Lippi Brandolini De ratione scribendi libri tres, numquam antea in lucem editi ... Adiecti sunt, Io. Ludouici Viuis D. Erasmi Roterodami. Conradi Celtis, Christophori Hegendorphini, De conscribendis epistolis libelli. Cum locuplete rerum & uerborum m

발행: 1549년

분량: 485페이지

출처: archive.org

분류: 연설

191쪽

inioquos couenienter ais accommodate loqudamur. Eorum quoque quibus comendamus, delectus habendus est:ut non eode modo principi uis amico,item magistratui, ac priuato rem quampiam

aut homine commendemuK. cum amico enim crpriuato homine agere utcunq; iure amicitiae erfortunae possumus: Principi uero ex magistratuines omnes, aut omnia comendare,nes sine umma aequitate aut nec state,βε est. amico praterea liberius omnia loqui licet:cum principe er magistratu,etiamsi nobis ille amissimus sit, non licet. Habenda est enim ratio eius qua obtinet diagnitatis, omnias apud eum grauiter stueres agenda. Rerum quos non mediocris habenda rautio est. Et primum quidem no nisi iusta, aut bonesti,aut necessaria comendatio fuscipienda est.&inde uidendu,ut res sit eius cui comendatur dignitati, facultati, naturas accomodata. quae quident cognostere plane postam, ante omnia eiusque commendare uolumus,tum rei, tum personae

habenda cognitio est, ne aut iniusta causam proium,aut pro bono uiro psimu commendemu3. commendatio aute omnis in duas poti imu partes consumitur,in laudem ersi onem Num erdignam nostra commendatione eam, de qua scribimus,uel causam,uelpersona ostendamus: er ei ad quem scribimus,quod uolumus, uadeamus necesse est. Et quanquam tam uaria est.ut diximus,

commentandi ratio,utpraecipi in eapropri inut

192쪽

x,s DE RATIONE SCRIB. certi nihil posse uideatur . haec tame in omni fere

commendatione seruanda ese uideo: primum, ut causas quae nos ad comendandum duxerin ostendamus: deinde rem ipsum breuiter explicemus: tum ei posibile acile, commoda, utile, honestu. laudabilemq; reddamus. deinde rationes afferarimusquibus ille ad id faciendu adduci debeat. tum cohortationes er preces adiungamus:em necesse uidebitur,misericordia commoueamus. Postremo aliquod ei praemiu proponamus: deniq, alijs cum precibus epistola concludamus. Ovae omnia

quo pacto facienda sitit, quanqua ex superiori.

praeceptis magna ex parte colligi potest: tamen quonia haec adolescetibus cribimus,ut cogyitu faciliora sint,paulo altius explicabo. Causum commmendationis uel a nostra,vel ab eius que comem

damus,uel ab eius ad que scribimus,persona uinamus necesse est. A nostra,qua nos eius que comendamus, nec itudine, familiaritate, cognatione, oscin adductos esse dicamus. Ab eius quem commendamus,persona causas fumimus,cu eius prorabitatem,uirtutem,doctrinam,nobilitatem, inopiam,calamitatem,aut nec state aliquam uel a natura,vel a fortuna pro 'cta commemoramus raratur ut corporis totius,uel mebri alicuius imis becιllitatem, item aetatis aut sexus infirmitatem, aut rerum omnia ignorantiara fortuna,ut memαbroram,aut liberorum,dut rei familiaris, aut lis bertatib

193쪽

LIBER II. 30bertatis,aut ceteraru rerum nobis charisimaruamsionem. Ab eius ad quem scribimus, persona

causam sumimus,quum eius naturam, humanitatem,uirtutem, beneuolentium Cr studium in omnes bonos: item quum benemerendi de omnibus consuetudinem, cupiditatemνquum uel nostra amicitiam, uel eius dignitatem,opes, copias, auratoritatem,magistratumq; comemorabimus. Atq;. in has fere causus exordiu consumitur. danda tatamen opera est, ut pluris eum ad quem scribimus,qqam eum quem comendamim acere uideamur,

. ne ille aut obtundi a nobi aut defatigari,autparvipendi, impediri putet, quo minus officiumer magistratus recte atque ex siententia adminis strat:plusq; nos illi tribuere,quam aut ei que commendamus, aut nobs ipsis, maioris nobis curae dignitatem suam esse, quam amicι nec statem ostendamus. Ais haec potifimum in exordio suo cienda sunt copiosius, aut breuius, item accuraratius aut rem ius,pro rerum personarums qualitate. Narrandi siuadendis rationem exsuperioribus repetemus. Rutiones, quibus ille ad rem quam uolumus faciendum adduci debeat, ab invidem locis sumemus, a quibus causas comendatioranusiumendus esse demonstrauimus. Sed uidendueri ne easdem sepius, aut eodem modo repetas mus. In exordio enim ad nos, hic ad illum omnia

referenda sunt:ut ostedamus eum uel nostra, vel eius

194쪽

is3 DE RATIONE SCRIB. eius quem commendamus,uel sua ipsius causa nio ueri oportere. Preces dis adhortationes ex communibus amplificationis locis, item misericordiae commouendae rationem exsuperioris uoluminis praeceptione repetemus. Praemis proponendi rautio ab isde omnibus,quas modo dixi, persionis petenda est:d nostra quide, si not eius beneficii gratos,memoress futuros esepromi erimus: I braneuolentiariobseeruantiae, er obligationis aut etiaseruitutis incrementu pollicebimuris in suis atq; amicorum rebuε omnem operum fudsuundustriam, diligentia, adhibituros nos esse dixerimus: denis si certu aliquod praemi genuue offremus, quod nostra eiuU; persona dignum uideatur. Ab eius quem comendabimus,persona praemiu ostraremus, si eadem stre de eo quae de nobis promittemus.Item si ostendemus eum ob suus uirtutes diagnum eius,cui comendabitur , notitia,beneuolentis,fumiliaritate,beneficijs,gratia,consuetudine, domo,coniunctione, Cr caeteris rebus quae homisnem homini conciliare possint. Ab eius ad quem scribistis, persona praemium offremus, si ei gloriam uniam xistimatione, toritate minorialitatem,lautitudinem,aut si caetera omnia desint. conficientium recte factoru,qui bono uiro fructus est maximus,proponemus. haec uero non omnibomnia ed ut cuis maxime conueniunt tu maxime proponenda pulli. ac de commendandi quidegenere

195쪽

LIBER II. genere haec in praesentia dicta sufficiant. caetera ingeniorum uarietus er prudentia excogitabit.

De peiqndi,concedendi, oc negam di genere. Cap. XXVI.

commendationi finitima, Cr pene coniuncta petitio est. Altera enim alterius auxilio maxime eget. Nam Cr comendatione petimus,σ in petistione sepe commendamus ed quoniam utras locos habet peculiares,ac suos,tructanda mihis eparatim est uisa. Igitur ad quemcunq; sicripta sit petitio, exordium aliquod habeat necesse est id cause maxime coniunctum,reis quam petimus, a commodatu esse debebit. In eo personam ad qua scribimus,nobis conciliare omnibus modis studeabimus. Id a nostra persona fuciemus, si nostrant beneuolentiam,obstruantiam eruitutem,oscia pro personaru qualitate commemorabimus. Ab eius ad que scribimus,persona a eius in nos,er in omnes bonos beneuolentia, uoluntatem, merita atq; officia proferemus: si hominem ab illis maxime uirtutib. rebu3s laudabimus,quaru nos maxime indigebimus: ut si dignitates impetrare cupiamu3,potentιa elim laudabimu3s opes iberaut rems patrociniripietate,autoritatemq- commemorabimus: eodemq; tempore duo inequemur. Num er beneuolum nobis ipsum reddemu3,et rei qua petimus,praestandae facultate illi esse ostendemus. A re ipsa beneuolantia captabimus,si honeo

stas laudabiles digna in qua ine labore ostea

196쪽

tso DE HATIONE SCRIB. demus: praetereus eius studio illum teneri diceae mus.Exordium narratio statim subsequetur rivis recin qua fundanda petitio est. Narrabimuε au. tem ita,utrem honestum,posibilem acilem,opo, portunam, Cr quantum possumm, necessariunt reddamus.Huic petitione subiungemus:quae,quoad fieri poterit, breuis dis attenuata sit, necesse est,ne multa et discilla petere uideamur.Dan da itus opera est , ut in uno potius uerbo plura, quam in pluribus unu petamus.tum,quibus id rationibus Iucere comodifime post quibus etia de causis debea aperiemus. causae aute uel a necestare,uel ab honestate, uel ab utilitate, uel a laudeo gloria, tum ὀ nostra, tum a lectoris persona, tum etia a rebus ipsis ducendae fiunt: quae quoniasunt a nobis superius pluribus uerbis explicatae,

non sunt hic Iulius repetendae. Pollicebimur ripostremo aliquid loco praemJ:cuius ollerendi ratio satis a nobis in comendatione est posita. Quoniauero petita per epistola aut negamus aut conceradimus e utros genere mihi paucis est dicendu. concederi ratio duplex est Aut enim facilis,aut

difficilia concedimus f difficilia concedemus,primum amici petitione exponemus:deinde rei difficultate uel ab ipsius rei natura, uel a nostra facultate demostrabimus: deinde difficultates omnes superatas a nobis eius causa,sedemus. Dicemus nos id uel amicitiae nostrae,uel eius uirtuti, vel no. bilitati,uel

197쪽

bilitati,uel nec itati tribuisse. Si praemia benea lentia fuerit,id nos cupide accipere dicemus.βdebitio grati non recipiemus ed nos magis his, quas modo dixi,partibus omnia debere ostenderatnm,nostru p opera omnibus in rebus olleremus: suus contra, quum aliqua in re nobis opus siseruri usuros nos esse dicemus.si rem fucile ut lana qua facilem cocedemusraudere nos dicemus, oblatam nobis esse facultatem eigratificandi ed no stram in eum uoluntatem aliqua magna in re nos ei ostendere uehementer cupere. Tum de nostro in eum animo, sua contra in nos beneuolentia, de uirtutibus nprimis, de modesti qua in peo tendo sit usius,aliquid dicemus.Deinde rem ipsa runt minimam, facillimum, concedemus: rogabis mMs hominem,ut nostra opera frequentius, ermaioribus in rebus uti uelitinoss idem facturos, quum opus fueri ostendemus: eas omnia dic mus,quae animi nostri bonitatem,liberalitatem postendunt,ut libentisime,quicquid βcimus cise

uideamur.Si quid amico negabimus,primim eius petitionem exponemu3: deinde rei discultatem, tum ab ipsius rei natura tum a nostra impotinutiasue imbecillitate,tum etiam a loci, temporis,

facultatum,instrumentorum, er caeterarum rorum culpa prostremus.Rem quosdi poterimus, i ei uel inutilem l incommodam,uel indigna eius L persona

198쪽

ιε, DE RATIONE sc RIB. persona ostendemus.Rogabimus deinde, ut ιεν animo frrre uelit uisita rem negabimus , ut ille per nos nonstetisse,quo minus ejiceretur , existi me nostras in eu uoluntate,beneuolentia ,side, diligentiiDet praeteritor u osticiora exemplaltestabimur,er se posteru omnib in rebus cupidifime pollicebimur: dabimu3s operam,ne quιd ex hac negatione nostrae umicitiae detrahatur. Atq; his fere modis in scribendo res certae tractantur.

Incertae uero res aut nostrae,aut alienae fiunt: nostraesere omnes in collo capiendo, petendoclauersantur. Alienae mugis uariae, multiplicesssunt. In istis enim,ut superim diximus, aut optaramus, aut Opinamur, aut interpretamar, aut id quod tum certis quam incertis reb. commune est,

consiliu damus.Omnis igitur confiuitatio ut uno stirps incipiamus 3 partim tulis est,ut sciamus quid nobis agenda sit: partim talis, ut dubitemus, ars ab alio quaeramus. avsi incertae rei certum nobiscosiuii propositu erit,uide tu erit qua de causit id ad amicum scribamus.permagni enim restri, a

de causa quics scribatur Nam si nostri colis rationem ad amicu comunicandi tantu gratia perascribemus,si u hoc a nobis petierit,dicemus noselsati secere,aut gratificari uelle:nihils esse, q*od cum eo de nostras rebus per nostrum amicitiam

199쪽

LIBER II. et Q conmutare non debeamus. Si is a nobis nihil peis

fierιt,dicemus nihil esse,quod istu pro muttia noastra beneuolentia latere debeari uictoss nos illiussis,prudentia,taciturnitate si fecreta res erit,ad

eum no tri consilij rationem perscribere statuis. β:deindesi res ei penitus ignota fuerit, eum alatius repetemus se nota fuerit,breui narratione inmemoriam redigemus. Tum causa posita, quid faciendum constet, quid in deliberatione relina quatur,aperiemus. Deinde, si late omnia perascribere statuerimus, singulus rationes, quibuε eures non facienda esse uidebitur, confutubtam: donec ad eas ueniamus,quibus ipsi,ut hoc consiliunt raperemus,adductisumus Deinde consilium e plιcabimus,las rationibus consirmabimus,ut reacte nos deliberasse appareat. Deinde breui epilo ago epistola conclu semus:et quid ex ea comunicuatione uelim ιε, aperiemus. si summatim nostru cossiu describemus,nulla confutationu utemur: sedro lium tantu ipsium aperiemus,brbuiters cpsirmabimus,et sine epilogo concludemus et quid ex

ea comunicatione petamus,aperiemus. Sι nostrueosilium exponemus,ut amici iudiciu audiam us

eius 'de,prudentia, ingenu ,iudiciu in principio comendabimus, ress ab illo prudenter iudicatas prostremim:et rcide qua capiendu cosiliti est, graniterproponemus rogabimu3s hominem,ut dis L a ligenter

200쪽

DE RATIONE sc RIB. ligenter rem cosideretnattentums his locis, quos in Auperiore libro exposuimus,faciemus. ostendemuss nos nequaqua prudentiae nostrae iudicios considere:ideos rem ad eum integrum detuli1R.

deinde causam, ut paulo ante dixi, narrabimus, conlutabimus,confirmabimus, nostrumq; confialium exponemus:tum breui epilogo amici memoria recreata,iudicium eius requiremus: ostendeo muss qua tum ei tribuamus, quantums in eo stet reponamus, dicemusq; nos consilium nostra ex eius iudicio uel executuros, uel omisyuros.Si Mero consilium nostrum incitandi ad idem amici gratia perscribemus,ostendemus nos eum mones re non audere,prudentiamin hominis, iudicium,

idoctrinam,experientiumstiudabimus edidine benevolentia motos nos dicemus, ut quid ipsi uel fecerimus,uel facere constituerimus, conscribaamus:ut nostrum consilium cum suo compare nostrums,si improbe reprehenderes probet ,ρα qui posit. Si autem a nobis is ulla confisio, quod

ipsi non probemus,utatur,noss eum in nostrum sententiam traducere studeamus, laudabimm mprincipio prudentiam σsapientiam hominis,dicemu3s non audere nos,aut eius consilia reprobendere,aut suis nostra praeponeresed tame uim nostri amoris efficere,ut ei nostrum consilium uelimus perscribere,ut quum inesuum, nostrumqhabeat.

SEARCH

MENU NAVIGATION