lapidibus, magnifico sane re pulcherrimo opere constructum, plurimis pilis, parastatisque suffultum , & exornatum. Formam vero refert non omnino tetragonam, nec sphaericam, sed oblongam potitis, excedente paululum longitudine. Superior 1 empli pars fornicata testudinem in medio habet eminentiorem, arenato Obductam : ad cuius apicem exteriorem lapidea cochlea adscenditur. Delubri medium Chorus occupat, undequaque muro atque ambulacro circundatus: in quo Orientem versuS.Sacella aliquot conspicias, de quibus supra egimus. Hoc Graeci obtinent, pictisque Apostoloruimaginibus illustrant, ae in ara maxima rem diuinam statis diebus celebrant. In medio Chori occidentem versus fovea eaerat bipedalis sphaerica, in ipso pauimento marmoreo excisia, mea machina ampli-sima de stiper pendente. Graeci Vmbilicum Mundi appellant,locumque esse aiunt, de quo Psalmista loquitur: Dem autem Rex nos rante mi, sicula operatus essalutem in medio terrae. Sed falluntur : Nam, si nuda verba ectemus,Foueq Crucis in Monte Caluariae potius conuentur. Ibi enim indubitanter humanam operatus est salutem Deus : cum et Cruce pendens Christus,&in holocaustum &sacris tum sererno se offerens Patri, totius Mundi redemptionem meruit obtinere. Et si vero inde multi eam opinione hauserint, ut Hierosolymam in medio orbe terrarum esse costitutam putent; decipiuntur tamen, qui verborum coniectura ducti id sentiunt: nam licet verba quidem id innuere
217쪽
ti 8 I co Tovici I TINERA UvM videantur;aliter tamen se res habet,& fucum illis facit metaphora,qua per medium terrae designatur Christus, qui interuentu Terrae, id est, humanitatis ccuius symbolum Terra representat; nos seruauit. Caete. rum falsam esse illorum opinionem, ac toto coelo errare, qui Hierosolymam in medio terrae sitam putant quive asserunt Solis radios ad noris mam in Hierosolymitanam plagam nullo anni momento decidere,ex umbris & experientia manifeste coniuncitur. Quinimo si ita id esset, necesse omnino foret eam ponere intra Zonam torridam, & Tropico saltem Cancri subjicere: at ab illo longius abesse Cosmographi omnes tradunt: quique eam adierunt, certi sturus experimentis plane didicerunt dies ibi accrescere &decrescere, pro temporis ratione; cum qstiui dies ibidem quatuordecim horas habeant, HVemales decet. Porto longitudinem Golgothanae aedis,quae ab ortu in occasum porrigitur cubitis centum,latitudinem vero a Septentrione in Meridiem sese extendentem , sexaginta sex metiantur. Haec eam Fani partem complectitur , quae utrumque Chori cingit latus, Carceris Christi Sacello cum ad iuri a porticu satis ampla , & aliquot columnis suffiitis, , A quilone Monte Caluariae,&loco amplissimo quadratae formae, Vnctionis Petram, Sc Regia aliquot Hiero solymitanorum Regum sepulchra continente, a Meridie adiacentibus.
Spgiorum aliquet Sepasthrarum, Retum nempe Hieroso mitanorum onyctum aeui is Golgothano delubro existentium Ascriptio; dei eorun dem Rega eris,gestis,atque obitu breuis enarratio.
Iv x T A Sacellum Diui Ioannse sub ipsa nupe Golgothana, cregione petrae Unctionis Domini, locus extat muro circundatus, descirciter
218쪽
HIEROSOLYMIT. ET a TRIA C. Ito
circiter viginti per quadrum complectens, unico ostiolo accessium praebente: in quo duo e marmore visuntur sepulchra, quaternis coluismellis marmoreis imposita, forma Eriangulari superius acuminata. Quod si dextris introeuntibus se offert, ad meridionale positum latus, Gratisredi orimi Hierosolymorum Regis Ossa Continet, hoc epitaphio antiquo Longobardorum ci ectere insignitum:
Alterum, quod a sinistris est ad septentrionale latus, Balduini eius nominis secundi, & tertis Hierosolymorum Regis corpus conditum habet,tali inscriptione:
REX BALDv INVS I v DAS ALTER MACHAB EussyES PATRIAE VIGOR ECCLESIAE VIR Tvs vTRI S usi. TEM FORMIDABANT Cv1 DONA TRIBVTA FEREBANT CEDAR ET AEGYPTvs DAN AC HOuICIDA DAMASCvs PROR DOLOR IN MODICO CLAUDITUR HOC TvMvLo.
Egredientibus a dextris quatuor alia sese offerunt Regia Sepulchra inuro Chori adiuncta, semifracta partim & lacera, partim coisiminum, epitaphi s vel vetustate, vel temporis iniuria consumptis, & corrosis, vel barbarorum opera contritis. E quibus sequentem hanc epigrapham colligere duntaxat licuit.
vT PAR AD YSIACAE LOCA Pos SIDEAT REGIONIS.
Ad maiorem autem Regiorum Epitaphiorum elucidationem pavicula haec de Regum Hierosolymorum serie, gestis, atque interitu in medium adferre placuit. A N N o a nato Christo so's, Gotifredus seu Gosedus Bononiae Comes, ex Gallia oriundus, Zelo fidei motus,paterno derelicto solo, ac Principatu, pluribus eum comitatibus Regni primoribus,Balduino
219쪽
rsa L Cor ovICI ITINER ARIvM& Eustachio in primis fratribus, ac numeroso compararo exerCitu,post subactam Syriam coelem, &Phoeniciam, Pataitinam inuasit, Sanctam Hierosolymorum urbem vi cepit, ac expugnauit , re e manibus infidelium ereptam Christiano cultui restituit: mox Ioppen seu IaLfam, Caipham, Tiberiadem urbes,ac totam Galileae regionem, itemque Samariam regno addidit. Sullani etiam Cairensis exercitum triginta millium hominum fudit. Hic ille est, quem cum Regni proce . res, octauo post captam Hieroselyma die in Regem elegissent, adeoque corona auro gemmisque distincta insignire vellent, diadema oblatum protinus recusauit : periniquum esse inquiens , se ibi coronam ferre auream, ubi Rex Coeli atque Orbis olim spinis grauem per ludibrium sibi impressam tulerat. Quae res magnam urique re perpetuam
ei peperit laudem, quod pietatem ac modestiam regio fastui praetulerit, atque operibus Regem se esse, non auro aut purpura ostenderit. Anno a Christo nato ooo, duodecimo autem suae adminis rationis mense, aduersa valetudine correptus, in medio victoriarum cursu ab hac luce recessit, & ad superos euolauit. Vir sane perpetuo elogio dignust, belli & pacis artibus praestans,iviribus corporis,&animi magnitudine adeo excellens, ut neminem parem sua aetate habuisse narrent aueliores: in quo non luxurieS , non crudelitas , non auaritia, non si perbia unquam cognita est: sed qui tanta continentia, mansuetudine, clementia, religione, iustitia, liberalitate emicuit, ut omnes non modo eum admirarentur, sed etiam obseruarent, colerent, &surnino
honore prosequerentur. Eius corpus regio funere elatum, in aede Sepulchri Domin i, uti superius narratum est, tumulatur.
Gosfredo vita functo, Balduinus eius frater, Comes Edissanus in Regno successit, atque anno a Christinatiuitate Dot primus in Ecclesia Bethleemitica per manus Daberti Patriarchae Hierosolymorum coronam regni suscepit. Is Regem AEgypti cum suo exercitu viginti duorum millium strauit, ae in fugam vertit Saes aream Palaestinam, Antipatridam, Ptolomaidem, Tripolim, Biblium, Berytum, Sidonem urbes,atque Arsiur castellilam expugnauit, suoque imperio adiecit Pharamiam quoque AEgypti urbem Nilo adiacente vi cepit, aliaque egregia multa gessi . Ex Agypto autem victor domum reperens,graui morbo correptus, in ipso itinete intra paucos dies ultimum lato clausit diem. Regnauit annis i s. Vir impiger plane, rebus gerendis aptissirinus, ad arma promptus, 5c militaris disciplinae obseruantissimus, semel victus, alias inuictus semper. Sepultus est iuxta Caluarta montem. epulchrum iniuria temporis collapsum,quod sir,ignorarur. Balduino rebus taliciter gestis vita defuncto, alter Balduinus,huius
nominis secundus Balduini primi consanguineus Comitatu Edissano
220쪽
i i 18 tertius Hierosolymorum Regno inauguratur. Fuit is militaris artis peritissimus ,, in rebui agendis prouidus,in expeditionibus filix,in operibus pius, clemens, & misericors, religiosus, & timens Deum, ataque adeo in Orationibus iugis, Ut callo genua obdurata haberet. Gaetim aute Turcarum principem Minoris Asiae Dominum proelio superauit,ac Persas Antiochiam obsidentes binis proeliis fudit, victo que e Syria expulit, & Geragam Decapoleos V rbem deditione miliatum cepit. Hierosolymam rediens, ubi Vrbem Rages obsessam intelis texit, suppetias ei laturus, eo cum eXercitu perrexit et dum vero minus caute progreditur , insidijs circumvenLus a Parthorum rege Balach, quinto sui regni anno capitur. Interim Egyptius Rex in Iudaeam arma conuertens , ratus Christianos paucos, lain Rege carentes,facile opprimi posse a multis, magnas copias inlludaeam transmisit: quas ferro & igne cuncta vastantes Christianus exercitus duce Guaremundo Hierosolymorum Patriarcha magna cum gloria fudit, &superauit. Dein Tyrum urbem maritimam obsedit, eamque post longam obsidionem, variosque certaminum casus, petorum auxilio ditioni R gis adiecit. Rex tandem decimo octauo captiuitatis suae mense multo aere redemptus,regno restituitur. Mox magnas hostium copias Antiochiam obsidentes profligauit. Regis A gypti exercitum Ascalonam usque profectus in fugam vertit, & e regno abire coegit. Damasci pariter regem triplici conflictu superauit, innumeras fere hostium copias deleuit s uti haec omnia eius tumuli secundo loco notatum Epitaphium plene testatur. Decimo tertio vero anno sui regni in aduersam incidens valetudinem, ex magno labore & intemperie coeli contracta, accitis filia Melesinda, degenero Fulcone, eidem , s cum prolem nullam virilem haberet coxam Patriarcha re regni proceribus imperium adhuc vivens tradidit, & habitum religionis astu mens , ac Vitam regu larem professus,paucis inde diebus fato cessit,&iuxta Caluariae Montem sepulchro, cuius supra neminimus, Conditus est. Anno igitur iis et Fulco seu Folcus Andegavensium Comes,Balduini secundi gener, regno potitur, & a milhelmo Hierosolymorum Pa triarcha in Ecclesia Dominici Sepulchri ex more coronatur. Princeps pluribus virtutibus ornatus, in egenos liberalis,rei gerendae aptissimus, in bellicis sudoribus patiens multum, & prouidus: gliscente tamen paulatim discordia, & Principum simultate, in faelici plane siccessu rempublicam administrauit. Dum enim contra Comitem Ioppensem criminis laesiae Maiestatis reum bellum parat ; S Ioppen obsideri Ne polis a Damascenorum rege incendio deletur, Paneas quoque vi
capitur: ea tamen paulo post a Rege rursum obsessa ciuium deditione