장음표시 사용
171쪽
vis requiratur ut ulterius elongetur, seu quod eodem recidit, eo magis nitatur ad tui contractionem. Sed nisus in contractionem est contrae bittas seu elasticitas. Ergo contractilitas partium corporis humani est ut earum tenta.
36. Vulgo objiciunt scholastici fibras sic distensas suum tonum amittere , & tamen eas adhuc tensas supponunt, quod est contradictorium et si tim enim atque tara suum tonum amittit, ea statim laxatur , vel rumpitur utrobique ver jam nulla es: vel saltem non eadem tensio , adeoque non minus verum es: quod contractilitas sebrarum tandiu crescat, quandiu crescit earum
tensio.3T. Everimentum. In re nisi cadavere me
si iravi Ioramentum cutis tres pollices longum
Iogitudinale , axi brachii parallelum, illos tres pollices totidem lineis nigris distinxi, dein lor
mentum disse cui & a cute separavi; hoc loramem tum separatum decurtatum est sponte , & habuit tantum duos pollices , sed cum proprio pondere traheretur, pendulum scilicet ,. longitudo fuit
28. 3. lineariim Ηinc sequitur vim contractilem. in cadavere eam esse , ut una tertia longitudini; nativae parte cutis Ioramentum decurrere posset. 38. Everimensum. In alio cadavere similibus cum cautelis, sampsi tria loramenta aequalis Iatitudinis & ejusdem in corpore directionis quae erant anto excisionem inter se s3. lin. To. lin. 6. Iin. & post excisionem inventa sent TI. E. 33. 6., 33. 6. Hinc sequitur, ut patebit attendenti decu rationes Ioramentorum ejusdem latitudinis e nativis longitudinibus proportionaleS.as, Hinc sequitur etiam contractilitates cutis i*
172쪽
diversis cadaveribus esie diversas. Nam in primo cadavere contractio ad longitudinem erat , Ut T. ad 3. in hoc vero casu , ut 3. ad IO. seu in I. 3. ad 1 o. o. sed fatendum est: in tam delicatis mensuris errorem semi-lineae facile obrepere posse. O. Experimentum. Loramentum '6. lineas
Iongum, sed ab excisione ad duos pollices decuratatum appensis ponderibus in pristinam 36. lin. longitudinem deduxi, dein vero pondera sequalia , aequalibus temporum intervallis illi appendi,& productiones creverunt juxta tabulam seque tem et Ioramentum erat semi - pollicem latum excute humana desumptum.
Pondera Productiones in Pondera Productiones in appensa. lineis decimalib. appensa.lineis decimalib.
18, /2. Hoc Ioramentum appenso pondere 13 . drachmarum extensum est supra tres pollices unatantlim duodecima suae nativae longitudinis parte. 3. Primis ponderibus elongationes erant multo majores , quam cumumajorem tensionem adeptum erat Ioramentum, clam ae primo pondere,
quod erat d33. 3. granorum, extensum fuerit
173쪽
quatuor decimalibus partibus unius lineae . a decuplo vero pondere non do. decimalibus , sed tantum circiter I s. vel Eo. hanmce partium e creverit , adeoque duplo minus et onmtuni fuerit, & a pondere vigecuplo non 8o. sed tantum 28. partibus, adeoque triplo fere minus excreverit.
g. Elongationes Ioramentorum cutis humanae crescunt quidem a viribus ea distrahentibus , sed in minori ratione , quam ponderum , seu virium distrahentium , ita ut extensio duplo major exigat vim decies majorem , & elongatio septies major exigat vim vigesies majorem. 3. Experimentum. Capillos humanos & crines equinos appensis ponderibus a i tabulae vertia cali , & elapso aliquo tempore vidi eos una Ti.sui parte sensim elongatos fuisse , & sic quievisset
quamdiu thermometrum & harometrum quiescebant, sed accedente humiditate & calore elom gabantur , accedente siccitate aeris & frigore de fcurtabantur iterum. 6. Ex hoc experimento aliquoties repetito sequitur fibras semel data vi distensas , sponte successu temporis laxari; fibrae enim , quae appe so eodem pondere longiores deinde evadunt tantumdem laxiores fiunt. T. Sequitur etiam ab aere calido & humido Iaxari fibras simplices animalium , non intortas , & a Sigido ac sicco decurtari. S. Unde patet ratio, cur laccessu tempori; phlegmonum dolor sponte minuatur, etiam nota mutata tempestate , laxatis scilicet fibris. s. Sequitur etiam cur dolores partium tensarum a tagore & siccitate intendantur , fomlentis vero calidis & humidis leniantur.
174쪽
so. Circa actionem medicaminum in fibris I xandis vel distrahendis summam attentionem merentur egregia Illustrissi Brian Robinson experiamenta in tractatu de Animali inconomia, quaecum non repetierim, istio recensere superse
II. Experimentum. Sumpsi arteriam carotidem canis recens jugulati , & ante excisionem mensuravi in ipsius longitudine a. . p. lineas; ea resecta habuit 11. lineas et dein illius extrema machinae applicata longitudinaliter traxi , usquequo in medio transversim rumperetur arteria. Sed paulo Antequam rumperetur illa habuit longitudinem duplam seu 3.3. linearum. Idem his repetii in arteriis & in veniS. 3 2. COROLLARIUM. Antequam arteria sen. sm distrahendo intra aliquot temporis minuta, rumpi queat, illi vis tanta applicanda est quanta ad ejus longitudinem duplicandam requiritur, quae certe vis est maxima, sed non facile determinanda. Conferantur experimenta ( a 6. 33. Sequitur etiam arteriae diductionem citra rupturam eam fieri posse intra breve tempus quae sectionem nativae quadruplam acquirat, quand quidem fibras circulares , ut expertus sum , distrahendo possumus duplo longiores reddere a
3 . Cutis & arteria carotis simili experimento expositae fiunt. Habebant autem ante extensionem in cadavere scilicet tres pollices atramento distinctos. Extensae habuerunt d. pollices & statim ruptae sunt ; singula fragmenta ita decurtata sunt illico , ut simul sumpta tres tantum pollices haberent , quod ante experimentum non credidissem
175쪽
CLAss Is I. 16vis. Non inde sequitur fibrarum M Vasorum
elasticitatem permanere post distractiones omnium maximas , nisi temporis ad distrahendum impensi ratio habeatur a certum quippe est quod si tamdiu perseveret tractio ut flaccus nutritius appellens possit vacuola fibrarum a distractione relicta replere , tunc fibra laxatur, & in contractionem minus nititur , ut patet ex antiquorum anevrista tum incisione. 6. E erimentum. AEqualia vulnera eodem instrumento infixi cadaveri recenti, & animali viventi, vertim alia transversim, alia vero longitudinaliter , seu secundum artuum directionem ,& observavi illico labia vulneris a se invicem recedere , statim velocius , dein tardius usque ad aequilibrium ; hiatus autem vulneris longitudbnalis fuit ad hiatum transversalis ut 3. ad I E. 3 . COROLLARIUM. Hiant vulnera pro ratione tensionis fibrarum resectarum , adeoque tensio fibrarum cutis longitudinalium est: ad rationem transversarum ut Ir. ad i. plus quam duplo major. In arteriis semel observavi tensiones esse aequales in fibris transversis ac in longitudinalia
38. Experimentum. In cane denudavi hinc Minde musculum cruris quo tibia extenditur , Munum vivo animali forcipibus secta , decurtatus est una tertia sui parte; longitudinem vero , adactis intra tendines ad aequalem distantiam aciculis , determinaveram, tentavi idem in altero musculo post mortem animalis , seu hora integra post cessationem motus cordis & eadem fuit omnino retractio.
s. Errant itaque illi qui defectiam elasticitatis iaculant statim atque animal expiravit, quod non
176쪽
1 o MORBORUM CLASSES. consulta experientia , & ut opinionem suam jure
do. Experimentum Alexandri Simard , quod multis ante eum annis institueram in Amphiteatro D. Davis ard : in cane vivo dissecui arteriam, venam , nerVumque comitem in collo , & alias in crure, atque eorum fasciculum filo h ne &inde constrinxi ; distantia inter ligaturas fuit 1 . . lineas ; horum fasciculum transversim secui, ha. huit vero arteria resecta . II. Iin.
vena . . . . IJ- 3 nervus . . . ad. i
61. In cadavere hominis ascitici pedibus cede-matosis & a novem diebus mortui, idem experiamentum in crure & in brachio institui, in ambo-hus mensuravi 6. pollices. Habuit vero arteria resecta d. p. I. sin.
nerUUS .. - S. 3. s 62. Sequitur ex primo experimento in vivis arteriae tensionem esse ad tensionem nervi ut
Tensionem arteriae, ad tensionem venae Ut Ii. T. ad Id. q. Venae tensionem ad tensionem nervi ut
Sequitur ex altero experimento quod a teriae tensio ad tensionem nervi sit in cad vere in .... Σ3. ad 8. 3. Vente tensio ad tensionem nervi ut 23. ad 8. i. Arteriae tensio ad tensionem venae ut 23. ad 23. 6 . COROLLARIUM. In hoc cadavere ne
177쪽
vus non minorem habuit post novem dies elastia
citatem ac in cane vivo.63. COROLLARIUM. Arteriae & venae in cadaveribus antiquis multo magis relaxantur propter tunicam earum muscularem et musculi vix
in anti quis cadaveribus habent duodecimam elastia citatis nativae partem. 66. S C H o L i U M I. Si vulnus infligatur plantae pedum rusticorum , quae scilicet valde est dura & callosa, nullus observatur hiatus ; vix ullus , si vulnus infligatur cruribus dudum cede-matosis , in quo etiam casia cutis introrsum flectiatur & si1bsidet, sero scilicet, quod eam sustin bat, ex adiposis cellulis elapso. 6 . SCHOLIUM II. Vulnus carnibus inflictum relinquit hiatum cuneiformem in cute latiorem , initis continuo strictiorem , & labia vulneris in curvam inflectuntur. 68. Si carotis vel Ioramentum cutis ejusdem
ubique latitudinis harpaginibus hinc & inde frumiter compressum elongetur , margines cito pae,
rallelismum situm amittunt, & in medio longit dinis multo miniis distant quam in extremis .
seu margines in arcum introrsum curvantur. AOrtae frustum sic distractum , duplo angustius evasit in medio quam in suis extremis paulo anteqUAmrumperetur ; hujus phoenomeni rationem mechanicam detegere non est arduUm. 6s. C O RU L L A RI U M. Cum vasa , nervi ,
canales quilibet distrahantur , eorum sectiones in medio longitudinis tanto minores EVAdunt, quo magis distrahuntur, & in maxima distractione quadruplo angustiores possunt evadere. o. Si fibras longitudinales pro stamine habe mus , Sc transversas pro trama seu subtegmine,
178쪽
nominibus a textrina mutuatis , stamen in homine magis est tensum , quam subtegmen. 1. Si tela in omnem sensum aequaliter distrahatur, intercapedines pari passu crescent ut areae telae. Si vero stramen fortitis tensum sit quam subtegmen, vel reciproce, intercapedines non erunt quadratae, sed oblongae. E. In vasis dilatatis pori seu intercapedines nativam figuram servare debent , quin fibrae longitudinales aeque tensae sint ac transversales, sed non idem in tumoribus cutis debet accidere. 23. Experimentum. Adolescentis recens mortui vesicam urinariam assumpsi , & extremo infimo
sibi vitrei in pollices & semisollices divisi ita
aptavi, ut aquam ab illo influentem reciperet; statim intumuit vesica ita ut altitudo aquae in tubo foret aequalis altitudini vesicae in apice, & ea mihi videtur maxima , quam in vivo homine sano patitur , vesicae amplitudo. Deinde vero tantum aquae affudi, ut pollice & semisse aqua supra hoc punctum emineret, & silum libere vesicae circumductum , quod erat I s. lin. longum , ita ut ambo ejus extrema se tangerent , non amplius potuit vesicam undique amplecti, ejusque extrema s. lineis a se recesserunt, dein tantumdem aquae addidi ut duplo magis seu ires pollices emineret, & fila extrema recesserunt ab inviacem 11. lineis & sic successive juxta hanc t hulamo
179쪽
ntitudines aquae Circumfer. vem Altitud. aquae Circumfer. in t O. cete augmentum. in tubois vesicae augmI. P. T
-& vesica tunc crepuit. d. COROLLARIUM. Vesicae minor circumferentia , seu transversa habuit, cuni plena erat Minondum distensa Is . lineas; crevit a tem circumferentia in primo experimento t. Ibneis, in secundo I a. s. tertio I 6. M sic porro.Quoniam vero volumina sunt ut circumferenti rum cubi, illa incrementa fuerunt Volumina, vires. Disserentiae X. dy I.
180쪽
s. Ex hac tabula sequitur increscere quidem volumina crescentibus viribus distendentibus ,
ita tamen Ut priora incrementa multo majora sint quam si absequentia , ita ut cum vis, ut Unum, produxit incrementum ut 1 i. vis dupla producat in- Crementum non ut AE . sed ut 38. vis tripla prinducat incrementum non ut 63. sed ut A . vis
quadrupla non ut 8 . sed ut 3 o. & vis quintupla non ut 1 os . sed ut 3 3. seu dimidio minorem. 6. Verisimillimum est incrementa longitudinum in fibris eamdem sequi rationem ac sequum tur ordinatae curvae Iogarithmicae , cujus abscis repnesentantiit a viribus distendentibus , versen multo majori diligentia re numero forent in btuenda expertaenia ut theoriae quadraret experientia.
r. Tumores vix unquam fiunt in vasis majusculis arteriosis a caiisa interna , quia demonstrante Igalesio in haemastatica vis tenacitatis eorum Vi- gestes major est quam vis maxima sanguinis per illas fluentis. ad massas. expetam. dia . . S. Verum non ita se res habet ih capillaribus vasis, quippe tenuitas de laxitas parietum de-erescii in vasis juxta eamdem rationem , quam a peripheriarum ramorum ejusdem trunci
maior est peripheria trunci; cum autem propter numerum capillarium ex eodem trunco oriundorum portentosum, summa circumferentiarum multoties excedit peripheriami trunci, sequitur ab
eadem vi pressiva sanguinis. vasa capillaria multo magis dilatatum iri , quam arteriae majusculae(vide pulsus & circulat. Theoriam Mons pel. IT 32. editam ari, T Tq. Quare vero tam debilia vasa in statu sano aequilibrent pressionem sui sanguinis , non intin