De plantis exoticis libri duo

302쪽

De Sitae plantaginis solis. Cap. XXXV.

X Creticis seminibus mihi nata est planta Chondria lacei generis ni fallor, Olijs multis platagini tenui- folio magnitudine, ct figura similibus, humi stra-tjS, crastis, colore viridian tu teum saporis insipidi jn orbem in terra actis, iliolibus,sragilibusque ex quibus cauliculi semid rodantales teneri, graciles assurgunt in quorum summitatibus pro ea lycibus capitula parua, oblongaque cernuntur e quibus flosculi ex toto lutei exeunt, a quibus semina' parua succedunt, oblonga, scabiosae haud dissimilia.Haec vero planta nititur radice parua digiti minoris crassitie in tenue delinente multis fibrosis capillamentis vestita,alba, molli,tenera,gustu insipi do. Vnde ad frigidam secultatem hanc plantam inclinare haud dubium erit, atque etiam ex notis soliorum cautium,sorum,atq. radicis cichoraceorum genere cdprehendi. Haec planta mihi primum visa est sesamoides paruuMattheoloed tamen ea parcius planta magis considerata, atque etiam ut credidit Nicolaus Contarenus, quem honoris causa semper nominaui in plantarum cognitione exercitatissimus nullo pacto cum Sesamoide eam posse conuenire et gnoui, Iconem istiusce plantae quem hic damus preedi ocontareno acceptum tulimus.

Marum

304쪽

DE PLANTIS EXOTICIS.

De Mam Cretica. Cap. XXXVI . X seminibus ex Creta delatis saepe mihi nata est

planta, quae multos annos in horto medico vixit, floruit, & semina produxit: Surculosa est, crescidique palmi altitudine foliolis paruis, minutis canet dicantibus, sapore acutis, maxi me odoratis, fertque a radice lignosa,gracili parua,surculos plures,rectos,rotundoS,tenues, lituosos qui ab radice usque in su in mitates inunt emps ibto ex interuallis binos ramulos foliis binis utrinque ex oppinsisto dense vestitos in cacumine, ero flosculi purpurem si heracleotici modo admodum Q Oxa; id, ut ture semina nomine i Mari Cretici accepimus,& ex notis legitimum marum esse credidimus, cuius plate notaterpressit Dioscorides, ita inquies Marum herba cognita vulgo surculosa, flore origani, sol ijs odoratiore,quae notae omnes huic nostrae plantae , ueniunt, Ex Galeno vero constat hanc planxqm aulieoi.fampsucho,sed ea planta esse candidiorem, putiora,cadidiora,totamque plantam cum flox coodoratiorem, unde usum habebat apud antiquos ad unguenta odorata. Neque audiendi sunt quim xβmqφ qua, nostiis maiora nam vocatum, atque ob id caput de mio ab aliquibus additum fuisse, etenini Galenus inmode antidotis in hedycroi compositione ape 'citalia marum raram esse platam, numq*3mq

vidisse nisis ex Creta insula aduectam, Amaracum pin Italia nascetem se conspexi sic mi-psuchi genus, vulgus vocat maiorandin ' in 'T,ia VPrem in multis locis It lipscitnus proden Teps TRIxum modo in Creta Insula Marum sipont*m pq ' Lobelium & Penam per Syriacum Marum nostrum Creticum intellexiste,cum ab ipsi q*M- 'I Plinius se ii . ..

x omnibus fere notis, cum nostro conuenixq . hist. nai. reminit duo mari genera lyliiquit enim, In Aegypto nascitui strum P diues

Liber Secundus.

305쪽

aso e RO SPE RI ALPINI

diu , maioribus soliis, ae variis,illa breuia, Minuta,&odotata. Numquam in Aegypto Marmo inibi prouenientem videte potuimus, nisi per Marum eam stirpem Plinius intelligi vo. Iuerit, quam mi in libro de plantis Aegypti nomine Zatate. di pictam dedjmus, cuius foliis siccis eum pane yro obsonio origani modo Aegyptii vescu ntur, Auderem affirmare lydi diuod Plinius expressit Labere soli a breuia, minuta &odorbiai esse unam eandemque plantam cum Cretico maro,Galtanus fatetur,de pse se hanc plantam vidisse in Asia prouenien. tem. Certe nonvideo huic Cretico Maro esse praeferendum lydium, vel alibi in Asia prouenientem cum creticum odoratiuseffect gratius ita,yt amplius, odoratius, ct gratius est nequeat.Igitur hanc nostram platam marum esse legitimum antiquorum affirm re non dubitarem , quod in hac planta

omnes mari antiquorum notae eluceant cum sampsdeoque

magnam habeat lamilitudinem a qua plata ipsum distingstit, odor suauior validior, sapor acris, & seruidus, cum tum

plachus non acris, sed amarus,ut Galenus expressit existat

Quo etiam dicemus ipsum esse valde cildudc siccum, qui Pyh supra secundum excessum, undedecoctum & ssorum, R oliorum urinam eis cacius mouet, di menses in mulicribssi , ad venena per os assumptum est efficax unde in antidotii y Rhabuit, de Dioscor merito ipsum vitibus sisymbrio compa

lavit' in hoc non re ete dixisse postea visus est, qui duix mi dice calefacere , quod ex ipsius acrimonia longe calidiui es Nortet et Inquit illitum succum serpentia ulcera sistere .

307쪽

PROSPERI ALPINI

De Saxiphra altera. Cap. XXXVII. X Creticis seminibus mihi nata est planta surculo

sa ab una radice assurgens multis surculis longi tudinis drodantalis, tenuissimis ex interuallis ge niculatis , ex quoru m singulis niculis utrimq. ex opposito bina foliola exeunt tenuissima lotaga in acutu m admodum desinentia, garyophylli minimi se. 1iis proxima, sed minora tamen, & tenuiora, tunicae minimae verius similia,aut sola,aut una cum ramulis binis tenuissimis ex iisdem surculotum geniculis itidem prodeuntibus,insum. mitatibus vero floscusi purpurei paruis caryophillis non dissimies emicant, & in surculorum cymis paruarum fere um- bellara modo,atq.ndin surculoru ramulorum summitatibus a quibus semen minutum nigricans staceedit ; Tota planta estinodora gustu tamen modice adstringit, siccat absq. vlla amaritudine,vel acrimonia,eodem modo se habetistiusce plantae radix quae longa est in acutum desinens,lignosa,vtrimque e mittens aliquot radiculas longas tenues,fibrosas per latum in terrae superficie actas, quae eiu sidem sane saporis sunt. Qui hac plantam ad me seminibus ex Creta Insula communicarunt, dixerunt saxi phragam inibi ex vi quam habet ad mouendam urinam ex renum calculis impeditam, appellari, Ideoque a calculos in renibus comminuendos, ct radicis, & totius plan tae puluis ex vino albo, vel ex totius plantae decocto parato

est utilissimas Nascitur in locis aridis,dc squallidis . Gallum

309쪽

m ualim mentam. XXXVIII.

gos, tenues, quadrangulos ex interuallis geniculos ab una radice tenui, longa, dura, lignosa, alba, in plures radiculas longas diuisa,proserens, surculi vero ex multis interuallis in seniculis ha. hent eu aut tria foliola parua, oblonga tenuia in extremis latiuscula colore viridi nigrescente,in summitatibus surculo rum osculi cernuntur albicantes,cymamsurculi spici modo conuestientes,non odorati, sapore subadstringehtes, oesicca. tes. usus vero isti sceat ismihi ignotisunt.