장음표시 사용
121쪽
MN S. retin ego laboraui, aut quid egi, aut in quo euigi. Duerunt curae cogitationes me ef 1iquidem nia hi peperirile nihil confecutus sum ut in eo statu essem, quem nes fortunae temeritus,nes inimicoarum labefactaret iniuria. Mortem ne mihi in murem, ut omnino ab hominibus, an exilium ut ab improbis demigrandum fit ors terribilis est his
quorum cum uita omnia extinguuntur, non his quorum laus emoriton potest. Exilium autem ter
ribile ijs, quibus quas circumscriptus es habitana
dilacis, non his qui omnem orbem terrarum uanam urbem eje ducunt. s. Hae miseriae, aerumnae premunt omnes, qui te beatam, qui te florentem putus, tuae libidines te torquent, tu dies nocte scruciaris, cui nec satis quod est, tr id ipsum quod habes ne non diuturnum sit futurum times, te consciente Stimulant maleficiorum tuorunt, te metus exanimat iudiciorum atq; legum,quocunq; si ex illi ut furiasic tuae tibi occurrunt iniuriae, quae teres irήreuon inunt. LQuamobrem ut improbo,
stulto cr inerti nemini bene se potest, Sic bonis uire sapiens, e fortis se esse iisen potest. Haec Cicero, facilis erit resolutio cognitionis proapinitionibus probandis,quae sunt hae duae: Prior sa.
piens s bonas en beatum, improbus est ser. Primo loco ponitur maior primae. Secundo maior fecundae Tertio loco minor primae. Quarto eius
cm probatio amplis ta per distributio m.
122쪽
LIAE E RHoc loco meminisse oportet quemad dum ertiricola monet, e Oratores pro Vniuersilibum proposivioni poneresingulares,uisic ag: uuias aures s animos oratio feriat. Dialacticus hic dixisbelmpiens eo probus totus aptins ex sese ester si uiro sua pom omnia, Sed Cicero Dipum rem quae ex hac uidebatur equi, ponere maluit. Quinto loco pro minore fecundae qua Ubet haec: Stultus C improbus omnia in rebus fortunae poαωt,ponitur iustem probatio per distributionem, Vbi etiam ingulares proposititones,pro uniuersa. libus ponuntur.Sexto Conclusioscundi γ2ogis in primo loco. Primi uerosecundo codocatur, crambae per codationem inferuntur Hoc genias Epia
chirematum, quemadmodum maliae argumento.
rum burinae,sepe persubiectionem uariatur creae
oriratur forma argumentalidi Oratoria,
quae coilectro uocatur, haec rationibus expoli, tronibus constat, quae in uuas partes distributa est,propositionem rationem unam pluresue,ratia out confirmationem,unam uel plures. Expolitis anem uuam pluresue Propositio hoc loco est quaeis Iu probanda, vi enim primo laco ponitur,proas initio dicitur,cum concluditur,conclusero, Ratio uri morbilogisna erit,uel maior Confirmatio erit praemissae maioris uel minoris probatio Exapo Moschemate or locupleta rationem et twerdum alicuius praemisse uim habet si tale ex.emplum.
123쪽
emplum. Jugiendum est o m. . Est enim turupis uacatio a rebus gerendis. 3. Morso uiuiis vrinn sepultura, immo omnium malorum sentina pessima, homines ab officio auocans. q. Q node ἐtotius reipub pernicio ijsinu se in Ubi erum ocioiisdulgent magistratris, non potest nisi ejyime dimin irari e ub negliguntur lages, celba cura
aerari 1 pubicit, iron fiunt iudicia, non corriguntur lefacta, contemnuntur studia, corruunt urbes. Breuiter uniuersa Resinub funditum euertitur, ubi in octo uiuit uulgus, ibi plane ex libidine uiuitur,xitia perpetrantur, caedes, rapinae, latrocinia do. ire ex ocio tota res lib. euersa iacet,nemine opem supplici serente Contra uero optime ea consist ra
ta est RV ub ubi suo qui' olbicio fungitur. c.
gistratus curat obseruar ωges,populus obtempe.rat,uigent honesta studia Cy moribws uiuitur optim s. ό. Quemadmodum enim ager si crofa iacet, non olum nullum producit frugem utilem, sed praeter tribulos urendam ilicem producit ista hic Sic fieri non possit quin humanus animae uel praestantisrum ex octo βή pcisimus. . Scipiosephricanus uir prudentis mulie unquam indutigeret octo tamillum, maluit lapillos in ripis colli. gere, quam nihil agere. Apud Athemens es erat capitale ocium, cogebanturq ciues oci fui publi cam reddere rationem. Apud Ovidium legis Egi αsum factum adulteriim ex octo. s arci proinde
124쪽
LI ME RVarronis sententia uidetur mihi in primis laudanda, qua docet iubi agendo homines di cere male
agere. In hac coilectroue primo loco ponitur pro apo sitio. . Ratio 3 Constraratio. . Exornati stulimus quaedam argumentatio. . Alia exoritiatio, a Glimentum icontrar s.ci. Exornatior simili. γ. Exornatio per Uioria exempla s, Autoriantes C HBM.
Est e obstri da enumeratio Rhetorica duplex, quam Dialectici cnductionem uocant. Pri eius forma est, cum famnetum rei proponimus hoc modo. essunt res que homines muniuersum ad mesescia flent impellere Avaritia, Atabitus, σLuxuria. Hi Roficius minime fuit auarus, nulla ambitus indicia in eo relucebant. Nota potest igittur maleficium Roscio imputari. Alia forma a dia. lectica inductione non disperi, quare exempla o.
mitto. Vturitur ex Oratores complexione, quae e Zut dicunt bicorne argumentur uehemens sarie argumentationis species, quae utrinq; aduersarium jlernit alterutrum siue rvrauerit tu negauerit. Demosthenes contra ochγnevi hac usus eo coma plexione Sciuis quod erat futurum, aut nesciui. i. Sisciui liis culpa es, quod uou admonuisti. Siliesciui li, cur nos quorantiae condemnas. Haec
quia semper constare debet, hi erit,ma excon, trari s immediatis,facile reuocabitur ad duos utilogi s bini Mone utuntur etiam Oratores, inquatorii : li
125쪽
quodq; dicatur Vt Maiores noliri magnam Ora αtoriae operam dare uoluerunt. . Quid ita quod intellexerunt ea ludia omnium si mine esse appellenda . . Or iis quoniam per ea tanto plus alijs hominibus praestamus, quanto homines brutis q. mi hocs quod nihil habent ingenia in homini, bum constans, nisi ea doctrina marte excolantur. s. At quid ita Nam cum Oratorum praeceptis quibuscunq; rebus ordo detur, fit ut ingenia ad ordinem composim, nihil tumultuarum, nihil praeaceps, nihil confusum praeruptio hians, nihil in αtempestiuum producunt Primo loco hic poniatur proposimo probanda. . Eius probatio. . Raation. con firmatio. confirmationis ratio. . Huaim rationis probatio. Vnde facile est Dialecticoquatuor Emhγmemata constituere, eas ad hilo, gismorum normam exigere. Sunt Maliae Ora:oarum argumentandi formae, quis omitto, quia ex
his quae dictu sunt facile iudicuri possint. Hu cras argumentationum fornus cognitis,et regulas quas supra tradidi, ubi acce*crit lectio frequens, ta Et li exercitium acile erit Rhetorica argumenat adfluos fontes reuocare,ais quaestioni proposiistae accommodare. Quomodo autem argumenta
inuenta bini reddenda uis locis docet Rodolphus lib., de Inuentione cap. Vndestudio si ea quae huc lectant, um t. Qualitum ad iudicium atti,
126쪽
IME Rnet ubi forma argumenti propositi fuerit, ars primisit confuleni eri,unde quaestio sumpta It De ab deuidendum an ex firmis aliquibis artis prin, cipiis, uel ex H pothesibi conclusiis ex principi spro 'initio probans sit sumpta Si vcnsucrit inde sumpta ui elidum ad aliquid absurdisequatur si
concedatur quastro, rursus quid commodi. Deinde iudicandum est etiam an proposimones instituuntur iuxta Diale Iices praeceptri,quae prae cepta sunt uiae iudicandae probandae C improbam dae quaestionis.
Postquam de formis interpretationis breui ian: dictum est ordo postulatini uia examinandι ea quae tradita sunt, aperiatur. Constituatur ergo
Triplex examen Grammaticum, Dialecticum CrRhetoricum Grammaticum rursu tripartitan esto. Vii singularum dictionum. Alterum Ora αtionis D con tructiona Postremum brabeo stulinguaera examine dictionis duplex adhibenda est con sideratio,vocis,ni atrum chirim cationis Iu uoce pectanda sunt omnia quae Ortographiam, Atγowlo iam , Pro odium attingam in gui, scatione utrum raturabis significatio, uel unaturalis, utrum utrum pluraue ex equo significet. Et si uoti fuerit naturatu explicanda est ra. tio deflexi I. In orationis,stu construction: ex.
127쪽
pinum V g. latim Onec tota ratio complebitur,ta querenida est limgularum connexionum ratio in phrastos examine coniungendae sunt tot uoces, quot ad initegrum sensum requiruntur,ac primum uis phratistosis usus explicandus est Teinde conferenda est phrasis Graeca cum Latma,utras cum patria. Hoc triplex examen ita adhibendum iudicio, ut non eadem praecepta quotidie repetantur, sed ut singulis mensibus uni tersae Grammatices examen
absolui posit. Ac utilisimum iudicarem si Pedo, tribae singuli septimanis pueris, qui paululum in
Grammatica promouerunt, orationem aliquam
uariandam, iuxta Erasmi praescripta propone i
Dialecticum examen duplax R. Unum praeuceptorum artis, quae eo ordine exanimanda sunt quo traduntur Alterum edi cum Dialectica alijs rebus e artibus adhibetur urbitra, ubi examen instituendum est iuxta pris riptum superiorum Methodorum. Rhetoricum examen, quod est uerborum Errerum, petendis: est ex Methodo Rhetorica, de qua ubi priuidixero de quarto membro, praeceu pux tradam.
128쪽
LI ME Rtemplatur Germa, nulla erit uia facilior em scendi, quam sit eundem ordinem sequaris. Puer igitur uolens aliquid ediscere . Primam omnium
rem bene intelligat. Deinde partes re numeret, primum maiores Deinde minores. Tertio loco ordinem partium diligenter ins iciat. Saarto ania maduertat exornariones rerum. Hoc ubi fecerit
puer, plus quam dimidium laboris partem se aba sola be sciat, qui contra faciunt se misere citra magi ii frugem torquent . Postquam autem hoc praescriptum sequutia fuerit puer, in rebias cognoscendis, accingat se ad edistendum iuxta dispositionis ordinem oratio Iuuonis ad Eolumis priamo reneidos Isit nobis exemplum, ut in facilioriabias uia isti strata, in difficilioribus quos si essit.
Aole nam i libriliva pater ato hominu rex Et mulcere dedit fluctres, ta toster uentos Gens inimica mihi Urrhenum nauigat aequor Illuvi in Italiam portatis,uiectos perates.
Incute uim uentis submersu' obrue puppes: Aut age diuersus, ex dis c corpora ponto Sunt mihi bis septem praeflanti corpore Nγmpha Ovaruur,quae forma pulcherrima Deiopeium connubio iungam bili propriamsticabo
Cinnes ut tecum meritis pro talibatanuos
Exigat et pulchra faciat te prole parentem. Hos undecim uersiculos primum intelligat puer,utio fit rem compi chelisione quadam sum maria
129쪽
RIM V s. maria complecti Deinde partes meret, quae sunt quatuor Exordium, Narratio, Propossitio, confirmitio, partiumq; Iocos ob eruet. Tertio loco ordurem primum recorida in mentem, quod est facile cum sit hic iraturalis ordo seruam, Priamo enim loco Exordium. . Narratio. 3.Prop.ι alio. Xonfirmatio collocatur. Postremo loco attendat exoritiationes, quae hic sunt sere uillae,praeter propositioius repetitionento uehementiamMoc ubi sciet puer,primum edi, scut duos primos uerbus, in quibus absoluitur exaordium,prima orationis pars Deinde duos proaximos tertium C quartum, continentes narrautioitem quae est fecunda oratio iis pars. Tertio discat quintum sextum uersus continentes pro apositionem tertium orationi partem.Ultimo loco ediscat reliquos quinq; qui ad confirmationem quar u orationis partemst ectant. Hanc usam seq: tu pueri omnibu3 alijs scriptis. Verum maturiores, quibus est maior rerum cura quam uerborum, illas maiores partes obferuent, Cyexaperientur e nullo alio artis memoratiuae admurtaculo iudiere,Si fuerit prolixior,partes uel numeris uel literis teritur, π postea tanquam depoα situm repetatura singulis iteris quoi illis erat
commendatum uat et hoc in primi memoriam,
130쪽
RHETORICA. Persequi uersum Methodum Rhetoricare nimis longum es et quare de Methodo singularum partium oratiotin Rhetoricae pauca quaedam
praecepta colligam. Sunt autem Oratiotus Rheto, ricae partes.Exordium,Narrutio,Diuisito seu Pr positio, Confirmatio, Confutati Peroratio. Quantum autem ad totius orationis corpus attiane is seruabitur ordo partium, quem enumeratio posita monstrat se enim ordo naturalis se, nuterdum tamen hic ordo mutatur Cum cause nece .sitas mutationem jugitare uidetur.
X I. Oime exordium ex quatuor maxime componi uidetur. Expositione,ratione,redditione e Com, probatione. Expositio hoc loco est oratio, quae cum ab aliquo eorum locorum, qui ad inuentisanem pertinent ηueniatur, aut docile et aut bene tuolum, aut attentum facit auditorem Ratio est oratio accommodata exposiitioni, per quam id
quod expositum est, facile confirmatur, o totius rei aperta propositio comprobatio est redditi m causa, quae quidem rem totain malifestius tana ut verum hic scire oportet,s autores interdum sunt contonii m expositioire,nec una ratione reddi.