장음표시 사용
51쪽
titust. Inde sequitur magnum esse discrimen inter species morborum & eorum differentias , quae perperam in scholis confunduntur monente dudum& repugnante Argenterio. 86. Gradus sunt quantitates qualitatum svias Ontologiae adeoque per se & fine compar tione ad aliud intellig1 nequeunt, & qualitates , salva identitate & similitudine , gradu differre possunt; ergo gradus non mutat genus , nec sp ciem et morbi itaque quorum symptomata sunt similia, ut calor major vel minor , putredo major vel minor, extensio major vel minor &c. nec genere, nec specie, ea solum ratione discrepant, quod symptomata sint intensiora vel remissiora. 8 . Scio fore plurimos qui hanc specierum Emmerationem nequaquam probaturi sunt , se quidem in arte potissimum quaestuosa , in qua non juxta rationis, sed juxta auctoritatis momentum, sudicari consuevit , plurimi in hac arte quidquid a suis praeceptoribus non acceperunt, aut ipsi non conceperunt, illud superciliose contemnunt; id enim in Bolanica , licet minime lucrosa , factum novimus; Riχχotomi siquidem & Pharmacopolae
plantarum genera & species tot novas tam accurate a Turnefortio , M Linnaeo fuisse propositas
Est autem ab initio propositum illud : qui omnem
morborum numerum Methodo non invenerit, hunc maxime
in ipsis medendi methodi foribus apsurum; cum constet totidem esse medendi rationes quot sunt morborum ideaec seu species ) ergo sic in enumerandis morbis egisse , ut neque individuis proprietatibus attentus infinitos statuae, nee in primis statim generibus subsistat id in promptu cuiqudi non est, sed ei tantum qui in dividendis methodis sit ege citatisimus, Galen.
52쪽
acriter doluerunt,& certe ex eo tantum stomach
ri illos puto,quod ciun nomen sibi in re herbarii fecerint, percipiant tamen ab aliis sciri quod ipsi
nesciunt: quorsum, aiunt , tanta cura, rinioque labore plantulas inquirere & muscos ac mulcas venari , cum e tot millibus vix ducentae sint , qu rum in Medicina usus sit. Sic etiam idiotae qua, runt quorsum Astronomi innumera describunt , notant & suis asterismis inserunt sydera , quorum utilitatem non percipiunt: ego vero profanum vulgus censorum satis contemno , ut hisce objectionibus non respondeam ; hoc tamen est discrimen inter Astronomos , Zoologos & nos , quod impune illud & istud sidus , ac insectum ignorari possit; asst hanc vel illam ignorari morbi speciem, in Medico culpa est insonti plurimorum saepe hominum sanguine eluenda.88. Quot miseri mortales Medicamentis omnibmodis seustra plectuntur ab ossiciosis Medicorum imitatoribus ob ignoratam morbi speciem 3 Cepha Ioeam ri icam qui non novit , eam infaustis Omnibus per phlebotomias , martialia emetica , Cathartica , fonticulos , & id genus carnificinae debellare conabitur. Cephala iam mster eam vulgo claνtim repetitis sanguinis missionibus , catha ticis aggredietur ignarus , & aegram in ultimum periculum conjiciet, quam speciei gnarus grano Iaudant liberabit. A Ditem a suppressa scabie nocia vis aut saltem Sustraneis Pharmacopolarum armis impugnabit Medicaster; ast indutis scabiosi tunicis eruditus sanabit Medicus. Anoraxiam ab animi Pathemate , ut a moerore productam , incassi unper amara , emetica , stomachica sublevare te
tabit, qui hanc ab aliis ejusdem generis speciem
53쪽
h. Et sane ait Baglivus ( lib E. prax. med.cap. s. inter praecipua Artis nostrae desiderata iblud merito reponimus,ut singuli quique morbi in tot species subdistinguantur, quot sunt morbi ph
marii a quibus foventur, aut causae vehementeS ,
constantesque a quibus producuntur , & si gularum specierum proponantur signa characterictica , nec non medendi methodus cuilibet oppo tuna & stabilis ; eadem potissimum ratione qua id factum videmus a Bolanicis. Contra Medici morbos nonnullos , qui in tot species distingui d herent , quot simi principales morbi aut causae vehementes a quibus foventur , quia in nonnullis
symptomatis sibi similes videntur, sub imo generali titulo comprehendunt, eademque medendi methodo in singulis utuntur , cum re vera & indole diversi ab invicem sint, diversam medendi methodum exposcant singuli, & singuli pariter sub propriis reperiri titulis debeant prout de
cardui speciebus superius consideravimus et hactenus BaglivuS. so.Talem vero morborum historiam tanti fecit ille summus Artis medicae restaurator , ut duos suae
Praxeos medicae libros impenderit in stabilienda Medicorum Academia, quae huic operi perficiendo tantum intenta foret: Iegantur potitanum cap. q. s. libr. 1. ubi praejudicia Medicorum diversa a nobis sentientium firmis rationibus evellit , Mnec infinitas , nec inconstantes esse morborum
species sat clare demonstrat, rationibus 1 clarissimo Sydenhamo , & experientia petitis. His calculum suum inclytus addit Mortonus , qui in describendis variis phtiseos pulmonaris speciebus nobis praeluxit , quique in Praefat. ait,as vehementer e,optandum esse, quin hoc saeculo
54쪽
D jure merito exspectandum, ut praestantissimo-- rum Virorum opera & consiliis caeterum pari D ratione morborum historia in clariori luceu ponatur ; frequentissime enim in Medicinae M opprobrium, seque ac in aegrotantium summum D damnum plurimos morbos tb uno generali tin tuto, plerisque Medicorum scriptis comprehemis sos atque uni eidemque medendi remethodo a B commodatos passim reperimus , qui cum a diare versis causis originem suam ducant, ita admo-- dum diversis symptomatis stipati teque diversas indicationes subministi ant, methodumque eu-- randi, quo tandem optatus eventus attingi posu sit, seque differentem requirunt. Cum vel penen dejerare possim neminem quantumvis generaliis hac sesentia instructum atque versatum cum sutarum cessu felici artem suam exercere posse , donee is vel ingenii sui acumine singulari fretus, vel murum D to etiam usu instructus , pro diversitate caus D rum , M symptomatum , distinctiorem morbo-- rum ideant sibi ipse formaverit, & perspectam n habuerit; atque inde fit quod nulla alia ars re praeter medicinalem adeo longo usu & expe-n rientia indigeat, &c. hactenus Mortonus.s I. Quanto ille & quam digno risu exciperetur.
ait illustriae Mus grave ( Praefat. de Arthritide
qui o dum artem exercere professus sit Gemmae D riam, adamantes quotquot sub eodem nomine B circumferuntur , non distingueret , - ,omneyn pro veris haberet. Idem foret Medici error , is si arthritidis diversas non distingueret species; is hac scilicet neglecta distinctione, verendum neu Mun uni eidemque tantum morbo obsistere con- D tingit, multis iisque longe inter se diversis Madi diversa ratione impugnandis ancipiti prorsu&
55쪽
u eventu , praelium in tenebris committamus.sae. Non omittendum est celebris in Leydensi Academia Prosetaris D. de Gorter suffragium et is morborum species seque constantes existimat ac sunt species plantarum, & naturam in suis operationibus constantissimam esse contendit. Hoc si concedatur , quod a nemine sanae mentis negari potest, magna quidem a Ralget spes tandem pra-xim ad illam certitudinem perventuram , qua
hodie gloriatur Bolanica. Bolanici plantas digesserunt in genera ; quae itidem in species ; hoc non minori in Medicinae praxi fieri posse ce titudine reor ; suasit mihi similitudinis in utri que ratio , & in quibusdam experientia. D. do Gorter Orat. Inaugur . auctoritates summi pomderis , seu exemplum ab hujusce Academiae Ca cellario olim Archiatrorum Comite D. D. Chia Cyneau, dum de peste scripsit , M a celeberra Reginae Archiatro D. Helvetio, dum de variola disse serit, propositum in nostras partes traherem, nisi in Pathologia methodica prius idem animadverticsem . quocirca hisce supersedere vissim est. Legantur de his illustr. Gaubii Pathologia.a'. Nomenclatura Nosologica.s3. Si quae ab aliis abstrahimus , ea vocabulis peculiaribus designamus ; hoc modo abstractiones fiunt magis clarae & distinctae , & abstracta facilitis
memoriae mandantur , ac diutius retinentur. Demonstrat molfius Psychologiae Empyricae 28 .s . Genera &ispecies Morborum sunt notiones abstractae ; nec enim dantur in universo tum
genera , tum species , sed tantum individua. Illa itaque peculiaribus vocabulis , id est, nominibus
56쪽
so MORBORUM CLASSES. sunt designanda, ut clarius , distinctiusque codinoscantur ac intelligantur. Nomina si tollas, nulla est cognitio rerum, ait Isidorus , nec enim colloquio ulli locus est sne nominibus , nec eas inmitive satis cognoscere positimus , ut docet suotidiana experientia; unde se ut quo quid distinctius nosse volumus , eo a claratius ejus nomen memoriae infigimus. Sic venatores cuique cani , pastores cuique mi, duces cuique militi nomen proprium adscribunt , sine quo nulla , nisi confusa & obscura foret eorum cognitio. Talis es: brutorum cognitio , illa piam las-plures norunt; heros suos T distinguunt, ast
nomina nesciunt.' s6. Ideo loquimur & scribimus ut ab aliis imtelligamur; qui ideo loquitur ut non intelligatur, is psittacorum instarieddit sine mente sonos , vel incasum loquitur. Vocabula & nomina sunt signa
id earum nostrarum , & tantum valent , quantium sonant, vel quantum ex definitione constanti certus est Sc fixus eorum significatusu Si itaque obmconstantiam loquendi eodem nomine plures ideae EnUncientur , eo prolato auditor , quid significet hoc nomen, non intelligit , adeoque qui verbis aequivocis utitur , is ideo Iovi videtur ut intel- Iigi non possit. Eodem itaque nomine unica tam tum idea significari debet , si cordate loquamur.s . Frustra fit per plura quod potest fieri per
PBuciora , Unico nomine una idea exprimi potestpPprime , adeoque eidem rei diversa nomina af gere frustraneum est, cuilibet itaque generi unicum nomen, illudque quoad fieri potest simplicissimum convenit, & quaelibet hujus generii jecies nomine generico non solum , sed & etiam
epitheto ipsi addito , seu specifico debet designa'
57쪽
rI. Ephemera v. g. nomen est generi na febris continentis , quod sussicit ad omnes ejus species generice designandas ; verum quoniam datur 1PE cies sudore intenso stipata, altera a lactis prorum ventu puerperis communis , illae species nomen suum specificum postulant, unde merito alia ephemera sudatoria, altera vero ephemera lactea nuncupatur. Immerito vero prior vocaretur drorum 'reton , quia hoc nomen novum genus exhiberet,
adeoque senerim nomina sine necessitate multipli caret. Quo pauciora sunt nomina generica , seu genera , eo facilius retinentur & intelliguntur. Si vero tot genera constituantur , quot species , tunc ea multiplicantur sine necessitate , & cum summo scientiae detrimento , res enim recidit ad primum callos , & omnis methodus inutilis est.
y8. Si propter loquendi inconstantiam uni nomini plures vulgo significatus respondeant,
tunc temporis Auctor debet, Geometrarum more,
quid ipse hoc nomine intellecturus sit , praemissae definitione, monere, & suae definitioni constanter adhaerere. Si eodem charactere Arythmeticus in Computo reddendo uteretur nunc ut significaret decem , nunc ut significaret quatuor, is haud dubie stultus esset, vel nequam & veterator , cum vel decipi, vel decipere vellet , Fertim n mina sunt idearum nostrarum characteres , & diss' is Multb lucidilis esse opinor unicuique rei seorsim
si unum nomen , ipsique proprium indere , eoque te peruo uti , cum sciam quod communia nomina quae abyi tetrum non magis quam alterum sag ificant, audit teran Confundum re perturbant, ut non cognoscat quid si an tandem quod dicitur priusquam aequiusteum distinguatur.
58쪽
cursus fiunt idearum computa, quae Lector1 reddi debent, adeoque qui eodem vocabulo diversas ideas indiscriminatim exprimit, is semetipsum non intelligere, vel ab aliis non intelligi conatur, adeoque errat, Vel decipit. Veteres nerei nomune intellexerunt indiscriminatim & nervum, detendinem, & ligamentum ; Physici fermentationis nomine motum Omnem intestinum indigitavere; nuperrimi vero ab eo vocabulo excluserunt merito e fervescentiam & putrefactionem , distinctisque nominibus ideae magis distinctae evaserunt. ss. Poetis & oratoribus suas ideas synonimis &homonimis exprimere solemne esst , illis enim non vera loqui, sed auri potriis quam menti jucunda proferre animus est; sed in scientia gravi& seria aequivocas voces adhibere prorsus incohsultum est, & ex illa prava consuetudine fluunt illae indecorae scholasticorum tricae & disputationes , quae Geometris & Sapientibus nauseam movent, in quibus scilicet; de verbis continuo ludiatur , quoniam cum voces aequivocae inconsiderate vel consulto adhibeantur , tutum est respondenti,
vel praesidi in distinctionibus repetitis perfiigium,mde argumenta eluduntur, & disputatio philos phica in rixam muliebrem vel puerilem altercationem degenerat.1 . Nullum fere genus est morbi cui constans competat definitio , experientia docet ( T.
adeoque nos ologi primum ossicium cuique modi horum nomini generico constantem significatum Isosuere. Io I. Nomina generica apto definiri non potuerunt a primis medicinae patribus , qui plures species deinceps inventas ignorarunt, adeoque suis generibus incisidere non potuerunt ; ergo sic deS
59쪽
niantur genera , ut species omnes hactenus observatas amplectantur.
Ior. Nomina generica simplicia solis generibus morborum competere debent (ss. adeoque rejicienda sunt ea nomina quae aliis subjectis communia sunt , seu quae ex Physiologiae , Bolanica , Zoologia , aliisque scientiis in Nos logiam translata fuere. Appetitus , furor, passio , radium sunt termini Psychologiae, ergo ex Nosologia' sunt expungendi, & sic minus placent.
Tos. Tames , sudor, mictus , delem, fluxus', eostio , appetentia, &c. sunt termini physiologici, adeoque e generibus morborum expui gendi. Appetitus defectus,
Passio iliaca, Taedium vitae Fames boviIIa , Sudor sanguiniS,
Mictus cruentus, Dejectio frequens s. Fluxus at i , Fluor albuS,Lochia ,
vigiliae , Motus convulsivus . Insultus Epilepticus, Choraea sancti Viti , Cibi fastidium ,
60쪽
Io . Morbus , assectus, diathesis , et S , videmia dolor , febris , abi fluxus , imbecruitas , intempluries , &c. fimi termini classitum & ordinum pdeoque generibus minime applicandi, ne , cum senus designatur , lector classem intelligat , & ne Per plura nomina genus sisnificetur, quod peihnicum potest exprimi Norbus Neapolitanus , qui S philis. Lues Bavarica, quae a Philis. Di thesis scorbutim,