Vindiciae ecclesiae Anglicanae; siue, de legitimo ejusdem ministerio, id est, de episcoporum successione, consecratione, electione, & confirmatione item, de presbyterorum & diaconorum ordinatione, libri quinque. ..

191쪽

es isque imul ac Rex ineumsermonem veni auaeisit, uelinquit nere meliuinatam treum in controuersiam voces triduo autem p. irarum andas, Musa,ad Regem ductus, i Mempetu, visua Oualem,S M . . s. rem cognosci est examinari mittas. Dum haec aguntur,non' existia mandum est,insignem hunc anificem, Nolo um,tam imperited Ios suos nexu e,quin iusiuras quosdam tumores de nuptiariun Iabeneque tum Germanorum tum Gallorum hac de re sententus in vulgus, per asseclas suos, spargi curauerit. Quod ipsum tamen, non ex bona conscientia, sed ex livore iraude prosectum puta- ix. - r Imri se ab Imperatore, primum in Tolosani Episcopatus, deinceps etiam in Papatus ambitu,grauiter lusum suboluerat C rolus enim,mortuo Leone decimo, Adrianuin sextum praeficiendum curauit,licet paulo ante fama esset disseminata per rotam Italiam,wolsarum esse Papam factum. Nolsaeus adhuc dissimulandum ratus,etiam Adriani mortem expectat. Porr),cum ne tunc qui

dem rationem uia Carolo haberi animaduerteret Clemente nimiram

Adrianisi Fecto,tunc aperi urere, rose omnibus viribus adaesa ri,ad hostes transire, se chrisianissimo Regis totum capit addicere. Iam igitur Carolo infensius,ut par pari rependeret,& eum morderet GPD, Carolo ultionem quaerere nonsatis putabat, nisi etiam Natharinam Caroli Materteram,eodem ictu vulneraret, quam seminam quidem sana

imam impuritatisuavitaque libidines emper habebat insens eis. Praeterea apud Regem laudasse dicit flectat armatae nobilitatu Exin s feminam' uargaritam Christimissimi Regi sororem, quippe qua regio Galamo inprimis conueniret. Sperabat autem se horum potentissimorum Principum auxilio suffultum, Papatu aliquando potiturum

et Cuius consilii ratus(Deus enim qui superborum cogitationes

dissipat,eius spem euacuauit talis fuit,ut nihil quicquam aut regno salutarius,aut sibi,Papae,& Curia Romanae perniciosius excogitari potuit. Nam iste,quem Cardinalis iniecit,scrupulus,tantaen in sinu regio flammam accendit, ut ipsa viscera taedullas depopulari ' visa sit unde Rex(stimulante ac pungente conscientia rem totam accurate ventilandam proposuit, tantumque apud Clememtem Septimum valuit, ut duos designaret Cardinales ad causam cognoscendam, olsaeum Eboracense in Campeium, alias

is Campegium,qui huc applicuit T. Octob. Isa8. Hoc tempore Chrisianum orbem infestissima besta vexabant, multumque lacerabant spraecipue vero illa quod Carolus Imperator O Franciscus Gallarum Rex de regno Neapolitano inuicem gesserunt. Cuius victoriam Pontifex Franci cooptauitate Carolus istam assecutus,uniuersa Italiae nimium immineret. Vt igitur huius partes debiliores redderet arduae mouet inter Anglim atque castam adquod vi Henrica uictu esticeret, contentus fuit huius cans matrimonialis cognitionem ad dictos delegatos non solum referre,sed itam rogatis,caasa cognita quide,tamen non adhuc in iudicio disceptata,

meroque

192쪽

meroque motusu sinissor loquuntur Decreticuiusdam tabulo Cam rigis iamprofectura dedit,quo connubium Henrici cum Rishanna nullam irritumquepronuntiauerat eum tamen veluti cuiquam insolis repraeterauam Regi est fea, donec expressum ab ipso mandatum ad hoc accepissen sum licet celeriter expediri pilami erit in aurem tamen Legatusui profarma ventilare monuit ad tempus est quam fiet artiscios ro- ira reue ipsum vero decreti promulgandi occasone obseruaturu'stuetur. Tabulae in tantasolertia, odiebantur, ut non in multorum manus exi uerim Frabiamm,mist,non euaserunt, inquit Antisandorus. Haec narratio ne sorte cuiquam parum videatur probabilis, hominis minime suspecti testimonium annectam,Francisci Gui tardini, pontificij, quem decimus uniueras eius copus cum imperiopraeesset T. Iadu.Gvieri. Sic igituralle ' Pontifex interea insententia, ne leti partium adhaerere fi/-J--- videretur,perseuerabat; sed quia varia consita agitabat,iam Galliae Regi et Opsectu nec Caesari, si non aliam ob causam,saltem quia Campegrum irari, credinatim legatum in Eliam vitae Insula causam ipsi se Eboraucrafidelegatam dijudicaret efinarat, rarus erat. Nam cum is Rex, ut prim mvirimonium irritum esse declararetur,urgeret,pontifex, qui verbucum eiu minifri se nimium declararat,quia, cumparum ei apud shaberet,eiuspatrocinia bi comeruare nitebatur, Decreto,quodos De 'cretalem Sullam vocant matrimonium irritum esse occultissime declar rat, eiussae tanta Campegio Cardinalicam huiusmodi mandat, dicor, iis Regi vitae Eboracens sensi,se istarum,s in iudicio cause cognitio minus ex ipsius tentia succederet, promulgandarum mandatum halere diu

ceret, quo illifacilius iure tractaripaterentur, separatiore animo iudici moram tolerarent suodquidem iudicium vi quantum pometprotraheret,neque decretum,nisi prius nouum a se mandatum accepisset,traderet,

Campegia mandarat. In hac Bulla Iuli dispensatio vi parum Cano

nica Au valid eneruatur, Clemensque Maiestatem Regiam in his iusmodi matrimonio cuminatharina ab quepeccato remanere non posse,asserit.

Legati igitur Regem Reginam in Iudicium, proximo Maio

habendum,per Praeconem citant. Ad diem dictum Rexper Pro- amata curatores comparuit Regina ipsa Curiam ingressa ess, Sappestatione ad Papam interposita, Cardinalium iudicium recusauit,atque recesset. Legasi nihilominus inca aprogresssunt. Sed cum variis dilationibus Rex Iadicium procra inari cerneret,venit ipse cum Regina,es inflabat Legaetu thuius tantae rei ambiguitatem, quaesola tanta anxietate atquesollicitudine Nicientiam mentemque turbabat,ut nihil'aetere. publicis velut iis rebusflatuere aut cogitare mepossit Iudici, definitime dissoluant, Iudici, exitum O mentum, e a hoc coniugiorum cedendumst,su meo manem si uomodocunque res reciderit, hau ore sibivatim, si matura flent Iapronuntiata,animus tam ancipiti cura liberetur, sectui medii pilosermone,Rex discessit, Regina verope Procuratorem ressionaei e .

turam vestationi negati igitur Iudicium prorogant,& alium diem dicunt,quo accedente Rex sententiam expectauit at fraudulentioo Cardinales Disitir m Cooste

193쪽

Cardineses apud se cogitantes quantopere ecclesiae Romana de rogarent, si secundum legem Dei sententiam ferrent,moras ite rum nectiant. Itaque Campegius sibi cum esset ecclesiae Romanae membrum non licere diebus canicularibus de causis matrimo nisibus agere causatus, hoc praetextu sententiam in I eo Iob, distulit. Huius procrastinationis causa fuit Wolisus,qui iam suspiucans Regem, etiamsi prius matrimonium discindi contingeret, nolle tamen ad nuptias illas Gallicanas animum adijceie,sed , nam Bolentam potius amore propendere quod sibi suaeque Romae exitialestre videbat omnem mouebat lapidem,ne sententia pro Tribunali contrainatharinam diceretur. Q tinetiam Papa iam satis intelligens, Henricum spe diuorti allici non posse, ut Galsis aduersus Imperatorem suppetias ferret, ad Campegium de priori tam comburenaea scripsit. Ipseque Campegius ante Idus Octobris

ab eodem pontifice Clemente . Romana si reuocaIus Rcx,hunc in

modum delusus,ad Papam tum Bononiae mentem Legatos misit, per quos, ut finem huic controuersia tandem aliquando imponeret enixe rogauit cui respondit Clemens se simul ac Romam venisset,causam suscepturum. Contigit interim,ri Rex, ad animum tot curis anxium aliquo leuandum solatio, Walthamiam oppidum quod duodecimo a' me Londino abest lapide senandi gratia se conferret 'quo' itinere

aliam inentis aegritudinem, O in mosemm ordinalem indignationem, Stephano G dinero Secretari uo, qui Roma Regi uerat Legatus D. Fox Esei mosinario inae cauti serumque rogauit medulo ac diligenter inue sigismi quidadexpediendam hanc litem e re maximesiit diuorumsuasi Rex ium nouos ad Papam destinare Legatos rene decreuit Quum autem ita numen voluit apud virum generorum Cresseium nomine, diuerterent,apud quem Cranmerus etiam Cui Cresseius liberos suos instituendos tradiderat seste in Academia Cantabrigiensi tum grassante, commoratus est, inter coenandum de causa Regia seni Osiis tentiam eius percontantur ille modeste praefatus, respondit, Nihil neque casse disturniorem moram raserre, nec turbata, Actaque conis similagrauiores dolorum abi- imoererisse, quam Romanarum litium duationes s anfractus,quibus qui tenenturiiqueis, vix unquam se expediant. Proindeptias esse,in emi forensibis ventilationibu atq; mores in quibus ianta animi agritudine ex nimiiam dia taediatus tam in nostris

quam in caeteru Academus,requirantur de hac causa,quae diuino no humanotare definiripvis,Theologorumsententiae. Etsi Theologi v I vetitas,vel si etia esse has m ptias iure diuino pronuntient ac consentiant, Rex non amplius Romanam Curiampetat, sed in sua Regione ac Prouinciastententiam ferri ac pronunciari iuxta Theologos faciat. Ita mente iliris ac conficientia secrerm regiam atque hac es tua dignam vitam in legitimo Matrimonio quod obusubditu optandum est tranfigerepotest. Haec iesponso utrique admodum arrisit, eamque postridie Foxus Regi,non dissimulato Cranmeri nomine,exposuit.Cui cum Gardinurus glo

riam

194쪽

riam praeripere,sibique ipsi vendicare voluit,tum Rex, UT ,--es anmerm Ferem acutavit. Si hoc mihi amememum iis , notuisset, multusumptibaso motat, liberata uissem Protinus Rex Cranmerum accersit, colloquitur, iubet visententiam suam scriptis mandet,in testim ijs confirmet quod fecit Cranmerus, de librum consectum Regi exhibuit. Quo viso percontatur Rex, q/-h; hi fet,coram Pontisce Roma auderet 'emRespondit Cranmerus,si es audere,es,diuina af Fente re ira,veste,modo Male ii regia visumsimis vero te mittamonquit Rex Ita Cranmerus unicum comite mltoniensi, Legato regio,in Italiam contendit Ouibus ad Papam accedentibus, seruus seruorum Dei pedem e cuiandum extendis. Cunctantibus autem illis, 'filias 'catulis, vim Comitis Uiltomensis sit, ingress locum cumredem vidi et gemmu auroque lucentem, rem det sis,

ius e sam Degationis Ma t. ilroniensis, Legatione exposita Cranmelili I 'tes, leue adustiam narrat ex is I:etet,

Papa saepe promisit Legato dis tandi diem . verum promisiteta e tantinn, n praestitit,sed,moras trahendo, tempus Ellia quem admodum in Analia Cardinales feciste diximus. Itaque ' uuis, perhonorifice atque lanaee tractatu, tum anme o sotiem istiis, A cueret

cum metharina coniunctione opuscuo autHremptu conieceris sitienocrat Paenitentiari uota fricta, Habernia reastia consituto eum

huassus es de re tantasaturae, sed concilium re secta, acne mota Lam omisit. Dehinc teliquis domum redeuntibus Cranmerus x Mei tacito Praeterio Caesarem Germania principes Am reuerteretur, in itinere Ud 'audit. tempore Caesarer in expeditione Ontra Tarcam, mennam striae ciuitatem expugnaturum. Ibi cum Cranmerus eum eris nomine

conuenisset atque quasiluisti, qui exhau dominicis atque natu essem comoedii metiri viris arcanaphi ophia, de ui inpersuasi caeteri in Caesarufam doctu iris e a Cran- , Ponitatemvos

traae cente qaesareae AHit. Deinde,peragrata tota Germani doctis-rum virorum in cademiis se Iuprincipum ecum conspirantium o- Petrus OstentemiabadRegravis Aethamsecum M. Interea Rex non modo Theologos ac Iuris peritos pertorum vis an

suum ressium doctissimos consuluit Teium etiam ahe qum et '

nem in florentissimis Academi, Oxoniensio Cantabrigiensi,

in publice

195쪽

in De Miniflerio Anglicaeno Lib. 1.

publice ventilandam curauit quarum utraque Regis Eatharinae

matrimonium penitus damnauit.1 Neque hic subsistit, sed ad clarissimas Galliari Italia Acade-

Η'am, i mias,tamundum Bonerum,& alios misit, qui earum deciso3ei,cum d mamcistis Cromero constrantes, ac sigilli publicis authentici queranfirmatas,in Angliam duxerunt. Ita Henetici cumiatharina matrumonium nec esse legitimum, nec a quoquam dispensabile concluserunt etiam transmarinae Academiae. Hic obiter obseruandum, Facultatem sacra theologie alm Nniuersitatis Parisiensis profiteri,se per iuramentum conueniente ,& solenni missi cum inuocati. one Spiritus sancti ob hoc celebrata, necnon praestito iuramento, de deliberando super praefata quaestione secundum Deum&conis

scientia post varia. multiplices sessiones,ab octaua uni usque

ad secundam Iuli habitas, continuatas, perscrutatis prius excussitque quam diligentissime ac ea qua decuit reuerentia ac religione,secra Scripturae libris eorumque probatissimis Interpretibus, nec non sacrosanctae Ecclesia generalibus ac synodalibus Concit decretis&Constitutionibus,longo usu receptis&approbatis, re-1pondisse,asseruilfe, determinasse, quod istiusmodi nuptiae cum relictisfratrum decedentiam sine liberis, sic naturali iurepariter est diuinosiniprohibita,et uper talibus matrimoni, contractis iue contrahendis, summus Pontifex dissensare non possit Istarum Academiarum,numero duodecim, sententia seu censurae, in maximis Angliae Comiths ---ri. Parilamentaris lecta sunt publice. Pro risunt insuper Libellicemn, m. '' tum ac ultra,quos diuersarum regionum viri doctissmi,quorum naismud concors fuit opinio,composuissent. His tot tantis argumentis edoctus Rex animoque recolens, tum quam proterve se Papa in hoc suo,eoq; tanti momenti cssisset negotio,ium quale Subditi sui Iustitiam mercari soleant in Cu-

Rassost in ria Romana: An. Dom Isso.mense Septembri, edixit, neshbditon/ rumsuorum qui 'iam ullam causam ad curiam Romanam deferret. Quod

roestas i. Edictum Sanderiis primum manisui schisematis initium appellat. i Circa hoc tempus wolsarus, hac de causa inter alias,quod, suae . hir, ii Regra venia ulcentia,legatinam a Papa authoritatem accepisset, eamq; in Asa Anglia,contra Regni iura; xercuisset,actione de Praemunire in Regio Banco

conuentusae earum legum,qu. contra Prouisores latissent,rem pronunci

tm,condemnatus,oproscrinus es. Ita qui viginti fere rem non modo gliam, sed Europam pene rexit, non aliena magis inuidia quampropria Aperbia concidit uuuepraecipitio totum tunc Clerum Anglicanum,ipsimque Romam infimum ruinam es occasum traxin

Episcopi,qui eodem, quo Cardinalis, laqueo irrctiti tenebantur n Regium hancum vocati,ante diem ad comparendum statutum,

se,ut par erat,clementiae Regia humiliter submiserunt, enamque illam de Praemunire longe grauissimam ingenti sumptu redimentes, Regem Ecclesiae Anglicana supremum Caput declarauerunt Nec sane nouus aut insolens cuiquam rem totam maturo iudicio aestimanti,

196쪽

aestimanti,videri debuit hic Capitis titulus. quem Regi insta dominia sua,potius quam Papae, Principi extero,deferendum essLidque, re aer eis secundum Verbum Dei, ante hunc diem ostenderat Gulielmus vllim martiamus,Archiepiscopus Cantuariensis , iso, Haec cum hunc in modum in Anglia gesta essent adeo Pontifi Iscibilem mouerunt,ut neque Cardinalium iudicia, neque Academiartim scita,nequc virorum docti morum volumina, neque o lata disputationes,neque proprium, quo matrimonium hoc eneruasset, iecretum impedirent,quo minus sententiam nunc a Giharina ferret Publicam enim' in initiuamsententiam priori sua con came-trariam emisit,datam in Consistorio Romano vicesimo die Mariij, direm

anno Domini isset. --- Interea,dum Cranmerus adhuc in Germania legationem obi irret debitum naturae persolui mulielmus Warhamus, Archiepisscopus Cantuariensis Rcx,sede vacante Cranmerum,ut ad tantae dignitatis fastigium eveheret, domum accersit, qui, quum animo vetui in inesset iterariae potius umbrae addicto, quam dignitatum splendori, magni momenti adhuc sibi superesse negotia praetexens, reditum in Angliam per totos sex menses distulit Domum reuersus,menteque Regis cognita,per amicos omnem mouet lapidem, ne fieret Archiepiscopiis. Cumque Rex ipse rem proponeret, Cranmerus primo se tanto honor indignum ac oneri imparem agnoscens quibus potuit rationibus animum Regis ab hoc instituto auertere moliebatur. Postea vero quum Regi hanc firmam fixamque stare sententiam animaduerteret,eius ad genua prouolutus, veniam p

tht,intimosque animi sui sensius euoluit, ,explicuit . se scilicet(ut iam erant tempora non puse ad Archiepiscopatum,illaesa conscientia,promoliet , quippe quem a Papa accipere necesse erat; quod se nec post b,nec velle ingenue profitebatur. Cuius rei hanc reddidit rationem,quod Rex esset Ecclcsiae Anglicanae tam in spi ritualibus quam in temporalibus supremus gubernator, ad quem solum Episcopatuum hic collatio spectabat,sinon ad ullam potestatem externam. Qisae verba animum ambitiosium ac elatum non arguunt,sed humilem&sita sorte contentum,qui bonae conscientiae testimonium splendori mundans dignitati male partae longe anteponeret. Rex vero teneram animaduertens conscientiam, eoque tanto IsPrasulatu digniorem,Iurisperitos consuluit, qua potissimum ratione Cranmenis Archiepiscopatum suscipere posset, interim ut conseientiam non vulneraret. Quorum consilio,Cranmerus Pontifici quidem Romano iuramentum exhibuit, non tamen more, do maiorum, ut calumniatur Sanderus. Maiores enim simplicuer&-fi absolute iurauerunt,Canmerus non nisi interposita Protestatione, eiusdem iuramenti conditionem ac modificationem enucleate explicante. Neque ianc priuatim duntaxat habuit, ad quam postea publice habsolute iuramento defungens tacite respiceret,ut'Sam

197쪽

derus innuit. Si res ita se haberet, iure optimo fraudis ac periurii reus peragi potuisset. Caeterum res longe aliter gesta est. Neque enim tacite aut secret,apud se aut suos in angulo hac protestatione usus est,papistarum instar AEquivocantium, qui iuramenta, verbis absolutis concepta reseruatione mentali, festiue&lepide laiciat eludere, suasque animas periurijs deuouerer verum tribus vicibus eandem publice eonspicue interposuit;primo in domo Capntilari coram personiso testibus authenticis;deinde flexis ante summum altare genibus,miscopis atque Populo spectantibus, cum munus consecrationis peragendum esset . tertio denique eodem ipse is

Ioc Pallium recepturus Protestationis autem tenora forinula erat huiusmodi.

Exuti NDei nomine,Amen. Ceram vobis,est Non es,nec erit mea volun- - 'A Italis aut intentionisper huiusmodi iuramentum veli ramenta,qualteris cunque verba in ipsi obit mare videbuntar,me obligare adaliquod ratione eorundem,posthac dicendum, .ciendum,asi vitentandumquederit,

aut egeoidebitur contra legem Dei, vel comra iiiviri simum Regem nostrum Angliae in rempublicam huiu ui regni Anglia,se sue auipraer galium eiusdemi est quodnon intendo per huiusmodi iuramentum vel iuramenta quouis modo me obligare, quo minus libere Mai co utere, dreamentire valeam, in omnibus drsingulis resarmationem religionis Chrsi etiam gubernationem ecclesia Anglicana, a raro linam coronae et

dem.reolve commoditatem quoquo modo concernentibus. . ubiqueexaequi Oreformare suamethi in Eccles Anglicana reformanda videbam sur. Eisecundum hanc interpretationem, S intestinum hunc est non ali- ierateque alio modo dictam iuramentu nevoliturum protesioris' stere,esra.

is Si Cranmerus tam grauiter reprehendendus, qui Protestationei iuramentum modificauit aciem mit,qualein obsecro incurrent censuram vestri ante Cranmerum Episcopi, qui se duobus obstrinxerunt iuramentis, Regi altero, altero Pontifici,praestitis, absolutis quidem,& sibi inuicitae tradicentibus et Hoc enim Hemricus Octauus in publicis regni comith ostendit,in quibus utrunque coram ampli imo illo conuentu legendum curauit. Idem i. quoque ostendit Cranmerus, tum in responsione sua ad Erotum episcopum Glourestrensem, tum in literis suis ad Reginam Marbam vel si pecca ut Cranmerus, Primatus pontifici iuramentum

Iimitando, modificando, quid de Heatho, Bonem, Thirlebeio, huiusmodi reliquis statuendum erit, qui paulo post Primatus regi iuramentum quo potestas pontificia penitus excluditur ita

solute susceperunte Hactenus Cranmerum in Cathedram episcopalem euectum vidimus, nunc eiusdem res gestas,quatenus instituto nostro inserubim,pa perinspiciamus. Superstite adhuc miliamo,inchoata

est Disitired by Cooste

198쪽

Cap. p. Minseri Anglicano iis

est Synodus,quali, In multu de abolendo Papatu deliberationibuspen s Aetiq.drit dens, sepitis prorogatae i. Iamque nouam di tionem a flexio X imi ' adquintum Octobris accepit. Interea Nar hamus fatis concessit l, et s. itaui in A August. Issa Haec Synodus, Ouortuo, Urchiepiscopo, expraecepto et, i regio,Priam est conuentus Cantuariensis authoritat rorogata est. Cum pso.

que iterum post aliquod temporis interuallum,ad diem dictum viri docti confluerent, praesidebat sed Archiepiscopaei vacante ' Londi habiaenensis Osapus Stabsque,authoritate sibi data a conuentu Cantuariens. Cremerus autem, iam recenSin Archiepiscopum creatus Uressus est authoritates,in nodum. Cuius aduentu,quaesitum est iterum de Regis cum D .Ratharina coniugio, ac renouata es ista tam diu coram Papae atis agitata quasio, an ducere uxorem a fratre cognitam,decedentesine prolesu Prohibitio iuris diuini inius ensabilis a Patae Ea resprimo ad inferiorem dinodi conuentum relata es. In eo assirmarunt dictam conclusionem quatuordecim legaruntseptem dubitauit unus, alterque iuris esse diuini dixit,sed morais,atque dissensabilis a Papa Insuperiori Patrum conuentu,in quo BoNonimses,Patauiensis, Parisiensis,aliarumque niuersitatum de ea quasione iudicia recitatasunt, controuersia inter Stoisse umLand uerum aesticiarum Rossensim Episcopos, aliquandiu mota,ab omnibus Patribis, qui ducem exdecimpersonaliter,uelper Procuratores interfuerunt,praeterquam nouendecim praedictarum Vniuerstatum sienten- ijs assensum est. Sed, ut hoc negotium omni tum iuris tu acti contro uersia careret. liud quaesitum est. An carnalis copula inter serenis um principemi artarum. serenissimam Dominam Natharinam, ex propositu,adhibitu,deducetis est acetatissili se ficienterprobat sed hac di quisitio ad legum atque canonum peritos relata es, dui,quinque aut sex un- taxat exceptis,omnes carnalem copulam luculenterprobatam amrmarunt. Frum etiam sententia ab omnibuspatribus praeterquam a Bathoniensi

semestrensi Episcopo,probata est. Hugebis,tam Par menti,quam Conci-Ei,mandato regio, prorogasioniblupaulatim intermissa sunt. Rex ad D. Natharinam nuncios misit,ut,quoniam nefarias ct incestas fuisse nupsias, ex Theologorum est Iurisseritorum, tam in Anglia quam in Transmarinu niuersitatibus con abissententia, dote ab Arturo, Regis fratre maiore, suoque marito,contenta, uertere ac discederestonte vestet.ura vero,in '

positopertinax,respondit se ab eo vinculo dissolui nostre, quoipatrefluo er-dinandoprocurante, a Papafuisset colligatum Paulo post Henricus, mare traijciens, Gallorum Regem inter Caletum Boloniam' esse conuenit,rediensq; dilata Partamentis nodie; concilia iter indixit. I ' In Partamento,de illa iure diuino prohibitis nupti, exprioris Sanaaei Vniuersitatum praedictarum sententiis, cretum et, ebuisse atque licii ep tui se ab illis vetuis nupti, aesedere, P cum integerrima lecti imaquesemina, D. Anna Sustem nuptias licitas,iurique diuino ac humano consenta

neo contrahere.

Ita e Crannurus silvificatis, Lin dio Lincolniensi, sivis, uirumquepermultis Praelasis comitatus, Don-

, quodproxime abest 'Sod de abic

a Nerei tam s.

199쪽

is De nicterio Anglicano Lib. 2.

a Regia vista Amptiis i in qua eo tempore degeba remissima xviharina.Sua apta in ius vocatam, biper quindecim die rustra expectasset, antiq. rv. a sentemI,im ortu ferendam se raparat. Itaque eam id iudicium NA' beatam' non accedentem pronuntiauit contumacem, ae a Regis thoroconsuetudineque nupti amisit. Ita quas Iulius secundus arte Vaticana conciliauit nuptias,sensim, paulatim post viginti annos dicristiae sui,non repente discindi voluit Numen Rex autem P edixitne deinceps Regina,sed Arthuriprincipis donaturia vocaretur. Interea Henricus anno Domini millesimo quingentesimo tricesimo tertio,®ni sui vicesimo quarto Nouembris die deci emonN' mo quarto Annam Bolentam,tectissimam staminam, in umorem fol. et os, duxerat, licet sotianem nuptiaram ompam, ad quinque deinde menses,

e sisti .de L pridie Iaas Aprilis, qui dies sepulto Domino eo anno sacersit, publice dra i p.r' ducta, Ppostridie casenaea Iuni, proximesequentis, Regio Diademate, insignior ac inbuaripompa quam sta unquam Regina antea, coronata futuestiuae . est. Quae septimo Septembris Angliae delicias,Europaeodus,t Iol.xir tius mundi Phoenicem,diuina prouidentia iuxta ac misericordiae lucidissimum speculum,Eli Zabetham peperit., Dum adhuc infans regalis in utero esset materno,Clemens'. p. . Heuterus Iuliani Medici Florentini Spurius,ut legitimum hoc matrimoni-ι--χ. i., im dii in eret' iobolem exhaeredaret, nihil intactium reliquit. Taceti, Cuius ritumen a monte vaticano emussium,quem non afflauit, subiacui se ambussit e adeo venenatos flammarum globos, Draconis instar, intim ,his sti, Regem,& infantem nondum natam eiaculatur. Verum morsia tam stulumpi rum elemen Clementi clausit oculos,dum EliEabetha almum So.

etat, lumen intueri incipit,tanquam Sydus in media procella foetiv

I itii inu faustumque exoriens, ecclesia Dei splendidissimis suis radijs hcti in damWi. tiam alutemque arserens,Papae autem: eius asseclis,tanquam ta-

aret: et talis cometa, Antichristi perniciem siexitium portetndenS.

clam iri.' Quod eodein quo nata Eli Zabetha anno,ex parte contigit. Vbi md 'A'. enm pontifex Romanus Monedulae Asopica non absimilis,pictis 33 volucrum pennis se adornauerat, magno cum fastu incedens, in omnes aues per coelum volant , tyrannidem exercuerat,Henr. 8.Anglomm quila,suam ex ala pontificis detraxit plumam,sibique resumpsit,plumam,inquam, Regi suprematu' pretiosam illam, versicolorem, id est, Regalem potestatem legitimam, quo illum decorauit Rex Regum Dominus dominantium. Nam in mag- Hal in Moer nis Regni Comit ijs,Anno Christicis 3 . Henrici autem 26. N,

I uemb.die s. habitis, uniuersia Papalis Iurisdictio a regno Angliae benedictus sit Dominusaepenitus est profligata Meliminata. a Quo audito, mox fulgurat sifulminat nouus Iupiter Capitoli

'gura .is3s nus Paulus tertius, Regemque citat,ut inter nonaginta dies Ro- . ''' i de maere se ebe Procuratores compareat. Sin minus,omnespriores cen-

200쪽

Cap. p. Uini Ierio Anglicano is

tu ne obediant,exteris ne cum, Anglis commercium habeant,mandat praelauso regno exeant obilibus,m victamus o onam, Rege iure isnibu ei cere nitantur. Dedera Principum cum Henrico inita omma irrita farii, ct nuta omniaque ut eum sacris armis persequantur, et Domino hortatur. Mehercule, derculem furentem. Hoc modo se vel Hemricum ad suam obedientiam reducturum, vel saltem Eli1abetham omni spe regnandi priuaturum sperabat. Satis haec pio Imperio cuius brutum fulmen, ignem Vaticanum Henricus pro nihilo duxit,Eliastellia vero benedictione celesti creuit sicut Lilium,&tanquam Ros floruit. Caeterum Hemicus,licet in Papa iurisdictione extirpanda,reliquis omnibus Christianis principibus palmam praeripuit,lla eram tamen reformavia gloriam beatissima sua siboli, Edouardo,inquam, Eli Zabethar diuina prouidontia rese uauit Ab illo enim nam Deus velitatem suam quibusdam quasi gradibus reuelare solet pauci duntaxat rami sunt excisita ab his ipsa superstitio,quae aliissimas radices egerat, funditus radicitus est evulsa Sed de Papae eiectione ex Anglia haec dicta sunto.

Cranmerum autem utpote qui huic rei suam inprimis nauarat , operam Papis ars ipso noniine oderunt, cimius demis himinemque postmodum tot conuitis onerare ac proscindere machinati sunt, quot humanum ingenium liuore aculeatum, comminisci potuit. Ad Insigne Delphini apud Cantabripienses aliquoties se contulit, visurus uxorem, quae apud hospitam, ius consanguineam,commorabatur inde Papista eum indoctum di pabularium vocitarunt. Uxorem prae legis pontificia metu iact., Missis clanculum habuit inde in Cista circumlatam perhibent,Cistam Mimmeri,

que apud Graues data locata, ut mulieris caput deorsum verge 2 -ti rei suaviter mentiuntur. Ipse Rex iam tum inimicosis quando si in viribus valeren uon nisi ipsius sanguine satiari posse fatis perspexit. Qua de cauta 'fignia, quae regent ua Cranmerus trabs 3gruum quadripartita tulit, ex Henricus stia stam integerrimi Patrisin veri tate diuina constantiam,si pontis,praeualerent, in morte ac incendio desiturampro orati ita mutari voluit, ut, gruibus deletis,tres dpellicani, Am .din. mortis mari ri,quepraenunc , insuis deinceps Insignibus ederentur. Cui praesagio euentus,regnante Maria,verissime hespondit. Tunc enim inimici eius rerum potiti,inueteratum in eum odium Cilomuerunt. Monuerunt, ut intra 'ocIoginta dies se Romae coram Papa sisteret 'id p. Papa tamen eius aduentu non expectato ante diem vicesimum

condemnari,MBrachio seculari permitti iussit ornamentis hi medicopalibus exuerunt,ut toga laicali,eaque vilissima induerent. viri Per Fratre. Alphonium vitam pollicendo, ad canendam aselinodiam induxerunt,morte tamen mul stare, lixa illis&imm, rei

distatit sententia nec ideo Alphonsi opera usi sunt,quod Cram

mero bene vellent, sed ut eius palinodia sua famae consulerent.

Itaque in eius lapsu sibi suaviter applaudentes, summopere aethbantur. Sed audi, ob aliorum lapsus tripudiare, illa demum dia bolica