장음표시 사용
141쪽
s EcVNDVS. RUaS,montes, saltus, praecipitia, magno ac disticili labore zdem contendit. Si ucluti in reliquis scientiis, ita 8 in Theologia citius peritiam consequetur qui Methodum
tener, qua qui magno labore citra ordinis rationem in lectionem; bliorum defatiga IUr, Ut interim taceam huiuscemodi laboli maximum fastidium coitinctum este. Cum confra aman Ordinis, summa cum uoluptate idem faciat. Hinc est quod non inepte ueteres definiant Methodum certam tradendarum rerum rationem etiam, qua celer rime ad peritiam deueniatur. Quapropter constitui Methodum Theta: log cam conscribere, in qua rationem Rinterpretandi scripturam .d formandi fata cras conciones complactar, quorum Prius sacter,ut sacilius alio interprete intelliga mus, di ipsi interpretandi forma teneamus quas sequi utile erit. Posteriti Uero, Ut citra arrulitatem, dexire S copiose de re pro possita disterere in coetu Ecclesiastico ualaa
Verum priusquam ad has partes expli candas accedam, per aeprecium fore iudi co, pauci Suniueriae scripturae Eccla lite di Uitioncs quasdam recensere ut cum partes scripturae observentur facilius, tum usus
142쪽
Druso sacrae scripturae uti ab alijs autoriaba traditur, neq; d absurdum cuiquam uideri dedet V mo earundem rerum interdum plures Imidilberemiae,pro quarum diuersiitate di crimi. diuisionum sumi possunt, et autores divisionum Iorma constituere tales con aruerunt, quae uaproposito potisvirum seruire uidentur. Quare cum uariae tardatur scriptura, ordine recitabo praecipuas scripturae diuisiones, Cylaravi usum Iubi clam, quo consspiciatur huiM uarietatis utilii
Vulgarisima scripturae divisio haec est,quod inuet o nouum instrumenta diuidatur, quae constan .4 G ca appestatione iubila ominantur da
ideo in frumcnta dicuntur, quia sunt organa quaeadam per quae diuina uoluntus ex uerbum De uoab: ad ortu inuolescit Epitheta uetus a voruuin circumstanti, temporum desumpta sunt Vetus quidem quod prius erat tempore, Nou
ucro quod post a . Verum si uisu foederum di uersi.
143쪽
ni Vopere refert, prior tamen ratio uerior est C accommodatior Caeterum qui ueteris G uoui Testamenti appellatior es ibi is accommodarit, κατα 68Smως uoce Testamenti utuntur
Vetus instrumentit a Iudaeis dicitur π, UVI 2 icia, a numero librorum,Nam αιε durbitatae autoritatis recipiunt libros,qtios in qua tua or partessiue clabbes digerint. Quarum prima abissur In id esse Lex eu doctrina dicitur πconti rei libros quinq; ni rum Genesin, Exodlim, Leviticum, Numeros Cy Deuteronomion,quos famul Graeci πεντατό χol nominant. Secunda pars ab his et, seta et 'aetur: est Prophetae priores, ta haec pars quatuor libri rumirum Ioisue, adicum, Samuel: . Regum ab Aluitur. Tertia pars ex fetam S: Fro phetarum posteriorum, G contια. et quatuor is bros Esuium, Ieremiam, Ezechielem e libriora duodecim Prophetarum, quos minores appel: lunt, ut furit Obee, loliel, Amos, Atasas, Micheas, Nahum, Baruch, Sophonita, Hages , Zacharias, lachius. Quarta pars est ' ira
id est criptorum Hagiographorum, E contι7ὶrt
144쪽
LIAE E R decim libros Paralipomena, Psalterium, proauerbia Salo ius, ob, Ruth, Ecclesusten, Threa nos, Ieremiae, Canticum Canticorum, Esther, Da. mel, Esdram C Nehemiam,quorum poliremi duo pro utro reputantur. Atq; ria habemus: libros uel eisrt instrumenti dubitatae autoritatis in qua, tuo classes digestos. Caeterum praeter hos libros habent αποκρουφα, ut uocant, id est secreta, stuabscondita,ideos dicta,quia Gn producebantur in lucem ad confirmanda doginata. Huiis generis sunt Iesius Dracb,Iudith,Tobias, libri Maccabaeoarum, Sapientia Salontatus, Baruch, Ieremia scriba. Atque haec ueteris instrumenti iuxta Haebraeos crGraecos diuisio en Nouum autem instrumentum diuiditur in quatuor partes. Prima continet q. Ea uangelistas. Secunda Acta Apostolica Tertia ui, ginti uitam Epistolis Apostolorum Paul is Io,
auisis, Petri, Iacobili iam C Iudae limam. Q narta pars,Apocabi stiloatinis. Porro omnes hi uoui instrumenti libri in Canoue fiunt praeter Epistolas, secundam Petri, sicundanio tertiam cannis, Epulo is lacobioe Iudae cum Apocalypsi , Nonanust etiam Epistolam ad Hebraeos extra Cano, trem ponunt. Iam pauca ad cienda uidentur densi memoratae distinctionis Parum enim prodesta curate di tinguere,nisi quid inde capias utilita, in animaduertas Prode ii igitur Primum haec diu
fluidio, ad recte iudicalidum de sacrorum uoluaminum
145쪽
minum autoritate. Omnes enim ueterno uiis struumiti libri indubitatae sunt fidei, adeoq; μή Ient ad confrimanda dogmatis,praeter ea quae dixi oppessari αποκρύφα, qa quidem,cum fructu eagi possistit, e in dis utationibus de dogntiatibus non Munt adhibenda Soli enim illi libri indubitatae sunt autoritatis,qui Mosi,Prophetis, Euangelistis, Apostolis uere tribuuntur. mare cum de autoriabu3 Apocrγphobum dubitauit primitiua Cy uario Ecclesia, recte rejciuntur, quando aduersus scripta Prophetica Apostolica producuntur ubaduersurijs. Est ex alia utilitas huiws distinctionis. Prodest enim ordinem habere certum, ut studiosi partiri possunt lectioirem Bibliorum in certa temapora, prout commodum ipsis ad libros sacros di. scendos uideatur Tertia utilitas est, ut ratio certa laberi posit siue concioneris,sive in scholis sacra scripta in terpreteris,citandi ae a luridi testin via scri plurae,ut locus testimoni quas digito monstretur,
nominato autore scripti,ta capite libri.
ira I O. Scholastici Theologi cum uereris tum usui rus strumenti libros secutit in legales, istoricos, Saapientialeso Propheticos, ut ueter: in tramenti
146쪽
LI MERsue,iudican Ruth libri Regum quatuor , 5Mecabaeorum libri duo. Sapientiales,Valterium, Proverbia cchylia esCanticu Canticoru,Sapientia, Ecclesasticus. Prophetici 1'. Prophetae supra enton ti. Ad hunc quos modu,ut magis siorum iri scitia appareat, uoui instrumenti libros diuidunt, si lcgalesint quatuor Euangelistarum libri,Hiustoriusis fi liber Actorum Apostolorum, Sapimatiatessiunt Epistola Apostolorum 1. Prophetialissi Apocaldissis Ioamus. Haec diuisio nudo colore excusari potest. Es enim prorsus absurda, quate. tur libris ab ipsis accommodatur,Veranis rebMaccommodarent hanc suam subtilem diuisionem, quemadmodum ueteres fecisse existimo,toleranda. sorte efflet, Sed quia manipeste falsa est prout li.
bri accommodatur, volo in re aperta longiorem confutationem stituere. Porro ususquis diuissionis prout rebus acacommodatur fora sis hic spe poterit,ut distentes inter legendum,prudenter inter historias,leges et prophetias ta sapienter dicta discernant.
Vniuersa scripturas res subiectas consideres, eommodifime diuiditur vi historium cir doctri nam, quae duo diligens lactor studiosi quaeret in sacrorum librorum lactione. Est autem historia pis,utius Gu ac vetus quid continet his
147쪽
'rias omnes indet' a principio creationis re, rum, si ad coticeptionem Domini, seu initium Euangelice historiae. Haec historia ordituri ut di. xi)quidem prima rerum conditione, conti. aturi' ad C ri Morearchiam PGrea sequunttur hebdomadae Danielis, usq; ad chi ritum occi sum. Porro annorum computationena in hos uersis culos memoriae gratia redegi, quos siubi ciam. M. D.CL. V.l poli Adam mundas inandat. Post undas ad Abram, ducent nonaginta duos. Exodus huc equitur quingetos quinq; per ad os. Exodus ad Bab lonAongent decems recensiet.
Hos animis coniungis,habebis ter milleion, gentos et quadragina quatuor annos a conditio αne rerum ulla a Christum exhibitum, quem n merum his uersibus complecti soleo. Te missos nongent, quater .duo bis numeran
christus ades nobis, gloria ait ses . Porro uoua historia ab Euangelistis describi.
ne et ocensione Christi in coelum, item de donatione Spiritu sanct in te Pentecostes, de Eccleas primitiva feruipeuccutioniba instituitur. Ad
148쪽
LMAE E RAd hae enim capita noua historia reuocabitur. Atq; hactenus de hi loria. Doctrina spargitur per omnes libros ueteris o noui instrumenti, C diuiditur in doctrinum rerum v siguorum. Rerum deinde doctrina in Legem uangelium,Siguorum doctrina continet ceremonias G Sacramenta, de quibus copiosius mon est hic dicendi locus. Verum usus huius disti ionis non est implex Hi loria enim sacra, speculum uitae Christianae eo debet. Quin contiis ne plurima uerae pietatis, confe1ssonis, idei,tot rantiae,vocationi Cyc. exempla, recens et praemia poenas obedientiae e inobedientiae erga Deo xhi,plurima testinaenia de Deo continet. Doctrinae uero distinctio, facit ne temere cum Papistis egenio Euangelium conseundamu3, qui Euangelium nouam legem somniant,sed fastuntur. aliud docent Prophetaeo Apostoli, quam Moes, tametsi in modo tradendi niaxima est diuersitas. Noe enim doctrinam a Deo patribus anuquam per manus traditam scriptis commendat, quae persectum Dei cultum continet, Sed obstu,
rior es Prophetis, Prophetae Moseis uti interpretes. Nam quod Mors quasi phori mi quibusdam
notat, Prophetae integros concionibus explicant.
Sed quia quod Prophetae praedixerunt inposto, Ii coram uiderunt, facti sunt pilati clariores adhuc, Mos cypronctarum interpretes. Hoc dici a
149쪽
sECUN Dus. discrimen qui obstruat, iraicri cum fructu Mosis, Prophetarum c Apostolorum scripta leget Quo autem loco sint habendi Apostolorum discipuli,etuli sitici scripturarum interpretes,dicam in ra, tibi de formis niterpretaridi agetur.
v diuisio a Graecis tradit mimine
praetereunda Verbum enim Dei salutem homini bus adferens,diuiditur m etdοτIεa inop,,uco S etdοτ ε 3 iκορ pertinent hortationes,cone solationes, minae, obiurgationes, quae omtria sunt incitamenta quaedam ad uerbum audiendum, amis plectenduin eis obtemperaridum. vaeSικolyco agnitionis pars est, quae cultus Dei, Legis Euangeat Sacra meritorum cientiam continet, curus
Epitome est κατηχκσις. Postrema pars ad actio, nem pertinet. Nam cognitionem sequi oportet obedientiam cordis, uitae in ocentiain, fides enim ut Paulms inquit debet esbe o vuποκρ πρ σestica per buritater M. Haec diuisio eo perimet,ut sacraescripturae usum scias,hoc erit ut hortiuiti ob, temperes,docenti credu,σsecundum ea que credis agas. Dignus erum quemudmodum Agapethus misit me is est, qui nihil digito Deo agit,
150쪽
LIAE E RI di sienti quidem quae Dei sunt quitur uero quae seruit G facit quae loquἰtur.
PAE E T I S. Q nod utilis interpres hi bactus esse debeat liberali doctrina, iotifimum cognitione artio una dicendi,nemoni qui dubitare poteri. Quare ad alia quaedam praesidia, quibus cauetur ne inate res a pietate aberret,=ve conberam. In mγstear itaque sacris tractandis, quadruplex tot iamum cura illi incumbit, qui se ab errore liberam, ab Haereticorum impo luris fecurum spe cupit. Prima fit cura, quaerere Deum voluntatemsi in scriptura cum timore C humilinte, ut ipsum uere agri cui in Domino nostro Iesu Chriatio. Alterast curas crum Dei uerbum pro regua I habere. Haec cura coniuncta cum superiore 24 ciet ut1lne arrogantia Cy ei hos lut inscriptu, ra uerseris, ' ne stulta temeritate et craris, sed potia implores eius opem humiliter, Acm ira