장음표시 사용
311쪽
tinaeira cinerum clavellatorum intense rubent. Acad. Frarent. exper. Calore exaltantur , & assi
Iescunt sales ; anne intenderetur inde color sam guinis ruber p
Is i. Pulsatio est tam velox vasis dilatatio, ut explorantis manu percipi possit. Hanc in arteriis venis & corde sequitur alterna vasis constrictio , quae palpo non percipitur. Debetur autem dilat tio vasis vi fluidi in illud immissi , ut vi comtractivae arteriae , cordis, &c. debetur constrictio. 131. Si columna fluidi A M (A. a. versus alteram M B feratur, vel ista versiis primam ex adverso tendit, vel quiescit, vel in eumdem sensum ( ex M ad B ) movetur. In priori casu, Melocietas respectiva est summa velocitatum utriusque columnae; in secundo ea est, ut velocitas solius columnae impetentis ( A B i; in tertio velocitas respectiva est, ut excessus velocitatis columnae subsequentis supra velocitatem antecedentis. S'Gravis
133. Si duae columnae ( A M , M B ) velocitate
prorsus simili procedant, qualis es: velocitas communis diversis ejusdem globi aut baculi paratibus, evidens est eas in semet non agere, se mutuo non Premere, nec collidere , nam nulla est in hoc casu velocitas respectiva. Is . Si vero lamel e fluidi ejusdem diametri eodem incluta tubo se mutuo sequantur sine colli sione, aut pressione mutua, e idens est ejus moleculas non diffuxuras esse ad latera, nec Iatera ulterius dilataturas esse , cum semel ad aequilibrium devenere vis, seu altitudo genitrix velocitatis hirim. I. v
312쪽
fluido , & vis tenacitatis vasis : Nam utcumque flexibile sit vas relative ad vires majores , illud est velut aeneum & ferreum respectu virium quibusccum ejus tenacitas aequilibris est, observante Michelotto. 13s. Verum si in se mutuo impingant columnae suidi , aut altera alteram collidat, quod ratione velocitatis respectivae tantum fieri potest , tunc fluidum inter utramque compressum ad latera dithhetur , & vas distendet quocum prius erat in aequilibrio. Non secus ac si embolus ( A tabdum in (AB) contentum versus (B premeret , cum B simul vel resisteret, vel versus( A moveretur , fluidum intermedium tum vasis
parietes premeret ea vi quae a velocitatis respectivae quadrato aestimatur.
138. Si tubus A B ( g. r. cylindricus a pressione emboli ( A vel altitudinis receptaculi (Η fluidum accipiat per immissarium (A & peremissarium ( B transmittat; docet experientia& ratio quod si eadem velocitate qua subit immisssarium, aqua emissario ejiciatur, aut quod eodem recidit, si orificium effectivum emissarii sit aequale orificio immissarii , nulla in parietes vasis(AB pressio a fluido inferatur. 13 . Si enim foramini cuidam ( ut M aptetur tubulus vitreus exiguus utrinque patulus,
aqua in ipsum non ascendet, imo si orificium effectivum ( B ) fuerit majus immissario, exsugetur fluidum in tubulo laterali deorsum inflexo contentum , & contra propriam gravitatem a veloci illo fluento in tubum (AB abripietur. 138. Ast si emissarium e ctivum minus sit immissario, ut in arteriis esse vidimus, tunc fluidum transfluens aget in latera canalis , quod ex
313쪽
ascensu ejus in tubulum lateralem aptatum mens rare licebit; nam ea altitudo fluidi ascendentis
13s. Sit emissarium (B ad immissarium ( A iut I. ad Eo. constat ex hydraulicis velocitatem in
Emissario fore semper, ut est radix altitudinis (H genitricis , & vis emboli propellentis , quam
constantem ponimus ; eadem est pariter velocitas , qua fluidum ex immissario ( A ) effuere conatur , ta de facto transfluit, si emissarium coarctatum non sit; vertim coarctato emissario , velocitas fluidi in tractu canalis (ABJ est ad velocitatem in emissario actualem, aut ad velocitatem fluidi per immissarium appellere nitentis in sectionum
ratione reciproca , seu ut I. Ad EO.
1 o. Si jam quaeratur pressio lateribus illata, Ea reperietur aequalis quadrato velocitatis respectivae, quae hic est differentia velocitatis in emissa rio , & velocitatis in tractu tubi vigesies ampliori; velocitas in emissario est radix vis prementis , adeoque hujus quadratum est ipsa vis premens la); velocitas in tractu canalis est vigesima hujus pars , cujus quadratum est C: differentia ergo quadratarum velocitatum erit vis propellens fluidum (Hie qua detracta sit pars ipsius H. ( H- - )quae eodem recidit ac 3ss. partibus H, Mhaec est vera & accurata mensura pressionis laterum canalis. Ita ut si tota vis fluidi sit aequalis coo partibus, pressio quam in statu sano ipsi arteriarum parietes experiuntur, est aequalis 3ss. hujus partium I r. COROLL. Obstructa penitus arteria, presio quam ejus parietes experiuntur, est aequalis totivi fiuidi in illam immissi, seu altitudini genetrici
314쪽
velocitatis fluidi in ipsam apertam fluxuri, vel altitudini ad quam in tubo vitreo huic verticaliter aptato posset sanguis ascendere. Et ea pressio v
qua Versum aequalis est. I A. COROLL. Verum experimentis haemastitiacis , si tubus Aortae canis minoris aptetur , sanguis
ad pedes quinque , di in equo ad pedes novem assurgit, & in homine ad pedes septem , vel ci
citer , potest assurgere ; adeoque in his anima- Iium arteriis , ex harum columnarum pondere pervasis internam imperficiem multiplicatis habemus pressionem absolutam vasis illatam.1 3. COROLL. Si in hoc experimento secetur arteria cruralis, quae liberum exitum sanguini transfluenti offerat, (16. 3 & sit facta ratio emisi rimium ad immissarium , seu orificium Uriae, ut I. ad io. altitudo sanguinis in tubulo verticali
statim minor evadet , seu erit ad altitudinem (Η, ut 's. ad Ioo. & si binis sectis arteriis cruralibus ratio emissarii ad immissarium sit, in I. ad 3. tunc altitudo premens erit ad totalem (Η ut 8. ad s.& talis erit pressio. I g. COROLL. Ast econtra si emissaria respectu immissarii minora evadant , in v. g. si dimidia arteriolarum pars obstructa vel ligata tapponatur, aut omnes simul ad sui dimidiam partem coartat gunc emissaria erunt, ut 1. ad do. ( ex art. si si ad tertiam vel ad quartam partem sint angustata,
tunc erunt ut I. ad 6o. in I ad 8o. &c. atque in
his casibus pressio vasis illata erit, Parte minor pressione totali, quam data ius co dis in trunco penittis obstructo potest exerere. In statu vero sano pressio vasis illata est parte minor pressione totali cordis. I S. COROLL. Cum autem velocitas in diversis
315쪽
arier arum ordinibus sit in ratione alvei totius recia proca, pressio a sanguine ipsis illata , quae , Ceteris paribus est ut quadrata hujus velocitas, erit minor quam in Uriae trunco, in ratione reciproca duplicata sectionum alvei ; adeoque pressio illata
naturaliter ramis primi ordinis arteriae aortae est ad press1onem illatam ejus trunco ut 6 ad 8 I. nam sectiones sunt , ut s. ad 8. ex nostriS mensuriS. I S. COROLL. Invenit ili. Iac. Neili. Sectionem ultimam fere ramorum arteriae misentericae superioris esse ad sectionem ejus trunci, ut 3T. ad I i. adeoque pressiones sunt, ut 113. Ad I 36v. pressiones ergo parietibus arteriarumsillatae continuo Acorde ad extremas arteriolas intensitate decrescunt,
quod ipsarum pulsus decrementum satis indicat I I. Pulsatio arteriarum est effectus collisionis sanguinis , ( ut patet ex Theor. Russus qui cum velocius subsequatur , quam alter antecedit, coblisionem patitur , & addat era diffluit, & ea collisio est in ratione vis emboli prementis & d
plicata velocitatis respectivae.1 8. Verum quoniam immissaria venarum lantemissaria arteriarum, re ea comperta sint vigesies angustiora , quam truncus Aortae, ea a fortiorierunt angustiora , quam venae cavae utriusque
emissaria. Si itaque sine ulla resistentia sere in auriculas , , cava cordis , venae patulo orificio suum fluidum continuo infunderent, illae e ramis vicinis veluti exsugerent, re in fet raperent sanuguinem ( ex 13T.) & experimia m. D. Bernoulli , Η drod. Pag. 26 . I s. Nam in hoc casu pressio in lactionem mutatur . non mirum itaque , si venae pulsu saltem Procul a corde destituantire , licet aliqualis sit in auriculis resistentia
316쪽
1 o. Tam pulchra & admiranda est haec precsionum atque pulsationum theoria ad illustr. D. Bernovilium referenda, ut hujus exponendae finem nunquam facerem , nisi illis, quibus exosa est Ge metria , fastidium crearem. Sussiciat itaque monuisie quod obstructa alvei sanguiferi parte, vel imminuto emissario , etiam si vis cordis eadem remaneat, pulsatio vasorum paululum major evadisura sit; sed hanc causam ne nimium verbis amplificent Medici, qui vires motrices nihili faciunt.1 31. Arteriolae intestinorium majores , quas pro exemplo sumere liceat , non habent pro interna diametro magis quam lineae partem decimam in systole, aorta vero habet Io. lineas; sint etarum dilatationes in pulsatione , ut nativae diametri, & aortae altitudo inter pulsandum crescat una linea ; jam arteriolae intestinatis diameter a pulsatione crescet una centesima lineae parte. Ilis positis, obturetur penitus arteriola, pressio totaliscordis in vasa penitus obturata esst ad pressionem
in vasa naturaliter patula, ut goo. ad 3s'. (exari. 1 o. sed pulsatio , id esst, dilatatio arteri, rum est: e ctus pressionis lateralis sanguinis, adeoque illi proportionalis ; ergo quantitas absoluta,
qua crescet, erit pars lineae, & in arteria earpi , aut aliis lineae unius diametro, parsilaeae, &c. Tota sunt ut partes, aiunt Ar remintici; ergo viscera , glandulae, similibus vasis conflatae , hac de causa erescent tantum sui
332. COROLL. Verum in quantum judicare licet ex pulsatione panaritii, aut similis phlegmones, multo est major pulsatio arteriolarum in inflammatorio tumore, quam pars suae diametri; ergo non solum ex adaucta velocitate respectiva,
317쪽
sed etiam ex viribus emboli ( adeoque cordis adauctis , in hoc casu pulsus eruendus est, ita tatumor. Vide Theor. tumora cla . I.
tis B & C aExa quae flectatur pondere nunc minori p, nunc majori P. inflexiones erunt ut sagittae Ad, A D & productiones seu quantitates quibus a diversis ponderibus elongabitur chorda, emne inter se ut sagittarum A d , A D quadrata. Is se Productiones d e, D E, vocentur e & E. sagittae vero A d , A D vocentur f F et hoc venit demonstrandum e : E E: F F. Ex puncto C, velut ex centro & intervallo: dimidiae fibrae C A ducatur semi-circulus A e E. Si ex puncto D extr circulum ducantur ad ipsum tangens D A ta secans D C , tangens D A est media proportionalis inter secantem integram D C & ejus partem D E extra circulum , ut ostendunt Geometrae; adeoque C D: ADm ADt D E. Et si radius C A vel C E vocetur R , hinc
si sagittae vel inflexiones minimae supponantur, productiones e & E velut infinite parvae , possunt cum radio A C collatae pro nihilo haberi, & tunc temporis FF: F R--E: R - e, & dividendo, per R ac invertendo E et e vi F F : E Quod erat
Iis. Experiment. Si chordae B C rectae M tensae applicentur vires flectentes, seu ponderae P, vel p, sagittae A d , AD erunt inter se ut radices ponderum
318쪽
136. COROLL. Adeoque si pondere unius librae chorda inflectatur, & a rina linea recedat spatio unius lineae , opus erit quatuor libris, ut inflectatur ad duas lineas ; novem libris, ut ad tres lineas, duc N AL Elim. N. 33. Is . COROLL. Vidimus inflexiones, seu sagittas esse ut radices productionum (art. IS . J Vertim ( ex 133.) illae etiam sunt ut radices virium flectentium; ergo productiones chordarum factaeo diversis viribus sunt, ut vires inflectentes;
138. COROLL. In vasis corporis fibrarum ci cularium longitudines debentur pressionibus fluidorum tranantium; nam vi sanguinis explicantur
ovi vasa, & illae longitudines eonstitutant vasis circumferentias , quae sunt inter se ut radices sectionum, seu amplitudinum , adeoque vires inflectentes , quae sunt ut elongationes ( 133.) sunt
ut radices amplitudinum vasorum. Tensiones fibrarum eo majores aestimantur,
quo resistunt magis suae inflexioni, adeoque quo majoribus viribus pressae, minus inflectuntur; unde si aequalis sit vis premens , tensiones sunt eo majores , quo sagittae minores sunt. Et si sagittae sunt caedem , tensiones eo sunt majores , quo vires inflectentes sunt majores, docente experientia 1 v. coROLL. Si sint phlegmonodaei tumores diverta altitudinis supra cutis libellam effore centes , evidens est sagittas esse his altitudinibus aequales ; at data eadem partium elasticitate, ubi tumor est duplo altior caeteris paribus, vis samguinis est quadruplo major.
I 6o. COROLL. Si eadem vis sanguinis duas Partes urgeat, & eae sint inaequaliter tumidae , quae magis est tumida minus tensa fuit ante tum
319쪽
rem, quam altera. Si pars ut perios eum, tendinea calyptra, aponevrosis , sit triplo magistensa quam altera, & ad duplo majorem altit dinem simul intumescat a vi sanguinis , illa umgetur vi duodecies circiter majori.
161. Pilis similis crassitiei, & aequalis longit dinis diversa appendi pondera, & 1'. invenie (juxta 133.) eorum productiones esse ponderibus appensis proportionales . aeq. maximam quam intra paucos dies patiebantur elongationem , ante rupturam, esse vigesimam quintam pristinae longitudinis partem ; 3'. successu temporis crescere aliquantulum elongationem. 161. COROLL. Cum successu temporis crescant
productiones fere ut tempora, & quandiu producitur chorda insensibiliter , removetur ruptionis periculum ; si subito distrahatur ad majorem quamas . suae longitudinis partem, ea solvetur; tutius est ergo eam sensim magis ac magis distrahi.163. COROLL. Calore trigesimum quintum gradum non superante fibras produci vidimus, minore vero vel majore decurtari; docet pret terea experientia longiores longius distrahi posse( s'Gravesand. o8.) citra rupturae periculum, breviores vero minus ; ergo tutius est calorem in t more inflammatorio naturali paulo majorem esse , tum ut minuatur tensio, tum ut vasa magis liabera evadant , minusque sit rupturae Periculum.
De Dolore.16a. Dolor est idea molesta , raro ex imagia
natione , frequentius ex sensatione oriunda , p riculo ruptionis fibrarum nervearum Proportione respondem.
320쪽
Icis. Quo diuturniori tempore producuntur Shrae, eo(161. magis elongantur, imo nutriationis ope roborantur in animali vivente ; ergo eo minus est rupturae periculum, minorque dolor, quam si breviori temporis spatio tantumdem pro
166. Quo magis accedit productio , pari tempore , ad maximam , quae rupturae quam proxima fit, distractionem, eo majus est periculum , quod sequitur in hoc casu vires producentes , & infle
xionum quadrata; ( 13 unde dolor major, &
16 . Quo fibrae sent magis tensae, eo magis accedunt ad maximam illam , quae rupturae proxima est, productionem; adeoque a pari inflexione majus est periculum, dolorque major, tavice versa.
168. Quo crasi1or est densiorque fibra, eo majores vires adhibendae sunt ad eam aequaliter Producendam in ratione composita ex duplicata diametri, & simpla densitatis; ergo tanto minus est rupturae ab iisdem causis periculum, & vice versa. 16s. Quo magis est meticulosus , delicatulus , molliter educatus , pusillanimis homo , eo magis sibi timet a quocumque periculo, eoque magis attendit; ast sensatio & imaginatio eo vividiores sunt, quo vividior est attentio , adeoque & dolor I o. COROLL. Dolor est in ratione composita ex directa virium distrahentium, virium fibram prius tendentium , attentionis animi, & inversa temporis, crassitiei & densitatis fibrarum, ac( s'Grav. gos. ) ex inversa nativae fibrarum longia
rediniS. III. Docet experientia numeros vibrationum fibrariun intra datum tempus esse in ratione com-