장음표시 사용
61쪽
Si sunt ex duobus fratribus masculo Foemina, ille consobrinus hic amitinus dicitur. At si fili duarum sororum sunt, consobrini dicuntur, Sposciaboria:
A. Frater. Frater. Patruelis Patruel. Sobrinus. Sobrinud.
B. Frater. Consobrinus. Sobrinu3. Soror. Amitinus. Sobriniu. Soror. Soror.
Consobri. Consobri Sobrinus Sobrinud.
Post hos Sobrinorum iij, nepotes, pronepotes,&c. Idem iudicium sit de foemellis. In linea inaequali quomodo fiat comparatio, o stendit sequens schema.
62쪽
luna fratris nepotem Ionam fratris pronepotem. Christiernum fratris abnepotem Iohannem fratris
et Iacobus Vocabit Paulum patruum Robertum patruelis filium Ionam patruelis nepotem Christi-ernum patruelis pronepotem Iohannem patruelis abnepotem. 3. Marcus vocabit Paulum patruum magnum,
no propiorem Ionam Sobrini filium Christiernum Sobrini nepotem Iohannem Sobrini pronepotem. q. Lucas Vocabit Paulum patruum maiore, , mesdefader broder socruciter. Andream patrui maioris filium Robertum patrui maioris nepotem. ΙΟ-nam qui est inaequali gradu patrui maioris prone potem Christiernum patrui maioris abnepotem. Iohannem patrui maioris alnepotem. s. Probus vocabit Paulum patruum maXimum,
patrui maximi filium Robertum patrui maximi ne potem Ionam patrui maximi pronepote Christiernum patrui maximi abnepotem. 1. Albertus vocabit Paulum patrui maXimi patre. Andream filium patris maximi patrui, atque ita ordine descendendo, ad nepotes, pronepotes, c. patris patrui maXimi. Ab altero latere eodem prorsus modo instituenda est comparatio.
63쪽
a Petrus et Iohannes. 4. Iacobus.
3. Ionas Claudius Probus.1. Anna Vocabit Iohannem fratris filium Claudiufratris nepotem Iacobum sororis filium. Probum sororis nepotem. Petrus vocabit Paulum auunculit in or broder:
sehemo Martham matertera. Mori' er Musin. Iohannem consobrinum. Morbrodere pia. cui
ipse vicissim est amitinus . Est enim Anna amita Iohannis.) Iacobum similiter vocabit Petrus consobrint cui ipse vicissim dicitur esse consobrinus. At Claudium & Probum consobrinorum filios appellabit Petrus,iquem ipsi vicissim sobrino propiore agnoscent. 3. Ionas Paulum Auiae fratrem agnoscit martham auiae sororem, Iohannem sobrino propiorem, etsi Ioannes Ionam amitini filium nominat Adem Ionas salutat Iacobum sobrino propiorem , etsi a co-bus Ionam consobrini filium nominat.
Ordines cognationum sitate line edicuntur. Definitur autem linea, quantum ad noctrum propositum attinet, hoc modo. Linea est ordinata collectio personarum consan Ouinitate coniunctarum ab eodem stipite descende titi, diuersos continens gradus, numeros distingues. D Meta-
64쪽
Metaphora sumta videtur a lineis fabrorum. Vt enim illi lineas pingunt, quarum ductum in aedifica
do sequuntur, ne aberrent ita in cognatorum eXamine ordines cognatorum describimus, quos cum intuemur, gradibus iumero, absque omni erro re eos discernimuS. Linearum differentiae ex diuersitate comparationis cognatorum inter se sumuntur. Quare cum haec comparatio in genere sit triplex erito triplex linea. 'RO M A comparatio cognatorum si sursum
Versus perpendiculariter, ut fili ad patrem, patris ad
auum, aut ad proauum, proaui ad abavum, ab aui ad altatium, attaui ad tritatium, hinc ad maiores. Linea quae ex hac comparatione nascitur, dicitur ascendentium, quae hoc modo definitur. Linea ascendentium est, quae sursum versus recta tendit, hoc est, quando numerando ascendimus a filio ad patrena, ab hoc ad auum usque adtrita uum, trita ui patrem auum, caeterosque quibus non sunt peculiaria Vocabula. comparatio cognatorum deor sum versus perpendiculariter vergit, Vtpote a patre ad filium, a filio ad nepotem, a nepote ad pron CpOtem, hinc ad abnepotem, ainepotem, trinepotem. Ex hac comparatione nascitur linea descenden tium, quae hoc modo definitur. Linea descendentium est, quae deorsum versus, et tendit, hoc est, cum numerando progredimur a
patre ad filium, ab hoc ad nepotem, deinde ad pro
I comparatio cognatorum est, quando a
65쪽
do i duobus fratribu, quorum communis stipes est pater tanquam proprijs stipitibus descenditur, quales sunt fratrum filij, fratrum nepotes, fratrum pro nepotes, abnepotes, atraepotes, trinepotes &c EX hac comparatione linea laterales seu parallelae nascuntur, quae definiuntur fioc modo. Lineae laterales sunt, quae ex duobus oppositis lateribus nunc sursum nunc deorsum spectant. Verum cum cognati, qui ad istum modum de scendunt , ab oppositis lateribus se mutuo respicitit, nascitur linea quae trasuersa dicitur, ea i vel aequalis vel inaequalis. Nam si aeque distant personae, quae in lateribus oppositis ponuntur a communi stipite, transuersa aequalis dicitur. At si in aequaliter, transuersa inaequalis appellatur. Sed omnia in hoc schemate clarius conspiciuntur.
Patruus maX. 4 Abavus. Patruus maior. Pro auus. Patruus mas Aulis Amita may
66쪽
Ab A sursum versiis ad Ab auum,4 c. est linea re
ista asceta dentium, a B, deorsum usque ad trinepotem, c. est recta linea descendentium, reliquae sunt laterales, quae cum inter se conseruntur, in transuersas aequales Minaequales diuiduntur, quemadmoduc ijs constat, quae supra di Xunus delinea transuersa.
Gradus aliter ab alijs definitur, Iurisconsultis nihil aliud est gradus, quam generatio, Ut graduum ordo sit generationum series. Canon istis autem gradus est habitudo personarum distantium, qua cognoscitur, quota distantia personae inter se differunt, hoc est Gradus est interuallum, quo cognoscitur personarii quae in quaestionem veniunt inter se propinquitas&distantia. Metaphora autem sumta est a gradibus scalarum, seu locorum procliuium Ut enim in scalis& locis procliuibus a proximo gradu in proximum, atq; ita
ordine progredimur, donec peruenerimus quo ten dimus Ita hic gradatim per seriem generationum ducimur apro Ximo in proximum, qui ab eo nascitur, atque ita deinceps , donec ad eum veniatur, quem quaerebamuS.
Porro cum gradus simpliciter a Iurisconsultis progeneratione accipitur, duplex est eius consideratio. Aut enim respicit plures ab eodem stipite immedia te ortos sine respectu ulterioris progressius. Vt cum a Iacob plures filij, videlicet Ruben, Simeon, Levi u-da , nascuntur, hic quia sunt tres generationes,
67쪽
tres quoque gradiis esse statuuntur. Sed haec consideratio graduum ad nostrum institutum parum ad modum facit. Aut specitatur gradus, prout ordine ad remotiores per intermedios progredimur cum videlicet alij ab aliis progignuntur,in quasi per gra' diis alios atque alios descendunt, Vt cum a Tharenascitur Abraham, ab hoc Isaach, ab hoc Iacob, ab hoc Ruben, ut Abraham sit a Thare in primo gradu, Isaach in secundo, Iacob in tertio, Ruben in quarto. Atque hic respectus graduum generationum Olummodo habetur a Canonistis, clim agitur de nuptijs. Ob quana causam doctis limi quidam viri potius retinent definitionem Canonistarum, quia con gruit ad nuptiarum argumentum, quam Iuriscon sultorum , quae latius patet, corum instituto optime congruit, ut qui de haueditatibus tutelis disputent.
In lineis rectis ascendentium Vescendentium nullum plane est discrimen intersipputationem Le oalem decanonicam. Nam iuxta Iurisconsultos Canonicos computa laesunt personae mediet. si quae sunt inter illas de quibus quaeritur, X quarum numero graduum supputatio instituitur, hoc modo. Si nulla sit persona media inter personas, de qui bus quaeritur, erunt in primo gradu, ut Abraham Isaach descendendo, Isaach Abraha ascendendo, hoc est, pater filius sunt in primo gradu, siue alae das, siue descendas Vertim si inter eas personas, de qui
68쪽
de quibris quaerit tir, aliae fuerint intermediae personae, numerentur omnes persona , hoc est . medite&χXtremae, tot emergent gradus quot sunt personae una demta. Hinc regula Canonica: In incis rectis ascendentium .descendentium , tot sunt gradus quot sunt personarina demta. Vt si quaeras de Thare&Iuda, numera personas intermedias Ἀκ- tremas,in habebis quinque personas. Nam inter Thare cludam sunt Abraham, Isaachvi Iacob, tres persona , Xtremae sunt duae, Videlicet, Thare qu- das Coniunctae ergo sunt quinque, ut Thare, Abraham, Isaach, Iacob, Iudas Erit ergo Iudas iuxta regulam in quarto gradu a Thare descendendo, chare similiter ascendendo a Iuda in quarto gradu crit. Idem sit de alijs iudicium. Sed quare in regula additur una demta Θ Quia persona per se gradum non facies, sed quatenus est ab alia generata. Quare concinnius hic loqui videntur Iurisperiti, cum dicunt: Numera generationes scilicet progrediendo ordine ad remotiores .gradus numerasti. Sed Canonica regula recte intellecta, nihil habet incommodi. In lineis collateralibus variant Iurisconsultiri Canon istae Iurisconsulti enim eadem ratione in lateralibus numerant gradus, ut in recta ascendentibus descendentibus. Nam Vt generationes, ita ira ius numerant, atque primum gradum tribuunt ei qui proximus est illi de quo quaeritur, iuXta regulam eo
rum Cum quaeritur quo gradu quaeque persona sit, ab eo incipiendum est, de cuius cognatione qua
69쪽
Christiernus. Hic si quaeratur, quo gradu arcus distet a Iona, iubet Iurisconsultus, ut ordine a Marco ascenda S. Nam de illo quaestio es per stipitem transeas, Vnde descendas in aliud latus ordine tradatim ad Ionam . A Marco igitur in primo gradu est Beria, in secundo Anna, in tertio lanus, in . Paulus, in Andreas, inis Robertus , in 7 lonas. Distat ergo Marcus a Iona in septimo gradu, e Iurisconsulto rum sententia. Eodem modo de alijs omnibus absque omni discrimine iudicandum est. Etsi autem haec usi putatio Iurisperitorum Vera est laccommodata illorum usibus , praesertim cum de tutelis, successionibus o haereditatibus disputatur tamen cum de nuptio agitur , plane ociosa est. Quid enim iuuerit ad conciliandas nuptias inter An nam Christiernum, quod inter se sexto distent gradu, cum Anna sit Christierno loco matris Est enim eius Amita maXima. Quare inciis ario hic alia instituenda est supputatio, qualis est Canonicorum.
70쪽
Supptitatio graduum anonica hoc pacto insti- uitur. Primum Videndum est, Vtrum personae, de quibus quaeritur, distent a communi stipite aequaliter vel inaequaliter. Neque refert siue hoc explores de scendendo a communi stipite iuxta naturae ordinem,
siue ascendendo iuxta cognitionis nostra viam , id quod ideo dico, ne assentiamur illis , qui damnant Canonicos, eo quod velint a stipite communi inchoandam esse supputationem. θSi aequaliter ambo distant a communi stipite, eo gradu coniungendi sunt quo distant a stipite, ex quo fit, Vt quoto gradu terlibet eorum distet a communi stipite, eo gradu inter se quoque iuncti sint.
In linea transuersa eqtiali quoto gradu distat una
persona a communi stipite, eo etiam altera alteri iugitur. Fratres ergo iuXta hanc supputationem sunt in primo gradu. Vt Nachor Abraham, quorum communis stipes, hoc est, pater, est Thare. Patrueles iunguntur in secundo gradu. Sobrini in tertio. Sobrinorum sili in quarto, cita ordine ad alios pro cedendum est, ut in proposito Schemate Anna Paulus sunt in primo gradu Berta Andreas in secundo Marcus Robertus in tertio. Lucas donas in quarto. Probus christiernus in quinto. Porro si personae, de quibus quaeritur, inlinea inaequali a communi stipite distant ut fratervi fratris filia,Sobrino propior & Sobrina, Sobrinus6 Sobrini filii gradui nomen ab eo qui remotior est a communi stipite, tribuunt Canonici, id quod utilissimo consillio factum est. Nam cum lege cauissent generali,