장음표시 사용
81쪽
gi ORATIO erat, Ecclesiam rexerant, recte de Christianasi de seniisse arbitrarentur, illique rem ita se habere concederent: examinemus igitur inquit, vestrum doctri nae genus ad eorum scri pta, quae tanquam fidei sitae testimonia post ris reliquerunt:& si cum illis consenserint,r tineantur; sin minus, abijciantur. Aduersus istos, qui se solos sapere existimant,omneS at
tem antiquos errasse contendunt, argute Te li. de prae . tullianus,Vt Omnia: Age, inquit, nunc omnes Myp Ecclesiae errauerint, nullam respexerit spiritus sanctus, uti eam in veritatem deducerct, ad
hoc mi si us a Christo ad hoc postulatus de patre t esset doctor veritatis. Neglexerit osticium Dei villicus, Christi vicarius, sinens E clesias aliter interim intelligere, aliter crede , re, quod ipse per Apostolos praedicabat. Et quid ' Verisimile est ut tot ac tantae in Unam fidem errauerint Audeat ergo aliquis dicere, crrasse eos, qui tradiderunt Quoquo modo sterratum,tam diu Vtique errauit error, qua diu haereses non erant. Aliquos Marcionitas & Valentinianos, nostro autem saeculo, Luthera nos aut Caluin istas liberanda Veritas ex pectabat.
Sed isti modo de Aesopi puteo prodeuntes,
statim clamant. Ii. .deba- Proinde,Vt recte ait Augustinus, illa coniti obui. suetudo, quam homines sursum Vorsus respita cientes, non videbant a posterioribus institutam,recte ab Apostolis tradita creditur. Itaq; quod uniuersa tenet Ecclesia toto terrarum
orbe diffusa, nee Concilijs institutu, sed sem
82쪽
PHILIPPICA. per retentum est non nisi Apostolica auctoriatate traditum, rectissime creditur. Huiuscemodi sunt omnia dogmata, quae aduersius haereticos adhuc retinet sancta mater Ecclesia,
quod ipsi in plurimis negare no possunt.Itao; haec est antiquissima fides ab Apostolis tradita.Ridiculti aute est; quod ex aduersarijs Til- Tilmanu, mannus quida Hessu sitis libruscripsit de sexcentis erroribus Papistarum. At illae haeresses, exceptis menci ac ijs, aut sunt antiquissima Ec clesiae dogmata, patrumque sententiae, a quibus ille dissentit, quemadmodum ex ipsis aduersariorum centurijs facile doceri potest, qui huiuscemodi dogmata in Patribus naevos, in
nobis haereses dicunt: aut varie Veterum haereticorum damnataeque sententiae, quas hoc
saeculo non nostri,sed aduersa iij, quemadmodum in serius planum faciam, ab inseris excitare conantur,quas nobis Tilmannus affingit: aut diuersae patrum Scholasticorumque sententiae, quae non ad fidei regulam pertinent, sed in doctorum hominum opinionibus controuersijsque versantur. Hoc argumenti genus ab antiquitate ductum, apud Patres tanti sui ut eo solo ad demonstrandam veram E ςlesia, nihil emcacius videretur. Proinde Tem irae pra
tullianus, haereticorum sui saeculi nouitatem βῆ 'ξ exagitans: Quinam, inquit, estis vos' Vnde &quando venitiis' ubi tam diu latuistis' Tarde lib. c. de
mihi, inquit Hilarius, hos pijssimos doctores aetas huius saeculi protulit. sero hos habuit fides in Ecclesia, qua o Domine erudisti magi-F a stros. V
83쪽
Epist. at stros. In auditis ergo his omnibus, in te credi-εcoeeacia di.Ita Hieronymus: Quisquis, inquit,assertores nouoru dogmatum quaeso te,Vt parcas Romanis auribus, parcas fidei, quae Apostolico ore laudata est. Cur post quadringentos annos docere nos niteris, quod ante nesciuimus Vs
que in hanc diem sine vestra doctrina Chri- lilianus mundus suit. Ex quo nouatores istos post mille quingentos annos sero Venisse,pe spicuum est. In pyxtat. Sed Caluinus,ne quid maloru desit,suum
Caluini doctrinae genus Vetus no nouum, suamq; E mς d ςiu- clesiam antiquissimam esse, multis tamen sa culis, nescio ubi delitescentem, nunc tandem ex illis tenebris erumpentem, apparuisse contendit. At quemadmodum Augustinus olims 3 dstb - in Donatistas agens, sic argumentabatur: Aut y ' ς φ Ecclesia, quae nunc tandem apparuit, anxuperierat,& nunc reuixit: aut non perierat,sedc si st; ἴρ tantum l. tuerat, &nunc sortasse tanquam ex
mesiam ta- antro Trophonii in lucem erupit. Si pexij unde ergo Donatus apparuit de qua terra germinauit ex quo mari emersit' de quo lo cecidit' Si non perierat,sed tantum latebat: aut fidem suam profitebatur,aut non.Si profitebatur, non latebat: sin minus,nulla erat. Ita nunc ab aduersariis quaero : Si mater perierat,
Unde Caluinus apparuit ' Si invisibilis inter
Platonis ideas latebat Ecclesia, tamen fide sua profitebatur; non latebat,sed eius aliquod e titisse vestigium, necesse est. Certe ante Cal , uinum,nultu in toto terraru orbe Caluinis ar
84쪽
ante Lutherum , nullum Lutheri disicipulum usquam fuisse, perspicuum est. Quod si ex aduersariorum sententia, cosessio fidei,verae Ec- clesiae nota est: Ore enim consessio fit ad sa- Rom. io.
Iute; ubi confessio fidei non sui GEcclesia clienon potuit. Sed sorte isti fideles ita latebant,
ut inquisitorum metu,qui in Germania Gai liaque ante Lutheri tempora suerunt, labra di videre non auderent. Qui igitur factum est,
ut apparentibus nouorum dogmatum antesignanis, ad illos istorum latentium nullus a currereti Quis unquam factus est Lutheranus, nisi a Luthero, aut a suis ante deceptus ' Qujsistorum latentium in Caluini verba iurauit Quid opus est verbis, in ea re, quae non tenebris inuoluta, sed adeo clara est, ut nihil magis perspicuum esse possit Sed aduersarios ni miu urgemus. Proinde fingamus eos aliquid dicere. Quid igitur erit Ecclesia miserius quid calamitosiu ς' ipsis haereticorum sectae semper reiihi, &in aliqua luce Versatae,sua Vel templa,Vel con- 'Rd φι ciliabula frequentarunt: certisque ceremonios tior.
inter se nexae, aliquo scedere sociatae & collia gatae fuerunt. Iudaei quoq; post euersam Hi rosolymam,templumq; illud, quod olim sulgebat augustius vastatum& incensum, quandam in suis synagogis,antiquae religionisjam abolitae, in multis orientis & occidentis regnis 16. atq; prouinciis imaginem adhuc retinent. Et Mieneae tu Ecclesiam, in vertice montium positam,Vt ab omnibus videri possit; per mille annos, nulla templa: nulla sacra, nullam ceremonia,
85쪽
nullum Episcopuli, habuisse, sed nescio qui
bus in antris ita latuisse contendes, ut tot saeculis nullum eius vestigium apparuerit: Si non ad homines,sed ad singos haec haberetur oratio, mendacium ni fallor erubesceret, ac tandem sua sponte Vanesceret. Proinde a uersarij non Ecclesiae nobis antiquitatem eri piunt: sed dum eam suae nouitati accommodare conantur, non ad Veritatis lumen acce dunt , sed densissimis mendaciorum tenebris
At sorte hoc doctorinae genus a sustinus vi 2- a ri; eruditione doctrinaque praestantibus inv-
qni,v ΤΠ t o propagatum, a potentissimis regibus luin
'' .l 'x' eepium cultumque suit, ideoque tot is ut
masit immobile.Imo vero ab idiotis ac pricrioribus praedicatum t allatum datumque di uinitus, non in humanae sapientiae Verbis, Vex corin. i. ait Apostolus, sed in ostentione sipiritus radicatum,ad haec incrementa peruenit. Muraban- 'ο- tur Iudaei, Apostolos homines indoctos μαγναμ τονς, tanto fructu tantam efficacia pra dicare. An sorte pecuniosi erant ac potetes,Vt orbi nouu doctrinae genus, opibus ac potentia persuasisse videantur Atqui pauperes,cotempti,inermes,tanquam Oves inter lupos,in mille periculis Versabantur. At plana, facili i cunda erant, quae docebant, & humanis sentinuim disi bus blandiebantur. Imo difficilia,horrida,aD pera, humanae mentis aciem longe superantia, ut Deum trinum & Vnum, crucifixum homunem Deum esse,ab eoq; petenda bona omnia, ierem
86쪽
pHILIPΡICA. 87 serenda cruce,Voluptatibus reluctandu, damna contumeliaS,iplamq; mortem pro suscepta itide, qlio animo sit stinenda. Natura compar turn est,Vt quae vulgo laudantur, ea laudabilia . & omnibus amplectenda: contra quae Vituperantur, ea omnibus fugienda esse videantur.
Quid quod hoc doctrinae genus Vsque adeo difficile ac horridum,a potentissimis regibus talato studio tribus saeculis oppugnatu, Vt acri O- rie oppug-
re non posset, diuina protectione tu tueXpugnari non potuit Q is enumeret suppliciorum men non ac saeuitiae genera , quae in Dei seruos ac pios PV excogitauit impietas Non mihi si linguae cen
forum dicere sormas,omnia poenaru percu rere nomina possim. Sed Ecclesia Dei protectione secura, persecutionibus creuit: ut quod in vineis est putatio, hoc in Ecclesia, tot ma tyrum caedes sui si e videantur. Non minuitur ait D. Leo P. persecutionibus Ecclesia, sed au- getur,& semper Dominicus ager segete ditim & paui re vestitur,du grana,quae singula cadunt, multiplicata nascuntur. Tanta Dei potentia, tanta vis est. Illud autem praeterire no debeo,quod piperisq; nostroru animaduersum est, in E
clesiae nascentis exordio, per trecentos annos, nullum alicuius nominis ac potentiae princiapem,ad Christum esse conuersum, idq; singuiari Dei prouidentia coligisse, ut perspicuum esset, hoc institutum esse diuinum, cuius pro pagationis negocium, sibi Deus toto mundo: xς pugnante sumsisset.
87쪽
Ecelesiae amplitudo P al.et. &
72. Daniel. 2.luc. 26. Act. I.
verbi. Ii de legib. ad graecos. Haereses
parum crescunt, ac tande inistereunt.
83 ORATIO Venio ad Ecclesiae Catholicae, nori in haciluue prouincia, sed toto terrarum orbe dissi sae amplitudinem, quae a Prophetis post Chri stum futura praedicituriDabo tibi,inquit, gentes haereditatem tuam , & possessionem tuam terminos terrae. Dominabitur a mari usque ad mar Et a flumine usq; ad terminos orbis te rarum. Et a Daniel e, cum ait, lapidem a monte praecisam,totum orbem impleuisse. Id quo que docuit Christus,praedicandum Euangelia in omnes getes,ab Hieroselymis initio facto. Nullam autem Philosophorti sectam, aut lis resim quantumuis plausibile ac sensibus blandientem, in omnes orbis terrae partes atque prouincias penetrasse,perspicuum est. Sed liscvt ab hominibus excogitata, certis limitibus continentur.Id ex Athanasio, Theodoreto, lijsq; manifestum est. Impium Mahumeti Aucoranum Voluptatu omnium parente, Arabes primu, hinc Mauri vi & armis in multas Asiae Africaeq; prouincias induxerunt,sed illa perfidia cum omnium flagitiorum ac secinoru lucentia, impie nefarieq; coniuncta, in Europa penetrare non potuit. Occupauerat quidem superioribus saeculis magnam Hispaniae parte: sed in Hispanoru animos non peruenit. Pr inde vi & armis in Hispaniam inuecta, sis leni artibus pulsa est.Hodiernae aute haereses nunquam Atiam aut Africam attigerunt, quanquaaduersarii id sepe tentarunt:sed in Europe ex igua parte concluta, paulatim senescunt& intereunt. Ex quo intelligitur aduersarioru in
88쪽
PHILIPPICA. 89 sagine mendacium, quo suam Augustana coses sionem toto terraru orbe crebrescere , atq; in ore omnium esse coepisse, thrasonice glorian iἡ ur. At ex tribus orbis terrae partibus, duae ma- eoneordiaetores, Asia & Asrica, ne nomen quidem huius Luxh n.
confessionis Vnqua audieruntun Europa Vero
inultae claraeq; prouincis, Vt Gi scia,Italia, Hiopania vel nesciui,quid sit Augustana cossessio, vel hanc execrantur ac respuut.Quid de Gal- Haeretie Iia, Helvetia, Britannia, quam nunc Angliam 22. μ' vocant, ipsaq; Germania dica, in qua nulla est ciuitas, nulla sere domus, quae ab una aliqua secta,tota teneatur. Pugnant inter se aduersa xij acrius, quam nobiscu, in quibus,Vt ait Pro pheta, miscuit Dominus spiritum erroris atq; vertiginis. Concurrere, inqui faciam Aegyp- EsMisclios aduersus Aegyptios, Haereticorum bellu,
Tcclesiae pax est. Scitum illud est Augustini: ζ' D
Ecclesiam esse ubique,& hqresim ubique. hae ' ' ε' 'reses aute non easdem, sed diuersissimas, quae se inuices non nouerunt,& proinde nulla earuesse Catholicam. Itaq; praecisis sermentis recte coparantur, quae Vbi cadunt, cum praecidiatur, ibi manet:cum interim Ecclesia,ut vitia vitis, palmites suos toto terrarum orbe diffundat. . Haec enim sola circulatrantibus h eticis canibus, ab ipsis Apostoloru temporibus, pene t tu orbe occupauit, qua aduersirii nuc senuisse dicunt:sed Dei beneficio, 't aquilae renouatur nitari
eius iuuentus, quemadmodum in serius osten- edtrahat.
demus. Haec igitur Hirenaei & Tertulliani sies Quicis
culo magnam orbis partem impleuerat, Vt ex polus
89쪽
so ORATIO eorum libris perspicuum est.
Cypr.li.de Quid sequentibus lacustis,eoque maxim εγRW- ας*i' quo floruit Cyprianus: nonne ita ia creuerat, Vt multo plures prouincias occuparet ' Quid posterioribus' An non haec Ecclesia,ut ait B., I. io' Leo Romam alloquens per sacram Petri sededi Paulo. caput orbis effecta,latius p udebat religione diuina, quam dominatione terrena'Itaque munus est, in quit, quod tibi bellicus labor sit,bdodit, quam quod pax Christiana subiecit. Haec ita se habere, ipli aduersarij negare non pos sunt. Quid magni Gregorij culo' Nonne is
ad Episcopos Orientis, Africae,Hispaniae,Garuliae, Anglis Siciliae,de communione fidei lit ras scriptit' Bedae,Bernardi, at torumque summorum virorum testimonijs, illorum syculo . pene totum orbem a Catholica Ecclesia occu-n, es patum suis se, manifestum est.Omitto quod in i Esi Ecta hac mundi senectute hac Ecclesia toto terraru Caxholic0' orbe dissus a, pauci in tota Italia, nulli in His Indi ' pania, Asia Africa,nouo orbe inueniuntur ha
retici, quales e Saxon ia aut Geneua, tanquam' . exequψ Troiano, nostra patrumve memoria
prodierunt. Qui neque in Germania, neq; in Gallia cresciit, sed paulatim aut ad matris E clesiae gremium Dei beneficio redeunt, aut in aliarum haeresiam vel atheismi barathrum de uoluti,Christianorum nomen amittunt. Est
haeresis eo. enim haeresis omni cothurno Versatilior,nem; a diu in una eademq; sententia perseuerat.COn-
trii veritas stabilis & constans, ut ait regius Vates, manet in aeternum. Scitum est illud Z
90쪽
num,sortis est rex; at sortiores mulieres. sit Per omnia Vero Vincit Veritas. Quae postrema flententia, omnium etiam Persarum, qui tum a vera religione abhorrebant, iudicio comprobata est. Ex lingua sancta Veritatis stabilitas, Contra voquodam mysterio,ipsis mitteraru apicibus deta i h
signatur. Trib. enim literis scribituquae ad quadam quadraturam accedunt. Quarum prima in Alphabeto Hebraico primum locum obtinet, secuda sere medium, tertia est lvltima: ut intelligatur, Veritatem medij cum principio & sine consensionem esse. Christus est medius,Et qui pi ibat, & qui sequebatur, omnes clamabat, os anna. Eade enim est fides antiquorum & nostra. Contra in eade lingua,
mendacium S I Wquibusda incuruis & inta Mendacis constantibus litoris figuraturivi intelligi pos- οἱ ..e.,
sit,claudos ac debiles pedes estem edacio,pro- i . inde illud diu stare non posse. Ita Catholica lveritas toto terrarum orbiti diffusa, stat& ma- , net: haereticorum autem mendacia non con sistunt,sed a veritate superata Vanescunt.
Dicet aliquis:Num igitur necesse est,a C tholica Ecclesia , simul omnes totius orbis, prouincias occupari,Vt haec Omnes sectas ana plitudine credentiumque multitudine supe-urare videatur blinime Vero. Nam cum Chri- iue itistus multorum populorum desectione vera fide ac religione prospiciens,dixerit: Putasne filius hominis veniens, inueniet fidem in te