장음표시 사용
321쪽
posita ex subduplicata virium tendentium dire ta, & ex inversa longitudinum ac diametrorum.( S'Grav. eap. I .) Si doloris acumen sit ut tonus , dolores eo acutiores erunt, quo radices virium tendentium majores, & longitudines fibrarum, ac earum diametri minores , re erunt Waνiores vice versa. Vertim ad dolorem requiri fibrarum ne vearum vibrationes tremulas est falsum, cum non ablata vi premente fiat dolor, & nequaquam vibratio.
obturata, vel in extremo ( E ligata; sit ( D e )
ramus alter patulus & liber huic aequalis , si1pponimus emissarium utrumque s E e simul esse minus immissario ( c in ratione qua Vis , ut I. ad Eo. quaeritur quantac erit post obturationem fluidi velocitas, vasis dilatatio , & alterna concirictio. 1 3. Respondeo 1'. vim fluidi per orificium Ibberum (e tranantis fore ad vim ejus ante obtinrationem , ut id, ad H, seu ut 63s6. ad 63 d. ex hydrodynam. Act. s. Pag. y3. adeoque velocitatem fore, ut T'. 'T. ad Ty. 6 . Si vis cordis eadem remaneat, illae velocitates sunt ut Ito . ad iooo. seu ut Ei I. Ad 23 .E'. Quoniam demonstravit experientia, & s'Gr vesande Iegibtis,elasticitatis , Paragri: OT. ejusdem fibrae productiones diversas esse inter se, ut vires producentes ; fibrarum circularium vasis longutudo post obstructionem erit ad longitudinem priotinam , ut vis premens sanguinis post obstructionem ad vim pristinam ejus , seu ut 63s6. ad 636 . quod eodem recidit ac Iocii. ad Iooo. seu
ut EO L. ad Eoo. Verum amplitudines vasorum
sunt inter se ut peripheriae quadratae ex Elementis
322쪽
Geometri ergo amplitudo vasis ex obturatione erit ad pristinam amplitudinem, ut Io I. ad I Oo. IT . 3'. Si sanguis eadem jugi velocitate ad arterias appelleret , evidens est eas semel dii tatas numquam elatere suo restitutum iri ; nam
remanente eadem vi premente elateria non restituuntur. S'Graves. Leg. elasidit. Parap. 3O6.
Ast cum sanguis majori velocitate appellat in a terias durante systole cordis , quam in ejus diastole, tum quia vis impulsiva cordis est major quamvis arteriarum demonst. Schreibero Esem. medie. miathemat. tit. I. Rag. 333. tum quia minores sunt
affrictus respectu columnae in arterias fluentis in ratione diametrorum debent arteriae per diasto- Iem distractae vi elastica sua restitui, cum in te mittitur motus cordis , atque differentia velocitatum in diastole & in systole est ut differentia radicum virium cordis & arteriarum, cujus differentiae mensuram ignoramUS.
1 Ty '. Scimus tamen eadem lege restitui arteriam caecam extremo suo obturatam ( D E ac restituitur truncus , & ipsum cor , adeoque in casu allato duplo tardiorem solito fore arteriae caecae restitutionem , si vires cordis non creverint ; ast ratione pressionis adauctae quidpiam est addendum ; nam si ratione pressionis adauctae non tanta proportione dilatatur orificium liberum quanta in omnem sensum dissitensa retinetur arteria obstructa, crescet tarditas restitutionis in ratione differentiae, quae est inter hanc dilatationem orificii & pressionem v
I 6 i'. Vertim orificiorum amplitudo post obstructiones est ad amplitudinem pristinam ut xo 1. ad Ioo. & pressio est ut Eoi . ad Eoo. seu -
323쪽
parte major , adeoque tantumdem tardior erit vasis caeci restitutio ex hoc solo capite. Ergo tempus restitutionis arteriae (DE obstractae erit ad tempus restitutionis ante obstructionem , datis iisdem cordis viribus , ut Ao I. ad ZOO. De Tumore.1 T. Cutis est inter duas potentias sibi mutuo contranitentes, vim scilicet sanguinis qui a centro ad circumferentiam urget, adeoque cutem , Muiscerum membranas dilatare nititur , & vim elasticam propriam inhaerentem , ambientis aeris pressione adjutam , quae corpus & singula viccera in minus spatium continuo redigere co
3 8. Membrana determinatae figurae & magnia tudinis , quae fluida hinc & inde prementia patitur , aut viribus oppositis pressa est , suam
figuram eatentis servabit, quatentis undequaque introrsum vel extrorsum aequabiliter , & suam magnitudinem quatenus tam introrsum quam emtrorsum viribus aequalibus urgetur , & ablato virium antagonistarum aequilibrio mutabit. Brachium in antliliam immisit Boileus , illud illico
intumuit, extractum vero detumuit ; animalia , poma rugosa in vacuo intumescunt, in aere deindetumescunt ; partes sub cucurbitula , arteriae laxatis , derasis tunicis intumescunt, fortius pressae detumescunt, &c. 1 v. Ad tumorem quemvis in corpore humano producendum necessum est , ut vires contentorum , vel relative , vel absolute majores evadant : vires contentorum absolute majores
evadunt viribus partium continentium, si, post
324쪽
terioribus non mutatis , sanguis violentius u geat , fluida majori impetu rarescant. Igo. Vires contentorum relative majores evadunt continentibus , si , prioribus non mutatis , partium continentium vis contracti a tum muscularis , tum elastica , tum tonica minuatur, aut etiam si aeris ambientis , fasciarumque presssiones decrescant, mutatis ambabus viribus antagonistis , fit tumor , si vires contentorum crescant in majori ratione quam vires continentium , & si vires continentium decrescant in
majori ratione quam vireS contentorUm.181. His positis ad tumorem inflammator iam producendum absolute necessum esst , ut vires contentorum crescant in majori ratione quam vires continentium.18a. Nam ad tumorem inflammatorium re britur calor intensius qui cum a causis internis , ut ab attritu fluidorum & solidorum dependet, est ut quadratum velocitatis respectivae, seu ut vis collisionis corporum. 2'. Requiritur rubedo intensior quae fit in corpore , dum sanguis majori nisu & impetu vasa distendit , & subit.
3'. Requiritur major tensio quae viribus flectemtibus respondet. η'. Requiritur dolor , qui caeteris paribus , est ut vis vasa flectens & distrAhens , augentur essectus , ergo & causae.183. Proindeque si fiat tumor ex eo quod Iaxatae sint membrante flvida vel solida continentes , minor erit I Q. calor; nam calor, caeteris paribus , crescit ut densitas & tenso pa tium sese atterentium ; Eq. minor erit rubedo , aut ad nigredinem verget , ut in varicibus ,
echmosi ; 3'. minor tensio , ut per se patet; '. minor sensus quae omnia majori , vel minori
325쪽
gradu observantur in tumoribus quos frigidos
dicunt.18 . Iam si tantum adaugeatur in quadam parte sanguinis nisus & impetus , caeteris eodem modo quo prius erant in statu sano permane tibus , exceptis effectibus necessariis , sequetur major collisio fluidorum & solidorum ; nam respectiva velocitas major erit solito , adeoque attritus , seu collisio , cui praecise tribuenda
sunt generica inflammationis phoenomena. 18s. Vidimus vasa ab obturatione non magis quam sui parte ampliari , ergo nec glandula, nec musculus ex obturatione magis quam sui parte crescere potest ; verum inde non fit tumor sensibilis inflammatorius ; requiritur ergo ut vis cordis solito major evadat aditumorem sensibilem inflammatorium efformandum.186. Tumor inflammatorius glaber est & unia formis , non vero , ut cancer exasperatus, ade que vasa licet inaequalia partem inflammatam constituentia proportionaliter ad suam nativam diametrum distenduntur ; si enim minima non distensa forent , tunc majora extus protuber rent , unde tumor inaequalis esset. 18 . Phlegmones simi tumores sphaeroidei, in quorum centro calor est intensior, & quorum apex majoribus distractionibus est obnoxius et calorem in centro intensiorem esse , ubi major est pressio ,& minor partibus vicinis caloris communicatio , facile potest evinci ; ast tensionem in apice majorem esse non ita evidens est. Hoc autem
sic intelligi posse puto ; concipiamus fibras cuti perpendiculares , quarum ope ipsa cuticula , reticulum Mal ghii , cutis , adeps , &c. sibi invicem cometantur, quales sunt fibrillae neris
326쪽
veae , vasa perspiratoria, pili, &c. Illae & similes inaequaliter distractae sunt in diversis tumoris sectionibus ad cutim perpendicularibus, adeoque quae ad apicem pertingunt, sunt onmium maxume elongatae & distractae in ratione sublimitatis
188. Si itaque calor , attritus , & fibrarum
ruptio ad suppurationem concurrant, ut certum
puto , debet potissimum in centro , & ex illo ad apicem juxta axim tumoris primum fieri sup-ptiratio, si caetera sint paria , quod experientia
confirmat. Si vero concipiamus tegumenta varia esse lamellas tumoris concentricas quae prius Erant planae , evidens est eas magis elongatas esse quae magis a centro sunt remotae , cum
in majoris diametri curvam fuerint intra duo puncta inflexae ; verum sunt ipsae textus tenaciois ris , quam partes internae , ergo licet magis sint distracta tegumenta ipsis partibus contentis , fieri tamen potest ut tardius disrumpantur, inde fit ut cutis saepe sit integra , ctim mucro tumoris Pure jam albicat intus latente , ex hac majori cutis tensione sequitur eam doloris acrioris sedem faturam esse. 18s. Cutis est magis tensa quam partes interiores tumoris, adeoque vasa culanea magiS compressa , & fluida cutim irrigantia potissimum vero ejus apicem difficilius circulantur ; ast si propter violentiam pressionis ibi moram trahant fluida , & de ini sufficientis temporis , vis pulli
fatilis , aut caloris in suppiumtum non abeant , ea putrescere necessum es: ; nam sanguis circulatione & ideo secretione non reptu gatus &quiescens , ibi putrescit citius , ubi calor est major , nec tamen exsiccans nimium ; verum Putrefactione
327쪽
putrefactione nigrescit, solvitur , fluidior fit sanguis , solida vicina pariter Iaxanturi, remolles,cunt , tonum, sensum , calorem nativum amittunt fit sphacelus qui in mucrone phlegmones primum debet enasci; sive extus validius pressa fuerit pars , ut circa fracturas accidit , sive gravioribus onusta cataplasmatis , sive frigore , acidis applicatis fluida in tumoris apice sierint Coagulata, ut aceto calidissimis erysipelatibus admoto tape fit.
Iso. Quantitas sanguinis a corde in arterias eiecti est earum resistentiis reciproca, si vires trusiles eius pares fuerint ; asi obstructa parte
alvei , resistentia sanguini & cordi oblata est ut obstructio , quae si dimidia totius alvei sit , dimidio minorem , dato tempore , facit sanguinis a corde ejectionem , adeoque pulsus cordis
dimidio minor est Is I. Verum quod de corde , ut praecipuo embolo dictum est , de arteriis intelligitur . illa-rum enim pulsatio sanguini a corde immisso de betur , & in statu permanente est ut earum constrictio ; atqui quantitas qua arteria consetringitur est praecise aequalis quantitati sanguinis eo ipso tempore in venas expressae , adeoquet positis emissariis dimidio minoribus illa constrictio dimidio minor est Isae. Quandiu velocitas in emissariis arteriarum minimarum eadem est , re tranat copia sanguinis illorum amplitudini proportionalis , tandiu viscordis est eadem ; nam velocitates fluidorum in vasorum sectionibus aut orificiis effectivis minimis sunt inter se ut radices virium prementium a Ve- Tom. I. x
328쪽
rtim si arteriae quarum fines dimidio sunt angustiores quovis secundo temporis semel pulsent ad altitudinem ut duo , sive bis ad altitudinem ut unum , eadem dato tempore per eadem emissaria tranat sanguinis quantitas , scilicet consuetae dimia dia ; ergo cum velocitates sub iisdem orificiis &temporibus sint ut quantitates tranSfluentes , e -dem porsus est in emissariis velocitas & vis in
1s3. Si itaque tantum amittit pulsus in altilii, dine quantum acquirit datis obstructionibus infrequentia , non crescit velocitas sanguinis in venas tranSfluentis , quam tamen adaugendam esse uno ore confitentur fere omnes ad febrem constituendam ; febris ergo quae in sensu veterum est Iucta , seu vis major naturae materiam morbificam atterere aut expellere omni ope molientis, non ex frequentia sola , sed ex frequentia Maltitudine simul pulsuum talito majoribus est derivanda.Is . Frequentiam pulsus ex mechanicis legibus nemo hactenus deducere potuit, nisi ad causam motricem iteratis vicibus agentem, & non m chanicam confugiat; quo magis obturantur arteriarum emissaria, eo tardior est columnarum in m joribus arteriis fluentium motus , & eo pariter tardior, non vero frequentior harum & cordis contractio. Qua vero de causa frequentior fiat , hoc alibi indicatum putamus , ( Theoria Febris ,
1s . In morbis inflammatoriis est pulsuum alt1-tudo & simul numerus, vel produertam ex utroque majus quam ex virium muscularium gradu exspectandum esset. is s. Si omnis potentia motrix animalium eis sit
329쪽
veI ad motum cordis , vel ad motum aliorum corporis musculorum adhibenda, quo major ejus pars in cordi vi impendetur , eo minor in musculari vi supererit potentiae. In quocumque gradu sit potentia motrix totalis , eadem remanebit inter masculares & vitales vires ratio; si alterutra major evadat , hoc alterius dispendio fiet. Initio quidem morborum integra es , & major potentia motrix, in fine minor; nam ex labore assiduo minuitur, adeoque in quocumque gradu sit potentia motrix , si majori ratione crescant vires vitales , quam vires musculares , signum est intendi simul vires ejus motrices in majori ratione quam ex viribus muscularibus foret exspectandumis . Si excessus virium a corde absumptarum sit notabilis re assiduus , potentia motrix imminuetur , ut a labore alio musculari assiduo diu noctuque perseverante ; & quo majores exerentur vires, simulque minor erit potent a motrix , e labor erit periculosior , dc potentiam motricem
1s8. His positis tota febris intelligitur theoria
In hac scilicet, vires cordis intenduntur notabilia ter, & si febris aliquandiu perseveret, labor codidis est notabilis, unde vires musculares tanto mianores evadunt, & potentia motrix tandem e
Iss. Vis cordis requisita ad eamdem quae in statu sano promovendam sanguinis copiam datis obstructionibus , est in ratione duplicata reci proca emissariorum . itaque si emissaria in febre
sint tertia pars emissarioriim in statu sano , ut solita circuletur sanguinis moles, vis noncuplo major requiritur. Verum ab illa vi noncupio
majore pulsus altitudinis frequentiae productum
330쪽
idem erit ac in statu sano, & vel febrem maligna
vel nullam adesse pronunciarent plures Medici. Eoo. Adeoque ut productum ex frequentia permagnitudinem pulsus consueto majus sit, requiriatur etiam major quam non pla virium cordis impensa. Sit frequentia duplo major eadem posita pulsus altitudine quae in statu sano , in casu oh- siructionis recensitae vires cordis erunt necessario
quater majores prioribus, id est, trigesies sexies majores; & si, ut accidit, tunc simul pulsus
altitudo duplo major evaserit, adhuc quadrupla prioris erit vis cordis seu 6 . vicibus major ; nubius autem est labor voluntarius qui ad hunc gradum accedens possit diu hoctuque continuari citra periculum & lassitudinem ; non mirum itaque si in febribus Iassitudo & periculum accedant. ao I. Hinc intelligitur quorsum a maxima Macutissima febre cito aegri moriantur , cum Vbrium impensa tanta est in spatio brevi, ut in
majori multo ratione amittantur, quam resa ciantur; non possunt autem resarciri tanta proportione in Iabore febris, quanta in labore voluntario , cum etiam noctu & inter somnum per
severet labor febrilis , nec tantas digestio , chyli
Proventus in sanguinem, viribus ad cor distractis ,& a ventriculo revulsis, Possint suppetias afferre , quantas in Iabore voluntario , qui pluries refecitione cibali & quiete reparatur. Eox. Ex dictis explicantur hene multa paradoxa prius theoremata ; qui fieri possit ut cum conatus cordis sint maximi respectu ad vires potentiae mintricis iuperstites , in se tamen , absolute minimisimi, ut in agone mortis , docet pulsus exilietas. Qui fieri possit ut cum frequentia pulsus est maxima , Periculam mortis sit maximum , ut in