De methodis libri duo, quorum prior quidem omnium methodorum universalium & particularium, quarum usus est in Philosophia brevem ac dilucidam declarationem, posterior vero ecclesiasten sive methodum theologicam interpretandi concionandique continet,

발행: 1559년

분량: 234페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

qua haeret palfio,uerumetiam ratione cause ei i. cientis. Definitio ergo subiecti s mulsiumpti cura definitione passionis exprimit causam efficientem ipsim pulsionis immediatam et necessariam. Si enim quaeris quid fit animes, recte resspondetur quod habet uim species rerum sessibilium appre hendendi.Si rursus sentire quid sit interroges re Ele respondetur habere uim species rerum sen ibiis hu apprehendendimae ergo definitio et propria pusio subiecti constituunt maiorem, pacto: Quicquid habet uim species rerumsen sibilium apprehende id sentit. Hic est fecundus modus dicetiadi per se. Deinde primo praedicatur, seu dicitur, hoc est subiectum et praedicatum sunt ita adaequa ata, ut praedicatum non possit inueniri extra subreactum,nec conuerso. DeindeVniuersaliter dicitur,

quia praedicatum de subiecto, π econtra potest uniuersaliter praedicari inor en Omne animal habet uim apprehendend species rerum seu tibialium. Prima est modus dicendi per se, dicitur etiaam primis uniuersaliter conclusio. Ergo omne animul bentit. Estque fecundas modus dicendi per se, Dicitur quo ab prim G uniuersaliteratae dearranstratio praedicatu meoe subiecto generi monustrat. Tales debent esse omnes potis ae dei uafrutione , primae in Onthesii, ubi uides medias terminum continere duo, nempe definitionem

82쪽

bus ordine iudicandum est. Extruamus tas ex conclusiiove proxita hari in hoc pacto. Omne animaisentit. Secundia modus dicendi perse, Erdicitur primo e uniuersaliter. Dicitur primo quia non es alia causa ut praedicatum in sit subieacio. Vniuersaliter quia praedicatum C subiectura commeant,ut omne animal siemis, Cy omne quod fonti est animul Secundus modis dicendi per se, dicitur primo, uniuersaliter. Quicquid ratio icinatur est animal sic minor uirtute est in mala.

re,unde sequitur conclusero. Quicquid ratiocinam tu pentit. Haec conclusio fumatur rursuasit axio ama,ta extruatur haec dei nuratio. Quicquid rationale est entio est fecundus modus dicendi perst, C est proprium fecundo modo omnis homo

rationalis est. Ergo omnis homo sentit. Si omnis homo. Ergo ut et mulier adeoq; omnia indiuidua

Deciei, de qua praedicatam monstratum est in proximos steti no Deinde rursus ab alter genere

ciis

83쪽

2. Cra: tali M V S. Animal extrue hoc pacto.Omne animal sentit, tri. ne brutum est animal, Ergo omne brutusentit. Hic etiam omnia quae sub bruto continentur genera id est species eorumq; indiuidua concluduntur ac demonstrantur, Atq; tot posunt feri extructiones, quot sunt genera, stecies et indiuidua eorum quae uim sentiendi habent. I sae omnes demonstrationes sunt secundariae,s omnes concluduntur, e qufcacia dignitatis,fieii axiomatis primi hilogismi, cuius praemissae fuerunt immediatae cause concit asionissed in reliquis inde extructis praemisse furarunt mediatae causae concla ironis,unde primus hi logisimus tantum διοτι id est cur sit, reliqui omnes ὁτι id quodsi concludunt. Hic obster intersieramus quae sit mediata quaeq; immedrata propositio Mediata quidem proposimo es illa, in qua praedicatum est subiecto propter aliquid,

cui tale praedicatum per eius genu conuenit. Si acutis ibile Socrati, quod prius conuenit homini. vivaedlata, uero propo sitio est ista, in qua praedi catum uota propter aliud est subie to Sicut ri sibile conuem donitiem hominis, Ut omne aniama mortale rationale est,sibile. Honro eli unirima mortale rationale ergo, ibilis. Deinde dentanstrationes potissimae etiam formantur asiti

gulis generibrus,in quibus propriae pa fiones adse.

runtur,seu praedicantur,ut omne animes ratiora a

las sibile hic propria pabio praedicatur de

84쪽

LIBER definitione hominis,omnis homo est univia rati. onale. Ergo omnis homo est risiibilis. Haec est διο ἶdemonstratis,ex cuta coclinione extrae συν εο ip per mediata causis alios bilogismos, ta conclude proprium pasionem peciei, de singulis indiuiduis propositae peciei. Socrates est homo, Ergo Socrates e trisibilis te.

AETICUM EXEMPLUM.

iorum 2Ethica priuiaria sunt haec. Q ea quid conuenit naturae expetendum esἶ. Bonum ex.

perendum est per se bonum magis expetendum est. Summum per se bonum summopere expeteriuduni 1 t. His quatuor axiomatis alia quatuor exaduersio restondent. Quicquid nocet naturae fugi, endum est. Mulum fugiendum est. Persi natura magis fugiendam est. Maximum per femulum summopere fugiendum est. Haec fuit axiomata in doctrina de moribus, ex quibus omnia sua praece. pes in Athicis extruxit Mistoteles,nos breuiter, ut ostendatur, usam demonstrationis pauca

extruamus.

Qv cquid conuenit naturae expetendum est, o. mnia honesta,utilia et suauia no pugnantia uionejiate conueniunt naturae. Ergo haec omnia exapetenda sunt. Nunc uero quia propositiones conaclusionum approbatae et demonstratae, fiunt axi irata in progresione γnthetica,ex prima concla

85쪽

PAE UM V S. sunt. Vtilia expetenda sunt Suma non pugnantis

cum honestate expetenda sunt. Ex primo axiom te sic Oxtrue Honesta omnia expetenda suntNiratus omnis es hon la. Ergo omnis uirtus exprima da est He conesusio fit rursus axioma hoc modo. Omnis uirtus est expetenda lusiicia, temperanatia fortitud ,prudentia fiunt uirtutes. Ergo iusti. cia,temperantia, fortitudo, prudentia sunt eve.

tendae. Ex hac conclusione quatuor axiomata lices

facere, ex quibα rursus omnia, quae in D uirtute excluduntur demonstrari possunt. Eodem modo ex fecundo C tertio axiomate de utilibus et sua, uibum demonstrandae fiunt omnes partes utilis crsuauis. Sed quia res ex j quae dicta sunt intelligi

potest, ad Geometrica exempla properemM.

EXEMPLUM. Omnis triangulus habet tres angulos, duobra rectis pares. Omnis spleuros, of hebes, Schubanos,or trisntos,Amphligotiios Oxygonios est triangulus. Ergo omnis kopleuro Et caeteri habent tres angulos duobus rectis pares. Hinc tot licet

axiomta constituere, quot sunt species trianguli subfumptae sed fatu eis breuiter ulcm nronstrasse. Ex his Athicis P siiciso Geom tricis exempluputo satis lintelligi quomodo demonstratio et in progresione Dotheseos, in gre nati accedavius ad

86쪽

DE DEMONSTRATIONE

directa Eψλου p. Directa demonstratio 'ναλus i est, quemadmodum supra deliniuimus, ascensus a fine ad principium, Conclusio enim edi quae fuerat inisin γnthesit. Hanc demonstrationem unico exemet plo declarabo. In Rethicis exemplis quae proposui tirus hi fuit ultima conclusio Omnis it hcia, temporalitia ortitudo,prudentia se expetenda. Haec conclusio maior erit prima minuat si Cyanacratia iura procedendum est hoc pacto. Omnis iuuiticia en expetenda,omnis it licia eri uiri s. Ergo uirtias est expetenda. Haec conclusio rursus retexaenda ea hoc pudio. Omnis uirtus est expetenda. Omnis uirtum 6 honesta. Ergo honesta sunt expe/ιenda. Eodem modo de alios partibus in ultima conclusione γntheseos agendum est. Verum quod proponitur, quia in concessui immotus propoα sitiones,hoc j axiomata, resoluitur,et mne Philoponis conclusionem in demonstrativo facilius αναλυε quam in Dialectico bilogi mo, idque propter certitudinem medi in demon iratione. Deinde e concluso particularis actu uirtute uniuersalis est,quia materia est nec baria. At suta Aual si in ex po terioribu recursia ad princi

87쪽

puo causis, quemadmodum supra in Anes βιVniuersat admonui .

DE DEMONSTRATIO

NE DUCENTE AD M. Hurus Demonstrationis duplex es ratio γήn' tum ad formam concludendi utim t. Nam estis stllogismo Categorico, alias Hypothetico cactuudit. De utroq; haec regula cu axioma orumbussici, enti s accommodatum tenendum est. Sed quid fatis aut absurdi, aut pugnantis cum principi s sequitur ad aliud in bona consequentia, istud quos ex quo equitur ab ui dumis balbum erit Victi quis diceret luteam esse corpus, hoc ita refutares, διχα stendere corpus habere aliquam proprietatem, uel dilberentium, uel accidens inseparabile, quod non habet linea,Cum imposibile sit definitiovem generis non praedicari desingulis generis 1 ecie. bructio ergo pacto destruenda propo siti aduerasar , per distogismum insecunda sigura. Omne

corpus habet tres dimentiones. mea iron habet tres dimentiones Ergo linea non est corpuis. Tametsi autem in prima Agur possint feri conclusio,

ne negatiuae, dcmonytrationes negatiuae twn fiunt nVim fecunda iura, Curra hac ruto eis in negat tuta oportet me tuta be causam cur praedicatum conclusionis non infit ubi sio, de quo

88쪽

IBAE R negabitur md terminus. Quare feri non po. te; ut minor propositio sit jirmativa, id quod reri necesbe est in prima figura. Relinquitur ergo negativas demonstrationes in fecunda fgura oradinandas effle. Perlγpotheticum tarsorum dupliciter instituitur,nimira a de structo conficquenate, Cyra primo ad ultimum. A destructo con=quente hoc pacto: Si linea es corpus, linea habet tres dimcntiones. Sed linea mulabet tres dimentio, tres. Ergo linea non est corpus A primo adustiamum hoc modo. Si honesta non sunt expetenda, uiritus non e Lexpetenda,iusticia non est expetetiadu.Si iusicia non est expetenda. Tuer natos,edua careo colere societatem non sunt expetenda. Si haec non sunt expetenda,horribilis conpulso suo.

tium naturae sordis immanis destrucilio es expetenda. Sed hoc est album, ergo illud etiam pria trium ex quo hoc equitur a uni est, uidelicet honesta non fiunt expetenda. Ais hocsulfum est, eius repugnaris erit uerum, nempe quod honesta sint expetenda. Atq; hac uia utimur potifimum quando aduersari principia uocant in quaestio.

DE DEMONSTRATIONE

coniecturali, quam Graeci σκαι Aaesis appellant.

Poti)fima demonstratio G propria revera exprimis , immediatis Cy notioribas propositio. nibus

89쪽

R Im V I. nibus probare debet posteriora minitam num' 'asta.Sed quoniam quod naturae uotum est,non strua per uobis-notum, si ut sepius de prioribm per posteriora fidem faciamM,propterea quod polleariora interdum nobis siunt notiora. Cum mi hocpi,den ii stratio dicitur ni chus coni αλua quae quidem non e Ludeo demollirationis iatulo digna atque ea quae ex prioribum dein facit posteriorum, nimiru cum ista priora naturae sunt nobis aequὸ cogniti. Hic tempestiue uidetur adjciendum discrimen eorum quae coguocuntur, quae sane in triplici punt discrimine. Alia i.nobis notiora fiunt alii tunc, alia nobis ex naturae ex aequo nota sunt. Eoruimquae nobis notiora furit,duplex est di crimen. Nuntquaedam HBκτα ,nimirum quae peti sibus exterioaribus,idq; uel aliquibws,uel omnibus percipiuntur ut hic color c stigidum erc. Quaedui σύμπαροι mi, cog fcuntur, hoc est crebra obstruautione eorum quae saepim flensibus Feruntur,quo rum obseruatio diutina gignit niuersalem proapositionein collectam uniuersali experientia menaribus munere construata,quae postea quia est ἁνέν. Scae et, is scienti s laxioma,unde postea extruauntur innumerae demonstrationes. Huim generis

pleras axiomata sunt in j scienti si quae circa sensus uersantur,quari in Astrologia eometria

Arithmetica crc. si ita es quod Aristoteles Er

90쪽

LIAE E Rpost hunc philoponus imposiolis esse dicunt, uni. uersalia peculari si per isductionem quod sene

de eo tantum genere intest evdum est, de quo nucdixi. Ea autem quae naturae notiora sunt uocantur uniuersaliaued triplex est con sideratio uniuersa. lis iuxta triplicem naturae ordinem. Aut enim eactatur ordo - τί GAPq, fecundum quem res afuis principi s extruuntur. Quo sane ordine maugis confusa ta magis uniuersalia priora sunt crimitora murae, quam quae inde extruuntur, repundim in Geometria prior est . ea, linea Agu.ra Satyrectatur ordo τὰ διουρεσεω uidelicet cum rerum formae a principi tortae discernuntur paulatim donec ad bori fuerit deuentum Aut spe latur ordo πρ αναλωεως nimirum cum fan: rc proponitur, e natura qualis deliberati ordinat ea quae adfinemθectant. Porro quae Moabis cir naturae aeque sunt nota, funt ea uniuersalia existimanda, quae nobis magis funt uota quam eoarum particularia cxius generis sunt omnia, quaui mentis ne sensuum ministerio aguoficimus, qua quia flensius latent Graecis κεκριμ α numinariatur, quia ne inductione sciutur. ηSολου- ος, quia in mente quasi innatae κῶνα votota uocantur, ex quibus demoli1irationes extrutvitur cvrmunt

f i; iniri, nobili,fimaemis ita explicatis reuermnur eo unde digr0Msum M. Dcmonstratio itaque Ἀκμu crus quae erta

SEARCH

MENU NAVIGATION