Commentarivs in vtramqve epistolam Pavli ad Thessalonicenses

121쪽

iptorota

stra, exuperat dilectio unisuscuiusque omnium uestrum era

ga uos mutuo. Ratio propositionis est, ab incremento fidei Se dilectionis Thessalonicensium Sed

unde nouit incrementii in fideic ex incre, mento dilectionis. Ex effectu enim causa dignoscitur. Vbi igitur erigua haritas est, Ibi exiguae quoque scintillae fidei, quae fides, quo magis arserit, eo maiores charistatis flammas emittit. Admoneamur ita exemplo Thessalonicensium , t maiora fidei & charitatis incrrementa a Deo Pet

Adeo ut nos ipsi de uobis gloriemur in Ecclesiis Dei, si Per tolerantia uestra,& fide in omnibus persecutionibus Mas, fietionibus quas sustinetis.

signo maximos illorum in fide Rcharitate progressus fuisse ostendit. Necesse se est enim non exiguos fuis progres iis, de quibus gloriatur apostolus, Proponendo ipse aliis in exemplum fidei dochari tatis

122쪽

E I s T. I L A Dratis 5 patientiae in perscciit nibus, Cumrnquit, Stiper tolerantia uesti ab fide coniungit effectum de catisam 8 ex effectit

causam demonstrat. Est enim tolerantia sub cruce euidens fidei argumen rum. Ne que enim potest caro de sanguis in Uictionibus superare, nisi Spiritus fide robur suppeditaverit. Nam quorum fides non altas radices egit in cordes, illi tempore perseciuionis UXta parabolam domini cana scandalizantur, ac in pristinas tene hras relabuntur.

In ostensionem iusti iudicii

Hoc pertinet ad con Iandos Thessal ni censes in afflictionibus. Est enim sensus: quod uos patimini de miser afligimini in

hoc mundo, contra quod uos affligcntes secure dc in pace degunt, euidens documentum est futuri iudic a. Nam cum Deus iustus sit iudex, lusitim exerceat ita dicium,

xlecesse est hiare cuni in hoc mundo pina siliguntur, S imprjs bene est, Sequiali ut aliquando post mortem sequatur dici- iam, in qu iustus iudex pris procinia de

imp s supplicia reddet si hoc argume0LO etiam

123쪽

mortalitatem animal vim.

Ut digni la abeamini regno Dei, pro quo latimini.

Collatio est suturae gloriae cum praesenti afflietione Vult enim PalilUS, Ut In Omnibus afflictionibus aspiciamus ad suturam gloriam,quam consequemur in regno

Dei glorioso. Neque enim hic de merito et causa regni Dei loquitur e qualesnam sintd esse debeant regni coelestis haeredes Ostendit Crux enim non sacit dignos regno Dei, scd declarat dignos, dignos in quam non piopria dignitate,sed dignitate ac merito fili Dei, cuius solius crux unicano dignos reddit aeterna gloria.

Siquidem iustum est apud Deum reddere his, qui uos affli gunt , afflictionem, & uobis qui

affligimini relaxationem.

ι pertius declarat quod dixit in ostensionem iusti iudicii Dei Idque ab effectu iudicii Dei. Estque rate argumentum I

124쪽

EPIST. II AD fium est iudicium Dei, Igitur uobis qui ob pietatem hic amigimini, relaXationem, di amigentibus uos poenam reddet iusi us

Cum manifestabitur domis laus testifcle coelo.

Amplificat a tempore, A smus indisat non esse piis sperandam in hoc mundo, quiem Sc securitatem firmam. Nam tum demum salus nostra apparebit, quando filius hominis uenerit ad iudicium.

Cum angelis potentia suar

incipia flamma'.

Qualisnam sit iudicis aduentus futurus indicat,quo terrorem incutiat imprjs de ad sortitudinem animet pios Angelos potentiae uocat, per quos Deus suam potentiam exequetur. Ignis flammae adseret ardorem de incendium impijs piis uero fulgorem dc Iucem, ut in hunc locum scribit Ath nasius Plura de hoc igni uider Petri.

Qui ultionem infligit iis, qui

nota nouerunt Deum, & non obedi.

125쪽

THESSALON.

obediunt Euangelio domini nostri Iesu Christi, qui poenam

dabunt, interitum aeternum, a

facie dominia gloria potentia ipsiuS.

Finis aduentus ad iudicium, quo ad impios attinet, nempe ut eos dominu a ternis suppliciis subiiciat puniendos. Non nosse Deum, d non obedire Euangelio, Pro eodem ponuntur. Verba enim noticiae usu scriptu a per Synecdochen etiam consequentes effectus denotant. Est igitur nosse Deum scire quod sit, scire quae sit eius uoluntas,eique iuxta uerbum fidere, quod sane nihil aliud est, quam obedire Euangelio A facie domini,d a gloriato tentiae eius, es quando dominus adueniet iudicaturus, suamque uirtutem declaratu rus Alludit autem Paulus ad dictum Psalmi 6 . Sicut tabescit cera a facie ignis,

Sic impii pereant a lacie Dei.

Cum uenerit ut glorificetur in sanctis suis 5 admirabilis reddatur in omnibus credentia

126쪽

bus , quod fides habita sit test i monio nostro erga uos in die ib

lo Finis aduentus domini ad iudicium, quo ad pios attinet,quales sunt credentcS, hoc est , qui testimonio apostolorum de Christo fidem adlaibent, conuertendo seuera poenitentia ad dominum. In his gi Tificabitur dominus, id est sancti ipsum

florificabunt aes noscent suae sanctificationis authorem, qui mirabiliter hunc prae sentem miserio statum aeterna commUta

hii gloria, Ideoque admirabilis seu admirandus merito habebitur.

Ad quod etiam oramus sema per pro uobis, ut uos dignos lia heat ista uocatione Deus noster,&impleat omne beneplacitum bonitatis Scopus fidei in potens

tia. Nunc preces addit Paulus, ut Thessalonicenses perseuerent in uocatione quod fit cum

127쪽

e THESSALOM.fit cum Deus implet suam paternam bene iiolentiam, qua in uocaris opus fidei pintenter absoluit Ut enim sua mera bonitate nos uocat Dcus, ita fidem infundit,ei incrementa largitur sua potentia. Opus butem fide uocat respectu Dei, fidem in nobis flacientis Admoneatur ergo hic unusquisque nostrum , ne sacrilege opus Dei in se inchoatum desitruar, ' sitia in ora titudine sibi accersatiram Dei. '

Vt glorificetur nomen dos in in nostri Iesu Claristi in uo,

his,&uos in eo, iuxta gratiam

Dei nostri4 domini Iesu Chrisisti.

Finem duplicem perseuerantiae, fide uocatione addit.Vnum quidem,ut, men domini nostri Iesu Christi glorifice tur in credentibus. Alterum uero, ut ipsi credentes in ipso Christo glorificentur,

Idque iuxta gratiam Dei de domini Iesu Christi,ne quis hoc suis adscribat uiribus, sed soli potius bonitati Dei, de merito Christi attribuat. Porro ut Christiis dici-H tur

128쪽

E I s T. II. A Diur in iis glorificari, qui eius gloriam,fide,

consessione, tolerantia ac innocentia uitae illustrant Sic in Christo olorificatur,qUOS Christus post multas hic exantiata aerum nas aeternitatis oloria donabit. Admone mur igitur hoc loco, quo uitae nostra Omanes actiones sudia reserri oporteat.

SUMMA SECUNDI

CA UI THHortatur Thessalonicenses, ne sinant se decipi, ab ij qui extremum diem

iam in foribus esse praedixerunt. Nam Christus non adueniet priusquam mundus in desectionem prolapsi is uerit, de Antichristus regnum palam obtinuerit, idque propter ingratitudinem hominum, qui noluerunt ueritati credere.

ORDO ET PARTES

c APITIS SEcVNDI. Poterit

critota

129쪽

T MESSALON. Poterit hoc caput in quinque partes distribui quarum prima,est eXhortatoria propositio ad constantiam, ne sinant se Thessalonicenses seduci ab iis qui Stremii diem iam ceruicibus imminere clama-hant Secunda est ratio propositionis amaticinio apostasiae e regni Antichristi sumpta Tertia consolatoria est, ne frangantur Thessalonicenses ob tantam rerum confusionem . Quarta exhortatio est ad Perseuerantiam. Postrema uotum Morationem pro Thessalonicensibus continet.

EXEGE SIS SECUNDI

APITIS UM OBSERVATIO. ne doctrinariam.

Rogamus autem uos frautres , super aduentum domini

nostri Iesu Christi, Maggrega'

tionem nostri in illum, nescit dimoueamini a mente, neque turbemini uel per Spiritum uel

per sermonem uel per Episto, iam tanquam per nos, quasi inistet dies domini.

130쪽

Thessalonicenses ad consitantiam , Ut sterstent firmi in fidei doctrina, quam didicerant. Mens enim hic significat certam de ueritate Dei persuasionem mente conceptam Solet eniti saepe subieehunt pro adiuncto Metonymicos poni. Porro hic quatuor observentur. Primum, ipsa Obtcstatio Pauli, Deinde obtestandi m dus, Tum duplex metaphora, postremo fallendi uiae , quas vult Thessalonicenses

cauere obtestatio non solum constantiam auditoribus uerbi commendat, veriam' etiam indicu quam solicitus praeco uerbi diuini pro suoium auditorum salii te esse debcat: ne quo modo per errores de Pha Datico homines puritas doctrinae turbo tur. Hoc enim Satia an quaerit,iit chim cur sum dodirinae impedire non possit, admisceat sordc suas, ad turbandum doctrinae sontem , ne cultus Dei purus maneas. Qxiare initi j occurrendum est , nec qui

quam tanquam leue contemnendum, Unde possit expectari periculum,ici in speciem minimum obtestandi modus quod ipsos obtestetur per aduentum domini de nostri aggregationem in ipsus h. Solemtis eirim in obtestationibus non solum escharas hati ita

libalo cieastri a